OPIS PROPONOWANYCH AKTYWNOŚCI Spotkanie 1. Spotkanie stacjonarne Przejawy niedostosowania społecznego a trudne zachowania dzieci i młodzieży adekwatne do ich etapu rozwojowego.
Opis przebiegu (działania, zadania)
1. Niedostosowanie społeczne – w teorii i praktyce – wykład z elementami dyskusji (ok. 60 minut) Pierwsze spotkanie stacjonarne proponuje się rozpocząć od wykładu, którego głównym celem będzie przedstawienie uczestnikom terminologii i definicji związanych z zagadnieniem niedostosowania społecznego dzieci i młodzieży oraz zagrożenia niedostosowaniem społecznym. Rekomenduje się, aby wykład ten poprowadziła osoba pełniąca funkcję koordynatora sieci lub zaproszony gość – specjalista. Prowadzący, omawiając cele wykładu, powinien zwrócić uwagę, że w opracowaniach naukowych autorzy zajmujący się problematyką niedostosowania społecznego (nieprzystosowania, demoralizacji, wykolejenia społecznego itp.) posługują się różnymi jego definicjami, które obejmują bardzo szeroki zakres treściowy lub też przeciwnie, w różnym stopniu zawężając jego obszar znaczeniowy. Istotne jest, aby w trakcie wykładu uczestnicy mogli wymienić się refleksjami i poglądami. W literaturze można spotkać różne ujęcia definiowania niedostosowania społecznego (zagrożenia niedostosowaniem społecznym), w związku z czym dyskusja powinna być prowadzona w taki sposób, aby uzyskać rozmaite naświetlenie problemu, a przez to ujawnić trudności metodologiczne. Ostatecznie należy ustalić definicję niedostosowania społecznego, do której będzie się można odwoływać w trakcie kolejnych spotkań stacjonarnych i pomiędzy spotkaniami. Wskazówki dotyczące zagadnień, które powinny zostać omówione, znajdują się w załączniku 2, zaś wskazówki dotyczące prowadzenia dyskusji – w załączniku 3.
Warsztat można rozpocząć od cytatu z książki M. Parkera, Against Management (2002, s. 1): „(…) każda epoka, stulecie, a nawet każda dekada ma to małe słówko ukute w trakcie dysput naukowych, które tkwi w nim jak pestka w środku jabłka”. Cytat ma skłonić uczestników do rozmowy, czym jest zatem w świetle wykładu i przyjętej przez zespół definicji „pestka w środku jabłka”. Celem warsztatu I jest ustalanie „średniej standaryzowanej” – zebranie informacji typowych (normalnych) dla okresu adolescencji. Celem warsztatu II jest analiza przyczyn niedostosowania społecznego – ustalenie czynników, które powodują, że młody człowiek „odchyla się od średniej”. Podanie w taki sposób celów pomaga lepiej zrozumieć zjawisko normy i wykraczania poza nią. Opis sposobu przeprowadzenia warsztatu I zawarto w załączniku 4, zaś warsztatu II – w załączniku 5. Proponowany przebieg zajęć pozwoli uruchomić proces grupowy ważny na dalszych etapach pracy tej sieci.
7 Rozmowy o profilaktyce i wychowaniu
2. Analiza przyczyn niedostosowania społecznego – warsztaty (ok. 120 minut) Warsztat I: Norma czy zachowanie anormalne? – właściwości rozwoju biopsychospołecznego nastolatków. Warsztat II: Analiza przyczyn niedostosowania społecznego. Wykład połączony z dyskusją nie tylko wskazał uczestnikom metodologiczną stronę opisu niedostosowania społecznego, lecz także ukierunkował myślenie grupowe wokół ostatecznie przyjętej definicji. Rolą koordynatora sieci jest jednak nieustanne pobudzanie uczestników do pogłębionej refleksji.
Sieci współpracy i samokształcenia
Tematyka (wynikająca z planu działań)