ΑΡΧΑΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ Α ΓΥΜΝ 1959

ἀγῶνας τῆς πατρίδος του. Οἱ θυμοὶ καὶ ἡ χαρά του ἐνέπνευσαν σειράν ἀπὸ ποιήματα, τὰ ὁποῖα ὠνόμασαν «στασιωτικά». Ὀλίγον νεώτερα, μετὰ τὸ 600, εἶναι ἡ Σαπφὼ ἀπὸ τὴν ᾽Ερεσόν. Τὰ ποιήματά της εἶναι ἀπὸ τὰ συναισθηματικώτερα τῆς ἀρχαιότητος, ἡ πλοκὴ τὴς ᾠδῆς ἀληθινὰ καλλιτεχνική. Ὁ Πλάτων τὴν ὠνόμασε δεκάτην Μοῦσαν καὶ ὅλη ἡ ἀρχαιότης εἶδεν εὶς τὸ πρόσωπόν της μεγάλην ποιήτριαν. Ὁ συμπαθέστατος Ἀνακρέων ὁ Τήιος (περὶ τὸ 520) ἔψαλε τὴν νεότητα, τὰ λουλούδια καὶ τὴν χαρὰν τοῦ συμποσίου. Τὸν εὑρίσκομεν εἰς τὴν αὐλὴν τοῦ φιλομούσου τυράννου τῆς Σάμου Πολυκράτους, τοῦ Ἱππάρχου εἰς τὰς Ἀθήνας κλπ. Τὰ ποιήματά του ἀναπαριστάνουν τὴν πλουσίαν ζωήν εἰς τὰς τυραννικὰς αὐλάς. ΧΟΡΙΚΟΝ ΑΣΜΑ Χοροὶ ψάλλοντες εἶναι τόσον παλαιοὶ ὅσον καὶ ὁ ἄνθρωπος. Τὴν φυσικὴν αὐτὴν ἐκδήλωσιν ἐκαλλιέργησαν οἱ Ἕλληνες, ὅπως τόσας ἄλλας, καὶ τὴν ἀνύψωσαν εἰς μεγάλην καλλιτεχνίαν. Μέ τὸν χορὸν συνδέεται ἡ μουσικὴ τῶν ῾Ελλήνων, διὰ τὴν ὁποίαν ὅμως γνωρίζομεν πολὺ ὀλίγα. Τσ παλαιὸν γνήσιον μουσικὸν ὄργανον τῶν Ἑλλήνων ἦτο ἡ κιθάρα. Ὁ αὐλὸς ἐθεωρεῖτο ὄργανον βαρβαρικὸν καὶ ἐπὶ μακρόν ἀπεκλείετο ἀπὸ τὴν ἀριστοκρατίαν. Αἱ ὀργιαστικαὶ τελεταὶ τοῦ Διονύσου υἱοθέτησαν τὰν αὐλόν, ὁ ὁποῖος κατέκτησε τὸν χορὸν καὶ τὸν ἔκαμε δημοφιλῆ. Εἰς τὴν Σπάρτην ἐκαλλιεργήθη ὁ χορὸς διά στρατιωτικοὺς σκοπούς, σεμνός, βαρύς, μέ ᾄσμστα εἰς ἀρχαΐζουσαν δυσκολονόητον δωρικὴν διάλεκτον. Τὸ ἀγαπητὸν ᾆσμά των ἦτο ὁ παιάν, ὕμνος εἰς τὸν Ἀπόλλωνα, θριαρευτικὸς διὰ νίκην, ψαλλόμενος εἰς ἑορτὰς καὶ εἰς τὴν ἀρχὴν σπουδαίας ἐπιχειρήσεως. ᾽Ενωρὶς τὸν 7ον αἰῶνα εἰς τὴν Σπάρτην ἔζησε καὶ συνέθεσε χορικὰ ᾆσματα ὁ Ἀλκμάν. Ἡ παράδοσις ἔλεγεν ὅτι κατήγετο ἀπὸ τὰς Σάρδεις τῆς Λυδίας, ἀπὸ ἑλληνικὴν χωρὶς ἄλλο οἰκογένειαν. «Ἡ κιθάρα, ἔλεγεν, ἄν ἠξεύρῃς νά τὴν καλοπιάνῃς, ἀξίζει ὅσον καὶ τὸ σπαθί». Τὰ χορικά του συνοδευόμενα ἀπὸ αὐλὸν εἶχον μεγάλην διάδοσιν, ἔγιναν ἀγαπητὰ καὶ εὶς τὰς Ἀθήνας. Ἔγραψεν ᾆσματα διὰ γυναικείους χορούς, ὕμνους, παιᾶνας κλπ. ῾Η χορικὴ ποίησις ἐκαλλιεργήθη πολὺ εἰς τὰς δωρικὰς ἀποικίας τῆς Σικελίας καὶ Ἰταλίας. Ὁ Στησίχορος ὁ Ἱμεραῖος (ἀπὸ τὴν ῾Ιμέραν 183