SEYİR DEFTERİ
BAHADIR KALEAĞASI TÜSİAD ULUSLARARASI KOORDINATÖRÜ BUSINESSEUROPE DAIMI TEMSILCISI
SANAYİ DEVRİMİ 4.0 KADIN DEVRİMİ 2.0 21’INCI YÜZYILIN BAŞINDA YENI BIR SANAYI DEVRIMI SÜRÜMÜ VAR: 4.0. MAKINELER ILE INSANLAR ARASINDAKI FIZIKSEL VE ZAMANSAL MESAFE YOK OLUYOR. HIZLI INTERNET, YAPAY ZEKA, NANOTEKNOLOJILER, BIOTEKNOLOJI, TEMIZ ENERJI, UZAY… MODERN ZAMANLARIN BU SANAYI DEVRIMI EVRELERININ IÇINDE DE “KADIN DEVRIMI 2.0” ILE KADIN HAKLARI YER ALIYOR.
40
B
atı dünyasında birinci sanayi devrimini 18’inci yüzyılın sonunda buharlı makineler tetikledi. İlk fabrikalar dünyayı, daha hızlı gemiler, trenler, telgraf ve küreselleşen ticaret ile dönüştürdü. Aristokrasi, ruhban sınıfı ve köylülerin yanında burjuvazi yeni bir sınıf olarak yükseldi. Fransa’da olduğu gibi devrim yolu ile veya İngiltere’deki gibi aşamalı reformlarla birçok yerde iktidara ortak olan yeni kentliler ile demokrasi yeşermeye başladı. İkinci sanayi devrimi 19’uncu yüzyılın ikinci yarısında elektrik ile başladı. Seri üretime geçen fabrikalar, telefon, radyo, otomobil, uçak, tank… Köyden kente göç ile çoğalan işçi sınıfı, demokrasinin genişleyen toplumsal tabanı, siyasal partiler, hammadde ve pazar avı ile yayılan sömürgecilik, çatışan çıkarlar ve dünya savaşları. Sanayi devriminde üçüncü dalga elektronik ile yayıldı. İkinci Dünya Savaşı’nın zorladığı teknolojik gelişmeler, sonrasında topluma yayılan kapitalizm, tüketim toplumu, soğuk savaş, nükleer teknoloji, roket, televizyon, bilgisayar, turizm… Finans, medya ve sivil toplum katmanları ile karmaşıklaşan siyaset. Özgürlükler ile güvenlik, değişim ile muhafazakârlık arasında bocalayan demokrasi. 21’inci yüzyılın başında yeni bir sanayi devrimi sürümü var: 4.0. Makineler ile insanlar arasındaki fiziksel ve zamansal mesafe yok oluyor: Çok hızlı internet, yapay zeka, nanoteknolojiler, bioteknoloji, temiz enerji, uzay… Yeni ekonomi dijital, yeşil ve kapsayıcı olmak zorunda. İnsanlar ve makineler kendi hemcinsleri ve eşzamanlı olarak birbirleri arasında ileri derecede iletişim içinde olmaya başladı. Günlük yaşam değişiyor. Özel ve sosyal alanlar ile çalışma ortamları yumaklaşıyor. “Nesnelerin interneti” tanımı ev eşyalarından yollara, lambalara, cep telefonlarına, giysilere, binalara, araçlara açılan geniş bir yelpazede nesneleri ve insanları birbirine bağlıyor. İletişim, bilgi, sağlık, enerji, ulaştırma, ticaret gibi her alanda köklü bir değişim hız kazanıyor. Siyaset ve demokrasi de bu değişimin içinde doğal olarak. Ve doğal olarak siyaset dünyası çağın dönüşümünü anlamakta gecikiyor. Demokrasi yeni bir sanayi devriminin değişim ve yenilikçilik sancılarına maruz kalıyor.