Paragraf 2015 1 by PARAGRAF POZNAŃSKI

SPIS TREŚCI Wzrosną wynagrodzenia z tytułu zastępstwa procesowego 4

Drogie Koleżanki, drodzy Koledzy, Od lipca czekają nasz samorząd wielkie zmiany. Zyskujemy nowe uprawnienia. Będziemy mogli występować w postępowaniu karnym także w charakterze obrońcy. To wielki sukces, kończący monopol adwokatów na obrony karne. Reprezentować oskarżonego będzie mógł radca prawny, który nie pozostaje w stosunku pracy z innymi podmiotami. Rozszerzenie uprawnień procesowych dotyczyć będzie tych radców prawnych, którzy wykonują zawód na podstawie umowy cywilnoprawnej (umowy zlecenia), w kancelarii radcy prawnego oraz w spółce radców lub adwokacko-radcowskiej. Mając świadomość wagi nadchodzących dla nas zmian razem z Wydziałem Prawa i Administracji UAM zorganizowaliśmy w czerwcu konferencję naukową zatytułowaną „Radca prawny jako obrońca i pełnomocnik w procesie karnym”. Jej celem było podjęcie dyskusji na temat roli i pozycji radcy prawnego w świetle nowej procedury karnej. O szczegółach konferencji pisze w numerze mgr Agnieszka Orfin z Zakładu Postępowania Karnego WPiA UAM. W Paragrafie piszemy także o kolejnym ważnym dla naszego środowiska wydarzeniu jakim był III Kongres Prawników Wielkopolskich, organizowany z inicjatywy prezesa Sądu Apelacyjnego Krzysztofa Józefowicza przy współudziale wszystkich samorządów prawniczych. Tegoroczny Kongres odbywał się pod hasłem „Prawnicy dla Gospodarki”. Uczestnicy Kongresu zwracali uwagę na rosnącą potrzebę wzajemnego zaufania, większej swobody i deregulacji prawa gospodarczego. Potrzebę przejrzystości, bardzo potrzebną czy wręcz niezbędną. Jesteśmy tuż przed wyborami. Jak mówią sondaże, te bardziej i te mniej wiarygodne, czeka nas w następnej kadencji parlamentu starcie nowych sił politycznych. Nie wszystkie mają sprecyzowane programy dotyczące gospodarki. Jeśli prawo gospodarcze będzie bardziej przejrzyste a przepisy prawa bardziej dla obywateli zrozumiałe to ochroni nas przed ewentualnymi próbami destabilizacji obrotu gospodarczego prowadzącego w konsekwencji do zahamowania rozwoju gospodarczego. W tym wydaniu Paragrafu na uwagę zasługuje także ciekawy wywiad z prof. dr hab. Maciejem Zielińskim na temat wykładni tekstów prawnych. Profesor uważa, że wykładnia tekstów to główne nasze narzędzie pracy, wymagające od nas nie tylko znajomości przepisów, ale przede wszystkim znajomości realiów gospodarczych, społecznych i wiedzy specjalistycznej z danej dziedziny. Wywiad polecam przede wszystkim młodym radcom prawnym a szczególnie tym, którzy będą 18 lipca br. uroczyście ślubować. To właśnie wy, młodzi radcowie powinniście mieć świadomość, że wykonywanie zawodu radcy prawnego wymaga stałego poszerzania wiedzy i kwalifikacji, nie tylko w obrębie samych przepisów prawnych. Wchodzimy w sezon wakacyjny. Lipiec i sierpień to nasze ulubione urlopowe miesiące. Życzę więc wszystkim Koleżankom i Kolegom słonecznego i udanego wypoczynku. Zbigniew Tur Dziekan OIRP w Poznaniu

Kryształowe Serce dla radcy mecenas Karoliny Szał

III edycja konkursu Wiedzy o Prawie

Izbie przybyło radców prawnych

Współpracujemy z Urzędem Miasta Poznań

Prawnicy dla gospodarki

Czytanie tekstów prawnych jest sztuką rozmowa z prof. dr hab. Maciejem Zielińskim

Radca Szkolony - rozmowa z mec. Henrykiem Kuligowskim 11 Program lepszego stanowienia europejskiego prawa

Masz prawo - rozmowa z mec. Piotrem Przybylskim

Alternatywna forma dochodzenia medycznych roszczeń 17 rozmowa z mec. Wiolettą Cieślak Centrum Edukacji Prawnej

Specjalizacja zawodowa adwokatów niemieckich

Konferencja naukowa

Sympozjum

Działamy

Aplikanci o forum aplikantów

OIRP w Poznaniu w Federacji Adwokatur Europejskich

Czują się potrzebni środowisku rozmowa z mec. Bożeną Stradowską

Krynica Zdrój 2015

Prawnicy zawalczyli na korcie o Puchar Dziekana

I Drużynowe Mistrzostwa Polski Prawników w tenisie

Regaty

Seniorzy

KWARTALNIK „PARAGRAF POZNAŃSKI” WYDAWCA: Okręgowa Izba Radców Prawnych w Poznaniu REDAKCJA: Jolanta Lenartowicz, Ewa Papla ADRES REDAKCJI: 61-105 Poznań, ul. Chwaliszewo 69 TEL./FAX: 61 853 53 11 / 61 853 57 55 E-MAIL: paragraf@poznan.oirp.pl / www.poznan.oirp.pl Redakcja zastrzega sobie prawo skracania oraz adiustowania tekstów. Za treść reklam i ogłoszeń redakcja nie ponosi odpowiedzialności.

DZIEKAN INFORMUJE

WZROSNĄ WYNAGRODZENIA z tytułu zastępstwa procesowego

W rozmowie telefonicznej przeprowadzonej z Prezesem Krajowej Rady Radców Prawnych Minister Sprawiedliwości Borys Budka poinformował, że zlecił już prace w resorcie nad zmianą rozporządzenia w sprawie wynagrodzeń z tytułu zastępstwa procesowego. Minister Sprawiedliwości spotkał się także w tej sprawie z przedstawicielami Prezydium KRRP. Rozmowa miała miejsce w dniu 16 czerwca br. Sprawa wynagrodzeń z tytułu zastępstwa procesowego, była już wcześniej

przedmiotem rozmowy Dariusza Sałajewskiego z Ministrem Borysem Budką. Było to podczas spotkania w siedzibie Ministerstwa w dniu 20 maja br., bezpośrednio po debacie organizowanej w siedzibie KRRP przez Redakcję Dziennika Gazeta Prawna i dwumiesięcznika „Radca Prawny”, w której to debacie uczestniczył Minister Sprawiedliwości. Minister zapewnił wówczas, że szybko zleci prace nad nowymi uregulowaniami omawianej kwestii.

Kryształowe Serce

dla radcy mecenas Karoliny Szał Już po raz ósmy odbyła się w Warszawie szczególna uroczystość. 18 radców prawnych i aplikantów, którzy poświęcili swój czas na wyjątkową działalność – pomoc prawną pro bono potrzebującym, otrzymali z rąk Prezesa Krajowej Rady Radców Prawnych Dariusza Sałajewskiego statuetki „Kryształowego Serca Radcy Prawnego”. W siedmiu dotychczasowych edycjach wyróżniono już za szczególne dokonania w świadczeniu charytatywnie pomocy prawnej - 61 kobiet i 43 mężczyzn. W tym roku do tego grona dołączyło 18 osób – 8 mężczyzn i 10 kobiet. W ubiegłych edycjach doceniliśmy także 6 Okręgowych Izb Radców Prawnych, które wyróżniają się w działalności pro bono. 19 marca do tego grona dołączyła Okręgowa Izba Radców Prawnych w Lublinie oraz Okręgowa Izba Radców Prawnych w Krakowie. Dominują podczas Gali „serca” i nie te w symbolicznych statuetkach, które trafiły do rąk laureatów tegorocznej edycji, ale te prawdziwe, bijące w piersiach tychże laureatów – mówił do zgromadzonych Dariusz Sałajewski, Prezes Krajowej Rady Radców Prawnych – Podziękowaliśmy laureatom za wrażliwość, otwartość i serdeczność, które ich cechują i dzięki którym to cechom wychodzą naprzeciw potrzebom innych. Inaugurując ubiegłoroczną Galę nazwałem takie właśnie Koleżanki Radczynie Prawne i Kolegów Radców

Prawnych - misjonarzami prawa. Nie obawiam się powtarzać tego określenia dziś. Radcowska społeczność należy do czołowych animatorów pomocy prawnej pro bono. Zawsze aktywnie włączała się też w przedsięwzięcia organizowane przez inne środowiska. Prezes Sałajewski wręczył Kryształowe Serce mec. Karolinie Szał, członkini naszej Izby. OIRP w Poznaniu r.pr. Karolina Szał. Już w czasie studiów czynnie brała udział w Studenckiej Uniwersyteckiej Poradni Prawnej przy Wydziale Prawa i Administracji UAM w Poznaniu. Aktywnie uczestniczy w działaniach na rzecz realizacji programu edukacyjnego „Prawo w szkole”. W jednej ze szkół ponadgimnazjalnych w Poznaniu prowadzi zajęcia, które są wpisane w całoroczny plan edukacji szkolnej. Opracowuje materiały i casusy. Zajęcia te prowadzi systematycznie i pro bono.

DZIEKAN INFORMUJE

III edycja konkursu

WIEDZY O PRAWIE Uczniowie wielkopolskich szkół mieli okazję już po raz trzeci poszerzyć wiedzę dotyczącą prawa, udoskonalić umiejętności komunikacyjne i oratorskie, a także sprawdzić swoją kreatywność i siłę argumentacji podczas trzeciej edycji Konkursu Wiedzy o Prawie, który został zorganizowany przez Okręgową Izbę Radców Prawnych w Poznaniu. We wtorek 28 kwietnia 2015 r. w siedzibie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu oraz w siedzibie OIRP w Poznaniu odbył się finałowy etap Konkursu Wiedzy o Prawie. Wzięli w nim udział uczniowie wielkopolskich szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Pierwszy etap konkursu – szkolny miał miejsce 27 marca 2015 roku. Uczestniczyło w nim 200 uczniów z 50 szkół. Natomiast do regionalnego etapu finałowego zakwalifikowały się 72 osoby. By znaleźć się wśród finalistów w szkolnej części konkursu trzeba było zdobyć minimum 85 % punktów. Co ważne, drugi etap konkursu obejmował nie tylko pisemny test sprawdzający wiedzę, ale także wystąpienia przed publicznością w sali rozpraw OIRP w Poznaniu. Uczniowie musieli się zmierzyć z zagadnieniami prawa konstytucyjnego, konsumenckiego, bezpieczeństwa imprez masowych, ochrony danych osobowych oraz wykazać wiedzą dotycząca wszystkich zawodów prawniczych funkcjonujących w Polsce. Uczestnicy części finałowej wykazali się szeroką wiedzą z zakresu różnych dziedzin prawa. Laureaci otrzymali nagrody pieniężne i książkowe, pozostali finaliści zostali

uhonorowani dyplomami uczestnictwa i nagrodami książkowymi. Nie zapomniano także o nauczycielach, którzy przygotowali dzieci i młodzież do rywalizacji – otrzymali podziękowania i nagrody książkowe. W grupie szkół ponad gimnazjalnych pierwsze miejsce zajęła Sandra Winiecka z Liceum nr I im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu 1, drugie – Mateusz Naparty z Technikum - Zespołu Szkół nr 1 we Wronkach, trzecie natomiast – Weronika Sikora z Technikum - Zespołu Szkół nr 1 w Gnieźnie. Wśród gimnazjalistów najlepszy wynik uzyskał Łukasz Zdziebkowski z Gimnazjum nr 3 w Ostrowie Wielkopolskim, na kolejnych miejscach znaleźli się Marta Stangierska z Gimnazjum im. hr E. Raczyńskiego w Komornikach oraz Kamil Szydłowski z Gimnazjum nr 1 im. św. Jana Pawła II w Kłodawie. W najmłodszej grupie wiekowej, pierwszym miejscem pochwalić się może Jakub Sochacki z Zespołu Szkół w Brdowie, drugim – Patrycja Wachowiak ze Szkoły Podstawowej im. J. Kostrzewskiego w Poznaniu, a trzecim – Klaudia Kucharska z Zespołu Szkół w Sieroszewicach. W jury konkursowym zasiedli: pan Zbigniew Tur, dziekan Rady OIRP w Poznaniu – Przewodniczący jury, pan Henryk Komisarski – Prezes Sądu Okręgowego w Poznaniu, pani Elżbieta Powierza – reprezentowała Wielkopolskiego Kuratora Oświaty oraz pani mecenas Jolanta Kucharzak – Regionalny Koordynator Konkursu, Przewodnicząca Zespołu ds. Edukacji Prawnej OIRP w Poznaniu.

IZBIE PRZYBYŁO RADCÓW PRAWNYCH 18 lipca br odbędzie się uroczyste ślubowanie osób, które wpisane zostały na listę radców prawnych po zdanym z sukcesem egzaminie radcowskim. Egzamin radcowski obywał się w Wyższej Szkole Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa, obecnie Collegium da Vinci w marcu (11-13 marca 2015 r.). Przystąpiło do niego 246 aplikantów i 19 osób spoza aplikacji. Przez trzy dni zdający pisali apelacje, umowę i skargę. Członkowie komisji uznali egzamin za łatwiejszy niż ubiegłoroczny, ale u zdających widać było stres i zdenerwowanie.

Generalnie egzamin zakończył się bardzo dobrym wynikiem. Zdało go 228 osób tj 86%. Jak podaje Ministerstwo Sprawiedliwości w 2015 r. do egzaminów przystąpiło 5880 osób, w tym do egzaminu radcowskiego ok. 3680 osób (ok. 3230 osób po odbyciu aplikacji oraz ok. 450 uprawnionych z innych tytułów). Egzaminy przeprowadziło 91 komisji powołanych przez ministra sprawiedliwości, aż 58 komisji do przeprowadzenia egzaminu radcowskiego w 19 miastach.

DZIEKAN INFORMUJE

WSPÓŁPRACUJEMY z Urzędem Miasta Poznania 11 marca dziekan Zbigniew Tur i wicedziekan Henryk Kuligowski podpisali z wiceprezydent Urzędu Miasta Poznania Agnieszką Pachciarz porozumienie o współpracy w zakresie realizacji bezpłatnych konsultacji prawnych udzielanych mieszkańcom na terenie miasta Poznania, z zakresu praw lokalowego. Mocą porozumienia OIRP w Poznaniu zobowiązała się do wsparcia UMP poprzez skierowanie aplikantów radcowskich na bez-

płatne praktyki w UMP dwa razy w miesiącu. Konsultacje i porady prawne odbywają się z udziałem radców prawnych i aplikantów radcowskich, którymi opiekuje się patron grup patronackich. Konsultacje i porady prawne odbywają się w Wydziale Zdrowia i Spraw Społecznych Urzędu Miasta Poznania przy ulicy 3 Maja. Porozumienie zawarte zostało do końca 2015 roku z wyłączeniem przerwy wakacyjnej.

Strefa doradcza Konferencji Startup Poznań 2015 W dniach 21-22 kwietnia uczestniczyliśmy w konferencji Startup Poznań 2015, bezpłatnej konferencji skierowanej do osób, które tworzą lub chcą tworzyć firmy w oparciu o wiedzę i nowe rozwiązania biznesowe. Było to wyjątkowe wydarzenie na terenie MTP skierowane do firm technologicznych oraz tych wszystkich, które szanse swojego rozwoju upatrują w wykorzystaniu nowoczesnych i innowacyjnych metod zarządzania, marketingu i projektowania usług.

Podczas konferencji funkcjonowała Strefa Doradcza, podzielona na kilka stref tematycznych, w której udzielane były bezpłatne porady w zakresie m.in. prawa, podatków, biznes planu, marketingu i usług finansowych. Przedstawiciele naszej izby, w tym dziekan Zbigniew Tur, Krzysztof Kola – członek Prezydium oraz Andrzej Pieścik – członek Rady przez dwa dni służyli zainteresowanym profesjonalnym wsparciem doradczym.

Radcowie prawni będą mieć swoje pokoje w sądach W maju br. dziekan izby Zbigniew Tur zwrócił się do poznańskich sadów powszechnych o wydzielenie dla radców prawnych odrębnych pomieszczeń. Otrzymaliśmy pozytywne odpowiedzi m.in. od Prezesa Sądu Rejonowego Poznań Nowe – Miasto i Wilda. Sąd będzie miał swoją siedzibę przy Al. Marcinkowskiego 32. Prezes Sądu przeznaczył dla radców prawnych pokój numer 126, zlokalizowany na I piętrze. Prezes Sądu Rejonowego Poznań - Stare Miasto, mieszczącego się przy

ul. Młyńskiej 1a, zaproponował nam również pokój nr 116a na I piętrze. Z kolei Prezes Sądu Rejonowego Poznań Grunwald i Jeżyce przy ul. Kamiennogórskiej 26 zaproponował nam wspólne z adwokatami użytkowanie pomieszczenia. Szczegółowa informację o pokojach w sądach przeznaczonych do dyspozycji radców prawnych zamieścimy na stronie internetowej: www.poznan.oirp.pl.

I Leszczyńskie Kolokwia Samorządowe W czerwcu samorządy terytorialne obchodziły uroczyście swoje 25 leci. 18 czerwca dziekan Zbigniew Tur zaproszony został do Leszna na I Leszczyński Kolokwia Samorządowe odbywające się pod tytułem „Represyjność prawa samorządowego”.

Dziękując dziekanowi za udział w uroczystości dr Piotr Jóźwiak – Prezydent Leszna podkreślił potrzebę dalszej współpracy samorządów zawodowych i terytorialnych, które razem uosabiają ideę szeroko rozumianej samorządności.

DZIEKAN INFORMUJE

fot. archiwum Sądu Apelacyjnego w Poznaniu

Prawnicy DLA GOSPODARKI Pod tym hasłem odbywał się w tym roku, w dniu 15-go czerwca III Kongres Prawników Wielkopolskich zorganizowany przez Sąd Apelacyjny w Poznaniu. Głównym celem tegorocznego III Kongresu Prawników Wielkopolski była analiza przepisów prawa pod kątem ich wpływu na rozwój gospodarki oraz przedstawienie propozycji zmian, które byłyby dla niego korzystne. Rolę współorganizatorów Kongresu przejęły wszystkie prawnicze samorządy zawodowe: adwokaci, radcowie prawni, notariusze, prokuratorzy, komornicy oraz sędziowie sądów powszechnych. W połowie marca br. rozpoczęło prace 5 zespołów merytorycznych zajmujących się tematyką: - likwidacji prawnych barier przedsiębiorczości, -prawa karnego, - prawa egzekucyjnego, upadłościowego i naprawczego, alternatywnych metod rozstrzygania sporów oraz prawa podatkowego. Zespoły pracowały nad postulatami i projektami zmian w prawie, które miałyby przede wszystkim zaowocować zwiększeniem przejrzystości przepisów prawnych regulujących obrót gospodarczy oraz zwiększyć ich transparentność i spójność. Przedstawione podczas Kongresu wyniki prac zespołów będą stanowić podstawę do dalszych prac legislacyjnych. Zdaniem większości prelegentów tym, czego najbardziej potrzeba polskiej gospodarce to wzajemne zaufanie większa swoboda i deregulacja prawa gospodarczego. W przyjętej na III Kongresie Prawników Wielkopolskich uchwale uczestnicy zwrócili uwagę, że prawo powinno być przede wszystkim instrumentem sprzyjającym rozwojowi gospodarczemu i pełnić służebną funkcję w zakresie wspomagania rozwoju przedsiębiorczości. Podkreślono konieczność zwiększenia przejrzystości i powszechnego zrozumienia przepisów prawnych regulujących obrót gospodarczy oraz dążenie do transparentności i spójności uregulowań.

Tylko tak pojęte i realizowane działania wszystkich środowisk prawniczych w sposób zauważalny przyczynią się do wzrostu gospodarczego Państwa, a tym samym poprawy zamożności Obywateli. W pracach poszczególnych zespołów merytorycznych odniesiono się do proponowanych zmian w zakresie przepisów prawa związanych z gospodarką, poddając je co do zasady pozytywnej ocenie. Wskazano jednak, że szeregu aspektów nie wzięto pod uwagę w trwającym procesie legislacyjnym, mogących w przekonaniu uczestników Kongresu, w większym stopniu wspomóc rozwój gospodarczy i ułatwić prawną obsługę przedsiębiorstw i obywateli uczestniczących w obrocie gospodarczym. Na szczególną uwagę zasługują propozycje zmierzające do usprawnienia postępowania naprawczego w prawie upadłościowym, przyspieszenie procedur w postępowaniu spadkowym, uproszczenia przepisów prawa pracy, zwiększenie transparentności w dostępie do elektronicznych baz danych w sprawach wieczysto księgowych i z zakresu Krajowego Rejestru Sądowego. Również propozycje z zakresu uproszczenia i redukcji przepisów karnego prawa gospodarczego i stworzenia ogólnego podatkowego prawa materialnego i procedury podatkowej są w przekonaniu uczestników Kongresu postulatami, które winny znaleźć swoje odzwierciedlenie w pracach ustawodawczych. Wreszcie uczestnicy Kongresu zwrócili uwagę na konieczność propagowania i usprawniania przepisów prawa w zakresie pozasądowego rozstrzygania sporów gospodarczych.

opr. EP

GOŚĆ PARAGRAFU

CZYTANIE TEKSTÓW PRAWNYCH JEST SZTUKĄ

PRAWO ŻYJE DZIĘKI WYKŁADNI Z prof. dr hab. Maciejem Zielińskim rozmawia Jolanta Lenartowicz

„ Sztuka czytania tekstów prawnych”. Tak zatytułował Pan wygłoszony niedawno w Poznaniu wykład. Dlaczego sztuka? Co w tym tkwi tak trudnego? Czytanie tekstów prawnych, od czytania tak zwanych tekstów zwykłych, dzieli bardzo wiele. Czytania „tych innych” uczy się w szkole. Jest tam mnóstwo czasu i sposobności, by umiejętność czytania ze zrozumieniem ćwiczyć i pielęgnować. W Radzie Języka Polskiego, gdzie od lat zajmuję się językiem prawnym postulowaliśmy, aby do szkolnego programu nauczania, choć w niewielkiej mierze, włączyć też język prawny. Oczywiście, byłoby to zaledwie pobieżne poznawanie. Jednak i to stało by się pomocą dla młodych ludzi w zrozumieniu, że jest to szczególna część komunikacji. Niestety, choć przygotowania szły pomyślnie, do dziś do tego nie doszło. Aby następował proces komunikowania się musi być nadawca, odbiorca tekstu, sam tekst i obu stronom znany kod, którym komunikat jest przekazywany. To schemat. Czym od niego różni się tworzenie i odbieranie komunikatu prawnego? Czytanie tego języka wymaga wiedzy o jego specyfice, o nim samym. Wymaga też nieco innych narzędzi i odmiennego kodu niż ten, którym ludzie na co dzień się porozumiewają. Specyfikę tego przekazu postrzegać trzeba w czterech aspektach. Po pierwsze i najbardziej istotne jest to, że tekst prawny pisze się na poziomie deskryptywnym, używając zdań oznajmiających; czyta się je jako nakazy, lub zakazy pewnego zachowania. Po drugie, używa się w tych tekstach szczególnego słownictwa, które wbrew oczekiwaniu niektórych znacznie odbiega od języka potocznego; jest pisany z użyciem słownictwa ogólnego, na dodatek stosowanego w sytuacjach szczególnych. Po trzecie, pisząc teksty korzysta się często z pewnych zwrotów złożonych, które są jak gotowe puzzle, a ich sens jest wyznaczony przez naukę luba orzecznictwo. Odczytywanie tekstów prawnych wymaga odpowiedniej wiedzy, narzędzi. Dał je prof. Zygmunt Ziembiński w roku 1960, kiedy odróżnił przepis od normy prawnej. Przepisy prawne to pasma zdań wpisane w publikatory (na przykład w dzienniku ustaw) – uznał, natomiast

fot. archiwum prof. M. Zieliński

normy prawne to nakazy i zakazy określonego zachowania, skierowane do adresatów tych norm (na przykład do obywateli, względnie organów). Po czwarte, ustawodawca w istocie rzeczy nie wypowiada się pojedynczymi zdaniami, lecz całym tekstem, a rozpoznanie treści normy wymaga sięgania niekiedy do wielu innych przepisów. Czyli, upraszczając można powiedzie, że w języku prawnym inaczej się pisze, a inaczej się czyta. Poświęćmy temu rozróżnieniu kilka porządkujących uwag. Otóż to co widzimy w tekście to są zdania. Zwykle oznajmujące. Kto zabija człowieka, ten podlega karze. Rozprawa odbywa się jawnie. Postępowanie wszczyna się na wniosek… Są to, można powiedzieć opowieści o tym co się dzieje. Tymczasem tekst ten trzeba odczytać inaczej, trzeba z niego wydobyć normy. Tu, że

GOŚĆ PARAGRAFU po pierwsze nie wolno zabijać człowieka i po drugie nakazuje się ukarać sprawcę takiego czynu. Te normy należy wyczytać i odkodować. Ziembiński podpowiada jak to ma wyglądać. Otóż norma musi zawierać następujące elementy: zakaz, lub nakaz jakiegoś zachowania się, adresata, do którego się przekaz kieruje i okoliczności, w których jeden ma czegoś nie robić, zaś drugi a coś reagować. Kiedy spojrzy się na przepis, tego nie widać, dopóki nie zadać sobie specjalnego trudu by właściwie odczytać, pamiętając przy tym, że ustawodawca kondensując tekst przepisu, nie umieszcza w nim jednej normy, ale często dwie, albo też dzieli tę normę na części i w różnych przepisach je umieszcza. Skąd to wiadomo? Trzeba po prostu wiedzieć, a najlepiej pójść do dobrego adwokata. On powinien się tego nauczyć, dokonując wykładni, dokonując wykładni czyli interpretacji. Studiowanie prawa to nie jest nauczenie się raz na zawsze brzmienia przepisów, to jest nauczenie się wydobywania norm, istoty rzeczy z przeróżnie brzmiących przepisów. To dlaczego ustawodawca nie wskazał dość jednoznacznie jak te normy z przepisów „wyłowić”? Na to pytanie precyzyjnej odpowiedzi wciąż brak. Można odnieść wrażenie, że dla potrzeb prawników powstaje pewien metajęzyk. Oparty wprawdzie na podstawach i bazowym słownictwie języka ogólnego, ale z nieco innymi regułami. Najprostsze wytłumaczenie, o czym wspominaliśmy jest takie, że inaczej się pisze, inaczej się czyta. Pisze się opowiadania na poziomie deskryptywnym, a czyta się normatywnym. Jest takie założenie o tekstach prawnych, że nie ma opowiadania. Są nakazy oraz zakazy. Tego należy szukać. Gdyby nie ten pomysł Ziembińskiego z odróżnianiem przepisów od norm, nadal by panował powiedzmy delikatnie nieład. Swoich studentów narzekającym na złą jakość tekstów prawnych prowadząc zajęcia z legislacji, poprosiłem, aby napisali zarządzenie dziekana w sprawie wydawania kluczy z portierni. Przyszli po dwu tygodniach, by powiedzieć mi jakie to trudne… I dodali, że tamten krytykowany przez nich tekst nie był wcale taki zły… Pisanie ustaw to naprawdę duża sztuka. A teksty aktów normatywnych to dopiero materiał bazowy, który podlega niekiedy bardzo skomplikowanej intelektualnej obróbce, którą nazywamy interpretacją (wykładnią). To w niej, jak pan powiedział podczas wykładu, ześrodkowują się nieomal wszystkie problemy nauki prawa i praktyki prawniczej.

Wszystko, co się w nauce i praktyce prawniczej czyni, albo wprost polega na wykładni, albo jej dotyczy, albo wykładnię rozwija, albo wykładnię przejawia, albo wykładnię uwzględnia, albo ją po prostu warunkuje. Cała działalność prawnicza z wykładni korzysta albo wykładnię kształtuje. Mówi się, że prawo żyje dzięki wykładni. Prawidłowa wykładnia pozwala na prawidłowe wprowadzanie prawa w życie. Obrazowo ujmując, tekst prawny jest tylko pewną statyczną powłoką, pod którą piętrzą się normy prawne współtworzące system prawa. I w tym właśnie momencie zrodzić się może obawa. Gdzie jest miejsce i zasady przekładu języka ogólnego na język prawniczy? Kto to robi, gdzie się tego uczy, gdzie poszukuje się sformułowania, jak się dobiera słowa. Skąd wiadomo, które z nich w tym układaniu i będą najlepsze, najwłaściwsze i najbardziej jednoznaczne. Sprawa jednoznaczności pojawia się dopiero wtedy kiedy, zostanie odtworzone wyrażenie normo kształtne. Kiedy to jest zrobione, przychodzi czas na nadanie kształtu ostatecznego i tu na rozmyślanie o wieloznaczności. Najpierw jednak z brzmienia przepisu należy odtworzyć normę albo normy, gdy jest ich więcej. Treść normy jednak nie zawsze da się odczytać z jednego przepisu. Bywa, że w trzeba sięgać do kilku przepisów, ale zdarza się też, że jedna norma pojawia się w kilku przepisach, o których trzeba wiedzieć. Odszukać to i zmodyfikować. I to są modyfikatory treści. Trzeba o tym pamiętać. Podobnie jak i o zmienności tekstu w czasie. Z tego co Pan mówi dobry interpretator powinien mieć kilka ważnych cech. Bo i musi umieć, szukać. Musi mieć dużą wiedzę, inteligencję, wyczucie językowe, pamięć … Wykładnia tekstów prawnych to główne narzędzie w warsztacie pracy prawnika, a jednocześnie to bardzo rozległy obszar wiedzy. Poprawna wykładnia wymaga znajomości nie tylko przepisów prawnych, ale i wypracowania zasad postępowania, realiów gospodarczych, społecznych i politycznych, wiedzy w danej dziedzinie specjalistycznej (np. budownictwie, ubezpieczeniach, medycynie, farmaceutyce itd.) oraz zasad i reguł interpretacyjnych. I czasu, bo tu nie może być pośpiechu. I na koniec chcę się podzielić wątpliwością. Czy można dawać wiarę tym, którzy twierdzą, że akt normatywny jest jednoznaczny, mimo tego, że powstaje on ze słów wieloznacznych? Wieloznaczność w prawie zawsze jest zła, chociaż w ogóle w języku można to uznawać za dowód bogactwa tego języka. Dlatego chciałbym podkreślić, że posługując się językiem prawnym, wiedząc że wielooczność tu jest zła, trzeba tak napisać, by użyte słowo traciło ową wie-

GOŚĆ PARAGRAFU loznaczność, choćby przez stworzenie odpowiedniego kontekstu. Istnieje jeszcze w języku, również prawnym pojęcie niedookreśloności i nieostrości. Mogą być one wprowadzane świadomie, dla uzyskania zamierzonego celu, jak na przykład dla uzyskania pewnego luzu decyzyjnego dla decydentów. Dziękuję za rozmowę.

Samotność Samotne śniadanie – to codzienny mój wizerunek… Gdy dusza w okowach spokoju, a serce w ciszy… Myśli najlepsze przychodzą, sny najpiękniejsze są. Bledną wszelkie problemy…!

fot. archiwum prof. M. Zieliński

Maciej Jan Zieliński (ur. 5 lutego 1940 w Żelechowie) – polski prawnik, profesor nauk prawnych, specjalista w szczególności teorii wykładni prawa i problematyki zasad prawa. Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W 1969 uzyskał stopień doktora nauk prawnych, habilitował się w 1979. W 1991 otrzymał tytuł naukowy profesora. W latach 1963–2002 był pracownikiem Katedry Teorii i Filozofii Prawa macierzystej uczelni. Pełnił funkcje prodziekana WPiA UAM (1980–1981). W 1986 został wykładowcą Instytutu Prawa i Administracji (obecny Wydział Prawa i Administracji) Uniwersytetu Szczecińskiego, pełnił również na tej uczelni funkcję prodziekana (1990– 1993). Został także kierownikiem Katedry Tworzenia i Wykładni Prawa na US. Był członkiem Komitetu Nauk Prawnych PAN (1993), wiceprezesem prezydium Rady Języka Polskiego (1999), Zespołu do spraw Przygotowania Ostatecznej Redakcji Projektu Konstytucji (1996–1997), Rady Legislacyjnej (1994–1998). Redaktor rozlicznych, specjalistycznych czasopism. Autor m.in. książki Wykładnia prawa. Zasady, reguły, wskazówki, podręcznika do wykładni przepisów prawnych. Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim, Oficerskim (2004) i Krzyżem Komandorskim (2011) Orderu Odrodzenia Polski. W 2012 otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Łódzkiego.

Zwątpienie mnie ogarnia ból serce przepełnia chłód czuję, nie ciepło rozczarowań fala dobija wszystko ku złemu dąży fatum mnie dopada! Za mało myślimy, co drugim winni jesteśmy, co im dać możemy… Bezduszność rzeczywistości czyni nas głazami nieczułymi na łzy, których nikt otrzeć nie może…. Mec. Antoni Kubisz z tomiku wierszy „Przemyślenia”

WARTO WIEDZIEĆ

Radca SZKOLONY Z wicedziekanem ds. aplikacji i szkoleń, mecenasem Henrykiem Kuligowskim rozmawia Ewa Papla

Będąc wicedziekanem ds. aplikacji od 2013 roku, od stycznia br. odowiada Pan także za szkolenia. Co jest tego przyczyną? Po prostu chciałem odciążyć z nadmiaru obowiązków dziekana Zbigniew Tura. W naszej izbie działa aż 19 komisji, nadzorowanych przez członków prezydium, w tym także przez dziekana izby. Uważałem i nadal uważam, że dziekan ma bardzo dużo obowiązków i powinien być przez członków prezydium wspierany, właśnie w pracach nadzorujących działania izbowych komisji. Ponieważ jestem od kilkunastu miesięcy kierownikiem szkolenia odpowiedzialnym za prowadzenie aplikacji, bez oporów podjąłem się nowego zadania. Panie Dziekanie, dlaczego radcowie powinni się szkolić? Bo po pierwsze taki obowiązek wynika z zapisu kodeksu etyki i uchwał Krajowej Rady Radców Prawnych, a przede wszystkim żeby podnosić swoje kwalifikacje. Przepisy prawa zmieniają się w sposób dynamiczny i radca musi te przepisy znać. Dzisiejsza wiedza o prawie jest zupełnie odmienna od tego czego uczyliśmy się jeszcze kilka lat temu. Dlatego dokształcanie jest potrzebne każdemu radcy. Zresztą rynek wymaga radców prawnych, którzy znają przepisy i systematycznie podnoszą swoje kwalifikacje. Można powiedzieć kolokwialnie – kto się nie rozwija zostaje w tyle. Na jakich radcach zależy samorządowi. Czy izba szkoli radców także z zasad etyki wykonywania zawodu radcy? Oczywiście zależy nam na wszystkich radcach, którzy są członkami naszego samorządu. O wszystkich staramy się dbać jednakowo. Moim zdaniem szkolenie etyki jest jednym z najważniejszych szkoleń. Niektórzy twierdzą, że etyki nie można się nauczyć, że z etyką trzeba się urodzić. Dlatego propagowanie zachowań etycznych wśród wszystkich naszych koleżanek i kolegów jest jak najbardziej wskazane bo konkurencja czasem powoduje, że niektórzy radcowie zachowują się nieetycznie albo nie wiedzą co to jest dobre wychowanie. Skutkiem tego obserwujemy wzrost postępowań dyscyplinarnych czy wzrost spraw rozpatrywanych przez komisję

fot. archiwum OIRP

do spraw wykonywania zawodu. Szkolenie z etyki uważam za jedno z najważniejszych. Samorząd zrzesza wysoko wykwalifikowanych i kompetentnych prawników czy izba posiada narzędzia lub sposób na weryfikowanie tych kwalifikacji, czy w ogóle taka weryfikacja jest możliwa? W obecnym czasie Izba nie ma pełnego sposobu weryfikacji kwalifikacji zawodowych radców. Robi to komisja I i II stopnia w trakcie egzaminu radcowskiego. Myślę, że kwalifikacje radców weryfikuje po części rynek. Rosnąca liczba radców wykonujących zawód i liczba innych zawodów prawniczych konkurencyjnych do naszego zawodu powoduje, że to rynek wielokrotnie decyduje o tym czy dany radca znajduje zatrudnienie czy też nie. Jak dobierana jest tematyka szkoleń, według jakiego klucza. Jak dobierana jest kadra? Dobieramy kadrę wśród najlepszych profesjonalistów w tym zakresie. Naszą kadrę szkoleniową stanowią najlepsi wykładowcy, sędziowie sądów apelacyjnych, okręgowych i rejonowych, sędziowie naczelnego sądu administracyjnego a także profesorowie, doktorzy pra-

WARTO WIEDZIEĆ wa oraz osoby z dużą praktyką zawodową. Osoby, które mogą coś wnieść. Tematyka jest ustalana albo w zależności od tego jakie obserwujemy zmiany przepisów prawa w danej dziedzinie, żeby każdy z radców mógł się z tymi zmianami w miarę szybko zapoznać bądź też słuchamy zapotrzebowania radców, którzy niejednokrotnie sygnalizują w jakim kierunku i w jakim temacie szkolenie powinno się odbywać. Czy radcowie, którzy wpisani zostali na listę radców bez ukończonej aplikacji radcowskiej mają obowiązek odbycia większej ilości szkoleń? Przypomnę, że radca prawny, który odbył aplikację ma za sobą 720 godzin wykładów i ćwiczeń oraz 120 dni praktyk. Radcowie, którzy nie odbyli aplikacji nie mają, żadnych dodatkowych szkoleń poza szkoleniami z zakresu etyki. Są pełnoprawnymi radcami i objęci są takimi samym szkoleniami jak radcowie, którzy odbyli aplikację. Weryfikuje ich rynek, miejsce pracy. Dziś wszystko weryfikuje rynek. Idzie się do dobrego radcy prawnego albo takiego, o którym się mówi, że jest dobry. Jakie szkolenia cieszą się największa popularnością? Czy chodzi się na wykłady czy na wykładowcę? Według mnie największa popularnością cieszą się szkolenia, które odbywają się krótko przed zamknięciem cyklu szkoleń. Bo wtedy liczba radców jest olbrzymia z tego względu, że każdy chce wypełnić niczym nie sankcjonowany, jak się okazuje limit godzin szkoleniowych. Mówiąc tak naprawdę serio to największą sławą cieszy się szkolenie kiedy jest dobry wykładowca – bo ja to obserwuję. I wtedy kiedy przeprowadzamy szkolenie ze zmiany znaczących przepisów prawa, które powszechnie obowiązują np. zmiany procedury cywilnej czy w tej chwili karnej. Prowadzimy cykl szkoleń z zakresu prawa karnego w związku ze zmianą ustawy o radcach i innych ustaw umożliwiających radcom występowania w sprawach karnych. Ale widać, że frekwencja jest teraz inna niż ta, którą była kilka miesięcy temu kiedy kończył się cykl szkoleniowy. Mniejsza. Na szkolenia chodzi się i na wykładowcę i na wykład. Wykładają u nas w większości osoby, które są znane i lubiane. Widać różnicę frekwencji kiedy proponujemy mniej znanych i doświadczonych wykładowców. Oczywiście temat też musi być nośny czy to o procedurze cywilnej czy też karnej. Mniej jest uczestników kiedy organizujemy szkolenia niszowe, np. z jakieś wąskiej dziedziny prawa. Choć wyjątkiem było szkolenie z ochrony danych osobowych. Jaki i gdzie odbywają się szkolenia i w jakiej formie? Szkolenia odbywają się we wszystkich miejscach, będących w zasięgu działania naszej izby. Przede wszystkim w Poznaniu, bo tutaj mieszka i pracuje największa ilość

radców ale też w Kaliszu, Ostrowie, Koninie i Lesznie. To są szkolenia stacjonarne, które odbywają się w określonych miejscach, w Poznaniu odbywają się w siedzibie Izby. Ponadto mamy nieliczne szkolenia wyjazdowe, dlatego nieliczne bo więcej kosztują i w związku z tym staramy się oszczędzać na szkoleniach aby wydać pieniądze samorządowe bardziej racjonalnie. Organizujemy również konferencję, na które próbujemy pozyskać środki zewnętrzne aby organizacja ich była tańsza. Szukamy więc różnych partnerów do organizacji konferencji. Na niektórych konferencjach zarabiamy w ten sposób, że uczestnictwo w nich jest odpłatne i skierowane nie tylko do radców. Kto ustala plan szkoleń? Plan szkoleń ustala i zatwierdza rada izby. Proponuje go komisja ds. doskonalenia zawodowego, wydawnictw i nauki. Przewodniczący Komisji dr Krzysztof Urbaniak, to skuteczny organizator, od lat związany ze środowiskiem naukowym i wydawniczym. W komisji wspiera go grono naukowców zawodowo związanych z Wydziałem Prawa i Administracji UAM – prof. dr hab. Tadeusz Gadkowski , prof. dr hab. Marcin Orlicki, prof. dr hab. Marek Szewczyk oraz prof. dr hab. Jędrzej Skrzypczak i dr Norbert Gill z Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM. Jaki jest plan szkoleń na następny okres? Jesteśmy w trakcie układania planu. Następna rada przyjmie go na następne półrocze 6-go lipca br., o czym zawiadomimy koleżanki i kolegów w dotychczasowy sposób czyli drogą mailową i przez ogłoszenie na stronach internetowych izby. Dziękuję za rozmowę.

WARTO WIEDZIEĆ

Program lepszego stanowienia europejskiego prawa:

POWIEDZMY OTWARCIE, CO DZIAŁA, CO NIE 19 maja, Komisja Europejska przyjęła swój Program lepszego stanowienia prawa. Ten kompleksowy, obejmujący cały cykl kształtowania polityki pakiet reform, przyczynić się ma do zwiększenia otwartości i przejrzystości procesu decyzyjnego UE i do poprawy jakości nowych przepisów. Ma się to stać poprzez lepszą ocenę skutków projektów aktów ustawodawczych i poprawek. Będzie to także stanowić zachętę do stałego i spójnego przeglądu istniejących przepisów UE, tak aby strategie polityczne UE realizowane były w jak najbardziej efektywny i skuteczny sposób. Pierwszy wiceprzewodniczący Frans Timmermans powiedział między innymi: „Obecna Komisja zdecydowana jest zmienić zarówno treść, jak i sposób działania UE. Lepsze stanowienie prawa jest zatem jednym z naszych priorytetów. Słuchamy opinii napływających od obywateli i od przedstawicieli biznesu, a zwłaszcza od MŚP, zaniepokojonych tym, że Bruksela i jej instytucje nie zawsze tworzą przepisy, które obywatele i przedsiębiorstwa są w stanie zrozumieć i stosować. Chcemy przywrócić im wiarę w zdolność UE do zapewniania wysokiej jakości prawodawstwa. Lepsze stanowienie prawa nie oznacza „więcej” lub „mniej” przepisów unijnych. Nie chodzi też o podważanie naszych wysokich standardów socjalnych, środowiskowych i zdrowotnych lub praw podstawowych. W procesie lepszego stanowienia prawa chodzi o zapewnienie jak najbardziej efektywnej realizacji ambitnych celów, które sobie postawiliśmy. Musimy rygorystycznie oceniać skutki tworzonych przepisów prawnych, w tym istotne zmiany wprowadzane w trakcie procedury ustawodawczej, tak aby decyzje polityczne oparte były na wystarczająco solidnych podstawach. I choć naturalną tendencją polityków jest koncentrowanie się na nowych inicjatywach, musimy skupić się co najmniej w takim samym stopniu na przeglądzie istniejącego prawodawstwa, tak aby móc określić, co można ulepszyć lub uprościć. Musimy sobie otwarcie powiedzieć, co działa, a co nie. Decyzje podejmowane przez instytucje UE dotyczą nas wszystkich, przedstawiamy więc środki, które otworzą proces decyzyjny UE, umożliwiając tym samym większą przejrzystość i lepszą kontrolę i zapewniając obywatelom większe możliwości wyrażenia swoich poglądów”. Pakiet środków na rzecz lepszego stanowienia prawa

będzie bezpośrednio wdrażany przez Komisję w ramach jej własnych działań związanych z przygotowaniem i oceną przepisów prawnych, a także we współpracy z Parlamentem Europejskim i Radą. WIĘCEJ PRZEJRZYSTOŚCI I KONSULTACJI W celu dalszej kontroli publicznej i przekazywania opinii Komisja udostępni swoje procedury kształtowania polityki za pośrednictwem portalu internetowego, na którym będzie można śledzić realizację inicjatyw, i poprzez nowe konsultacje publiczne, prowadzone w związku z oceną aktualnej polityki, czy też ewentualnych nowych wniosków. Pojawią się również nowe możliwości dla zgłaszania uwag przez zainteresowane strony podczas całego cyklu tworzenia polityki, od wstępnego planu działania do końcowego wniosku Komisji. Po przyjęciu przez Komisję wniosku, obywatele i zainteresowane strony będą mieli 8 tygodni na przesłanie odpowiedzi lub propozycji, które zostaną uwzględnione podczas debaty legislacyjnej w Parlamencie i Radzie. To przejrzyste podejście będzie miało również zastosowanie do prawodawstwa wtórnego w formie aktów delegowanych i wykonawczych. Po raz pierwszy projekty środków prowadzących do zmiany lub uzupełnienia istniejącego ustawodawstwa lub wprowadzających szczegółowe przepisy techniczne będą podane do wiadomości publicznej na 4 tygodnie przed ich przyjęciem. Pozwoli to zainteresowanym stronom na przedstawienie uwag przed przyjęciem tych projektów przez Komisję lub ekspertów z państw członkowskich. STAŁY PRZEGLĄD OBOWIĄZUJĄCYCH PRZEPISÓW Program sprawności i wydajności regulacyjnej (REFIT), w którym dokonano oceny istniejącego prawodawstwa UE w celu zwiększenia jego skuteczności i efektywności, bez podważania celów polityki, zostanie wzmocniony. Będzie on bardziej ukierunkowany na najpoważniejsze źródła nieefektywności i zbędne obciążenia, a ponadto będzie się charakteryzował ilościowym podejściem do oceny kosztów działań oraz płynących z nich korzyści. Komisja podjęła już aktywne działania na rzecz zmniejszenia obciążeń w obszarach takich jak VAT, zamówienia publiczne, statystyka przedsiębiorstw i chemikalia; obecnie prowadzona jest również kompleksowa

WARTO WIEDZIEĆ ocena w innych dziedzinach. REFIT stanie się teraz podstawową częścią rocznego programu prac Komisji i dialogu politycznego Komisji z innymi instytucjami. Komisja utworzy stałą i otwartą platformę dialogu z zainteresowanymi stronami i państwami członkowskimi na temat możliwych sposobów usprawnienia unijnego prawa w kontekście REFIT. Platforma REFIT połączy ekspertów wysokiego szczebla z przedsiębiorstw, przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego, partnerów społecznych, Komitet Ekonomiczno-Społeczny, Komitet Regionów i państwa członkowskie. Będzie ona zbierać sugestie dotyczące zmniejszenia obciążeń regulacyjnych i administracyjnych oraz przedstawiać konkretne pomysły. Komisja będzie reagować na wszystkie z nich oraz systematycznie wyjaśniać, jakie działania zamierza w związku z nimi podjąć. Komisja ponawia również swoją obietnicę wysłuchiwania w dowolnym momencie opinii zainteresowanych stron z pomocą internetowego narzędzia „Lighten the Load – Have Your Say”. LEPSZA OCENA SKUTKÓW I KONTROLA JAKOŚCI Komisja wzmacnia swoje podejście do oceny skutków udoskonalania solidnej bazy danych, która leży u podstaw wszystkich wniosków ustawodawczych, bez uszczerbku dla decyzji politycznych. W szczególności Rada Komisji ds. Ocen Skutków, działająca od 2006 roku, przekształcona zostanie w niezależną Radę ds. Kontroli Regulacyjnej. Jej członkowie będą mieli bardziej niezależny status, a połowa z nich będzie rekrutowana spoza Komisji. Rada będzie odgrywać większą rolę w kontroli jakości ocen skutków nowych wniosków oraz w kontroli sprawności regulacyjnej i w ocenie istniejącego prawodawstwa. Komisja proponuje również przeprowadzanie ocen skutków w trakcie procesu legislacyjnego, a nie tylko w trakcie przygotowywania przez Komisję wniosku. Wezwano Parlament i Radę do przeprowadzania oceny skutków wszelkich istotnych zmian, jakie proponuje się w trakcie procesu legislacyjnego. Na wniosek Parlamentu, Rady lub Komisji powoływany może być doraźnie niezależny panel techniczny w celu zbadania, czy zmieniony wniosek nadaje się do praktycznego wdrożenia, czy zawiera prawa i obowiązki zrozumiałe dla zainteresowanych stron i czy nie spowoduje nieproporcjonalnych kosztów. Dokonywana przez panel ocena powinna zostać ukończona i podana do wiadomości publicznej w rozsądnym terminie, aby zapewnić potrzebne informacje dla celów politycznego procesu decyzyjnego. Nowe porozumienie międzyinstytucjonalne w sprawie wspólnego zaangażowania instytucji UE. Lepsze stanowienie prawa możliwe jest jedynie przy wspólnym zaangażowaniu Komisji, Rady i Parlamentu Europejskiego. Dzisiaj Komisja przedkłada Parlamen-

towi i Radzie wniosek dotyczący nowego porozumienia międzyinstytucjonalnego w sprawie lepszego stanowienia prawa, stawiając sobie za cel osiągnięcie porozumienia przed końcem 2015 roku. W projekcie nowego porozumienia międzyinstytucjonalnego proponuje się: wspólne zaangażowanie w program REFIT; przeprowadzanie oceny skutków w czasie całego procesu legislacyjnego; stałe monitorowanie skuteczności regulacyjnej ustawodawstwa UE i bardziej dokładną ocenę; skoordynowane planowanie roczne i wieloletnie, w tym konsultacje w sprawie programu prac Komisji; większą przejrzystość odnośnie do rozmów trójstronnych; wspólne działania mające na celu ograniczenie nieuzasadnionego, nadmiernie rygorystycznego wdrażania przepisów UE przez państwa członkowskie. Na podstawie materiałów prasowych Komisji Europejskiej. opr. J.L

I co samotność Patrzysz na mnie Pani „Samotność” Chodzisz za mną Jak piesek…. Opuścić mnie nie chcesz Czyż mi przeznaczona? Pocieszasz Melancholią Uraczasz nadzieją Osuszasz me łzy Wypełniasz je słowem Błąkasz się w mieszkaniu Zaglądasz w me okna Wciąż mi towarzyszysz Chyba cię polubię? A może już dobrze z Tobą? Mec. Antoni Kubisz z tomiku wierszy „Przemyślenia”

WARTO WIEDZIEĆ

MASZ PRAWO Z mecenasem Piotrem Przybylskim, radcą prawnym rozmawia Jolanta Lenartowicz

łeczeństwie jest bardzo mizerny, a przynajmniej wysoce niezadowalający. Poziom świadomości prawnej jest tu kluczem w naszej rozmowie, w naszych rozważaniach. Jego stałe podwyższanie wymaga dużej pracy. Potrzeba nie tylko wiedzy teoretycznej, ale umiejętności edukowania społeczeństwa, przyzwyczajania od najmłodszych lat do sięgania po prawo jak po koło ratunkowe. I to wtedy gdy jeszcze jest po temu czas żeby pewne sprawy poplątane rozwikłać, ustawić, przygotować się do walki o swoje. Tymczasem wcale nierzadko traktuje się prawo jako ostatnią deskę ratunku, gdy wszystko wokół już się pali i wali. Prawo dotyka nas wszędzie. Oplata każdą dziedzinę naszego życia. I jako pracownika, członka społeczeństwa, użytkownika dróg, klienta, konsumenta… Warto pamiętać, ten, przykład który w głowę wdrażano na studiach: kiedy odbijamy bilet w tramwaju, to mimo że nic innego „nie robimy”, jest to czynność prawna – zawieramy umowę przewozu, z swoimi prawnymi skutkami. fot. archiwum mec. P. Przybylski

Od pewnego czasu jest Pan w naszych domach gościem i poprzez okienko telewizyjne WTK podpowiada nam do czego mamy prawo. Od kiedy Pan prowadzi taką edukację? Ten program właśnie, pod tytułem „Masz prawo”, trwa od czterech lat. W każdy poniedziałek pojawiamy się w okienku na kilka minut, by rozważać wyznaczone kwestie. Wyemitowaliśmy w WTK już ponad 200 odcinków. Jak można nazwać tę audycję „kancelaria otwarta”, „kąt porad prawnych” „informator telewizyjny”? Jest to poradnictwo przede wszystkim; próba przybliżenia ludziom, społeczeństwu lokalnemu szeroko pojętego prawa, z przejawami którego wielu z naszych słuchaczy się spotyka, nierzadko zmaga. Prawo, o czym wielokrotnie możemy się przekonywać wypełniając ten zawód i spotykając się z odbiorcami naszych audycji, jest istotnym narzędziem w wielu sytuacjach, orężem które wspomaga podjąć walkę o przynależne prawa. Pod warunkiem jednak, że je znamy. Z tym zadowalająco nie jest, bo poziom wiedzy prawnej w naszym spo-

I zainteresowany tą powszechnością prawa w naszym codziennym życiu, podjął się Pan stworzenia takiego programu z podpowiedziami prawniczymi. Tak podczas, aplikacji pracowałem w kancelarii mecenasa Zbigniewa Standara, który zaszczepił mi zainteresowanie takim właśnie traktowaniem prawa, edukacją, która z niego wypływać powinna. To mnie zainteresowało, zachęciło. Od niego też w swoisty sposób przejmowałem ten warsztat medialny, bo on przecież współpracował z mediami, prowadził stałe kąciki, miał audycję telewizyjną. Natomiast na progu swojej pracy zdecydowałem i postanowiliśmy spróbować i my. My, to znaczy kto wraz z Panem? Zebraliśmy się w gronie znajomych, powiedzmy prawników entuzjastów, zaproponowałem im, by razem coś robić. Udaliśmy się do telewizji WTK. Chwyciło. Ta telewizja stawia na taki rodzaj szerokiego poradnictwa, i ma kilka tego typu programów, jednak brakowało im audycji z dziedziny prawa. Zawierzyła nam, że wspólnie będzie nam po drodze. Nie stawiano nam żadnych przeszkód i oporów bowiem WTK ma „we krwi” działania edukacyjne i stara się je rozwijać

WARTO WIEDZIEĆ w naszym regionie. Przygotowane programy powtarza, co ułatwia przyswajanie materiału. Zarząd telewizji przyjął naszą koncepcję chętnie. Przedstawiliśmy więc program, który ma być przede wszystkim użyteczny. Po prostu nie chcemy się wymądrzać, ale pomagać, być przydatnymi, rozwiązywać żywe, życiowe problemy. Ta idea w telewizji bardzo się spodobała. Oczywiście ostateczny kształt powstawał kilka miesięcy. Ustaliśmy ile odcinków ma być, jaki długi powinien być każdy z nich, ile w nim można treści zawrzeć, o jakim ciężarze merytorycznym. Czy ma być to ożywiona dyskusja, czy program post produkcyjny. To wszytko wymagało omówienia, odnalezienia się w zaprezentowanej formule oraz wypracowania swoistej synergii pomiędzy grupą prawników, a zespołem WTK. Czas pokazał, że naprawdę weszliście „w niszę”. Co konkretnie wypełniło ją przede wszystkim? Czym głównie się zajmowaliście. Kto podsuwał tematykę, kto inspirował? Przede wszystkim e-maile. Zrezygnowaliśmy z telefonów, bo ta forma bardzo by nas blokowała, pytań / zapytań i wątpliwości jest wiele, telefon zapewne by nie milkł. A listy normalne też stosujemy; po to, by nie odrzucać osób, które pocztą elektroniczną się nie posługują. Wykorzystujemy też, nie ujawniając szczegółów, nasze zawodowe doświadczenia, doświadczenia znajomych. Docierają do nas tymi drogami i sprawy drobne, niekiedy zabawne, i dramatyczne, takie które czasem mogą być rozwiązane kilku słowami, ale i te wymagające szczegółowego rozpoznawania. Na przekład Nie opisujemy wszystkich sytuacji, wybieramy, ustalamy w dyskusjach te naszym zdaniem dla widzów bardzo ważne. A więc stawiamy przede wszystkim sprawy z zakresu prawa pracy, prawa rodzinnego, sprawy spadkowe, proste gospodarcze i cywilne. Słowem konsumenckie, a także ważne dla małych przedsiębiorstw. Mówimy o tym na przykład jak odwołać darowiznę, co robić gdy z szatni restauracyjnej ukradną nam płaszcz, gdy samochód wpadnie do dziury w drodze, jak rozmawiać z policjantem gdy zdarzy się wypadek… Ale i również jak założyć działalność gospodarczą , jakie są spółki… A wszystko to, jak Pan powiedział - z użytecznego punktu widzenia. Tak, dodam jeszcze że, aby rozszerzyć zakres prowadzonych rozmów do naszego grona prowadzących wciągnęliśmy w ostaniem czasie również specjalistę księgowego. Jego porady również z zakresu podatków, rozliczeń, prowadzania dokumentacji znajdują wiele zainteresowania. Dotychczas w naszym programie łącz-

nie wzięło udział kilkunastu prawników, również adwokaci. Z naszej rozmowy wynika że Jesteście Państwo grupą. Tak, skupiamy obecnie 6 osób. Oprócz mnie są to radcowie prawni: Kinga Klonowska, Aleksandra Lornet -Kowalik, Marta Sawicka, Aleksander Blumski, Bartosz Kubiak oraz Izabela Zaremba - specjalista d.s. księgowości i główna księgowa. Razem uczyliście się być prowadzącymi. Tak i wcale nie było to takie łatwe. Wbrew pozorom publiczne występowanie np. na sali sądowej w ogóle nie daje przygotowania do występowania przed kamerą. Na samym początku braliśmy lekcje u logopedy, który specjalizuje się w przygotowywaniu dziennikarzy do pracy z kamerą i pomaga im rozwijać swój warsztat telewizyjny. Nieprosto jest bowiem przełamać pewne skrępowanie, nabyć niezbędne formy prezentacji, tak, że by widzowie chcieli nas słuchać i oglądać. Dziękuję za rozmowę.

W mym życiu Chmury coraz gęstsze Pustka zdobywa me serce i po troszkę mózg. Oddala się me marzenie szczęścia Mirażem jawią się złudzenia. A tak mówiąc szczerze Jeszcze żyję Pragnę – myślę Oczekując szczęścia „sensu largo” Co ucieka. Mec. Antoni Kubisz z tomiku wierszy „Przemyślenia”

WARTO WIEDZIEĆ

A LT E R N AT Y W N A F O R M A

DOCHODZENIA MEDYCZNYCH ROSZCZEŃ Z mec. Wiolettą Cieślak, przewodniczącą Wojewódzkiej Komisji do Spraw Orzekania o Zdarzeniach Medycznych w Poznaniu rozmawia Ewa Papla Pani Mecenas ostatnio dużo się słyszy o zdarzeniach medycznych. Czym one są i od kiedy faktycznie funkcjonują? W przepisach znowelizowanej ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, które weszły w życie w dniu 1 stycznia 2012 roku zdarzenie medyczne określone zostało jako zakażenie, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia albo śmierć pacjenta będące następstwem niezgodnych z aktualną wiedzą medyczną: diagnozy, jeżeli spowodowała ona niewłaściwe leczenie albo opóźniła właściwe leczenie, przyczyniające się do rozwoju choroby, leczenia, w tym wykonania zabiegu operacyjnego, zastosowania produktu leczniczego lub wyrobu medycznego. Pierwszego stycznia 2012 roku wdrożono w Polsce nowy model kompensacji szkód wyrządzonych pacjentom w związku z udzielaniem świadczeń zdrowotnych w szpitalu. Ustawodawca wzorował się częściowo na systemie nordyckim i francuskim. Dają one możliwość kompensacji szkód niezależnie od winy. Teraz i polscy pacjenci mogą dochodzić roszczeń i odszkodowania z tytułu zdarzeń medycznych na drodze pozasądowej czyli przed Wojewódzkimi Komisjami do Spraw Orzeczenia o Zdarzeniach Medycznych. Takich komisji jest w kraju 16. Wojewódzka Komisja do Spraw Orzekania o Zdarzeniach Medycznych w Poznaniu jest właściwa do rozpatrywania spraw dotyczących roszczeń związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych w szpitalach na terenie województwa wielkopolskiego. W skład komisji wchodzą przedstawiciele zawodów medycznych i prawnicy. Jak wskazuje ustawa Komisja orzeka w składzie 4-osobowym medyczno-prawniczym i dzięki temu nie musi w każdej sprawie posługiwać się opinią biegłego, co zdecydowanie ułatwia postępowanie i często pozwala na wydanie orzeczenia komisji w czasie 4 miesięcy. Kto może złożyć wniosek do Komisji? Legitymowany czynnie do złożenia wniosku jest pacjent, jego przedstawiciel ustawowy bądź też spadkobierca. Należy zauważyć, że w przypadku śmierci pacjenta krąg osób uprawnionych do złożenia wniosku jest odmienny, bardziej zawężony niż na gruncie kodeksu cywilnego. Termin do złożenia wniosku to jeden rok od

fot. archiwum OIRP

daty dowiedzenia się o szkodzie, nie później niż 3 lata od zdarzenia. Jest to termin krótszy niż terminy dochodzenia takich roszczeń przewidziane w kodeksie cywilnym. Czy pacjent korzystający z pomocy lekarskiej poza szpitalem może również dochodzić roszczeń przed Komisją? Niestety nie. Poza zakresem regulacji pozostają sprawy związane ze szkodami wyrządzonymi poza szpitalem np. w ramach działalności leczniczej ambulatoryjnej. A co jest celem postępowania przed Komisji, ustalenie winnych szkody i wysokości odszkodowania? Celem postępowania przed Komisją jest ustalenie czy zdarzenie, którego następstwem jest szkoda majątkowa i niemajątkowa jest zdarzeniem medycznym. W tym celu Komisja przeprowadza postępowanie dowodowe. Może wzywać świadków np. personel medyczny, przesłuchiwać strony. Jeśli stwierdzenie okoliczności istotnych dla wydania orzeczenia wymaga wiedzy specjalnej Komisja zasięga opinii biegłego. Należy podkreślić, że postępowanie przed Komisją jest postępowaniem uproszczonym, mniej sformalizowanym od postępowania sądowego, tańszym i szybszym. Komisja nie ustala winy. Komisja ustala czy postępowanie podmiotu leczniczego było zgodne czy też nie

WARTO WIEDZIEĆ z aktualną wiedzą medyczną. Oczywiście, w tym zawiera się obiektywny element winy. Ustalenie bowiem, że postępowanie podmiotu leczniczego jest niezgodne z aktualnymi standardami oraz wiedzą medyczną oznacza, że jest to postępowanie bezprawne. Nie ma natomiast potrzeby ustalania subiektywnego elementu winy czyli Komisja nie ustala, kto konkretnie popełnił błąd, kto z personelu medycznego za to odpowiada. To Szpital jest odpowiedzialny za każdą szkodę wyrządzoną w następstwie postępowania niezgodnego z aktualną wiedzą medyczną. Komisja nie ustala wysokości odszkodowania i zadośćuczynienia ani też nie weryfikuje przedstawionej w tym zakresie propozycji. Czym różni się postępowanie przed Komisją od postępowania sądowego? W postępowaniu sądowym niejednokrotnie trudnością jest wykazanie winy sprawcy szkody, a przed Komisją tej winy nie trzeba wykazywać. Poza tym jest to postępowanie krótsze, bo termin na rozpatrzenie sprawy to 4 miesiące. Niejednokrotnie poszkodowany pacjent rezygnuje z dochodzenia roszczeń w sądzie obawiając się kilkuletniego procesu, a przed Komisją postępowanie trwa znacznie krócej. Jest też tańsze. Opłata za złożenie wniosku wynosi 200 zł. Ewentualne dodatkowe koszty to koszt dojazdów świadków czy wynagrodzenie za sporządzenie przez biegłego opinii, które maksymalne wynosi 450zł. Koszty te ponosi strona, która przegrywa. Jak wysokie mogą być kwoty odszkodowania w przypadku orzeczenia o ustaleniu zdarzenia medycznego? Komisja wydaje orzeczenie o ustaleniu zdarzenie medycznego bądź jego braku. Jeśli komisja ustali zdarzenie medyczne to wówczas ubezpieczyciel bądź podmiot leczniczy - w przypadku braku ubezpieczyciela, składa propozycję odszkodowania i zadośćuczynienia. Maksymalnie jest to kwota 100 tys. zł przy uszkodzeniu ciała, rozstroju zdrowia czy zakażeniu. Natomiast w przypadku śmierci pacjenta jest to kwota 300 tys. zł. Czy istnieje obowiązkowe ubezpieczenie od zdarzeń medycznych? Początkowo było to ubezpieczenie obowiązkowe. Obecnie jest fakultatywne i większość Szpitali w Wielkopolsce nie jest w tym zakresie ubezpieczona. Posiadają oczywiście ubezpieczenie z tytułu odpowiedzialności cywilnej. Jednakże w przypadku braku ubezpieczenia od zdarzeń medycznych ustawa stanowi, że wówczas to podmiot leczniczy składa propozycję odszkodowania za pośrednictwem Komisji. A co się dzieje gdy Komisja stwierdzi brak zdarzenia medycznego? W przypadku prawomocnego orzeczenia o braku zda-

rzenia medycznego wnioskodawca ma otwartą drogę postępowania sądowego, przy czym, co istotne, ma już zebrany materiał dowodowy i może ocenić szansę wygrania sprawy w sądzie. Należy zauważyć, że jeśli pacjent przegra przed Komisją to oczywiście ponosi koszty postępowania, przy czym naraża się na mniejsze koszty niż te jakie by poniósł gdyby przegrał sprawę w sądzie. Zatem w przypadku orzeczenia o braku zdarzenia medycznego, jak też w sytuacji odrzucenia propozycji odszkodowania złożonej w wyniku wydania orzeczenia o ustaleniu zdarzenia medycznego pacjent ma zagwarantowane prawo do sądu. Może dochodzić swoich roszczeń na drodze postępowania sądowego. Czy od orzeczenia Komisji można się odwołać? Tak. Od orzeczenia o zdarzeniu medycznym lub jego braku przysługuje wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Wówczas Komisja w innym składzie orzekającym, rozstrzyga sprawę i wydaje orzeczenie, które jest już orzeczeniem prawomocnym. W sytuacji prawomocnego orzeczenia o ustaleniu zdarzenia medycznego, podmiot leczniczy zobowiązany jest do złożenia propozycji odszkodowania i zadośćuczynienia w terminie 30 dni od otrzymania orzeczenia z uzasadnieniem bądź od otrzymania zawiadomienia, że upłynął bezskutecznie termin do złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy. Warto podkreślić, że jest to termin materalnoprawny, nie podlega więc przywróceniu. Ustawodawca przewidział bardzo dotkliwą sankcję za naruszenie tego terminu, albowiem wówczas Komisja wystawia zaświadczenie na kwotę, którą żądał wnioskodawca. To zaświadczenie jest tytułem wykonawczym czyli bez nadania klauzuli wykonalności nadaje się do wykonania na drodze postępowania egzekucyjnego. Na co najczęściej skarżą się pacjenci we wnioskach? Bardzo dużo wniosków dotyczy błędnej diagnozy np. nierozpoznanych złamań. I tak przykładowo przedmiotem wniosku było nierozpoznanie złamania kompresyjnego kręgu, złamania żuchwy, czy też nie zdiagnozowanie w odpowiednim czasie perforacji przewodu pokarmowego i w związku z tym zaniechanie podjęcia we właściwym czasie odpowiedniego zabiegu, co w rezultacie doprowadziło do śmierci pacjentki. Pacjenci skarżą się też na leczenie niezgodne z aktualną wiedzą medyczną, np. źle przeprowadzone zabiegi operacyjne. Sporo jest też wniosków dotyczących zakażeń pacjentów w trakcie hospitalizacji. Jeśli chodzi o rodzaj spraw to są one często z zakresu ortopedii, chorób wewnętrznych, kardiologii, ginekologii w tym przypadku najczęściej dotyczą przebiegu porodu.

WARTO WIEDZIEĆ Ile wniosków wpłynęło do Komisji od początku jej powołania? Wielkopolska Komisja funkcjonuje już trzy i pół roku. Do tej pory do Komisji wpłynęło 286 wniosków. To świadczy o dużym zapotrzebowaniu na taką alternatywną formę dochodzenia roszczeń. Komisja w 30% orzeka ustalenie zdarzenia medycznego tzn. przyznaje rację pacjentom. A co się robią pacjenci kiedy Komisja orzeka o braku zdarzenia medycznego? Tego nie wiem, gdyż komisja nie jest o tym informowana. Mam wiedzę o kilku sprawach, które rozpatrywane są na drodze postępowania cywilnego, albowiem Sąd zwrócił się do nas o przekazanie akt sprawy. W większości są to jednak sprawy, w których komisja ustaliła zdarzenie medyczne, a pacjent nie przyjął odszkodowania i teraz dochodzi roszczeń w sądzie. Dla Sądu oczywiście nasze orzeczenie nie jest wiążące, ale na pewno zgromadzony materiał dowodowy może być przydany. Przypuszczam, że w sytuacji orzeczenia o braku zdarzenia medycznego w wielu sprawach pacjenci z orzeczeniem Komisji się godzą. Podkreślić należy, że sprawę ocenia skład prawniczo-medyczny. Wnioskodawcy natomiast mając zebrany cały materiał dowodowy sami też mogą dokonać jego oceny i pewnie niejednokrotnie stwierdzają, że nie mają szans na wygraną w sądzie. Zresztą nasuwa mi się taka refleksja, że często brakuje dobrej komunikacji pomiędzy lekarzem a pacjentem. Bo czasem dopiero w trakcie postępowania dowodowego pacjent dowiaduje się co się stało i dlaczego tak się stało. Wtedy niejednokrotnie dochodzi do wniosku, że było to powikłanie, a nie zdarzenie medyczne, że nie był to błąd i nikt tutaj nie zawinił. Dziś leczy się tak skomplikowane jednostki chorobowe, że czasami dochodzi do powikłań przez nikogo nie zawinionych. Jak wysokie odszkodowania wypłacono do tej pory? Jak dotąd najwyższe odszkodowanie zaproponowane i wypłacone przez podmiot leczniczy opiewało na kwotę 43 tys. zł. Przyjęte zostały również odszkodowania i zadośćuczynienia w kilku przypadkach na kwoty ok. 30 tys. zł oraz na kwoty niższe, tj. ok 10 tyś zł. Komisja wystawiła też zaświadczenia na kwotę 100 tys. - w związku z tym, że propozycje odszkodowań nie zostały złożone w terminie. Są jednak przypadki kiedy to pacjenci odrzucają złożone propozycje odszkodowania i mogą wówczas skierować sprawę do sądu. Uważam, że świadomość pacjentów jest coraz większa, a sądy zasądzają coraz wyższe kwoty ale, tak jak już mówiłam wcześniej, czas trwania procesów w sądzie, wysokie koszty, trudności dowodowe związane z wykazaniem winy czasami zniechęcają pacjentów.

Dlatego dobrze jest dla pacjentów, że istnieje taki system zdarzeń medycznych. Myślę, że dobrze, że sięgamy do sprawdzonych rozwiązań i wzorców. Podobne systemy funkcjonują od kilkudziesięciu lat w Szwecji i Francji. Chociaż tam wypłata zagwarantowana jest przez państwo. Mam nadzieję, że u nas jest to pierwszy krok we właściwym kierunku i liczę na to, że ta ustawa będzie znowelizowana. Praktyka pokazuje bowiem, że dużo kwestii wymaga dopracowania, zmiany, np. należy określić skutki uwzględnienia skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem orzeczenia komisji. Ponadto nasuwa się taki postulat de lege ferenda aby ustalanie wysokości odszkodowania i zadośćuczynienia następowało na posiedzeniu w drodze mediacji, negocjacji. Projekt założeń zmiany ustawy jest już przygotowany. Nie wiem jednak czy w tej kadencji Parlamentu uda się jeszcze go uchwalić. Jak z perspektywy rozpatrzonych kilkuset wniosków ocenia Pani dziś lekarzy? Postęp w medycynie jest tak ogromny, że leczymy coraz więcej skomplikowanych jednostek chorobowych i lekarz nie może zagwarantować, że wszystko się uda, że efekt zostanie osiągnięty. Nie ulega jednak wątpliwości, że powinien zawsze postępować z należytą starannością i zgodnie z zasadami aktualnej wiedzy medycznej. Zresztą taki obowiązek nakłada na niego chociażby ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Powiem kolokwialnie lekarz jest po to aby leczyć i pomagać pacjentom oraz z pewnością nie szkodzić. Wierzę, że gros lekarzy tak czyni, ale tak jak w każdym zawodzie zdarzają się przypadki kiedy coś się nie uda, z różnych przyczyn: może być to powikłanie, którego pomimo postępowania zgodnego z aktualną wiedzą medyczną nie dało się uniknąć, bądź może być to błąd medyczny, np. błędna diagnoza spowodowana przeoczeniem pewnych symptomów choroby lub błąd spowodowany niedostateczną wiedzą lekarza i brakiem umiejętności. Takie przypadki mają miejsce i wówczas ważne jest aby pomóc pacjentowi. Ważne aby miał on możliwości uzyskania rekompensaty szkody, by miał szansę uzyskania w miarę szybko odszkodowania, które często potrzebne jest na dalsze leczenie. Dlatego pozytywnie oceniam powstanie tych Komisji i mam nadzieję, że okażą się one skuteczne i w pewnym stopniu przyczynią się do większej staranności w opiece nad pacjentem. Dziękuję za rozmowę.

WARTO WIEDZIEĆ

CENTRUM EDUKACJI PRAWNEJ Od stycznia działa Centrum Edukacji Prawnej Krajowej Rady Radców Prawnych w Warszawie, z siedzibą w Poznaniu. Upowszechnianie wiedzy prawnej, budowanie postaw obywatelskich wśród młodego pokolenia, wprowadzenia lekcji prawa do podstawy programowej szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych oraz poszerzenie programu kierunków studiów nieprawniczych o zajęcia z prawa – to główne cele, Centrum Edukacji Prawnej Krajowej Rady Radców Prawnych w Warszawie, z siedzibą w Poznaniu. Centrum Edukacji Prawnej z siedzibą w Poznaniu, to instytucja powołana przy Krajowej Radzie Radców Prawnych w Warszawie. Aktywność Centrum kierowana jest przede wszystkim do uczniów i kadry pedagogicznej szkół podstawowych, gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych i studentów kierunków, na których nie ma zajęć z prawa, ale także do Uniwersytetów Trzeciego Wieku, środowisk samorządowych, branżowych oraz organizacji społecznych. Głównymi naszymi celami jest opracowanie wraz z Ministerstwem Edukacji Narodowej podstaw programowych przedmiotu „prawo” dla szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych oraz podstaw programowych przedmiotu „prawo” z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego wybranych kierunków studiów. Jednym z najważniejszych zadań, jest dla nas rozpowszechnienie na forum ogólnopolskim Konkursu Wiedzy o Prawie, który realizujemy pod patronatem Wielkopolskiego Kuratora Oświaty. Centrum, przy pomocy e-lerningu, będzie także organizowało w szkołach oraz na uczelniach zajęcia prowadzone przez radców prawnych i aplikantów. Takie zajęcia pozwolą nam poszerzać wiedzę na temat podstawowych instytucji prawa oraz, co najważniejsze, będą uczyć wykorzystania tej wiedzy w codziennym życiu.. Oprócz zajęć prowadzonych w szkołach i na uczelniach, Centrum Edukacji Prawnej zajmuje się także tworzeniem bazy wiedzy edukacji prawnej, w skład której wchodzą scenariusze lekcji, materiały dydaktyczne, kazusy oraz nagrania rozpraw sądowych. Mamy za sobą już wiele konkretnych działań. Współorganizowanie wraz z Kuratorium Oświaty dwóch konferencji „Prawo w szkole”, zorganizowanie I zjazdu koordynatorów ds.

fot. archiwum OIRP

edukacji prawnej, udział w debacie publicznej „Przemoc w szkole i w rodzinie – nie bądź obojętny”, spotkanie z wicewojewodą wielkopolskim, ostatnio z bydgoskim kuratorem Oświaty oraz podpisanie kilku istotnych porozumień m.in. z Ośrodkiem Rozwoju Edukacji w Warszawie, z firmą ProNike i Towarzystwem Uniwersytetu III Wieku. W dniu 21 maja br w Ministerstwie Edukacji Narodowej spotkaliśmy wraz z mec. Jolantą Kucharzak – koordynatorem merytorycznym Centrum z Joanną KluzikRostkowską, Minister Edukacji Narodowej. Dyskutowałyśmy o tym jak w obecnie obowiązującej podstawie programowej polskich szkół może funkcjonować edukacja prawna i co można dziś zmieniać aby wprowadzać ją do szkół w szerszym zakresie. Mówiłyśmy także o systemowych rozwiązaniach pomocy prawnej dla dyrektorów szkół. Ustaliliśmy kilka istotnych spraw. Centrum Edukacji Prawnej od przyszłego roku organizować będzie Ogólnopolską Olimpiadę Wiedzy o Prawie. Wraz z Ośrodkiem Rozwoju Edukacji przygotowywać będzie materiały dotyczące edukacji prawnej wykorzystywane na lekcjach wiedzy o społeczeństwie, lekcjach wychowawczych i lekcjach o przedsiębiorczości. Prowadzone będą także prace nad wprowadzeniem do przyszłej podstawy programowej przedmiotu „prawo”. Minister Kluzik-Rostkowską zgodziła się wziąć udział i objąć patronatem honorowym ogólnopolską konferencją poświęconą mediacjom rówieśniczym. Termin konferencji ustalono na 23 września br. Konferencja zostanie zorganizowana w Poznaniu w nowym gmachu Sądu Okręgowego w Poznaniu. Dr Krystyna Babiak Dyrektor Centrum Edukacji Prawnej KRRP w Warszawie, z siedzibą w Poznaniu

WARTO WIEDZIEĆ

SPECJALIZACJA ZAWODOWA

ADWOKATÓW NIEMIECKICH Specjalizacja zawodowa radców prawnych dotyczy wielu aspektów wykonywania zawodu. Należy ją uwzględnić w kontekście przygotowania zawodowego i kształcenia ustawicznego, pozyskiwania zleceń oraz odpowiedzialności i uczciwości w kontaktach z klientem. Wobec różnych poglądów na temat dopuszczalności i zakresu specjalizacji zgłaszanych przez przedstawicieli samorządu zawodowego radców prawnych oraz toczącej się na łamach prasy fachowej dyskusji warto przyjrzeć się rozwiązaniom obowiązującym w Niemczech. TYTUŁ ZAWODOWY ADWOKATA-SPECJALISTY Niemieccy adwokaci obok oznaczenia wykonywanego zawodu „adwokat” (Rechtsanwalt) mogą posługiwać się podlegającym ochronie prawnej dodatkowym tytułem „adwokat-specjalista” ze wskazaniem na obszar specjalizacji (Fachanwalt, proponowane tłumaczenie na j. angielski: certified lawyer). Podstawa prawna dla wprowadzenia tytułu adwokata-specjalisty wynika z § 43c niemieckiej Ustawy o adwokaturze. Szczegóły dotyczące obszarów specjalizacji, warunków i procedury ich przyznawania określone zostały natomiast w stosownej uchwale samorządu zawodowego. Przyznawanie tytułu adwokata-specjalisty następuje w specjalnej procedurze i jest kompetencją zarządów niemieckich Izb Adwokackich. Rozwinięty został przy tym system szkoleń kwalifikacyjnych oraz kształcenia ustawicznego. Adwokaci niemieccy mogą specjalizować się w 21 dziedzinach. Należą do nich zarówno klasyczne specjalizacje jak np. w prawie karnym, administracyjnym, rodzinnym, pracy, podatkowym czy handlowym jak również inne, często wąskie dziedziny prawa (prawo opieki społecznej, upadłościowe, ubezpieczeniowe, medyczne, najmu i lokalowe, ruchu drogowego, budowlane i architektoniczne, spadkowe, ochrony własności przemysłowej, autorskie, nowoczesnych technologii, bankowe i rynków kapitałowych, transportowe, rolne i międzynarodowe gospodarcze). Katalog dostępnych specjalizacji jest regularnie poddawany przeglądowi funkcjonowania i poszerzany o kolejne. Aktualnie trwają dyskusje o ustanowieniu specjalizacji z prawa zamówień publicznych i prawa imigracyjnego.

Tytuł adwokata-specjalisty przyznawany jest adwokatom legitymującym się co najmniej trzyletnim okresem doświadczenia zawodowego. Należy zaznaczyć, że poziom wymaganej wiedzy teoretycznej i doświadczenia praktycznego adwokata-specjalisty powinny znacząco wykraczać poza poziom powszechnie zdobywany w ramach edukacji prawniczej i szkolenia zawodowego. Oznacza to zerwanie z przekonaniem, że adwokat może świadczyć pomoc prawną na równie wysokim poziomie we wszystkich obszarach prawa. UZYSKANIE TYTUŁU SPECJALISTY Każdy adwokat może specjalizować się maksymalnie w trzech dziedzinach. Dla każdej specjalizacji Izba Adwokacka powołuje odrębną komisję złożoną z co najmniej trzech adwokatów, która ocenia i opiniuje wnioski o przyznanie tytułu adwokata-specjalisty i składa stosowną rekomendację zarządowi Izby. Dwie lub więcej Izb może utworzyć wspólną komisję dla danej specjalizacji. Ubiegając się o tytuł specjalisty należy udokumentować przygotowanie teoretyczne oraz doświadczenie praktyczne. Pierwszy wymóg zostaje spełniony poprzez udział w szkoleniu w wymiarze 120 godzin, które obejmuje wszystkie obszary problemowe wybranej specjalizacji, oraz poprzez pozytywne zaliczenie przynajmniej trzech kolokwiów, co z reguły oznacza uzyskanie pozytywnej oceny z trzech pięciogodzinnych egzaminów pisemnych. Wiedza teoretyczna powinna obejmować także implikacje wynikające z prawa konstytucyjnego i europejskiego. Praktyczne doświadczenie powinno obejmować określoną ilość prowadzonych spraw z wybranego obszaru specjalizacji. Ilość spraw różni się w przypadku poszczególnych specjalizacji i obejmuje w większości przypadków 60-80 spraw prowadzonych w ostatnich trzech latach (można jednakże przykładowo wskazać na specjalizacje wymagające najmniej i najwięcej prowadzonych spraw: specjalizacja z zakresu prawa podatkowego wymaga jedynie 50, natomiast z prawa ruchu drogowego aż 160). W ramach każdej specjalizacji szczegółowo uregulowano jakie kategorie problemów muszą obejmować prowadzone sprawy (np. specjalizacja w prawie budowlanym i architektonicznym obejmuje

WARTO WIEDZIEĆ problematykę umów budowlanych, wykonywania zawodu architekta i inżyniera, zamówień publicznych dla robót budowlanych, kwestie publicznego prawa budowlanego, prawa procesowego oraz zakłada przeprowadzenie 80 spraw, w tym przynajmiej 40 postępowań sądowych). Adwokat przedkłada komisji stosowny wykaz prowadzonych spraw. Wykaz ten powinien być precyzyjnie udokumentowany, zawierać zwięzły opis problemów prawnych i stan postępowania, tak aby komisja mogła ocenić relewantność zdobytego doświadczenia. Zaleca się przedstawienie większej ilości spraw, aby zachować margines bezpieczeństwa na wypadek niezaliczenia niektórych z nich. Ponadto komisja może zwrócić się do adwokata o przedłożenie pism procesowych lub udokumentowanie czyności podjętych przy prowadzeniu konkret-nych spraw. Dodatkowo komisja może przeprowadzić rozmowę kwalifikacyjną, jednakże z reguły odstępuje się od tego etapu postępowania o ile przedłożone dokumenty potwierdzają niezbędne umiejętności i doświadczenie. Jeśli natomiast adwokatowi nie uda się udokumentować wymaganego fachowego wykształcenia i doświadczenia, wniosek może zostać oddalony bez konieczności przeprowadzania rozmowy. SZKOLENIE USTAWICZNE Każdy adwokat-specjalista jest zobowiązany do pogłębiania wiedzy w wymiarze co najmniej 15 godzin rocznie w każdej ze swych specjalizacji. Jeśli zatem adwokat jest specjalistą w trzech dziedzinach, to zobowiązany jest do zaliczenia 45 godzin szkoleniowych w danym roku kalendarzowym. Godziny szkoleniowe są zaliczane zarówno słuchaczom jak i referentom. Możliwe jest przeprowadzenie szkolenia przy wykorzystaniu środków porozumiewania na odległość, przy czym musi być zapewniona możliwość wymiany poglądów między prowadzącym i uczestnikami szkolenia oraz możliwość sprawdzenia faktycznego uczestnictwa przez cały czas jego trwania. Obowiązek szkolenia można także spełnić poprzez publikacje w czasopismach fachowych, przy udokumentowaniu ilości czasu poświęconego na przygotowanie artykułu. Ponadto maksymalnie 5 godzin szkoleniowych można zaliczyć poprzez indywidualną naukę, o ile kończy się ona egzaminem. Wymóg opisanego kształcenia ustawicznego dla wszystkich adwokatów-specjalistów uzasadniony jest ochroną zaufania mandantów. Oznaczenie „adwokatspecjalista” oznacza dla klienta, że pomoc prawna jest świadczona przez fachowca o ponadprzeciętnej wiedzy i doświadczeniu. Przyjmuje się, że adwokat zaniedbujący obowiązek dokształcania się w zakresie nowych poglądów doktryny i judykatury nie może zagwarantować najwyższej jakości świadczonych usług.

Należy zaznaczyć, że można pisemnie zrezygnować z tytułu specjalisty i kontynuować działalność jako adwokat bez dodatkowego wskazywania obszaru specjalizacji. PODSUMOWANIE Liczba adwokatów-specjalistów systematycznie rośnie i obecnie około 25% niemieckich adwokatów posiada tytuł specjalizacyjny. Popularność poszczególnych specjalizacji odpowiada popytowi na konkretne usługi prawnicze. Największą popluarnością cieszą się specjalizacje w zakresie prawa pracy (19% adwokatówspecjalistów wybrało ten obszar prawa) i prawa rodzinnego (18%), na drugim biegunie znajduje się natomiast prawo rolne (0,3%). Badania rynku usług prawniczych w Niemczech wskazują jednoznaczenie, że klienci chętniej wybierają adwokatów posiadających specjalizację w danym obszarze oraz że adwokaci-specjaliści naliczają za swoje usługi wyższe honoraria. Wojciech Plesiński, LL.M. Eur., aplikant radcowski III roku

Pytanie Mój rozum nierozumny, by mówić do rzeczy… lecz gdzie sens, gdzie logika odpowiedzi nie słyszę. Cisza wtapia się we mnie czy wycisza nie wiem… Tęsknota czasów dawnych tylko wciąż powraca, gdzie romantyzm, uczucie pierwsze skrzypce grały, gdzie każdy stres kieliszkiem odreagowanym bywał. PRZYJAŹŃ budowała Moc wnętrzu nadając. Nie było przeszkód nie do pokonania … Mec. Antoni Kubisz z tomiku wierszy „Przemyślenia”

WARTO WIEDZIEĆ

KONFERENCJA NAUKOWA pt. „RADCA PRAWNY JAKO OBROŃCA I PEŁNOMOCNIK W PROCESIE KARNYM” W dniu 2 czerwca 2015 r. na Wydziale Prawa i Administracji w Poznaniu odbyła się Konferencja Naukowa pt. „Radca prawny jako obrońca i pełnomocnik w procesie karnym”, która została zorganizowana przez Zakład Postępowania Karnego Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu oraz Okręgową Izbę Radców Prawnych w Poznaniu. Celem wydarzenia było podjęcie dyskusji na temat roli i pozycji radcy prawnego w świetle nowelizacji procedury karnej, która wejdzie w życie w dniu 1 lipca 2015 r. i która w istotny sposób modyfikuje reguły prowadzenia postępowania karnego. Jedną z kluczowych zmian procesu, obok przemodelowania postępowania sądowego w kierunku większej kontradyktoryjności, zaktywizowania stron procesowych przy jednoczesnym wzmocnieniu roli sądu jako arbitra oraz ograniczenia przewlekłości postępowania odwoławczego, jest również przyznanie radcom prawnym uprawnień w zakresie prowadzenia obrony w sprawach karnych i karnoskarbowych. W aktualnym stanie prawnym zgodnie z treścią przepisu art. 4 ust. 1 Ustawy o radcach prawnych, podmioty te mogą występować w procesie karnym jedynie w charakterze pełnomocników (w zasadzie bez żadnych wyłączeń i ograniczeń) pokrzywdzonych. W Konferencji udział wzięli przedstawiciele środowiska naukowego, sędziowie, prokuratorzy, adwokaci, radcowie prawni, aplikanci adwokaccy i radcowscy, a także studenci Wydziału Prawa i Administracji UAM w Poznaniu. Patronat nad wydarzeniem objął Prezes Krajowej Rady Radców Prawnych. Krajowa Rada Radców Prawnych reprezentowana była przez Wiceprezesów KRRP Arkadiusza Berezę i Zbigniewa Pawlaka. Ponadto obecni byli również dziekani OIRP w Szczecinie w osobie r.pr. Alicji Kujawy oraz OIRP w Białymstoku w osobie r.pr. Andrzeja Kalińskiego. Konferencja została podzielona na trzy sesje, których tematyka koncentrowała się wokół następujących zagadnień: I Sesja: Kontradyktoryjność rozprawy głównej po 1 lipca 2015 r. – a rola obrońcy i pełnomocnika, II Sesja: Obrońca i pełnomocnik w trybach konsensualnych, III Sesja: Radca prawny jako obrońca – możliwość a przymus.

W pierwszej kolejności głos zabrał Prof. dr hab. Paweł Wiliński, Kierownik Zakładu Postępowania Karnego, który przywitał wszystkich gości, prelegentów i pozostałych uczestników. Konferencję otworzył Prof. dr hab. Roman Budzinowski, Dziekan Wydziału Prawa i Administracji, a jako współorganizator głos zabrał także r.pr. Zbigniew Tur, Dziekan Okręgowej Izby Radców Prawnych w Poznaniu. W czasie wystąpień podkreślono wagę problematyki będącej przedmiotem Konferencji oraz jej doniosłe znaczenie praktyczne. Podczas pierwszej sesji Konferencji, której przewodniczył prof. dr hab. Paweł Wiliński referaty wygłosili: prof. dr hab. Jerzy Skorupka, Kierownik Katedry Postępowania Karnego UW, SSA we Wrocławiu; prof. UŁ dr hab. Jacek Izydorczyk, Kierownik Zakładu Postępowań Karnych Szczególnych UŁ, adwokat oraz PPA w Poznaniu Marek Rote. Prelegenci omówili zagadnienia związane z rozszerzeniem zakresu świadczenia pomocy prawnej przez radców prawnych jako obrońców z perspektywy zwiększenia inicjatywy dowodowej stron. W wystąpieniach w szczególności zwrócono uwagę na konieczność aktywizacji procesowej stron i związane z tym ich nowe obowiązki i zadania. Nadto do każdego z wystąpień panelistów komentarze wygłosili SSA w Poznaniu Maciej Świergosz, PPO Roman Szymanowski Zastępca Prokuratora Okręgowego w Poznaniu, dr Barbara Janusz-Pohl (Zakład Postępowania Karnego UAM) adw. dr Piotr Binas (WIA Poznań) oraz r.pr. dr Dorota Czura-Kalinowska (OIRP Poznań), Dziekan WPiA WSPiA w Poznaniu. W czasie drugiego panelu, któremu przewodniczył prof. UAM dr hab. Robert Zawłocki, prelegenci przedstawili korzyści, problemy i wyzwania związane z rolą radcy prawnego w kontekście rozszerzenia konsensualizmu procesowego. W tej sesji referaty wygłosili SSA Henryk Komisarski, Prezes Sądu Okręgowego w Poznaniu; PPG Robert Hernand, Zastępca Prokuratora Generalnego oraz prof. UAM dr hab. Anna GereckaŻołyńska (Zakład Postępowania Karnego UAM), SSR w Gnieźnie. Nadto swoje stanowiska do wystąpień zaprezentowali PPO Mariusz Orlicki, Zastępca Prokuratora Apelacyjnego w Poznaniu; dr Piotr Karlik (Zakład

WARTO WIEDZIEĆ

fot. archiwum WPiA UAM

Postępowania Karnego UAM); r.pr. Tomasz Wierzowiecki (OIRP Poznań) oraz adw. Adam Flaszewski (WIA Poznań). Komentatorzy w szczególności mieli okazję odnieść się do problematyki dotyczącej oceny przesłanek zastosowania trybów konsensualnych w procesie karnym po 1 lipca 2015 r., obowiązków prokuratora i obrońcy po nowelizacji lipcowej oraz instytucji dobrowolnego poddania się karze. W trakcie ostatniej sesji konferencji prof. UMCS dr hab. Arkadiusz Bereza, Wiceprezes KRRP zwrócił uwagę na szereg zmian, które sukcesywnie przyczyniały się do zwiększenia udziału radców prawnych w postępowaniu karnym oraz poddał analizie związane z tym aspekty praktyczne, potencjalne zagrożenia i korzyści. Z kolei prof. UZ dr hab. Hanna Paluszkiewicz, Kierownik Katedry Prawa Karnego i Procesu Karnego UZ (Zakład Postępowania Karnego UAM), radca prawny oraz adw. Mariusz Paplaczyk (WIA w Poznaniu) Prezes Zrzeszenia Prawników Polskich zaprezentowali zagadnienia dotyczące rozszerzenia zakresu świadczenia pomocy prawnej przez radców prawnych jako obrońców z perspektywy zwiększenia dostępu obywateli do pomocy prawnej, niwelowania różnic między dwiema korporacjami samorządowymi: adwokatów i radców prawnych oraz związanymi z tym głównymi problemami i korzyściami w wymiarze praktycznym. Na końcu zaś swoje uwagi i spostrzeżenia zaprezentowali r.pr. Zbigniew Tur, Dziekan OIRP w Poznaniu oraz SSR dr Olga Krajniak, Sąd Rejonowy w Obornikach, którzy przedstawili wyzwania jakie wiążą się z przyznaniem radcom prawnym uprawnień w zakresie prowadzenia obrony w sprawach karnych i karno-skarbowych.

Warto dodać, że kompleksowe i wyczerpujące omówienie doniosłych zagadnień dotyczących udziału radcy prawnego w procesie karnym będzie można przeczytać w publikacji pt. „Obrońca i pełnomocnik w procesie karnym po 1 lipca 2015 r. Przewodnik po zmianach” pod. red. Prof. dr hab. P. Wilińskiego. Podsumowując należy stwierdzić, że dzięki zaangażowaniu przedstawicieli środowiska naukowego, prelegentów, komentatorów i pozostałych uczestników Konferencja okazała się rzeczywistym forum wymiany istotnych informacji i poglądów dotyczących zwiększenia udziału radców prawnych w postępowaniu karnym w świetle zmian, które wejdą w życie 1 lipca 2015 r. Spostrzeżenia i konkluzje przedstawione na Konferencji z pewnością mogą stanowić podstawę do dalszej, pogłębionej dyskusji, w szczególności z perspektywy praktyki stosowania prawa. mgr Agnieszka Orfin Zakład Postępowania Karnego Wydział Prawa i Administracji Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

WARTO WIEDZIEĆ

RADCOWIE o Zamówieniach Publicznych Na temat praktyki zamówień publicznych, postępowań kontrolnych, nakładanych korekt finansowych oraz problematyki odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, dyskutowali uczestnicy Sympozjum „Węzłowe zagadnienia praktyk publicznych”, zorganizowanego przez Okręgową Izbę Radców Prawnych w Poznaniu 18 maja 2015 r. w nowej siedzibie Sądu Okręgowego w Poznaniu, przy ul. Hejmowskiego 2. Sympozjum skierowane było przede wszystkim do samorządowców, specjalistów i praktyków w dziedzinie prawa zamówień publicznych oraz podmiotów korzystających ze współfinansowania w ramach środków UE, a także radców prawnych specjalizujących się w prawie zamówień publicznych. Wydarzenie to było okazją do wysłuchania wystąpień na temat istotnych problemów z zakresu praktyki zamówień publicznych, z uwzględnieniem tych realizowanych ze środków Unii Europejskiej. Wśród poruszanych zagadnień znalazły się między innymi: ewolucja systemu i węzłowe problemy z praktyki zamówień publicznych, postępowanie kontrolne i korekty finansowe w zamówieniach publicznych współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej oraz

odpowiedzialność za naruszenia dyscypliny finansów publicznych w zakresie czynności podejmowanych przy udzielaniu zamówień publicznych. Sympozjum poprowadził dr Norbert Gill, radca prawny, od 1993 roku pracownik naukowo - dydaktyczny UAM w Poznaniu oraz certyfikowany Konsultant Zamówień Publicznych Polskiego Związku Rzeczoznawców Zamówień Publicznych. Udział w sympozjum wzięli także inni znakomici specjaliści i praktycy w dziedzinie prawa zamówień publicznych, pani Joanna Olejniczak z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu oraz mec. Grażyna Wróblewska, prezes Regionalnej Izby Obrachunkowej w Poznaniu. Sympozjum uzyskało honorowy patronat Wojewody Wielkopolskiego, Marszałka Województwa Wielkopolskiego oraz Prezydenta Miasta Poznania.Podziękowania za sprawną organizację Sympozjum należą się radcom prawnym - członkom Komisji ds. Współpracy z Samorządami i Instytucjami Publicznymi: Wojciechowi Szidlewskimu – Przewodniczącemu, Dorocie Dziopak, Jackowi Ignaczakowi, Renacie Pankowskiej, Przemysławowi Ratajowi, Małgorzacie Ratajczak i Beacie Ratajczak-Matysik. fot. archiwum OIRP

Z ŻYCIA IZBY

DZiAŁAMy

fot. archiwum OIRP

Od początku stycznia 2015 roku realizujemy wyznaczone zadania, służące rozwojowi i integracji samorządu. Cieszy spora grupa radców i aplikantów radcowskich, która z dużym zaangażowaniem włącza się w prace samorządu. Czekamy na kolejnych. Szczególnie liczymy na młodych radców, którzy świeżo pamiętając okres aplikacji zechcą wesprzeć chociażby nasze działania pro bono obejmujących edukację prawną. SAMORZĄD NAJBARDZIEJ ANGAŻUJE: I. Aplikacja radowska – Od stycznia realizujemy kolejny rok szkoleniowy. Organizowane przez nas wykłady, ćwiczenia, patronaty i praktyki umożliwiają aplikantom poznanie całokształtu pracy radcy prawnego i przygotowanie się do jego wykonywania. Sekcja aplikacji poznańskiej izby, działając zgodnie z regulaminem aplikacji radcowskiej organizuje: wykłady i ćwiczenia dla aplikantów I, II, III roku; praktyki w sądach i prokuraturach dla aplikantów I roku; wsparcie patronackie dla aplikantów radcowskich w ramach zajęć grup patronackich; kolokwia dla aplikantów I, II, III roku; kurs przygotowujący do egzaminu wstępnego na aplikację radcowską; wyjazdy integracyjne dla aplikantów radcowskich I i II roku w Łazach k/Mielna.

II. Szkolenia i Konferencje – radcowie prawni mają ustawowy i etyczny obowiązek dbania o swój rozwój zawodowy podejmując kształcenie ustawiczne, realizowane poprzez udział w szkoleniach zawodowych. W poznańskiej Izbie za organizację szkoleń odpowiada Komisja ds. Doskonalenia Zawodowego, Wydawnictw i Nauki. W pierwszej połowie roku Komisja zorganizowała: 14 szkoleń zawodowych dla radców prawnych w siedzibie izby i ośrodkach lokalnych oraz jedno szkolenie wyjazdowe w Szklarskiej Porębie. III. Wspieraliśmy organizacyjnie i finansowo liczne konferencje: 1. Objęliśmy patronatem i dofinansowaliśmy Konkurs Krasomówczy ELSA, który odbył się 18 marca br. Mecenas Małgorzata Ratajczyk będąc członkiem Jury, wysłuchała 12 mów kończących postępowanie przed sądem I instancji lub przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym. Najlepsi studenci otrzymali od izby cenne nagrody książkowe. 2. Objęliśmy patronatem konferencję poświęconą odpowiedzialności dyscyplinarnej w zawodach prawniczych organizowaną w dniu 19 marca br. przez Koło Naukowe Obrońców Dyscyplinarnych UAM 3.Objęliśmy patronatem honorowym i dofinansowaliśmy konferencję: Konsument w Unii Europejskiej -

Z ŻYCIA IZBY nowe wyzwania i perspektywy organizowaną przez Wydział Prawa i Administracji UAM w Poznaniu w dniach 22-25 kwietnia 2015roku. 4. 27 kwietnia br. objęliśmy patronatem i dofinansowaliśmy Ogólnopolski Konkurs Energetyczny „Prawo z Energią”, którego celem było rozpowszechnianie wiedzy na temat prawa energetycznego w Polsce. 5. Objęliśmy patronatem honorowym III cykl interdyscyplinarnych konferencji Allerhand Summits 2014 /2015 Polskich Kongresów Prawa, realizowany w okresie X 2014 – VI 2015. Udział w tych konferencjach radców prawnych upoważniał do naliczenia punktów szkoleniowych.

13 – 14 czerwca 2015 r. - Szanty i IV Ogólnopolskie Regaty w klasie Omega o Puchar Dziekana OIRP 13 - 14 czerwca 2015 r. - IV Otwarte Mistrzostwa Prawników w Tenisie Ziemnym 20 czerwca 2015 r. - Turniej Tenisa Stołowego dla radców prawnych i aplikantów radcowskich w Sali Gimnastycznej w Szkole Podstawowej nr 80 20 czerwca 2015 r. - Turniej Pokera dla radców prawnych i aplikantów radcowskich - drugi sezon w Hit Casino w Hotelu Novotel (Pl. Andersa 1) 27 czerwca 2015 r. – Piknik nad Maltą – rodzinne święto radców i aplikantów radcowskich 28 czerwca 2015 r. – bieg Piotra i Pawła - odrębna kategoria dla członków izby.

2. Edukacja prawna Zespół ds. edukacji prawnej z przewodniczącą mec. Jolantą Kucharzak z zaangażowaniem prowadził lekcje o prawie z młodzieżą szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Zainteresowanie współpracą z Izbą wielkopolskich szkół w zakresie prowadzonej edukacji prawnej jest nadal bardzo duże. Dziekan Zbigniew Tur podpisał kilka nowych porozumień o współpracy z następującymi szkołami: III liceum Ogólnokształcące w Poznaniu, Gimnazjum im. prof. Stanisława Kielicha Borowo, Czempiń, Szkołą Podstawowa im. Bohaterów Westerplatte, Czempiń, Szkołą Podstawowa w Głuchowie, Przedszkole Samorządowe w Czempiniu. 3. Sport i rekreacja W roku 2015 r. Komisja ds. Sportu i Komisja ds. integracji zaplanowały na ten rok ciekawe imprezy sportowokulturalne, podczas których członkowie samorządu radcowskiego wraz ze swoimi rodzinami aktywnie uczestniczą i spędzają wolny czas. Zorganizowane po raz kolejny imprezy cieszą się dużym zainteresowaniem radców prawnych także spoza Wielkopolski. Zwycięzcy turniejów, dzięki sponsorom, otrzymują cenne nagrody, a każdy uczestnik może liczyć na drobny upominek. Zorganizowano następujące wydarzenia sportowe i integracyjne: 14 marca 2015 r. - Turniej Pokera dla radców prawnych i aplikantów radcowskich - drugi sezon w Hit Casino w Hotelu Novotel (Pl. Andersa 1), posiadającym licencję Ministra Finansów na organizację tego typu turniejów. 27-28 marca 2015 r. – II Drużynowe Mistrzostwa Polski Prawników w Tenisie Ziemnym zorganizowane na kortach „WTT Kortowo” w Poznaniu 21 maja 2015 r. – wycieczka autokarowa do Drezna 23 maja 2015 r. - Turniej Pokera dla radców prawnych i aplikantów radcowskich - drugi sezon w Hit Casino w Hotelu Novotel (Pl. Andersa 1)

fot. archiwum OIRP

4. Porady prawne 1. Radcowie prawni i aplikanci radcowscy udzielali bezpłatnych konsultacji prawnych mieszkańcom Poznania z zakresu prawa lokalowego – systematycznie dwa razy w miesiącu. 2. Organizowaliśmy comiesięczne (w każdy pierwszy wtorek miesiąca) porady prawne dla najuboższych prowadzone przez mec. Iwonę Kisielewską oraz stałe grono młodych radców: Karoliny Szał, Pauliny Kłaptocz, Piotra Loretańskiego i aplikantów radcowskich. 3. Klub Seniora 1. W styczniu członkowie Klubu Seniora wysłuchali ciekawej prelekcji o działalności fundacji BAHTAŁE ROMA założonej przez Miklosza Deki Czureji w 2002 roku. Celem Fundacji jest działalność artystyczna, kulturalna i oświatowa oraz integracja społeczna. Seniorzy wysłuchali także mini koncertu w jego wykonaniu. 2. W lutym gościli u siebie Hannę Suchocką – byłą premier i byłą polską ambasador w Watykanie. Hanna Suchocka dzieliła się swoimi wspomnieniami i opowiadała o swojej pracy i spotkaniach z Papieżem Janem Pawłem II.

Z ŻYCIA IZBY 3. W marcu seniorzy spotkali się z dr Anna Jakrzewską – Sawińską, lekarzem specjalistą medycyny paliatywnej i medycyny pracy, kierownikiem Wielkopolskiego Hospicjum dla Dzieci i Dorosłych. 4. W Kwietniu odbyli wycieczkę autokarową do Wrocławia gdzie m.in. w ogrodzie zoologicznym zwiedzali oceanarium oraz Panoramę Racławicką, niektórzy już po raz kolejny. 5. W czerwcu odpoczywali w Centrum Zdrowia i Relaksu Verano w Kołobrzegu. 4. Działalność komisji i zespołów powołanych przy Radzie OIRP w Poznaniu 1. Komisja ds. aplikacji – odbyła 5 posiedzeń, na których omawiano m.in. wnioski o wyznaczenie patrona, wnioski o rozłożenie opłaty za aplikację na raty, wnioski o zaliczenie pracy zawodowej na poczet obowiązkowych na aplikacji praktyk. 2. Komisja ds. wykonywania zawodu – odbyła 7 posiedzeń, na których rozpatrywała sprawy związane z etyką wykonywania zawodu oraz wpływające do izby skargi na radców. 3. Komisja ds. legislacji – odbyła jedno posiedzenie, na którym omawiała sprawy zlecone przez Prezydium. 4. Komisja ds. Finansów, Budżetu i Pozyskiwania Środków, odbyła jedno posiedzenie, na którym sprawdzano m.in. terminowość opłacania składek, rozpatrywano wnioski o rozłożenie na raty lub ich umorzenie . 5. Komisja ds. Współpracy z Samorządami i Instytucjami Publicznymi – odbyła 6 posiedzeń, poświęconych sprawom organizacji seminarium – Węzłowe zagadnienia zamówień publicznych oraz współpracą z innymi samorządami zawodowymi.

6. Komisja ds. Współpracy z Zagranicą – odbyła 2 posiedzenia, na których wyznaczono zadania na ten rok, omówiono udział w Kongresie Federacji Adwokatów Europejskich w Bilbao. 7. Komisja ds. wpisów – odbyła 7 posiedzeń, na których dokonano i przeprowadzono rozmowy kwalifikacyjne z osobami spoza aplikacji, które złożyły wnioski o wpis na listę radców prawnych. 8. Komisja ds. Mediów i Promocji Zawodu – odbyła 2 posiedzenia, na których omawiano sprawy organizacji i reklamy izby w województwie wielkopolskim w bieżącym roku. 9. Komisja ds. Sportu – odbyła 5 posiedzeń, na których na bieżąco omawiano organizację akcji sportowych w 2015 rok. 10. Komisja ds. Integracji Środowiskowej i Rekreacji – odbyła 4 posiedzenia, na których omawiano sprawy organizacji imprez integrujących samorząd, - wyjazd do Drezna, Szanty, Piknik nad Maltą 11. Zespół ds. Seniorów – odbył 4 posiedzenia, na których omawiał bieżące sprawy związane z organizacją comiesięcznych spotkań Klubu Seniora oraz organizację wyjazdu do Wrocławia i Verano. 12. Zespół ds. Socjalnych – odbył 2 posiedzenia, na których omawiał bieżące sprawy dotyczące pomocy i wsparcia dla osób starszych i o niższych dochodach. 13. Zespół ds. Edukacji prawnej – na dwóch posiedzeniach omawiał bieżące sprawy dotyczące prowadzenia przez radców prawnych lekcji prawa w szkołach podstawowych, gimnazjalnych i ponad gimnazjalnych w całym województwie wielkopolskim.

fot. archiwum OIRP

Z ŻYCIA IZBY

Aplikanci

o FORUM APLIKANTÓW

fot. P. Sługiewicz

W dniach 24-26 kwietnia 2015 r. odbyło się w Szczecinie II Ogólnopolskie Forum Aplikantów Radcowskich. Udział w forum wzięli praktycznie przedstawiciele ze wszystkich izb w Polsce. Okręgową Izbę Radców Prawnych w Poznaniu reprezentowała trójka aplikantów radcowskich Lucyna Jagła (I rok), Robert Rudnicki (II rok) oraz Piotr Sługiewicz (III rok), a także radca prawny Andrzej Pieścik - członek Rady OIRP w Poznaniu, przewodniczący komisji ds. aplikacji. Całość uświetniła także obecność prezesa KRRP Dariusza Sałajewskiego oraz wieceprezesów KRRP Włodzimierza Chróścika oraz Zbigniewa Pawlaka. W pierwszym dniu odbyła się inauguracja, w której głos zabrali m.in. gospodarz forum, dziekan OIRP w Szczecinie Alicja Kujawa, prezes KRRP Dariusz Sałajewski, wiceprezes KRRP Włodzimierz Chróścik. Na koniec swój wykład zaprezentował radca prawny Piotr Staroń zatytułowany „Budowanie i elementy warsztatu pracy aplikanta ze szczególnym uwzględnieniem komunikacji z klientem, przesłuchania świadka, przygotowanie pisma procesowego”. Prelegent przedstawił istotne z punktu widzenia aplikanta radcowskiego informacje dotyczące wykonywania przez niego w przyszłości zawodu radcy prawnego. Po zakończonej inauguracji goście udali się na ponad dwugodzinny koncert zaty-

tułowany „Patyra gra Ravela”, po którym uczestnicy II Ogólnopolskiego Forum Aplikantów Radcowskich wzięli udział w imprezie integracyjnej. W drugim dniu odbyły się w poszczególnych grupach warsztaty dla wszystkich aplikantów reprezentujących swoje izby. Poświęcone były one następującym tematom: „Praktyki sądowe”, „Patron a aktywność aplikanta” oraz „Rola wykładowcy w zdobyciu praktycznych umiejętności zawodowych”. W trakcie zajęć zostały również przedstawione wyniki ogólnopolskiej ankiety przeprowadzonej przez OIRP w Szczecinie odnoszące się do roli aplikanta oraz roli wykładowcy w trakcie zajęć. Następnie odbył się panel dyskusyjny, w którym wzięli udział wszyscy uczestnicy II Forum, którego moderatorem był były prezes KRRP Maciej Bobrowicz. W jego trakcie uczestnicy wymienili się wypracowanymi wnioskami podczas zajęć warsztatowych w grupach. Po zakończonej dyskusji uczestnicy udali się na uroczystą kolację, w trakcie której padła również propozycja, aby spróbować zorganizować III Forum w innym mieście. Pomysł spotkał się z ogólną aprobatą, aczkolwiek nie wskazano kolejnego miejsca spotkania. W trzecim dniu nastąpiło pożegnanie przedstawicieli wszystkich Okręgowych Izb Radców Prawnych. W naszym odczuciu jako przedstawicieli OIRP w Poznaniu

Z ŻYCIA IZBY tego typu spotkania są doskonałą formą wymiany poglądów, przedstawiania nowych pomysłów na lepszy rozwój aplikanta jako ucznia zmierzającego do uzyskania upragnionego tytułu radcy prawnego. Ponadto w przypadku II Ogólnopolskiego Forum Aplikantów Radcowskich udało nam się zawiązać nowe znajomości nie tylko z samymi aplikantami ale również i radcami prawnymi. Pozwoliło to jednocześnie wymienić się nam doświadczeniami zdobywanymi w codziennej pracy z doświadczonymi praktykami z innych regionów Polski, a także uzyskać od nich cenne wskazówki na przyszłość. Naszym zdaniem organizowanie tego typu spotkań przedstawicieli wszystkich izb jest genialnym pomysłem, który będzie służył nie tylko wymianie wiedzy, ale także będzie zbliżał członków samorządu radcowskiego. Tym samym naszym zdaniem takie spotkania zdają się być konieczne. Piotr Sługiewicz aplikant radcowski III rok Miałam ogromny zaszczyt uczestniczyć w dniach 24 – 26 kwietnia 2015 r. II Ogólnopolskim Forum Aplikantów Radcowskich w Szczecinie. Spotkanie aplikantów niemalże z całej Polski, świetne zorganizowane w każdym najmniejszym szczególe. Jadąc tam, jako aplikantka

pierwszego roku, obawiałam się czego mogę się spodziewać. Moje obawy okazały się nieuzasadnione. Na miejscu spotkałam bowiem wspaniałych ludzi, merytorycznych, chętnych do pomocy, wymiany doświadczeń, przedstawicieli wielu Okręgowych Izb Radców Prawnych (zarówno przedstawicieli prezydiów oraz aplikantów), jak i przedstawicieli Krajowej Izby Radców Prawnych. Na fascynujących warsztatach w mojej grupie rozmawialiśmy o roli patrona i aktywności aplikanta. Wnioski z tej ponad 5 godzinnej dyskusji zostały przedstawione na panelu podsumowującym forum a opracowanie z tych zajęć przedłożone zostało także Prezesowi Krajowej Rady Radców Prawnych. Gdyby ktoś poprosił mnie o wskazanie jednym zdaniem co najlepszego wyniosłam z udziału w tymże forum bez wahania powiedziałabym, że wspaniałe nowe przyjaźnie i wiedzę o tym jak odbywana przez nas aplikacja działa w innych regionach kraju. Zmierzamy bowiem wszyscy w tym samym kierunku, dobrego, profesjonalnego, rzetelnego kształcenia przyszłej prawnej elity tego kraju. Spotkania, takie jak to w Szczecinie znacznie zbliżają Nas do tego celu i gwarantują osiągnięcie sukcesu. Lucyna Jagła aplikantka radcowska I roku

fot. P. Sługiewicz

Z ŻYCIA IZBY

OIRP w Poznaniu w Federacji Adwokatur Europejskich Bilbao, 14-16 maja 2015

fot. archiwum mec. A. Wierzbicki

W dniach 14-16 maja 2015 roku przedstawiciele OIRP w Poznaniu w osobach Mec. Sergiusza Foltynowicza i Mec. Artura Wierzbickiego wzięli udział w dorocznym Kongresie Federacji Adwokatur Europejskich (FBE). Tym razem gospodarzem była Izba Adwokacka z Bilbao w Hiszpanii.

Zgromadzenie uchwaliło także statut FBE w nowym jego brzmieniu, usprawniając poprzez to funkcjonowanie Federacji w kolejnych latach, a Przewodniczący poszczególnych Komisji tematycznych przedłożyli sprawozdania z działalności kierowanych przez nich zespołów.

To spotkanie profesjonalistów przybrało nowa formułę. Poza stałą pracą poszczególnych Komisji działających w ramach FBE, zostały zorganizowane tematyczne warsztaty. Zajęcia te skupiły się wokół m.in. praw człowieka w przedsiębiorstwach i biznesie, pozasądowych dróg rozwiązywania sporów czy postępowania antykorupcyjnego.

Federacja Adwokatur Europejskich podjęła jednogłośnie niezmiernie ważną uchwałę dla wszystkich polskich środowisk prawniczych, popierającą postulowaną od dawna przez środowisko radcowskie potrzebę zmian w regulacjach dotyczących zasad i wysokości wynagrodzeń profesjonalnych pełnomocników z tytułu zastępstwa procesowego. Przedmiotową uchwałę zgodnie przygotowywały i popierały izby: wrocławska, poznańska, olsztyńska zielonogórska i warszawska. Podjęta przez Zgromadzanie Ogólne Federacji Adwokatur Europejskich tak ważna dla naszego środowiska uchwała zostanie w trybie pilnym przesłana do Ministerstwa Sprawiedliwości w Warszawie na ręce Ministra Sprawiedliwości RP, tworząc dodatkowe, stabilne podwaliny w dyskusji na temat waloryzacji stawek za czynności dokonywane przez profesjonalnych pełnomocników. Kongres w Bilbao był również kolejną, doskonałą kontynuacją prezentacji i promocji naszej poznańskiej Izby pośród innych członków FBE. Mec. Artur Wierzbicki, r.pr. Przewodniczący Komisji Praw Człowieka FBE

W dniu 16 maja 2015 roku odbyło się Zgromadzenie Ogólne FBE, podczas którego dokonano m.in. wyboru na roczną kadencję Prezydenta Federacji w osobie Mec. Nazario de Oleaga (Hiszpania), pierwszego wice Prezydenta w osobie Mec. Yves Oschinsky (Belgia) i drugiego wice Prezydenta w osobie Mec. Sary Chandler (Wielka Brytania). Sekretarzem Generalnym Federacji na dwuletnią kadencję został wybrany Mec. Charles Kaufhold (Luksemburg). Na miejsce ustępującej Przewodniczącej Komisji Praw Człowieka w osobie Mec. Sary Chandler jednogłośnie został desygnowany na tym Zgromadzeniu nasz kolega Mec. Artur Wierzbicki, Przewodniczący Komisji ds. Zagranicznych przy OIRP w Poznaniu.

Z ŻYCIA IZBY

CZUJĄ SIĘ POTRZEBNI ŚRODOWISKU Z mec. Bożeną Stradowską – Adamską rozmawiamy o działaniach komisji ds. integracji środowiskowej i rekreacji.

Zacznijmy od banalnego pytania o celce i zadania Komisji ds. integracji środowiskowej i rekreacji? Zadaniem Komisji jest organizowanie różnych form wspólnego spędzania czasu przez radców prawnych, aplikantów i ich rodziny. Komisja wypracowała i wypracowuje szereg bardzo ciekawych inicjatyw, które mają zainteresować i zachęcać do wspólnego tak aby zainteresować nimi jak największa liczbę radców prawnych i aplikantów. Co ciekawego udało się Wam zorganizować? Chociażby wycieczki autokarowe. I tak np. w marcu zeszłego roku Komisja zorganizowała wycieczkę autokarową do Berlina. Zwiedzaliśmy miasto, odwiedziliśmy wyspę muzeów i zrobiliśmy super zakupy. Z kolei autokar do Torunia pełen był młodzieży i dzieci. Każdy chciał uczestniczyć w warsztatach piernika, zobaczyć planetarium, zwiedzić starówkę. W maju tego roku byliśmy w przepięknym Dreźnie. Od kilku lat organizujemy Piknik nad Maltą. To wyjątkowe w roku święto – radcowskiej rodziny. Uczestniczy w nim około 600 osób. To wielkie rodzinne święto, nie tylko radców ale i aplikantów. Program pikniku jest co rok wzbogacany o coraz to nowe konkursy i zabawy. Włączamy się także w działania innych komisji. Wraz z komisją sportu i komisją ds. promocji współorganizujemy imprezę szantowo-regatową na jeziorze kierskim. Impreza ze wszech miar udana. Miło jest pośpiewać wspólnie przy ognisku nad wodą, w ciepły prawie letni wieczór a następnego dnia kibicować zaprzyjaźnionym załogom omeg, które na jeziorze ścigają się o puchar dziekana OIRP. A co robicie na co dzień? Praktycznie przez cały rok komisja oferuje bilety do Opery Poznańskiej po szczególnie atrakcyjnych cenach. Inicjatywa ta cieszy się coraz to większym zainteresowaniem. Jakie czekają nas atrakcje w drugiej połowie roku? Planujemy dwie kolejne wycieczki autokarowe – tym razem będą to 2-dniowe wyjazdy za granicę do Pragi i Wiednia. W listopadzie zorganizujemy wieczór andrzej-kowy – w postaci „maratonu filmowego w kinie

Rialto”. Będzie to wieczór dobrej zabawy. Obejrzymy wspólnie kroniki filmowe z lat 60. i ciekawe filmy. Impreza jest już bardzo oczekiwana. Komisja chciałaby jesienią zaprosić radców na spacery po mieście. Uważam, że to doskonała okazja poznania miasta, jego historii i ciekawych miejsc. Wypita wspólnie w klubie ciepła herbata będzie miłym zakończeniem każdego spaceru.

fot. B. Stradowska-Adamskia

Integracja środowiska to niełatwe zadanie. Radcowie prawni i aplikanci radowscy to spora grupa ponad 4300 osób zapracowanych i zabieganych, którzy liczą każdą minutę i nie zawsze starcza im czasu i ochoty na wspólne spotkania. Jak wielu z nich bierze udział w waszych imprezach? Mogę powiedzieć, że wszystkie organizowane przez nas imprezy cieszą się ogromnym zainteresowaniem. Liczba uczestników zarówno wycieczek jak i spotkań się zwiększa. Rekordy bije święto piknikowe. Nasze spotkania i wyjazdy są doskonałą okazją bliższego poznania się. Nie mijamy się na korytarzach sądowych jak nieznajomi, a wręcz przeciwnie witamy się serdecznie z uśmiechem. W ten sposób zostało zawartych wiele ugód sądowych z pożytkiem dla klientów. Komisja składa się jedynie z 7 osób: Bożena Stradowska-Adamska (przewodnicząca komisji), Kamila Chmielarz-Suszka, Katarzyna Dłutkowska-Nowak, Renata GraczkowskaMilej, Bartosz Kirschke, Jan Nowaczyk, Grzegorz Tur. Jesteśmy w pełni zintegrowani pasją organizowania różnych ważnych imprez. Po każdej udanej razem świętujemy jej sukces przy dobrej kawie czując się potrzebnymi środowisku i zwiększą ochotą planujemy następne inicjatywy.

Z ŻYCIA IZBY

fot. archiwum Z. Jerzmanowski

KRYNICA ZDRÓJ 2015 BIAŁE SZALEŃSTWO

RADCÓW PRAWNYCH I APLIKANTÓW W dniach od 5 do 8 marca 2015 w Krynicy odbyły się XII Mistrzostwa Radców Prawnych i Aplikantów w narciarstwie i snowboardzie. To impreza zarówno sportowa jak i towarzyska, z rekordową w tym roku obsadą. Już kilka dnia po ogłoszeniu informacji o zawodach trzeba było zamykać listę uczestników z powodu braku miejsc. Ostatecznie w imprezie wzięło udział ponad 200 osób. Niestety, tradycyjnie już, uczestników z Wielkopolski można było policzyć na palcach jednej ręki. Imprezę zaszczycili swoja obecnością Prezes KRRP Pan Dariusz Sałajewski, Wiceprezesi KRRP Panie Maria Ślązak i Ewa Stompor–Nowicka, a także zawsze wierny imprezie były Prezes KRRP i były Minister Sprawiedliwości Pan Andrzej Kalwas (notabene poznaniak z urodzenia). Imprezę przygotował i nią zarządzał zespół pod znakomitym i dowcipnym kierownictwem Przewodniczącego Komisji Kultury Sportu i Rekreacji KRRP – Mec. Michała Korwka, na co dzień dziekana OIRP w Olsztynie. Do tego poziomu dostosowali się uczestnicy imprezy, wykazując się świetną formą taneczną na parkietach Hoteli Pegaz i Karczma Regionalna, formą pływacką na basenie w Pegazie a także formą towarzysko – konsumpcyjną przy suto zawsze zastawionych stołach hotelowych i ławach cateringowych na szczycie Jaworzyny Krynickiej. No i oczywiście formą sportową, a wyjaśnić trzeba, że radcowska brać to świetni narciarze, spośród których wielu ma za sobą wyczynowe uprawianie białego sportu. Zawody odbyły się na stoku Jaworzyny, na długiej, 800 – metrowej, profesjonalnie przygotowanej trasie

slalomu giganta, przy pięknej pogodzie, co potęgowało satysfakcję uczestników. Najlepszą narciarką w naszym zawodzie okazała się mec. Barbara Leonowicz z Katowic, a najlepszym narciarzem Jarosław Mydlarski z Gdańska (ponoć spędzający na treningu narciarskim ponad 45 dni w sezonie), chociaż i on znalazł pogromcę w osobie studenta prawa startującego w kategorii Goście. Najlepszą snowboardzistką została mec. Anna Derdak z Warszawy, a najlepszym snowboardzistą mec. Jędrzej Jerzmanowski z Poznania. Jak widać Wielkopolanie tradycyjnie, dobrze zaznaczyli swą obecność w konkurencjach górskich, a dodać tu trzeba, że mec. Katarzyna Jerzmanowska z pokrewnej korporacji adwokackiej wygrała konkurencję w kategorii Goście–Panie, a piszący ten raport zajął 4 miejsce w kategorii radców najstarszych, dotrzymując obietnicy poprawy wyniku, złożonej rok temu , kiedy zajął 5 miejsce. Pan Prezes Dariusz Sałajewski, wręczając puchary i podsumowując imprezę nie krył zaskoczenia świetnymi wynikami sportowymi a jeszcze bardziej fantastyczną atmosferą przyjaźni i integracji, jaka panowała na każdym odcinku tego 3-dniowego maratonu sportowotowarzyskiego. Satysfakcja Pana Prezesa z wysokiego poziomu integracji zawodowej radców (często przecież wykonujących zawód w sposób wysoce indywidualistyczny, żeby nie powiedzieć samotniczy), dobrze rokuje przyszłym spotkaniom miłośników białego szaleństwa w radcowskiej korporacji. r. pr. Zygmunt Jerzmanowski

Z ŻYCIA IZBY

I DRUŻYNOWE MISTRZOSTWA POLSKI PRAWNIKÓW W TENISIE ZIEMNYM POZNAŃ 2015

W dniach 27-28 marca 2015r. na kortach WTT Kortowo w Poznaniu odbyły się II Drużynowe Mistrzostwa Polski Prawników w Tenisie Ziemnym. Organizatorem imprezy ponownie była Okręgowa Izba Radców Prawnych w Poznaniu. Patronat nad imprezą sprawował Dziekan OIRP w Poznaniu Pan Zbigniew Tur. Tegoroczne mistrzostwa zgromadziły większą ilość drużyn aniżeli to miało miejsce w poprzednim, inauguracyjnym roku. Udział w nich wzięli prawnicy reprezentujący wszystkie zawody i korporacje z całej Polski. Poziom rozgrywek w tym roku stał na znacznie wyższym poziomie niż w poprzednim, a to głównie za sprawą najmłodszej kategorii mężczyzn, która zgromadziła całą czołówkę krajową. W pozostałych kategoriach również nie brakowało zawodników i zawodniczek zdobywa-

jących laury na innych imprezach tenisowych organizowanych w całym kraju. Podobnie jak w zeszłym roku rywalizacja przebiegała w grupach, a następnie w systemie pucharowym. Tegoroczną innowacją było wprowadzenie dodatkowej rozgrywki pomiędzy drużynami zajmującymi 2 i 3 miejsca w poszczególnych grupach o udział w półfinałach, w których bezpośredni udział zapewnione miały drużyny zajmujące 1 miejsce w grupie. O słuszności wprowadzenia tzw. „repasaży” niech świadczy fakt, iż w najmłodszej grupie męskiej drużyny zajmujące 3 miejsca w grupach wykorzystały daną im szansę i wywalczyły sobie udział w półfinałach. Na szczególną uwagę zasługuje fakt, iż w kategorii kobiet podobnie jak w zeszłym roku bezkonkurencyjne

Z ŻYCIA IZBY

okazały się Joanna Olszówka – Zarzecka oraz Joanna Neumann de Spallart, które w finale pokonały po raz drugi w tym turnieju Julię Mlost i Aleksandrę Sydor. W kategorii junior młodszy zwyciężyli faworyci: Przemysław Leśniewski i Oskar Złotowski, pokonując w finale Rafała Krycińskiego, Macieja Gaconia i Macieja Dudę. W kategorii junior bezapelacyjnie zwyciężyli Piotr Zarzecki i Rafał Sasiak, którzy nie stracili w całym turnieju żadnego seta. Drugie miejsce w tej kategorii zajęli Marcin Bajończak, Rafał Szlązak i Jarosław Dobrowolski. W kategorii junior starszy podobnie jak w zeszłym roku zwyciężyli faworyzowani Piotr Ligus i Marek Krypner, którzy w finałowym meczu pokonali świetnie grających w całym turnieju Karola Ratajczaka i Michała Laskowskiego. Niewątpliwą atrakcją turnieju było spotkanie uczestników imprezy z goszczącym na kortach wybitnym polskim tenisistą, triumfatorem zeszłorocznego Australian Open – Łukaszem Kubotem, który bardzo chętnie pozował do wspólnych zdjęć. Dzięki uprzejmości Pleszewskiego Centrum Medycznego, wszyscy uczestniczący w zawodach zapewnioną mieli profesjonalną pomoc fizjoterapeutyczną w czasie trwania całego turnieju. Po wieczorno-nocnych zmaganiach na kortach, zawodnicy w pierwszym dniu spotkali się w restauracji na terenie kortów na imprezie integracyjnej. W drugim dniu podczas ceremonii kończącej mistrzostwa dziekan OIRP w Poznaniu Pan Zbigniew Tur wręczył zwycięzcom okazałe puchary, a wszyscy uczestnicy mistrzostw otrzymali cenne nagrody. Wylosowano również nagrodę główną – ipada mini ufundowanego przez Porsche Krańcowa z Poznania. Cenne nagrody zawdzięczamy hojnym sponsorom mistrzostw, którymi w tym roku byli: Porsche Krańcowa Poznań (dealer AUDI), Selgros, Kancelaria Brzoziewska-Kędziora, Business Sport Solutions, CH Beck, Wolters Kluwer, Grupa Hoteli WAM, Villa Mare, Pleszewskie Centrum Medyczne, Fashion Agency, Alberto, Wydawnictwo Naukowo-Prawnicze Ad Exemplum.

A oto oficjalne wyniki II Drużynowych Mistrzostw Polski Prawników w Tenisie Ziemnym – Poznań 2015 Kategoria kobiet: 1. Joanna Olszówka –Zarzecka, Joanna Neumann de Spallart (OIRP Katowice) 2. Julia Mlost, Aleksandra Sydor (MS Kraków) Mężczyźni: kategoria junior młodszy: 1. Przemysław Leśniewski, Oskar Złotowski (Maximus) 2. Rafał Kryciński, Maciej Gacoń, Maciej Duda (OIRP Wrocław) kategoria junior: 1. Piotr Zarzecki, Rafał Sasiak (OIRP Katowice) 2. Marcin Bajończak, Rafał Szlązak, Jarosław Dobrowolski kategoria junior starszy: 1. Piotr Ligus, Marek Krypner (OIRP Katowice) 2. Karol Ratajczak, Michał Laskowski Zdjęcia z mistrzostw są autorstwa Pana Krzysztofa Wierszyłłowskiego oraz Pana Bartosza Jankowskiego. r. pr. Jarosław Dobrowolski

Z ŻYCIA IZBY

PRAWNICY ZAWALCZYLI NA KORCIE o Puchar Dziekana Okręgowa Izba Radców Prawnych w Poznaniu, już po raz czwarty zorganizowała Mistrzostwa Prawników w Tenisie o Puchar Dziekana OIRP. Zawody odbyły się w weekend 13-14 czerwca 2015 r. w poznańskim Parku Tenisowym OLIMPIA, przy ul. Warmińskiej 1. Turniej tenisowy był doskonałą okazją do integracji grup zawodowych z różnych korporacji prawniczych. Mogli w nim wziąć udział m.in. radcy prawni, adwokaci, sędziowie oraz notariusze z całej Polski, a także osoby, które posiadają dyplom ukończenia wyższych studiów prawniczych i chciały sprawdzić swoich sił na korcie. W tegorocznych rozgrywkach wzięło udział prawie 50 osób – mówi radca prawny Jeremi Mazany. – Zawody to wyśmienita okazja do rywalizacji sportowej pomiędzy prawnikami, ale także do spotkań poza kortem – dodaje jeden z organizatorów wydarzenia, radca prawny Marianna Valirakis. Uczestnicy turnieju mogli zmierzyć się ze sobą na korcie aż w pięciu kategoriach. Singiel kobiet OPEN zwyciężyły: Joanna Neumann de Spalart, drugie miejsce zdobyła Joanna Olszówka-Zarzecka, a na trzeciej pozycji znalazła się Galia Ginelli. W kategorii singiel mężczyzn

- wiek do 34 lat: na pierwszym miejscu znalazł się Maciej Duda, za nim Maciej Kuba Gacoń, a na trzecim miejscu Andrzej Hantke. Singiel mężczyzn - wiek od 35 do 44 lat zwyciężyli: pierwsze miejsce Marcin Jędrusek, drugie Michał Radziejewski, miejsce trzecie Marcin Bajonćzak. W singlu mężczyzn - wiek od 45 lat: pierwsze miejsce zajął Piotr Zarzecki, drugie miejsce Jerzy Bieniek, miejsce trzecie Hubert Norek. W kategorii debel mężczyzn OPEN na podium znaleźli się: na miejscu pierwszym Maciej Duda razem z Maciejem Kubą Gaconiem, na drugim miejscu Piotr Zarzecki z Marcinem Bajończakiem, a na trzecim Andrzej Hantke wraz z Michałem Ostrowskim. – W przerwach pomiędzy meczami uczestnicy mistrzostw mogli zapoznać się z produktami oferowanymi przez naszych partnerów – mówi r.pr. Marianna Valirakis. – Z myślą o miłośnikach motoryzacji poznański dealer Voyager Club przygotował jazdy próbne nowymi modelami Mazdy oraz Jeepa – dodaje. W sobotni wieczór odbyło się także wyjątkowe „player’s party”, organizowane na terenie Parku Tenisowego przez Weranda Catering. fot. archiwum mec. M. Valirakis

Z ŻYCIA IZBY

NIE SAMĄ PRACĄ CZŁOWIEK ŻYJE SZANTY I REGATY IV Ogólnopolskie Regaty Żeglarskie w klasie OMEGA im. Henryka Strzeleckiego o Puchar Dziekana OIRP w Poznaniu. Jeśliś dobrym żeglarzem radę sobie dasz jeśli nie, toś cholernie wpadł! (fragment szanty „Pożegnanie Liverpoolu”) W weekend 13 - 14 czerwca odbyły się dwie imprezy sportowo-rekreacyjne: Szanty i regaty na Jeziorze Kierskim oraz turniej tenisowy. A już w poniedziałek 16 czerwca 2015 roku obradował III Kongres Prawników Wielkopolskich (szersza relacja w następnym numerze). Naprawdę czasu nie starcza na prowadzenie kancelarii. Wieczorem w sobotę 13 czerwca br. spotkaliśmy się po raz kolejny nad jeziorem Kierskim, by pośpiewać i posłuchać pieśni żeglarskich. Mają one swoich wielbicieli , ale w populacji nieżeglarskiej są raczej nieznane. Dużo zależy od wykonawcy i nastroju słuchaczy, uroku miejsca, intensywności kolorów zachodzącego słońca i jakości piwa. Czasami ta mieszanka daje znakomite efekty i tak było tym razem. Tak jak w roku ubiegłym śpiewał i grał na gitarze Kamil Badzioch, a akompaniowała mu na skrzypcach Agnieszka Gładyszak – Knychała. Zachęcona urokiem wieczoru burza przyszła do nas z wizytą koło wpół do dziesiątej, ale i tak zdążyliśmy spróbować smakowitego zgrilowanego mięsiwa przygotowangoj przez gospodarza terenu OSK Kiekrz oraz

rozpalić wielkie ognisko, o które dopytywały dzieci. A potem, pogodzeni z deszczem, razem z muzykami bawiliśmy się pod dachem namiotu specjalnie w tym celu ustawionego nad brzegiem jeziora. Rano na 10. 00 zaplanowaliśmy regaty. Zaczęło się od losowania łódek. To zawsze wzbudza emocje. Sternicy z załogami przygotowywali łódki do startu. Niepokoiły mnie bardzo silne podmuchy wiatru. Chwilami wiała „piątka” więc nawet przez chwilę rozważaliśmy ograniczenie ożaglowania startujących w regatach łódek tylko do żagla głównego. Ale większością głosów sternicy zdecydowali, że nie wprowadzamy żadnych regulaminowych ograniczeń i każdy decyduje sam. W efekcie do walki o Puchar Dziekana wszystkie startujące łódki stanęły w pełnym ożaglowaniu. Nikt się nie wywrócił, choć doszło do zderzenia w czasie startu do pierwszego biegu i jeden z uczestników wypadł z łodzi. „Człowiek za burtą” szybko został wyłowiony, ale takich emocji dawno nie było. Zwycięskie załogi to: III miejsce - Tomasz Babecki, Agata Babecka, Grzegorz Dudczak II miejsce - Michał Łakomecki, Natalia Radosh, Mateusz Chłystun I miejsce - Krzysztof Kola, Andrzej Pieścik, Waldemar Knasiecki Zwycięzcy otrzymali specjalnie odlany mosiężny dzwon - Puchar Dziekana OIRP w Poznaniu oraz cenne nagrody ufundowane przez firmę Henry Lloyd. r.pr. Tomasz Działyński Rzecznik Prasowy OIRP w Poznaniu fot. archiwum OIRP

SENIORZY

Nasze WTORKOWE SPOTKANIA Klub to coś wspaniałego, co stawia do pionu… Dzieje się tu wiele ciekawych rzeczy… My mamy raz w miesiącu święto… w Klubie jest fajnie… Klub Seniora tworzą ciekawi ludzi. Niektórzy wieloletni emeryci, inni nadal zawodowo aktywni. Każdy ze swoją historią dojścia do zawodu, ciekawym doświadczeniem zawodowymi i poglądami na otaczającą rzeczywistość. Łączą ich wtorkowe spotkania w Klubie. Poprosiłam o rozmowę kilkoro z nich. Mówią o sobie bardzo interesująco. Nie wszyscy chcieli zostać prawnikami - Moim marzeniem była architektura wnętrz - projektowanie wnętrz – mówi mec. Urszula Podejma. Ojciec twierdził, że „tylko pracą narody się bogacą”, „ucz się dziecko ucz bo nauka to życia klucz” nie było więc mowy abym nie studiowała. Przed wojną ukończyłam 5 klas szkoły podstawowej. W czasie okupacji pracowałam od rana do wieczora. Ojciec marzył o farmacji dla mnie, a ja miałam luki szczególnie w przedmiotach ścisłych. - Mecenas Piotr Garszczyński wybrał prawo z zupełnego przypadku. Wybierałem się do komandosów, do Marynarki Handlowej, drugi wariant to była Szkoła Morska, ale ktoś powiedział „Piotruś ty musisz być tylko adwokatem”, stwierdziłem dlaczego nie i poszedłem na prawo. Dla mecenas Podejmy studia prawnicze to była swoista droga przez mękę. Po pół roku studiów zachorowała na gruźlicę. Musiała studia przerwać. Przebywałam na zmianę albo w szpitalu albo w Zakopanem - mówi. Borykałam się z dwustronną odmą. Na szczęście w Zakopanem spotkałam kolegę, późniejszego profesora Uniwersytetu Warszawskiego, który odwiódł mnie od rezygnacji i namówił abym studiów nie przerywała. Cudowni dla mnie byli profesorzy Klafkowski i Pospieszalski. Kolega przysyłał mi skrypty do Zakopanego, prof. Klafkowski wyznaczał indywidualne terminy egzaminów. Mimo tych poważnych problemów ukończyła dwa kierunki: karny i cywilny z dobrymi wynikami. Po studiach otrzymywali różne propozycje a nawet nakazy pracy w różnych instytucjach, co dziś dla młodych prawników, poszukujących pracy byłoby doskonałą szansą na podjęcie pierwszej pracy... Propozycję pracy nie do odrzucenia, bardzo lukratywnej w Urzędzie Bezpieczeństwa otrzymała mecenas Podejma - ale nie było mowy abym objęła tam pracę – mówi

mecenas. Odrzuciłam propozycję - podając za przyczynę problemy zdrowotne. Otrzymała nakaz pracy w Poznaniu w Urzędzie Wojewódzkim w Wydziale Gospodarki Komunalnej. Urzędniczkami po studiach zostały także mec. Hanna Rybarczyk i mec. Anna Osztynowicz, która pracowała w wydziale finansowym, zajmując się m.in. podatkami od spadków i darowizn. Mecenas Alojzy Kukawka po studiach odbywał służbę wojskową a mecenas Garszczyński został skuszony pracą w więziennictwie. Nie zostałem zaraz prawnikiem ale wychowawcą przez trzy lata – mówi. To było bardzo dobre doświadczenie aczkolwiek trudne i jak tylko było można to uciekłem - dodaje. Przeszedł do pracy w Urzędzie Wojewódzkim. To praca i chęć poszerzenia i zdobycia nowych kwalifikacji motywowała ich wszystkich do podjęcia i ukończenia aplikacji arbitrażowej. Choć samo egzamin końcowy niektórzy wspominają jako wyjątkowo trudny. Mecenas Hanna Rybarczyk radcą prawnym została pracując jako referent, chciała pogłębić kwalifikacje i wybrała aplikację arbitrażową. Był to dla mnie, osoby pracującej zawodowo trudny i stresujący okres intensywnej nauki niejednokrotnie także nocą - wspomina. Egzamin radcowski był bardzo trudny. Po ukończeniu aplikacji nie od razu zostałam radcą, gdyż w tym okresie trudno było podjąć dodatkowe zatrudnienie. Także mecenas Anna Osztynowicz, która mino długiego oporu szefa trafiła w końcu na aplikację do Zenona Klafkowskiego, zdała bardzo trudny egzamin radcowski. Trzeba podkreślić fakt, że panie mecenas w tym okresie godziły z pracą także obowiązki macierzyńskie. Po zdaniu egzaminu i wpisaniu się na listę radców prawnych, radcowie wykonywali swoje obowiązki z zaangażowaniem, ale i satysfakcją. Mecenas Podejma dojeżdżała do Huty Szkła w Gostyniu trzy razy w tygodniu przez 21 lat. Spraw prowadziłam bardzo dużo, głównie spraw spornych i odszkodowawczych - wspomina. Swój zawód bardzo lubiłam, mimo, że nawet w soboty i niedziele zajęta byłam pisaniem spraw. Do dziś dnia mam kontakt z dawnymi współpracownikami. Kiedy kilka lat temu byłam chora

SENIORZY

Mec. Urszula Podejma fot. archiwum OIRP

Mec. Anna Osztynowicz fot. archiwum OIRP

Mec. Hanna Rybarczyk fot. archiwum OIRP

Mec. Alojzy Kukawka fot. archiwum OIRP

to opiekowała się mną z-ca głównego księgowego z Huty Szkła w Gostyniu. Z sentymentem wspominam ten czas kiedy do Gostynia radcowie prawni jeździli całą gromadą i wzajemnie się wspierali. Pracowałam długo, gdyż na emeryturę przeszłam w wieku 81 lat.

jazdy. Dojeżdżałam co drugi dzień - wspomina. Często bywałam w sądach na sprawach cywilnych i karnych. Pamiętam jak w Grodzisku była rozprawa przeciwko pracownikom Zakładów Mięsnych i jeden z nich powiedział mi: proszę panią niech pani uważa bo ja chodzę z nożem. Nie było to dla mnie miłe. Później pracowała jako radca w Centralnych Piwnicach Win Importowanych. Koledzy bardzo jej zazdrościli niewielkiego deputatu na wina (głównie z bloku wschodniego i Włoch). Emerytura zastała ją w Zakładach Mięsnych w Kościanie. Dziś doradza w sytuacjach problemowych tylko rodzinie.

Mecenas Rybarczyk pracę radcy prawnego podjęła w 1985 roku i kontynuuje do dnia dzisiejszego. Bycie radcą to trudna praca - uważa. Trzeba się zmierzyć z różnymi problemami. Nie zawsze jest łatwo, co nie znaczy, że człowiek nie ma satysfakcji jak mu się uda rozstrzygnąć problem. Dziś mając za sobą wieloletnią praktykę odbieram nasz zawód inaczej. Mam już wnuki ale praca z ludźmi, gimnastyka umysłu, szukanie przepisów w lexie jest bardzo cenna i ważna. Daje motywację do tego żeby się starać i uczyć. Prawo się szybko zmienia i ciągle się szkolę - dodaje. Komisja arbitrażowa skierowała mecenas Osztynowicz do Zakładów Mięsnych w Grodzisku. Trudne były do-

Jako radca prawny w Dowództwie Wojsk Lotniczych w Poznaniu, pracował przez wiele lat mecenas Alojzy Kukawka. Praca była trudna, bo było nas tylko dwóch radców a wojskach lotniczych służyło wówczas około 40 tys. żołnierz, rozrzuconych po całej Polsce – wspomina. Było bardzo wiele wypadków i zdarzeń, które rodziły skutki prawne. Jeździłem więc po całej Polsce. Trafiałem

SENIORZY na różne sytuacje. Pamiętam zdarzenie z Powidza. Był tam sierżant, zatrudniony w kuchni. Miał na utrzymaniu żonę i piątkę dzieci. Wziął trochę smalcu, kawałek kiełbasy i mięsną puszkę. Dowódca ukarał go raz i drugi naganą. Bo było to naruszenie dyscypliny. Dowódca zapytał mnie co robić z tym człowiekiem. Ustaliliśmy, że wobec sierżanta, który nie zarabiał wystarczająco dużo aby wykarmić 7 osób nie będziemy dla dobra rodziny wyciągać konsekwencji, a od czasu do czasu przymykać oko na fakt, że dokarmia rodzinę wojskowym jedzeniem. Podobnych sytuacji spotkałem więcej. Mecenas Garszczyński ukończył aplikację sędziowską i wpisał się na listę radców prawnych z uwagi na powiązanie z gospodarką i podmiotami gospodarczymi. Zostałem radcą prawnym czego nie żałuję. Jest to zawód, w którym się spełniam. Żona też jest radcą prawnym - mówi. Po wpisaniu się na listę radców prawnych zostałem radcą prawnym w Urzędzie Wojewódzkim w Poznaniu. Później pracowałem na dwóch etatach w prywatnym biznesie aż w końcu otworzyłem kancelarię radcy prawnego i do dziś ją prowadzę. Mam syna, który jest także po aplikacji radcowskiej. Od roku prowadzi swoją kancelarię ale pracujemy razem. Jak czują się w Klubie Seniora? - W klubie Seniora jestem od początku. Klub to coś wspaniałego, co stawia do pionu, co każe się umalować i ubrać, żeby mi powiedziano, że dobrze wyglądam, że się trzymam i jest ok. Spotykam tu przyjaciół. Są ciekawe wykłady, są wyjazdy. Doceniam pracę koleżanek Alicji i Uli. Zorganizowały przepiękną Wigilię, świetne spotkania z premier Suchocką i geriatrą. To dla mnie niesłychanie ciekawe rzeczy. Ostatnio wyjechaliśmy do Wrocławia obejrzeć Panoramę (już po raz trzeci) i piękne Oceanarium w Ogrodzie Zoologicznym - dużo ładniejsze od tych, które widziałam zagranicą. Wrocław - to bardzo piękne miasto, to metropolia. Jestem Poznanianką i chciałabym aby Poznań podobnie wyglądał. Poznań świeci pustkami i nic się w nim nie dzieje a kocham moje miasto i chciałabym aby było piękne. Cieszę się na wyjazd do Kołobrzegu do Verano. Jadę tam z moim ukochanym wnukiem i jego rodziną – mówi mecenas Podejma. Mecenas Hannę Rybarczyk wciągnęła do Klubu koleżanka z aplikacji Ulka Budzińska. - Przedtem jakoś nie pomyślałam aby się w Klubie pojawić. Jestem co prawda na emeryturze ale aktywna zawodowo i jakoś tak nie do końca tą emerytką się czuję – mówi. Przyszłam na spotkanie i już zostałam. Działalność klubu i sympatyczne towarzystwo sprawiły, że wciągnęłam się i przychodzę na spotkanie w każdy wtorek. Dzieje się wiele ciekawych rzeczy. Wykłady,

wyjścia do operetki, kina, wyjazdy, choć nie ze wszystkiego korzystam. Poznaję liczne towarzystwo, którego wcześniej nie znałam. Bardzo miłe wspominam wieczór z wirtuozem skrzypiec i panią profesor geriatrii. Każde spotkanie coś ciekawego wnosi i cieszę się, że z tego korzystam – dodaje. - Odnajduję się bardzo dobrze w Klubie Seniora - stwierdza mecenas Osztynowicz. Jeszcze Tadeusz Lesicki namawiał mnie - Hania przyjdź do Klubu. Dopiero Irenka Gajowa dziwiła się - dlaczego Ty nie przychodzisz? Klub bardzo mi się podoba. Panie są bardzo dobrze zorganizowane i wkładają w swoją prace dużo serca. Muszę powiedzieć, że wzruszył mnie jeden z kolegów, kiedy w ubiegłym roku mówił - my raz w miesiącu mamy święto. Zachwycona byłam wieczorem z cygańskim wirtuozem skrzypiec. Byłam tak odstresowana, że ciśnienie miałam dobre nie tylko wieczorem ale i rano - dodaje mecenas. - Lubię klub. Jestem w nim od dawna – mówi mec. Kukawka. Miło jest się spotkać raz w miesiącu z koleżankami i kolegami. Posłuchać ciekawych wstąpień i cygańskiej muzyki. Jako ciekawostkę powiem, że Cyganie nie mają swojego pisma. Zawierają umowy podając sobie ręce i to jest dla nich rzecz święta. Złamanie tak zawartej umowy skutkuje wykluczeniem z ich społeczności. W klubie jest fajnie – stwierdza mec. Garszczyński. Wszyscy jesteśmy w tej samej grupie zawodowej. Na spotkaniach nie musimy opowiadać o tym jakie mamy sprawy, jakie problemy. Tam gdzie siadam przy stole na szczęście o chorobach się nie mówi. Alicja ma dość energii i wigoru. Za sprawą Klubu nawet poszedłem do opery choć nie czuje się ekspertem od opery. Żona bardziej lubi teatr, kino, Teraz wybieramy się do Verano. Co robią w wolnym czasie? Zwiedzają Europę i Polskę, jeżdżą na działki, czytają literaturę i nie tylko, zajmują się wnukami, sport uprawiają spacerowo, no może z wyjątkiem mec. Garszczyński, który za sprawą wnuczki powrócił po dłużej przerwie do nart. Czy marzą? Oczywiście. By być jak najdłużej aktywnym, dużo jeszcze zobaczyć. Aktywność zawodowa sprawia, że jesteśmy w ciągłym niedoczasie. Nie planuję stabilności. Wariant Bartoszewskiego - umrzeć w biegu - bardzo mi odpowiada, uważa mec. Garszczyński. opr. Ewa Papla

1 2

3 4

5 6 1. Balik dla dzieci radców i aplikantów radcowskich - styczeń 2015 2. Bal radców prawnych w Hotelu Andersia - styczeń 2015 3. Spotkanie Seniorów z członkami fundacji BAHTAŁE ROMA - styczeń 2015 4. Spotkanie Seniorów z Hanną Suchocką - luty 2015 5. Egzamin radcowski w WSNHiD - marzec 2015 6. Startup 2015 - Strefa doradcza OIRP - kwiecień 2015

7 8

9 10

11 12 7. Konkurs wiedzy o prawie w OIRP - kwiecień 2015 8. Podpisanie porozumienia o współpracy z Towarzystwem III wieku - kwiecień 2015 9. Integracja I roku w Łazach - maj 2015 10. Regaty 2015r. na jeziorze kierskim - czerwiec 2015 11. 12. Piknik nad Maltą - czerwiec 2015. Na pikniku bawiło się aż 800 osób!!!