SPIS TREŚCI »
ŚPIEW
KO M P E N D I U M M E TO DYC Z N E
1. Zakres pojęciowy: • proste melodie – śpiewanki; • piosenki o tematyce związanej z treściami programowymi edukacji wczesnoszkolnej; • rytmizacja tekstów: krótkie wierszyki, rymowanki, powiedzenia, przysłowia. 2. Sposoby realizacji: • Osłuchanie z piosenką – wielokrotne, codzienne słuchanie. W ten sposób można prezentować piosenkę na początku tygodnia lub dnia: jako wprowadzenie bloku tematycznego, pojedynczego tematu bądź ilustrację bajki, opowiadania, zagadnienia. • Nauka od refrenu – powtarzanie kolejnych fragmentów refrenu za nauczycielem lub nagraniem aż do utrwalenia. Następnie nauczyciel śpiewa lub odtwarza zwrotki, a uczniowie włączają się w refrenie; potem następuje nauka zwrotek, a na końcu śpiewanie piosenki w całości. • Rytmizacja tekstu – uczniowie powtarzają za nauczycielem kolejne fragmenty, recytując je w rytmie piosenki, następnie powtarzają z melodią w wolnym tempie, a potem śpiewają całość. • Metoda ruchowa – wprowadzenie drobnego ruchu ilustrującego tekst piosenki, który pomoże w opanowaniu jej tekstu. • Metoda rysunkowa – umieszczenie na tablicy prostych rysunków lub obrazków odpowiadających określonym fragmentom tekstu. Po jego opanowaniu, w celu sprawdzenia, nauczyciel powinien zdjąć lub wytrzeć poszczególne ilustracje i poprosić uczniów o wyrecytowanie odpowiadających im słów piosenki. 3. Wskazówki metodyczne: • Przed rozpoczęciem nauki należy zaprezentować piosenkę – wykonać ją lub odtworzyć nagranie. • Najlepiej zacząć naukę od refrenu (o ile występuje on w piosence), ze względu na jego powtarzalność. • W klasie pierwszej nauka piosenki powinna być rozłożona w czasie – jednego dnia refren, następnego utrwalenie, potem zwrotki w ten sam sposób. • Aby sprawdzić stopień opanowania tekstu piosenki, można ją zaśpiewać, celowo przekręcając niektóre słowa, i prosić dzieci, by poprawiały je na właściwe. Mali uczniowie bardzo lubią taką zabawę, a przy okazji chętnie i szybko się uczą. • Po utrwaleniu piosenki można zaśpiewać ją w szczególny sposób – w grupach, z solistami, dołączając prosty układ ruchowy lub akompaniament z użyciem gestodźwięków albo kilku instrumentów perkusyjnych itp. W ten sposób uczniowie będą obcować z piosenką jako małym utworem muzycznym. • Warto wracać do nauczonych wcześniej piosenek, nie tylko powtarzając je lub wykorzystując podczas klasowych albo szkolnych uroczystości, lecz także w formie konkursów, klasowych list przebojów itp. • Oprócz piosenek należy uczyć dzieci także prostych śpiewanek oraz sięgać do muzyki ludowej, którą dzieci łatwo przyswajają. Dobrze byłoby połączyć ją z zabawą ruchową lub tańcem. Rodzime melodie świetnie nadają się do rozmaitych muzycznych działań. Są też dziedzictwem kulturowym, tym bardziej warto, by poznawały je kolejne pokolenia. Przykłady: Grozik, Koziorajka, Jaworowi ludzie, Uciekła mi przepióreczka, Konik i wiele innych, znanych w różnych regionach Polski.
GRANIE NA INSTRUMENTACH 1. Zakres pojęciowy: • zabawy z gestodźwiękami; • wykorzystywanie przedmiotów z otoczenia jako instrumentarium; • wykonywanie prostych rytmów na instrumentach perkusyjnych niemelodycznych.
7