52 minute read
WILMÈS GETIPT ALS NAVO-BAAS
02 FEB 2022
De Amerikaanse zender ABC heeft actrice Whoopi Goldberg voor veertien dagen geschorst voor haar omstreden uitspraken over de Holocaust. Goldberg zal twee weken niet te zien zijn in ‘The View’, de talkshow waarvan ze medepresentatrice is. Goldberg had tijdens een aflevering van The View verklaard dat de Holocaust “niet ging over ras”. Jeff Zucker, het iconische hoofd van de Amerikaanse nieuwszender CNN die de koers van de zender heeft bepaald - in het bijzonder een kritische lijn tijdens het presidentschap van Donald Trump - heeft woensdag gezegd met onmiddellijke ingang op te stappen na de onthulling van een heimelijke relatie met een vrouwelijke collega.
© SHUTTERSTOCK
03 FEB 2022
De brutowinstmarges van Belgische bedrijven zijn sinds 2015 flink aan het toenemen. De link tussen de toenemende concentratie in veel sectoren en de stijgende winstmarges wekt de belangstelling van de concurrentiewaakhonden. Voor een gericht onderzoek naar sectoren waarin mogelijk te weinig concurrentie speelt, heeft de Belgische Mededingingsautoriteit al jaren te weinig middelen. De Europese Commissie stelt voor om het Europees digitaal coronacertificaat, dat ook als basis dient voor het Covid Safe Ticket (CST), een jaar langer in stand te houden, tot 30 juni 2023. “Covid-19 blijft wijd verspreid in Europa en het is op dit ogenblik niet mogelijk om de impact te bepalen van een mogelijke stijging van het aantal besmettingen in de tweede helft van 2022 of van het opduiken van nieuwe varianten”, klinkt het.
04 FEB 2022
Redouane Ahrouch, medeoprichter van de politieke partij Islam, is woensdag door het Brusselse hof van beroep veroordeeld tot een gevangenisstraf van 4 maanden met uitstel omdat hij journaliste Emmanuelle Praet gediscrimineerd had tijdens een televisiedebat. Ahrouch weigerde zich te laten schminken door een vrouw, weigerde een vrouw de hand te schudden en weigerde met Emmanuelle Praet in dialoog te gaan of haar aan te kijken.
05 FEB 2022
De 5-jarige Rayan, die dinsdag in een put was gevallen in Marokko, is overleden. Dat is zaterdagavond officieel bekendgemaakt, kort nadat de kleuter uit de put was gehaald. De Marokkaanse koning Mohammed VI nam kort na de dramatische ontknoping contact op met de ouders van het kind en betuigde zijn medeleven.
06 FEB 2022
De uitdrukking ‘oogjes dicht en snaveltjes toe’ uit het kinderprogramma De Fabeltjeskrant krijgt een plekje in de Dikke Van Dale. Dat meldde hoofdredacteur Ton den Boon in het Nederlandse radioprogramma Volgspot. “De uitdrukking wordt inmiddels op zo'n brede manier gebruikt dat het beschreven hoort te worden in het woordenboek.”
07 FEB 2022
Bij een aanrijding door een trein in AntwerpenCentraal is een vijfjarige jongen om het leven gekomen. Het slachtoffer was even voordien als vermist opgegeven nadat hij in de buurt van het station verdween. Het lichaam van het kind werd gevonden in de zone tussen Antwerpen-Berchem en Antwerpen-Centraal.
08 FEB 2022
In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest dreigen 177.000 mensen hun CST-ticket vanaf 1 maart te verliezen omdat ze nog geen boosterprik zijn gaan halen. De Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie heeft een communicatiecampagne opgestart om de Brusselaars te motiveren voor de derde prik. Dave De Kock, die in Nederland in de cel zit, maar van wie België om de uitlevering vraagt, ontkent dat hij schuldig is aan de ontvoering van en de moord op Dean Verberckmoes. Volgens zijn advocaat kan hem alleen schuldig verzuim verweten worden.
Sophie Wilmès getipt als NAVO-baas
Eerste ontsnappingsroute voor Vivaldist
Sophie Wilmès
Minister van Buitenlandse Zaken Sophie Wilmès wordt genoemd als nieuwe secretaris-generaal van de NAVO. Een klassieker in de Belgische politiek: een topfunctie bij een internationale organisatie is een interessante ontsnappingsroute voor wie een uitgebluste regering beu is. Gezien de totale bestuurlijke leegheid van de regering-De Croo zal dat niet de laatste vlucht zijn.
In de Belgische politiek zijn er twee zekerheden. Ten eerste wordt er pas echt met het mes op de keel een beleid die naam waardig gevoerd wanneer de internationale markten nerveus worden en de rente de hoogte inschiet. Of wanneer de begroting op een onaanvaardbare manier ontspoort. Ten tweede kiezen Belgische politici van zodra de kans zich aandient voor een internationale functie, zeker wanneer hun haring in de regering niet meer braadt.
Bekende vluchtelingen
De voorbije 15 jaar was dat het geval met Herman Van Rompuy (CD&V) die Europees Raadsvoorzitter kon worden nadat hij een regering had geleid die vooral opviel door ter plaatse te blijven trappelen. En in dat spoor zou ook in 2019 toenmalig premier Charles Michel volgen. Kris Peeters, ooit een gerespecteerd Vlaams minister-president, maar een totale mislukking als saboteur in de regering-Michel, kwam via een omweg van het Europees Parlement bij de Europese Investeringsbank terecht. En Didier Reynders (MR) zat lang, zeer lang, in de wachtzaal om uiteindelijk de Belgische politiek vaarwel te zeggen, waar hij net niet het hoogste had bereikt: het premierschap. De Luikse Brusselaar werd Europees Commissaris. Een tamelijk onzichtbare overigens.
Gegeerde Belgische nationaliteit
Is het nu aan de beurt van Sophie Wilmès (MR)? De ex-interimpremier en minister van Buitenlandse Zaken wordt genoemd als toekomstig secretaris-generaal van de NAVO. Zij zou Jens Stoltenberg opvolgen die het hoofd wordt van de Noorse Centrale Bank. Dat wie de Belgische nationaliteit heeft, gegeerd is voor internationale functies, is een klassieker. De argumenten die daarvoor worden aangehaald zijn cliché maar kloppen wel: talenkennis, compromisbereidheid, een internationaal netwerk.
Voor Wilmès, die als interimpremier een zwakke indruk naliet, een ideale kans om de deur van de Wetstraat achter zich toe te trekken. En vaarwel te zeggen aan een uitgebluste regering-De Croo en een partij - de Franstalige liberalen van de MR - die een soort van persoonlijke eigendom is geworden van voorzitter Georges-Louis Bouchez.
De internationale functie is natuurlijk ver van verworven. Als iemands naam opduikt als kandidaat, is de kans groot dat dit eigenlijk een rookgordijn is dat wordt opgehangen om uiteindelijk bij een andere figuur terecht te komen. In tijden van genderobsessie heeft Wilmès als vrouw natuurlijk een streep voor. En het feit dat de Vivaldi-regering extra gaat investeren in defensie is eveneens een voordeel. Maar aan de andere kant zou het logischer zijn dat iemand uit de CentraalEuropese landen de nieuwe secretaris-generaal wordt. Het zijn Polen en de Baltische staten die om geografische, maar ook historische redenen het meest nerveus worden van de Russen die graag de spierballen rollen.
Het vertrek van Wilmès zou een signaal zijn aan andere ministers die zich afvragen wat ze nog doen in de federale regering
De Croo de pineut
Als Wilmès toch het begeerde postje binnenhaalt, is dat natuurlijk minder goed nieuws voor premier Alexander De Croo (Open Vld). Het is een publiek geheim dat de eerste minister zijn postje ziet als een opstap naar een internationale functie. Dat merk je ook aan zijn gedrag. De Open Vld’er voelt zich pas goed in zijn vel wanneer hij deelneemt aan een Europese topontmoeting: om de Polen en de Hongaren de les te spellen bijvoorbeeld of om te praten over gendergelijkheid en de geteisterde bevolking in de Vesder-vallei als “eerste Belgische klimaatslachtoffers ooit”.
Een VN-topfunctie zou hem nog het meest kunnen bekoren. Alleen zou het straf zijn dat België op een paar jaar tijd twee internationale topfuncties binnenrijft. Kortom, Wilmès bij de NAVO in Evere betekent wellicht geen ontsnappingsroute voor de eerste minister. Veroordeeld om nog lang in de Wetstraat 16 te blijven? Het is wellicht niet de bedoeling van Alexander De Croo om het einde van zijn politieke loopbaan door te brengen als burgemeester van Brakel.
Bestuurlijke leegheid
Het vertrek van Wilmès zou in elk geval een signaal zijn naar de andere ministers die zich afvragen wat ze nog doen in de federale regering. De totale bestuurlijke leegheid van de regering-De Croo vergroot de kans dat anderen straks ook eieren voor hun geld kiezen. Als het niet via een tweederangsfunctie is bij een internationale organisatie, dan kan men proberen om zich in de privésector terug te trekken. Minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V) bijvoorbeeld. Of minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V), die tenslotte ervaring heeft als docent aan een managementschool in het Franse Rijsel. Deze laatste denkt dat hij deze legislatuur nog de basis kan leggen voor een grote fiscale hervorming. Tamelijk naief als we zien hoe de PS als echte baas in de regering elke mogelijke hervorming blokkeert.
Magnette lacht de premier uit
Dinsdag schoot PS-voorzitter Paul Magnette wel de hoofdvogel of door in Humo te stellen dat hij “na de kernuitstap graag de e-commerce-uitstap wil realiseren”. Dus niet te veel versoepelingen in de regels rond nachtwerk in de e-commercesector. Open Vld-voorzitter Egbert Lachaert repliceerde daarop: “Terugkeren naar de economie van 100 jaar geleden zal ons niet helpen. E-commerce kan duizenden mensen nu een job bezorgen. We gaan dat toch niet laten liggen?”
Wie denkt dat er in de schoot van de federale regering nog een arbeidsdeal komt, maakt zichzelf blaasjes wijs. Met pensioenen en begroting is het niet anders. En eigenlijk lacht Magnette de premier vierkant uit. Want wie was in de Zweedse coalitie van Charles Michel de vicepremier die constant hamerde op de nood aan versoepeling van de arbeidsvoorwaarden voor de e-commerce? Jawel, Alexander De Croo. En dus is het interview van Magnette een nieuwe oorlogsverklaring aan de premier. Die moet de kelk echt tot op de bodem ledigen.
ECONOMISCHE ZAKEN De bocht richting renteverhoging
In maart verhoogt de Federal Reserve, de Amerikaanse centrale bank, wellicht de rentevoet om de oververhitting van de economie tegen te gaan. De Bank of England, de centrale bank van het Verenigd Koninkrijk (VK), voerde vorige week al een aanpassing door. Blijft de Europese Centrale Bank (ECB) een eiland van lage rente in tijden van oplopende inflatie? Ook daar lijkt men van koers te veranderen.
Het is het ongewijzigde beleid van de westerse centrale banken sinds de financiële crisis van 2008-2009: de rente zo laag mogelijk houden zodat geld lenen goedkoop blijft. Dat moest de kredietverstrekking stimuleren voor bedrijven en gezinnen, de consumptie aanwakkeren en investeringen op een hoog niveau houden. Daarmee wordt de economische motor draaiende gehouden.
Als extra brandstof op het vuurtje kochten centrale banken voor duizenden miljarden aan leningen op, van staatsleningen tot bedrijfsobligaties. Dat drukte de rente nog wat extra en zorgde voor nog meer bijna gratis geld. De inflatie, de evolutie van de levensduurte, bleef ondertussen stabiel. Het was een wonder als die tot aan 2 procent steeg.
Stijgende prijzen
Anno 2022 ziet de monetaire wereld er anders uit. Het herstel na de coronagolven hebben mensen aangezet tot extra consumptie met stijgende prijzen tot gevolg. Tel daar nog de hoge energieprijzen bij, trage aanvoerlijnen voor producten en opwaartse druk op de lonen door de krapte op de arbeidsmarkt en de inflatie bereikt hoogtes die doen denken aan de jaren ’80 van vorige eeuw. In België zitten we aan meer dan 7 procent inflatie en 5 procent op het niveau van de eurozone.
Gevolg is dat spaargeld wegsmelt, de lagere inkomens lijden onder de prijsstijgingen en de economie oververhit dreigt te geraken. De oplossing is dan op zijn minst een tijdelijke renteverhoging. Dat leidt tot minder consumptie en investeringen, doet de economie afkoelen en zorgt ervoor dat de inflatie onder controle raakt. Kortom, de centrale banken zullen een bocht maken weg van een soepel geldbeleid.
Trage aanpassing geldbeleid
Alleen gebeurt dat in de westerse wereld niet altijd even snel en even enthousiast. In de VS staat vast dat de Federale Reserve de rente in 2022 meermaals zal doen stijgen. In maart is de eerste toename gepland. In het Verenigd Koninkrijk wacht men niet zo lang. Vorige week al kondigde de Bank of England een beperkte stijging met 0,25 procent aan. En waren zelfs directieleden binnen de Bank of England die een nóg grotere verhoging wilden.
Dat men in het VK sneller het pad van de lage rentevoeten verlaten, heeft te maken met de opwaartse druk op de lonen over het Kanaal. Dat is op het continent ook het geval, maar sinds de Brexit zijn er minder kandidaten voor hooggeschoolde functies door de strengere reis- en verblijfsregels. Men kan er minder een beroep doen op buitenlandse arbeidskrachten en dat jaagt de lonen en dus de inflatie omhoog.
Wachten op eurozone
De VS en het VK verhogen de rente, dan is het nu dus wachten op de eurozone. Vorige week leek het erop dat ECB-voorzitter Christine Lagarde ook een bocht had ingezet. Zeer voorzichtig, en de uitspraken en
Het effect van Tocqueville
Maatschappelijke vooruitgang leidt tot grotere maatschappelijke frustratie
Toen de Franse schrijver Alexis de Tocqueville begin 19e eeuw doorheen Amerika reisde, viel het hem op hoe mensen zich daar druk maakten over allerlei vormen van maatschappelijke ongelijkheid. Dat verbaasde hem, want in dat land was de ongelijkheid in de praktijk een stuk kleiner dan in de klassenmaatschappijen van Europa. Hij schreef daarover: “De haat die mensen voelen voor voorrecht wordt groter naarmate die voorrechten verkleinen.”
De Tocqueville kwam tot het besef dat wanneer een samenleving een stap naar sociale vooruitgang zet, de overblijvende gebreken net meer verontwaardiging oproepen. In tegenstelling tot wat Marx dacht, doen revoluties zich niet voor wanneer de mensen het meest onderdrukt zijn, maar wanneer die onderdrukking afneemt.
Toen Gorbatsjov het Sovjetcommunisme poogde te hervormen met glasnost en perestrojka, leidde dat snel tot een implosie van het hele systeem. Eens mensen proeven van vrijheid, willen ze meer. De economische hervormingen van Deng Xiaoping en de toenemende welvaart in China lagen mee aan de basis van een roep naar democratie en het protest op het Tiananmenplein. Sindsdien is de paradox van De Tocqueville voor het Chinese leiderschap, dat zijn boeken goed kent, een permanente zorg.
Woke
Westerse samenlevingen ontsnappen niet aan de wet van Alexis de Tocqueville. Er is nog nooit zo weinig racisme en nog nooit zovele raciale gelijkheid geweest als in de VS, maar de woede over
‘institutioneel’ racisme is daar virulenter dan ooit (zie BLM). Het feit dat er minder zwarten dan blanken genomineerd worden voor een Oscar, leidt vandaag tot meer woede dan er destijds bestond over de segregatie. Die vaststelling geldt trouwens voor de hele woke-beweging. Precies in de westerse landen, waar gelijkheid van vrouwen, homo’s, transgenders en nietblanken het meest wordt gerespecteerd en in de praktijk gebracht, wordt het meest geprotesteerd tegen vermeende discriminatie, zelfs uitmondend in een eindeloze speurtocht naar ‘onzichtbare’ discriminatie. perscommuniqués die uit het hoofdkwartier in Frankfurt komen, moeten met de nodige omzichtigheid worden gelezen. Het komt er hier vaak ook op aan om te luisteren naar wat niét gezegd wordt.
Tijdens de vragensessie met de pers zei Lagarde bezorgd te zijn over de opwaartse inflatie in december en januari. Die was verrassend. Ze verwees tegelijk naar een belangrijke maartvergadering van de bank. Tegen dan zou men de oorzaken van de inflatie hebben onderzocht en beleidsconclusies trekken. En vooral, Lagarde zei niet meer: “We zullen de beleidsrente dit jaar naar alle waarschijnlijkheid niet verhogen.” Dat is voor economen en banken het signaal dat er een opening wordt gemaakt.
Reactie KBC
De KBC verwacht in een nota ‘een snellere afbouw van de netto-obligatie-aankopen zodat de ECB de beleidsrente dit jaar nog kan verhogen’. Maar de bocht werd niet met vol enthousiasme genomen omdat de ECB vertrekt van de visie dat de hogere inflatie zeer tijdelijk is en zal afnemen van zodra de energieprijzen in de lente stabiliseren.
Een stringenter monetair beleid om de inflatie richting 2 procent te doen dalen staat wel degelijk op de agenda, maar van zodra die doelstelling bereikt is, zal de
ECB de rentestijging stopzetten. De monetaire operatie zal dus beperkt zijn. Het is gissen naar een precies percentage, maar een substantiële stijging van de intresten op de spaartegoeden als uitloper van de renteverhoging valt niet te verwachten.
ANGÉLIQUE VANDERSTRAETEN
WOKE VAN DE WEEK
ECB-voorzitter Christine Lagarde
Iedere week selecteren we de meest opvallende uitingen van woke gedachtegoed in deze contreien Brussel gaat inclusief communiceren en genderbewust aan stedenplanning doen
© PHOTONEWS
De Brusselse regering heeft vorige week een ‘plan voor de inclusie van LGBTQIA+personen 2022-2025’ goedgekeurd, met daarin 35 transversale acties. Zo zal de Brusselse regering onder meer werk maken van inclusieve, woke communicatie en aandacht hebben voor de ‘genderproblematiek’ in stedelijke planning.
Het actieplan kwam er op initiatief van Brussels staatssecretaris voor Gelijke Kansen Nawal Ben Hamou (PS) en werd opgesteld in samenwerking met de Brusselse ministers en staatssecretarissen en holebi-verenigingen. Een heleboel van de transversale acties die worden opgelijst in het actieplan hebben dan ook te maken het bestrijden van discriminatie van holebi’s en transgenders, zowel op de huurmarkt als op de arbeidsmarkt. Er werd ook een apart luik besteed aan preventie en veiligheid, aangezien holebi’s door een significant deel van de Brusselse bevolking met vijandigheid en soms zelfs geweld bejegend worden.
Postmoderne woordenbrij
Andere acties lijken dan weer louter te zijn uitgevonden om deze rubriek op te vullen. Wat te denken immers van het plan om te zorgen voor ‘inclusieve openbare communicatie’? Als handleiding wordt de woordenlijst van RainbowHouse - koepel van holebi-verenigingen van de Brusselse regio - gebruikt. Het document leest als een woke, intersectioneel pamflet. Niet alleen is er aandacht voor alle geaardheden die het LGBTQIA+-alfabet rijk is, ook woorden als ‘activisme’, ‘asiel’, ‘patriarchaat’, ‘fat positivity’ , ‘body shaming’ en ‘slut shaming’ komen uitgebreid in het document aan bod.
Ook de stedelijke planning moet in Brussel herdacht worden met genderkwesties in het achterhoofd. Wie zich afvraagt wat dat in hemelsnaam zou kunnen inhouden, is ook na het lezen van de ‘verklarende’ postmoderne woordenbrij in het actieplan eraan voor de moeite: “Het gebruik van en de toegang tot de stad worden geregeld door een reeks voorschriften, waarvan sommige wettelijk zijn en andere aan meer subjectieve percepties beantwoorden van wat men al dan niet kan doen in de openbare ruimte. Sommige van deze percepties zijn gebaseerd op tastbare elementen die verband houden met de organisatie van de stad en de stedelijke inrichting, maar andere percepties zijn het min of meer bewuste en/of expliciete resultaat van sociale en culturele constructies. Dat is vooral tastbaar bij kwesties in verband met gender en seksuele oriëntatie.” Voor dit actiepunt wordt 30.000 euro uitgetrokken.
Bende van Nijvel heeft wortels in zaak-François
Residentie Beauprez Gerechtelijke inval in Grimminge zorgoord krijgt een kwalijk staartje voor Open Vld
Donderdag 3 februari deed de Federale Gerechtelijke Politie een massale inval in ‘Beauprez Service Residenties’, een zorgoord te Grimminge. Zaakvoerder Stefaan Premereur (49) en zijn vriendin Sandra Van de Walle (37) worden beschuldigd van verwaarlozing van senioren, huisjesmelkerij en schuldig verzuim. Tijdens de huiszoeking werd ook een bewoner zonder de nodige verblijfspapieren aangetroffen. Het parket besliste om zeventien bewoners van de instelling onmiddellijk te evacueren. Electorale belangen
Vorig jaar in juni werd de erkenning als instelling ingetrokken omdat er mensen verbleven ‘die zwaarder zorgbehoevend zijn dan de zorg die werd aangeboden’. Het nieuws sloeg in als een bom. In de weken die volgden vertrokken tientallen bewoners naar andere residenties.
Op de zwarte lijst
Intussen staat ‘Senior Resort De Kloef’ - van dezelfde uitbater - ook al op de zwarte lijst van Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid. Alsof dit nog niet genoeg was, liep na geknoei de samenwerking tussen Beauprez en een dienstenchequebedrijf spaak en moest de uitbater 385.000 euro ophoesten. Uit de jaarrekeningen blijkt dat er de afgelopen tien jaar liefst 1,4 miljoen euro uit het bedrijf is gehaald in de vorm van dividenden aan de zaakvoerders. Daar is het laatste woord zeker nog niet over gezegd.
Tot slot was er het onfrisse verhaal over een camping van de familie Premereur in Viane, waar bewoners van stacaravans rond kerstmis 2020 zonder water en elektriciteit werden gezet. Door de vele gebreken sloot Toerisme Vlaanderen de camping. Pas na bemiddeling van het stadsbestuur konden de bewoners een warme Kerst vieren.
Intussen blijven de zaakvoerder en zijn vriendin in de cel. De zaak zorgt voor heel wat beroering. Maar nieuw zijn de perikelen niet. De instelling sleept al jaren een bedenkelijke reputatie met zich mee. De uitbaters trachten zoveel mogelijk winst uit de zaak te halen, wat ten koste van de werking gaat. Het personeelsbeleid spreekt tot de verbeelding. Gekwalificeerd zorgpersoneel was er niet. Poetsvrouwen moesten instaan voor de zorg en bedeelden medicatie. De stoet aan werknemers die met slaande deuren is vertrokken of aan de deur werd gezet, is indrukwekkend.
Toch blitzcarrière in Open Vld
Toch kon Stefaan Premereur een blitzcarrière binnen de Open Vld opbouwen. In 2017 werd hij tot ‘ondernemer van het jaar’ uitgeroepen en sleepte hij de ‘Unizo Business Award’ in de wacht. Na de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 werd hij lid van het Bijzonder Comité voor
de Sociale Dienst. Intussen zat hij ook in het bestuur van de plaatselijke afdeling van Open Vld. Premereur kreeg ruimte en steun om allerlei plannen te smeden. Maar toen de zaakvoerder uit Grimminge zijn erkenning verloor, verzuurde de relatie. In de pers verklaarde burgemeester Guido De Padt “compleet verrast” te zijn door de verwaarlozing van de bewoners, maar dat is op zijn zachtst gezegd compleet ongeloofwaardig. “Binnen de partij wist een aantal mensen heel goed waarvoor Premereur stond, maar hij was ondernemer van het jaar en de electorale belangen wogen zwaarder door”, laat raadslid Stephan Bourlau (Het Alternatief) weten. Burgemeester Guido De Padt kwam regelmatig over de vloer bij de zorginstelling en was van de voorgeschiedenis op de hoogte. “Heeft burgemeester De Padt dan met zijn achtergrond als gewezen OCMW-voorzitter niet gezien dat de bewoners niet het juiste zorgprofiel kregen aangeboden?”, vraagt Stephan Bourlau zich hardop af. “Dat lijkt me wel heel onwaarschijnlijk.” Maar er is meer. Uit het besluit van het college van burgemeester en schepenen van 10 november 2021 blijkt dat het stadsbestuur een advocaat wou inhuren om het bestuur bij te staan in ‘het Poetsvrouwen dossier Beauprez-Alegria’. moesten instaan Beauprez kreeg aanvankelijk een omgevingsvergunning voor de zorg voor het bouwen van assistentiewoningen, maar niet om er en bedeelden ‘cohousing’ te organiseren. Er zou dus sprake zijn van ‘illegamedicatie le bewoning’, en dus ook van een illegale bouwvergunning. “Burgemeester De Padt wist dus verdraaid goed wat er misliep”, zegt raadslid Bourlau. Daarmee is ook de vraag beantwoord waarom de grote problemen in de instelling zo lang onder de radar konden blijven. De electorale belangen wogen zwaarder door, waardoor de plaatselijke Open Vld en het stadsbestuur gewillig de andere kant uitkeken.
Ontslag burgemeester De Padt
De Open Vld in Geraardsbergen wordt nog door andere kwalijke zaken achtervolgd. “Op de Open Vld-lijst van de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 figureerden verschillende mensen die met het gerecht in aanraking zijn gekomen of naar wie een onderzoek loopt”, geeft Stephan Bourlau nog mee. “De vraag rijst of de partij nog geloofwaardigheid genoeg heeft om de stad te besturen.” Vooruit is vragende partij om een lokale onderzoekscommissie in het leven te roepen om de zaak grondig uit te spitten. Voor Stephan Bourlau is het duidelijk: “De burgemeester draagt de politieke verantwoordelijkheid van dit debacle. Hij had zich niet mogen laten leiden door partijpolitieke belangen.” Hij vraagt dan ook het ontslag van burgemeester Guido De Padt.
JULIEN BORREMANS In 2025 is het dossier van de Bende van Nijvel definitief verjaard. Is er nog een mogelijkheid dat
‘de waarheid’ dit jaar of volgend jaar naar boven komt? Laten we eerlijk zijn: die kans is zeer klein. Met elke dag die verstrijkt, zijn de daders en opdrachtgevers een stukje zekerder dat ze niet vervolgd zullen worden. Als ze nog leven tenminste.
De nasleep van een aanslag door de Bende van Nijvel op een Delhaize in Overijse
Dat belet uiteraard niet dat er boeken over de Bende verschijnen. Eind deze maand bijvoorbeeld verschijnt er een nieuw exemplaar van auteur Hilde Geens. Geens schreef eerder al een werk over de Bende en verbindt deze keer de zaak-François aan die Bende.
Rijkswachters werden zelf criminelen
Toeval bestaat niet: over de Bende komt er binnenkort een fictiereeks op de VRT en de RTBF (‘1985’) en over de zaak-François is er iets later ‘Kartel BXL’ op VTM. Zo gaat die nieuwe VTMreeks heten die gebaseerd is op het leven van Léon François, een gewezen rijkswachtofficier die midden jaren zeventig de leiding kreeg over het net opgerichte Nationaal Bureau voor Drugs (NBD). “Dat moest toen een antwoord bieden op de almaar om zich heen grijpende drugtrafiek”, aldus Hans Everaert van productiehuis Menuetto. “Het probleem toen was dat er nog geen kader bestond waarbinnen de strijd tegen drugs moest worden gevoerd. Daardoor vielen rijkswachters, zoals François, zelf ten prooi aan de verlokkingen van de drughandel.”
Rijkswachtcommandant Léon François begint in de jaren 70 dus onderzoeksmethoden te gebruiken in de strijd tegen drughandelaars, zonder wettelijke regeling. Hij is commandant bij de rijkswacht en een briljant officier die in 1974 de leiding krijgt van dat pas opgerichte NBD. Hij volgt hiervoor een opleiding bij de Amerikaanse DEA, maar geraakt uiteindelijk in de klauwen van enkele gewiekste drugtrafikanten waardoor hij en enkele medewerkers zelf in de drughandel terechtkomen.
Grenzen vervagen
In dat nieuwe boek - Het complot van de stilte - vraagt journaliste Hilde Geens wie de gangsters zijn en wie de politie. De grenzen vervagen volgens haar: “De top van de politie en van de politiek, ex-premier Vanden Boeynants op kop, kijken toe en grijpen niet in.” François wordt uiteindelijk wel veroordeeld, maar de zaak raakt volgens Geens nooit echt helemaal opgehelderd: “Heel wat zware misdaden worden nooit opgelost.”
Gepensioneerd rechter Walter De Smedt in 2020 hierover nog in De Morgen: “Ik was nog substituut toen ik voor de allereerste keer tijdens de zaak-François met een parallelle inlichtingendienst geconfronteerd werd. In 1971 richtte de toenmalige socialistische minister van Justitie Alfons Vranckx het Bureau van de Criminele Informatie (BIC) op. De Amerikanen voerden met hun Drug Enforcement Administration (DEA) een globale ‘war on drugs’ en het BIC sloot daar naadloos bij aan. De DEA gebruikte bijzondere methoden zoals werken met informanten en infiltratie en uitlokking door undercoveragenten. Bij het BIC waren ook undercoveragenten actief die volledig buiten het gerecht om werkten. Zij waren vogelvrij.”
“De rijkswacht wou ook zoiets en richtte het Nationaal Bureau voor Drugs op. Ze pasten de technieken toe die ze van de Amerikanen geleerd hadden. Maar dat liep faliekant af: die mannen werden zelf criminelen. Dat eindigde in 1982 met het procesFrançois, waarbij rijkswachtcommandant Léon François veroordeeld werd tot één jaar gevangenis met uitstel voor 27 misdrijven, waaronder handel in drugs. Dat belette de rijkswacht niet om de man tot majoor te bevorderen.”
Drugsbaron
François kwam concreet in opspraak door corruptie en drugsmokkel naar aanleiding van een deal met Albert Farcy, bijgenaamd Bruno. Farcy was een Franse crimineel afkomstig van Halluin die samen met zijn vier broers een bende vormde die opereerde vanuit de Candy’s, een bar in de Brusselse Lakenweversstraat. Hij werkte ook voor de DEA en Farcy was zelfs een informant van adjudant Goffinon en van commandant François. Hij was vanaf 1975 tot omstreeks 1987 een van de grootste drugsbaronnen in West-Europa.
Dáár ligt volgens Geens de kiem voor de Bende van Nijvel die in de jaren 80 het land in rep en roer zet met moordende aanslagen. Net als bij de zaak-François laat de Bende volgens haar vooral veel vragen achter: Wie zijn de daders? Wat zijn hun motieven? Wie houdt hen de hand boven het hoofd? “Zeker is dat (Madani) Bouhouche en (Robert) Beijer, als BOB’ers in de misdaad verzeild geraakt, de spilfiguren zijn in beide dossiers”, zegt Geens. Officieel overleed Bouhouche eind 2005. Niet iedereen gelooft dat hij toen echt overleden is.
De oorlog tegen de drugs wordt volgens Geens anno 2022 nog altijd gewonnen door de criminelen. Het onderzoek naar de Bende van Nijvel wacht nog steeds op antwoorden. Het verdoezelen van de waarheid, het complot van de stilte, is volgens haar nog altijd aan de gang. Volgens haar zal de waarheid niet onmiddellijk naar boven komen.
NIEUWS UIT DE WETSTRAAT CORONAMAATREGELEN Geen eensgezindheid energiecompromis
Uiteraard werd donderdag het energiecompromis van de regering als eerste punt behandeld in de Kamer. Zowel oppositie als meerderheid ‘deden er hun ding’, maar er waren toch tendensen waar te nemen in de diverse tussenkomsten. PVDA en VB waren duidelijk in hun afwijzing, want ze vonden de 165 euro een aalmoes die niets compenseert en niks structureel oplost. Hoewel CD&V en Vooruit zich konden vinden in het compromis, pleitten ook zij toch voor ‘meer’ en dus zeker een structurele aanpak. Open Vld vond het bij monde van de grootvermogende Christian Leysen allemaal best in orde en zeer billijk. Hij zal hoogst waarschijnlijk nog nooit gevoeld hebben wat prijsstijgingen of hogere belastingen zijn. En ook Groen vindt dat er top-beleid werd gevoerd in deze. N-VA zit natuurlijk wat gewrongen met de hele zaak, want zij durven niet openlijk pleiten, zoals bijvoorbeeld het VB, voor de verlaging van het btw-tarief voor gas en elektriciteit van 21 naar 6 procent. Tijdens de regering Michel I hebben ze immers mee het tarief van 6 naar 21 procent gebracht. Zij houden het vandaag bij een verwijzing naar wat de Vlaamse regering deed om de energiefactuur wat te temperen en te stellen dat wat de federale regering doet niet voldoende is. Het is een thema dat nog niet afgehandeld is, zeker ook omwille van de aangekondigde sluitingen van de kerncentrales en de plaatsing van de dure en vuile gascentrales.
VB-amendementen
In de commissie Financiën werd een wetsontwerp van de regering besproken. Niks mis mee. Tot plots Wouter Vermeersch van het Vlaams Belang een aantal technische amendementen indiende om fouten in de tekst aan te passen. Een correcte minister Van Peteghem erkende de opmerkingen en ging dan ook met de amendementen akkoord en vroeg om deze te steunen, wat ook gebeurde voor het eerste amendement. Daarop schoot de Brusselse PS-baas Ahmed Laaouej in een dubbele kramp, werd boos, stapte op en eiste hetzelfde van de andere partijen. Open Vld ging vanzelfsprekend als eerste door de knieën. Daarna werd de zitting voor een tijdje geschorst. Nadien werden de VB-amendementen verworpen om daarna identiek dezelfde amendementen onder eigen naam in te dienen en goed te keuren.
Waar is Yoleen?
Het trage voortschrijdend inzicht in de Kamer
Deze week waren we getuige van hoe een stoet van maar liefst 32 experts in de Kamer de politici van de meerderheid aan het verstand moest brengen wat de rest van de bevolking al lang door heeft: het CST werkt niet en de vaccinatieplicht heeft op dit ogenblik geen enkel nut meer in België.
Vaccinatieplicht zonder voorwerp
Hetzelfde verhaal geldt trouwens voor de vaccinatieplicht. Enerzijds hoorden we de experts uitleggen dat zo’n vaccinatieplicht weinig zoden aan de dijk zet in een land dat van tevoren reeds een van de hoogste vaccinatiepercentages ter wereld kent. In België, en dan zeker in Vlaanderen, zijn er gewoonweg te weinig nietgevaccineerden opdat een verplichting veel effect zou kunnen hebben. Maar pas toen de motivatiebarometer aantoonde dat ook de gevaccineerden hoe langer hoe minder moeten weten van een vaccinatieplicht, zagen de politici in de Kamer eindelijk het licht. En ook hier: meer en meer Vlamingen ondervinden letterlijk aan den lijve, of bij familie of vrienden, dat een vaccinatie helemaal geen garantie biedt tegen een besmetting met de omikronvariant. Hoeveel Kamerleden van de meerderheid zouden ondertussen trouwens niet al in hetzelfde geval verkeren?
Scandinavië schaft maatregelen af
Nog een factor die meespeelt zijn de berichten over de Scandinavische landen die een na een álle coronamaatregelen afschaffen. Hoe is het mogelijk dat men in België in het parlement een debat voert over de verstrenging van het CST en de eventuele invoering van een vaccinatieplicht, terwijl corona in Scandinavië niet meer beschouwd wordt als een ziekte die de maatschappij bedreigt?
In Noorwegen drijft het Folkehelseinstituttet (FHI), het instituut van de volksgezondheid dat de regering adviseert, het zelfs zo ver dat het stelt dat de coronamaatregelen de epidemie alleen nog maar verlengen, en dus verergeren. Stuurt iemand hun rapport in vertaling naar Frank Vandenbroucke, onze federale minister van Volksgezondheid, die blijft vasthouden aan de strengst mogelijke maatregelen en de somberste barometers? Want dat is misschien nog het meest tragische: het debat in de Kamer over het CST en de vaccinatieplicht is gewoonweg het verkeerde debat. In de plaats daarvan zou men zich beter buigen over de vraag waarom in België niet kan wat in Denemarken, Zweden en Noorwegen ondertussen wel al kan.
Boosteren om te kunnen skiën
Een groot contrast met Scandinavië vinden we ook in Oostenrijk, want in Oostenrijk hebben zelfs minderjarigen een boosterprik nodig om in open lucht op de ski’s te mogen staan. Met de krokusvakantie voor de deur slaagt België er echter niet in om het finale wetenschappelijke advies in te winnen over de wenselijkheid van een boosterprik voor wie jonger dan 18 jaar is, tot wanhoop van families met kinderen die hun skivakantie al in duigen zagen vallen. Wat in het ene EU-land verplicht is, is in het andere EU-land blijkbaar onmogelijk om er een mening over te vormen.
Geen nood echter, Vlaams minister van Volksgezondheid Wouter Beke besloot op eigen houtje de boosterprik vrijwillig aan te bieden aan minderjarigen. Er is een tijd geweest dat een federale minister opriep om niet te gaan skiën in Oostenrijk.
Nu is er dus een Vlaamse minister die met belastinggeld mogelijk nutteloze vaccinaties aanbiedt om de Oostenrijkse skivakantie toch maar te kunnen laten doorgaan.
FILIP VAN LAENEN
De voor enkele jaren zo beloftevolle N-VA-nieuwkomer Yoleen Van Camp lijkt wel van de politieke aardbodem verdwenen. Ze blonk uit in tussenkomsten, wetsvoorstellen en initiatieven allerhande. Ook in haar nieuwe thuisstad Herentals - nadat ze Kasterlee had verlaten na flink wat herrie - scheerde ze hoge toppen en werd ze eerste schepen. In september 2021 maakte ze plots bekend ontslag te nemen uit die functie en verliet ze eveneens de gemeenteraad. Ook daar en in haar partij zou er een flinke kink in de kabel zijn gekomen. Yoleen is een ‘personne caractérielle’, dat is bekend. Maar toch zette ze, naar eigen zeggen, de stap “om mij volledig te kunnen concentreren op mijn werk als federaal parlementslid”. Maar ook daar lijkt het licht uitgegaan. Soms duikt er nog eens een schriftelijke vraag op, maar geen mondelinge vragen meer of tussenkomsten in de plenaire - over haar stokpaardje ‘de zorg’ kan nochtans veel verteld worden - en ook wetsvoorstellen blijven uit. Is de uitgang in zicht?
Opvallende gasten in Kamer
Het blijft toch een merkwaardig verhaal, hoe de federale regering wil blijven vasthouden aan het CST. Het wordt nochtans met de dag duidelijker dat er aan het zogenaamde Covid Safe Ticket weinig of niets ‘safe’ is. Dat de partij van de eerste minister, de Open Vld, het CST dan nog wil verstrengen op de meest onzinnige manier, roept grote vraagtekens op. Meer en meer Vlamingen ondervinden aan den lijve dat je zelfs met een boosterprik de omikronvariant kan oplopen en dat een volledige vaccinatie dus geen garantie is tegen besmetting. Toch willen de Vlaamse liberalen het CST richting 1G duwen, met de ‘G’ van gevaccineerd. Net degenen die altijd het hardst geroepen hebben dat ze tegenstander zijn van een ‘pasjesmaatschappij’ eisten tot voor kort de invoering ervan, maar dan wel op de meest contraproductieve manier.
Op het ogenblik dat we dit schrijven, lijkt een verstrenging van het CST richting 1G eindelijk van de baan. Maar we moeten wel met afgrijzen vaststellen dat de expertenuitleg in de Kamer vermoedelijk niet genoeg was om de federale meerderheid van haar plannetje te doen afzien. Eerder in de week verscheen immers een nieuwe motivatiebarometer die aangaf dat de steun voor de coronamaatregelen zienderogen afneemt, en waarschijnlijk gaf die afnemende steun de doorslag. Voortschrijdend inzicht dus, maar wel aan slakkentempo en dan enkel nog onder druk van de publieke opinie.
Tijl De Bie (UGent) was een van de experten die mocht opdraven in de expertencommissie over vaccinatieplicht
(UNIA) de opvallendste gasten. Het viel op dat dezen het roerend eens waren over de intentie van Conner Rousseau (Vooruit) en anderen om een ‘CST met 1G’ in te voeren (vaccinatie niet verplicht, maar geen CST is gelijk aan uitsluiting, dus indirecte dwang tot vaccinatie): het kan en mag niet. Hun kerngedachten waren: CST is uitzonderlijk en kan enkel tijdelijk als het echt noodzakelijk is, CST deelt mensen op in groepen, het is moeilijk verdedigbaar vanuit juridisch oogpunt. Debyser en Torfs lieten zich niet ondersneeuwen door een berg van vragen van Kamerleden die zo een fundamenteel debat probeerden in de kiem te smoren. Bovendien gaf Rik Torfs - geheel kurkdroog zichzelf zijnde - voor de aanvang van de zitting een veelzeggende Tweet ten beste: “Ik bevind me in de Yourcenarzaal van de Kamer van Volksvertegenwoordigers. De zaal zelf ziet er helemaal bij de tijd uit.” leden door premier De Croo aan de Franse premier Jean Castex toegezegde deelname van 250 Belgische militairen voor een gevaarlijke anti-jihadismemissie in het volatiele noorden van Mali. Theo Francken van N-VA vatte minister van Defensie Ludivine Dedonder daar nog maar eens over en bezwoer haar geen Belgische troepen naar dat land te sturen. Hij wees op het wanbeheer van het corrupte regime en op het feit dat in de noordelijke regio - waar onze troepen ingezet zouden worden - het regime daar wordt beschouwd als een wrede bezetter. Maar ook de mensenrechtenschendingen door Malinese regeringstroepen en het gegeven dat de Malinese regering ook nog eens in zee gaat met de Russische huurlingenfirma Wagner die nauw verbonden is met het Kremlin. Nu ook blijkt dat de Denen zich ondertussen, op vraag van de Malinese regering, hebben teruggetrokken en dat ook de Fransen voor het regime in Bamako niet langer welkom zijn, ligt het voor Francken voor de hand dat België aan Frankrijk meedeelt dat het geen compagnie zal sturen.
IN DE KIJKER
Vincent Van Peteghem
Hij doet een beetje denken aan ‘de rustige vastheid’ van zijn partijgenoot Herman Van Rompuy. Altijd keurig in het pak, ernstig en beheerst, maar toch minzaam lachend in de omgang, een sterke dossierkennis, luisterend naar andere opinies en altijd bereid tot overleg. Naar eigen zeggen beseft hij waar de mensen mee bezig zijn als hij ‘vol-au-vent’ gaat eten in de Lunch Garden. Vincent Van Peteghem (41) is niet langer kandidaatvoorzitter van zijn partij, maar heeft wel nog grote ambities als minister van Financiën. Zelfs in de zwalpende Vivaldi-regering.
Hij lijkt wel de alpaca van de Wetstraat. Volgens de ‘totemzoeker’ van Scouts en gidsen Vlaanderen is de alpaca “een koppig en trots dier”: “Als hij ergens zijn zinnen op zet, is hij daar niet van af te brengen en volhardt hij hardnekkig. De alpaca leeft in een goede verstandhouding met soortgenoten.” En in genoemd restaurant weten ze ondertussen al dat “de alpaca kieskeurig is wat zijn voedsel betreft”.
Ernst en luim
Helemaal uit het niets, zoals sommigen beweren, komt hij niet. Na een doctoraat in Toegepaste Economische Wetenschappen werd hij prof aan de Business School van Rijsel. Vanaf 2012 zetelt hij in de gemeenteraad van De Pinte, waar hij vanaf 2019 - net zoals zijn vader eerder - burgemeester werd. In 2016 kwam hij door opvolging in de Kamer terecht en in 2019 werd hij verkozen in het Vlaams Parlement, om dan in oktober 2020 minister van Financiën én vicepremier te worden. Een snelle carrière. Hij is geen emo-politicus die zijn weg zoekt via de sociale media of die het moet hebben van al te populistische uitspraken. Van Peteghem zou evengoed als technocraat kunnen fungeren in een louter zakenkabinet. Hoewel hij ‘in tempore non suspecto’ ook wel eens als stand-upcomedian optrad, met droge humor, en de bingoavonden in het lokale woonzorgcentrum presenteerde of achter de draaitafel op feestjes stond.
Overtuigd van gelijk, ook bij compromissen
Vincent Van Peteghem aarzelt niet om als minister van Financiën zijn mening te geven, maar toch loyaal te blijven aan zijn politieke partners. Zo blijft hij tot op de dag van vandaag overtuigd dat een btw-verlaging van 21 naar 6 procent op elektriciteit én aardgas, gekoppeld aan een slimme verhoging van de accijnzen de juiste weg is.
In De Morgen zei hij daarover: “Als werkende mensen hun spaarboek moeten aanspreken om hun facturen te betalen, dan is er een probleem.” Toen men hem dan erop wees dat premier De Croo er niet mee kon lachen dat hij zijn mening daarover ging ventileren, antwoordde hij fijntjes: “Het was niet mijn bedoeling om daar politieke spelletjes te gaan spelen hé. Ik kan me gewoon niet verstoppen als ik facturen maal drie of vier zie gaan.”
Zijn logica was vrij helder in Het Laatste Nieuws: “De btw is proportioneel, dus als je factuur verdubbelt, verdubbelt ook het bedrag dat je aan btw betaalt. Die verlagen is dus de ideale manier om de mensen die hun factuur het meest zien stijgen, te compenseren.” Het is al wel vaker gebleken dat inzake fiscaliteit en belastingen CD&V en Open Vld maar slecht sporen. Toch blijkt hij te kunnen leven met het bereikte compromis dat hij weliswaar niet met volle goesting verdedigt, want goed beseffend dat “dit niet alles oplost”. Maar tussen de regels lezen we dat hij het nog niet opgeeft. Hij gaat namelijk met minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) de plannen over een slimme btw-verlaging verder uitdiepen tegen 1 maart.
Grote meneer?!
Ook op andere terreinen werkte hij consequent verder aan de doorvoering van zijn inzichten, ook al lukte het niet altijd. We denken aan het gunstige belastingtarief voor topvoetballers dat hij ten gronde wilde herzien, maar dat door druk uit de liberale hoek - alweer - bijgesteld moest worden.
Verder zet hij onder meer in op het uitdoven van de crisisbelasting van 1994, nieuwe btw-regels in de zorgsector, het minder inhouden van bedrijfsvoorheffing op het loon om de afrekening lichter te maken, de verlenging van de btw-verlaging voor sloop en heropbouw en pleit hij voor een systeem om extreme tankprijzen te stabiliseren.
Het is bekend dat ‘tsjeven’ het liefst compromissen sluiten, van staatshervormingen tot om het even wat, maar het zou toch wel eens mogen dat een minister als deze - die duidelijk weet waarmee hij bezig is - nu en dan eens zoals zijn collega’s in andere partijen op de tanden bijt en doorzet. Het zou van hem, naast zijn letterlijke lengte van exact twee meter, een ‘grote meneer’ maken.
© BELGA
CITAAT VAN DE WEEK
Kristof Calvo: “Wat Tinne Van der Straeten in één jaar tijd realiseert, is indrukwekkend”
Groen-Kamerlid Kristof Calvo is terug van weggeweest. Na een jaar lang voor de Nederlandse zusterpartij GroenLinks in Den Haag gewerkt te hebben, stapt het groene boegbeeld terug in de Belgische schijnwerpers met een interview in De
Zondag. Daarin spreekt hij vol lof over zijn partijgenoot en minister van Energie Tinne Van der Straeten.
“Wat zij in één jaar tijd realiseert, is indrukwekkend: een sluitend plan voor de bevoorradingszekerheid, de energienorm, de windmolens op zee, het sociaal tarief en ik kan nog even doorgaan”, zegt de voormalige Groen-Kamerfractieleider.
“We komen van twintig jaar stilstand, hé. Vriend en vijand moeten dat toegeven.”
Uitspraken Magnette over e-commerce door zowat iedereen afgekraakt
Was het een welgemikt provocatief statement, bedoeld om de aandacht op te eisen en de wind uit de zeilen van de linkse concurrent PTB te nemen, of was het een serieuze wens van een partij die niks meer hoeft binnen te halen op het vlak van arbeidsmarktbeleid en zich onaantastbaar waant? Feit is dat er maandag over weinig anders gesproken werd dan de reactionaire wensdroom van PS-voorzitter Paul Magnette om België e-commerce-vrij te maken.
“Na de kernuitstap wil ik graag de e-commerce-uitstap realiseren. Laat België maar een land worden zonder e-commerce”, zei Magnette maandag in Humo, tijdens een dubbelinterview met PS-staatssecretaris Thomas Dermine. “Ik vind de e-commerce geen vooruitgang, maar sociale en ecologische afbraak. Waarom moeten wij arbeiders ’s nachts in die pakhuizen laten werken? Omdat de mensen de klok rond willen kopen en hun pakjes binnen de 24 uur thuis willen hebben. Kunnen wij echt geen twee dagen wachten op een boek?”
De PS’ers deden de veelbesproken uitspraken aan de vooravond van een discussie over avondarbeid in de sector. Bart Van Craeynest, hoofdeconoom van Voka, greep het interview aan om op Twitter op de desastreuze arbeidsmarktsituatie in Franstalig België te wijzen. De cijfers zijn ronduit onthutsend en behoren tot de slechtste van Europa: 1 op 3 Walen tussen de 20 en 64 jaar oud werkt niet, voor Brussel gaat dat aandeel richting 40 procent. Slechts 1 op 3 Waalse werknemers werkt in de private sector. Het risico op armoede bedraagt in Wallonië en Brussel respectievelijk ruwweg 25 en 37 procent.
Terwijl de overheidsfinanciën compleet ontsporen, lijkt de PS-voorzitter dus de deur naar een performant arbeidsmarktbeleid te sluiten. Ondertussen zegt Magnette overigens dat het voor hem “geen mislukking” is als er deze legislatuur geen grote fiscale hervorming komt. onder vuur genomen. “Terugkeren naar de economie van 100 jaar geleden zal ons niet helpen. E-commerce kan duizenden mensen nu een job bezorgen. We gaan dat toch niet laten liggen?”, reageert Open Vld-voorzitter Egbert Lachaert via Twitter. “De 19de eeuw kan geen samenlevingsmodel zijn”, zegt MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez. “Vooruitgang is een kans. We hebben een open geest en aanpassingsvermogen in onze samenleving nodig voor meer welzijn. We mogen e-commerce niet alleen aan andere landen overlaten. We zouden honderden miljoenen verliezen.”
Oppositiepartij N-VA noemt de uitspraak dan weer ‘wereldvreemd’ en ‘onverantwoord’. “De PS denkt blijkbaar dat ze de geschiedenis van een wereld waarin e-commerce boomt, in haar eentje kan terugdraaien. Dat is niet alleen wereldvreemd, maar compleet onverantwoord”, zegt Kamerlid Björn Anseeuw.
Opmerkelijk is dat zelfs de communistische PTB-PVDA de voorstellen van Magnette te ver vindt gaan. “Nee, het is niet onder druk van de PTB dat hij deze verklaring aflegde. Anderen deden dat wel”, zegt partijvoorzitter Raoul Hedebouw. “De PTB wil geen afschaffing van de e-commerce, maar goede werkomstandigheden in de e-commerce.”
In hetzelfde interview minimaliseert Dermine overigens de transfers tussen Vlaanderen en Franstalig België. “Sinds De Wever in 2005 met vrachtwagens vol nepgeld naar Wallonië is gereden, denken veel Vlamingen dat ze waanzinnige bedragen aan ons afstaan”, zegt de staatssecretaris. “Maar eigenlijk zijn die transfers superlaag. Zes à zeven miljard, dat is peanuts in vergelijking met de transfers tussen regio’s in Frankrijk en Duitsland.”
Volgens econoom Geert Noels zijn de transfers van Vlaanderen naar Wallonië wel degelijk “best wel hoog”. “3 procent van het Vlaams bruto binnenlands product, én structureel”, verduidelijkt Noels. “In andere landen zijn transfers vastgelegd volgens criteria en met incentives om ze laag te houden. Het is geen banaal gegeven.”
PIETER VAN BERKEL
Sommige dingen kunnen met een eenvoudige duidelijkheid gesteld worden: Theo Francken en Peter
Buysrogge zijn atlantici en pleitbezorgers van de NAVO. Niet als een fetisj, maar omdat ze geloven dat de NAVO een uniek instrument is om de westerse waarden te beschermen en uit te dragen. Naar aanleiding van het boek dat ze erover samenstelden - ‘NAVO: Hersendood of Klaar voor de toekomst’ - hadden we een gesprek over de Oekraiense wake-upcall, de communautaire dimensie van defensie en hoe een latent antiamerikanisme van links steeds om de hoek schuilt.
heo Francken komt wat geërgerd zijn bureau binnengestapt. “Enfin, nu saboteren ze mijn vraag die ik in plenaire aan Alexander De Croo wou stellen”, zucht hij. “Ben ik dan zo'n slechte mens (lacht).” De ‘politique politicienne’ doorkruist wel vaker belangrijke thema's. We laten het eerste voor wat het is. Eind vorig jaar kwamen Theo Francken en Peter Buysrogge (beide N-VA) en Hendrik Bogaert (CD&V) met een 'NAVO-boek' op de proppen. Elk schreven ze een bijdrage, maar ze slaagden er ook in ‘interessante’ namen uit binnen- en buitenland te strikken. Academici, elk met hun specialiteit, de Belgische ambassadeur bij de NAVO, maar ook Jamie Shea. Shea is inmiddels gepensioneerd, maar was jarenlang als hoofd communicatie ook het gelaat van de alliantie. Terecht werd het werk lovend ontvangen. Het werpt dan ook verschillende interessante invalshoeken op bij een onderwerp waarover minder gepubliceerd is dan vaak aangenomen wordt. We hadden er een gesprek over met twee van de drie auteurs.
Waarom dit boek en waarom net nu?
Theo Francken: “Het idee is al een tijdje geleden ontstaan, overigens in dit bureau. Ik zat al lang met een idee waar ik Peter over sprak. De NAVO is zo'n belangrijke instelling, we zitten in ons land met zowel de hoofdzetel als het militair hoofdcommando, en toch blijft dit voor de meeste mensen een vrij onbekend iets. Wordt het niet eens tijd voor een publicatie hierover? En waarom trekken we het niet open door Hendrik, net als Peter lid van de commissie Defensie, erbij te betrekken? Dit is geen oppositieboek, het is een werk over de NAVO. Dat wij in de federale oppositie zitten en CD&V in de meerderheid zagen we nooit als een struikelsteen.” Peter Buysrogge: “Onbekend is vaak onbemind en het is bij de NAVO niet anders. Men denkt aan de Tweede Wereldoorlog, maar de daaropvolgende periode associeert men vooral met de EU. Ik zal de laatste zijn om het belang in een periode dat oorlogsvoering volledig andere vormen krijgt. Zaken die men nog niet zo lang geleden enkel in sciencefictionreeksen zag, zijn nu wel degelijk werkelijkheid: geavanceerde drones, artificiële intelligentie, zogenaamde killer-robots. Een land als Turkije is trouwens erg gevorderd op het vlak van dronetechnologie, in die mate dat de spreekwoordelijke ganse wereld klant is bij hen. En dan koop je een ding van 250 euro dat als een vliegende bom gebruikt kan worden. Wat ons bedreigt, kan erg diverse en vooral gevaarlijke vormen aannemen.”
van de EU te minimaliseren, maar ons statement is dat afschrikking erg belangrijk is geweest in het behouden van de vrede. Rusland heeft een rijke traditie en heeft altijd staten beïnvloed. Het is vandaag niet anders.”
We spreken met elkaar op een moment dat ruim 100.000 militairen aan de Oekraïense grens postgevat hebben. Een alarmsignaal voor een organisatie die enkele jaren geleden nog door de Franse president Macron als “hersendood” werd verklaard?
Theo Francken: “Dit verklaarde mijn ergernis van daarnet: ik had hier graag wat vragen over gesteld (lacht). Op een moment dat premier De Croo verklaart dat België hard zal terugslaan, indien Rusland Oekraïne zou binnenvallen, dan had ik graag geweten wat hij daarmee precies bedoelt. En hebben ze al eens nagedacht wat dit allemaal kan betekenen voor onze energie-afhankelijkheid? Kijken we naar het conflict, dan lijkt me het belangrijkste uitgangspunt te zijn dat Oekraïne een soeverein land is en alle prerogatieven die hieruit voortvloeien mag uitoefenen. Dus nee, het is niet aanvaardbaar dat Rusland de Krim blijft bezetten. Wat niet wegneemt dat ik wel enig begrip kan opbrengen voor de strategische situatie en het gevoel van insluiting dat ze ervaren. Alleen is dit geen vrijgeleide om te doen wat ze vandaag aan het doen zijn.” Peter Buysrogge: “Het meest dramatische is dat Europa nergens staat in dit verhaal. Er kan enkel een parallelle diplomatie tot stand worden gebracht bij de gratie van Moskou. Hopelijk kan deze situatie ontmijnd worden, en dan zal er één erg belangrijke les uit getrokken moeten worden. Twee eigenlijk. Ik denk niet dat Moskou op termijn onze grootste bedreiging vormt, met een duidelijke opstelling moet een modus vivendi haalbaar zijn. Maar men moet ook goed beseffen dat er wel meer conflicthaarden zijn waar onze belangen bedreigd en geprovoceerd kunnen worden. En dat
Het kan niet miskend worden dat de rommelige terugtrekking uit Afghanistan en dan vooral de gebrekkige communicatie van de Amerikanen een donkere bladzijde in de NAVO-geschiedenis is. Heeft dat blijvende schade aangericht?
Peter Buysrogge: “De belangrijkste vergissing was een inschattingsfout van de Amerikanen. Reeds onder Trump was de terugtrekking aangekondigd, maar ze hadden niet gerekend dat de taliban zo snel bij de luchthaven zou geraken. Ik denk dat we daaruit een belangrijke les moeten trekken. Dat we als het Westen tussenkomen om te verhinderen dat een bepaalde plek een broeihaard van terreur die zich tegen ons zal keren, kan verdedigbaar zijn. Daar blijven en trachten de democratie wortel te doen schieten, getuigt vaak van naïviteit.” Theo Francken: “Ik heb het daarover op de boekvoorstelling ook gehad: we gaan dit overleven, net zoals we in het verleden ook crisissen overleefd hebben. Het past zo’n beetje in dat sfeertje van achteruitgang van het Westen. Is dit een topmoment? Misschien niet, maar twee eeuwen dominantie vaag je heus niet in een handomdraai weg. Met het nieuw ‘Strategisch Concept’ dat eraan komt, zal een nieuwe periode voor de NAVO aanbreken.”
DRIE VRAGEN AAN PROFESSOR
Hoe belangrijk voor de toekomst van de NAVO is hetgeen zich vandaag in Oekraine afspeelt? Een wake-upcall? Specifiek dan voor de Europese landen?
België is niet alleen de zwakste van de klas als het om militaire bestedingen gaat, van dat karig bedrag gaat verhoudingsgewijs nog eens het minste naar investeringen. Op welke manier worden jullie daarmee geconfronteerd?
Peter Buysrogge: “Die feiten zijn natuurlijk onmiskenbaar en al jaren een gevoelig punt. Maar daartegenover staat de realiteit dat we ondanks alles toch redelijk wat output weten te realiseren. Of het nu over het Balticum gaat, de Balkan of Libië enkele jaren geleden. In de vorige legislatuur werd onder Steven Vandeput een opschaling voorzien. Investeringen werden gedaan, wat zich uitte in de aanschaf van nieuwe fregatten, rollend materiaal of nog de beslissing om de F-35 te kopen. Op deze inspanning moet verder gebouwd worden. Jammer genoeg gebeurt dat onvoldoende.” Theo Francken: “Wat we met Vivaldi meemaken, is zeer herkenbaar wanneer je socialisten op Defensie plaatst. Investeringen worden verwaarloosd, maar middelen worden voorzien in personeel, waarvoor men de drempel maar wat graag verlaagt. Men rekruteert, maar verliest het belang van operaties en training uit het oog. Wat heb je met 10.000 man als die niet inzetbaar zijn? Maar om op terug te komen op wat Peter zei, lidmaatschap van de NAVO draait rond de drie C's: Cash, Contribution en Capacity. Wat het eerste betreft, zitten we niet goed, dat klopt. Op de andere twee punten doen we het redelijk goed. Dat nuanceert toch enigszins het globale plaatje.”
Begrijpen we het goed dat jullie koele minnaars zijn van een eigen Europese defensie?
Peter Buysrogge: “Wij vinden vooral dat je de dingen in de juiste context moet plaatsen. De voorbije jaren heeft zich zo’n een stevig anti-Amerikaans discours ontwikkeld, vooral dan bij linkse partijen. Trump bood hen een makkelijk voorwendsel, maar in werkelijkheid zit het dieper. Dat vertaalt zich in een pleidooi om meer te investeren in Europese defensie, wat op zich een valse discussie is. Dat is dan de paradox die links wil: afstand nemen van de VS, ook al betekent dit onontbeerlijk meer middelen naar defensie laten vloeien. Ik ben niet tegen een sterker Europa op militair vlak, maar het heeft geen zin je bondgenoot nodeloos voor het hoofd te stoten. We leven in een heel andere strategische realiteit dan voorheen. En waar aanvankelijk de blik van Washington volledig op Europa gericht was, is dit niet langer het geval.” Theo Francken: “De Amerikaanse oudminister van Buitenlandse Zaken Madeleine Albright gebruikte daar de perfecte term voor. Tegenover het idee van ‘strategische autonomie’ plaatste zij de idee van ‘strategische verantwoordelijkheid’, en daar is het in essentie om te doen, zeker binnen de NAVO. Wat doen jullie als Europeaan tegen de bedreiging die uit het Oosten komt? Zolang er niet meer Europese militaire inspanningen komen, zal dat idee van een eigen defensie-unie, los van de VS, een lege doos blijven.”
In hoeverre speelt deze kwestie in de Belgische politiek?
Theo Francken: “Dat loopt dwars doorheen de Vivaldi-regering. Minister van Buitenlandse Zaken Wilmès was aanwezig op onze boekvoorstelling en nam er ook het woord. Het was een gebaar dat we ten zeerste wisten te appreciëren, een mooi voorbeeld van hoe men zich in de politiek, ondanks alle tegenstellingen, toch rond bepaalde onderwerpen kan vinden. Het verheugde ons dat ze heel duidelijk de NAVO als hoeksteen van onze defensie noemde. Ik kan me inbeelden dat ze aan de regeringstafel wel wat andere dingen zal horen.
Mijn resolutie die dit benadrukte werd weggestemd ergens in het begin dat de Vivaldi-regering aantrad. Wij, de MR en de Open Vld stemden voor, het VB onthield zich, maar er heeft zich een nipte meerderheid aan de linkerzijde afgetekend: Ecolo-Groen, PS, PVDA-PTB en sp.a. Een andere resolutie van de MR, die ijverde voor een Europees leger, werd dan weer goedgekeurd. Het is een klassieke truc van links: constant hameren op dat Europees leger om het toch maar niet over de NAVO te moeten hebben.”
In welke mate is defensie ook een communautair verhaal?
Peter Buysrogge: “De facto is het dat vaak. In het zuiden van het land is men natuurlijk altijd heel gevoelig voor de Franse sirenenzang. En wie Frankrijk zegt, heeft het in één adem ook over de Franse defensie-industrie die niet onbelangrijk is en uiteraard haar belangen verdedigt. Hun lobby-machine is enorm. Dat zagen we toen een keuze gemaakt moest worden voor de opvolging van de F-16. De druk om voor de Franse Rafale te kiezen was enorm, maar die konden we gelukkig afwenden. Op zich niets nieuws onder de zon, want ook toen destijds de opvolger voor de Starfighter aangeduid moest worden, zagen we een communautaire breuklijn. De Franstaligen wilden de Mirage, de Vlamingen de F-16. Laten we ook de link leggen tussen die pleidooien voor een Europees leger en het Franstalige ‘militair-industrieel complex’, een begrip destijds door de Amerikaanse president Eisenhower gelanceerd. Als men stappen zet in de uitbouw van zo'n leger, denkt men dan echt dat voor Amerikaans materiaal gekozen zou worden? Parijs weet dat en ziet daar belangen liggen.” Theo Francken: “We hadden het over die Belgische tegenstellingen, maar til die gerust naar een Europees niveau. Er is natuurlijk een historisch anti-Amerikaans sentiment in Frankrijk, los van wie nu precies de lakens uitdeelt in het Witte Huis. En ik weet waarover ik het heb, want mijn moeder is Française (lacht). Sommigen positioneren zich op de Frans-Duitse as, maar landen als Nederland, de Scandinavische landen, maar ook staten in Oost-Europa blijven dicht bij de VS staan. Het is misschien anekdotisch, maar tegelijk veelzeggend. Wie zie je hier op de receptie voor ‘the Fourth of July’ op de Amerikaanse ambassade? Heel wat N-VA’ers, wat VB’ers, enkele mensen van de andere partijen, en dat is het dan. De linkerzijde schittert door afwezigheid. Hetzelfde evenement in Polen levert een overrompeling op. Het hele politieke spectrum tekent present.”
MICHAËL VANDAMME
DRIE VRAGEN AAN PROFESSOR SVEN BISCOP (UGENT EN EGMONT INSTITUUT)
op Azië richt? Klopt dat volgens u?
“Voor de VS blijft de stabiliteit van Europa van groot belang. Niettemin is de eerste prioriteit duidelijk China en Azië - voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog komt Europa op de tweede plaats. De VS zal een rol in de NAVO blijven spelen, maar het is duidelijk dat de Europese bondgenoten meer militaire capaciteiten zullen moeten opstellen. Immers, mocht er ooit tegelijk in Europa en Azië een crisis zijn, dan zou de VS wel eens voorrang aan Azië kunnen geven. Amerikaanse versterkingen in Europa zouden dan later en in kleinere aantallen kunnen komen dan wij tot nu toe verwachten. Bovendien is de VS nu al veel minder bereid dan vroeger om troepen in te zetten voor operaties in Afrika die het Europees grondgebied niet rechtstreeks bedreigen, maar wel de Europese belangen schaden. Dat zullen de Europeanen dus zelf moeten doen.”
Hoe realistisch acht u dat het ooit tot een Europese defensiesamenwerking komt, naast de NAVO of in de schoot ervan? ring van de defensiebudgetten. De beste manier om die defensie-integratie te realiseren is via de EU. Ten eerste is het een Europees probleem: we gaan onze troepen onder Europeanen integreren, niet met de Amerikanen. Ten tweede is het dan een onderdeel van het bredere supranationaal project van de EU en kan defensie gelinkt worden aan het buitenlands en economisch beleid van de Unie. Helaas vordert deze Europese defensie veel te traag. Wellicht zullen we eerst in een kleinere groep van landen tot verregaande integratie komen, bijvoorbeeld de Benelux samen met Frankrijk, Duitsland en Spanje.”
Atlantisme volgens Francken en Buysrogge
Toen het boek van Francken, Buysrogge en Bogaert in december vorig jaar op de NAVO-hoofdzetel in Evere werd voorgesteld, nam ook - obligaat - N-VA-voorzitter Bart De Wever het woord. Hij leverde een gevatte tussenkomst af, sarcastisch, bijtend en provocatief, kortom BDW op zijn best. “De auteurs zijn toch alle drie atlantici? Ik zie ze knikken”, merkte hij op een zeker moment op. Maar wat betekent dat voor hen? “Voor mij is atlantisme het delen van een gemeenschappelijk waardepatroon”, stelt Peter Buysrogge. “Het vrije Westen, democratie en dat is iets wat je gelukkig vindt binnen de EU, de VS en Canada. Het is iets dat ons bindt ten opzichte van de rest van de wereld die grotendeels uit dictaturen of op zijn minst autoritaire regimes bestaat.” “Ook ik geloof sterk in dat concept van het vrije Westen”, beaamt Theo Francken. “En daar moeten we op verder bouwen, samen onze belangen verdedigen en hiervoor is de NAVO een cruciaal instrument. Weet u, de grootste bedreiging van de NAVO, dat zijn wij zelf. Maak het Westen woke en het is hier afgelopen.”
Theo Francken, Hendrik Bogaert en Peter Buysrogge, ‘NAVO, hersendood of klaar voor de toekomst?’, Uitgeverij Doorbraak, 2021, 480p. ISBN: 9789493242487
Betaalt jouw ziekenfonds tandkosten tot 1.200 euro terug?
