ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2012
15
ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΣ ORTHODOX OBSERVER
«Εἰς μαρτύριον τοῖς ἒθνεσι» ôïõ Στυλιανού Δ. Χαραλαμπίδη *
Το έτος 2011 υπήρξε, αναµφισβήτητα, έτος – σταθµός στη ζωή και τη διακονία του από Χαλκηδόνος Οικουµενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολοµαίου, καθώς συµπληρώθηκαν 50 χρόνια από την αποφοίτησή του εκ της κατά Χάλκην Ιεράς Θεολογικής Σχολής και από την είσοδό του στον ιερό κλήρο. Ταυτόχρονα, είναι γνωστό ότι τους τελευταίους µήνες του 2011 συ µπληρώθηκε µία ολόκληρη 20ετία από την εκλογή (22 Οκτωβρίου) και την ανάρρησή (2 Νοεµβρίου) του στον πάνσεπτο Οικουµενικό Θρόνο. Τα 20 αυτά χρόνια είναι γεµάτα από όµορφες και δύσκολες στιγµές, σηµεία µιας σταυρικής και ανηφορικής πορείας του Πατριάρχη του Γένους, ο οποίος εν µέσω πολλών αντιξοοτήτων διακονεί την ενότητα και τη συνοδικότητα της Εκκλησίας, την παγκοσµιότητα του χριστιανικού µηνύµατος και το διάλογο των θρησκειών και των πολιτισµών. Το Ιωβηλαίο αυτό, όπως και κάθε Ιωβηλαίο, αποτελεί µία ευκαιρία αποτίµησης αλλά και µία αφορµή περισυλλογής και οραµατισµού για το µέλλον. Ταυτόχρονα, όµως, η επέτειος αυτή κρίθηκε επιβεβληµένο να τιµηθεί από τον εκκλησιαστικό χώρο, από εκπαιδευτικά ιδρύµατα, από πολιτιστικούς και άλλους φορείς. Ο ίδιος ο Πατριάρχης επαναλαµβάνει συνεχώς ότι τις τιµές που κατά καιρούς του απονέµονται, τις εκλαµβάνει ως τιµή και σεβασµό προς τον αιωνόβιο θεσµό του Οικουµενικού Πατριαρχείου. Αυτό είναι σωστό, αλλά θα πρέπει πάντοτε να έχουµε κατά νου ότι οι θεσµοί σαρκώνονται πάντα µέσα στην ιστορία από συγκεκριµένα πρόσωπα που τους διακονούν µε αίσθηση ευθύνης και χρέους. Στη χορεία τέτοιων εκκλησιαστικών ανδρών θα κατατάσσαµε και τον Πατριάρχη Βαρθολοµαίο. Μέσα σ’ αυτό το εόρτιο κλίµα πρέπει να ενταχθεί και η έκδοση ενός νέου τόµου προς τιµήν του Οικουµενικού Πατριάρχη µε τον εύγλωττο και δηλωτικό της φύσης της πατριαρχικής διακονίας τίτλο: “Εις µαρτύριον τοις έθνεσι (Τόµος χαριστήριος εικοσαετηρικός εις τον Οικουµενικόν Πατριάρχην κ.κ. Βαρθολοµαίον)”, Θεσσαλονίκη 2011. Ο καλαίσθητος τόµος εκδόθηκε µε πρωτοβουλία της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστηµίου Θεσσαλονίκης και τη στήριξη του ίδιου του Πανεπιστηµίου και άλλων φορέων. Με τον τρόπο αυτό επιβεβαιώθηκε για µία ακόµη φορά η αδιάρρηκτη σχέση της Μητρός Εκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως µε τη Θεολογική Σχολή της συµπρωτεύουσας, η οποία πάντοτε ερχόταν αρωγός προς το Οικουµενικό Πατριαρχείο, ιδίως στις δύσκολες στιγµές, όπως ήταν εκείνη της αναστολής λειτουργίας της κατά Χάλκην Ιεράς Θεολογικής Σχολής, όταν αρκετοί από τους τότε σπουδαστές ή τους µαθητές του γυµνασιακού τµήµατος βρήκαν φιλόξενο καταφύγιο στην αγκαλιά της Θεολογικής Σχολής Θεσσαλονίκης και σήµερα διακονούν τον Οικουµενικό Θρόνο είτε ως Αρχιερείς είτε ως πρεσβύτεροι είτε και ως λαϊκοί. Εξάλλου, η Θεολογική Σχολή του Α.Π.Θ. είχε και έχει την ξεχωριστή τιµή να περιλαµβάνει στο διδακτικό προσωπικό της διαπρεπείς Ιεράρχες του Οικουµενικού Πατριαρχείου, όπως οι Σεβασµιώτατοι Μητροπολίτες Τυρολόης & Σερεντίου κ. Παντελεήµων (διατελέσας και πρύτανης του ιδρύµατος) και Περγάµου κ. Ιωάννης (διατελέσας και Πρόεδρος της Ακαδηµίας Αθηνών) παλαιότερα και
οι Σεβασµιώτατοι Μητροπολίτες Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου κ. Ανδρέας (εκ της Εκκλησίας της Κρήτης) και Προύσης κ. Ελπιδοφόρος (ο και ηγούµενος της Ι. Μ. Αγίας Τριάδος Χάλκης) σήµερα. Την τιµητική επιτροπή του τόµου αποτέλεσαν οι πρυτανικές αρχές του Α.Π.Θ. (ο πρύτανης καθηγητής κ. Ιω. Μυλόπουλος και οι αντιπρυτάνεις καθηγητής κ. Ιω. Παντής και καθηγήτριες κυρίες ∆. Λιάλιου και Σ. Κουΐδου – Ανδρέου), την επιστηµονική επιτροπή ο Κοσµήτορας της Σχολής καθηγητής κ. Μ. Τρίτος, οι πρόεδροι των Τµηµάτων Θεολογίας καθηγητής κ. Χρ. Σταµούλης και Ποιµαντικής & Κοινωνικής Θεολογίας καθηγητής κ. Αθ. Καραθανάσης, καθώς και ο Σεβασµιώτατος Μητροπολίτης Προύσης κ. Ελπιδοφόρος, καθηγητής της Σχολής. Η επιτροπή επιµέλειας του τόµου συγκροτήθηκε από µέλη ∆.Ε.Π. των δύο Τµηµάτων της Σχολής. Των µελετών που απαρτίζουν τον τιµητικό τόµο προτάσσονται χαιρετισµοί τόσο των πρυτανικών αρχών του Α.Π.Θ. όσο και του Κοσµήτορα της Θεολογικής Σχολής. Ο τόµος καταλαµβάνει 1.000 σελίδες, ενώ ο αριθµός των δηµοσιευόµενων εργασιών αγγίζει τις 51 και καλύπτουν όλο το φάσµα της θεολογικής επιστήµης: από τις βιβλικές σπουδές, την εκκλησιαστική ιστορία και τη δογµατική έως την πατερική θεολογία, τη λειτουργική και το κανονικό δίκαιο και από την αγιολογία, τη χριστιανική ηθική και την οικουµενική κίνηση έως την οµιλητική, την κοινωνιολογία, τη θρησκειολογία και τη φιλοσοφία. Οι µελέτες είναι στην πλειοψηφία τους γραµµένες στα ελληνικά, ενώ δεν λείπουν και οι ξενόγλωσσες (αγγλικά, γαλλικά, γερµανικά, ιταλικά). Ο τόµος επιδόθηκε στον τιµώµενο Προκαθήµενο της Ορθοδοξίας από τον Πρύτανη του Α.Π.Θ. και τον Κοσµήτορα της Θεολογικής Σχολής κατά τη διάρκεια ειδικής τελετής που έλαβε χώρα στην Κωνσταντινούπολη στις 18 ∆εκεµβρίου 2011. Ζούµε σε ένα κόσµο που δοκιµάζεται καθηµερινά από ποικίλες διαιρέσεις, βλέπουµε γύρω µας µία πολύπλευρη κοινωνική κρίση σε πλήρη εξέλιξη. Η εµπιστοσύνη των πολιτών προς την πολιτική και τις διαδικασίες αντιπροσώπευσης δοκιµάζεται, η δυσπιστία προς τους θεσµούς εντείνεται, η δηµόσια σφαίρα αµαυρώνεται και η ελπίδα των ανθρώπων καθηµερινά συρρικνώνεται υπό το βάρος της διογκούµενης οικονοµικής κρίσης. Ο θεολογικός λόγος, τον οποίο µε συνέπεια και τόλµη αρθρώνει “πολυµερῶς και πολυτρόπως” (Εβρ. 1, 1) ο Πατριάρχης Βαρθολοµαίος, είναι ένας επίκαιρος λόγος “περί τῆς ἐν ἡµῖν ἐλπίδος” (Α΄ Πετρ. 3, 15), όχι µιας ελπίδας µισθαποδοσίας, αλλά µιας εµπράγµατης ελπίδας ότι ο Θεός είναι αυτός που έχει τον τελευταίο λόγο µέσα στον κόσµο και την ιστορία. Έχουµε ανάγκη από τη δροσιά αυτού του λόγου και γι’ αυτό θα θέλαµε και από αυτή τη θέση να ευχηθούµε εκ µέσης καρδίας υγεία και δύναµη στον Πρώτο της ανατολικής ορθόδοξης Εκκλησίας, ώστε να συνεχίσει επί πολλά ακόµα έτη να ορθοτοµεί το λόγο της αληθείας, να διακονεί κενωτικά το µυστήριο της Εκκλησίας και να εκφράζει αυθεντικά την καθολικότητα της χριστιανικής πρότασης. * Ο Στυλιανός ∆. Χαραλαµπίδης είναι Θεολόγος (MTh) – Νοµικός, Υπ. ∆ρ. Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.
Φωτογραφίες: ΝΙΚΟΣ ΜΑΓΓΙΝΑΣ
Πατριαρχική επίσκεψη στην Ιμβρο ôïõ ΝΙΚΟΥ ΜΑΓΓΙΝΑ
Προσκυνηµατική επίσκεψη πραγµατοποίησε τη ∆ευτέρα 16 Ιανουαρίου ο Οικουµενικός Πατριάρχης Βαρθολοµαίος στη γενέτειρά του, στο πολύπαθο νησί της Ίµβρου. Το ταξίδι αυτό έγινε στην καρδιά του χειµώνα σε συνδυασµό µε τα ονοµαστήρια του Μητροπολίτου Ίµβρου και Τενέδου Κυρίλλου. Από το πλοίο που ξεκίνησε από την χερσόνησο της Καλλίπολης µε προορισµό την Ίµβρο ο Πατριάρχης αντίκρυσε µία ευχάριστη έκπληξη: το νησί του ήταν κατάλευκο από τη σφοδρή χιονόπτωσητηε προηγούµενης νύχτας. Ο Πατριάρχης Βαρθολοµαίος, που από την παιδική του ηλικία αγαπά πολύ το χιόνι, κάτι που φαίνεται και στις εκθέσεις που έγραφε ως µαθητής, έζησε ένα ευχάριστο ξάφνιασµα, καθώς ποτέ άλλοτε δεν είχε αντικρύσει από το πλοίο το νησί του, που τόσο λατρεύει, να ξεπροβάλει ανάγλυφα λευκό στη µέση της θάλασσας, δίνοντας την αίσθηση ενός παγόβουνου στο βόρειο Αιγαίο. Φθάνοντας στην Ίµβρο µετά από ταξίδι µιάµισης περίπου ώρας τον ανέµεναν στην προκυµαία ο Ποιµενάρχης του νησιού, κληρικοί, µεγάλος αριθµός από τους εναποµείναντες µόνιµους κατοίκους,
από τα ξενιτεµένα παιδιά της και από φίλους της Ίµβρου από την Ελλάδα και άλλες χώρες. Μετά την εγκάρδια υποδοχή κατευθύνθηκε, κρατώντας στα χέρια άνθη της πονεµένης γενεθλίου γης του, στον Μητροπολιτικό Ναό της Κοιµήσεως της Θεοτόκου, όπου άναψε κερί και προσκύνησε. Στην συνέχεια, επισκέφθηκε εθιµοτυπικά τον Έπαρχο του νησιού. Το απόγευµα προσευχήθηκε κατά τον Εσπερινό που τελέσθηκε στο εξωκκλήσι του Αγίου Αντωνίου, στο ύψωµα «Σταυρός» της περιοχής Ευλαµπίου. Αξίζει να σηµειωθεί ότι το ερειπωµένο µέχρι πριν από λίγα χρόνια εξωκκλήσι ανακαίνισε εκ βάθρων ο αδελφός του Πατριάρχου κ. Αντώνιος Αρχοντώνης, ενώ τα θυρανοίξιά του τέλεσε ο Μητροπολίτης Ίµβρου τον Ιανουάριο του 2008. Το εξωκκλήσι βρίσκεται σε δύσβατο σηµείο, ενώ το τοπίο ήταν σκεπασµένο απο χιόνι. Ο Πατριάρχης άδραξε την ευκαιρία να περπατήσει στο χιόνι, φρεσκάροντας στη µνήµη του τα παιδικά του χρόνια. Τον Πατριάρχη στην τριήµερή του προσκυνηµατική επίσκεψη συνόδευσαν ο Επίσκοπος Σινώπης Αθηναγόρας, ο Υπογραµµατέας της Αγίας και Ιεράς Συνόδου διάκονος Ιωακείµ και ο αδελφός του Αντώνιος.
Α ΡΧ Ι Ε Π Ι Σ ΚΟΠ Ι Κ Η Ε Γ Κ Υ Κ Λ ΙΟΣ Σελίδα 13 χος Ἀδελφότης Κυριῶν καί τά τοπικά παραρτήµατά της ἡγοῦνται προσπαθείας συλλογῆς εἰδικῆς οἰκονοµικῆς βοηθείας τήν ἡµέρα αὐτή ἀλλά καί καθ’ ὅλη τήν διάρκεια τοῦ µηνός Ἰανουαρίου. Αὐτή ἡ προσπάθεια σέ συνδυασµό µέ τἰς προσευχές µας θά µᾶς ἑνώσει µέ αυτή τήν ἄκρως ζωτική καί ἰδιαιτέρως ἐξειδικευµένη διακονία τῆς δηµιουργίας λαµπροῦ µέλλοντος γιά νέους ἀνθρώπους. Εὔχοµαι σέ σᾶς καί στίς οἰκογένειές
σας ἕνα εὐλογηµένο νέο ἔτος πλῆρες τῆς παρουσίας καί τῆς χαρᾶς τοῦ Χριστοῦ. Εἴθε µέσα στό 2012 νά ἔχουµε ἀνανεωµένες δυνάµεις καί ἄφθονη χάρη στήν ὑπηρεσία Ἐκείνου. Ἄς προσπαθοῦµε νά µένουµε ἑνωµένοι µέ τόν Χριστό κάθε ἡµέρα τῆς ζωῆς µας διά τῆς προσευχῆς, τῆς λατρείας καί τῆς προσφορᾶς ὑπηρεσιῶν, καί εἴθε οἱ ζωές µας νά εἶναι πλήρεις µεγάλων εὐλογιῶν καί ἡ προσφορά µας πρός τούς συνανθρώπους µας νά τούς ὁδηγεῖ στήν λυτρωτική καί πανίσχυρη ἀγάπη Του.
Για ερωτήματα σχετικά με τον Κανονισμό για θέματα επιλήψιμης σεξουαλικής συμπεριφοράς κληρικών της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αμερικής ή για σχετικές καταγγελίες καλέστε χωρίς χρέωση τον ειδικό αριθμό (877) 554-3382 Όλες οι καταγγελίες θα ληφθούν σοβαρά υπ’ όψιν και θα διερευνηθούν πλήρως και με απόλυτη αμεροληψία. Μπορείτε να μιλήσετε Αγγλικά ή Ελληνικά σε εθελοντή ή εθελόντρια.