Andrzej Pery i Danuta Kmita l ŚWIETLICA – SZKOLNĄ PRZESTRZENIĄ CZASU WOLNEGO l
posiada pomieszczenia do pracy cichej, dobrze jest do tego wykorzystać czytelnię szkolną lub zwykłą salę lekcyjną. Drugie wskazane pomieszczenie powinno być wykorzystywane do zajęć, w których dominuje ruch, śpiew, czy też zajęcia rytmiczne. Do tego typu zajęć można wykorzystać również salę gimnastyczną lub część korytarza. W dobrej sytuacji jest taka świetlica, która dysponuje kilkoma pomieszczeniami dostosowanymi do prowadzenia różnorodnych zajęć. Właściwe wykorzystanie lokali świetlicowych jest rzeczą bardzo trudną. Jeżeli świetlica dysponuje jednym pomieszczeniem, zorganizowanie ciekawych zajęć może być utrudnione. Dobrym rozwiązaniem jest wyodrębnienie w jednej sali świetlicowej części przeznaczonych do prowadzenia określonego rodzaju zajęć. Do kompetencji dyrektora, który organizuje pracę szkoły, należy także przydzielanie odpowiednich pomieszczeń do prowadzenia statutowej działalności świetlicy. Dla uczniów klas starszych dyrektor organizuje pomieszczenia świetlicowe w zależności od potrzeb. Dla najmłodszych, szczególnie dla uczniów klas pierwszych szkoły podstawowej, pomieszczenie świetlicowe powinno być oddzielne. Rozporządzenie o podstawie programowej dla szkół określa, jak wyglądać powinna sala lekcyjna dla dzieci klas pierwszych, także sześciolatków. Sala taka powinna składać się z części edukacyjnej, wyposażonej w tablicę i stoliki, oraz rekreacyjnej – przestrzeni wolnej, odpowiedniej do zabawy. Przyjąć należy, że jedna grupa świetlicowa (do 25 osób) powinna dysponować pomieszczeniem porównywalnym z wielkością pomieszczenia, w którym odbywają się zajęcia edukacyjne dla podobnej co do wielkości grupy. Dyrektor szkoły, ze względów bezpieczeństwa, powinien zagospodarować na potrzeby pracy świetlicy odpowiednie pomieszczenia, nawet jeżeli może to spowodować zwiększenie zmianowości pracy szkoły. Warunki bezpieczeństwa uczniów w tym przypadku powinny być kwestią nadrzędną w strukturze funkcjonowania szkoły. W pracy świetlicy warto wykorzystywać różne pomieszczenia, które nie są używane w czasie zajęć edukacyjnych: stołówka, sale sportowe, ogród, boisko, sala komputerowa itp. Doskonale by było, by najważniejszym kryterium organizacji świetlicy była świadomość, że uczeń w świetlicy, przed lekcjami lub po nich, jest w miejscu ciekawym, gdzie czuje się dobrze, komfortowo, przyjaźnie i przede wszystkim bezpiecznie. Optymalnym rozwiązaniem jest możliwość zorganizowania sal świetlicowych w kilku pomieszczeniach, z przeznaczeniem dla różnych grup wiekowych. W takiej sytuacji, lub też w przypadku świetlic dysponujących jednym pomieszczeniem, warto zaplanować tzw. strefy, które mogą być oddzielone regałami czy stolikami. Elżbieta Ciszewska proponuje wyodrębnienie następujących stref1: • Strefę porządkową, w której umieszczone powinny być półki lub szafki na plecaki. Strefa ta musi znajdować się blisko wejścia; ciekawym rozwiązaniem jest zastosowanie szafek z zasuwanymi drzwiami, co wpływa na estetykę świetlicy; • Strefę kręgu, wyposażoną w miękki dywan, na którym organizuje się zajęcia, zabawy integracyjne, omawia ważne sprawy świetlicowe; to także miejsce na ćwiczenia relaksacyjne, słuchanie bajek i swobodne zabawy dzieci;
1
E. Ciszewska, Świetlica szkolna, [online] http://literka.pl/article/show/id/35686 33