Op Weg februari - maart 2018 by Grote Routepaden

Magazine voor Wandelaars & Fietsers

PB- PP B- 21170 BELGIE(N) - BELGIQUE

2018

1 GR 5A: op citytrip met leem aan je voeten Acht dagen Noord-Schotland en Orkney Micro-avontuur in Drongengoedbos Met Heidi de Zwitserse bergen in

Retouradres: Grote Routepaden vzw, Beatrijslaan 72, 2050 Antwerpen - Afgiftekantoor Antwerpen X - Erkenning: P 309099 - Tweemaandelijks Februari – Maart 2018 - 6,50 €

Op de tanden bijten in Albanië Op stap in Cilento

Nieuwjaarstips van onze beursmedewerkers Maasfietsroute • GRP 563 • Vlaanderen Fietsroute • Moezelsteig • GR 5 Lotharingen

peacewalker 42 km | teams van 4 | 10 u

oxfam trailwalker 100 km | teams van 4 | 30 u

EDITO

Valle Maira, Piemonte Foto Greet en Jan Boonaert-Hermans.

Eindejaarslijstje “We wensen je toe dat je mooie herinneringen van 2017 kan meenemen op je pad van 2018”, luidde een van de fijnste nieuwjaarsboodschappen die ik kreeg. In de mail was nog iets toegevoegd: “Dankzij Op Weg zijn we in 2017 op deze prachtige plek beland.” De mosterd voor hun geslaagde zomertocht haalden deze vrienden uit een artikel over de herstelde oude paden en de gezellige posto tappa’s van de Valle Maira in het Italiaanse Piemonte (Op Weg 2016 6). Het resultaat was het Alpenpanorama hierboven. Op het moment dat de wens toekwam was de vlam van de Warmste Week net gedoofd, maar van zo’n beeld kreeg ik het even warm. En vooral veel goesting om in 2018 op prachtige plekken als deze te belanden. Samen met de redactie en met alle gelegenheidsschrijvers wens ik jullie hetzelfde toe. De plek mogen jullie zelf invullen. Daarnaast beloven wij alleszins ons uiterste best te doen om jullie daarvoor een frisse lading fijne, verrassende en gevarieerde suggesties te presenteren.

Op de eerste pagina’s van 2018 vliegen we er meteen in. Voor een Tijdloze 100 Fietsroutes of 1000 Onvergetelijke Wandelklassiekers hebben we iets te weinig vrouw- of mankracht. Maar onze medewerkers op de Fiets en Wandelbeurs hebben toch voor een behoorlijk mooi eindejaarslijstje gezorgd. Beschouw het als een bescheiden aperitiefhapje voor al het lekkers op de pagina’s en nummers die volgen. Wanneer jullie dit lezen is het buiten misschien nog wat winters somber. Maar net als op onze cover breken de zonnestralen ongetwijfeld snel door de wolken. En dan kriebelt het nog meer om opnieuw een jaartje ‘op weg’ te gaan. Veel beurs, lees-, fietsen wandelplezier, Peter Cristiaensen Hoofdredacteur Op Weg

2018-1 Op Weg |

Het ideale geschenk om jezelf of je beste wandelmaatje eens goed te verwennen.

Zorgeloos op pad gaan, dat is wat je mag verwachten van een GR-wandelarrangement. Een warm onthaal, lekker eten en kant-en-klare routebeschrijvingen krijg je van de hotelier. Je wandel schoenen aantrekken is het enige wat je zelf hoeft te doen. Foto Annelies De Bleeker

G R - W A N D E L A R R A N G E M E N T E N 1 Pajottenland Drie wandeldagen op de GR 512 langs golvende akkers, kleine dorpjes, vierkantshoeven en kastelen tussen Halle en Geraardsbergen. – In een modern, sfeervol hotel ** in OLV- Lombeek. – 2-daagse: € 145 – 3-daagse: € 236 – 4-daagse: € 326*

2 Hageland Je volgt de Demer en de Winge langs fikse heuvelruggen, broeken en beemden. – In een charmehotel*** in Rillaar met sauna en jaccuzi. Met mogelijkheid tot gpsinitiatie. – 2-daagse: € 145 - 3-daagse: € 234*

Maas- & Mergelland

Het golvende Limburgse Mergelland biedt vele hoogtepunten en verrassende panorama’s. – In een prachtig gerestaureerde hotelhoeve** in Riemst. – 2-daagse: € 140 - 3-daagse: € 211*

Fruitig Haspengouw

Met holle wegen, akkers, boomgaarden en een stukje Romeinse heirbaan als ingrediënten. – In een comfortabele hotelhoeve** in Batsheers. – 2-daagse: € 159 3-daagse: € 239*

Hoppe- & Heuvelland

Aan beide zijden van de ‘schreve’, waar de herinneringen aan de Groote Oorlog nooit ver weg zijn. – In een aangenaam hotel*** boven op de Rodeberg in Westouter. – 2-daagse: € 128 - 3-daagse: € 210 - 4-daagse: € 289*

In en om Voeren

Door de golvende landschappen van het Krijtland, Voeren en het Land van Herve. – In een schitterend gerestaureerde vierkantshoeve*** in ’s Gravenvoeren. – 2-daagse: € 146 - 3-daagse: € 242*

Antwerpse Kempen

Genieten van zandige heuvelruggen en uitgestrekte bossen in de 'stille' Kempen. – In een luxe hotel*** te midden van het rustgevende groen rond Lichtaart. – 2-daagse: € 146 - 3-daagse: € 238*

Zwalm en Vlaamse Ardennen

De driehoek Oudenaarde-Ronse-Brakel verrast met pittige hellingen en schitterende panorama’s. – In een comfortabele B&B met fijne maaltijdservice nabij het landelijke Brakel te midden groene rust. – 3-daagse: € 239 (geen singleboeking mogelijk)

Informatie en boekingen bij Anders Reizen T 013 33 40 40 www.andersreizen.be * Single toeslag op aanvraag bij Anders Reizen

IN DIT NUMMER 10

Nieuwjaarstips van onze beursmedewerkers

Reportages 10

WANDELREPORTAGE | België GR 5A: op citytrip met leem aan je voeten

FIETSREPORTAGE | Nederland, België, Frankrijk Stroomopwaarts langs de Maas

WANDELREPORTAGE | Duitsland Dronken van Moezelbochten

FIETSREPORTAGE | België Rondje Vlaanderen

WANDELREPORTAGE | Zwitserland Met Heidi de bergen in

FOTOREPORTAGE | Albanië Op de tanden bijten

FIETSREPORTAGE | Schotland Acht dagen Noord-Schotland en Orkney

Tips

WANDELTIP | België GRP 563: de altijdgroene Ronde van het Land van Herve

En verder 22 Fietsnieuws 26 Wandelnieuws 28 Info

GR 5: andere weg door Lotharingen

29 Onderweg 34

Zwitserland verovert ons fietshart Rondje Zwitserland

WIN !

Beurswedstrijd p 63

FIETSAVONTUUR | Zwitserland

WANDELAVONTUUR | Italië Op stap in Cilento

Een arrangement in Kasteel Mariagaarde

COLUMN | Een moeilijke helling

2 x een backpack Thule AllTrail 3 x Kastelenbox + boek

WANDELAVONTUUR | België

‘De mooiste kastelen van Vlaanderen’

3x Wandelkaart Kalkense Meersen-Donkmeer p 26 3x Lopen langs Linies p 27 3x Peaks of the Balkans Trail p 27

Micro-avontuur in Drongengoedbos

WANDELAVONTUUR | België Drie dagen Ardennen

58 Verenigingsnieuws 65

Opmerkelijk | Voyager

COLUMN | Prince

2018-1 Op Weg |

NIEUWJA ARSTIPS Wat brengt 2018 aan wandel- of fietsavonturen? Indien je voor jezelf nog geen antwoord hebt gevonden, kunnen deze tips je misschien ‘op weg’ zetten. En nog interessanter: alle wandeltips en sommige fietstips komen van onze medewerkers op de Fiets en Wandelbeurs. Zit er iets tussen dat je aanspreekt, dan kan je op onze beursstand terecht met al je vragen.

Het Oostwaardpad Tom Langmans

Dertig kilometer boven Breda ligt De Biesbosch, een van de zeldzame zoetwatergetijdengebieden van Europa. Dankzij het mooie Oostwaardpad komt ook de wandelaar aan zijn trekken in dit doolhof van rivieren, kreken en eilanden. Het 23 km lange pad is grotendeels onverhard en loopt langs boerenakkers en dwars door karakteristieke grienden. np-debiesbosch.nl

La Lorraine Gaumaise Ward Van Loock

Het uiterste zuiden van België en het Franse Pays de Montmedy hebben de handen in elkaar geslagen. Resultaat is een uniek netwerk voor fietsers, met bewegwijzerde rondritten van 43 tot 78 km die je aan elkaar kan rijgen. Ook voor langeafstandswandelaars zijn er bewegwijzerde circuits uitgetekend. randos.lorraine-gaumaise.com

Narviksfjell Pieter Bonte

Hoog in Noorwegen, moeilijk bereikbaar en dus nog tamelijk onbekend, ligt Narviksfjell. Het gebied heeft alles wat liefhebbers van ongerepte natuur zoeken: gletsjers die je te voet kan oversteken, kuddes van wilde rendieren op je pad en groene valleien om helemaal tot rust te komen. www.ut.no

6 | Op Weg 2018-1

Paris… à pied Cathy Verschoore

“Een originele ontdekking van de Lichtstad”, dat is wat de Franse topogids belooft. En die belofte wordt meer dan waargemaakt. Volledig binnen de kleine ring rijgen drie doorsteken van elk dik 20 km toeristische toppers en ongekende oases van rust aan elkaar. Ik onthoud bijvoorbeeld het zicht op de Eiffeltoren van op de Pont de Bir Hakeim, het Quartier de Mouzaïa en de helling van Montmartre. www.ffrandonnee.fr

De Malerweg Yanick Bos

In het voormalige Oost-Duitsland, vlakbij de Tsjechische grens, ligt de Malerweg. Langs dit 112 km lange pad ontdek je diverse landschappen, maar zal je toch vooral versteld staan van de adembenemende rotspartijen. Het pad is goed bewegwijzerd en de voorzieningen langs de route zijn uitstekend. yanickintothewild.wordpress.com

2XC2C

Guido Vandroemme

In Noord-Engeland is een dubbele Coast to Coast mogelijk: van de Noordzee naar de Ierse Zee en terug, en dit via de Hadrians Cycleway en de Sea to Sea route. Onderweg fiets je door enkele van de mooiste natuurgebieden van Engeland: het Lake District, de North Pennines en het Northumbria National Park. Let op voor ruige kastelen, uitgestrekte ‘moors’, blauwe meren, groene heuvels, mysterieuze steencirkels en de muur van Hadrianus. www.velotoeren.be

Van Pisa naar Lecce Bart Van Santvliet en Katrien Seynaeve

Van de scheve toren in het noorden naar de hak van de laars in het zuiden: onze 2000 km lange fietstocht dwars door Italië was een aaneenschakeling van spectaculaire landschappen, authentieke historische stadjes, uitdagend fietswerk en culinaire hoogtepunten. www.opweg.be>archief

Fisherfield

Bart Teugels

Deze ‘Great Widerness’ is een spectaculair en bijna boomloos berggebied aan de westkust van Noord-Schotland. Je vindt er boulderterrein, steile hellingen, rivieren, gemakkelijke scrambling, smalle bergruggen en toppen tot ongeveer 1000 meter. Je kan er in alle vrijheid wildkamperen of overnachten in Shenavall bothy. www.walkhighlands.co.uk/ullapool/fisherfield

2018-1 Op Weg |

Zeeland Christine Liagre

Als jong koppel zonder auto gingen we vanuit Gent op bezoek bij een vriendin in Breskens, met de fiets 55 km. Later namen we vaak de overzet naar Vlissingen om verder op verkenning te gaan. Naar de spectaculaire Deltawerken en de stadjes en dorpen die zo anders zijn dan bij ons. Om er vanop de dijken te genieten van de lappendekens van akkers en glinsterende waterpartijen. Onze gevechten met de wind op de Zeelandbrug zijn legendarisch. www.vvvzeeland.nl

De Eifel en de Hunsrück Yves & Katrien De Beleyr-Wybo

Vlot bereikbaar, dicht bij huis en toch anders dan de ‘traditionele’ Ardennen, dat is de Eifel. In de goed uitgebouwde nationale parken kan je langeafstandspaden makkelijk combineren met lokale wandelroutes, voor een ommetje langs een kratermeer of een uitdagende meerdaagse tocht door echt (!) bos. www.eifel.info

Slavnik

Mojca Nodelijk Guštin

Slavnik is een berg in Slovenië van 1028 meter hoog, een plek waar Alpen en mediterrane wereld samenkomen. De regio is op zijn mooist in mei: in het hooggebergte is de laatste sneeuw aan het smelten, in het middelgebergte veranderen de grasvelden in bloemenweides en aan de Adriatische kust is het al haast zomer. Drie seizoenen die je kan beleven in een paar dagen. mijnslovenie.com

Rondje Ardennen Guy Raskin

De Belgische, Luxemburgse en Franse Ardennen doorkruisen kan perfect via spoorwegroutes en rivierdalen. Door het beperkte stijgingspercentage is deze 570 km lange lusroute door bossen, venen en valleien toegankelijk voor een breed publiek. users.telenet.be/fietscontreien

8 | Op Weg 2018-1

Het Droompad Roeland Verschraegen

Dit pad van München naar Venetië is de mooiste bloemlezing van de Alpen. Nergens anders krijg je op drie weken een grotere verscheidenheid aan landschappen voorgeschoteld: de Karwendel, het Zillertal, het Pustertal, Puez Geisler, de Sella Gruppe, Val Civetta, de Dolomiti Bellunesi en tenslotte de wijnregio Veneto met de stad Venetië als orgelpunt. roversmountains.wordpress.com

RandoVélo

Gaëtan Muyldermans

Het voordeel van aan de taalgrens te wonen is dat je gemakkelijk van het ene fietsnet naar het ander kan flippen. De RandoVélo routes sluiten vaak aan op RAVels, LF-routes en knooppuntennetwerken. Toch verdienen ze mijn voorkeur omdat ze vaak de mooiste Waalse landschappen verbinden met leuke en soms onbekende dorpjes en steden. www.randovelo.org

Le Pays des Collines

Dani Nolf

Dit Land van Heuvels, net onder de taalgrens, vormt de tegenhanger van de Vlaamse Ardennen. Het wordt gekenmerkt door een sterk geaccidenteerd bocagelandschap met statige beukenbossen, doorspekt met kabbelende beekjes. Kortom, een wandelparadijs vol onverharde bos- en veldwegen, dat perfect aansluit op het Vlaamse wandelknooppuntennetwerk. www.paysdescollines.be

GR 131 Chris Belmans

De bekende Caldera de Taburiente is de leidraad van deze bekende GR op het Canarische ‘wandeleiland’ La Palma. Het pad garandeert vele en mooie vergezichten in een uniek decor dat voortdurend de sporen laat zien van de vulkanische oorsprong. Door het gunstige klimaat kan je er zowat het ganse jaar wandelplezier beleven. christrekking.wordpress.com

2018-1 Op Weg |

WANDELREPORTAGE | België

Op citytrip met leem aan je voeten LEGENDE BEWE

nde steunpunten

STREEK-GR

Knokke

Nieuwpoort

Tielt

Kortrijk Tielt

Antwerp Dendermonde

Aalst Sint-Niklaas

Eeklo

Vilvoorde

l Brusse Mechelen Dendermonde Halle

Oudenaarde Gent

Aalst

Vilvoorde

Roeselare

VERKEERDE RICHTING

120 - 0

ELKAARTEN

nde van Vlaander traject GR 5A Wandelro GR aansluitende (Streek-) tijdelijk of alternati

GEBRUIKTE SYMB

referentiepunt

op te merken

ef traject

cks Download de gps-tra en updates op epaden.be www.groterout

OLEN

horeca

picknicktafel/rus

camping/trekkers

hut

tbank

je In de gids vind bezienskaart waarop een gedetailleerde bus- en logies, horeca, waardigheden, aangeduid. treinhaltes zijn schrijving je een routebe Daarnaast vind matie. en achtergrondinfor

uitzichtpunt

S | WANDELGID

LEGENDE WAND

erd Brussel Oudenaarde acht en rijk gevarie Ieper via heel wat onverw Poperinge eg verwend metKortrijk in het Noordwesten Halle Je wordt onderw polderlandschappen de pittoreske Kemmelvan de weidse Denderstreek, en natuurschoon: de mysterieuze Scheldeoevers, tot de duinreservaten et te de majestueuze nnige Westhoek comple en en de eigenzi het wandelfeest 140 - 0che Vlaamse Ardenn eekust. En om dorpjes, historis van de Noordz n nte strande charma 0 . Door de de brede seld met 100 dat moois afgewis el en militair erfgoed maken wordt al htingsmoindustrieel, culture talrijke overnac n en fascinerend ar vervoer en de provinciestede te delen met het openba gemakkelijk op vlotte bereikbaarheid is deze vernieuwde wandelroute nog op om je eg . Waar wacht je gelijkheden onderw voorkeuren en mogelijkheden ieders in etappes naar ? en aan te trekken e wandelschoen op de linker bladzijd

NDER EN ONDE VAN VLAA

ort Nieuwpo Ieper Poperinge Veurne Kemmel

Mechelen en

Gent

Brugge

Oostende Roeselare

RECHTS AFSLAAN

Sint-Niklaas

Eeklo

Knokke

Veurne

LINKS AFSLAAN

Antwerpen

Brugge

Oostende

RECHTDOOR VOLGEN

N ELR ON DE VA GR 5A WA ND VLA AN DER EN GR 5A WAN DELR

voorrang Opgepast! ter plaatse altijd de bewegwijzering Bij twijfel heeft de topogids. g en/of kaart in de wegbeschrijvin

WANDEL G I D S

en zal van Vlaanderen en West-Vlaander vroegere GR 5A Wandelronde veel te wandelen viel in Oostgrenzen van het niet gids. Ruwweg de Wie dacht dat er plezier van worden door deze 570 km wandel we je mee voor aangenaam verrast in Brugge. ren volgend nemen Vlaanderen’ ligt ‘Wandelronde van Graafschap Vlaande en einde van deze topniveau. Begin

GWIJZERING

op bestaa ring is aangebracht De GR-bewegwijze afsluitingen, enz... zoals bomen, palen,

Roesbrugge langs de IJzer.

VAN S DE GREN ZEN WAN DELE N LANG ANDE REN 570 KM T-VLA OOST- EN WES

station

B&B/hotel

140 - 0,1

tramhalte

bevoorrading

bushalte

rberg jeugdhe jeugdherberg

120 - 0,1

100 - 0,1

Vernieuwde GR 5A ‘Wandelronde van Vlaanderen’ tram

metro (png bestand)

)

premetro (Antwerepen

Geef de vijf kenmerken van de polders, de zandstreek en de leemstreek? In de aardrijkskundeles was het antwoord een kwestie van goede of slechte punten. Wie weet kreeg jij ook een degout van al die theorie over vruchtbare en onvruchtbare grondsoorten. Maar als je zo nodig wil afrekenen met die afknapper uit je schooltijd, probeer dan eens de vernieuwde Wandelronde van Vlaanderen. Zo honoreer je ook het werk van onze ‘nalopers’. ÆÆ Tekst Johan Lauwerier foto’s Jan Van Herrewege, Jaak Perneel, Geert Creve en David Capelle.

| Op Weg 2018-1

Palingbeek.

Aardrijkskunde en geschiedenis Hingen er in jouw klas ook nog van die oude didactische wandkaarten met de landbouwstreken van België? De leraar had het over duinen en getuigenheuvels, maar het vervelende was dat je op de volgende toets de vijf kenmerken van die landschappen diende op te sommen. Dus moest je die thuis instuderen, want in de klas had je zitten wegdromen van de Hoge Blekker en het geheimzinnige Raspaillebos. Je was daar liever ter plekke geweest om het zand of de bosgrond onder je voeten te voelen. Met GR 5A heb je een uitgelezen kans om dit gemis goed te maken en de zandstreek en de leemstreek te ontdekken. Maar misschien heb je meer interesse in geschiedenis? Of ben je eerder een stadsmens? Geen probleem, de gerenoveerde 560 km lange GR 5A is ook de verbeelding van vele eeuwen Vlaamse historiek, en tegelijk ook een beetje citytrip. In Brugge kan je beginnen met het bewon-

deren van de trapgevels. Daarna volgen 15de eeuwse patriciërshuizen in Damme, stadswallen in Hulst, de Grote Markt in Dendermonde, het Schepenhuis en het belfort in Aalst, een gotische marktbron in Geraardsbergen, de Sint-Hermeskerk in Ronse, het staketsel in Nieuwpoort, de Mercator in Oostende en Belle Epoque villa’s in De Haan. Van tussen de frivole gevels en al dat stedenmoois wandel je zo de velden en de bossen in. Van de polders naar de zand- en de leemstreek en verder naar de duinen, langs rivieren en kanalen, over beekjes en vlietjes, langs plassen en kreken.

“Sint-Jacobsgat zit nog in je gedachten wanneer plots de skyline van Antwerpen opduikt. Een echt wow-gevoel.” Als je de tocht spreidt over de seizoenen, kan je alles meemaken: blauwe hyacinten in de Vlaamse Ardennen, sneeuw op de toppen van het West-Vlaams Heuvelland, Wase woeste najaarswinden, herfstnevels in de valleien van

Schelde, Dender en Leie, aprilse grillen in de Moeren of zonnekloppen op het strand van Bredene.

Cathy, Jan en Dirk Met het nieuwe ‘GR-boekje’ heb je een betrouwbare gids voor onderweg. Die leidraad is grondig nagelezen en zo nodig gecorrigeerd. Dat deden de ‘nalopers’, onze ultieme controleurs zeg maar. Zij gingen met de ontwerpteksten op pad om te zien of “nu sla je linksaf ” niet een keer “rechtsaf ” moest zijn. En of, o wee, het bos waar je rechtdoor diende te lopen intussen niet is gekapt. Bij enkelen van hen peilden we naar hun bevindingen. Cathy De Gusseme en Jan Thys zijn een Brugs koppel fervente Compostelastappers. Op hun trainingstochten ontdekten ze dat je ook wandelend aan je achterdeur ontdekkingen kan doen. Dirk Van Braeckel uit Gent is naast naloper ook mede-eindredacteur van de nieuwe gids. Hij bood spontaan zijn diensten aan omdat hij als ijverig gebruiker van onze topogidsen vaststelde dat de wegbeschrijvingen af en toe wel “voor verbetering vatbaar waren”. Van het nut van zo’n gids moet je hem niet overtuigen: “Zo’n gids is zeker zijn geld waard, vooral om je tocht te plannen en in gedachten al een beetje op stap te gaan. Onderweg kan je dan gewoon de tekens volgen, eventueel in combinatie met smartphone of gps.”

2018-1 Op Weg |

Aan de kust duik je de duinen in.

Skyline Cathy en Jan: “Als proef deden we één stukje van Houthave naar Nieuwpoort. Blijkbaar waren we geslaagd voor dat examen, want eindredacteur Geert Creve vroeg of we nog een traject voor onze rekening konden nemen. En daarna nog één… Zo konden we ook het Kluisbos op ons palmares zetten. Van De Klinge naar Antwerpen waren we verrast door de zeer groene omgeving. Je passeert daar het natuurgebiedje Sint-Jacobsgat, een kronkelend snoer van kreekjes, rietkragen en moerassen. Die oase zit nog in je gedachten wanneer plots de skyline van Antwerpen uit de Schelde opduikt. Een echt wow-gevoel. Maar ook de entree van Nieuwpoort mag er zijn. Buiten de stukken strand en duinen is het traject De Panne - Nieuwpoort - Brugge wel veel verhard, maar toch mooi. Je trekt van weilanden naar velden met gewassen. Komend uit de richting Brugge begin je aan Vosseslag al de zee te proeven. Plots aan het strand uitkomen is een bijzondere ervaring.” “Ontmoetingen onderweg zijn ook typisch GR”, gaan Cathy en Jan verder, “maar als ‘naloper’ overvalt het je nog vaker. Passanten vragen of je een zoektocht doet en of ze misschien kunnen helpen. Zo geraak je aan de babbel en krijg je weer wat oog voor ‘de kleine dingen des levens’.”

Struinpad Dirk: “Wat een GR-pad zo boeiend maakt, zijn de plekken waar je anders nooit komt. Ik denk aan het ‘struinpad’ langs de Eekloosche Watergang. Dat is eigenlijk geen wandelpad, je loopt er in de wei tussen het vee. Voor mij zijn verharde stukken ook niet zo’n ramp. Ze zijn meestal nodig om de GR zijn meerwaarde te geven: de charme om van plaats naar plaats te gaan. Veel trajecten zijn trouwens ten goede veranderd, met minder verhard.”

| Op Weg 2018-1

Het Bolwerk Generaliteit in Sas Van Gent.

Of de doortocht van de vele steden toch niet een probleem vormen? Dirk: “Gelukkig ligt er geen echt grote stad op de route. En van de kleinere steden kan je ook het genot hebben. Je vindt er meestal wel een overnachtingplaats en haltes van trein, bus en tram. Daardoor zijn er voor de combinatie wandelen met openbaar vervoer op heel wat trajecten van GR 5A veel mogelijkheden. Op of vlakbij de route liggen 15 treinstations en het aantal bus- en tramhaltes (die laatste aan de kust en op Antwerpen-Linkeroever) is niet te tellen. Afhankelijk van je daggemiddelde kan je de hele ronde in 25 à 40 stapdagen spreiden over eendagstochten en lange weekends. Dat lukt bijvoorbeeld zeer goed op het traject Bornem - Aalst - Ronse - Avelgem. In de grensstreek met Nederland en Frankrijk is het moeilijker. Misschien kan dat een beetje afschrikken, maar het beste is er gewoon aan te beginnen, met enkele etappes.”

“Als het regent doen we een regenjas aan. Maar onze topogids, die mag niet nat worden! Dan nemen we kopietjes mee!”

Oldtimer Waarom kiezen voor een doorgaande tocht, met al het bijhorend gepuzzel met dienstregelingen van trein en bus (die dan nog vaak niet rijdt in het weekend)? Cathy: “Door van plaats naar plaats te trekken, kom je op plaatsen waar je met een gewone luswandeling of via de knoop-

puntennetwerken nooit terecht zou komen. De tocht van het station van Brugge naar De Haan was voor ons bijvoorbeeld heel bijzonder. Onverwacht kom je meteen in bosrijk gebied. Verder gewoon die tekens volgen is voor mij de max. Je wandeling wordt dan zeer gevarieerd. Die mélange is zo aantrekkelijk. We hebben dat nog het best ondervonden bij het nalopen. Want dat is een andere manier van wandelen. Je moet dan een knop omdraaien: niet op de tekens letten, maar je op de tekst concentreren. Om het wat vooruit te laten gaan, deden we bij het nalopen soms een paar stukken met de fiets. Maar als je echt een GR stapt is zo’n afwijking natuurlijk not done. Vaak zeggen we dat we een stuk opnieuw zullen doen, om er echt van te genieten, gestuwd ook door de drang om ons te laten verrassen door het onverwachte. En als het vlakke land wat saai dreigt te worden, kan je er zelf iets aan toevoegen. Ik zag eens een oldtimer ergens in le plat pays en hield mijn fototoestel schuin om hem in beeld te brengen. Hij leek wel een steile helling op te tuffen. Eens beslist om op weg te gaan houd niets je nog tegen. En als het regent doe je gewoon een regenjas aan. Maar onze topogids, die mag niet nat worden! Als regen wordt voorspeld nemen we kopietjes mee!”

Getuigenheuvels Jan: “Met knooppunten moet je het zelf uitzoeken. Op een GR ben je verlost van de zorg om de route. De boeiende plekken worden voor je uitgerold. En je kan altijd iets bijleren. Over landschapsbeheer bijvoorbeeld, als je aan Tillegembos komt, een gebied van polder besturen en wateringen. Of over de geologische oorsprong van de getuigenheuvels in de Vlaamse Ardennen en het Pays des Collines. Je kan die ‘bergskes’ ook aan den lijve voelen. Ze zijn wel maar 100 m hoog maar ze komen wel

Bosanemonen in het Raspaillebos.

Zarlardinge in de Dendervallei.

kort na elkaar. Het gehucht D’Hoppe is dan een aangename rustplaats in het bos. Meerdere dagen aan een stuk door Vlaanderen trekken is mogelijk. Je kan vanuit een centrale plaats trajecten aan mekaar rijgen en een stuk GR heen en terug mag ook. Mijn advies? Koop een goed paar schoenen en vertrek. Als je het budgetvriendelijk wilt houden, moet je wel uitkijken voor de overnachtingen. B&B’s zijn niet altijd goedkoop en bieden luxe die niet elke wandelaar verlangt. Een netwerk van albergo’s zoals op de bedevaartroutes hebben wij hier niet.”

Stille Waters De impact van ‘de eerste keer’ is een bekend fenomeen. Die kan leiden tot verslaving. Op

strook polders, ook geen garantie voor propere schoenen. In De Panne duik je de duinen in. Even stampvoeten en het laagje zand is er zo weer af. Maar eerst wacht nog het vlakke land van Bachten de Kupe, de IJzervlakte. In deze dunbevolkte, haast onnatuurlijk vlakke streek wandel je uren in de eindeloze leegte. Je komt door stille dorpen met indrukwekkende kerktorens. In Roesbrugge steek je de IJzer over. Daar is de Grote Oorlog, 100 jaar geleden, nog altijd vlakbij. De Moeren zijn de stille getuigen van het leven achter het front. In deze drooggelegde moerassen loop je 4 meter onder de zeespiegel. Hier bepaalt de wind, en alleen de wind, de gang der dingen. Zet je schrap.

een dag loop je door de coulisselandschappen van het Waasland naar de machtige bochten van de Schelde. Daar zijn dan de ‘Stille waters’. Die horen tot het collectief geheugen, maar in het echt zijn ze nog mooier dan op televisie. Nevels over het water, getemperd zonlicht, slikken en schorren, groene hoekjes aan de waterkant, en het veer van Mariekerke. Ook al ben je daar al meermaals overgevaren, het zal ook aanvoelen als de eerste keer, een tocht naar een onbekende mysterieuze overkant. Ontkom je echt niet meer aan de zucht naar meer, dan zal je voorbij Westouter kennis maken met zandlemig Vlaanderen. Vastklevende klei maakt het stappen lastig. Daarna volgt nog een

PRAKTISCHE INFO 30

Knokke-Heist Blankenberge

zee ord Oostende

Antwerpen

Zelzate

Gent

IJz er

E 403

Roeselare

BELGIË

Sch

Leie

Kortrijk

Aalst

lde Oudenaarde he

Ieper

Den

Roubaix

Ronse

der

GR 5A

Lille

lde

bewoning en oprukkende betonstroken dwingen GR-ontwerpers

Temse

van de nood een deugd te maken. Die opdracht is voor GR 5A goed

Dendermonde Mechelen

geslaagd, omdat heel wat natuurgebieden meer toegankelijk zijn dan voorheen. Een overzicht van alle wijzigingen vind je op de Grote Routepaden website.

E 40

Ninove

Geraardsbergen E 429

het veranderende landschap, wordt een GR voortdurend verplicht andere paden te kiezen en zichzelf te verleggen. Aanzwellende

St-Niklaas E4

Diksmuide

FRANKRIJK

Net zoals een rivier in de loop der tijden nieuwe beddingen zoekt in Terneuzn

GR 5A

Brugge

No Nieuwpoort De Panne Veurne

Poperinge

NEDERLAND Sluis

Brussel

Op Weg 2018

Gidsen en kaarten De nieuwe topogids vervangt de tweedelige gids uit 2003 en bevat behalve de kaartjes en de wegbeschrijvingen (in twee richtingen!) ook alle andere nodige info. Je leest er ook waar de naam

Route en bewegwijzering

GR 5’A’ vandaan komt. Te koop in de GR-webshop: € 16,20 voor leden,

GR 5A ‘Wandelronde van Vlaanderen’ is een grote lus rond het

€ 18 voor niet-leden.

oude graafschap Vlaanderen, de huidige provincies Oost- en WestVlaanderen. Deze in twee richtingen wit-rood bewegwijzerde route is 570 km lang en een van de langste rondwandelwegen in Europa.

ONLINE

KAART

TRACK

FOTO’S

Het ‘officiële’ begin en einde ligt in Brugge, maar je kan eender waar je eigen starten aankomstplaats kiezen. Net zoals je met de lengte van dagtrajecten kan variëren.

Voor al je vragen en voor de nieuwe gids kan je terecht op onze beursstand.

2018-1 Op Weg |

FIETSREPORTAGE | Nederland, België, Frankrijk

De Maas heeft zich een weg gebaand door de Ardennen.

Stroomopwaarts langs de Maas Vakantiefietsers die het graag vlak houden zijn ongetwijfeld fan van Europese toppers als de Donau-, de Rijn- of de Loireroute. Wie liever wat dichter bij huis blijft, kan nu van monding tot bron de Maasoevers volgen, goed voor een heerlijk vlakke drielandentocht. ÆÆ Tekst en foto’s Paul Benjaminse

Vogeltjesmarkt Het is zomer. Het onweer trekt net weg wanneer ik op een zondagochtend vroeg uit Maastricht vertrek. De straten dampen nog na als ik de heuvel naar de Sint-Pietersberg optrap. De plek van de graafwerken lijkt op een oude kraterwand, maar zal in de toekomst vast weer groen worden. Van de berg daal ik af langs een heel klein wijngaardje. Verder zuidwaarts zullen er nog volgen, maar dat duurt nog even. Naarmate Luik nadert wordt het een rommelig zootje van oude binnenvaartschepen en afge-

| Op Weg 2018-1

bladderde plezierbootjes. Het is zondag, dus is het vogeltjesmarkt in de vurige stede. Aan de overzijde van de rivier merk ik een kilometers lang lint van kraampjes en voorbijschuifelende mensen. Aan de zijde van het fietspad is het lekker rustig. Iets te rustig, want nieuwsgierig als ik ben, steek ik de rivier over voor een slinger door het oude centrum en een kopje koffie op een terras. Het centrum ziet er tegenwoordig een stuk opgewekter uit. Alles lijkt meer opgeruimd, de dynamiek teruggekeerd. Voorbij Luik fiets ik langs de diepe wonde die

een eeuw verloren staalindustrie bij Seraing heeft achtergelaten. Het is een treurig zicht, met onkruid tussen de gevels van al die industriële gebouwen. Maar ergens straalt het ook nog wat van de hoop uit die deze regio ooit had.

Koeltorens Voor de torens van Tihange haal ik even mijn neus op. Ik probeer er onbesmet langs te geraken. Gelukkig voel ik niets en straalt de zon nog even hard. Na Hoei verheft de Maas zich tot schoonheid. Er waait een zachte wind in de rug en zelfs

Het Maasdal is niet overal een smalle vallei tussen heuvels.

met zeventig km in de benen verdwijnen de laatste kilometers tot Namen soepel onder de wielen. Maar dan zijg ik neer op een terras. Ik wil alleen nog maar drinken, liefst koud bier. Namen heeft gelukkig heel veel terrasjes.

Slinger

Charleville-Mezières zoeken we meteen het Place Ducale op. Dit is niet alleen een prachtig 17de eeuws plein, ontworpen naar het evenbeeld van het Place des Vosges in Parijs, maar het heeft ook heerlijke arcaden waaronder het goed opdrogen is. Voorbij Sedan komen er gaten in het wolkendek en ’s middags straalt het zon-

Bij Wépion schijn je de heerlijkste aardbeien van Wallonië te kunnen vinden. Ik kijk goed rond, maar vraag me af waar die dan geteeld worden. Bij Anhée stootte je vroeger op een kilometer kasseien op het fietspad. Dat heette toen cultureel erfgoed, maar het was dermate slecht voor de edele delen dat men er omwille van het nageslacht toch maar asfalt heeft gelegd. Na de citadel van Dinant en de rots van de Vier Heemskinderen blijft de rivier statig slingeren tussen de hoge groene wanden. De rivier snijdt diep doorheen de Ardennen en dat levert tot Charleville-Mezières het mooiste deel van de route op. Dankzij de aanleg van het fietspad zijn er gelukkig meer terrasjes gekomen, iets waar in Givet ook de Fransen zelf van genieten. Wat een heerlijke zomer.

licht weer langs de glooiende heuvels. In Stenay ligt een van de leukste musea van de streek: het internationale biermuseum. Het is geen lokaal gevalletje met wat toevallig bij elkaar geraapte overblijfselen, maar grondig en uitermate professioneel opgezet. Zelfs wie niet van bier houdt, kan van dit museum genieten.

Biermuseum

Mirabellenijs

De volgende ochtend valt het water met bakken uit de hemel. Bij het binnenrijden van

Verdun nadert, en dus de Grote Oorlog. Aan beide zijden zijn hier honderdduizenden sol-

In Stenay ligt een van de leukste musea van de streek: het internationale biermuseum.

daten voor het vaderland door de gehaktmolen gedraaid. Hele dorpen zijn weggevaagd om nooit meer te herrijzen. De groene heuvels treft geen blaam, het was allemaal mensenwerk. Maar de bomen, grassen en graanvelden hebben de voorbije eeuw de bloedsporen uitgewassen. De grote ronde rollen hooi ogen vrolijk en ook de mirabelbomen beloven zoete vruchten. De stad zelf was vroeger erg somber, maar is vandaag een stuk gezelliger geworden. Natuurlijk kan je er het oorlogsmuseum bezoeken, maar je kan ook op terrasjes langs het water zitten. Na Verdun volgt er even een saai stuk. Het is niet lelijk, maar er is gewoon wat minder te zien. Ooit klom ik over de dalwand naar het achtergelegen Lac de Madine. Eenmaal boven heb je een prachtig uitzicht over het meer en het omliggende land. Onweer dreigde en we daalden razendsnel af naar Heudières-sous-laCôte. Buiten gutsten de druppels naar beneden, maar binnen in het restaurant smaakte het mirabellenijs overheerlijk.

Jeanne d’Arc Bij Commercy ligt er plots een stuk kakelvers fietspad langs het Canal de l’Est. Dat gaat om het stadje heen, maar ik fiets toch even door het

2018-1 Op Weg |

Langs het Canal de l’Est.

uitgestorven centrum. Veel grandeur heeft het niet, maar wel twee terrasjes en die komen op het juiste moment. Daarna duurt het immers heel wat kilometers voor er weer iets van café op de route ligt. Bovendien volgt er nog een fikse heuvel. Eigenlijk kan je evengoed in het dal blijven via Pagny, maar de Maas is een regenrivier en in het voor- en het najaar kan deze behoorlijk overstromen, vandaar de klim op de officiële route.

Hoei.

Vroeger vloeide in Pagny de Moezel in de Maas, waardoor stroom en dal verbreedden. Wanneer we onze tocht stroomopwaarts verderzetten, is de Maas plots niet meer dan een beek. Het dal is veel smaller, waardoor het fietspad soms de heuvelwand moet opzoeken. Het is hier wel een stuk mooier. Jeanne d’Arc is in Domremy-laPucelle geboren en vele Fransen bezoeken haar geboortehuis en de basiliek die speciaal voor haar is opgericht boven op een heuvel.

Aangekomen bij de bron

Net voorbij Pouilly-enBassigny sta ik plots bij het monument waar ik het allemaal voor gedaan heb.

| Op Weg 2018-1

In Neufchateau is het verstandig wat inkopen te doen, want dorpswinkels heb je in deze streek nog nauwelijks. In Bourmont ontdek ik nog wel een bakker. Voorbij Neufchateau klimt de route een stukje plateau op om dan een leuk klein zijdalletje in te duiken. Zo vermijden we

de drukke weg langs de Maas. De ligging van Bourmont op een steile heuvel is bijzonder: boven zien de huizen er een fractie welvarender uit dan beneden. Verderop verdampen de heuvels. Op het glooiende plateau van Langres valt het stroompje van de Maas nog nauwelijks op in het landschap. De dorpen heten nog wel ‘sur-Meuse’, maar waarom is niet zo duidelijk. Net voorbij Pouilly-en-Bassigny sta ik plots bij het monument waar ik het allemaal voor gedaan heb. Hier ontspringt de Maas. Een picknicktafel helpt om bij te komen van alle emoties. De officiële route loopt nog dertig kilometer door tot het vestingstadje Langres. De laatste honderd meter gaan steil omhoog, maar de ligging is indrukwekkender dan het stadje zelf. Van hieruit vertrekt elke ochtend een trein naar Parijs.

OP WEG 2018 nr.1: reportage Maasfietsroute 55 xTerug123mm met Karel de Stoute

nis. Rondom de kathedraal oogt de stad Frans, maar in de 19de-eeuwse wijken bij het station zie je de stempel die het Duitse verleden op de stad heeft gedrukt. De lokale jeugd verkiest vandaag Metz boven Nancy, omdat de stad

meer dynamiek vertoont en met het nieuwe Centre Pompidou ook een culturele topper heeft. Tijd om terug te gaan. Gelukkig is er bijna ieder uur een trein naar Luxemburg en dan verder naar huis.

DUITSLAND

PRAKTISCHE INFO

Liège Ma

as Huy

Route en bewegwijzering De Internationale Maas fiets route is een bewegwijzerde route van de monding van de Maas in de Noordzee tot aan de bron in Noord-Frankrijk. De totale lengte bedraagt 930 km. Meer info: www.maasfietsroute.eu.

Dinant Givet

LUXEMBURG

CharlevilleMèzieres

Luxembourg

Sedan Stenay

FRANKRIJK

Om terug te keren volg ik een andere fietsroute. Eerst daal ik via een bebost dalletje af naar het kleine kuuroord Bourbonne-les-Bains. Langs de bovenloop van de Saône wordt het landschap weer mooier met beboste heuvels en dalen. Vanaf Corre ligt een fraai gloednieuw fietspad langs het Canal de l’Est. Het is zo nieuw dat er nog een hekje voor staat, maar daar kom ik makkelijk langs. Het fietspad loopt bijna onafgebroken tot Nancy en Metz. Bij Epinal maakt het kanaal de oversteek naar het dal van de Moezel. De fietsroute heeft de naam Charles le Teméraire (Karel de Stoute) gekregen en loopt van de grens met Luxemburg naar de Bourgogne. Er ontbreken nog enkele korte stukjes, maar de tussenliggende weggetjes zijn rustig. Als het afgewerkt is, ontstaat er samen met de fietspaden langs de Saône en de Rhône een route van Luxemburg tot Avignon. Hoogtepunt op dit traject is ongetwijfeld Nancy met haar Place Stanislas. Bij de prijs van de koffie betaal je voor het uitzicht, maar in het oude centrum zijn er leukere en goedkopere restaurants en cafés. Verder is er een prachtig museum over Art Deco, dat hier haar bloei periode heeft gehad.

Kaarten en gidsen

Montmédy

De gids De Internationale Maasroute van

Metz

Verdun

Langs de Moezel

St. Mihiel

Ten noorden van Nancy is de Moezel net zo breed als de Maas bij het begin van onze tocht. Binnenvaartschepen trekken hun sporen door het water en langs de oever zien we in de verte de contouren van de kathedraal van Metz opdoemen. Er komen steeds meer industriële complexen langs de oevers en spoorlijnen en snelwegen bundelen zich door het dal. Metz is een knooppunt van wegen en geschiede-

Commercy

Pont-àMouson

Nancy Maas

10 km

Langres

Charmes Épinal Fontenoyles-Château

e ze

Op Weg 2018

naar Metz is nog eens goed voor 320 km. Bovendien zijn er nog varianten toegevoegd info: www.cyclingeurope.nl. Te koop in de

Bayon Mo

Bourmont

goed voor 620 km. Het traject van de bron

die aansluiten op spoorverbindingen. Meer

Vaucouleurs Neufchâteau

Benjaminse uitgeverij beschrijft het traject tussen Maastricht en de bron bij Langres,

Bourbonneles-Bains

GR-webshop en op de beurs: leden € 17,55, niet-leden € 19,50.

ONLINE

FOTO’S

2018-1 Op Weg |

WANDELREPORTAGE | Duitsland

Dronken van Moezelbochten Mijn allereerste glas wijn kreeg ik van mijn oma, in 1979 op mijn communiefeest. Een banale, mierzoete Schwarze Katz uit Zell die ik met afkeer in kleine slokjes leegdronk. De Moezelwijn en de bijhorende streek kropen in mijn geheugen als suf, saai en ondermaats. Met de komst van de nieuwe Moezelsteig besloot ik te testen of er na 15 wandeldagen nog iets zou overblijven van mijn puberale teleurstelling. ÆÆ Tekst en foto’s Bart Vermeyen

Een echte steig De Moselhöhenweg bestaat 107 jaar, maar het pad lijdt aan dalende interesse en afgesloten passages. Met de Moezelsteig wil men deze oude rakker niet zozeer vervangen, maar wel een sportiever alternatief aanbieden. Met succes, want in 2016 werd de Moezelsteig verkozen tot mooiste Duitse wandelroute van het jaar, een hele eer voor een langeafstandspad dat toen amper twee jaar oud was. Het is een echte steig, een ‘bergweg’ die constant flirt met de steile Moezelhellingen.

| Op Weg 2018-1

Waar de fietser op de Moselradweg een vlak parcours onder de wielen krijgt, word ik getrakteerd op heel wat hoogtemeters. Tussen Perl en Koblenz wisselt de route 13 keer van oever. In vogelvlucht liggen tussen beide steden amper 132 km, maar de zigzaggende omweg tovert 365 km wandelplezier op de kaart!

Liefdesslotjes Voor ik in Perl van start ga, loop ik nog even over de Moezelbrug naar de Luxemburgse

oever. Op dit drielandenpunt ligt het dorpje Schengen waar in 1985 het Europees verdrag rond het vrij verkeer van personen werd bezegeld. Met de huidige vluchtelingencrisis is de sterke symboliek wat zoek. Restanten van de Berlijnse muur spiegelen zich maar beteuterd in het wateroppervlak. De love paddocks tower met zijn talrijke liefdesslotjes getuigt gelukkig nog wel van een vrij verkeer van geliefden. Via een aanlooproute, een ‘zuweg’, bereik ik de bosrand boven de stad, waar het officiële

Trotse getuigen van een lange geschiedenis.

startpunt ligt. Het pad langs de Bovenmoezel tot Trier is een zachte opwarmer. Tal van andere wandelkleppers dingen hier naar de gunsten van de wandelaar: GR 5, de Eifelsteig, de Duitse Jakobsweg, de Saar-Hunsrücksteig, de Saarlandrundweg en ontelbare lokale paden. Sommige boomstammen tonen een patchwork van wel 15 insignes! De mooi ontworpen wegwijzers van de Moezelsteig leiden me probleemloos door het doolhof van wandelpaden. Foutlopen op de route is zo goed als onmogelijk.

Gründlichkeit Nadat ik de Romeinse monumenten en vakwerkhuizen in Trier met een biertje en een braadworst heb doorgespoeld, wacht het echte werk. Telkens ik de Moezeloever opklim, prijs ik de Vibramzolen van mijn wandelschoenen. Sneakers zijn hier niet aan te raden, zeker niet na een buitje. Lastige passages op de Moezelsteig zijn steeds voorzien van een staaldraad of overbrugd met een ijzeren trap. Mensen met hoogtevrees worden op tijd gewaarschuwd voor een vrijgesteld stukje en aan gevaarlijke oversteekplaatsen bij drukke wegen hangen waarschuwingsborden. Op één plek maakte een windhoos het bos ontoegankelijk en werd er instant een alternatieve route aangeduid. De Duitse ‘gründlichkeit’ maakt het aangenaam en veilig wandelen.

Zigzaggen De Moezel meandert op zijn mooist tussen Schweich en Treis-Karden. Bovenop de landschapskrullen, zigzagt het pad. Op de fraai ontworpen kaartjes van de gids kronkelt het ingekleurde tracé als een dronken slang. Hierdoor kan ik vaak halverwege een etappe mijn beginpunt nog zien. Echt snel vorder ik dus niet

Wijnboeren hebben hier een hart voor wandelaars.

op de overzichtskaart, maar de Moezelsteig vraagt om traagheid. Traagheid is nodig om het natuurschoon op te nemen. Langs de flanken van de rivier is immers veel meer te zien dan alleen maar keurig onderhouden wijnstokken. Dichte loof-en dennenbossen wisselen af met velden vol geurig koolzaad en wiegend graan. In de smalle zijvalleien verstoppen zich fraaie burchten of oude kerkjes. Elke kilometer ontvouwt zich weer een ander landschap. Mijn vooroordeel van saaie regio sneuvelt snel en achter elke bocht ben ik benieuwd naar de volgende verrassing.

Echt snel vorder ik niet op de overzichtskaart, maar de Moezelsteig vraagt om traagheid.

Wijnrevolutie De wijnproductie heeft de laatste jaren een enorme boost gehad. Met hulp van Europees geld worden oude wijngaarden gerooid en nieuwe druivensoorten aangeplant. Dit levert niet alleen bergen van gewaardeerd brandhout op, maar ook fijne droge kwaliteitswijnen. Vernuftige productieprocessen hebben de goedkope wijn van mijn oma verdrongen. Nu staan er hemelse flessen in elk dorp te schitteren en kan ik zelfs Moezelcognac en Moezelporto proeven! Jonge wijnboeren kunnen dankzij deze wijnrevolutie opnieuw goed leven van hun arbeid en er is een nieuwe instroom van jonge mensen in de regio. De Moezel boert weer goed en dat optimisme straalt overal af.

Romeinen en Fransen In Neumagen ligt een mooie replica van een Romeins wijngaljoen, waarmee men in de zomer rondvaarten kan maken. De Moezelstreek was een belangrijk wijnbouwgebied in het West-Romeinse Rijk. Edellieden die te enthousiast met wijn omgingen en een levercrisis kregen, werden in Monsel behandeld met water uit de Romeinse ‘quelle’. Ik daal af in de roestbruine bron en nip even aan het water. Bah, wat een ranzige ijzersmaak. Ik heb medelijden met de Romeinse dronkaards. Op de Mont Royal bij Traben-Trarbach prijkte ooit een kasteel van de Franse koning Louis XIV. Naast een belangrijk strategische plek, was Traben in de 17de eeuw de tweede wijnhoofdstad na Bordeaux. Verhalen doen de ronde dat de Franse koning zich waste met rode Bordeauxwijn en nadien ontbeet met witte Moezelwijn.

Kapelletjes Onderweg passeer ik tientallen kruiswegen en kapelletjes, steeds wisselend in grootte en stijl. Bij de Spoarkapelle boven Piesport houd ik halt om me even in haar geschiedenis te verdiepen. In 1506 werd Piesport getroffen door een erg besmettelijke longziekte. Men besloot het dorp twee jaar in quarantaine te houden. Alleen de allersterksten hadden toestemming om tot bij deze kapel te lopen en het eten en de brieven op te halen die familieleden uit naburige dorpen er hadden neergelegd. Op het einde van de epidemie bleven er 16 van de 98 burgers over. Ik kan me amper de emoties inbeelden die zich op deze bosweg hebben afgespeeld.

De verdronken pastoor Langs de Moezel wisselen katholieke en protestante kerken elkaar af, soms met de rivier als geloofsgrens. Reil ligt op de linkeroever, maar

2018-1 Op Weg |

Geregeld is het behoorlijk steil.

ik vind restanten van een oude dorpskerk op de rechteroever. De parochianen staken telkens met een bootje de rivier over. De Moezel oogt dan wel een lome waterweg, maar schijn bedriegt. Op een dag sloeg een boot met schoolkinderen om en niemand overleefde de ramp. Pas toen het jaar daarop ook de pastoor verdronk, besloot men een nieuwe kerk te bouwen op de linkeroever.

De prijs van modern toerisme De Moezelstreek ademt een nostalgische sfeer uit. Dorpjes als Beilstein of het grotere Bernkastel-Kues zijn werkelijk plaatjes uit een geschiedenisboek. Kastelen als de Marienburg, Burg Thurant, de Rijksburcht Cochem of het schilderachtige Burg Elst doen me achteroverslaan. Schitterend gerenoveerd verhalen ze over hun rijk verleden. Maar de streek betaalt ook een prijs voor het moderne toerisme. Bovenop de klif bij Cochem bouwde men een Freizeitpark met roetsjbanen, waardoor de zachte bosgeluiden overstemd worden door familiaal gegil. Bij Zeltingen wordt de lucht doorkliefd door pylonen van 160 meter hoog. Hierop verschijnt

Burg Thurant.

| Op Weg 2018-1

Vakwerkhuisjes in Bernkastel.

binnenkort de Hochmoselbrücke. De inwoners zijn verdeeld in twee kampen: economische noodzaak of ecologische ramp? Toch is iedereen het over één ding eens: de wijn en het toerisme zijn een zegen voor de regio!

Verhalen doen de ronde dat de Franse koning zich waste met rode Bordeauxwijn en ontbeet met witte Moezelwijn. Placenta’s voor roofvogels Bovenop de Mehringerberg bots ik op een tijdelijke afspanning voor enkele honderden schapen. Veel ooien zijn drachtig en sommigen hebben net lammetjes gebaard. Ik maak een praatje met de herder, die met een grote zwier twee schapenplacenta’s door de lucht gooit op een braakliggend veld. Ik ontdek in

de lucht een samenscholing van roofvogels, die hun scherpe ogen op het lekkere maal hebben gezet. “Ook roofvogels hebben een lui kantje”, lacht de herder. “Ze verkiezen een verse placenta waarop ze niet moeten jagen boven een lammetje!” Wat volgt is een reeks duikvluchten en een heus vogelgevecht om het beste stukje. Uiteindelijk vliegen ze allemaal met een groot stuk in hun bek weg en blijft de herder tevreden achter met zijn veilig geborgen, nieuwgeboren lammetjes.

Respect voor steilte De wijnboeren hier hebben een hart voor wandelaars. De Moezelsteig mag bijna overal hun wijngaarden doorkruisen, via eenvoudige betonpaden of smalle paadjes. Ik krijg nog meer respect voor hun werk wanneer ik de hellingsgraad van de velden inschat. De steilste hellingen klokken af op 68 graden! Werken op zo’n steile hellingen is loodzware arbeid. Het verbaast me dan ook niet dat er verschillende tandradbaantjes werden gebouwd om materiaal en druiven op de flanken te vervoeren. De Calmont is de hoogste klif van de vallei en

Elke kilometer ontvouwt zich weer een ander landschap.

Ook bos op de route.

Kleurenpracht op het einde van de lente.

de steilste wijnberg van Europa. De rots slaat de hitte van de zon overdag op en maakt de moeilijk bereikbare veldjes tot ideale wijngaarden. De afdaling naar Ediger is de meest uitdagende van het ganse pad en biedt twee opties. Voor de avontuurlijke wandelaar is er een heuse klettersteig. Voor echte alpinisten zal dit een makkie zijn, maar toch heeft het alle ingrediënten van een via ferrata. Houd je niet van balanceren op een richeltje met een staaldraad, dan is er een minder lastige optie langs de Höhenwanderweg. Deze leidt je via een reeks metalen trappen en gezekerde treden naar beneden.

Een glas met oma

scheept richting gewisse dood. Een contrast waar ik niet goed weg mee weet. Het plein aan de Deutsche Eck heeft de vorm van een schip en van bovenaf lijkt het of ik op de Titanic sta, die de Rijn en de Moezel uiteendrijft. Ik kijk naar het water beneden. De druppels die vanaf Perl tot hier gleden, moeten vast dronken zijn van al die Moezelbochten. Ik wou dat ik met mijn oma een glas heerlijke Elblingwijn kon heffen op de Moezelsteig. Zij is ondertussen overleden maar de regio is springlevend en mijn vooroordelen zijn helemaal verdwenen.

Officieel stopt het prachtige pad op een sfeerloos pleintje in Güls, een voorstad van Koblenz. Daarom loop ik nog via een ‘zuweg’ tot de plek waar de Moezel in de Rijn stroomt. Het blijft een anti-climax: Koblenz is een drukke stad en als wandelaar voel ik me er minder thuis. Aan de kade liggen luxueuze boten ten behoeve van niet-actieve Moezeltoeristen. Een oude pianist speelt met bibberende handen Edelweiss op het dek, waar vakantiegangers languit zonnebaden. Een klein gedenkplaatje herinnert aan de deportatie van de Roma’s die hier werden inge-

175 mm PRAKTISCHE INFO

Schengen

Perl FRANKRIJK

Palzem

Piesport

Trier Neumagen Bernkastel- TrabenKuez Trarbach

DUITSLAND

Route

strepen in het logo verwijzen naar de leiste-

De Moezelsteig is 365 km lang. Het traject,

nen waaruit de muren van de wijnterassen zijn opgebouwd. Op de hoofdroute heeft

de monding in Koblenz, is opgedeeld in

dit logo een gele kleur, op de Zuwegen een

24 etappes, van 11 tot 24 km lang. Het

bruine tint en op de Seitensprungen een

laagste punt is 61 m, het hoogste 443 m.

Noord groene. Drie fraaie, foutlozeNwandelkaarten

‘Zuwegen’ zijn aanlooproutes vanuit dorpen

met een schaal 1:25000 worden los, maar

langs de rivier. ‘Seitensprungen’ zijn korte

ook in een combi-pakket verkocht.

de hoofdroute. Tot slot zijn er ook aankno-

Info

pingspunten met vijf ‘Traumpaden’ voorzien.

Een trein spoort door de Moezelvallei van

Kaarten en bewegwijzering

TreisKarden

Zell

van de Frans-Duitse grens bij Perl tot

paden naar interessante plekken buiten

KobernGonzdorf

Bullay

Schweig Konz

Guls

Cochem

Wittlich

Nittel

Sa ar

Remich

Grevenmacher

Koblenz

Hatzenport

noord

Rijn

LUXEMBURG

Op Weg 2018

Meer info: www.moselsteig.de.

ONLINE

INFO

FOTO’S

Bart is informant op de beurs en geeft ook een lezing over de Moezelsteig. Ook Mojca Nodelijk beantwoordt vragen over dit pad.

Perl tot Trier en van Cochem tot Koblenz. Door het ontbrekend stuk rijdt frequent een

Van Perl tot Koblenz is de Moezelsteig

‘Moezelbus’. Daardoor kan je de Moezelsteig

perfect bewegwijzerd. De vijf horizontale

ook lopen vanuit een vaste verblijfplaats.

2018-1 Op Weg |

FIETSNIEUWSFIETSNIEUWS

FIETSNIEUWSFIETSNIEUWS FIETSNIEUWSFIETSNIEUWS Christina Bloem

Scheldeland Als afsluiter van de herdenkingen van WOI in Scheldeland werd de fietsbrochure 100 jaar Groote Oorlog in Scheldeland volledig herwerkt. Toerisme Scheldeland neemt je op vier fietsroutes (31 tot 75 km) mee naar de mooiste plekjes van de streek en laat je aan de hand van verhalen kennis maken met haar oorlogsverleden. Nieuw is de fietsroute Het vliegveld van Gontrode die het verhaal brengt van de reusachtige luchtschipbasis voor zeppelins in Gontrode (Melle). Onderweg vind je infoborden over de Groote Oorlog in Scheldeland en via de app 100 jaar Groote Oorlog ontdek je de routes op een interactieve, digitale manier. Je kan de routes downloaden en de gratis brochure bestellen via www.scheldeland.be/grooteoorlog.

Drenthe Drenthe heeft van alle Nederlandse provincies de meeste fietspaden die gescheiden van de verkeersweg zijn. Er verscheen een nieuwe kaart, Drenthe compleet, die de drie bestaande fietskaarten van de provincie vervangt. De kaart bevat alle verharde en onverharde wegen en fietspaden, alle fietsknooppunten, alle wegwijzernummers, de nummers van de bosvakken, de toeristische routes en bezienswaardigheden en horeca. Uitgeverij Buijten en Schipperheijn Recreatief, prijs € 8,90. http://recreatief.buijten.nl

Drie kameleons Wereldfietser Frank van Rijn is weer op pad geweest. Ditmaal fietste hij samen met een compagnon zo’n 7000 km door Namibië. In Drie kameleons beschrijft hij zijn tocht door dit fascinerende land met zijn onvergetelijke landschappen en bijzondere dierenwereld. Mul zand, hete zon, steile hellingen op en af… het was geen gemakkelijke tocht, maar wel één met schitterende beloningen voor al het gezwoeg. Wereldberoemde eeuwenoude rotstekeningen, fascinerende canyons, vulkanische rotsen, een meteoriet van 60 ton die 80.000 jaar geleden uit de ruimte neerviel, een giraffe die kilome-

| Op Weg 2018-1

Fietsbeleving in Limburg Onder de noemer ‘Cycling Synergy’ zullen spectaculaire fietstrajecten een extra beleving aan het fietsroutenetwerk van Limburg toevoegen. Fietsen door het Water in Bokrijk werd vorig jaar als eerste van een serie van vier belevingsroutes geopend. In de buurt van knooppunt 91 kan je met het water op ooghoogte als het ware door de vijvers van De Wijers fietsen. Fietsen door de Bomen komt in Hechtel-Eksel in de buurt van knooppunt 272 aan het Pijnven, Bosland. Het is een iconische fietsbrug met een lengte van 700 m, bestaande uit een dubbele cirkel die je naar een hoogte van 10 m brengt, zodat je tussen de boomkruinen fietst. Fietsen door de Heide is een monumentale fietsen wandelbrug van 275 m die je op bijna 7 m hoogte boven het heidelandschap

terslang voor hen uitrende. Namibië bleek een uitdagend maar onbeschrijflijk mooi fietsland te zijn met een uiterst vriendelijke bevolking. Uitgeverij Elmar, prijs € 19,95. www.uitgeverijelmar.nl

Dwars door Frankrijk Van west naar oost dwars door Frankrijk fietsen is geen voor de hand liggend traject. De meeste routes lopen van noord naar zuid. In de gids Midden Frankrijk Route vind je de beschrijving van 900 uitdagende fietskilometers tussen Bordeaux en Genève. Het traject is in beide richtingen beschreven en de gids bevat ook een alternatief door de Jura. Het is geen route voor beginners, er moet af en toe flink geklommen worden, vooral in het Centraal Massief. Je passeert onderweg ook enkele mooie steden

van het Nationaal Park Hoge Kempen op een veilige manier de drukke weg naar Zutendaal laat oversteken. De brug verbindt de knooppunten 550 en 551. Fietsen onder de Grond brengt je in de buurt van knooppunt 402 door de mysterieuze mergelgrotten van Avergat in Kanne (Riemst). Het traject is 600 m lang en laat je bij sfeervolle verlichting kennismaken met de unieke sfeer van de eeuwenoude mergelontginning. Op 30 m onder de grond passeer je champignonbedden en oude grottekeningen op de wanden. Eveneens in de planning zit de Mine Trail, een autovrije belevingsverbinding van 60 km tussen de Limburgse mijnsites die je al fietsend het landschap en het erfgoed van de mijnstreek langs het kolenspoor laat ontdekken. www.toerismelimburg.be/nl/fietsen

zoals Cahors, Figéac en Le Puy-en-Velay. Deze gids verscheen eerder als proefuitgave van de Europafietsers. Uitgeverij Pirola, prijs € 19,50. www.pirola.nl

De mooiste tochten In het Nederlandse dagblad ‘Trouw’ loopt al lange tijd de serie Het mooiste Nederland. Meer dan zestig wandelen fietstochten van uiteenlopende auteurs ‘langs plekken die je gezien moet hebben’ zijn nu gebundeld in het gelijknamige boek. Je wandelt en fietst over wierdijken, door stuifduinen of langs onzichtbare landsgrenzen, Je geniet van weidse uitzichten en bezoekt kastelen, forten en loopgraven. Uitgeverij Thomas Rap, prijs € 19,90. www.thomasrap.nl

ZONDER ZORGEN, IN TOF GEZELSCHAP EN AAN EEN SCHERPE PRIJS

FIETSMEERDAAGSE IN DE OOSTKANTONS Trap je mee?

4 DAGEN - 3 NACHTEN 7 TOT EN MET 10 JUNI 2018 DIVERSE OVERNACHTINGSFORMULES

Meer info? www.groteroutepaden.be > Activiteiten

le r me ugza t g kk ew en ich tes t in ten

Tentenweek www.berghut.be info@berghut.be

Rugzakkenweek

FIETSREPORTAGE | België

Een lus van dik 800 km doorheen de vijf Vlaamse provincies, dat is de Vlaanderen Fietsroute. We vroegen enkele fietsers die het voorbije jaar een ‘attest’ aanvroegen en in de ‘eregalerij’ op onze website pronken om de hoogtepunten van hun tocht even op een rijtje te zetten.

Rondje Vlaanderen We zijn een groepje vrienden die op jaarlijkse basis een fietsreisje in elkaar steken en proberen daar zowel culinair, sportief als intellectueel voldoening uit te halen. ÆÆ Tekst en foto’s Dirk Van den Broeck

Onze hoogtepunten:

• De stop in de vermaarde abdij van Westvleteren. Dankzij de goddelijke trappist hebben we onze tocht verdergezet op vleugels. • Overnachting in het Talbot House in Poperinge. Tijdens WOI was dit een ontspanningsoord voor Engelse soldaten, vandaag een B&B annex museum uitgebaat in een beurtrolsysteem door Britse dames. De muzikant in onze groep liet zich helemaal gaan op de aanwezige piano. • In Ieper fietsten we onder de Menenpoort. Helaas was het net mijn beurt om met de volgwagen te rijden en een picknickplek te zoeken… • Helemaal vlak langs de Leie, het Kanaal Kortrijk-Bossuit en de Schelde om dan in een laatste inspanning de Kluisberg op te

| Op Weg 2018-1

fietsen. Gelukkig haalde onze muzikant op de overnachtingsplek daar zijn accordeon boven. • De spanning in de benen wanneer we de Vlaamse Ardennen inreden. Een heel eind verder wachtte Geraardsbergen. En daarachter het Pajottenland. • Door het Zoniënwoud, wat een natuurpracht! We waren getuigen van het wondermooie blauwe bloementapijt gevormd door de wilde hyacint.

• Een zonovergoten dag en overal laagstammetjes in volle bloei, dit moet Haspengouw zijn. • Eindhalte Thorn, het witte stadje gekenmerkt door de met maaskeien geplaveide straatjes. Bovendien was het aspergeseizoen, een uitgelezen moment om ook dit witte goud te degusteren. • Onze lange maar vlakke slotrit door de Kempen, het Neteland en het Rivierenland.

Ter voorbereiding van mijn geplande fietstocht naar Santiago wilde ik mijzelf testen. De Vlaanderen Fietsroute leek daarvoor uiterst geschikt. Verder moet ik bekennen dat ik een buitengewone belangstelling heb voor Belgische bieren, en met name trappisten en witbier. Overnachtingen vond ik via Vrienden op de Fiets.

OP WEG 2014

ÆÆ Tekst en foto’s Jan van Grootel

Mijn hoogtepunten:

kennis met een ‘kotmadam’ en sliep op een studentenkamer. En ‘s avonds kotmadambier en een meezingevenement op de Markt. • Als liefhebber van de Vlaamse wielerkoersen kwam ik menig bekende plaats tegen. Maar om op mijn 64ste De Muur te beklimmen, neen, daar ben ik niet aan begonnen. • Nu ik over kasseien spreek, wat heb ik ze af en toe vervloekt! • Wanneer je denkt dat de heuvelzone achter je ligt, komt daar plots nog dat ‘Heuvelland’ aan met zijn venijnige klimmetjes. Maar ook die zijn overwonnen. • De herdenkingsplekken uit WOI, met onder andere gerestaureerde loopgraven. • Kippenvel kreeg ik bij mijn bezoek aan het trappistenklooster in Westvleteren. Helaas was er geen fles te koop om als aandenken mee te nemen. Waarna mijn volgende gastheer mij een heel kratje toonde in zijn kelder. Het was een van zijn waardevolste bezittingen. • In Koksijde hoopte ik te genieten van het strand. Helaas, van mijn twaalf reisdagen was dit de enige regendag. • Na een Brugse Zot fietste ik met de wind in de rug naar Gent. Daar raakte ik voor het eerst

Vlaanderen Fietsroute • Nog voor ik op de route kwam, passeerde ik de Achelse kluis (mijn eerste trappist was meteen binnen!). • De route langs de Maas met zijn pontjes, campings en terrassen en de prachtige oude stad Thorn, het enige stukje Nederland op de route. • Tongeren, mijn eerste kennismaking met zeer gastvrije Vlamingen. • Ik had het in de beschrijving al gezien: ik fiets door Hoegaarden! Helaas was een bezoek aan de brouwerij niet mogelijk, maar er is wel een proeflokaal in het dorp. Alsof een engeltje over mijn tong piste… • In Leuven was ik nog nooit geweest. Ik maakte

176 x 70mm

mijn weg kwijt. Maar drie keer door het schitterend centrum van deze gezellige stad fietsen bleek helemaal geen straf. • Na Gent werd het landschap wat eentoniger en leerde ik langs de Schelde wat een getijden rivier is. • De weg terug naar Nederland voerde nog langs tal van dorpen en kastelen. Helaas niet langs de brouwerij van Westmalle. • Mijn laatste overnachting in Kasterlee. Als God in Vlaanderen overnachtte ik midden in de bossen bij een zeer gastvrij echtpaar. Een prachtig tuinhuis met vijver en een volle koelkast met Belgische biertjes was mijn deel. • Een paar kilometer voor de Nederlandse grens maakte ik een laatste stop bij de Abdij van Postel. Bedankt Vlaanderen, dat ik 12 dagen van jullie gastvrijheid mocht ‘proeven’. Het was onvergetelijk (lekker) bij jullie te zijn!

PRAKTISCHE INFO Op Weg 2018

In de Gids voor de Vlaanderen Fietsroute

dagen met een gemiddelde fietsafstand van

staat de volledige lus beschreven in

50 km, dat klinkt haalbaar, niet? Voor cul-

20 etappes. Telkens met een uitneembare

tuurliefhebbers hebben we een tocht langs

kaart, aangevuld met de lengte van het

Vlaamse kunststeden. Voor de rustzoekers

traject, het hoogteprofiel en interessante

blijven we langs het water. Sportievelingen

plekken onderweg.

kunnen op en af golven langs de taalgrens.

Wie niet de tijd, de conditie of de zin heeft

En tot slot hebben we nog een tocht langs

om de volle 800 km te fietsen, kan kiezen uit

de sporen van de Groote Oorlog. Alle info

vier thematochten. Telkens een viertal fiets-

vind je op www.vlaanderenfietsroute.be.

ONLINE

KAART

TRACK

Voor al je vragen over de Vlaanderen Fietsroute kan je terecht op onze beursstand.

2018-1 Op Weg |

WANDELNIEUWSWANDELNIEUWS Scheldeland Het wandelnetwerk Kalkense Meersen – Donkmeer werd in 2015 voorgesteld met de belofte dat het in 2017 zou worden uitgebreid. Dit is inderdaad gebeurd. Met 65 nieuwe kilometers biedt het nu 160 km wandelplezier langs de meanderende Schelde en door Sigmagebied. De nieuwe trajecten liggen in de gemeenten Wichelen, Wetteren en Laarne. Een nieuwe wandelkaart kost € 6, een bijbehorende inspiratiegids met drie wandelsuggesties en veel toeristische info is gratis. www.tov.be

100 jaar Groote Oorlog Niet alleen in West-Vlaanderen heeft WOI gewoed, ook rond Schelde en Dender werd zwaar gevochten. Als afsluiter van de herdenkingen presenteert Toerisme Scheldeland een herdruk van de brochure 100 jaar Groote Oorlog, wandelen in het Scheldeland. Deze

WANDELNIEUWSWANDELNIEUWSWANDELNIEUWS

bevat, behalve de reeds bestaande drie trajecten, ook een nieuwe wandelroute (11 km) langs het fort Bornem, de Sint Bernardus Abdij en de bunkers in die streek. Via www.scheldeland.be/grooteoorlog kan je de kaartjes van de wandelingen downloaden en de gratis brochure bestellen.

Westhoek Een leuk initiatief in de Westhoek is de gloednieuwe Belbusstapper in Diksmuide. Vanaf het bezoekerscentrum van natuurgebied De Blankaart in Woumen neem je de (vooraf via 059-56 52 56 gereserveerde) belbus naar Langewade in Merkem. Dan wandel je in 12 km via de Martjesvallei, het kanaal Ieper-IJzer, de Beukelaremolen en de IJzerbroeken terug naar het Bezoekerscentrum. Het traject is bijna geheel onverhard en volgt gedeeltelijk GR 131. De gratis wandelfolder kan je afhalen bij het bezoekerscentrum of downloaden via www.waterlanders.net.

Nieuw bij onze Waalse collega’s Ronde van Waals-Brabant

GR Trappistenabdijen

Bij onze zustervereniging verscheen de aangepaste en geactualiseerde versie van de vroegere ‘Tour du Brabant wallon’ die reeds lange tijd niet meer werd onderhouden. De route werd opnieuw bewegwijzerd met de geel-rode streepjes van een Streek-GR en heeft de naam GRP 127 Tour du Brabant wallon gekregen. Het traject doorkruist zowat alle gemeenten van de jongste Waalse provincie en kan in 11 etappes volledig doorlopen worden. Hoewel het pad kort bij de hoofdstad door een sterk verstedelijkt gebied met industriezones en golfterreinen voert, loopt het verrassend weinig over beton en asfalt. De provincie gaat prat op haar vele holle wegen, kasseipaden en onverharde buurtwegen die nauwgezet bewaard en onderhouden worden. Het meestal zacht glooiende landschap biedt een rijke afwisseling van bossen, landbouwgebieden en valleitjes, en ook op het vlak van cultuur en geschiedenis blijft de wandelaar allerminst op zijn honger zitten. De nieuwe topogids is weldra beschikbaar.

Wegens de grote vraag beslisten onze Waalse vrienden om naast de digitale topogids van de Trappistenroute (GR des Abbayes Trappistes) eveneens een papieren versie uit te brengen, ook in het Nederlands. De gids bundelt beide delen van de route: Chimay-Rochefort en Rochefort-Orval. Te bestellen in onze webshop.

Vernieuwing GR 125 Het traject van de populaire GR 125 Tussen Samber en Maas werd op verschillende plaatsen aangepast en volledig opnieuw geel-rood bewegwijzerd als Streek-GR. Een nieuwe topogids van de GRP 125 zal in de lente 2018 verschijnen. Inwandelingen zijn gepland op 27 mei en 9 – 10 juni. Info www.grsentiers.org.

Grote Routepad van de WALLONIË: DIJEN VAN

DE SAT

trappisten-

GROTE ROUTEPAD

APPISTENAB VAN DE TR

abdijen

| Op Weg 2018-1

van Wallonië

Wandelen in de Ardennen De gidsen van Julien Van Remoortere met wandelingen in de Belgische Ardennen zijn al een generatie lang een gevestigde waarde. Onlangs verscheen een nieuwe editie van het Groot Wandelboek Ardennen met 75 wandellussen voor het gehele gezin. De meeste ervan situeren zich in de provincie Luxemburg. Het beschrijven van routes in de Ardennen zit blijkbaar in de genen van de familie, want aan deze gids hebben ook de kinderen en kleinkinderen meegewerkt. Uitgeverij Lanoo, prijs € 24,99. www.lannoo.be

Condroz-Famenne De streek van Ciney, Gesves, Hamois, Havelange, Ohey en Somme-Leuze wordt ook ‘Vallei van de Smaken’ genoemd. In dit gebied is een nieuwe langeafstandswandelroute in de maak, Sentiers d‘Art. Het wordt een lus van 120 km die via grotendeels onverharde paden langs meer dan 30 landschapskunstwerken zal voeren. Er zijn ook kortere lussen voor gezinnen voorzien. Er wordt ook een net van bivakplaatsen ontwikkeld en op sommige plekken zullen wandelaars in een kunstwerk kunnen overnachten. Het eerste traject van 38 km langs tien kunstwerken tussen Gesves en Ohay is in 2017 geopend. Het gedeelte tussen Havelange en Somme-Leuze volgt mei 2018. In 2019 moet het gehele pad klaar zijn. De

Win!

3x Wandelkaart Kalkense Meersen-Donkmeer. 3x Lopen langs Linies. 3x Peaks of the Balkans Trail.

Surf naar www.groteroutepaden.be >opweg>win

WANDELNIEUWSWANDELNIEUWS

WANDELNIEUWSWANDELNIEUWSWANDELNIEUWS Jan Van Meirvenne, Luc Verdegem en Christina Bloem

route is nog niet bewegwijzerd, maar je kan het eerste deel al wandelen met een gratis summier kaartje en een gpx-track, verkrijgbaar bij het Maison du Tourisme Condroz-Famenne. www.valleesdessaveurs.be.

Klompenpaden Klompenpaden zijn rondwandelingen door het agrarisch cultuurlandschap van de provincies Gelderland en Utrecht. Ze voeren door boerenland en landgoederen, langs akker- en bosranden. De eerste werd in 2002 aangelegd en inmiddels zijn er al honderd (3 tot 17 km) met witte klompjes bewegwijzerd. Ter gelegenheid daarvan verscheen de gids 50 nieuwe Klompenpaden. Het is geen routefolder maar een smaakmaker waarin de sfeer van de paden in columns, foto’s, gedichten en recepten wordt vastgelegd op een manier die tot wandelen verleidt. Uitgeverij Blauwdruk, prijs € 15. www.uitgeverijblauwdruk.nl

Topografische wandelkaarten Bij ANWB verscheen een nieuwe serie met tien topografische wandelkaarten van prachtige wandelgebieden, met telkens een bijbehorend infoboekje. Iedere kaart bevat een aantal kant-en-klare routes, maar ook alle trage wegen en wandelknooppunten van het gebied. De kaarten bestrijken de volgende gebieden: Reestdal & De Wolden, Maasduinen, Winterswijk, Ooijpolder, Noord- & Oost-Twente, Zuid- & West-Veluwe, Utrechtse Heuvelrug, Limburgs Heuvelland en Kennemerland. Prijs € 11,99. www.anwb.nl/webwinkel

gids Fuerteventura voert de wandelaar in 24 tochten door al deze afwisselende gebieden. Uitgeverij Conrad-Stein, prijs € 12,90. www.conrad-stein-verlag.de

Nieuws uit Frankrijk GR 765 is een nieuwe GR in wording die de abdij van Cluny en de kathedraal van Le Puy-en-Velay met elkaar zal verbinden. Eind oktober is men begonnen met de markering. GR 89 vormt sinds enkele jaren de verbinding tussen Brussieu (aftakking GR 7) en Thiers. Dit traject is gebaseerd op een middeleeuwse beschrijving uit 1581. Info via www.chemin- de-montaigne.jimdo.com.

GR 34 werd onlangs doorgetrokken van de Villaine tot de Loire. Daardoor omsluit het Sentier des Douaniers nu het volledige historische Bretagne. De topogids over dit nieuwe deel is enkel in digitale vorm te verkrijgen. Je kan hem bestellen via www.ffrandonnee.fr. Meer en meer websites van Franse nationale parken helpen wandelaars met het plannen van hun dag- of trektochten. Op de volgende websites vind je heel wat ideeën voor een wandelvakantie in die parken: www.rando.vanoise-parcnational.fr, www.rando.ecrins. parcnational.fr, www.rando.mercantour, www.rando.parc-du-vercors.fr (inclusief een compleet overzicht van de Grand Traversée du Vercors), www.entrepyr.eu (Pyreneeën).

Nieuw bij Gegarandeerd Onregelmatig Bij Uitgeverij Gegarandeerd Onregelmatig verschenen twee interessante titels. Prijs € 14,95 per deeltje. Info www.gegarandeerdonregelmatig. nl. Je kan de routebeschrijvingen en gpx-tracks ook downloaden via www.wandelzoekpagina.nl. Voor de bijbehorende topografische kaartjes moet je wel betalen. Wandelen in de geest van Jac. P. Thijsse. In Nederland is deze man een begrip. Hij stond aan de wieg van de oprichting van vereniging Natuurmonumenten. De gids bevat 13 natuurwandelingen (11 tot 17 km) in de streken waarover Thijsse met veel enthousiasme schreef. Leidraad vormen daarbij de prachtig geïllustreerde plaatjesalbums van koekfabrikant Verkade die vorige eeuw in vele Nederlandse huisgezinnen verzameld werden en waarvoor Thijsse verantwoordelijk was. Lopen langs Linies. Om Nederland te beschermen tegen vijanden is door de eeuwen heen gebruik gemaakt van het vele water in het landschap. De vele waterlinies hebben inmiddels hun nut verloren, maar langs de overblijfselen ervan is het mooi wandelen. Vanaf de dijkjes heb je prachtige uitzichten over het omringende land. De gids bevat 13 wandelingen (8 tot 19 km) rond negen uiteenlopende waterlinies die samen een goed beeld geven van de vroegere verdediging van Nederland.

Nieuw bij Cicerone

Fuerteventura

Bij Cicerone verschenen enkele interessante (Engelstalige) gidsen. Info www.cicerone.org.uk

Behalve aan zonaanbidders heeft het eiland Fuerteventura ook aan wandelaars veel te bieden. Iedere streek heeft zijn eigen charme: het noorden met zijn indrukwekkende duinen, het midden met zijn okergele heuvels en zwart lavazand en het zuiden met kilometerslange zandstranden. De Duitstalige

Walking in Cyprus. Cyprus is een echt wandelparadijs met zonnige stranden rond blauwgroene baaien, beboste berghellingen en vele kilometers spannende paadjes. Deze gids bevat 44 tochten van 3 tot 20 km in het zuiden en noorden van het eiland. Ze brengen je door een schitterende natuur en langs culturele en historische pareltjes zoals Venetiaanse bruggen en Byzantijnse kloosters. Je komt op enkele tochten ook langs schuilplaatsen die in de onafhankelijkheids-

strijd gebruikt werden. The Peaks of the Balkans Trail. Dit is een 192 km lange lus door het ruige grensgebied van Montenegro, Albanië en Kosovo. De route gebruikt oude paden en is niet echt moeilijk, hoewel je er wel een redelijke conditie voor moet hebben. Het traject slingert zich door vier nationale parken, langs hoge bergpassen, spectaculaire kalksteenbergen en afgelegen valleien in het Prokletijegebergte.

2018-1 Op Weg |

INFO

OP WEG 2018 nr.1: GR 5 Andere weg door Lotharin 55 x 55mm

GR 5

Andere weg door Lotharingen Wie droomt van een GR 5 (Noordzee – Rivièra) zonder haperingen moet weten dat een zeer ingrijpende wijziging is doorgevoerd in Frans Lotharingen. In het Groothertogdom Luxemburg blijft het tracé grotendeels ongewijzigd maar je verlaat het land nu al in Schengen. Vroeger was dat 40 km verder, in Rumelange. Op Weg 2018

Schengen A31

ÆÆ Tekst Johan Lauwerier, foto Gregor Dirven

PRAKTISCHE INFO

weten dat we juist wandelen. De kaart en gps zijn haast overbodig. Boven op een plateau op weg naar Kaltweiler worden we beloond met een rondzicht in 360 graden. Verderop komen we nabij Veckring bij de restanten van de Maginotlinie. Onderweg naar Metz wordt het landschap steeds mooier, maar ook desolater. We houden even halt aan de romaanse kapel van Rabas. In Vigy is het enige café op de 36 km tussen Kédange-sur-Canner en Metz dicht! Via Mey komen we aan een misplaatst torenhoog appartementsgebouw aan de rand van Metz. Voorbij de monding van de Seille volgen we de oever van de Moezel tot nabij het hart van de stad. De Seille zullen we later in de Lorraine nog meermaals tegenkomen, eigenlijk volgt de nieuwe GR 5 de Seille van monding tot bron (Etang de Lindre).

Gregor Dirven, medewerker van GR-Brabant, heeft het nieuwe tracé uitgetest en zijn verslag is geruststellend. Dat de vernieuwing momenteel nog niet in een topogids is opgenomen is blijkbaar geen probleem: “Van aan de jeugdherberg in Remerchen nemen we de kortste weg (3,5 km) naar Schengen. Aan het Europamuseum bewonderen we nog de 26 vlaggen en sterren van de landen die deel uitmaken van de Schengen-zone. Aan de overkant van de brug over de Moezel belanden we heel even in Perl, Duitsland. Daar volgen we het fietspad naar We wandelen het laatste deel van de nieuwe rechts. De eerste GR-tekens verschijnen en aan GR 5 door Metz, langs de Ile de Saulcy en de de Franse grens 500 meter verderop in Apach is Ile des Jésuites en verder langs de linkeroever een infobord voor de pelgrims naar Santiago de Compostela. Zij dienen vanaf hier ook de wit- van de Moezel tot in Scy-Chazelles. Hier sluiten rode tekens te volgen. In Sierck-les-Bains ver- we aan op de oude route van de GR 5 zoals laten we de Moezelvallei richting Montenach. deze in de laatste Nederlandstalige gids uit 2007 beschreven is. Op 10 jaar tijd hebben er De volgende dagen valt de goede kwaliteit en Wim welVandamme enkele routewijzigingen plaatsgevonden, het prima onderhoud van de bewegwijzering maar overal 19 zijn ze duidelijk gemarkeerd.” duidelijk op. Geen enkel moment twijfel, weBegijnhof

| Op Weg 2018-1

Fontoy

Thionville

Veckring Kédangesur-Canner

Moezel

Aan de Franse zijde van de grens in Schengen stap je eerst nog 4 km langs het tracé van de voormalige GR 5F tot Sierck-les-Bains. Vanaf hier volg je een geheel nieuw traject via Kédange-sur-Canner, Mey en het centrum van Metz tot Scy-Chazelles. Daar wordt weer aansluiting gemaakt op het al meer dan 50 jaar bestaande traject richting Middellandse Zee

GR5

Rombas

Rabas

Vigy

ScyChazelles

Het grotendeels nieuwe traject van Schengen via Metz tot Scy-Chazelles is 72 km lang. Tips voor overnachtingen: hotel in Kédange-surCanner (www.hotel-canner.com), Auberge de Jeunesse Metz Plage (www.ajmetz.fr). Er is ook een variante van de nieuwe route. Deze heeft Gregor in omgekeerde richting gewandeld van Rombas tot Remerchen via Thionville. Hij stelde vast dat er op dit deel merkelijk meer overnachtings-, vervoers-

bevoorradingsmogelijkhe-

den zijn dan op de nieuwe hoofdroute van GR 5 (zie www.mongr.fr/sentier/5/ gr-5-le-sentier-de-l-europe).

ONLINE

KAART

TRACK

Gregor is informant op de beurs en zal ook een lezing geven over GR 5.

8500 Kortrijk wim.1962.vandamme@gmail.com

ONDERWEGONDERWEG

ONDERWEGONDERWEGONDERWEGONDERWEGONDERWEG Steven Vermeylen

Surfend en scrollend botsen we vaak op razend interessante blogs en websites.

Noorse omzwervingen Bij Pieter staat er ieder jaar een trekking door Noorwegen op de planning. Omwille van de ongerepte natuur, de fjorden en meren, de toffe hutten en de mogelijkheden voor technische wandelingen. In het nationaal park SaltfjelletSvartisen proeft hij van rendierstoverij en stapt hij tussen gletsjers, erosieputten en valleien. In het gebied ligt nog heel wat Saami-erfgoed, zoals turfhutten die teruggaan tot de middeleeuwen. In de hut Eidavatn verbroederen Pieter en zijn stapvrienden met enkele vissers, die hen op een bordje ultraverse vangst trakteren. De route tussen twee hutten is steeds flexibel. Regelmatig gaat het offroad of wordt er een extra topje meegepikt. Pieters schrijfstijl is wat chaotisch maar uit elke regel spreekt een waarachtige passie voor het Scandinavische outdoorleven. dim3nsion1986.wordpress.com

Pieter is ook informant op de beurs

Waar is Willem? Het eerste reisverslag op Willems blog dateert van… 1987. Toen fietste hij tijdens de kerstdagen door Israël. Recentere trips brachten hem veelal in de Balkan. Zo ontdekte hij recent het authentieke Noord- en Midden Servië. Van het vlakke en rijke noorden fietst hij langs het mooie en archeologisch interessante Donaudal langs de oostgrens. Hij passeert thermen, grotten, Romeinse overblijfselen, rivieren en meren. In het westen beklimt hij de bergen en volgt de rivier Drina om weer op het platteland te belanden. In de gesprekken met de Serviërs klinkt veel heimwee naar het oude Joegoslavië door. Soms lijkt het alsof hij daadwerkelijk is teruggekeerd in de tijd: “De huizen, de straten, de landelijke

rust. Een paar mensen fietsen in de hoofdstraat en in de verte rijdt een paard met wagen. De enige auto die het dorp rijk lijkt, is – hoe kan het ook anders – een Zastava.” Willem fietst ook graag langs bivakzones in eigen land en paalkampeerterreinen ‘boven de Rivieren’. willemsfietsvakanties.blogspot.be

wonderwel mee, ook dankzij een constant licht briesje. Stijn heeft wat meer vakantiedagen dan Miet. Daarvan profiteert hij bijvoorbeeld om solo het eerste deel (Maastricht-Basel) van de Benjaminse-route naar Rome te rijden. Vorig jaar deed het koppel een fietstrekking door Vietnam. Ze trotseerden de verkeersdrukte in Saigon en Hanoi, zwaaiden naar de kinderen op het platteland, dronken filterkoffie op de hoogvlakte van Da Lat, rouwden om de doden van My Lai, lieten hun zweet op de heuvels van Cat Ba en smulden van de Vietnamese keuken. Voor de thuisblijvers hebben ze maar één tip: “Go Vietnam!”. stijnenmietgaanfietsen.blogspot.be

Op weg naar Friesland “Het hoofddoel van deze pagina is uiteraard opscheppen over hoe ontzettend veel GR-kilometers ik al op de teller heb staan”, klinkt het heerlijk onbescheiden op Pieters blog. Hij doorkruiste zowat heel België (GR 5(A), GR 12, GR 126, streek-GR’s Dijleland, Groene Gordel en Hageland) en volgde het NoordFranse kustpad op GR 120. Nu richt hij zijn blik vooral naar het oosten. Na het Krijtlandpad begon hij vorig jaar aan het Pieterpad (LAW 9), van Maastricht naar Friesland. “Wat voor de meeste Pieterpadwandelaars het eindpunt is, is voor mij het beginpunt. Ik vind het leuker om van zuid naar noord te wandelen omdat je dan meestal de zon in je rug hebt (en dus een mooier zicht op het landschap) en ook omdat ik vanaf vrij bekend terrein (Krijtlandpad) naar het voor mij onbekende verre Friesland wandel.” Voorlopig raakte hij tot in Venlo, er liggen dus nog heel wat kilometers voor de boeg. vana-naarb.blogspot.be

Van Marokko tot Vietnam Zodra er wat vakantiedagen in het verschiet liggen, plannen Stijn en Miet een fietstrip. Deze zomer fietsten ze het grootste stuk van de Ronde van Nederland – Stijn zelfs voor de tweede keer. In september zochten ze het Atlasgebergte op. Ze trappen langs berberdorpen, nomadenhutten en door de woestenij. De droge hitte valt

Vergane spoorwegglorie Mario is een wandelaar met een voorliefde voor railtracking: het volgen van in onbruik geraakte spoorlijnen. Eén daarvan, tussen Duinkerke en De Panne, verkende hij afgelopen herfst. Het personenvervoer op dit stuk L73 werd gestaakt in 1958. Het goederenvervoer (o.m. van vloeibaar staal) volgde in 2002. Zolang de lijn niet officieel gedeclasseerd is, blijf ze hier en daar omgeven met veiligheidsafsluitingen. In het duinengebied tussen Frankrijk en Nederland begint het échte werk: veeleer spoorzoeken dan spoorlopen. De laatste kilometers volgt hij weer een enkelspoor dat in merkwaardig goede staat is. Langs L 163a, van Bertrix tot Carignon (FR), gaat het er avontuurlijker aan toe. Met 27 bruggen en drie tunnels is dit traject van 30 km waarschijnlijk één van de duurste – en minst rendabele – investeringen uit de Belgische spoorweggeschiedenis. Mario koos voor het minst toegankelijke deel, tussen Gribomont en Saint-Cécile. Het wordt een heus hindernissenparcours door struikgewas, over omgevallen bomen en door een zompige tunnel. Mario verkende ook enkele Zuid-Europese eilanden (Madeira, Sardinië, Andros en Tinos). mariostravels.wordpress.com

Mario beantwoordt op de wandelinfomarkt al je vragen

2018-1 Op Weg |

WANDELREPORTAGE | Zwitserland

Met Heidi de bergen in Het begon allemaal met een daguitstap naar Plopsaland. Heidi palmde recent een deel van het pretpark in en onze kinderen werden uitzinnig van enthousiasme in het mooie houten Heididorp. Toen we hen vertelden dat de échte Heidihut in de Zwitserse Alpen staat, lag onze vakantiebestemming meteen vast. ÆÆ Tekst: Tom Langmans Foto’s: Tom Langmans, Nele Sysmans, Senne Langmans

| Op Weg 2018-1

Heididorp in Maienfeld.

Postkaart voor Heidi Een meerdaagse wandeltrektocht is met kleine kinderen soms wat hoog gegrepen. Maar in het Zwitserse Graubünden kan je verschillende ‘Heidiwandelingen’ stappen. Zo ligt de focus van de kleinsten niet op de vermoeide beentjes, maar op de leuke avonturen van het figuurtje Heidi. En dan loopt een gemiddelde dreumes

Wie was Johanna Spyri? Jeugdschrijfster Johanna Spyri werd in 1827 in de buurt van Zürich geboren. Haar twee bekendste boeken beschrijven het wonderbaarlijke leven van Heidi in de bergen. Zijn de boeken op basis van feiten of is het pure fictie? Daarover bestaat een controverse. Vast staat dat Johanna tussen 1872 en 1885 meermaals verbleef in Maienfeld. Daar leerde ze een klein meisje met de naam Maiali Just kennen. Het zijn de avonturen van dit erg zelfstandige karaktertje die aan de basis liggen van de twee klassieke boeken. Feit of fictie? We zullen het nooit 100% zeker weten. Toen Johanna Spyri in 1901 stierf had ze meer dan 50 boeken en verhalenbundels gepubliceerd.

een héél stuk verder dan normaal. Hier in Bad Ragaz bij Maienfeld begint het avontuur voor de kleinsten al beneden aan de kabelbaan. Er staat een mini houten postkantoortje. Wie een briefje aan Heidi wil sturen steekt de omslag in het gele brievenbusje. Wij besluiten onze postkaart voor Heidi persoonlijk naar boven te brengen. De kabelbaan draagt ons in een wip naar het tussenstation Pardiel op 1522 meter hoogte. Het ‘Heidipfad’ is een leuk ontwikkeld

De postkaart schuiven we onder de zware houten deur. Voor Heidi, met de groeten aan opa. cirkeltraject met tientallen attracties voor de kleinste stappers. Tijdens onze tocht liggen we in hangmatten, ravotten we in speeltuinen en waterparkjes, klauteren we over rotsen in een rivier en fotograferen we een mooie waterval. Afwisseling troef en geen moment verveling. Mooie houten geiten tonen ons de route. Achter elke bocht ligt een nieuwe verrassing. In een echt minibergdorpje drinken we een glas fris en genieten we van het uitzicht over de vallei. De zogenaamde Heidihut is vandaag op slot. De postkaart schuiven we dan maar onder de zware houten deur. Voor Heidi, met de groeten aan opa.

Swiss Tavolata Kaas van eigen melkkoeien, zelf gerookte hesp, in stro gegaarde rosbief, groenten en aardappelen uit de eigen moestuin, zelf gedraaid ijs met vers geplukte rode bessen. Onze gastvrouw Migga Falett was vermoedelijk al drie dagen met ons menu in de weer. Koken is haar hobby, haar passie. “Op voorwaarde dat ik kan koken met verse, eerlijke en eigen producten”, zegt ze trots. “En wanneer mijn man niet in de keuken rondhangt!” Dat ze boerin is, speelt in haar voordeel natuurlijk. Ze oogst en kookt. Slacht en braadt. Enkele jaren geleden sloot ze aan bij de Zwitserse vereniging Swiss Tavolata. Een non-profit kookorganisatie met een vijftigtal vrouwen die koken op tradi tioneel Zwitserse wijze volgens soms oeroude recepten. “Sommige van deze recepten at Heidi ongetwijfeld ook bij haar opa op de alm”, knipoogt ze naar de kinderen. Eten doe je bij Swiss Tavolata in de eetkamer van de gastvrouw. We genieten van de maaltijd, van het gezelschap. Fredo is haar man. Hij schenkt ons een glas Zwitserse wijn in. Voor zichzelf giet hij ook een bodempje in. Fredo is een verteller. De boerderij is zijn leven. Eenmaal aan de praat krijg je er zelf geen woord meer tussen. We praten over Heidi en Bergün, de mislukte groentenoogst, bevroren fruitbomen en zijn groeiende veestapel. Kortom, over koetjes en kalfjes, maar dan letterlijk én figuurlijk. De sfeer is hartelijk en ongedwongen en we lachen uitbundig. In combinatie met een copieuze maaltijd zorgt dat voor een pijnlijk schuddende buik.

2018-1 Op Weg |

Slapen in het stro kan bij heel wat Zwitserse boeren.

Adembenemend, ook bij slecht weer.

Schlaf im Stroh

Filmset uit 1952

Heidi sliep bij haar opa in een houten beddenbak vol stro. Gezellig en warm. Misschien wel een beetje kriebelig? We gaan het zelf testen op de boerderij Hof Just. De boerderij ligt in Maienfeld op een steenworp van het Heididorp. Het uitzicht op de vallei is adembenemend. In een aparte hut zijn beddenbakken op een mezzanine geïnstalleerd. Het stro wordt wat opgeschud tot we aangenaam kunnen liggen. Voor de volwassenen is het wat zoeken naar de juiste houding. Voor de kinderen is het een superleuke ervaring. Opgewonden van plezier liggen ze te draaien en te keren. Na een uurtje luisteren naar het geloei van de koeien in de nabijgelegen stal vallen we allemaal als een blok in slaap. ’s Morgens is iedereen fris en monter. Weliswaar met enkele strohalmen in de oren en haren. “Zelden zo diep geslapen”, zegt de grootste. “Beter dan een waterbed”, zegt de kleinste, hoewel hij daar nog nooit in sliep.

In Stugl is het nog berenkoud ’s morgens in de vroegte. De bus bracht ons voor dag en dauw van Bergün naar dit hooggelegen dorpje. Vijf families wonen er nog, de andere huizen zijn allemaal vakantieverblijven. Het is augustus en handschoenen hebben we niet bij. Mutsen evenmin. Met onze handen hoog opgetrokken in onze jasmouwen en onze kappen ver over onze oren starten we aan de Heidiweg.

| Op Weg 2018-1

Een tocht van een vijftal uurtjes stappen. Hoogtepunt moet de authentieke opahut worden in Falein. Authentiek, ‘t is te zeggen, de hut deed dienst als set in de eerste Heidifilm uit 1952. Naargelang we hoogte winnen klaart het weer op. De wolken verdwijnen en de zon komt in de plaats. Echt warm krijgen we het wanneer we in Curtins uit het bos op de alm komen. Hier staan een handvol zeer mooie houten berghutten. In geen enkele hut is volk aanwezig. We

Heidi’s verborgen leven Iedereen kent het figuurtje Heidi van de film of de tekenfilm. Het lieve meisje lacht zich een mooi leventje door de vredige bergen. Maar wie het oorspronkelijke boek leest, leert ook de minder romantische kant van haar leven kennen. Schrik niet van volgende feiten die je wellicht nu pas voor het eerst verneemt. Heidi’s opa leeft als een kluizenaar in een simpele hut in de bergen. Maar ooit was hij schatrijk. Samen met zijn broer bezat hij een grote boerderij in Domleschg. De twee broers kregen ruzie. Heidi’s opa was roekeloos en verloor alle bezittingen door foute investeringen. Hij ging aan de drank, had foute vrienden en vergokte zijn laatste nikkel. De twee broers verloren alles. Ook hun onderling contact.

Start van het Heidipad.

Heidi was een weeskind, dat wist je al. Hoe dat kwam? Haar vader Tobias kreeg bij de bouw van een huis een zware balk op zijn hoofd en was op slag dood. Toen ze het lijk zo verminkt thuisbrachten, kreeg de moeder van Heidi van schrik en verdriet een hevige koortsaanval. Ze kwam de schok nooit te boven en overleed zelf kort na de dood van haar man. Heidi verhuisde na een periode in de berghut bij opa naar Frankfurt. Daar werd ze speelkameraadje van Klara, maar ze wende nooit aan het stadsleven. Ze werd vaak gestraft voor haar onbezonnenheid en vloog dan de pikdonkere kelder in. Tussen de ratten en muizen moest ze nadenken over wat ze verkeerd deed. Totaal ondervoed en psychisch gedesoriënteerd werd ze na verloop van tijd terug naar opa gebracht.

Opa’s berghutje.

Na een uurtje luisteren naar het geloei in de nabijgelegen stal vallen we allemaal als een blok in slaap. zetten ons op het houten terras van de laatste hut en genieten van het uitzicht. Bergtoppen met eeuwige sneeuw, de laatste wolken onder ons die verdampen, de groene bossen als vlekken in de vallei onder ons. Met onze verrekijker turen we minutenlang tussen rotsen en steenpuin op zoek naar een steenbok of een ander beestje. Van kou is al lang geen sprake meer. Even verderop staan alweer enkele parels

van houten hutten. Eentje bond de Zwitserse vlag aan een hoge mast. We herkennen de hut van opa. Gisterenavond in het hotel keken we nog via YouTube naar de film uit 1952 en alles klopt nog. Voor de hut hakt een pubermeisje in outdoorkleding met een bijl hout. Er staat een houten kast met typische streekproducten. We kopen een blok kaas, een stuk hesp en enkele zakjes met koek. Op een bank genieten we van de versnaperingen.

Hotel Romantiek “Ik ken dat hotel”, zeg ik tegen de kinderen. “Ik ken het ook”, repliceert Senne. Wanneer we het parmantige gebouw binnenstappen weten we dadelijk waarom het bij ons een belletje doet rinkelen: de televisiereeks Hotel Romantiek is hier opgenomen. Het statige Hotel Kurhaus

Bergün werd in 1906 gebouwd in Jugendstilstijl. Het kuurhotel was destijds best groot voor het kleine stadje Bergün. De zaken liepen dan ook niet altijd even vlot, waardoor er soms geen geld was voor de nodige renovaties. Maar paradoxaal genoeg bleek dat ook de redding. Alles bleef authentiek. Wie door het hotel wandelt waant zich op een filmset. Oude elementen wisselen af met enkele minimale moderne toetsen. Zelfs het meubilair is authentiek, maar gelukkig niet afgeleefd. Wanneer we in de speelkamer in de kelder een uurtje snookeren, kunnen we stiekem in de oude keuken binnenglippen. Gietijzeren fornuizen en ovens worden hout gestookt. Plots staat er een kok achter onze rug die ons vermanend toespreekt: “Deze oude keuken wordt enkel gebruikt voor kookworkshops met kinderen, en af en toe een fotosessie!”.

PRAKTISCHE INFO

Wandelingen

Het Heiditrail start in het centrum van

1952 en 1954. Regelmatig staan er infor-

Met kleine kinderen kozen wij niet voor een

Maienfeld en is een cirkelroute rond het

matieborden en foto’s van die eerste films

doorgaande wandeltrektocht, maar voor

dorp met onder andere de originele hut van

(www.berguen-filisur.ch).

vier kortere tochten in de regio Graubünden.

opa, Heidi’s geboortehuis, een museum en

Deels lagen die in de buurt van Maienfeld,

een souvenirwinkel (www.heididorf.ch).

Gidsen en kaarten

de geboorteplaats van Heidi. Eén tocht

Heidi’s Erlebenisweg 2 is een klim die je in

Alle kaarten en beschrijvingen zijn te down-

ligt in de buurt van Bergün, de regio waar

twee uur stappen naar de Heidialp brengt.

loaden van het internet of te vinden bij de

enkele Heidifilms werden opgenomen. Alle

Je stapt door het gebied dat beschreven

lokale toeristische diensten. Alle tochten

tochten stonden dus in het teken van Heidi.

wordt in het boek (www.heididorf.ch).

zijn prima bewegwijzerd.

Maienfeld:

Bergün:

Het Heidipfad start aan de gondelbaan in

De Heidiweg loopt vanuit Stugl naar

Info

Bad Ragaz en is een cirkelroute van een

Runsolas, Falein en terug naar Stuls. Reken

Graubünden:

tweetal uurtjes, maar de kinderen kunnen

op 4 à 5 uur stappen. Je wandelt langs ver-

Heidiland: www.heidiland.com, Bergün:

er zich makkelijk een dag lang amuseren

schillende locaties die werden gebruikt

www.berguen-filisur.ch.

(www.heidiland.com).

als set voor de eerste twee Heidifilms uit

www.graubuenden.ch,

2018-1 Op Weg |

FIETSAVONTUUR | Zwitserland

Waarom zou een mens – laat staan een gezin met fietskarren – door Zwitserland gaan fietsen? Voor de landschappen natuurlijk, maar ook voor het goed bewegwijzerde fietsnetwerk. En voor de combinatie mogelijkheden met het openbaar vervoer, dat uitstekend voorzien is op transport van fietsen.

Zwitserland

verovert ons fietshart

Thom (4), Bram (1 jaar), Arjan en Karin combineerden de Nationale Fietsroutes 5, 1 en 8 tot een lus van 550 km via Lausanne, Brig en Bern. ÆÆ Tekst en foto’s Karin Van Beek

| Op Weg 2018-1

Overal goed bewegwijzerd.

Bordje 5 Onze fietsreis start bij de Bielersee. Op de sympathieke en ecologische boomgaardcamping Lindenhof mogen we onze auto drie weken laten staan. Van daaruit fietsten we Route 5, de Mittelandroute, zuidwaarts, om drie etappes later bij Lausanne uit te komen. De trajecten zijn voornamelijk vlak en voeren ons over rustige wegen langs fotogenieke meren met strandjes, door mooie dorpen en steden én langs grote graanvelden en weilanden. Wij koppelen er een leuke wedstrijd aan: “Wie ziet als eerste het volgende bordje met een 5 op?” Amusement verzekerd!

Handige app In Lausanne varen we het Meer van Geneve over in een waterradboot uit 1910. Een belevenis op zich. We zijn tijdig bij de boot en de enigen met fietsen. We hebben dus alle ruimte om ze op het buitendek te parkeren. In Le Bouveret, waar de Rhône het meer instroomt, maken we tijd voor een rustdag. En laat nou net naast onze camping een ‘treinenpark’ zijn, waar je met de kids gemakkelijk een

De natuur verplicht ons om regelmatig te stoppen.

hele dag kan vertoeven. Swiss Mobility heeft niet alleen een handige app voor de routes, maar ook voor allerlei activiteiten en bezienswaardigheden onderweg.

We fietsen langs zoveel meren dat er altijd wel een strandje is waar we even kunnen zwemmen. De aangelegde fietspaden door de Rhônevallei zijn lekker vlak. In Sarvaz vinden we de mooiste camping van de reis: een mooie grasvlakte voor de tenten, veel vermaak voor de kids, een binnenspeelruimte, een zwembad, een goed restaurant en in verhouding goedkoop. Een oase, hier willen we nog een keer naartoe.

Grimsel In Brig nemen we de trein naar Oberwald, omdat we nu echt de bergen in trekken en

de weg richting Andermatt druk is. Vanuit Oberwald beginnen we aan onze koninginnenrit over de Furkapas naar de Grimselpas. We nemen alle tijd voor de 12 km lange beklimming. Ook al hebben we veel ervaring met fietsen in de bergen, het is toch afzien. Regelmatig vraag ik me af wie er nu zo idioot is om deze berg op te fietsen… Maar het is een ervaring om nooit te vergeten, met prachtige beelden om het te bewijzen. Bovenop de pas volgen we route 8, de Aareroute, die ons helemaal terug naar onze startcamping zal brengen. De afdaling is goed te doen. Met vlaggen op de fietskarren, felgekleurde kledij en flikkerende lampjes zijn we al van ver zichtbaar en de automobilisten zijn erg voorzichtig. De indrukwekkende natuur onderweg verplicht ons regelmatig te stoppen en gewoon te genieten.

Duik Na twee rustdagen onderaan de pas fietsen we richting Interlaken met onderweg uiteraard een duik in de azuurblauwe Brienzersee. Een pluspunt aan deze reis: we fietsen langs zoveel meren dat er altijd wel een strandje is waar we even kunnen zwemmen. Op camping Wilderswil blijven we wat langer vanwege het uitzicht op de de Jungfrau en de Eiger. We knopen ook onze wandelschoenen aan om een alpenweide te verkennen. Nog twee etappes te gaan en we besluiten om tussendoor op een stadscamping in Bern te overnachten. Na ruim 550 fietskilometers staan we plots terug op het punt waar de Aare de Bielersee instroomt, enkele kilometers van onze auto. Wat hebben we samen veel beleefd, gezien, leuke mensen ontmoet en heerlijk geleefd volgens het ‘niks hoeft, alles mag’-principe. Het oosten van Zwitserland houden we nog tegoed, want het land heeft ons fietshart veroverd.

2018-1 Op Weg |

Rondje Zwitserland Stella (11), Toon (2,5), Lies (onderweg 1 geworden), Sofie en Steven combineerden de Nationale Fietsroutes 3, 1 en 8 tot een lus van een dikke 400 km via Luzern, Andermatt en Bern. ÆÆ Tekst en foto’s Steven Lauwereins

Vierwoudstedenmeer Aangetrokken door het uitgebreide netwerk aan fietsroutes, met goede aansluiting op openbaar vervoer, en omwille van de mooie omgeving kiezen we als bestemming voor onze eerste fietsreis met vijf voor Zwitserland. Dat het land niet goedkoop is, compenseren we door te kamperen, afgewisseld met één hostal, één jeugdherberg en een plek in het stro. Omdat Aarau het een knooppunt is van verschillende routes, willen we hier vertrekken. Via de prima website www.veloland.ch vinden we een boerderij in de buurt van de stad waar we kunnen overnachten en de wagen twee weken laten staan. De woonwagen die we er als slaapplek huren is krap en vuil, waardoor we toch maar voor het ‘Schlafen im Stro’ kiezen. Weinig stro en veel stof, maar tenminste wat ruimer. Voor de kinderen valt er weinig te beleven, zodat we voor het einde van de reis alvast naar een ander onderkomen uitkijken. Onze eerste fietsdagen op Route 3, de NoordZuidroute, brengen ons door de aangename

| Op Weg 2018-1

steden Aarau en Luzern. De route loopt zoveel mogelijk over rustige, relatief vlakke wegen, maar meer dan ons lief is moeten we ook drukke wegen volgen, gelukkig bijna altijd op een goed, afgescheiden fietspad. In Niederdorf nemen we de overzet over het Vierwoudstedenmeer, waarvan we de oever nog een hele tijd volgen.

Onze slaapplek in het stro in Meienried zal het langst bijblijven, door de ruimte, het speelgoed en de beestjes. Na Brunnen rijden we noodgedwongen op het voetpad. Vanaf Amsteg begint het flink te stijgen en mogen fietsers omwille van grote wegenwerken niet verder rijden, daarom scha-

kelen we een taxi in tot Andermatt. De vriendelijke chauffeur voorziet ons niet enkel van water en snoepjes, maar heeft speciaal voor ons zelfs een splinternieuw fietsenrek aangeschaft!

Grimselpas Op onze rustdag in Andermatt nemen we de trein tot op de Oberalppas, waar we een bergweide opzoeken voor een uitgebreide picknick met uitzicht. Via een kort stukje Rhôneroute en de Furka- en de Grimselpas willen we overschakelen op Route 8, de Aareroute. Die zal ons in een wijde boog terug naar Aarau loodsen. Die passen overfietsen met al onze bagage zien we niet zitten, zodat we opnieuw een taxi reserveren die ons naar Guttanen moet brengen. De omgeving is echter zo mooi en het weer zo uitnodigend dat stoere papa Steven besluit om toch het hele stuk te fietsen. De rest sluit de tien laatste dalende kilometers naar Innertkirchen aan. De camping hier is prachtig gelegen, en een goede uitvalsbasis voor een bezoek aan de indrukwekkende Aareschlucht.

Aarau re

Biel

Luzern

Bern

Neuchâtel Yverdon

Thun

Fribourg

Spiez

Lausanne Le Bouveret

Vierwoudsteden meer

Onze laatste fietsdag verloopt zo goed als volledig over rustige en vlakke wegen. De camping in Aarburg is dan weer de minst gezellige van de reis, maar ernaast bevindt zich wel een leuk zwembad met ligweide. Onze conclusie: fietsen in Zwitserland is zeker niet alleen voor zwaar getrainde wielertoeristen. Zonder motor op de fiets –het leeuwendeel van de fietsers onderweg heeft dat wel – fietsten we tussen 20 en 60 km per dag. Als je echt geen zin hebt, is er steeds wel een oplossing met openbaar vervoer te vinden. Campings variëren sterk in tentvriendelijkheid en vooral in prijs, maar echt slechte ervaringen hebben we zeker niet gehad.

Zürich

FRANKRIJK

Zonder motor

PRAKTISCHE INFO

In het stro Na een zonnige rustdag in Interlaken barst in het begin van de nacht een stevig onweer los. Een rondje rond de tent om de stormtouwen aan te trekken volstaat om compleet doorweekt te zijn. Tegen de ochtend is het wat opengetrokken en trekken we verder. Nog voor Spiez gaan de hemelsluizen opnieuw open. Omdat de voorspellingen meer van hetzelfde beloven, nemen we de trein naar Bern. Die trein heeft zelfs een familiecoupé met speeltuintje, waardoor de rit sneller dan gewenst voorbij is. In de hoofdstad nemen we onze intrek in de jeugdherberg, tot de zon weer doorbreekt en we verder kunnen fietsen. Al na een paar kilometer zitten we in de bossen en lijkt de stad ver weg. Langs de Wohlensee en ook rond Golaten moet er nog wat geklommen worden, maar dat maakt de route er niet minder aangenaam op. Onze slaapplek in het stro in Meienried zal het langst bijblijven, door de enorme ruimte, het speelgoed en de beestjes.

85mm Do

Na een korte klim gaat het de volgende dag verder naar Interlaken, gelegen aan de voet van de Eiger en de Jungfrau. Aanvankelijk geleidelijk dalend via rustige wegen, moet er met de Brienzersee in zicht plots stevig geklommen worden. Zelfs voor papa blijkt deze klim iets te steil en moet de fiets naar boven geduwd worden. Ook verderop, aan de Giessbachwatervallen, is dat even het geval.

Amsteg

Inertkirchen Furka, 2429 m Interlaken Grimsel, Andermatt 2164 m

Brienzersee

Montreux

Martigny

Brig

Sion R

n hô

Sarvaz

20 km

Oldenwald

ITALIË Op Weg 2018

Met negen goed bewegwijzerde nationale routes en meer dan vijftig regionale routes kan je in Zwitserland naar hartenlust fietsen zonder een berggeit te zijn. Alle info vind je op www.veloland.ch. Op de kaart kan je ook zoeken naar allerlei soorten accommodaties, van hotels tot slapen in het stro. Swiss Mobility is een goede en handige app voor onderweg. Een uitgebreidere versie van beide verhalen, met info over etappes en logies, vind je op de website www.fietsenmetkinderen.info.

2018-1 Op Weg |

FOTOREPORTAGE | Albanië

Telkens opnieuw verrast door de ruwe landschappen.

Op de tanden bijten Onbekend is onbemind, wat zeker geldt voor Albanië, een van de armste landen van Europa. Bovendien heeft het land de faam onveilig te zijn voor toeristen en nauwelijks goede wegen te hebben. Voor ons redenen genoeg om aan den lijve te ondervinden of dat allemaal wel klopt. En hoe kan je zoiets beter doen dan met de fiets? ÆÆ Tekst en foto’s: Patrick Vandenbussche en Geert Taelman

15 dagen Met de fiets haal je redelijke afstanden en de kans op contact met de lokale bevolking is veel groter, zeker als je kampeert en zoveel mogelijk in je tentje overnacht. Daarom hebben we voor onze vijftiendaagse tocht een vrij ambitieuze route uitgestippeld. Vanaf de Mother Theresa luchthaven vlakbij de hoofdstad Tirana fietsen we eerst via de kust naar het uiterste zuiden, om daarna via kleinere wegen door het bergachtige binnenland terug noordwaarts te keren. De Albanese uitlopers van de Alpen zouden dan als laatste bergen overwonnen worden, waarna we via Skhöder terug afzakken naar de kust en naar Tirana.

Grote lus Zo gepland, zo gedaan. Om te beginnen trekken we met ons stalen ros – een stevige fiets met

| Op Weg 2018-1

voldoende versnellingen is hier echt wel nodig – langs de kust via Divjaka en Fiër naar Vlora. Over de Llagorrapas gaat het dan naar Sarandë, zowat het Monaco van Albanië. Eénmaal we het Griekse Corfu zien liggen, is het tijd om dieper het binnenland in te fietsen. Na een bezoek aan Unesco-werelderfgoed Butrint rijden we via Gjirokaster richting Korcë. Vanaf daar gaat het pas echt de bergen in. Telkens opnieuw worden we verrast door de schitterende en ruwe landschappen en door de moed van de lokale bevolking om er in deze arme regio toch het beste van te maken. Maar hoe armer de mensen, hoe gastvrijer ze blijken te zijn. De invloed van het voormalige communisme is nog overal zichtbaar. De duizenden betonnen bunkertjes zullen nog jarenlang getuigen van de angst voor een buitenlandse invasie, die dictator Enver Hoxha zijn onderdanen aanpraatte.

Een invasie die er overigens nooit is gekomen… Erg bijzonder allemaal. Na Korcë gaat het via Elbasan en Bulqize richting Kukés. Nadien trekken we regelrecht richting de Noord-Albanese Alpen om rustig onze tijd te nemen voor de prachtige natuur in de Valbonavallei. Dicht bij Skhöder ligt het dorpje Barbullush, met een prachtige camping die wordt uitgebaat door Dick en Hélène, een Nederlands echtpaar dat ook heel wat sociale projecten leidt in deze arme regio. Een echte aanrader en een goede uitvalsbasis om het Komanimeer te bewonderen.

Arm… Albanië is na 50 jaar communisme en de dictatuur van Enver Hoxha erg traag uit een diep dal aan het kruipen. Het land en een groot deel van de bevolking zijn nog steeds straatarm. De

Van de 18.000 km wegen zijn er tot op heden maar 5.000 geasfalteerd.

werkloosheid is erg hoog en een groot deel van de economie zou – volgens kwatongen – nog steeds met de misdaad verbonden zijn. Analfabetisme is er nog niet uitgeroeid en veel jongeren blijven weg van de school om op de kudde te passen. Het binnenland is erg bergachtig en met een gewone auto vaak moeilijk bereikbaar. Veel dorpen liggen helemaal geïsoleerd tussen de heuvelkammen en veel mensen zijn voor hun voedselproductie op zichzelf aangewezen. Kleinschalige landbouw met wat geiten, schapen en kippen en af en toe wat koeien zorgt voor het basisvoedsel. Van de 18.000 km wegen zijn er tot op heden nog maar 5.000 geasfalteerd. Een zalig land voor off-roaders dus! Het verkeer is er vaak chaotisch, de Albanese chauffeurs rijden vrij roekeloos en allemaal door elkaar, maar wij voelen ons nergens onveilig.

terras, terwijl de vrouwen zorgen voor het vee, de was en het ganse gezin. De taal is uiteraard nog steeds een probleem, maar met wat Engels of Duits kom je al ver. Stoor je wel niet aan de massa’s plastic en andere rommel die je overal aantreft. Het feit dat huisvuil pas recent wordt opgehaald zal daar zeker niet vreemd aan zijn.

De taal is uiteraard nog steeds een probleem, maar met wat Engels of Duits kom je al ver.

Aanrader Kortom, Albanië is voor liefhebbers van natuur en zuiderse cultuur, en zeker voor avontuurlijk aangelegde fietstrekkers, de moeite waard. In de Noord-Albanese Alpen kom je ook als wandelaar stevig aan je trekken, met pittige klimmen over erg slechte wegen, soms niet meer dan geitenpaden. Fietstrekkers en rugzaktoeristen zijn hier nog geen dagelijkse kost. Verwacht je dus aan verrassend vriendelijke inwoners die je vaak bekijken alsof je van een andere planeet komt, maar steeds interesse betonen in je verhaal. Om al die redenen liet het land op ons een diepe indruk na. Een aanrader om te ontdekken, zeker nu het toerisme er nog in zijn kinderschoenen staat.

… maar gastvrij Ondanks de armoede is de gastvrijheid en de vriendelijkheid van de bevolking groot. Wist je dat Albanië in de Tweede Wereldoorlog het enige door Duitsland bezette land was dat geen enkele Jood uitleverde? Duizenden levens werden zo gered. Het land is zuiders geïnspireerd. Albanezen leven grotendeels op straat. Mannen zitten vaak uren sterke koffie te drinken op het lokale Tijdens het communisme werden moske

eën gesloten.

2018-1 Op Weg |

| Op Weg 2018-1

2018-1 Op Weg |

55 mm

PRAKTISCHE INFO Op Weg 2018

MONTENEGRO Val b

dooralbania.com,

www.biketours.com,

www.farandawaycycling.com.

KOSOVO

ona

Wij kampeerden vaak wild, maar genoten

Podgorica

heel af en toe van de luxe van een camping

Shköder

zodat we een douche konden nemen en

Kukës

even op onze positieven konden komen. In Albanië verliep dit moeilijk, want er zijn praktisch geen campings die voldoen aan de normen die wij gewoon zijn. Soms is er

Bulqize

Kruje Durrës

Tirana

Divjaka

gewoon een kampeerveldje zonder elektriciteit, douche of toilet. In praktijk kampeer-

MACEDONIË Ohrid Prespa

Elbasan Fiër

Korçë

Berat

den we dus vaak gewoon wild, ergens wat verborgen van de openbare weg. Wegens de koude – eind april vroor het ‘s nachts soms nog in de bergachtige regio’s – overnachtten we ook een paar keer in een guesthouse of een hotelletje. In de grotere steden en langs de kust zijn die makkelijk

Vlorë

te vinden, in het binnenland veel minder. Eten vinden is normaal gezien geen groot

Llagorra

probleem. In elke stadje zijn er wel wat winGjirokastër Sarandë CORFU Kerkira

GRIEKENLAND Ioannina Butrint

keltjes en alles is er naar onze normen erg goedkoop. Patrick en Geert hebben avondvullende reportages met beeld, tekst en muziek van hun fietsreizen naar IJsland, Schotland,

In Albanië zijn de laatste jaren wat klein-

| Op Weg 2018-1

Ierland,

Noorwegen

Lapland,

schalige organisaties bezig met de ontwik-

Baltische Staten en Albanië. Interesse:

keling van fietstoerisme. Zoals www.out-

patrick.vandenbussche2@pandora.be.

WANDELTIP | België

GRP

OP WEG 2018 nr.1: wandeltip GR563 80 x 49mm

563

De altijdgroene Ronde van het Land van Herve

Tot vorig jaar kende Wallonië enkel wit-rode GR-paden, geen geel-rode Streek-GR’s. In maart 2017 kwam daar verandering in. Toen werd de eerste Waalse GRP (GR de Pays) aan de pers voorgesteld. Maar niet alleen de kleur van de bewegwijzering wijzigde, het traject werd grondig bijgespijkerd, zowel op het terrein als op papier. ÆÆ Tekst en foto’s Luc Verdegem

PRAKTISCHE INFO DUITSLAND

NEDERLAND

Maa

Aubel Blegny

Abdij van Godsdal

Herve

Ook cultureel, economisch en geschiedkundig is GR 563 een buitenbeentje. Tot de Franse Revolutie was de streek verdeeld tussen het graafschap Dalhem en het hertogdom Limburg. De hoofdplaats Limbourg heerste vele eeuwen als een oninneembare burcht over de streek, tot Lodewijk XIV de versterkingen in de 17de eeuw liet afbreken. Taalkundig ligt de streek op de grens van Germaans en Romaans Europa. Je wordt er nu eens aangesproken in het Duits, dan weer in het Platdiets of in het Frans. En wie kent nog Neutraal Moresnet, dat uniek geopolitiek curiosum dat een eeuw lang tussen Duitsland, Nederland en België genesteld lag? Of het rustige dorp Raeren dat rond de 17de eeuw een wereldcentrum van de pottenbakkerij was? Raerense keramiek werd over gans Noord-Europa tot in Rusland geïmporteerd en vond zelfs zijn weg naar de overzeese koloniën. Aan de Maaskant tot slot onderstreept de enorme terril van Micheroux het belang van de vroegere steenkoolindustrie.

Stof genoeg dus om van deze eerste Waalse GRP een boeiende en afwisselende ontdekkingstocht te maken. Als nadere kennismaking beschrijven we twee wandeletappes op het traject.

Ook los van het geel-rode verhaal is deze 160 km lange GRP een buitenbeentje in het uitgebreide Waalse GR-netwerk. Als overgangsgebied toont het Land van Herve weinig gelijkenissen met de rest van Wallonië. De streek grenst in het noorden aan de Vlaamse Voerstreek en Zuid-Limburg, in het zuiden aan de Ardennen, in het oosten aan het Hertogenwoud en de Eifel en in het westen aan de Maasvallei. De glooiende, altijdgroene weidelandschappen, omheind met de typische hagen, zijn hét toeristische handelsmerk van de streek. De hoogteverschillen zijn beperkt. De lage heuvels variëren van 200 tot 350 m hoogte. Er is weinig industrie. Het enige stadje van belang in het 450 km2 grote gebied is Herve. De hoofdactiviteit is landbouw met de nadruk op veeteelt en fruitteelt. Het bekendste streekproduct is de sterk geurende Hervekaas, pittig en toch zacht romig (wel handen wassen na het proeven). Voeg daar nog cider, appel- en perenstroop, fijne vlees waren en bieren aan toe, en het lijkt wel een stukje Luilekkerland.

E4 0

Lac d’Eupen

Eupen Lac de la Gileppe

Op Weg Olne 2018

Verviers

Meer info: www.grsentiers.org en www.walkitech.be. De topogids GRP 563 Tour du Pays de Herve werd in het voorjaar van 2017 volledig vernieuwd en is beschikbaar in onze webshop.

ONLINE

KAART

TRACK

FOTO’S

Luc geeft een lezing om 11u en zal op de stand van GR beschikbaar zijn voor al je vragen over Waalse GR’s.

2018-1 Op Weg |

Glooiende, altijdgroene weidelandschappen.

ETAPPE 1

Olne – Herve Met twee van de ‘mooiste dorpen van Wallonië’ kan deze tocht al niet meer stuk. In Olne bepalen de Maaslandse renaissance en de 17de en 18de eeuw het uitzicht van de met kalksteen opgetrokken woningen en boerderijen. De SintSebastiaankerk met kerkhof en muur rondt het geheel mooi af. Olne was en is nog altijd een welstellend dorp. Een dalend pad stuurt ons richting Nessonvaux in de Vesdervallei. Dit is volop genieten van de uitzichten. Net boven het dorp slaan we een pad in dat de valleiflank volgt. We stoten op een girafachtig dier, mooi in mekaar gezet met allerlei afvalmateriaal. Wegwerpkunst?

We steken een heuvelkam over en kijken uit over het valleitje van de Ruisseau de la Hazienne. Over een mix van asfalt en onverharde paden gaat het richting Soiron, ook al een van de ‘mooiste dorpen van Wallonië’. Het plaatsje, gelegen op een hoogte langs de Bolabeek, laat zich al van ver bewonderen. In dit landschapsdecor verwacht je ieder moment een kunstschilder die het tafereel realistisch, impressionistisch of expressionistisch probeert te vereeuwigen. Zolang het maar geen dadaïst of kubist is, want zo’n behandeling verdient dit mooie decor niet. We houden even halt in het dorp en kunnen alleen maar beamen dat het zijn titel niet gestolen heeft. We vinden er zelfs een aangename brasserie en dat is ook al geen evidentie in deze omgeving. Langs een veldweg gaat het verder tot we terug op amper een kilometer van Olne staan. We maken rechtsomkeer en volgen een smal paadje langs hagen en afsluitingen, soms door een groentunnel. Een kort stukje Rue Turlurette maakt ons

Wegwerpkunst?

| Op Weg 2018-1

nieuwsgierig naar dit prettig klinkende woord. Het zou een gitaarachtig instrument geweest zijn in de 14de eeuw. Andere bronnen hebben het over een fluitje dat in die tijd vooral door troubadours en bedelaars bespeeld werd. Maar het kon ook een wispelturige, nogal uit de hoogte doende vrouw zijn… Xhendelesse laten we links liggen en op weg naar Hubertfays krijgen we enkele weidedoorsteken cadeau. Deze passages zijn typisch voor GRP 563 en het Land van Herve. Van draaipoortje naar kantelpoortje of opstapje, het is iets wat bij ons helaas maar op weinig andere plaatsen kan. Voorbij Hubertfays gaat het op Herve aan. Ook dit deel loopt overwegend dwars door weides terwijl in de verte het viaduct van de HST en de E40 nadert. Daar voorbij komen we terecht op een RAVel die naar het vroegere station van Herve leidt. Het fietspad is aangelegd op spoorlijn 38 die het Land van Herve doorkruiste van Hombourg (Plombières) tot Chênée bij Luik. Het is een van de oudste en bekendste stukken Ravel in Wallonië. In het station is nu het toerismekantoor van Herve gevestigd. Er is ook een taverne waar je terecht kan voor een natje en een droogje om deze 20 km lange wandeling af te sluiten.

Het land van Herve ten voeten uit.

Zinkviooltjes bloeien enkel als de grond zinkerts bevat.

ETAPPE 2

Eynatten – Moresnet-Chapelle

In Eynatten tanken we bij de plaatselijke bakker in ons beste Duits ‘ein Kaffee’. We bevinden ons in de rand van het Duitstalig landsdeel. De meeste bewoners spreken Platdiets, een Limburgs-Duits klinkend dialect. Langs de Johannes de Doperkerk en het met een slotgracht omgeven Haus Amstenrath (begin 16de eeuw) lopen we naar een brug over de E40. Aan de overkant komen we terecht op een pad langs een beek. Niets laat vermoeden dat dit de prille Geul is, het Belgisch-Nederlands riviertje dat in wandelkringen alom geprezen wordt voor zijn schilderachtige loop. We zullen de Göhl/la Gueulle op deze tocht nog verschillende keren tegenkomen en volgen. Het watertje blijft min of meer onze leidraad tot het gehucht Hauset (Schallenberg) en de Kupfermühle hoeve. Een veldweg klimt naar een plateau en na een weidedoorsteek daalt het door bos terug naar de Geul. Een bord vertelt dat we net over de Beschissenberg gelopen zijn. De vertaling mag je zelf invullen. De geel-rode tekens sturen ons naar een al van ver zichtbare spoorwegbrug. Het is een van de vele bruggen op de HST-lijn naar Duitsland. Eenmaal over en onder de sporen doorgelopen dwarsen we in de beste GRP 563 traditie enkele weides. We komen uit bij het bevallig wit kapel-

letje van Astenet. Recht voor ons ligt het Schloss Thor. De wat middeleeuws aandoende toren dateert van 1733. Nu is het een hotel. Iets buiten Astenet ligt het Katharinenstift, een vroeger landgoed en klooster dat sinds 1994 een rusten verzorgingstehuis is. De gebouwen vallen op door hun eenzame ligging midden het weidelandschap. Het landgoed heette oorspronkelijk dan ook erg toepasselijk ‘Weide’. Het traject blijft grasstappen. Bij de ingang van een veldweg staat een paaltje met de afbeelding van een zinkviooltje. We naderen de Hohnbachvallei, een van de merkwaardigste stukjes natuur die ons land rijk is. Enkele jaren geleden waren we er in het voorjaar, en toen werden we verrast door het spektakel van de volop bloeiende wilde narcissen. Omdat de streek heel wat lager ligt dan de Hoge Venen begint de bloei er bijna een maand vroeger. Nu is het zomer, en dat is de tijd van het zinkviooltje. Het zeldzame gele bloemetje groeit van nature alleen maar in deze vallei en wat verderop langs de Geul. Voorwaarde is dat de grond zinkerts bevat, wat hier door de exploitatie in de 19de eeuw van de zinkmijn van La Calamine (Kelmis) volop het geval is. Net omwille van die zinkmijn werd hier toen een uniek stukje Europese geschiedenis

geschreven. Na de nederlaag van Napoleon raakten de mogendheden het maar niet eens over de toewijzing van het grondgebied waar de belangrijke zinkmijn lag. Als oplossing creëerden ze dan maar het ministaatje Neutraal Moresnet dat bestaan heeft van 1820 tot 1920. In de loop van die eeuw werd dit amper 3,44 km2 grote lapje grond de kip met de gouden eieren voor het bedrijf La Vieille Montagne, een belastingparadijsje, een smokkelvrijplaats, een gokoord, en ei zo na de eerste Esperantostaat ter wereld. Net voor Kelmis mondt de Hohnbach uit in de Geul. We volgen de nu al wat bredere rivier langs een pad dat vroeger een spoorlijn was die La Calamine verbond met Moresnet. Al vlug verschijnt het indrukwekkende, meer dan 1 km lange spoorviaduct van Moresnet. Het bouwwerk maakt deel uit van de IJzeren Rijnverbinding tussen de Antwerpse haven en Duitsland. Dagelijks denderen er zo’n 100 goederentreinen over. In Moresnet nemen we afscheid van de Geul. Nog een tweede keer onder het viaduct door en dan doemt het uitgestrekte Preuswald op. Door de rand van dit woud bereiken we na een tocht van 19 km het gehucht en bedevaartsoord Moresnet-Chapelle.

2018-1 Op Weg |

FIETSREPORTAGE | Schotland

Badcall Bay.

Acht dagen NoordSchotland en Orkney Amerika heeft Route 66, Ierland de Wild Atlantic Way en Schotland sinds 2014 de North Coast 500, een route van 500 mijl langs de ruige kusten van Noord-Schotland. Ik reed een groot deel van die 850 km met de fiets en kan de vele lofbetuigingen alleen maar beamen: prachtig, maar pittig! ÆÆ Tekst en foto’s Guido Vandroemme

Van Loch naar Loch De officiële start van de route ligt aan het kasteel van Inverness. Maar voor mij voldoet een B&B in een rustige straat van dit Schotse stadje evengoed. Het weer is meteen Schots: er hangen lage grijze wolken over de Beauly Firth en er valt motregen. Om de totale afstand van de tocht binnen de perken te houden, rijd ik niet naar het Applecross schiereiland aan de westkust, maar naar Ullapool. Dat betekent even fietsen op een A-road, maar er rijdt niet zoveel zwaar verkeer en de landschappen zijn heel mooi. Bovendien lossen de grijze wolken

| Op Weg 2018-1

in de loop van de voormiddag op. In Muir of Ord maak ik even een ommetje om de distilleerderij van de Singleton whisky te bezoeken, om dan resoluut de Highlands in te rijden. Vol verwachting kom ik bij Loch Garve, het eerste meer van deze fietsdag. Maar dat valt lelijk tegen. Slechts af en toe krijg ik een glimp van het meer te zien. De teleurstelling is gelukkig snel vergeten bij de ontdekking van de wilde Blackwater Falls. Een ideale plek om te lunchen en wat foto’s te schieten. In de verte doemt de stuwdam van Loch Glascarnoch op en niet lang daarna kom ik

aan het schitterende Loch Droma, een van de mooiste meren van Schotland. De Falls of Measach liggen te ver van de weg af om ze te gaan bekijken. Een toegangspoortje maakt dat ik de fiets niet kan meenemen, en ik laat niet graag mijn fiets onbewaakt achter op een publieke plaats, zelfs niet met een slot erop. Een korte klim op een zijweg brengt mij wel naar een viewpoint over Strathmore en het dal van de Broom rivier, met heel in de verte het begin van Loch Broom. In de late namiddag rijd ik de kade van Ullapool op. Van een grote trawler worden tientallen

De Ring of Brodgar, een van de grootste steencirkels in het Verenigd Koninkrijk.

bakken vis rechtstreeks in een reusachtige koelwagen geladen. Vóór ik naar de B&B ga breng ik nog een bezoekje aan de locale Tesco, want morgen zal er wellicht heel weinig gelegenheid zijn om iets te kopen.

Van een grote trawler worden tientallen bakken vis rechtstreeks in een reusachtige koelwagen geladen. Dorst Donkergrijze wolken hangen laag over de heuvels en de wind blaast hard. Zoiets geeft de burger moed aan het begin van een lange fietsdag! Bij Drumrunie neem ik de afslag naar de kust en rijd vanaf daar op een single track road, die gelukkig wel degelijk geasfalteerd is. Net na de afslag ligt Lochanan Dubha, een geliefkoosde plek voor landschapsfotografen, maar door het slechte weer kan ik niet anders dan er sakkerend voorbij te rijden. Net wanneer ik aan Loch

Lurgainn kom, houdt het op met regenen en trekken de grijze wolken snel omhoog langs de berghellingen. Als ik aan het einde van het meer achterom kijk, word ik beloond met een uitzonderlijk mooi schouwspel: het meer schittert in een donkergroene kom van omliggende bergen met daarboven een dramatische wolkenhemel. Schotland op z’n best! De stevige paal van een verkeersbord doet uitstekend dienst als statief. Aan Aird of Coigach neem ik een scherpe bocht naar het oosten en krijg ik de strakke noordoostenwind bijna vol in mijn gezicht. Bovendien is dit een helling. Maar éénmaal boven heb ik een machtig uitzicht over de Assynt bergen. En zowaar breekt de zon door de wolken! Wat volgt is één lange aaneenschakeling van adembenemende landschappen in de voortdurend wisselende geologie van dit kustgebied. Na iedere bocht komt weer een ander plaatje. Ik moet hard zijn voor mezelf: er is geen tijd genoeg om eindeloos te blijven fotograferen, er moet ook nog gefietst worden. Vooraf had ik het stuk tussen Drumbeg en Unapool als lastig ingeschat. En dat blijkt ook te kloppen. De smalle weg slingert op en neer

John O’ Groats.

langs de vele met mos, gras en heide bedekte heuvels. Ondertussen schijnt de zon volop en door de onverwachte warmte raak ik snel door mijn drinkvoorraad heen. Maar nergens in de wijde omtrek is er een huis, laat staan een winkel. Al gauw pers ik de laatste druppel water uit mijn bidon en prevel een schietgebedje. Mijn gebed wordt warempel verhoord, maar niet zoals ik gehoopt had: vanuit het niets breekt een onweer los en valt de regen met bakken uit de hemel. Wanneer ik uiteindelijk de B&B in Upper Badcall bereik, zijn mijn kleren al lang weer droog gewaaid, maar plakt mijn tong tegen mijn gehemelte. Nooit voordien smaakte water uit een kraantje zo lekker!

Rocket Ron Wanneer ik vervolgens door het raam kijk, valt mijn mond zowat open. De avondzon boven Badcall Bay zorgt voor mooie kleuren. Vlug begin ik te fotograferen, eerst door het raam,

2018-1 Op Weg |

Bootjes dobberen in Loch Broom bij Ullapool.

daarna buiten. Dat had ik beter niet gedaan, want al gauw word ik omsingeld door een wolk midges. Ik probeer ze nog even te negeren, maar al snel vlucht ik weer naar binnen. De eigenaar van de B&B is zo vriendelijk om mij met zijn jeep 5 km verder naar een hotel te voeren waar ik in de bar een warme maaltijd kan doorspoelen met een tweetal grote pinten. Wanneer ik mijn fiets ’s avonds in zijn schuurtje zet, ontdek ik tot mijn verwondering een heel dure mountainbike. Mijn gastheer blijkt niemand minder dan ‘Rocket’ Ron te zijn, naar wie een bekende buitenband van het merk Schwalbe genoemd is. Tot laat in de avond en ook nog ‘s morgens bij het ontbijt trakteert hij me op straffe mountainbikeverhalen uit de oude doos, rijkelijk gestoffeerd met foto’s.

Schotland ten voeten uit De weg loopt verder langs de ruige kust, maar gelukkig is het aantal hellingen beperkt. Aan Loch Linchard kijk ik naar het meer en mis ik bijna het veel mooiere zicht op de Rhiconich rivier. Op de smalle weg langs Loch Eriboll zie ik donkere onweerswolken met een sneltreinvaart op mij af komen. In nauwelijks enkele minuten ben ik bij gebrek aan beschutting drijfnat. Even snel als de bui begon, is ze voorbij. Dit is Schotland ten voeten uit. Aan de andere kant van het meer moet ik de bult van het schiereiland A‘Mhoine oversteken. Aan Kyle of Tongue

Een van de honderden baaien langs de noordwestkust.

wacht de volgende B&B. Vanuit het raam kijk ik op Castle Varich, een ruïne van een klein kasteel boven op een heuvel.

Steencirkel Vandaag ben ik niet de enige fietser met bepakking, want dit is ook het laatste stuk van LEJOG (of JOGLE als je hem in de andere richting doet). Dit is dé klassieker onder de Britse langeafstandsfietsroutes, een tocht van Lands End in het uiterste zuiden van Cornwall tot John O’ Groats in Noord-Schotland. Netjes op tijd kom ik aan in Scrabster voor de ferry naar Orkney. Het is al avond wanneer ik met de boot in Stromness aankom, maar de B&B ligt aan de kade.

Genoeg herinneringen en foto’s om in de winter na te genieten bij een dram Highland Park whisky. De volgende morgen zet ik er meteen een flinke vaart in om snel bij de Ring van Brodgar te staan. Die behoort samen met Stonehenge in Wiltshire en de Callanish Stones op de Hebriden tot de drie grootste steencirkels van het Verenigd Koninkrijk. Vanzelfsprekend wil ik die fotogra-

feren vóór de onvermijdelijke bussen met toeristen eraan komen. Het lukt me net. Op dezelfde nauwe landengte staan ook drie enorme hoge, platte menhirs, de Stones of Stenness. Ook hier ben ik net lang genoeg helemaal alleen.

Twee flessen Orkney is helemaal niet zo desolaat als ik verwacht had. Blijkbaar is de grond hier vruchtbaar, want overal zijn uitgestrekte weiden te zien waarop geen schapen maar koeien lopen te grazen. Bij Skara Brae zet ik de fiets tegen de gevel van het bezoekerscentrum van een van de best bewaarde neolithische nederzettingen. Jammer genoeg is het nog een eind stappen en ik besluit mijn fiets niet zo lang onbewaakt achter te laten. Ik zet mijn tocht over Mainland verder en rijd helemaal rond Loch of Harray richting Kirkwal, de hoofdstad van de Orkney Eilanden. Het is niet zozeer de stad zelf die mij interesseert, maar wel de vlakbij gelegen Highland Park Distillery. Dit is de meest noordelijk gelegen distilleerderij van Schotse single malt whisky en volgens kenners een van de beste. Er kunnen nog net twee flessen in de toch al volle fietstassen.

Italiaanse kapel Vanop een hoogte krijg ik een mooi zicht op het lint van eilanden ten zuiden van Kirkwal. Daartussen liggen de ‘Churchill Barriers’. Bij

Een echte Schotse Hooglander.

| Op Weg 2018-1

Brugje over de Rhiconich rivier.

Langs Loch Naver.

het begin van WO II was een Duitse onderzeeboot onopgemerkt tussen deze eilanden doorgeglipt om in Scapa Flow een slagschip van de Britse Navy te torpederen. Prompt beval Churchill om de doorgang tussen de eilanden te verhinderen door het aanleggen van dammen. Daardoor kan je vandaag van het ene eiland naar het andere rijden. Bijvoorbeeld naar de ‘Italiaanse Kapel’ op Lamb Holm, een barak die door Italiaanse krijgsgevangenen werd verbouwd tot een kapel met een typisch Italiaans barok interieur. Vandaag is het een toeristische hotspot.

Signpost

ook langs de oostkust kunnen terugkeren naar Inverness, maar dat is een A-road met nogal wat autoverkeer. Ik maakte de keuze om door Strath Naver en via Cycleway 1 naar het zuiden te rijden. Dit is een zeer mooie glen en op de smalle weg passeer ik slechts af en toe een auto. Langs de Chromarty Firth en over The Black Island rijd ik de laatste dag terug naar Inverness. Veel speciale dingen zijn er niet meer te zien. Maar dat geeft niet, mijn hoofd zit intussen vol herinneringen en mijn fototoestellen vol foto’s. Genoeg om in de winter na te genieten bij een dram Highland Park whisky.

’s Morgens ben ik al heel vroeg op pad om de ferry naar Gills Bay te halen. Gelukkig maakt de eigenares er geen punt van om extra vroeg een stevig ontbijt klaar te maken. Van Gills Bay rijd ik nog even oostwaarts naar John O’ Groats, het kleine maar beroemde meest noordelijk gelegen bewoonde dorp van het Verenigd Koninkrijk. Op een plein naast het plaatselijke hotelletje staat een ‘signpost’, een paal met wegwijzers naar enkele wereldsteden, en natuurlijk ook naar Lands End. Van John O’ Groats fiets ik een eind terug westwaarts langs de kust. Ik had natuurlijk

PRAKTISCHE INFO

Loch Lurgainn Ullapool

Stennes Kirkwall

Stromness

Scrabster

Durness

Scourie Upper Badcall Drumbeg Stoer Lochinver

– Stromness (Orkney), dag 5 Stromness – St. Margaret’s Hope (79 km),

Skara Brae

Rhiconich

Bettyhill

Gills Thurso

Tongue

Unapool

dag 6 ferry St. Margaret’s Hope – Gills Bay + Gills Bay – Betty Hill (89 km), dag 7 Betty Hill – Bonar Bridge (94 km), dag 8 Bonar Bridge

St-Margaret’s Hope John O’ Groats Wick

– Inverness (82 km).

Gidsen en Kaarten Van de North Coast 500 is een vrij gedetailleerde kaart en veel info te vinden op www.northcoast500.com. Kaarten en info over Cycleway

Loch Naver

1 zijn te vinden op www.sustrans.org.uk. Ik had mijn route ook in de Osmand app in mijn smartphone opgeladen.

Drumrunie

Bonar Bridge

Info

Loch Glascarnoch

Deze fietstocht loopt door ruig, desolaat en zeer dunbevolkt gebied. Elgin

Garve Muir of Ord

Inverness

Je moet er ’s morgens voor zorgen dat je voldoende eten en drinken Op Weg 2018

bijhebt. Alle B&B’s waren vooraf – in januari al – gereserveerd, want op sommige plaatsen is het aanbod zeer beperkt. Het stuk tussen Ullapool en Scourie (Badcall Bay) bevat veel

Route en bewegwijzering

steile hellingen en is echt wel zwaar om te fietsen. Ik maakte daar

Ik fietste langs de Schotse Noorwestkust over de North Coast 500,

2400 hoogtemeters op één dag. Dat is heel veel met een bepakte fiets.

een vrij recente auto- en fietsroute. Die is niet bewegwijzerd. Het stuk

De overtocht naar Engeland maakte ik met de ferry Zeebrugge-Hull.

van John O’ Groats naar Inverness volgde ik grotendeels Cycleway

Vanuit Hull reed ik dan met de auto naar Inverness (ca 700 km). Daar

1, onderdeel van de Noordzee Fietsroute (EuroVelo 12). Die is wél

bleef de auto gedurende 8 dagen staan. Het hele verhaal vind je op

bewegwijzerd.

www.velotoeren.be.

Mijn etappes: dag 1 Inverness – Ullapool (90 km), dag 2 Ullapool – Upper Badcall (102 km), dag 3 Upper Badcall – Kyle of Tongue (92 km), dag 4 Kyle of Tongue – Schrabster (77 km) + ferry Scrabster

ONLINE

KAART

TRACK

FOTO’S

2018-1 Op Weg |

WANDELAVONTUUR | Italië

Enkele jaren al verkiezen we steevast Nationale Parken in Italië als wandelbestemming. Na de Maiella, de Sibillini en de Abruzzo stond afgelopen zomer het Parco Nazionale del Cilento e Vallo di Diano e Alburni op het programma. Het uitgestrekte gebied bleek een parel in Campanië, een arme regio met één grote troef: lekkere mozzarella di buffala. ÆÆ Tekst Joris Lambrechts Foto’s Katrien Moerman

Op stap in Cilento Gek We zochten een agricampeggio in het park maar vonden er geen op internet. Enkel een hotel bood vijf tentplaatsen aan. Alle andere campings liggen langs de kust, maar die drukte willen we vermijden. In laatste instantie huren we een appartementje in Serramezzana. Ons huisje maakt deel uit van zo’n typisch Italiaanse

| Op Weg 2018-1

palazzo. Filmsterren als Claudia Cardinale stonden er op de filmset, we voelen er ons direct thuis. De verhuurders zijn heel hartelijke mensen die ons meteen overladen met een hoop informatie. Info over wandelingen is echter schaars. Typisch voor het zuiden: je wordt haast gek verklaard als je over ‘camminare’ begint, zeker tijdens de zomer.

Monte Stella Op aanraden van onze verhuurder willen we eerst de Monte Stella op. Maar waar begint de wandeling? “Aan de bivio naar rechts!” We kiezen de verkeerde bivio en belanden in San Mauro. Daar verwijst de plaatselijke handelaar ons naar het gemeentehuis. Na wat zoeken vind ik een man in zijn kantoor. “Il Sentiero

Ongeveer op deze plek hebben de sirenes Odysseus aan land gelokt.

Prachtige dennendreef op Punto Licosa.

per Monte Stella?” De man begint wanhopig in zijn kasten te zoeken, loopt eerst naar een nabijgelegen bureau, dan naar de vergaderzaal en heeft plots een idee. Hij raadpleegt de site van de gemeente en vindt een kaartje. Hij print het meteen op A3 af. Wat een luxe! Wat betaal ik daarvoor? “Niente!!” “Grazie mile!” De zon teistert ons nog witte vel, maar al snel lopen we tussen de bomen. Een beetje verder bereiken we een picknickplaats waar een everzwijn nog op zoek is naar de laatste restjes van het weekend. Katrien krijgt de kans drie foto’s te nemen, maar bij de laatste klik merkt hij ons op en loopt grommend weg. Ondanks de wolken gutst het zweet van ons voorhoofd. We bereiken de kapel van de madonna op de top, maar het mooie panorama verliest een stuk van zijn charme door de mist

en de wolken. Langs smalle paadjes met varens door een beukenbos lopen we verder naar Castellucio. Opnieuw verstoren we het familiegeluk van een everzwijnenfamilie. Eerst lopen de grote zwijnen weg en daarna komen nog vier kleine biggetjes uit het struikgewas. We wandelen rustig verder, passeren een indrukwekkende dolmensite en nemen de afslag naar San Mauro. In de plaatselijke bar drinken we nog een pint. De oude mannen van het dorp zitten op het terras te keuvelen: “Cinghiale gezien?” “Ja!” “Oppassen, zeker als ze kleintjes hebben. En geen serpenti gezien?” Neen, gelukkig niet, maar we zijn alvast gewaarschuwd!

Op deze rotspunt zouden de sirenes Leucosia en Leukotia de Griekse held Odysseus aan land hebben gelokt. Punto Licosa Langs de kust ligt een rotspunt, vanwaar we een mooi uitzicht op Capri zouden moeten hebben. Bovendien zouden de sirenes Leucosia en Leukotia op die plek de Griekse held Odysseus aan land hebben gelokt. We zien ze in gedachten al staan zingen en dat spoort ons aan om er te gaan wandelen. In het plaatselijke infopunt vragen we of een rondwandeling mogelijk is.

Neen, alleen op en af. Na wat zoekwerk vinden we aan de haven een rood-wit gemarkeerde weg die langs verschillende landhuizen kronkelt. Beneden ons, op zee, horen we toeristen op hun boten plezier maken. Een slingerpad brengt ons naar een mooi uitzichtpunt. Hier ergens lagen de sirenes ... Dankzij de gps hoeven we toch niet dezelfde weg terug te nemen. Boven staat nog een ruïne. Het blijkt een vervallen toren te zijn die, aan het aantal papieren zakdoekjes te zien, vandaag dienstdoet als openbaar toilet. We dalen af via een mooi breed pad, afgebakend met oude dennenbomen. De weg is bezaaid met een groot dennennaaldentapijt dat de wandeling een romantische tint geeft.

Monte Bulgheria We beginnen de streek een beetje te kennen. Een rit van 70 km brengt ons naar San Giovanni a Piro. We laten de auto achter langs een klein wegje met de aanduiding Monte Bulgheria. We zitten dus goed. Het gaat gestaag omhoog met zicht op zee en op de Monte Cervati. Gelukkig bieden beukenbomen schaduw. Op de purpergekleurde flank van de berg begeleidt heerlijke lavendelgeur ons naar de top. Op bijna 1200 m staat een beeldje van een of andere beschermheilige ons op te wachten. We nemen de tijd voor een fotoshoot met de heilige. Het is zoeken op de gps om terug te keren. In de verte zien we toch iets dat op rood-wit lijkt. De verf is al enkele jaren oud. Karstgesteente tart onze voeten tijdens de afdaling, maar een indringende brandgeur en een rookpluim trekken onze aandacht. Via het plaatselijke

2018-1 Op Weg |

De netten hangen klaar voor de olijvenoogst.

sportveld keren we terug. Katrien wordt plots zenuwachtig. “Straks is onze auto uitgebrand!” Ze begint vlugger te lopen. Terecht, op honderd meter van onze auto likken de vlammen aan de bomen en het struikgewas. De weg van vanmorgen is omgedoopt in een vuurzee. Wat als we de wandeling in de andere richting hadden gelopen? Een brandweerwagen staat 50 m verder en enkele brandweerlieden gaan een ongelijke strijd aan tegen het vuur. Maar onze auto hebben ze alvast gevrijwaard! In het plaatselijke café spoelen we de emoties door met een frisse pint. Vanop het terras zien we de zwarte rook, terwijl de lokale bevolking er stoïcijns kalm bij blijft.

Bedevaartsweg Onze verhuurder heeft al geregeld de namen Monte Sacro en Monte Gelbison laten vallen. Via Wikiloc krijg ik een pelgrimspad op mijn gps. We zetten de auto buiten Novi Velia langs de flanken van de Monte Sacro. De naam Gelbison is nergens te vinden. Later ontdekken we dat ‘Gebel-el-son’ Arabisch zou zijn voor afgod. Het met grote stenen geplaveide pad is bijna twee en een halve meter breed en loopt tussen oude kastanjelaren. In het midden liggen stenen die twee maten groter zijn. Die waren voor meneer pastoor: als de processie uitging liep hij centraal met de ‘monstrans’. De misdienaars moesten het aan de zijkanten met minder stellen. We volgen het pad gedurende 7,5 km. Wanneer we bijna boven zijn, krijgen we er nog een kruisweg bovenop. Na veertien staties dreigt de heilige Michael met zijn lans, maar gelukkig is er 100 m verder een bar. We drinken een frisse pint bij Zio Michele en blijven nog een uurtje kletsen met een Duits wandelkoppel. Daarna gaat

| Op Weg 2018-1

Beschermheilige bovenop Monte Bulgheria.

het via dezelfde weg terug. We maken gretig gebruik van de stenen van meneer pastoor en genieten van deze schitterende bedevaartsweg.

We maken gretig gebruik van de stenen van meneer pastoor en genieten van deze schitterende bedevaartsweg. Olijfbomen Op het einde van ons dorp volgen we de ‘percorso delle stelle’. Wat klinkt dat toch mooi in het Italiaans. Tegen de bergwand loopt een pad door de bossen. Het heeft dit jaar nog niet veel wandelaars gekregen. Na een uur vertellen de oude olijfbomen ons dat we stilaan Capograssi naderen. Alle bomen zijn voorzien van een net, mooi opgerold en aan de stam vastgemaakt. Klaar voor de oogst. Maar, zo horen we, tekort aan regen zou een slechte oogst voorspellen. We passeren het kerkje Maria Grazie en bereiken via een asfaltbaantje de kapel van San Nicola uit de 11de eeuw. De binnenkant is heel eenvoudig wit met een viertal mooie fresco’s op de muur. Het is lang geleden dat hier iemand geweest is:

de spinnenwebben kleven aan ons gezicht. Maar wat een pareltje van eenvoud. De kruidenier van ons dorp had ons een ‘mulatiero’ aangeraden. Het is even zoeken naar het oude ezelspad waarlangs vroeger goederen vervoerd werden. Ook hier is in lange tijd niemand geweest. Via smalle steegjes belanden we uiteindelijk opnieuw op het dorpsplein van Serramezzana.

Jaloers In een beschrijving op onze toeristische kaart staat WWF Oasi Morigerati omschreven als ‘una grande bellezza’. In de auto hadden we al een wegwijzer gezien naar de oase en we besluiten dat we WWF maar moeten steunen met een bezoekje. Na een rit van bijna twee uur zegt de gps dat we de superstrada moeten verlaten. Vol goede moed rijden we naar het dorp, maar nergens een aanduiding. Een afrit verder zien we één wegwijzer, maar bij het eerste kruispunt lopen we weer vast. We gokken: een oase zal wel ergens beneden liggen en er is maar één dalende weg. Op de parking komt een vrouw onmiddellijk naar buiten: inspectie van de schoenen. Wanneer ze onze stapschoenen ziet, is alles okee. We betalen € 6 en krijgen een met de hand getekend plannetje erbij.

l van Phaestum

Griekse tempe

Oasi Morigerati.

COLUMN

Een moeilijke helling

Berg en zee, altijd een succescombinatie.

Via een mooi aangelegd pad dalen we af in de kloof. Het blijkt een oud ezelspad te zijn dat vrouwen gebruikten om beneden in de rivier de was te gaan doen. Er zijn grotten maar jammer genoeg is dieper afdalen verboden. We wandelen verder in de kloof en passeren een oude watermolen. Terug aan de ingang ontdekken we tussen de souvenirs plots wandelkaarten van het park. Normaal is het een pakketje van tien kaarten, maar drie ervan zijn al verkocht. Ik vraag aan de vriendelijke dame waarom ze geen algemene kaart maken van het park. Het hoeft geen 1/25000 te zijn. Er ontspint zich een gesprek waarin ze zeker viermaal het woord ‘burocrazia’ laat vallen. De ontgoocheling is op haar gezicht te lezen. Zelfs om een stuk pad op te ruimen moeten ze toelating aanvragen en het antwoord kan maanden op zich laten wachten. Ik vertel wat GR bij ons doet en dat ik als vrijwilliger wandelknooppunten controleer voor de provincie. “Signore, sono gelosa”, besluit ze (ik ben jaloers). Deze ontmoeting is typerend voor deze streek: het is er ongelooflijk mooi om te wandelen, maar voor praktische informatie ben je vaak afhankelijk van een plaatselijke bewoner die een hart heeft voor wandelaars.

PRAKTISCHE INFO Cilento ligt ten zuiden van Napels en behoort tot de regio Campania, meer specifiek tot de provincie Salerno. Het Nationaal Park is een van de grootste van Italië en omvat een groot gedeelte van de Cilento, de vallei van de Diano en de Monte Alburni. Het park werd in 1991 opgericht om grondspeculatie en massatoerisme een halt toe te roepen. Intussen prijkt het op de UNESCO-werelderfgoedlijst. Ook de oude Griekse vestingen Paestum (gekend van het goed bewaarde tempelcomplex) en Velia liggen in het park, net als Castellabate, waar de film

Halfweg de lange, steile helling kreeg ik het moeilijk. Ik begon met m’n fiets over de weg te zwalpen en luid te vloeken om nog meer adrenaline in me los te maken. Achter mij moet de boer op de tractor dat gehoord hebben, want toen hij me voorbijstak schudde hij met zijn vuist om me aan te moedigen. Over het motorgeweld heen schreeuwde hij iets dat ik niet goed verstond, terwijl hij nadrukkelijk naar de zijkant van zijn aanhangwagen wees. Ik bleef hem vragend aankijken, maar hij blééf teken doen en deed zijn vuist meermaals open en dicht. Toen begreep ik dat ik mij kon vastklampen aan zijn wagen. En inderdaad, ik vond steun met mijn linkerhand. Boven op de top namen we met een solidair armgebaar afscheid en zette ik me neer in de schaduw van een eik. Plots hoorde ik het scherpe motorgeluid van een brommertje. De jongeman aan het stuur schatte ik zo’n 18 jaar. Het was me al eerder opgevallen dat in heuvelachtige gebieden jongeren eerder een brommertje bezitten dan een fiets. Om zijn middel lagen de armen van een meisje. Ze vond het zalig om de berg te beklimmen, terwijl de warme wind haar lange haren deed golven. Enkele minuten later dook hij op zijn brommer de helling af, zonder zijn meisje. Misschien had hij haar thuisgebracht? Maar vijf minuten later hoorde ik opnieuw een brommer luid kreunend de heuvel opklimmen. Daar verscheen dezelfde jongeman met … een ander meisje, haar armen stevig om zijn middel en even uitgelaten als het eerste! Hij herkende me en stak zijn duim omhoog. Dat zal wel als twee meisjes stapel zijn op je! Wéér korte tijd later zag ik hem opnieuw de helling afrijden. Dit ging mijn logisch denkvermogen te boven. Welk spelletje voert deze gast op? Niet lang daarna hoorde ik hoe zacht geronk beneden de helling over ging in overstemmend motorgespetter. Wie kwam er daar uit de diepte tevoorschijn? Onze jongeman, met nóg een ander meisje. Opnieuw wisselde hij succesvolle blikken met mij. Nu was het mijn beurt op mijn duim op te steken. Lichtjes jaloers bleef ik achter.

Benvenuti al Sud opgenomen werd (de Italiaanse versie van Bienvenu chez les Ch’tis). Ons logement: Casa vacanze Palazzo Materazzi in Serramezzana, een appartementje voor 2 personen voorzien van alle comfort. Nog een tip: een volgende keer zouden wij iets centraler huren, tussen Vallo della Lucania en Sanza. Zo vermijd je lange autoritten.

ONLINE

KAART

TRACK

FOTO’S

Katrien en Joris zitten op zondag op de beurs als informant.

Ik fietste verder. In de volgende dorpskom was een kermis aan de gang. Ik zag jongens en meisjes in uitgelaten stemming ronddrentelen aan de autoscooters. Het was dé dag waar ze al lang naar uitkeken. De jongeman van daarnet had blijkbaar de nobele taak om alle beschikbare meisjes van het naburig dorp die per fiets de helling te lastig vonden, naar de kermis te brengen. Op slag vielen alle jaloerse gevoelens van me af, al wist ik dat hij vannacht tot drie keer toe de stevige omarming van een meisje zou mogen voelen. Ward Van Loock

2018-1 Op Weg |

WANDELAVONTUUR | België

Wilgenhut op de bivakzone van Kleit.

Micro-avontuur in Drongengoedbos Mijn kinderen wandelen niet echt graag, maar de jongste van 9 ging volledig overstag toen ik haar een micro-avontuur in de vrije natuur voorstelde. Niet te ver en met hier en daar een verrassing of een opdracht. Als klap op de vuurpijl gingen ook de neefjes mee. ÆÆ Tekst en foto’s Isabel Hoogewijs

Maxi-ervaring Micro-avontuur is een leuk woord voor een wandeling met maxi-ervaring: niet te ver en ook niet te lang, onderweg af en toe een uitdaging en ‘s nachts lekker slapen in een tentje op een heuse bivakzone. En dan vergeten we nog het belangrijkste: dikke marshmallows roosteren aan een stok boven het kampvuur. Het decor van ons micro-avontuur is het Drongengoed in Maldegem, onze leidraad het

| Op Weg 2018-1

knooppuntennetwerk Meetjeslandse Bossen. Het bos- en natuurgebied Drongengoed is met zijn 750 ha het grootste aaneengesloten bosgebied van Oost-Vlaanderen en strekt zich uit over de gemeenten Ursel en Maldegem (en dus niet Drongen wat de naam misschien zou laten vermoeden). Het landschapspark wordt gekenmerkt door een grote variatie aan heide, grasland en bos. Wie geluk heeft kan er zelfs een heuse schaapskudde met schaapherderin

ontmoeten. Ook galloways en wilde paarden kunnen je pad kruisen. Het kabouterpad onder leiding van kabouter Pinnemuts leidt je rondom de Drongengoedhoeve en is een uitdagende belevenis voor de allerkleinsten.

Eerste opdracht Het is al middag wanneer we arriveren aan de Krakeelparking en onze rugzakken omgespen. Maar vooraleer we echt van start gaan, krijgen

Het knuppelpad houdt onze voeten droog.

de kinderen een eerste opdracht: ze moeten het informatiebord zoeken en de symbolen verklaren. Ik ben twee keer ter plaatse geweest, niet alleen om de mooiste en avontuurlijkste paden te kiezen, maar ook om foto’s voor een fotozoektocht te trekken en de bivakzone te inspecteren. Met de opdrachtjes probeer ik het jonge grut wat bij te leren, maar ze zijn natuurlijk ook een hulpmiddel om hen te laten doorstappen. Elk heeft ook een persoonlijke opdracht: Mare (9 jaar) moet 10 brugjes fotograferen, Nelis (6 jaar) 10 verschillende dieren en Martijn (4 jaar) moet als ‘leider’ het juiste pad zoeken.

Maldegemveld We stappen meteen het Maldegemveld in en krijgen heel leuke paden door bos en heide onder de voeten. Jammer genoeg is het blotevoetenpad in het voorjaar gesloten, omdat het doorheen broedplaatsen van vogels slingert. Na twee km bereiken we een uitkijkheuvel. Op de top houden we een eerste pauze met zicht op het Spiegelaereven. Nadien volgt een lang vlonderpad en dat is de favoriet van Jan en alleman. Het natuurgebied is onder beheer van Natuurpunt en zij hebben daar heel mooi werk verricht.

Drongengoedhoeve.

Een hele mooie passage door het heidegebied valt ons ten deel, gevolgd door een spannend bosje. Onderweg moeten ze foto’s zoeken en vraagjes beantwoorden. De oplossingen staan op de informatieborden. Na een tweede korte pauze trekken we via een hekje opnieuw het natuurgebied in. De vele brugjes, vlonderpaden en kronkelige paadjes zijn een ware belevenis voor jong en oud. Na een prachtige wandeling van 7,5 km arriveren we aan het doel van de dag: de bivakzone in Kleit. We zijn er zeker niet alleen, grote en kleine tentjes staan al opgesteld en later op de avond zullen nog heel wat meer trekkers ons vergezellen.

Paarden in het

Drongengoedb os

ijsje eten! Rondom de hoeve is het Kabouterpad uitgewerkt en je vindt er ook een bijenkolonie en een enorme schapenkudde (voor zover ze niet op wandel zijn in het bos). Na een kleine pauze op het terras volstaat een laatste kleine inspanning om terug aan de auto te arriveren.

Drongengoedhoeve Behalve woelende kinderen en enkele nachtelijke uitstapjes naar het plaatselijk toilet heeft iedereen goed geslapen. Na een uitgebreid ontbijt aan de picknicktafel en de afwas aan de pomp plooien we de tent op en kunnen we vertrekken. Vandaag iets minder bos- of natuurgebied, maar we krijgen wel snel veel schapen, mooie dreven en de historische Paplingohoeve in ruil. We vervolgen onze route langs de Langedreef en zoals de naam doet vermoeden is die echt lang en kaarsrecht. Er liggen gelukkig enkele geocaches en al zoekend krijgen we snel de Drongengoedhoeve in het vizier. In deze hoeve bevindt zich het Landschapsinfocentrum van het Meetjesland. Je kan er ook een permanente tentoonstelling meepikken, een fiets huren en vooral … een

PRAKTISCHE INFO We maakten gebruik van het knooppuntennetwerk

Meetjeslandse

Bossen.

Dag 1 (7,5km): vanaf de parking langs de Drongengoedweg tot aan de bivakzone in Kleit via knooppunten 17–22–21–24–23– 33–31–30-29-40-41. Dag 2 (7 km): via de Drongengoedhoeve terug naar de auto 41-42-28-27-30-25-24-21-20-13-19-18-17. We overnachtten op de bivakzone van Kleit die in het noordelijke deel van het Drongengoed ligt. Ze is uitgerust met een waterpomp, een vuurplaats met rustbanken rondom, een picknicktafel, een toilet en een schuilhut. Dit terrein is niet exclusief voor bivakkeerders, maar vooral een recreatiezone voor kinderen, jeugdgroeperingen en families. Voor allen is een speelheuvel en een speelbos aangelegd. Meer info: www.drongengoed.be/bivakzone.

2018-1 Op Weg |

WANDELAVONTUUR | België

Drie dagen Ardennen GR 573 langs de Helle.

Eind september zien we ‘een venster’ in ons druk – nou ja – leven. Ik wil al lang gaan trekken langs wit-rode paden in eigen land. Liefst in een stukje ongerepte natuur, en dan kom je al snel uit in de diepe Ardennen. Om de ecologische voetafdruk te minimaliseren kiezen we voor een tocht van station naar station. ÆÆ Tekst en foto’s Philippe Gunst

Nazomertje Omdat we niet meer piepjong zijn, kiezen we voor wandelafstanden van liefst niet meer dan 20 km. Gelukkig biedt ons land op korte afstanden erg verscheiden landschappen, want ook dat is een van de zoekcriteria. Uiteindelijk komt een meerdaagse tocht uit de bus, onder meer langs GR 56 en GR 573, startend in Trois Ponts, via Coo met zijn onvermijdelijke watervallen, Stavelot met zijn oude abdij, Malmédy met zijn imposante kathedraal, Baraque Michel hoog in de Venen en het pittoreske Monschau, om te eindigen in Eupen. Het laatste weekend van september belooft een langverwacht nazomertje en meteen nemen we met Baraque Michel contact op om een kamer te reserveren. Deze overnachtingsplaats is onmisbaar voor

| Op Weg 2018-1

de tocht, want in de buurt is op wandelafstand geen slaapgelegenheid te vinden! Om gerust op wandel te gaan boeken we ook in Coo en Malmédy. In Monschau zijn er logies genoeg.

Opwarmertje In De Pinte nemen we gepakt en gezakt de trein en weg zijn we. Drie uur later staan we op het perron van Trois Ponts, klaar voor een opwarmertje van vier kilometer naar Coo. Trois Ponts wijst er ons meteen op dat we niet ver van Francorchamps zijn: veel motards voor een klein dorpje. Een nostalgisch gevoel overvalt ons in Coo. Het zijn de Victoria Falls niet, maar ze hebben toch iets, die watervallen. Om de kosten van ons uitje te beheersen hebben we ons avondmaal bij. Met een waterkokertje

bereiden we een soepje en noedels. En of het gesmaakt heeft!

Langs de Amel en de Warche ’s Morgens hangt er een zware nevel over de heuvels rondom Coo, maar we zijn er gerust in. We beginnen met een behoorlijk steile klim langs een mooi pad doorheen een mooi bos naar Belvédère de Ster. Boven worden we heerlijk beloond door een stralende zon. Panoramazicht is er niet omdat de bewolking nog in de vallei hangt. Motorengeraas in de vallei van Stavelot herinnert ons aan autosportland. Pal doorheen een nieuw geplant bos gaat het terug naar beneden richting Ster. Hier worden we geconfronteerd met een pijnlijke bladzijde uit onze geschiede-

Bedankt GR-medewerkers om zo’n mooie paden te markeren.

nis: in 1944 richtten Duitse troepen op meerdere plaatsen een bloedbad aan op onschuldige burgers, van pasgeborenen tot ouderlingen! Langzaamaan dalen we af naar Stavelot, een levendig stadje met een grote markt met panoramisch zicht over de Amel. Picknicken doen we aan de abdij gesticht door Sint-Remaclus in 652. Het wordt zowaar echt warm wanneer GR 56 ons langs een leuk pad richting Malmédy voert. We ruilen de Amel voor de Warche, die ons een prachtige plek voor een siësta aanbiedt. De laatste kilometers zijn wat saai, zoals vaak het geval is bij het binnenwandelen van een stad. Maar we vinden snel ons geboekt hotelletje en het levendig zaterdagavondse stadsleven maakt veel goed, met zijn mooie pleinen vol terrasjes en de kloeke Petrus-en-Pauluskathedraal in het avondlicht.

Bienvenue en Wallonie Zondag, dus kopen we broodjes bij een vroege bakker. Alweer doorheen de nevel stappen we over het brugje van Népomucème langs het monument van de Franse dichter Guillaume Apollinaire. Boven op de heuvelrug gaat het verder onder een aarzelende zon langs een wondermooi smal pad (dank aan degenen die zulke GR-paden onderhouden!). Wel worden we weer begeleid door lawaai beneden in de vallei. Deze keer blijken het oude racewagens: misschien niet meer zo snel, maar des te meer decibel. De prachtig gelegen Ermitage is sedert de 15de eeuw nog steeds bewoond. De kluizenaar is niet thuis, maar het is ‘Bienvenue en Wallonie weekend’ en de mooie kapel is uitzonderlijk geopend. Enkele kilometer verder wacht ons alweer een hoogtepunt. Doorheen de zeer diepe vallei van de Tros Marets – zelfs het motorengeraas geraakt niet tot hier – klimmen we naar de bron op het plateau van de Hoge Venen. De Tros Marets is een typisch afwateringsriviertje, met bruinrood ogend ijzerhoudend water.

Een stukje GR 56 langs de Amel.

Langzaamaan verandert het landschap en komen we in het venengebied terecht, met op een zonnige zondagnamiddag heel wat wandelaars. Les Six Hêtres voert ons terug naar een ver verleden: in de 17de eeuw werd hier ruw ijzer getransporteerd van Schleiden in de Eifel naar de Luikse ijzergieterijen! Aan de Pont de Béleu verlaten we voorgoed GR 56 en een half uurtje later zijn we wat blij als we in de verte Baraque Michel aan de horizon zien verschijnen! Zowat 20 km en 500 hoogtemeters volstaan om te kunnen genieten van konijn met pruimen en een eenvoudige kamer met zicht op de onmetelijke venen, in zowat de enige Ardense herberg waar je je bijna in een Alpenhut waant.

We ruilen de Amel voor de Warche, die ons een prachtige plek voor een siësta aanbiedt. Na het avondeten strekken we nog even de zere benen. Aan de overkant van de weg vinden we een prachtig landschap met knuppelpad en een versleten wegwijzer ‘Eupen 22km’. Die brengt ons op een idee.

Boven op Belvédère de Ster.

Langs de Hill De prachtige blauwe hemel helpt ons beslissen: we laten Monschau voor een volgende tocht en we halen meteen twee nieuwe heupen in Eupen :-) Van de zeer vriendelijke waardin krijgen we picknick mee. Kilometerslang wandelen we over een nieuw, prachtig knuppelpad doorheen een uniek venenlandschap pal oostwaarts tot we op GR 573 uitkomen. Die zullen we volgen tot onze eindbestemming. Andere wandelaars zijn er niet op een (werke) maandag, behalve twee spraakzame Duitsers. De oudste vertelt ons dat hij de tocht van Baraque Michel tot Eupen zo’n 40 jaar geleden ook ondernomen heeft, en dat het toen “so einfach nicht war”. Beetje bij beetje begint de weg te dalen, steeds langsheen het schilderachtige riviertje de Hill. Ook het prachtige landschap verandert gaandeweg, minder open veen en meer en meer eerst magere en dan steeds robuustere berken en eiken. Meer ongerepte natuur zal je in ons land nauwelijks vinden. Het pad verbetert er evenwel niet op: stukken knuppelpad liggen vergaan langs de kant en het is zaak om van de ene pijpestrozode naar de andere te springen. Om de voeten droog te houden maak je best geen misstap. Zo vlot het vorderde het eerste uur, zo traag gaat het tot we uiteindelijk aan de Grand Bongard de Hill oversteken. Het pad is zeer afwisselend en perfect aangeduid: nu eens een bosweg langs geurende vers omgehakte ellenlange dennen, dan weer kronkelende oeverpaadjes. Uiteindelijk komt de stad in zicht, jammer genoeg ligt het station nog eens de heuvel over. Maar de beoogde trein halen we. Met volle teugen hebben we genoten van drie dagen stappen langs zeer mooie GR-paden doorheen zeer verscheiden landschappen. Alleen nog even nadenken hoe we gaan uitleggen dat onze trektocht zo fantastisch was en dat we er toch een dag hebben afgedaan ...

lmedy.

Kathedraal Ma

2018-1 Op Weg |

VERENIGINGSNIEUWS VERENIGINGSNIEUWSVERENIGINGSNIEUWS VERENIGINGSNIEUWS

Vers van de pers: GR 564, de Loonse route

dorpen.

GR 564 DE LOO WANDELGIDS NSE ROUTE |

r het Oude Land een eeuwen oude g nis van Limbur Bewonder in volle paarse tinten van ide. nhaagdoornhe natherfst door de den tussen Diepen zo Wellen en dring ouw binnen. Geniet van het bloesem ap beat het landsch oorkruis het grafelij loon. Voorbij Landen de pitnut ontdek je Mee vallei van de n bochte e, in talrijke km pe dalen. Na 167 je aan je Huy en sta vers van de Maas.

e gps-tr acks op e routepaden.b

In het volgende nummer van Op Weg beloven we een reportage, maar aangezien de nieuwe topogids al van de persen rolde, stellen wij hem graag al voor: GR 564, de Loonse route. Het vernieuwde traject staat garant voor afwisseling en contrast: in de Limburgse Kempen krijg je duinen en vennen, zand en water, heide en bos; in Haspengouw weidse vergezichten, natte beemden, fruitplantages, grote vierkantshoeven en kleine dorpen met spitse kerktorens. Eens de taalgrens over duik je de vallei van de Mehaigne in en ontdek je kastelen en oude dorpen. Na 167 km sta je in Hoei aan de oevers van de Maas. Met GR 564 stap je dwars UTE DE LOONSE RO door de eeuwenoude geschiedenis van het Oude Land van GR 564 Loon. De totale afstand is opgedeeld in 3 deeltrajecten en 9 etappes. Pictogrammen op de 34 detailkaarten duiden logies, bus- en treinhaltes aan. De tekst van de routebeschrijving is aangevuld met historische en andere achtergrondinformatie. De gpx-track kan je gratis downloaden op www.groteroutepaden.be R HUY 167 KM NAA MEL LOM VAN De wandelgids is te koop op de Fiets en Wandelbeurs en in onze webshop. Niet-leden betalen € 15, leden € 13,50. WANDEL G I D S

ater, heide en n maïs, grote gouw word je er en duikt de

Vernieuwde overzichtskaart langeafstandsfietsroutes Wil je op fietsavontuur in België? Dan is de LF-overzichtskaart ongetwijfeld een handig hulpmiddel. In samenwerking met het NGI (Nationaal Geografisch Instituut) en met onze Waalse zusterorganisaties Rando Vélo en RAVeL brengen wij een vernieuwde en opgefriste LF-overzichtskaart uit. Aan de ene zijde vind je een topografische kaart van België op een schaal van 1:300 000. Daarop staan alle Vlaamse LF-routes en Groene Wegen aangeduid, plus alle Waalse Rando Vélo’s en RAVeLs. Samen goed voor meer dan 4500 km bewegwijzerde fietstrajecten. Op de kaart geven we ook een beperkte selectie van logiesmogelijkheden mee: jeugdherbergen, trekkershutten, bivakzones, Natuurvriendenhuizen en Gîtes d’Etapes. Op de achterzijde vind je in vier talen informatie over de routes, de betrokken organisaties, de bewegwijzering, actuele route-informatie en het Europese fietsnetwerk. Bestel jouw exemplaar nu in de webshop. Leden € 6,30, niet-leden € 7. UTES

NDSFIETSRO LANGEAFSTA VÉLOROUTES E FERNRADWEG E LONG DISTANC

1: 300 000

lgië ue Be lgiq n Be lgie m Be lgiu Be

raphique kaart/carte topog raphic map topografische che karte/topog topographis

Een nieuw jaar, een nieuwe website

GR 512 genomineerd

Foto Guido De Beucker.

Inmiddels heeft de jury van de Wandelroute van het Jaar (een organisatie van de Fiets en Wandelbeurs) de longlist van 10 kandidaten teruggebracht tot een shortlist van 5. In dat lijstje prijkt ook ‘onze’ GR 512 met zijn vernieuwd traject en vernieuwde topogids! Een mooie beloning voor onze vrijwilligers. Andere overblijvende kandidaten op de lijst zijn het nieuwe Wandelnetwerk Vlaamse Ardennen (een combinatie van de netwerken Bronbossen, Zwalmvallei en Getuigenheuvels, een project van de provincie OostVlaanderen), de wandelgids Een wandeling rondom Zuid-Limburg (277 km door België, Nederland en Duitsland), het Roots Natuurpad (459 km van het noorden naar het zuiden van Nederland) en het Wandelnetwerk Thorpark (11 nieuwe routes in Nationaal Park Hoge Kempen). Het verdict van de jury valt op de eerste dag van de Fiets en Wandelbeurs in Gent, zaterdag 10 februari.

58 | Op Weg 2018-1

In 2000 zette Grote Routepaden zijn eerste stapjes op het worldwide web. Zes jaar geleden, in februari 2012 werd op de eerste Fiets en Wandelbeurs een nieuwe website aan het grote publiek voorgesteld. Dat was een mijlpaal voor onze organisatie, maar technologie evolueert razendsnel en vandaag zijn we opnieuw aan vernieuwing toe. In de loop van 2018 zal dan ook een volledig vernieuwde website gelanceerd worden. We houden jullie nog even in spanning, maar geven wel al graag mee dat technologische evoluties (vooral het feit dat websites vandaag ‘responsive’ moeten zijn, dit wil zeggen mooi zichtbaar zijn op allerhande schermen en schermpjes) niet de enige drijfveer waren. Inhoudelijk hebben we sinds 2012 nog meer te vertellen en de oude structuur was niet altijd even goed bestand tegen zoveel informatie. Bovendien konden we op die manier ook rekening houden met een aantal verzuchtingen die door jullie geuit waren in de enquête van afgelopen zomer. Sommige lezers sloegen inderdaad de nagel op de kop met hun feedback: “Gelieve de website gebruiksvriendelijker te maken om duidelijk de GR-routes te vinden.” “Via het archief van Op Weg vind ik het niet makkelijk om dingen terug te vinden.” “De website mag aanlokkelijker zijn voor een toevallige bezoeker.” Nog even geduld. Maar we beloven dat uw geduld beloond zal worden.

VERENIGINGSNIEUWS VERENIGINGSNIEUWSVERENIGINGSNIEUWS VERENIGINGSNIEUWS

KALENDER Wandeltochten West-Vlaanderen Jean

Jos

Jan en Mieke

Bedankt Jos en Jan Het voorbije jaar kende het bestuur twee wissels. Jos gaf zijn rekenmachientje door aan Jean en Jan zijn pen aan Mieke. Zowel Jean, onze nieuwe penningmeester, als Mieke, onze nieuwe secretaris, zijn al even actief in de vereniging en breiden dus hun engagement uit. Jos en Jan zwaaien we uit na een jarenlange staat van dienst die kan tellen. Jan: “Als ik mijn computer mag geloven, dateert mijn eerste verslag van een Raad van Bestuur van 5 september 2006. Ik zal dus bijna 12 jaar secretaris geweest zijn, en zo’n 80 verslagen uitgeschreven hebben. Bij het nalezen van dit eerste verslag zag ik dat de financiële toestand op dat moment absoluut niet rooskleurig was. Maar binnen de vereniging is toen hard gewerkt. Met enkele winstgevende projecten (denk maar aan de Dagstappergidsen) en dankzij de stijging van het aantal leden begon de zon steeds meer te schijnen.” “En die 12 jaar. Het is iets geweest voor mij. Hoe we met de ganse equipe en met alle vrijwilligers met zoveel enthousiasme onze vereniging probeerden kleur te geven. Hoe elke pint zo goed kon smaken omdat er een geur van vriendschap hing. Ik ben dan ook heel dankbaar dat ik in deze ploeg heb mogen meedraaien.” “Zovele herinneringen. Ik leg ze neer in mij. In de zachte delen van mijn hart. Waar ik ook mijn heimwee en nostalgie bewaar. En nu zal Mieke mijn taak overnemen. En ik voel het al: zij gaat dat schitterend doen. Zelf wil ik wel nog heel graag wat bijklussen. Een dringend streepje gaan aanbrengen. Een routebeschrijving uittesten. Of wat dan ook. Iets zonder de last van de haast.”

Do 1/2: GR 5A, flaneren in de streek van Poperinge Zo 18/2: GR 128/Streek-GR Hageland/ Streek-GR Dijleland, Bierbeek - Wilsele Do: 1/3: GR 5A, Bredene-Oostende

Oost-Vlaanderen Vr 16/2: Torhout Zo 25/2: Streek-GR Kempen, treinstapper Geel-Herentals Vr 16/3: Meerbeke Zo 18/3: GR 123, Silly-Lens

Antwerpen Zo 18/2: Streek-LAW Brabants Vennenpad Za en zo 10-11/3: Zoersel, feestweekend Zo 18/3: GR 125/GR 126, Ham-sur-Sambre - Namen

Limburg

LF-peterdag Naar goede gewoonte kwamen ook dit jaar de LF-peters en -meters samen. In het sportieve kader van het Centrum van de Ronde van Vlaanderen werd informatie uitgewisseld maar vooral verbroederd tussen gelijkgezinde fietsgeesten.

Zo 18/2: GR 126, Godinne-Dinant Zo 11/3: Spa

Vlaams-Brabant Zo 18/2: LAW 5-1 Nederlands Kustpad, Nieuwe Sluis-Sluis (Zeeland) Zo 18/3: LAW 7 Pelgrimspad, MargratenUbachsberg (Nederlands Limburg)

Fietstochten Winnaars vorig nummer

Do 7/6 - zo 10/6: fietsvierdaagse in de Oostkantons (meer info p 23)

Onze geschenkabonnementenactie liep – en loopt nog steeds! – als een trein. Gelukkig kregen we van WOWOW wat extra handschoenen en mogen we bij dit eerste nummer van 2018 alvast 100 nieuwe lezers mogen verwelkomen. De winnaar van het arrangement in B&B Amberhoeve publiceren we volgend nummer, een abonnement wegschenken kan nog steeds. De fietsgids van de Allgau gaat naar Helga Boom, Erik Boers en Nicole Symens. Het routeboekje Groots Genieten naar Els Van Houte, Anke Daeninck, Peggy De Backer, Lieve Geenen, Agnes D’Hondt en Wim Kanters. De fietsgids Langs de Nederrijn is voor Celine Dubar en Kim Vanhex. De fietsgids van de Provence wordt opgestuurd naar Anneke de Jonge, Marie-Aline Wibrin, Juliette Christiaens, Ingrid Bullaert, Albert Jordens, Armand Verheulpen, Christine Vyncke, Lut Verhoeven, Bart Bogaerts en Margareta De Bock. De wandelkaart van het Thorpark gaat naar Martine Vanhees, Lucien Vroman, Martin Haveneers, Lien De Vos en Jacob Willemse. De wandelbox Verborgen Moois naar Luc Roofthooft, Heidi Depraetere, Christine Peuskens, Johny Desmet en Andre Ceulemans. De wandelgids van het Elfstedenpad is voor Marleen Debal, Linda Fossaert en Kris De Gussem. De wandelagenda Walking voor Monique Truyen, André De Volder, Chris Schollaert, Bert Dekeyser, Wim Thuy, Marleen De Mits, Lien Dekimpe, Kevin Baeyens, Herman Lembrechts en Erik Vanobbergen. De wandelgids Palts tenslotte voor Daniel Burette, Rit Wuyts en Danny Muylaert.

Alle info en inschrijven www.groteroutepaden.be > GR-activiteiten

2018-1 Op Weg |

Flanders Expo GENT

Fiets en Wandelbeurs

Ook op de zevende editie van de Fiets en Wandelbeurs vind je verrassende bestemmingen, mooie routes, stevige (tram 1 vanuit station wandelschoenen en sterke trekkersfietsen. Voeg daarbij een Gent-Sint-Pieters) uitgebreide portie lezingen, workshops en tips van doorwinterde wandelaars en fietsers en je volgende tocht kan niet mislukken. Tegelijk gaan ook e-bike Challenge en Mount Expo door. Fietsers, wandelaars én bergliefhebbers vinden er dus alles wat ze nodig hebben. Nieuw dit jaar is Hicle Family, een parcours dat je doorheen de drie beurzen loodst naar plekken waar je terecht kan met vragen over fietsen, wandelen of bergsporten met (klein)kinderen.

www.fietsenwandelbeurs.be

www.ebikechallenge.be

Mount Expo

klim- en bergsportbeurs

Een ticket voor een van de beurzen geeft gratis toegang tot de andere twee.

www.mountexpo.be

Wandellezingen Tussen 11u en 17u worden doorlopend twee lezingzalen bezet door wandelende avonturiers die je met behulp van een beklijvende beeldreportage doen wegdromen van toekomstige expedities.

THEMALAND

Zwitserland!

THEMALAND ZAAL 1

FOTO: CHALET HOTEL SCHWARZWALDALP

ZA 10 – ZO 11 februari 2018 10u-17u

rde

foto Jonathan Vandevoo

Zwitserland!

• 11u Haute Randonnée Pyrénéenne, Roeland Verschraegen • 12u Wandelen in Zwitserland: van besneeuwde flanken in de Gruyère tot smalle paden in Appenzellerland, Yanick Bos • 13u Dronken van de Moezelbochten, Bart Vermeyen • 14u Bestemming Compostela: meer dan een gewone wandeltocht? Nico Bringmans • 15u GR 5, de mythe achterna. Wandelen van de Noordzee naar de Middellandse Zee, Gregor Dirven • 16u GR 131 Over alle toppen van La Palma, Belmans Chris

fot

• • • • • •

o Nico Bringma ns ZAAL 2 11u Wallonië, ons kortbij eco-wandelparadijsje, Luc Verdegem 12u Nepal, Living the dream: Annapurna Circuit, Jeroen Marijsse en Mieke Deblaere 13u GR’s in Frankrijk, Jan Vanmeirvenne 14u Zwitserland vanaf schoenmaat 34, Tom Langmans 15u Wandelen in de nationale parken van Utah en Arizona, Jonathan Vandevoorde 16u Olavspad & Olavsleden: pelgrimsroutes naar Trondheim door Noorwegen en Zweden, Ria Warmerdam

Meer info over thema en sprekers vind je op www.groteroutepaden.be > beurs.

za 10za&10Flanders & Flanders Expo zo 11zofeb Expo 11 feb Gent Gent 2018 2018 INCLUSIEF GRATIS TOEGANG TOT 60 | Op Weg 2018-1 INCLUSIEF GRATIS TOEGANG TOT

3,50 EURO 3,50 EUROONLINE ONLINE KORTING! KORTING! viavia fietsenwandelbeurs.be/ fietsenwandelbeurs.be/ ticketshop/trow ticketshop/trow

Bestemd voor lezersOp OpWeg. Weg. Bestemd voor lezers geldig in combinatie metandere andere aanbiedingen. aanbiedingen. Niet Niet geldig in combinatie met

www.fietsenwandelbeurs.be www.fietsenwandelbeurs.be

Foto’s Yel Ratajczak en Wim Patry

Wandelworkshops Tijdens deze workshops geven ervaren wandelaars je tips over relevante onderwerpen. Je kan vrij deelnemen aan een workshop. Iedere workshop duurt ongeveer een halfuur. Zo kom je bv. te weten wat je best meeneemt in je rugzak. Een overzicht van het programma vind je op www.groteroutepaden.be > beurs.

rckx foto Natalie Ste

Het fietsprogramma werd in elkaar gestoken door onze collega’s van de Vakantiefietser. Ook hier een mix van workshops, lezingen en informatiemarkt.

Workshops fietsen met kinderen, kamperen en koken onderweg, fietsbepakking, fietsvervoer, gps, al fietsend laden van elektrische toestellen, fietsen op zonnenergie, fietsherstelling onderweg

Fietsinfomarkt een 40-tal fietsers delen hun ervaringen aan de hand van kaarten, foto’s, routes, ...

Lezingen • • • • • • • • • • • •

Maar liefst 35 ervaren wandelaars nemen uitgebreid de tijd om al je vragen te beantwoorden. Over Vlaamse GR’s, Europese paden of verre uithoeken van de wereld. Dit jaar is er ook speciale aandacht voor wandelen met kinderen, van peuters tot tieners. Een overzicht van alle informanten en regio’s en routes vind je op www.groteroutepaden.be > beurs.

Mount Expo

foto Tine Vanhee

Fietsprogramma

Wandelinformanten

ZAAL 1 11u Le Bourgogne à vélo, Ward Van Loock 12u Fietsen langs oude pelgrimswegen, Robert Truyen 13u Fietsen naar Parijs en Lyon, Ronny Van Hee 14u Rondje Zwitserland, Gaëtan Muyldermans en Ingrid Stoop 15u Fietsen doorheen de onbekende en onbeminde Balkan, Frank Vossen en Christiane Schmidt-Uhlig 16u Spanje: de verlatenheid van Aragon, Omer Pittomvils ZAAL 2 11u Tour d’Europe met de dappere duo’s, Annelies Claeys & Björn Daems, Vic en Liv 12u Solo op de fiets door moslimlanden, Natalie Sterckx 13u Marokko: ontdekkingstocht van de Atlas tot de Sahara, Kristof de Groof en Inge Caplier 14u Van toerist naar nomade, Kathleen Verhelst 15u Pamir – het land aan de voet van de zon, Wim Allegeart en Tine Vanhee 16u Van Bangkok naar Shanghai, Jan Postema

Ook KBF voorziet voor Mount Expo een boeiend programma:

Workshops

• • • • •

Klimmen op hoogte Bikepacking: hoe begin ik eraan? Koken op tocht Voetverzorging voor bergwandelaars Onderweg met een kinderdrager

Lezingen en films

• De Zwitserse topklimster Nina Caprez • De 21-jarige, Belgische topklimster Anak Verhoeven • TrisTrans Saga: de expeditiefamilie • Belgian Climbing Team in Catalonië • Mount Coach 6: expeditie Cordillera Blanca • Everybody’s Everest, film van Stef Wolput • Banff Mountain Film Festival Meer details op www.mountexpo.be.

Meer details op www.fietsenwandelbeurs.be. 2018-1 Op Weg |

Hicle Family Tour

Voor ouders en kinderen

NIEUW

Volg de Hicle Family Tour doorheen de drie beurzen en bezoek plekken met informatie, materiaal en activiteiten voor gezinnen.

Testparcours

Animatie

Kinderfietskarren, bakfietsen, aanhangfietsen, longtail cargobikes,… alles kan op het fietsparcours getest worden. Fietsen testen is niet enkel voor mama’s en papa’s. Op het kinderfietsparcours kunnen kinderen hun toekomstige (loop)fiets uitproberen! Op een afzonderlijk, aangepast mountainbikeparcours kunnen behendige en avontuurlijke jongeren, onder begeleiding, allerlei hindernissen overwinnen. Op de stand van Mobiel, vlakbij het fietsparcours, worden verschillende workshops gegeven over alle mogelijkheden om kinderen te vervoeren met de fiets. Na de uitleg kan je meteen het fietsparcours op om te testen.

In de kinderopvanghoek kunnen kinderen zich niet vervelen. Wie tekent de mooiste fiets? Wie kleurt de mooiste bergen? Of liever spelletjes spelen? Onder begeleiding van ervaren monitoren kunnen kinderen zich hier uitleven.

Wat met luiers onderweg? Hoe lang fiets je met kinderen op vakantie? Hoe ver kan mijn kind zelf stappen? Hoe motiveer ik mijn kind om te blijven stappen? Hoe kan ik op een veilige manier met mijn kind op avontuur in de bergen? Op de Hicle Family Infomarkt zitten een aantal actieve gezinnen te wachten op jouw bezoekje. Schuif mee aan tafel en doe beroep op hun persoonlijke ervaringen. We voorzien hier wat speelgoed en afleiding zodat de kinderen zich kunnen bezighouden terwijl de ‘grote mensen’ babbelen.

Zwitserland!

FOTO: CHALET HOTEL SCHWARZWALDALP

THEMALAND

Klimmen en klauteren Kinderen die niet kunnen stilzitten moeten zeker naar de beurs komen. Er zijn tal van activiteiten, ook voor zij die niet graag fietsen. Wie kan goed klimmen? Kom het bewijzen of proberen op de klimwand. De allerkleinsten kunnen hun klim- en klautervaardigheden botvieren op de stand van Gezinssport Vlaanderen.

Infomarkt

za 10 & Flanders zo 11 feb Expo 2018

Gent

INCLUSIEF GRATIS TOEGANG TOT

3,50 EURO ONLINE KORTING! via fietsenwandelbeurs.be/ ticketshop/trow Bestemd voor lezers Op Weg. Niet geldig in combinatie met andere aanbiedingen.

www.fietsenwandelbeurs.be

WEDSTRIJDWEDSTRIJDWEDSTRIJDWEDSTRIJDWEDSTRIJDWEDSTRIJDWEDSTRIJDWEDST

Naar aanleiding van de Fiets en Wandelbeurs presenteren we een wedstrijd waar zowel Op Weglezers als bezoekers van de GR-stand op de beurs aan kunnen deelnemen. Aarzel niet en maak kans op het arrangement. Deelnemen kan tot 1 maart 2018 online op www.groteroutepaden.be > op weg > win of op de beursstand van Grote Routepaden.

De vraag Bij de publicatie van een nieuwe topogids proberen we een GR-pad nu steevast een passende naam te geven. Een naam die veel meer belletjes doet rinkelen dan een nummer. GR 5A bijvoorbeeld is de ‘Wandelronde van Vlaanderen’. Maar wat is de nieuwe naam voor de vernieuwde GR 564? De Loonse route De Limburgse route De Haspengouwse route

De prijzen Een arrangement in Kasteel Mariagaarde

Het gaat om een verblijf van één nacht voor twee personen met ontbijt, op basis van beschikbaarheid. Kasteel Mariagaarde is een gastvrij verblijfscentrum in Haspengouw, dat zich voornamelijk richt op groepen. Maar ook als individu kan je er verblijven. De eeuwenoude site straalt rust uit, en die rust wil Kasteel Mariagaarde haar gasten ook aanbieden. Er kunnen ca. 75 gasten in 32 kamers overnachten. Kamer met ontbijt, in halfpension (eventueel met lunchpakket) en volpension zijn mogelijk. Gelegen nabij Borgloon, de parel van Haspengouw, vormt Kasteel Mariagaarde de ideale uitvalsbasis om deze streek te voet of met de fiets te verkennen. GR 128 en de fietsknooppuntten 170 en 162 liggen vlakbij. www.kasteelmariagaarde.be.

3 x Kastelenbox + boek ‘De mooiste kastelen van Vlaanderen’ De Kastelenbox van Knooppunter bevat 40 kant-en-klare fietslussen op de alom geprezen Vlaamse fietsknooppuntennetwerken. Van elke route is een korte en een lange versie uitgewerkt. Ideaal voor wie met het hele gezin op pad wil. ‘De mooiste kastelen van Vlaanderen’ van uitgeverij Lannoo is een uniek boek over de kastelen in Vlaanderen, boordevol boeiende verhalen.

2 x een backpack Thule AllTrail Van deze 35 liter rugzak Thule AllTrail kunnen we één mannenmodel en één vrouwenmodel wegschenken. De rugzak is nieuw en komt eigenlijk pas eind februari op de markt.

2018-1 Op Weg |

WEBSHOP Groot assortiment topogidsen, fietsen wandelkaarten Te koop in onze webshop Te vinden op www.groteroutepaden.be

10% korting voor leden

SNELLE SERVICE IN DRIE STAPPEN

1 Online bestelling

> 2 Betaling: online of via overschrijving > 3 Levering via bpost

Ons secretariaat helpt je graag. Bel tijdens de kantooruren naar +32(0)3 232 72 18 of mail naar info@groteroutepaden.be.

RECENT IN ONZE WEBSHOP

LANGEAFSTANDSFIETSROUTES VÉLOROUTES FERNRADWEGE LONG DISTANCE LEGENDE BEWEGWIJZERING

1: 300 000

Opgepast! Bij twijfel heeft de bewegwijzering ter plaatse altijd voorrang op de wegbeschrijving en/of kaart in de topogids.

STREEK-GR

AFSLAAN Duinen en vennen, zand en water, heide Nieuwpoort GR 564 is afwisselingLINKS en contrast. en bos in de Limburgse Kempen. Natte beemden, fruitplantages en maïs,Veurne grote vierkanthoeven en kleine dorpen met spitse kerktorens. In Haspengouw word je telkens verrast door weidse vergezichten. Je steekt de taalgrens over en duikt de Oostende Roeselare vallei van de Mehaigne in: hoogtes RECHTS AFSLAAN en laagtes, kastelen en oude dorpen.

Opgepast! Bij twijfel heeft de bewegwijzering ter plaatse altijd voorrang op de wegbeschrijving en/of kaart in de topogids.

Nieuwpoort Poperinge Ieper Veurne

Turnhout

Lommel VERKEERDE RICHTING

RECHTDOOR VOLGEN

Leopoldsburg

HechtelEksel

Bree Maaseik

HouthalenLEGENDE WANDELKAARTEN

VERKEERDE RICHTING

traject GR 5ABokrijk WandelrondeGenk van Vlaanderen Lummen aansluitende (Streek-) GR Hasselt tijdelijk of alternatief traject Lanaken Maastricht Sint-Truiden

GEBRUIKTE SYMBOLEN

LEGENDE WANDELKAARTEN

RRRRRR RRRRRR RRRRRR

Helchteren

Diest

RECHTS AFSLAAN

traject GR 564 De Loonse Route

Landen

referentiepunt

horeca

op te merkenHannut

picknicktafel/rustbank

camping/trekkershut

uitzichtpunt

Liège

B&B/hotel

wandelroute loopt over een niet-bewegwijzerd traject aansluitende (Streek-) GR

GEBRUIKTE SYMBOLEN

referentiepunt

horeca

op te merken

picknicktafel/rustbank

Borgloon Tongeren

1 2

bevoorrading

Huy

tramhalte

Gent

Tielt Brugge

Tielt

Eeklo

GR 5A WANDELRONDE VAN VLAANDEREN

WANDEL

Mechelen G I Antwerpen D S Dendermonde Aalst Sint-Niklaas

Vilvoorde

DE LOONSE ROUTE GR 564

Oudenaarde Gent

Brussel Mechelen Dendermonde

Halle Dwars door het Oude Land Roeselare Aalst Vilvoorde van Loon: een eeuwen oude geschiedenis van Poperinge Limburg Ieper Oudenaarde en Luik. Bewonder in volle Je wordt onderweg verwend metKortrijk heel wat onverwacht en rijk gevarieerd Brussel zomer de paarse tintenKemmel van van de weidse polderlandschappen in het Noordwesten via natuurschoon: Halle de majestueuze Scheldeoevers, de mysterieuze Denderstreek, de pittoreske Teut en Tenhaagdoornheide. en de eigenzinnige Westhoek tot de duinreservaten en Trek in de herfstVlaamse door de Ardennen natde brede stranden van de Noordzeekust. En om het wandelfeest compleet te te beemden tussen Diepen120 -0 100 - 0 140 - 0 wordt beek en Wellenmaken en dring zo al dat moois afgewisseld met charmante dorpjes, historische provinciesteden Haspengouw binnen. Geniet en fascinerend industrieel, cultureel en militair erfgoed. Door de vlotte bereikbaarheid met het openbaar vervoer en de talrijke overnachtingsmoin april van het bloesemgelijkhedenbeonderweg is deze vernieuwde wandelroute gemakkelijk op te delen kleed dat het landschap in etappes naar ieders voorkeuren en mogelijkheden. Waar wacht je nog op om je dekt. Doorkruis het grafelijwandelschoenen aan te trekken? ke Borgloon. Voorbij Landen en Hannut ontdek je de pitIn de gids vind je op de linker bladzijde Download de gps-tracks toreske vallei van de Meeen gedetailleerde kaart waarop beziensen updates op haigne, in talrijke bochten waardigheden, logies, horeca, bus- en www.groteroutepaden.be en diepe dalen. Na 167 km treinhaltes zijn aangeduid. bereik je Huy en sta je aan Daarnaast vind je een routebeschrijving de oevers van de Maas. en achtergrondinformatie.

station

In de gids vind je op de linkerbladzijde een gedetailleerde kaart waarop bushalte jeugdherberg jeugdherberg bezienswaardigheden, logies, horeca, bus- en treinhaltes zijn aangeduid. tram Daarnaast vind je een routebeschrijving en achtergrondinformatie.

Sint-Niklaas

Download de gps-tracks en updates op 120 - 0,1 www.groteroutepaden.be

GR 564 DE LOONSE ROUTE | WANDELGIDS

Geel

LINKS AFSLAAN

Eeklo

Knokke

Kortrijk

Kemmel

STREEK-GR STREEK-GR

Brugge

100 - 0,1

GR 5A WANDELRONDE VAN VLAANDEREN | WANDELGIDS

Antwerpen Oostende

De GR-bewegwijzering is aangebracht op bestaande steunpunten zoals bomen, palen, afsluitingen, enz...

WANDEL G I D S

Knokke

RECHTDOOR VOLGEN

LEGENDE BEWEGWIJZERING

GRGR

GR 5A Wandelronde van Vlaanderen Wie dacht dat er niet veel te wandelen viel in Oost- en West-Vlaanderen zal aangenaam verrast worden door deze gids. Ruwweg de grenzen van het vroegere Graafschap Vlaanderen volgend nemen we je mee voor 570 km wandelplezier van topniveau. Begin en einde van deze ‘Wandelronde van Vlaanderen’ ligt in Brugge.

Grote Routepad

ië Belglgique Be lgien Be lgium Be

WANDELEN LANGS DE GRENZEN VAN OOST- EN WEST-VLAANDEREN 570 KM

topografische kaart/carte topographique topographische karte/topographic map

140 - 0,1

metro (png bestand)

camping/trekkershut

station

B&B/hotel

bushalte

bevoorrading

uitzichtpunt

premetro (Antwerepen)

Fietskaarten Alta Via

VAN LOMMEL NAAR HUY 167 KM

GR 564

Topografische fietskaarten van België op schaal 1/75.000 Leden € 10,76 Niet-leden € 11,95

Traject van 167 km door het oude Land van Loon (Limburg en Luik) Leden € 13,50 Niet-leden € 15,00

GRP 127 Tour du Brabant Wallon

GR 5A

Verrassend mooie, geel-rood bewegwijzerde rondwandeling door Waals-Brabant Leden € 16,02 Niet-leden € 17,80

64 | Op Weg 2018-1

560 km grote wandellus rond het oude graafschap Vlaanderen (Oost- en West-Vlaanderen) Leden € 16,20 Niet-leden € 18,00

LAW 15 Westerborkpad

340 km lange wandelroute in het spoor van de jodenvervolging naar kamp Westerbork Leden € 16,83 Niet-leden € 18,70

LF-overzichtskaart

Alle Vlaamse LF-routes en Groene Wegen en Waalse Rando Vélo's en RAVeLs op een kaart Leden € 6,30 Niet-leden € 7,00

GROTE ROUTEPAD VAN DE TR APPISTENABDIJEN VAN WALLONIË: DE SAT

De GR-bewegwijzering is aangebracht op bestaande steunpunten zoals bomen, palen, afsluitingen, enz...

van de trappistenabdijen van Wallonië

GR van de trappistenabdijen van Wallonië Route van 290 km die de trappistenabdijen van Chimay, Rochefort en Orval verbindt Leden € 11,70 Niet-leden € 13,00

De Internationale Maasroute

Van Maastricht naar de bron van de Maas in Langres en terug via de Saone naar Metz Leden € 17,55 Niet-leden € 19,50

OPMERKELIJK

Kunstenaar Will Beckers beseft het misschien zelf niet, maar de symboliek van zijn creatie ‘Voyager’ op het Veerplein in Schellebelle reikt veel verder dan wat hij had gedacht. ÆÆ Foto en tekst Johan Lauwerier

Voyager

In de uitleg bij het kunstwerk klink het zo: “Het vernieuwde Veerplein aan het voetveer over de Schelde is de toegangspoort naar de Kalkense Meersen en een kruispunt voor mensen die de stroom oversteken of hem verder volgen. Voyager is een stil eerbetoon aan de oeroude basisgewoonte van de rondtrekkende mens. Het organisch hart creëert het middelpunt van de vertrekkende mens.

Eerst Rome zien...

De hartvertakkingen vormen botanische schakels die de reizigers de weg wijzen naar het einddoel.” En dat eindpunt ligt veel verder dan de bron en de monding van de Schelde. Want we staan hier op een belangrijke halteplaats op GR 128 Vlaanderenroute en de Vlaanderen Fietsroute. Die geven aansluiting op alle lange afstandswandel- en fietsroutes door

Europa. Het Veerplein in Schellebelle is het middelpunt van ons Oude Continent. De ‘Voyager’ van Art in Nature Artist Will Beckers is de afsluiter van het project ‘Beeldenstroom’ in opdracht van de gemeenten Wichelen, Wetteren, Laarne en Berlare in samenwerking met het Sigmaplan. www.willbeckers.com

Kijk op www.pirola.nl en download de fietsgidsbrochure lange-afstandsroutes, thematische routes, dagtochten

foto Hans Reitsma

COLUMN

Prince Hij lag rustig op de grond, naast een bank waarop een paar mensen zaten. Toen hij me op het bospad zag komen aanwandelen, stoof hij luid blaffend op me af. “N’ayez pas peur”, riep de man, “il ne fait rien”. Ik ben niet bang voor honden, zelfs niet voor luid blaffende herdershonden. Ik had al lang gezien dat hij niet dreigend blafte, met oren naar achteren en haren overeind. Nee, dit blaffen was eigenlijk een begroeting, waarbij zijn staart in cadans mee kwispelde. Ik bleef dus staan en vertelde hem dat hij een grote brave jongen was, zoals een Franse dame me enkele weken daarvoor had geleerd. Toen zij me dat vertelde, liep ik nog in de Morvan. De hond liep met me mee naar de bank waar zijn baasjes zaten. Ik was toe aan een rustpauze, dus zette ik me bij hen. Ze vertelden dat ze uit Lyon kwamen en een pelgrimstocht van een paar dagen aan het doen waren. Tot Conques zouden ze gaan. Ze zagen er niet echt uit als pelgrims met hun schoudertassen en volledig ongeschikte schoenen. De vader liep op zwarte rubberen laarzen, de moeder op gympen. Alleen de dochter, een meisje van een jaar of tien, had degelijke schoenen. De hond bleek Prince te heten en gezamenlijk legden we de laatste kilometers af tot de gîte d’étape. We aten samen in een klein restaurant en hadden een gezellige avond. We gingen vroeg slapen, want iedereen was moe. Prince mocht mee op de slaapzaal. De volgende ochtend gingen we welgezind met ons vieren op pad. Prince dartelde om ons heen. Al snel bleek dat mijn metgezellen wel erg langzaam liepen, dus na een uurtje zei ik dat ik liever alleen verder zou gaan, in mijn eigen tempo. We namen afscheid en wensten elkaar goede reis. Dat was niet naar de zin van Prince. Hij draafde heen en weer tussen zijn baasjes en het ‘verloren schaap’ dat zijn kudde had verlaten. Pas na een hele tijd gaf hij het op. Ik zag hem de rest van de dag niet meer. Drie dagen later slenterde ik tussen de marktkramen van een stadje. Ik kocht wat fruit om meteen op te eten, mijn rugzak was al zwaar genoeg. Toen ik verder liep, voelde ik plotseling iets kouds en nats tegen mijn hand. Het was de snuit van Prince! Hij had zijn ‘verloren schaap’ na drie dagen teruggevonden. Zijn baasjes stonden een eind verder souvenirs te kopen. We dronken samen een koffietje en ze vertelden me dat ze niet tot Conques waren geraakt wegens te veel blaren. Ze maakten van de rest van hun pelgrimsreis dan maar een korte vakantie. Prince lag tevreden aan mijn voeten. Christina Bloem

Volgend nummer VOLGEND NUMMER

Op Weg april 2018 Reportages GR 564

ViaRhôna

Zwarte Woud

Eifel

Rheinsteig

Oostenrijk COLOFON

Op Weg is het tweemaandelijks magazine van Grote Routepaden vzw Grote Routepaden onderhoudt in Vlaanderen 3.680 km wit-rood en geel-rood bewegwijzerde GR-wandelpaden en 1.500 km met bordjes gemarkeerde LF-fietsroutes. Meer info op www.groteroutepaden.be.

Coverfoto

Contact

Reclameregie

GR-Secretariaat, Beatrijslaan 72, 2050 Antwerpen, + 32 3 232 72 18, info@groteroutepaden.be GR-coördinator: barbara.dessein@grote routepaden.be, + 32 2 504 03 15 LF-coördinator: reen.simoen@groteroutepaden. be, + 32 2 504 03 11 Op Weg: opweg@groteroutepaden.be, + 32 496 606 553

Verantwoordelijke uitgever

Gie Beirnaert

Hoofdredacteur Peter Cristiaensen

Eindredactie

Christina Bloem, Peter Cristiaensen, Patrick Verstuyft

Redactie

Christina Bloem, Barbara Dessein, Ignace Fermont, Tom Langmans, Johan Lauwerier, Hilde Leemans, Guy Raskin, Luc Verdegem, Katrien Seynaeve, Reen Simoen, Annie Thys, Wim Vandamme, Marc Vandoren, Guido Vandroemme, Ward Van Loock, Bart Van Santvliet en Steven Vermeylen

Vanden Broele, www.vandenbroele.be

Media Surplus, niels@media-surplus.be, + 32 484 74 79 93

Abonnement

Jaarabonnement (6 nummers): € 35 / € 33 bij domiciliëring / € 40 voor Nederland. Schrijf het lidgeld over op rekeningnummer BE 62 4111 0569 7161 BIC = KREDBEBB met als mededeling ‘lidmaatschap + naam + adres’. Als abonnee ben je ook lid van Grote Routepaden en heb je recht op tal van voordelen: 10% korting in de GR-webwinkel, een bon van € 5 voor een overnachting in een Vlaamse jeugdherberg, toegang tot het archief van Op Weg (gaat terug tot 2003) en tot een databank met overnachtingsplaatsen en pitstops langs GR- en LF-routes en deelname aan provinciale wandelen fietstochten. www.groteroutepaden.be Losse nummers: 6,50 € Overname van (delen van) artikels uit dit tijdschrift is toegestaan mits bronvermelding en schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur.

Werkten mee aan dit nummer

Yanick Bos, Bart Teugels, Cathy Verschoore, Roeland Verschraegen, Dani Nolf, Pieter Bonte, Chris Belmans, Mojca Nodelijk Guštin, Yves & Katrien De Beleyr-Wybo, Christine Liagre, Gaëtan Muyldermans, Annelies De Bleeker, Jan Van Herrewege, Jaak Perneel, Geert Creve, Paul Benjaminse, Bart Vermeyen, Jan van Grootel, Dirk Van den Broeck, Gregor Dirven, Karin Van Beek, Steven Lauwereins, Patrick Vandenbussche, Geert Taelman, Joris Lambrechts, Katrien Moerman, Isabel Hoogewijs, Philippe Gunst, Yel Ratajczak, Wim Patry, David Capelle.

Cartografie

Marc Vandoren, Guy Raskin, Wim Vandamme

66 | Op Weg 2018-1

Geert Taelman (Albanië)

Opmaak en druk

Deze publicatie wordt gedrukt op papier waarvan de oorsprong gecertificeerd wordt door FSC® (Forest Stewardship Council®). Dit label promoot verantwoord bosbeheer gekoppeld aan sociaal en ecologisch verantwoord ondernemerschap. Grote Routepaden vzw verzekert op deze manier dat het papier met respect voor het milieu werd geproduceerd.

Ontdek de mooiste GR-Routes van de Oostkantons Willkommen in Europas kraftvollem Garten.

Bezoek ons op FWB 2018 10 & 11 februari

Bienvenue dans le surprenant jardin de l‘Europe.

Flanders Expo Gent

Stand A43, Hal 1

Gratis beschikbaar via www.ostbelgien.eu /nl/shop

Huis voor Toerisme Hoge Venen-Oostkantons Place Albert 1er, 29a B-4960 Malmedy Informatie en reservering: T. +32 80 28 09 97

Nieuwe folder 2018 allin@ostbelgien.eu

www.ostbelgien.eu

met kaart en „Wandelen zonder bagage“ -arrangementen.

Welkom in de ruige tuin van Europa.

8 wandelingen van station naar station langs grote routepaden

â&#x201A;Ź 14.99

Bestel online via www.groteroutepaden.be