esasları belirlemek, bununla birlikte yapı malzemelerinin performansları ile ilgili olarak güvenilir bir bilgi kaynağı oluşturmaktır. Şehirleşmenin ve dikey yapılaşmanın giderek arttığı ülkemizde, binalarda kullanılan kablo miktarı her geçen gün artarken, maalesef konu ile ilgili resmi yönetmelikler halen yapılarda kullanılacak kabloların sahip olması gereken yangın performansları ile ilgili kesin ve net tanımlamalar ve zorunluluklar getirmemektedir. Doğru kablo seçimi yapılarak yangın sırasında oluşabilecek yoğun dumanın, toksik ve korozif gazların ve alevin hızlı ilerlemesinin önüne geçilmesi ve bu sayede insanların güvenli bir şekilde yangın mahallinden tahliye edilebilmesi ve yangına müdahalenin güvenli bir şekilde yapılabilmesi amaçlanmaktadır. EN 50575 VE EN 50399 STANDARTLARI EN 50575 standardı, bina ve altyapı dâhil olmak üzere, herhangi bir yapıda kullanılan “güç, kontrol ve iletişim” kablolarının yangına tepki performansı gerekliliklerini, bu gerekliliklerle ilgili testleri ve uygunluk değerlendirmeleri ile ilgili kriterleri belirler. Bununla birlikte yapılarda kullanılan kabloların yangına karşı performans beyanlarını ve CE işaretlemesini zorunlu kılar. EN 50399 standardında ise CPR kapsamında bulunan kabloların Avrupa sınıflarına göre sınıflandırılabilmesi için yangına tepki performanslarının ölçülebilmesini sağlayacak test yöntemleri, düzenekleri, bu düzeneklerin kalibrasyonu, testlerin uygulama işlemleri ve sonuçlarının raporlanması konuları detaylı olarak açıklanmıştır. CPR VE CE İŞARETLEMESI Ürün etiketlerine yapılacak olan CE işaretlemesinde, sadece CE işaretinin koyulması dışında hangi bilgilerin, hangi formatta ve nasıl ürünün etiketine yerleştirileceği EN 50575
standardında açık ve net olarak belirtilmiştir. Bugüne kadar sadece Alçak Gerilim Direktifi (Low Voltage Directive, LVD) adı altında yapılan ve imalatçının kendi beyanına göre yapılması yeterli olan CE deklarasyonu ve işaretlemesinin, CPR altında yapılmasına olanak sağlayan EN 50575 standardı birçok yeniliği de beraberinde getirmiştir. EN 50575 standardında bulunan yangına tepki sınıfları ile ilgili temel sınıflandırma kriterleri ve ilgili test metotları aşağıdaki tabloda verilmiştir. Bunların yanı sıra sınıflandırmada kullanılan ve duman oluşumu(s), yanarak düşen parçacık-(d) ve asitlik derecesi-(a) gibi ek kriterler de standartta detaylandırılmıştır. EN 50575 standardında belirtilen gereklilikler sağlandıktan sonra, kablonun etiketine aşağıda bir örneği görülen CE işareti ve ek bilgileri iliştirilir. CE işaretinin ürün etiketine iliştirilmesi için zorunlu olan Performans Beyanı’nın (Declaration of Performance, DoP) hazırlanması ile ilgili kritik noktalar ve gereklilikler de EN 50575 standardında açık ve net olarak tanımlanmıştır. Test Yöntemleri
Sınıf
EN ISO 1716
EN 50399 a
EN 60332-1-2
EN 61034-2 c
EN 60754-2 c,d
Aca
X
-
-
-
-
B1ca
-
X
b
X
X
X
B2ca
-
X
X
X
X
Cca
-
X
X
X
X
Dca
-
X
X
X
X
Eca
-
-
X
-
-
Fca
Performans belirlenmemiştir
13