SPIS TREŚCI »
SŁOWNICZEK POJĘĆ MUZYCZNYCH akcent – podkreślenie dźwięku przez jego mocniejsze wykonanie. W muzyce akcenty wiążą się najczęściej z metrum - ich regularne rozmieszczenie określa puls utworu i porządkuje jego rytm. alt – najniższy głos kobiecy aparat wykonawczy – obsada wokalna lub instrumentalna utworu muzycznego w zależności od jego rodzaju (np. orkiestra symfoniczna, kwartet smyczkowy, duet wokalny z akompaniamentem fortepianu itp.) aria – pieśń solowa - element wielkich form wokalno-instrumentalnych (opera, operetka, oratorium itp.) bas – najniższy głos męski concerto grosso – barokowa odmiana formy koncertu, oparta na dialogu grupy solistów z orkiestrą
MAT E R I A ŁY D O DAT KO W E
ćwierćnuta – wartość rytmiczna, której czas trwania odpowiada 1/4 całej nuty lub 1/2 półnuty. Rytm ćwierćnutowy odzwierciedla marsz. folklor – szeroko pojęta kultura ludowa fonogestyka – wizualizacja kolejnych dźwięków odpowiadających gamie C-dur przyporządkowanymi do nich gestami. Twórcą fonogestyki jest węgierski kompozytor i pedagog – Zoltan Kodaly. forma AB – dwuczęściowa struktura utworu muzycznego, w którym obydwie części są zróżnicowane melodycznie, rytmicznie, a czasami również pod względem tempa. Przykładem formy AB mogą być piosenki (zwrotka i refren) lub tańce dawne (np. renesansowe) składające się z części wolnej (tzw. chodzonej) i szybkiej (tzw. gonionej). forma ABA – trzyczęściowa struktura utworu muzycznego, w której identyczne części skrajne różnią się od środkowej. Jej odmianą jest forma ABA1, w której część ostania nieco różni się od pierwszej. fuga – wielogłosowa forma muzyczna konstruowana według ścisłych reguł, której podstawę stanowi stale rozwijana krótka melodia nazywana tematem. Fuga, jako struktura bardzo trudna do stworzenia, dowodziła kunsztu kompozytora. galop – XIX-wieczny taniec towarzyski w metrum parzystym i w bardzo szybkim tempie, tańczony na ogół na zakończenie balu. Za sprawą J. Offenbacha wszedł do operetki (słynny galop z operetki Orfeusz w piekle). gama – szereg ośmiu kolejnych dźwięków; pierwszy (tzw. tonika) nadaje gamie nazwę, a ósmy (tzw. tonika górna) jest jego wyższym powtórzeniem. intonacja – wykonywanie dźwięków o różnej wysokości. klucz wiolinowy – znak graficzny wyznaczający położenie nuty g1 i, w odniesieniu do niej, pozostałych nut. Umieszcza się go na początku pięciolinii rozpoczynając jego pisanie na drugiej linii od dołu.
123