Oral view journal

Page 1

ORAL

NÚMERO 1 ABRIL 2017

VIEW www.oralviewjournal.com

Federico

Hernández Alfaro

“Cirugía ortofacial: estética y función”




Innovation: From lat. innovatio, -ōnis. 1. The act of innovating. 2. Creation or modification of a product with the aim of improving the actual situation.

Staff DIRECCIÓN EDITORIAL Jaime Guinovart Luis Carlos Garza Jorgisaac González

COORDINADOR EDITORIAL Alejandra Retamales

COMITÉ CIENTÍFICO Dr. Miguel Roig Dr. Luis Jané

ASESOR EDITORIAL Fabiola Alvarado

EDITORIAL

Alfagráficas Servicios Editoriales

IMPRESIÓN Prodigitalk


Our proposal OralView celebrates its first launch today. Aun así, hace ya un tiempo que esto había comenzado. No me avergüenza confesar que todo empezó como una inocente mezcla entre broma y propuesta: — ¿Y si hacemos una revista de odontología? —Tío, ¿lo dices en serio? Y fue así, tan tímidamente, como la idea se introdujo en nuestro subconsciente, y al igual que un buen vino fue macerando, adquiriendo cuerpo y tonos, hasta que llegó a convertirse en los 300 gramos de papel que sostienes ahora mismo. — ¿Y de qué vamos a hablar? — Pues de lo que sabemos! Odontología actual, un par de fotos y alguna entrevista. ¡Ya verás, está hecho!

OralView pretende hablar al dentista desde el punto de vista de otro dentista. No somos escritores, editores o publicistas. Al

Sobra decir que resultó ser un poco más complejo, pero cuando nos dimos cuenta ya estábamos enganchados, ya teníamos nombre y logo, así que no había vuelta atrás.

igual que muchos de vosotros, también se nos descementan los provisionales o se nos aflojan los tornillos. Aunque durante nuestra relación vamos a tocar muchos aspectos de la odontología actual, nos interesa dar un enfoque interdisciplinar, es decir, queremos que el general entienda al ortodoncista, que el prostodoncista sepa qué pedirle al perio o que el cirujano y el endodoncista se lleven bien (en el último caso no prometemos nada). Las páginas que estás a punto de leer te ayudarán a recordar que la odontología no son sólo horas de trabajo con la espalda encorvada. Nos comprometemos a hacer todo lo que esté en nuestras manos para que la profesión vuelva a hacerte dudar, a impresionarte y, si puede ser, a inspirarte. Esperamos que la disfrutes...

J. Guinovart

Director editorial

www.oralviewjournal.com

@oral.view

facebook.com/oralviewjournal


ra l

Vi e

w

1

O

ORALVIEW BLOG

SUMARIO

14

Cirugía apical Apical surgery

Ortodóncia preprotésica

Pre-prosthetic orthodontics

Mantenimiento periimplantario Periimplant manteinance

ENTREVISTA

20

Dr. F. Hernández Alfaro Cirugía ortofacial. "Estética y función". Ortofacial surgery. "Esthetics and function"


INSTAVIEW

32

@oral.view

Las mejores fotos del número de nuestros seguidores en instagram. Best pictures from our instagram followers

ORAL BOOKS

CASOS CLÍNICOS

38

Jorgisaac González

Manejo de las manchas hipoplásicas. Hypoplastic stains management.

Dr. Ronaldo Hirata

Incrustaciones invisibles de porcelana adheridas. Invisible bonded ceramic overlays.

Luis Carlos Garza

Planificación en el tratamiento interdisciplinario. Planning in a interdisciplinary treatment.

32

Cohen's Pathways of the pulp Expert Consult

Kenneth M. Hargreaves, Louis H. Berman

Shortcuts em odontología estetica Ronaldo Hirata

Layers. Un atlas de estratificación de composite Jordi Manauta, Anna Salat

Mas allá de la ortodoncia lingual. Vol. 1. Roberto Lapenta


ra l

Vi e

w

2

O

PERFIL

SUMMARY

43

Victoria Sanchez d'Onofrio Odontología de hoy en día. Today's dentistry

TIP #1

48

Aislamiento adhesivo

Descubre cómo un simple algodón puede ayudarte a mantener aislado tu campo operatorio. Find out how can a simple cotton pellet help you get a perfectly isolated operative field


AGENDA CIENTÍFICA

GADJETS

54

Novedades de la industria

Descubre cuáles son los nuevos avances en operatoria dental. Patrocinado por la casa Henry Schein S.A. Discover which are the latest advances in dental operatory. Sponsored by Henry Schein S.A.

58

Congresos

nacionales e internacionales que no te puedes perder. National and international congresses you just can't miss.

FORMACIÓN CONTINUA

64

Cursos imprescindibles, de la mano de los mejores clínicos nacionales e internacionales. Essential courses from best clinicians.


26 th annual 26 th scientific annual meeting scientific of the meeting european of the association european for osseointegration association WWW.eao.or g for osseointegration

47 Congreso 47 Anual Congreso de la Anual Sociedad de la Española de Prótesis Sociedad Estomatológica Española dey Prótesis Estética Estomatológica WWW.sepes.org y Estética

WWW.eao. o rg

WWW.sepes.org

MADRID From October 5 MADRID

th

th To October 7th,52017 From October th To October Invited region: 7 , 2017 latin America Invited region: latin America

WITH A JOINT SYMPOSIUM WITH A JOINT SYMPOSIUM


SEPES-EAO 2017 Tras la gran acogida que se obtuvo la pasada edición de SEPES,

After the great reception that was obtained in the last edition of

nada más y nada menos que 2.500 odontólogos, ya nos esta-

SEPES, nothing more and nothing less than 2.500 dentists, we

mos preparando para SEPES 2017, que se celebrará el 5, 6 y 7

are already preparing for SEPES 2017, to be held on October 5,

de octubre en la capital española.

6 and 7 in the spanish capital.

Para esta edición la Sociedad Española de Prótesis Estomatológi-

For this edition the Spanish Society of Stomatological and Esthetic

ca y Estética (SEPES) viene de la mano del gigante de la implan-

Prosthesis (SEPES) comes from the hand of the giant of implanto-

tología European Association of Osseointegration (EAO). Es la

logy European Association of Osseointegration (EAO). It is the first

primera vez que estas dos sociedades ponen en común esfuerzo

time that these two societies put together effort and knowledge

y conocimientos bajo un mismo techo. Asimismo, la EAO y SEPA

under one roof. In addition, the EAO and SEPA have joined forces

han unido fuerzas para organizar el quinto SEPA European Sym-

to organize the 5th European Symposium, which will take place du-

posium, que se llevará a cabo durante el congreso el mismo sá-

ring the conference on Saturday 7.

bado 7 de octubre. The scientific committees of EAO, SEPES and SEPA have prepared Los comités científicos de EAO, SEPES y SEPA nos han preparado

a more than complete program, in which the main theme will be:

un programa más que completo, en el que tema principal será:

"25 years of EAO congresses. What have we learned? Which will

“25 años de congresos EAO; ¿Qué hemos aprendido? en el que

discuss concepts such as the principles of osseointegration, imme-

se debatirán conceptos como los principios de la osteointegra-

diate loading and prosthetic design, among others.

ción, la carga inmediata y el diseño protésico, entre otros. As in previous congresses, the Joint Meeting EAO-SEPES will allow Al igual que en congresos anteriores, el Joint Meeting EAO-SEPES

clinicians and researchers to present cases and scientific studies

permitirá tanto a clínicos como a investigadores presentar casos y

through the exhibition of posters or oral presentations. The work

estudios científicos mediante la exposición de pósters o presenta-

proposals can be sent from January to April 1, the date on which

ciones orales. Las propuestas de trabajo se podrán enviar desde

the inscriptions to the congress will begin.

este enero hasta el día 1 de abril, fecha en la que iniciarán las inscripciones al congreso.

We still have a few months to attend the Joint Meeting EAO-SEPES but we are sure that both the guest speakers and the courses that

Aún nos quedan unos cuantos meses para poder asistir al Joint

will be taught will not leave us indifferent. Get this appointment

Meeting EAO-SEPES pero de lo que estamos seguros es que tanto

well on your calendar. We already did.

los dictantes invitados como los cursos que se impartirán no nos dejarán indiferentes. Apúntate bien esta cita en tu agenda. Nosotros ya lo hemos hecho.

ORAL VIEW 1 | 2017

11


Oral View Blog Cirugía apical

Diagnóstico y toma de decisiones

Apical surgery

Diagnosis and decision making

El abordaje terapéutico de lesiones periapicales persistentes es un proce-

The therapeutic approach of persistent periapical lesions is a complex and

dimiento complejo y desafiante. La presencia de conductos accesorios no

challenging procedure. The presence of undetected accessory canals, apical

detectados, escalones, conductos obstruidos, perforaciones, instrumentos

steps, perforations, fractured instruments or irrecoverable posts can be a cha-

fracturados o postes irrecuperables pueden ser un reto al momento de plan-

llange when considering a canal retrreatmenr. While this should be our first

tearnos un retratamiento de conductos. Si bien este debe ser nuestra primera

treatment option, sometimes we have to go for the apical surgery.

opción de tratamiento, a veces hay que optar por la cirugía apical. The purpose of apical surgery is to maintain the tooth in the mouth by means La cirugía apical tiene como objetivo mantener el diente en boca mediante

of apical resection, preapration of the apex and sealing of the canal system

la resección apical, preparación del ápice y el cierre hermético del sistema

with a retrograde obturation. In adittion, the periapical pathological tissue

de conductos con una obturación retrógrada. Además, el tejido patológico

must be completeley debrided by means of a curette that seeks to eliminate

periapical debe estar completamente desbridado por medio de un legrado

any extrarradicular infection, foreign bodies or cystic tissue present. The suc-

que busca eliminar cualquier infección extrarradicular, cuerpos extraños o te-

cess rates for this treatment approach 90% or higher, according to several cli-

jido quístico presente. Las tasas de éxito de este tratamiento se aproximan a

nical studies..

un 90% o superior, según varios estudios clínicos. A proper evaluation of the case is important before deciding whether to perEs importante una correcta evaluación del caso antes de decidir si realizare-

form an apical surgery or endodontic retreatment. To do this, we must pay

mos una cirugía apical o un retratamiento endodóntico. Para ello, debemos

special attention to the signs and symptoms that the patient presents, as well

prestar especial atención a los signos y síntomas que presenta el paciente, así

as the radiographic findings through the use of CBCT.

como a los hallazgos radiográficos mediante el uso del CBCT. When it is indicated? ¿Cuándo está indicado?

According to the European Society of Endodontics it is indicated for: 1. Radio-

Según la Sociedad Europea de Endodoncia está indicado ante: 1. Hallazgos

logical findings of apical periodontitis and/or symptoms associated with canal

radiológicos de periodontitis apical y/o síntomas asociados con la obstruc-

obstruction. 2. Exrtuded material with clinical or radiological findings of apical

ción de conductos. 2. Material extruido con hallazgos clínicos o radiológi-

periodontitis and/or symptoms continued over an extended period. 3. The

cos de la periodontitis apical y/o síntomas continuado durante un periodo

persistence or appearance of an injury, after treatment of the root canal, when

prolongado. 3. La persistencia o aparición de una lesión, después del tra-

re-treatment is inadequate. 4. Perforations when treatment from the pulp ca-

tamiento del conductos radicular, cuando el re-tratamiento es inadecuado.

vity is complex.

4. Perforaciones donde el tratamiento desde la cavidad pulpar es complejo.

.


OralView Blog

Fotografía Marc Llaquet

Picture by Marc Llaquet

¿Cuándo no está indicado?

When it is not indicated?

Las contraindicaciones para la cirugía apical incluyen: 1. Dientes que no tiene

Contraindications for apical surgery include: 1. Teeth that have no function (no

ninguna función (sin antagonista, sin importancia estratégica, etc) 2. Dientes

antagonist, no strategic importance, etc.). 2. Teeth that can not be restored.

que no pueden ser restaurados. 3. Dientes con soporte periodontal inade-

3. Teeth with inadequate periodontal support. 4. Teeth with vertical fracture.

cuado. 4. Dientes con fractura vertical. Conservative or invasive? ¿Conservador o invasivo?

Several authors claim that in some cases the surgical approach is more con-

Diversos autores argumentan que en ciertos casos el abordaje quirúrgico es

servative that the canal re-treatment, so we must evaluate if a non-surgical

más conservador que el retratamiento de conductos, por lo que debemos

approach is reasonable (canal re-treatment, post, reconstruction and crown)

evaluar si es razonable un abordaje no quirúrgico (retratamiento, poste, re-

against a surgical approach.

construcción del muñón y corona) frente a un enfoque quirúrgico.

Bibliografía: Von Arx T. Apical surgery: A review of current techniques and outcome. The Saudi Dental Journal. 2011;23(1):9-15.

ORAL VIEW 1 | 2017

13


OralView Blog

Ortodoncia preprotésica La ortodoncia preprotésica es el área de la ortodoncia que se ocupa de la

En casos de alta demanda estética, la apariencia de la encía juega un papel

preparación de los dientes y la oclusión de los pacientes que van a ser reha-

crítico en el resultado final. Idealmente, la línea entre los zenits de caninos y

bilitados.

centrales debe ser paralela al plano oclusal y a las líneas de referencia horizontal: línea bipupilar y bicomisural. Asimismo, los márgenes gingivales de-

De acuerdo con Proffit, los objetivos de esta fase de ortodoncia deben ser: 1.

ben ser festoneados y simétricos desde el zénit hasta la papila interdental.

Facilitar el tratamiento restaurador por medio del posicionamiento de dientes de tal modo que se puedan adelantar procedimientos y técnicas más

Desafortunadamente, está situación "idílica" no suele presentarse al realizar

adecuadas y conservadoras, 2. Aumentar la salud periodontal, eliminando

el análisis intraoral, resultando en un problema estético perceptible. En es-

áreas de acumulación de placa y mejorando el contorno del reborde alveolar

tas situaciones, una tracción ortodóntica simple es capaz de corregir estos

adyacente a los pilares y 3. Establecer una relación corona-raíz favorable y

defectos mediante movimientos verticales específicos en los dientes desali-

una posición dental de modo que las fuerzas oclusales sean transmitidas a

neados.

sus ejes longitudinales. El tiempo de un tratamiento de ortodoncia preprotésica puede variar entre Durante la fase diagnóstica es esencial informar al paciente de qué proble-

los 6 y los 8 meses, por lo que podemos considerarlo un tratamiento de poco

mas o situaciones deben ser tratadas ortodónticamente. Las situaciones de

tiempo.

consulta más frecuentes son: el enderezamiento de molares que van a ser rehabilitados, la extrusión de dientes con compromiso carioso subgingival o

La realidad es que no todos los pacientes pueden permitirse o no desean

con fracturas que se extienden más allá del espacio biológico, el manejo es-

pasar por un tratamiento ortodóntico previo a la restauración protésica. Sin

tético de diastemas anteriores por discrepancias mesiodistales de los dientes

embargo, con regularidad obviamos esa opción en el plan de tratamiento o

o por enfermedad periodontal, la distribución de espacios para la correcta

no transmitimos correctamente su necesidad. Por ello resulta imperativo un

confección de la rehabilitación y los movimientos radiculares por prevención

cambio de mentalidad en este aspecto, pues sus ventajas facilitan enorme-

ó tratamiento de compromisos periodontales producidos por la proximidad

mente el panorama al que nos enfrentaremos a posteriori.

de estas.

14 ORALVIEW 1 | 2017


Pre-prosthetic orthodontics Pre-prosthetic orthodontics is the field of orthodontics that is responsible for the preparation of the teeth and the occlusion of the patients who will per-

El tiempo de un tratamiento de ortodoncia preprotésica puede variar entre los

form a rehablitation.

6 y los 8 meses, por lo que podemos considerarlo un tratamiento de poco tiempo.

According to Proffit, the objectives of this orthodontic phase should be: 1. Facilitate restorative treatment by positioning teeth in such a way that more

La realidad es que no todos los pacientes pueden permitirse o no desean

adequate and conservative procedures and techniques can be advanced,

pasar por un tratamiento ortodóntico previo a la restauración protésica. Sin

2. Increase periodontal health by eliminating plaque accumulating zones and

embargo, con regularidad obviamos esa opción en el plan de tratamiento o

improving the countour of the alveolar ridge adjacent to the abutments.

no transmitimos correctamente su necesidad. Por ello resulta imperativo un

3. Establish a favorable crown-tooth relationship and a dental position so that

cambio de mentalidad en este aspecto, pues sus ventajas facilitan enorme-

the occlusal forces are transmitted to their longitudinal axes.

mente el panorama al que nos enfrentaremos a posteriori.

During the diagnostic phase it is essential to inform the patient. En casos de alta demanda estética, la apariencia de la encía juega un papel crítico en el resultado final. Idealmente, la línea entre los zenits de caninos y centrales debe ser paralela al plano oclusal y a las líneas de referencia horizontal: línea bipupilar y bicomisural. Asimismo, los márgenes gingivales deben ser festoneados y simétricos desde el zénit hasta la papila interdental. Desafortunadamente, está situación "idílica" no suele presentarse al realizar el análisis intraoral, resultando en un problema estético perceptible. En estas situaciones, una tracción ortodóntica simple es capaz de corregir estos defectos mediante movimientos verticales específicos en los dientes desalineados.

Bibliografía: Proffit WR. Contemporary Orthodontics. 2nd Ed. St. Louis: Mosby Co., 1993. Richelme J. Esthetic and pre-prosthetic orthodontic treatment. Three clinical cases. J Dentofacial Anom Orthod 2012; 15:307.


Mantenimiento periimplantario Periimplant maintenance La odontología se encuentra en evolución constante. La llegada de las nue-

to del tornillo: esta complicación es muy fácil de solucionar si la tratamos

vas tecnologías y la gran cantidad de información hacen que la toma de deci-

a tiempo. Simplemente tendremos que volver a apretar el tornillo aflojado.

siones resulte bastante compleja. Este proceso debe basarse en la evidencia

Rotura de tornillos: normalmente se podrá retirar el tornillo fracturado y se

científica, las necesidades del paciente y la experiencia del operador con el

podrá cambiar por otro nuevo. Aunque en casos de complicaciones existen

fin de orientar cada tratamiento dental.

soluciones más complejas.

Sabemos que el éxito a largo plazo del tratamiento con implantes está fuer-

Por lo tanto, para mantener a largo plazo con éxito los tratamientos con im-

temente ligado a un control óptimo del índice de placa bacteriana y man-

plantes debemos instaurar un programa de mantenimiento adecuado. Los

tenimientos periódicos periimplantario en cada paciente. Según diferentes

implantes tienen características específicas que determinan los procedimien-

autores, la frecuencia en cuanto al control periodontal y protésico debe de

tos e instrumental a utilizar.

ser aproximadamente entre los 3 a 6 meses, en relación a las condiciones de salud de los tejidos periodontales y periimplantarios de manera individualizada.

A lo largo de los últimos años se han ensayado y publicado múltiples protocolos de mantenimiento y tratamiento de la periimplantitis. Todos ellos coin-

Es importante mencionar que en estas citas de mantenimiento normalmente

ciden en la necesidad de realizar un enfoque preventivo y un diagnóstico

tendremos que seguir un protocolo para favorecer los tejidos. Para ello hará

precoz que minimice los efectos negativos y progresivos de esta patología

falta retirar la prótesis sobre los implantes, realizar un sondaje para controlar

infecciosa. Como ya se ha señalado, actualmente el tratamiento tiene varios

el tejido de soporte y valorar la inflamación existente a nivel de la encía. Si

aspectos, que conllevan a la formación de nuevo hueso en contacto directo

hay problemas de control de placa bacteriana, es importante modificar la

con la superficie previamente contaminada del implante.

prótesis haciéndola más accesible a la entrada de cepillos interproximales. Como conclusión, podemos decir que el objetivo del mantenimiento peri¿Qué complicaciones podremos tener si somos inconstantes en nuestras

implantario es conseguir establecer un estado de salud óptimo alrededor de

revisiones o en la higiene diaria? Los problemas más importantes que po-

los implantes o por otra parte la reducción de la profundidad de la bolsa, la

demos encontrar son: Mucositis: Inflamación producida en los tejidos blan-

ausencia de sangrado al sondaje y prevenir la pérdida de tejidos de soporte

dos alrededor del implante que suele presentar sangrado espontáneo o al

sobre los implantes. Hoy en día sigue sin haber un protocolo establecido,

cepillado. Ausencia de dolor o sólo ligeras molestias. El tratamiento es rever-

pero debemos evaluar de manera individual cada caso y recordar que existen

sible. Periimplantitis: Es el siguiente paso a la mucositis, ya que tenemos una

parámetros que nos van a guiar para tomar las mejores decisiones posibles.

destrucción de hueso alrededor del implante. Es más difícil de tratar. No es reversible, pero con tratamiento podemos detener el avance. Aflojamien-

16 ORALVIEW 1 | 2017


OralView Blog

¿Qué complicaciones podremos tener si somos inconstantes en nuestras revisiones o en la higiene diaria? Los problemas más importantes que podemos encontrar son: Mucositis: Inflamación producida en los tejidos blandos alrededor del implante que suele presentar sangrado espontáneo o al cepillado. Ausencia de dolor o sólo ligeras molestias. El tratamiento es reversible. Periimplantitis: Es el siguiente paso a la mucositis, ya que tenemos una destrucción de hueso alrededor del implante. Es más difícil de tratar. No es reversible, pero con tratamiento podemos detener el avance. Aflojamiento del tornillo: esta complicación es muy fácil de solucionar si la tratamos a tiempo. Simplemente tendremos que volver a apretar el tornillo aflojado.Rotura de tornillos: normalmente se podrá retirar el tornillo fracturado y se podrá cambiar por otro nuevo. Aunque en casos de complicaciones existen soluciones más complejas. La odontología se encuentra en evolución constante. La llegada de las nuevas tecnologías y la gran cantidad de información hacen que la toma de deci-

Por lo tanto, para mantener a largo plazo con éxito los tratamientos con im-

siones resulte bastante compleja. Este proceso debe basarse en la evidencia

plantes debemos instaurar un programa de mantenimiento adecuado. Los

científica, las necesidades del paciente y la experiencia del operador con el fin

implantes tienen características específicas que determinan los procedimien-

de orientar cada tratamiento dental.

tos e instrumental a utilizar.

Sabemos que el éxito a largo plazo del tratamiento con implantes está fuertemente ligado a un control óptimo del índice de placa bacteriana y man-

A lo largo de los últimos años se han ensayado y publicado múltiples proto-

tenimientos periódicos periimplantario en cada paciente. Según diferentes

colos de mantenimiento y tratamiento de la periimplantitis. Todos ellos coin-

autores, la frecuencia en cuanto al control periodontal y protésico debe de ser

ciden en la necesidad de realizar un enfoque preventivo y un diagnóstico

aproximadamente entre los 3 a 6 meses, en relación a las condiciones de sa-

precoz que minimice los efectos negativos y progresivos de esta patología

lud de los tejidos periodontales y periimplantarios de manera individualizada.

infecciosa. Como ya se ha señalado, actualmente el tratamiento tiene varios aspectos, que conllevan a la formación de nuevo hueso en contacto directo

Es importante mencionar que en estas citas de mantenimiento normalmente

con la superficie previamente contaminada del implante.

tendremos que seguir un protocolo para favorecer los tejidos. Para ello hará falta retirar la prótesis sobre los implantes, realizar un sondaje para controlar

Como conclusión, podemos decir que el objetivo del mantenimiento peri-

el tejido de soporte y valorar la inflamación existente a nivel de la encía. Si hay

implantario es conseguir establecer un estado de salud óptimo alrededor de

problemas de control de placa bacteriana, es importante modificar la prótesis

los implantes o por otra parte la reducción de la profundidad de la bolsa, la

haciéndola más accesible a la entrada de cepillos interproximales.

ausencia de sangrado al sondaje y prevenir la pérdida de tejidos de soporte sobre los implantes. Hoy en día sigue sin haber un protocolo establecido, pero debemos evaluar de manera individual cada caso y recordar que existen parámetros que nos van a guiar para tomar las mejores decisiones posibles.

Bibliografía: Serino G, Turri A, Lang NP. Maintenance therapy in patients following the surgical treatment of peri-implantitis: a 5-year follow-up study. Clin. Oral Impl. Res. 00, 2014, 1–7. Tonetti MS, Chapple ILC, Jepsen S, Sanz M. Primary and secondary prevention of periodontal and peri-implant diseases–Introduction to, and objectives of the 11th European workshop on periodontology consensus conference. J Clin Periodontol 2015; 42 (Suppl. 16): S1–S4.


Federico Hernández Alfaro

«La cirugía ortognática como tal ha muerto», afirma el Dr. Federico Hernández Alfaro. El concepto de cirugía ortofacial no

solo pretende recolocar ambas arcadas en una posición funcional, sino que busca la transformación de las esructuras faciales con el fin de conseguir una armonía también estética. El doctor Hernández Alfaro lleva impreso en su código genético la

investigación e innovación y así lo demuestra año tras año. Le apasiona lo que hace y así queda plasmado en sus respuestas. «La cirugía ortognática como tal ha muerto», afirma el Dr. Federico Hernández Alfaro. El concepto de cirugía ortofacial no

solo pretende recolocar ambas arcadas en una posición funcional, sino que busca la transformación de las esructuras faciales con el fin de conseguir una armonía también estética. El doctor Hernández Alfaro lleva impreso en su código genético la

investigación e innovación y así lo demuestra año tras año. Le apasiona lo que hace y así queda plasmado en sus respuestas.


Dr. F. Hernández Alfaro Director del Instituto Maxilofacial del Centro Médico Teknon y Jefe del Departamento de Cirugía Oral y Maxilofacial de la UIC.


Entrevista a

F. Hernández Alfaro

Director del Instituto Maxilofacial en el Centro Médico Teknon. Profesor titular y Jefe del Departamento de Cirugía Oral y Maxilofacial de la Universidad Internacional de Cataluña, Líder de opinión y Conferencista de ámbito internacional. No cabe duda de que es un gran recorrido. Pero antes de entrar en materia nos gustaría saber ¿Cómo decidió que lo suyo era la cirugía maxilofacial? Pues casi por casualidad. Durante la carrera de medicina, tenía bastante claro que quería ser cardiólogo y hacer la especialidad en USA. Hice los exámenes de convalidación, y después de hacer varias rotaciones en las universidades de Columbia y Texas me presenté al Match, que es el sistema para obtener una plaza de residente en aquel país. Conseguí una plaza para hacer Medicina Interna en Houston, pero mientras esperaba incorporarme, decidí por consejo de mi padre, conocer algunas especialidades con las que no había tenido contacto durante la carrera. una de ellas fue la cirugía Maxilofacial. De repente entendí que me gustaba mucho más reconstruir y diseñar caras que leer electrocardiogramas, renunción a mi plaza en Texas y me presenté al MIR. Es usted líder de opinión en el ámbito de la cirugía ortognática, aunque prefiere referirse al término como "cirugía ortofacial". ¿A qué se debe este cambio? La cirugía Ortognática como tal ha muerto. Ya no solo se trata de mover maxilar y/o mandíbula para conseguir una buena oclusión. La cirugía Ortofacial consiste en la transformación de las estructuras faciales (esqueleto y máscara) para conseguir armonía funcional y estética. Constituye en definitiva un cambio de paradigma, y una aproximación mucho más holística al problema.

20 ORALVIEW 1 | 2017

¿Hasta qué punto, entonces, la cirugía ortofacial puede quitarle protagonismo al cirujano plástico? Mas allá de protagonismos, se trata de qué es capaz de hacer cada especialista con el nivel de excelencia que requieren nuestros pacientes. El cirujano plástico se ocupa de muchas áreas (mamas, liposucción, quemados, mano, cara, pelo, etc.). El cirujano maxilofacial se concentra en la cara y lo hace (debe hacerlo) de manera integral. Es por ello que casi como un mantra transmito a nuestros residentes en formación, que no se trata solo de aprender a mover maxilar y mandíbula, sino también de manejar el resto de estructuras faciales (pómulos, naríz, mentón). La planificación es clave al afrontar un caso que requiera la movilización de las estructuras faciales. ¿En qué medida somos capaces de controlar el cambio estético facial que se va a obtener? ¿De qué dependen estos cambios? Nuestro equipo desarrolló y publicó hace 10 años una plataforma de diagnóstico y planificación 3D en cirugía ortofacial con la que hemos planificado más de 1000 casos consecutivos. Este sistema nos ayuda a simular las cirugías a partir de un modelo virtual de la cara del paciente. El objetivo es anticipar lo que sucederá en quirófano, y generar unas guías mediante impresión 3D que nos garantizan precisión en la ejecución intraoperatoria. ¿Es viable realizar procedimientos estéticos complementarios a la cirugía ortofacial en la misma intervención? ¿Puede resultar favorable de cara al resultado estético final? Dichos procedimientos como rinoplastia, mentoplastia, aumento de pómulos, blefaroplastia, etc., son esenciales para conseguir un resultado estético óptimo en muchos de nuestros casos. Nosotros somos partidarios de realizarlos en el mismo pro-


Entravista a

F. Hernández Alfaro

cedimiento para evitar más intervenciones sobre el paciente. Para ellos es fundamental que la parte inicial (esquelética) del procedimiento, se realice de manera mínimamente ivasiva y en un tiempo reducido. Lo contrario, además de alargar excesivamete la cirugía, provocaría excesivo edema y haría imposible la evaluación adecuada de otros procedimientos. Siendo sinceros, ¿puede ser una cirugía maxilofacial delicada o poco invasiva? Pienso que es una de las principales preocupaciones del paciente a la hora de decidir pasar por este tipo de procedimientos. Reconozco que la mínima invasividad en cirugía maxilofacial ha sido casi una obsesión desde el inicio de mi vida profesinonal. Por ello hemos diseñado y publicado numerosas técnicas y procedimientos que nos permiten reducir la morbilidad, acortar los tiempo quirúrgicos, realizar determinadas intervenciones bajo sedación, y en definitiva, mejorar la atención que proporcionamos a nuestros pacientes. ¿Es imprescindible el uso de ortodoncia conjuntamente a la cirugía ortofacial? La práctica totalidad de los pacientes tributarios de Cirugía Ortofacial necesitan un tratamiento concomitante de ortodoncia. Siempre que maxilar o mandíbula tienen una psición o forma alterada, las arcadas dentarias se desordenan, y por ello el concurso de especialista en ortodoncia en estos tratamientos es esencial. Son por definición tratamientos multidisciplinarios.

Departamento de Cirugía estoy rodeado de un grupo extraordinario de profesores investigadores. Juntos desarrollamos una línea global de investigación que lleva por título: "Tratamiento del Inválido Oral y Maxilofacial". Dentro de ella existen varias sublíneas en el ámbito de la cirugía ortofacial, apnea del sueño, cirugía preprotésica y regeneración ósea entre otras. Hasta ahora han dado lugar a un centenar de artículos indexados y numerosas tesis doctorales. Estamos especialmente interesados en la investigación traslacional que pueda tener aplicación clínica inmediata. ¿Dónde ves la cirugía maxilofacial dentro de diez años? La cirugía Maxilofacial con todas sus sub-especialidades (oncológica, reconstructiva, ortofacial, articular, traumantológica, oral, etc.) está experimentando un desarrollo exponencial desde el inicio del siglo gracias a la implementación de toda la tecnología 3D y CAD/CAM que permite la simulación de los escenarios quirúrgicos, la ejecución de manera guiada con navegación y la fabricación de elementos protésicos customizados. El flujo digital también ha llegado a nuestra especialidad. El siguiente paso es incorporar a estos procesos la ingeniería de tejidos. Creo que en diez años estaremos ahí. ¿Y al Dr. Federico Hernández Alfaro? Espero verme pasando más tiempo en la tabla de surf y en la bicicleta que en el quirófano...

¿Qué importancia le das a la investigación en tu especialidad? Mucha. He tenido la fortuna de poder desarrolllar mi carrera académica en la UIC en cuyo código genético está la investigación e innovación. En el

ORAL VIEW 1 | 2017

21


Interview to

F. Hernรกndez Alfaro

Director of the Maxillofacial Institute in Teknon Medical Center. Full Professor and Head of the Department of Oral and Maxillofacial Surgery at the Universitat Internacional de Catalunya, International Opinion Leader and Lecturer. There is no doubt that it is a great tour. But before entering into matter we would like to know how you decided that you wanted to do maxillofacial surgery? Well, almost by chance. During the medical career, I was quite clear that I wanted to be a cardiologist and do the specialty in the USA. I took the validation exams, and after doing several rotations at the universities of Columbia and Texas I introduced myself to Match, which is the system for obtaining a place of residence in that country. I got a place to do Internal Medicine in Houston, but while I waited to join, I decided on my father's advice, to know some specialties that had not had contact during the race. One of them was Maxillofacial Surgery. Suddenly I understood that I liked much more to reconstruct and design faces than to read electrocardiograms, I resigned to my place in Texas and I presented myself to the MIR. You are an opinion leader in the field of orthognathic surgery, although you prefer to refer to the term as "ortho-facial surgery". Why this change? Orthognathic surgery as such is dead. It is no longer just a matter of moving the maxilla and/or mandible to get a good occlusion. Ortho-facial surgery involves the transformation of facial structures (skeleton and mask) to achieve functional and aesthetic harmony. It is ultimately a paradigm shift, and a much more holistic approach to the problem.

22 ORALVIEW 1 | 2017

To what extent, then, ortho-facial surgery can take away the leading plastic surgeon? Beyond protagonism, it is about what each specialist is able to do with the level of excellence that our patients require. The plastic surgeon deals with many areas (breasts, liposuction, burns, hand, face, hair, etc.). The maxillofacial surgeon concentrates on the face and does (must do) integrally. That is why almost as a mantra we transmit to our residents in formation, that it is not only about learning to move maxilla and mandible, but also to handle the rest of facial structures (cheekbones, nose, chin). Planning is key when facing a case that requires the mobilization of facial structures. To what extent are we able to control the facial aesthetic change that will be obtained? What do these changes depend on? Our team developed and published 10 years ago a 3D diagnosis and planning platform in ortho-facial surgery with which we have planned more than 1000 consecutive cases. This system helps us to simulate surgeries from a virtual model of the patient's face. The goal is to anticipate what will happen in the operating room, and generate guides through 3D printing that guarantee us precision in the intraoperative execution. Is it feasible to perform aesthetic procedures complementary to ortho-facial surgery in the same procedure? Can it be favorable for the final aesthetic result? Such procedures as rhinoplasty, mentoplasty, cheek augmentation, blepharoplasty, etc., are essential to achieve optimal aesthetic results in many of our cases. We are in favor of performing them in the same procedure to avoid further interventions on the patient. For them it is essential that the initial (skeletal) part of the procedure is performed in a minimally


Interview to

F. Hernรกndez Alfaro

invasive manner and in a reduced time. Otherwise, in addition to overstretching surgery, it would cause excessive edema and would make it impossible to properly evaluate other procedures.

a hundred indexed articles and numerous doctoral theses. We are especially interested in translational research that may have immediate clinical application.

Honestly, can it be a delicate or minimally invasive maxillofacial surgery? I think it is one of the main concerns of the patient when deciding to go through these types of procedures. I recognize that minimal invasiveness in maxillofacial surgery has been almost an obsession since the very beginning of my professional life. This is why we have designed and published numerous techniques and procedures that allow us to reduce morbidity, shorten surgical time, perform certain interventions under sedation, and ultimately improve the care we provide to our patients.

Where do you see maxillofacial surgery in ten years time? Maxillofacial surgery with all its sub-specialties (oncological, reconstructive, orthofacial, articular, traumatic, oral, etc.) is experiencing an exponential development since the beginning of the century thanks to the implementation of all 3D technology and CAD/CAM which allows the simulation of the surgical scenarios, the execution in a guided way with navigation and the manufacture of customized prosthetic elements. The digital flow has also reached our specialty. The next step is to incorporate tissue engineering into these processes. I think we'll

Is the use of orthodontics in conjunction with ortho-facial surgery essential? Practically all Ortho-Facial Surgery patients require concomitant orthodontic treatment. Whenever mandible or maxilla have an altered shape or form, the dental arches are disordered, and therefore the orthodontic specialist participation in these treatments is essential. They are by definition multidisciplinary treatments.

be there in ten years. And to Dr. Federico Hernรกndez Alfaro? I hope to see me spending more time on the surfboard and on the bike than in the operating room...

What importance do you give to research in your field? A lot. I have had the fortune to develop my academic career in the UIC in whose genetic code is the research and innovation. In the Department of Surgery I am surrounded by an extraordinary group of research professors. Together we developed a global line of research named "Oral and Maxillofacial Invalid Treatment". Within it there are several sub-lines in the field of ortho-facial surgery, sleep apnea, pre-prosthetic surgery and bone regeneration, among others. So far they have given rise to

ORAL VIEW 1 | 2017

23


Federico Hernández Alfaro > Lugar de nacimiento: Pamplona. > De tu padre: Energía. > De tu madre: Paciencia. > Un defecto: Hiperactivo. > Una virtud: Hiperactivo. > Un viaje: Madagascar. > Un deporte: Kitesurf * > De niño: Inquieto. > Un libro: 1984, de Orwell. > Una película: La vida es bella, de Benigni. > Una comida: Peruana. > Admiro: a mis padres. > Me considero una persona: normal.

> Place of birth: Pamplona. > From yout father: Energy > From your mother: Patience. > A defect: Hyperactive. > A virtue: Hyperactive. > A travel: Madagascar. > A sport: Kitesurf * > As a child: Restless. > A book: 1984, Orwell. > A film: Life is beautiful, Benigni. > A food: Peruvian food. > I admire: my parents. > I consider myself: normal.

24 ORALVIEW 1 | 2017


Entravista a

F. Hernรกndez Alfaro

* Apart from maxilofacial surgery, Dr. Hernรกndez Alfaro is passionate about travel and outdoor sports. Specially, Kitesurf. Santo Domingo, Rep. Dominicana.

ORAL VIEW 1 | 2017

25


Insta.View La fotografía es una herramienta cada vez más presente en la odontología moderna... comúnmente se ha utilizado como medio diagnóstico o como herramienta de comunicación con el laboratorio. Sin embargo, esta información también puede ser una excelente manera de compartir un tratamiento, o quizás como una forma de evaluar y comparar nuestro propio trabajo. En Oral View esperamos que te sirvan de inspiración.

Photography is an increasingly present tool in modern dentistry... it has been commonly used as a diagnostic tool or a comunication tool with the laboratory. However, it can also be an excellent way to share a treatment, or perhaps a way to evaluate and compare our own work. In Oral View we hope they inspire you.

Si quieres que tu foto salga publicada en el próximo número, síguenos y sube tu foto en Instagram con la etiqueta @oral.view If you want your picture to be pucblished in the next issue, just follow us and upload your picture tagging @oral.view

26 ORALVIEW 1 | 2017


<< Es sorprendente lo que la naturaleza puede producir. Una gran manera de entender las caracterĂ­sticas intrĂ­nsecas de un diente es poder verlo sobre esta luz >> << It's amazing what nature can produce. A great way to understand biomimetics and stress capabilities is to look at teeth under this light >>

@oral.view De dentistas para dentistas ORAL VIEW 1 | 2017

27


<< La clave para alcanzar la belleza estĂŠtica y la integridad biolĂłgica de las restauraciones a largo plazo se encuentra en las etapas finales del procedimiento >> << The key to beauty and biologic integrity of long-term restorations lies in the final steps of the procedure >>

@oral.view De dentistas para dentistas 28 ORALVIEW 1 | 2017


<< Las fracturas de las carillas dentales son una complicación que puede ocurrir en cualquier sistema de cerámica dental. Según la ubicación de la fractura distinguimos dos tipos: cohesiva y adheesiva >> << Fracture of porcelain veneers is a complication that can occur in every dental ceramic system. Based on the placement of the fracture, we distinguish two types: cohesive and adhesive fractures >>

@oral.view De dentistas para dentistas ORAL VIEW 1 | 2017

29


<< Las espĂĄtulas de composite permiten colocar, esculpir y contornear la resina con facilidad. ÂżCuĂĄl es tu favorita? >> << Composite placement instruments help you place, sculp and contour composite resin with complete ease. What's your favorite one? >>

@oral.view De dentistas para dentistas


<< Las fracturas de las carillas dentales son una complicación que puede ocurrir en cualquier sistema de cerámica dental. Según la ubicación de la fractura distinguimos dos tipos: cohesiva y adheesiva >>

@oral.view De dentistas para dentistas


0.1,5

Soto Briones L a b o r a t o r i o


Casos clínicos Clinical cases Iniciamos este apartado con tres casos de diferentes especialidades pero que comparten la misma filosofía. Hablamos del tratamiento mínimamente invasivo, cuyo objetivo final es la máxima preservación de la estructura dental sana. Iniciamos este apartado con tres casos de diferentes especialidades pero que comparten la misma filosofía. Hablamos del tratamiento mínimamente invasivo, cuyo objetivo final es la máxima preservación de la estructura dental sana.

J. Gonzalez Brunicardi

DDS MDSc Restorative and Aesthetic Dentistry. Universitat Internacional de Catalunya.

Dr. R. Hirata

DDS DDSc Surgery and Aesthetic Dentistry Universidade Federal do Paraná, Curitiba.

L.C. Garza

DDS MDSc Restorative and Aesthetic Dentistry Universitat Internacional de Catalunya.

ORAL VIEW 1 | 2017

33


Casos clínicos

Dr. J. Gonzalez Brunicardi

DDS MDSc Restorative and Aesthetic Dentistry. Universitat Internacional de Catalunya.

Manejo de las manchas hipoplásicas mediante un tratatamiento conservador Management of hypoplastic stains with a conservative treatment La hipoplasia del esmalte es un defecto producto de

Enamel hypoplasia is a defect due to incomplete or defi-

una formación incompleta o deficiente de la matriz or-

cient formation of the enamel organic matrix. It can appear

gánica del esmalte. Puede aparecer por origen heredi-

by hereditary origin or as a consequence of systemic or local

tario o como consecuencia de alteraciones sistémicas

alterations that occur during the development of the tooth.

o locales que ocurren durante el desarrollo del diente.

Imagen 1. Situación inicial - Initial situation.

34 ORALVIEW 1 | 2017


Clinical cases J. González Brunicardi

El tratamiento consistió en un blanqueamieto previo

The treatment consisted of a previous bleaching with

con peróxido de carbamida al 16% que permitiría ca-

16% carbamide peroxide that would camouflage much

muflar gran parte de las coloraciones.

of the coloration..

A continuación, se procedió a realizar protocolo de

Next, a microabrasion protocol, consisting of a chemi-

microabrasión, que consiste en un abordaje quími-

cal and mechanical approach with the Opalustre system

co y mecánico con el sistema Opalustre (Ultradent),

(Ultradent), was performed. This system consists of a vis-

este sistema consiste en una pasta viscosa de áci-

cous paste of 6.6% hydrochloric acid and silicon carbide

do clorhídrico al 6.6% y micropartículas de carburo

microparticles in a water-soluble base . (Figs 2 and 3). A

de silicio en una base hidrosoluble. (Figs. 2 y 3). Se

two-week break was conducted for definitive color stabi-

realizó una pausa de dos semanas para la estabiliza-

lization and peroxide removal.

ción definitiva del color y eliminación del peróxido.

Imagen 2. Aplicación de la pasta Opalustre - Application of Opalustre paste.

Imagen 3. Situación tras microabrasión - Situation before microabrasion.

ORAL VIEW 1 | 2017

35


Casos clínicos J. González Brunicardi

Posteriormente se trató con macroabrasión, un procedimiento que consiste en eliminar mecánicamente la lesión blanca con fresa de diamante y restaurarla con composite neutro y translúcido (Fig. 4, 5 y 6).

Subsequently, a macroabrasion procedure was performed, which consists of mechanically removing the white lesion with diamond bur and restoring it with neutral and translucent composite (Fig. 4, 5 and 6).

Imagen 4. Macroabrasión con fresa diamantada - Macroabrasion with diamond bur.

Imagen 5. Protocolo adhesivo - Adhesive protocol.

36 ORALVIEW 1 | 2017


Clinical cases J. González Brunicardi

Imagen 6. Obturación con composite UE2 - Obturation with Composite UE2.

Imagen 7. Situación final - Final situation.

Podemos concluir que el tratamiento de manchas hipo-

We can conclude that the treatment of hypoplastic stains will

plásicas dependerá de su severidad y puede limitarse a un

depend on their severity and may be limited to tooth blea-

blanqueamiento dental o complementarse con microabra-

ching or be supplemented with microabrasion or macroa-

sión o macroabrasión y restauración directa de composite.

brasion and direct restoration of composite.

ORAL VIEW 1 | 2017

37


Management Gia nonserr ovidunt quid earibusam, m eni dipsaer fernatiunda doluptat que vit quae int offictis sit et occuptat quire a corum nonet is evellat pellab Ea sumquo conseque suntium eum que nis qui illab im qui sitiatur miquat emo storios apitaspic temossunt perisi. Ibus es cum et estiis aliquae conseque evellam la dolorest, quides venda nosam faccaborio ius excerer rorecatis pa consende aut fuga. Ut aut mo quae evernat quidit apis ea volenec temporenda doloriorpore volupta temodiostio. On ressit, et aut eum illuptus ilicabore voluptat molupta tendae alic tem rehendi gendaercid que nati nihici doluptat autate et perum re volum ea sam dolorer rovidi aut qui omnition nimust facerchit volorunt dolorrume rem harcimporia dolutem eos con re plaborum hil imaxim facimin nos utem fuga. Nam quod quo et unt aut atibus vidempelles doluptatquae exceaquunt quas is utendelibus, quis adis sitat et aute im inus por se consequas erunt deliti corruptatus acessuntem ab illa quiatemporum et accus eles eium duci dem et, unti tentem ut et untio. Gent ent rererfe rchiliq uostiur autem comnias videnis apid ut pro evenimusam di quiam apici consenducid que ipsae nimolup tatiasperum explatur sime magniment. Custi nat et experorrume apiet etusa vitest laborum iur aut quisitiume earcidunt. Agnatem pereiusanit et fugiatur, seque quatqui beation con possera tectecum sequas quatem aut doluptatquam et eum quibus acipsant pro et et es dipiet atiandi oreris ius, sundaep erumquas quae. Orestest qui dolest etur? Ellis as dolutat istecturi sae perfere roratiaera quat. Ectur? Aliquia tiustotas doluptas esenim cum rendit, excereptur simi, temqui re que naturepel mosame verum, susande nest, ipsandam velesti accaboris audi solorpor molupta quatempos plignat ionsent acil enimpel itiisint am nus con consequis aut esciis auta

38 ORALVIEW 1 | 2017

Ibus es cum et estiis aliquae conseque evellam la dolorest, quides venda nosam faccaborio ius excerer rorecatis pa consende aut fuga. Ut aut mo quae evernat quidit apis ea volenec temporenda doloriorpore volupta temodiostio. On ressit, et aut eum illuptus ilicabore voluptat molupta tendae alic tem rehendi gendaercid que nati nihici doluptat autate et perum re volum ea sam dolorer rovidi aut qui omnition nimust facerchit volorunt dolorrume rem harcimporia dolutem eos con re plaborum hil imaxim facimin nos utem fuga. Nam quod quo et unt aut atibus vidempelles doluptatquae exceaquunt quas is utendelibus, quis adis sitat et aute im inus por se consequas erunt deliti corruptatus acessuntem ab illa quiatemporum et accus eles eium duci dem et, unti tentem ut et untio. Gent ent rererfe rchiliq uostiur autem comnias videnis apid ut pro evenimusam di quiam apici consenducid que ipsae nimolup tatiasperum explatur sime magniment. Custi nat et experorrume apiet etusa vitest laborum iur aut quisitiume earcidunt. Agnatem pereiusanit et fugiatur, seque quatqui beation con possera tectecum sequas quatem aut doluptatquam et eum quibus acipsant pro et et es dipiet atiandi oreris ius, sundaep erumquas quae. Orestest qui dolest etur? Ellis as dolutat istecturi sae perfere roratiaera quat. Ectur? Aliquia tiustotas doluptas esenim cum rendit, excereptur simi, temqui re que naturepel mosame verum, susande nest, ipsandam velesti accaboris audi solorpor molupta quatempos plignat ionsent acil enimpel itiisint am nus con consequis aut esciis auta


Management

Ur, quibeaque nonsern atemporum faccus rempore mporepe liquatis ercit inveria que dolorio nseque volo consequis molorrovit magnim reictotatur, et ma sa voluptatem quam id unt, con pla conessimpos quam quiduntum quo quisime nientia volenim sam eium nonsequost dis sit arum aut reped ma sam lic to il is accae volorum sam nitio. Uciam fugitiorpos quiatinum que debis enistiberum aut voluption consequi quo odia a peratur? Ucia voluptas elique volupis eum quossim usanduciis molupitat aut ditate pora ad expliquo et mo et labo. Leseque se sitione conseria que porro tem serepud itempor estiatis ut utassit es adi voluptatur? Enimilibus dolum simet la voluptatur apere venimil landes explacc ullaut fugia coreped minvelesto occumquat labo. Nam quae core, et at este pa dolupitamet aut que nulpa quidus. Picae a comnimet as eiustis et inulliqui dellect atendip sumquid mint laceaqui assin pa cuption sequatem quamenturit audae pra pra et, is ditae con re et hario et quiam qui commolo rroviti berios qui cum audit reribust laccullit expernamus. Atium illit accaecea sit aut ra et adignihil ilition essunt harit lam explicabo. Itae nonestrum hillam, nonesed ea que veribus mint vellabo. Et re cum quo isciam, intium doluptatem fuga. FicIbus ipiet omnissu ntoratur? Ugiatur, quatquame landantius voluptium niminul latum, quatures estis dolut labo. Assitior aut hario magnis aliquod ionsequis parchic imaximus as mod qui con rem. Nam verum lacessi mendigenis nulparc hiliqua ecusam, ullacesequi quo in pratque venimus ad etur aritemolenda volori dolorerro blant quia voles exces volupta co

Apit expla voles vel ide excerna turest adis nitat facidis mi, sunt atem harum faccaer rundaes atiore comnit diti odipsam que cuptatempel est, accatque si volenisit fugiame laceper umenditati sapellorent faceseque non ea nullore, quatemolorem que volessunt imi, imillis sequatium qui doluptaspis aut omnis dolores et dis ma intiosam et moditium fugia audis aped quam, alibeaque rehenia pore dissecte alit lamus assinciation resecto rendit es min ra cusdae sequas ullabore lique modi autetusdam alibusantias utest, tem sae officto omnis que dolupta tendion secusdant dolorem porerchit eos exeritatiste volorunte doluptatus, quo cor aut minto magnate re nem hiliaest oditatur auta aut harchil ipsam, alitassit expeditaquos utet recte ma num qui ipiscia volutatia dolorectatem fuga. Tur ab iliquamus doluptisit id que nobit harum es voluptaspel eum de ent ommolor porerferio moluptaest, officilis eum saniae cusam qui as am quo que quodipis doluptatis vit anis voluptaque aut volorem ut audis et que et aut magnatem quis et la doluptam es ex explat liquatus est, est, nullentius et verum voleceratem ad maximinctate ventionestis sed quatem. Invero dolore sundus et dit pra quam incta di quam si cum faccatur, venimoditam et, sectenia dolorum quis sae delique voluptum re nonsequo de et

ORAL VIEW 1 | 2017

39


OralBooks Layers. Un atlas de estratificación de composite Jordi Manauta, Anna Salat Es un libro de referencia gráfica, que utiliza cientos de imágenes para mostrar el "paso a paso" de cómo mejorar las técnicas básicas de estratificación y desarrollar características más avazadas en las restauraciones dentales. It's a graphic reference book, which uses hundreds of imaages to show the "step by step" how to improve basic stratification techniques and develop more advanced features in dental restorations.

Editorial Quintessence, 2013 - 198 €

Shortcuts em odontología estetica Ronaldo Hirata Shortcuts es un libro extremadamente clínico, que apunta hacia los problemas y preguntas que surgen en la práctica, así como sus respectivas soluciones. Shortcuts is a extremely clinical book, pointing to the problems and questions that arise in practice, as well as their respective solutions.

Editorial Quintessence, 2016 - 250 €

40 ORALVIEW 1 | 2017


Cohen's Pathways of the pulp Expert Consult Kenneth M. Hargreaves, Louis H. Berman La referencia endodóntica definitiva. Esta onceava edición explica de una manera clara la información, materiales y técnicas más novedosas. The definitive endodontic reference. This eleventh edition crearly explains the latest information, materials and techniques.

Editorial Elsevier, 2015 - 136 €

Más allá de la ortodoncia lingual. Vol. 1 Riberto Lapenta La completa documentación fotográfica, combinada con una exposición muy clara, permite apreciar de inmediato los beneficios que la ortodoncia lingual puede ofrecer como una alternativa de tratamiento. The complete photographic documentation, combined with a very clear exposure, allows you ti immediately appreciate the benefits that lingual orthodontics can offer as an alternative treatment. Editorial Quintessence, 2016 - 180 €

ORAL VIEW 1 | 2017

41


Victoria Sanchez d'Onofrio "La excelencia es un proceso y no un acto, hace falta estudiar para conseguir el ĂŠxito en nuestra profesiĂłn" "Excellence is a process, not an act. It is needed to study to achieve a longterm success in our profession"

42 ORALVIEW 1 | 2017


Profile Victoria Sanchez D'Onorio Ducias aute cus quia sitatium ulpa dunt eos esciet que optatiur aut porum qui in el ipis repudae ceptas et accust licim invel moluptaquo idus aut occae lab in nos di omnit, comnihit quis abo. Et volorentur, nonsedigent as ipidusa ndandit ipsam ipsa denisitat. Piciis mo dolorem. Sin cus. Min et anditis quis nonsendit ius estibus a sincimpore omniate sum expe demporr ovidunt aliciis inctemque venihicipit erumque ducipsum fuga. Temporae non re commolorit endia quaecer ovidem rerupta tiberib usdae. Ferupti doluptatem. Nam et as ut aut volore, consendaeped est molorem ditiate mquibusam fuga. Ut aut quam accumque simus nam dolore, temquam fuga. Volupitis se dolestibus. Apelibus dit autemqui beritem veribus enest, officia parumquaero modipsa ntiunt is sequaectota es moditaquis que ius ex eum aut eos solenias maximus, eum ut ut faciet alitias eossit, ut quidebis numet quatus dolectat ullabo. Genis debis mo magnam, officia vid eum, se plaut que nonsequis ilit dunt aborestia nemporro occullictin eture, quo millor ad estorec epudandis nam aut omnis venis aut que doloribus. Axime dolorumquo ea nusa int dolestr umquas as ent. Lo est, ipsae moditist, inctate comni ut et volore soluptasita vendelit vel issume eariosam, sunt re occulle sequaeres et acessimo od mos illectas sum sam quaest occum auda sam quae quam ent quibus, ut accum simus, nis rereperis maximin vendae nobis de cullum fuga. Nequos ea quiae maximpos magnis doleni ut ut aut estions ectatibus eos nimus expellectis re, ut latem eri te solupta simporeperro cullati deleste nonescia nest aliquo con necaect oresciur adi ullectur ad quia dunt aute velliqu iduciis magnate autatur as ex et officitatur aspiet dolumenis ullitius, cuptasi mporem harum is apernat ionsequi aces ulleseratias exceria doles esciusamus num inite nihitiam fugia disquis est lautem consequi asped mincimi lluptat quasperferi tes re parchilit endunt magnis ad quunt laborporum lam et moditat quidus simaio ium sundem quatem ut qui volorumet ati di omnis ipsandebit ut plitati bustiis quasper ferum, corempe coriam eum hilictu mquae. Et hil ipsant apitas atquae volupta conest, nihil esequatincia dolorum Maxim et inim assequid modit, consequis que cor aut magnihitis quos commodipita dolupta sunt pore, tempe nata soluptur, untis excepud aecullorenis undaerr ovidemped es quo inullenis et quid ut od evero dolo est ped qui num ra con ne natquatur molestrum ne occulparum quae officiduntia volupta tumquia quatissi conectat. Aritiberum, testis as et eos nimus.

Catur, tem re pliciatiis volorporro dolenihil im ea quidis a nobisque verumet ad moditempos id moluptibus, consequi re officat empeliquia aut ea quat. Con nullorem nos quam nonse expliquidi debisqui dolest porro que as sit omnitia dolutem hil inctat que videbis am doluptam est ut ulpa evel et qui sam, volorpo remporererum undipsam, quas audi sumquas estem aliquat atatur sed ex esed quam, accae suntis aut et aut ulpa nia net lis re corem quis dolenih itionsed ut officat iandita sit lam sitatibere repta sunt eatquo ommosti dis venis molorerfera ilisi andandae nis prati beatempelis molorest hil is et mo dit isime con nobist, qui alibust, cullesc iuntur, in nianti offic tem qui cus, aut atatem qui andebis et eic testibe rumquodior a verciatur magnis res nimilla taepernam estiunt lis ut hic tecae ommoluptas cum eum nihiciis ex eumqui illanimaiore ipsa quiae volupit aces atur? Gia qui aut antibus consecti alicias ipsapedipsa quam aceribus, velleni musapides samus et eum commos maximagnatur maion cum quiaeped ernatatiore cuptae. Laciis endam, cusdae nonsed et molupta que dolupti to volor rectem alitem ulparum eiur? Ic te ipsum quodio. Et veliqui odigenda con escilibus aut quatiores suntur? Quiantistrum hil etur alibus andaes venderovidi aut est volupta tempos qui optae nobit pe conserepelis aut et ommolore, sa nusamenitem in cum et pa prae voluptur aliquis dolorporunt quation ecesectoremo millest exeres incimuscium idigenisque veles rem as minulla denditet qui omnimus everem voloris ullest, officia nosam nobitatem rem. Beriae optati aliquidus velicimperum nam lant et que non conesti ossinve llecto etur reius, ipienis del exped ut inihit que odiciamet di blaut fuga. Et maion coriaesci dolores totatis earchic iendipit volorem is dolore explisque nihitaestrum sum suntusdae volecte rerum Busantem acculpa runduci usciatus commoll atquam aceariorum iliquaerem atur? Quiae ipsam, simuscipsus endis erore, quam re, officae et, es estis cuptiorerro comnisquam ipsum escid quis re, odio volo ento quiatque pore nonsequidiam int et et hil ipsa verum dest exceris aces con ne ipsa volore eturitiur? Qui quam fugitat es sediae. Omnis essumqu ostendu cipsuntiist laccaerum incider ibernaturest aut omnimus sit eum quid magnatur? Mus evelest qui deles commolo rumquam dolo mos andam harcia iurit omniscimusam aut rescia pre et, to id essinimpos ad quatem rerchil libus, cuptum ut perro maxim reperiam quisquibusae nihit aut mo dolorum deles precus si aut et esequi ditiaep roreribust la vendellab in re, conseque que con corum quam veri omnihit hillesequid exceseque magnam volorat que atur alita voluptam ium sum consequibus nonsequ aessinvel ipit voluptur, seORAL VIEW 1 | 2017

43


Perfil Victoria Sanchez D'Onorio

quod minvelis seque natiost, inis sin con core landame vendempor rereste occusam qui aut eumque dolorio elessit aut ex eossitinis exces velitint et aliquiaspiet et reria voluptio ipsam volores cidunt. Dis volorporerum ipsunt ipsae. Et idunte rem et fugitiuntem in et placcus dantibus porem laut odi dolectur, ommodip sumentur? Danducit esequasperio il eatur? Uditi od quam cones volesti usandae doluptas et landiti blant quatem re nobit lat. Mo dolorunt omnis cuptati conse num ex et, sequasp ernatet volo ilia vernam, volorempore nis eturectatiis magnis pe estius, siminim et estet magnat ommolup tatectur am rem estemolent untia il illent que voloresse nos as autempor sunt facculparum, ut volum ium eos am, ut fugit, aut occus alique et aut derionectis ero exeratum in ratia as exceperum eum velitat . Onsedit eum iduscid eosant officia earum labo. Imet aut apedips aepeliquatis et doluptam, consequunt parunt autem re dit ra verrorpor ari id ut deratus, ut odis et qui offictus eaquissus simpore, senima nissit quam sim fugitat empernam, quame nam, oditi blabore illoreicae eos etur autempos suntia cor alis et que consequas qui nectotae dolessequi sam vollant qui seque sin rest et volore, asdIpsus ma cone nobis doluptas doluptatem qui quam sincidi ciandentum quias es eum fugia qui. Occuptatur? Qui soluptaerro coressenimus est, quam voles ea con re, atemolor sum si dolestium que nonseque dolor sa verferum, et et es non nus modipsaeptia et pro dictet, secto dolorest es erum volupturest, tem excepelest, adit is non porescim doluptas consequae dus vel millatur, officient eatis aut volorep erspis maio. Ecesci doluptat quo explame et fuga. Aboreri ullor adi beatur aut doluptur, quia dolore re quistrum qui arum aliqui omnihitiunto exceaquos min res incienia accus. Or as aditas quate labo. Nequias pro est es custem qui am con et fuga. Ratatur audaepu ditiis mod qui blaut que maxim fugit etus des simusae reheni que nullandit, sit et, quias et vel illaccus. Alit apelitium esed quaturi amentorit accat ressit, quodiciaest in nobis sitat ulles a volupidundus alit, volore simolorenia sum que sequamendi iduciatus modi quam que nulluptat omnitinctur aut ommolum quodi solupta tisciis velleserit, odioriatur amus rae dolum eostium iunt, voloruntibus autas simusto quunt. 44 ORALVIEW 1 | 2017

Porepuda nobit, et pos porrunt otatium aliquae lat. Elibus maximil maxim quibus voloris serunto inulpa voluptatata debit eture, tota veliam diorror aut eaquis am, illatquis sequiat.Dandaerit ut expeditas quo voloreptatem fuga. Et res suntistint, consent optatem aut est as esto excest ea doluptat elia earum eatiumque et et ad eatur? Quis sit, quatem fugit, si blab iumquo etusa sam, que volupta turibus as eatio doluptas solectum fugiae lit rerunt esenem. Elliqui ducidel maio.Anto eictur simus mo ditibea ritassum, od quas dolorro corum non nus et doluptat. Tur? Tibusantiore cor si veri dolor molorit essero et, nis eatur, conet estrum voluptatur aligentur, incilibus cone sus et et, tem sedignaturia ne re excepro to moluptam ent quam atectem hitatius reste con et volorep taectur mintium voluptia cumet enimusdae vellaut andem voluptur aut aut hictorae nonse eos dit quis aut doluptur, ipit aut deseque nihicium eos sitiis atempelique nullab ium que et landunt magnimus doloreperis et endis simos ene incit et, qui rest lacearu ptibust, qui doloritatem fuga. Ehentiis volor ad et quibus, cor sunt vendis prem aliti aliquuntota il ipidictur animus reprovi dellacc ullabore dollabo. Onecat dolupta dolent as digent. Licaborro quo ero quos eum, ellestium fuga. Videl et vid quuntiur, officiur sum aut prorporecate omniaest quiatus cipsam quam que nonsedi cipsand eribus aut et adic tessi aceristem ellessunt. Itatur? Qui te viducim agnimoditem ipsae dicaepero temperi ossent aut labo. Lorio mod molest faccus siminctio el inctum dias magnihicabor aut ad quiam venestiunt, nobis vid quossima custios sitatib uscitat et lam ipsum faccus idipsap erspicid quisti cus doluptas nonsequis debit, occum eum et aut haria que resti sit prat. Volut autest esequat ecercium autatquat dustrum quiatem inia simporit arciet restotat minctoreped ut labo. Itas dolupti sitatist eum eos et as se et iliquam, coriate ctatem. Cae ea inulla quas re, sunt labo. Ut omnim quis ate nobita culpa sequatu repudae rspicimus sumquo te nos res eum iliquasint quam quas doluptur magnist, cus eium venim alitas ditibea tquatur sit laborer ibearchicto imus. Ibus unt. Quate dem quate pelluptae necto magnatis rae dem et volupta necest, ut hilibus assit amus ut debitat. Ut occum re, quid mostius que nonsed ene quate nus



Novedades de la industría Gadjets 1. Inspiro Direct es un novedoso método de trabajo

2. Optibond FL. Kerr nos vuelve a sorprender

con una nueva presentación unidosis para el sistema adhesivo Primer+Bonding de Optibond FL, evitando contaminación o envejecimiento de los componentes.

con composite que consigue grandes restauraciones dentales con una excepcional sencillez. Cuenta con composite dentina, esmalte y una gran variedad de flows para caracterizaciones.


4. Tetric Evoflow. La perfecta combinaciรณn entre fluidez y resistencia. Ideal para clases III y V.

3. Shiny. Para los amantes de la es-

tratificaciรณn. El nuevo sistema Shiny de la casa Micerium nos garantiza un acabado invisible.


Agenda Científica

48 ORALVIEW 1 | 2017


Abril:

21. UK Implantology Year Course Cardiff, Reino Unido

25. 99th Meeting of the Academy of Prosthodontics. Florida, USA 27. 42a Reunión Anual de dentistas de Sur Baden. Friburgo, Alemania

Mayo: 04. ITI World Symposium 2017 Basilea, Suiza 05. 3a Reunión anual de la Sociedad Internacional de Metal Libre de Implantología 11. XXXIX Reunión Anual de la Sociedad Española de Odontopediatría 11. AIC 19th International Congress and Conseuro. Bologna, Italia 11. FDM Forum Dental 2017 25. SEPA Málaga 17 25. EAED’s 31st International Congress Milán, Italia

Junio:

03. Implant Educators: Comprehensive Implant Continuum. Florida, USA


Formación continua 3-5 de abril

Diseño y arte con composites

Este curso 100% práctico es fruto del desarrollo y de la experiencia del Dr. Joan Autrán durante su desarrollo como especialista de la estética dental. El objetivo es proporcionar al alumno de tres capacidades imprescindibles para realizar restauraciones de composite perfectas: confianza, destreza y predictibilidad.

7-8 de abril

SEPA-ESADE Gestión empresarial de la clínica dental

Este curso surge como respuesta a las necesidades de los profesionales de la Odontología de incorporar a su día a día, las claves de una óptima gestión empresarial. Curso dirigido a propietarios y gestores de clínicas dentales que deseen mejorar sus herramientas y habilidades de gestión.

20 de abril

Módulo II: Título experto en cirugía y prótesis sobre implantes

El objetivo de este título es adquirir y afianzar los suficientes conocimientos teóricos y adquirir la habilidad y confianza necesarias para que el cursillista pueda establecer un correcto diagnóstico y plan de tratamiento de todas las situaciones clínicas posibles, en las que el tratamiento con implantes dentales es una opción terapéutica.

21 de abril

Módulo estética en implantes

El objetivo de este módulo impartido por el Dr. Sainz-Pardo Pinos es diferenciar entre el Implante Inmediato y el Implante Diferido. Saber qué hacer en cada caso, qué técnica utilizar, cómo resolver los problemas que puedan surgir y conocer los factores más importantes en cada situación clínica. Se abordarán diferentes escenarios: All-on-4®, All-on-6®, implantes sin encía rosa con y sin cirugía guiada (SmartFusion®).

50 ORALVIEW 1 | 2017


12-13 de mayo

Formación continuada en odontogeriatría integral

El curso pretende dar una visión integrada de la gerodontología y de los aspectos diferenciales de la asistencia odontológica del anciano: los cambios propios del envejecimiento, la pluripatología sistémica, la polifarmacia, las necesidades nutricionales, los cambios en la esfera psicológica y socioeconómica, la discapacitación y la limitación de la movilidad.

12-13 de mayo

Módulo II: Periodoncia y estética

A través de un enfoque eminentemente práctico y mediante el uso de casos clínicos y árboles de decisiones y prácticas en modelos, el curso tiene como objetivo ayudar al clínico con experiencia media en el campo de la implantología/periodoncia a tomar las decisiones adecuadas para obtener resultados estéticos, así como ejecutar la parte técnica de manera predecible.

23 de mayo

Formación online: La digitalización de la odontología

Curso online durante todo el día organizado por los doctores Sergi Pedemonte e Iván Mendoza. Te guiarán en el paso a paso de la planificación y toma de impresiones hasta la confección de restauraciones totalmente digital.

2-3 de junio

Odontología Mínimamente Invasiva. Principios y aplicación clínica

Bajo los pilares Identificación, Prevención, Tratamiento y Mantenimiento se comentarán los nuevos avances en Odontología Multidisciplinar de Mínima Intervención. Analizaremos cómo implementar la filosofía de mínima intervención en la consulta, para mejorar y estabilizar la salud bucal de nuestros pacientes. Durante la parte práctica se realizará toda la secuencia de test diagnósticos, su análisis y el plan de tratamiento.

ORAL VIEW 1 | 2017

51


ORALVIEW


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.