perspektywy kultury (nr 7)
Internet i kultura
Były one nadawane w każdą środę z różnych miejsc diecezji i angażowały zwłaszcza młodych ludzi 23. Rytuały liturgiczne korespondują w sieci z rozbudowaną ofertą modlitw online. Serwisy medytacyjne pozwalają uzyskać jedność z Bogiem i współwyznawcami, znaleźć uspokojenie i pocieszenie duchowe. Zaspakajają również potrzeby oddania i pobożności. Posiadają one dwa wymiary: indywidualny i grupowy. Pierwszy służy do odprawiania modlitw w samotności, drugi gromadzi modlących się ludzi. Wśród radykalnych witryn wciągających w modlitewne doświadczenia szczególne miejsce zajmuje założona przez irlandzkich jezuitów Sacred Space (Święta Przestrzeń) 24. Modlitwa, którą oferuje serwis, polega na podążaniu za wskazówkami pojawiającymi się na ekranie komputera: uświadomieniu sobie obecności Boga, powierzeniu mu własnej osoby, medytacji nad jego obecnością w codziennej egzystencji, przeczytaniu i przemyśleniu prezentowanego fragmentu Pisma Świętego i odbyciu duchowej konwersacji z Jezusem. Twórcy strony zwracają modlącym się uwagę na właściwą postawę: nakazują ćwiczenia oddechu, zalecają relaksacyjne pozy, uwrażliwiają na różne bodźce sprzyjające lub rozpraszające wiernych na modlitwie. W końcu zachęcają do złożenia intencji modlitewnej bądź umieszczenia indywidualnej prośby 25. Serwisy modlitewne, które stanowią najbardziej popularną część sieciowej religii, mogą występować w dwóch odmianach: zamówienia składanego na ręce duchownych bądź zakonników, którzy w naszym imieniu proszą o wstawiennictwo u Boga oraz prośby modlitewnej prezentowanej innym wchodzącym na stronę współwyznawcom. Pierwszą grupę witryn stanowią skrzynki intencyjne, zwykle na popularnych portalach religijnych, jak www.adonai.pl, www.mateusz.pl, www.opoka.org, czy stronach internetowych konkretnych zakonów (www.dominikanie.org, www.franciszkanie.net, www.honoratki.pl, www.kapucyni.pl, www.karmelitankibose.diecezja.torun.pl, www.klaryski.sacz.pl, www.sakramentki.opoka. org.pl). Wymiar wspólnotowy tych odprawianych indywidualnie w sieci modlitw sprowadza się zwykle do dzielenia się za pomocą forów czy czatów duchowymi wrażeniami. Nie tworzy zaś wirtualnej społeczności, która charakterystyczna jest dla doświadczeń modlitw grupowych. Radosław Sierocki zauważa, iż stanowią one czynnik socjalizujący, wzmacniając więź między wyznawcami, budując wspólnotę, zapobiegając religijnej
48
23 W. Parfianowicz, W sieci modlitwy, „Gość Niedzielny” 26.09.2012. 24 <http://www.sp.ceti.pl/sp/> (dostęp: 25.02.2013). 25 Por. P. Siuda, Religia a internet. O przenoszeniu religijnych granic do cyberprzestrzeni, Warszawa 2010, s. 103-104.