Op Weg december 2017 - januari 2018 by Grote Routepaden

Magazine voor Wandelaars & Fietsers

PB- PP B- 21170 BELGIE(N) - BELGIQUE

2017

Retouradres: Grote Routepaden vzw, Beatrijslaan 72, 2050 Antwerpen - Afgiftekantoor Antwerpen X - Erkenning: P 309099 - Tweemaandelijks December 2017 – Januari 2018 - 6,50 €

Winterkleur GR 512: van Demer naar Dender De Tour d’Europe van de dappere duo’s Compostela: een schoon cadeautje Sneeuwwandelen in Turkije De elfstedentocht per fiets Adieu Famenne SaarLorLux (deel 2) • GR 571 • Chamrousse • Jordanië • Midden-Limburg

ADVERTORIAL

De Harz

Fotosen ©Raymond Faure (Fotos © Raymond Faure) De Hirschler vijver in de Oberharz de stiftskerk van Quedlinburg

Adembenemende natuur ontdekken en cultuur van wereldfaam beleven!

Ieder seizoen biedt de Harz, het noordelijkste middelgebergte in Duitsland, een veelzijdig actief aanbod en zorgt ook nog eens voor plezier bij jong en oud. Op meer dan 9000 km bewegwijzerde wandelroutes ontdekken natuurliefhebbers de adembenemende wildernis van de oorspronkelijke bossen, diepe dalen, wilde riviertjes en bloeiende bergweides. Vooral de Harzer-Hexen-Stieg, de rond 100 km lange wandelroute, laat alle facetten van de natuur in de Harz zien.

Bezoekersmijn Rammelsberg, binnenstad van Goslar en de Oberharzer Wasserwirtschaft

schat van de Ottonen, is in de stiftskerk St. Servatii op de Schlossberg te zien. Diverse kunstenaars beleven het histoOp de wandelwegen en smalle rische centrum. Talrijke cafés paden van het ‘Oberharzer winkeltjes en ateliers zorgen voor Wasserwirtschaft’, het grootste en levenskwaliteit in de middebelangrijkste vijver- en kanaal- leeuwse stad. systeem ter wereld, ontdekken bezoekers cultuur van wereld- Lutherstadt Eisleben formaat midden in een adembenemende natuur. Samen met de Als ‘oorspronkelijke schouwhistorische binnenstad van Goslar plaatsen van de reformatie van en de mijn ‘Rammelsberg’ vormt buitengewone universele betehet watermanagementsysteem een UNESCO Werelderfgoed dat zich op meer dan 200 km² zowel onder- als ook bovengronds uitstrekt. Historische binnenstad Quedlinburg

kenis’ horen de Luthergedenkplaatsen in Eisleben sinds 1996 tot het UNESCO Werelderfgoed. Luthers geboortehuis in Eisleben laat plaatsen uit zijn leven zien en geeft onder andere een inkijk in de afkomst van de reformator. Luthers sterfhuis vertelt laatste dagen en uren in leven in Eisleben en van omgang met de dood steven.

over de Luthers Luthers en het

van

Met zijn smalle steegjes en rond 2.000 vakwerkhuizen is Quedlinburg volgens UNESCO een ‘uitzonderlijk voorbeeld van een Europese middeleeuwse stad’. Een van de waardevolste kerkschatten uit de middeleeuwen, de Alle informatie over een vakantie in de Harz vindt u op www.nl.harzinfo.de

Wandeling Brocken; naar de Brocken, © HTV, M. Wanderer am Torfhaus ©HTV, M.Bein Bein

EDITO

Foto Adele C, Littleborough Canal.

(T)Op Weg 1600 mensen maakten afgelopen zomer 10 minuten tijd vrij voor de grote enquête van Grote Routepaden. Dat leverde ons behalve een hoop cijfers – je vindt ze vanaf pagina 61 – ook heel wat commentaren op, onder meer op Op Weg. Daarbij wisselen aanmoedigingen (“Raak niet aan de kwaliteit van uw blaadje!”) af met kritische bedenkingen en suggesties (“Graag iets meer …”). Wat meteen opvalt is dat flink wat commentaren tegenstrijdig zijn: de ene wil meer wandel-, de andere meer fietsartikels; voor de ene mag Op Weg digitaal komen, de ander zou niet overleven zonder zijn papieren versie; sommigen vragen meer suggesties voor tochten dichtbij, anderen zoeken het wat verder weg. Wat deze drie punten betreft gaan we niet afwijken van onze lijn: als organisatie die zowel met fietsen als wandelen bezig is, streven we naar een evenwicht (heel wat mensen zijn ook geïnteresseerd in beide); op papier blijven we zeker, over een louter digitaal abonnement wordt nagedacht; onze prioriteit ligt steevast bij de fietsen wandelmogelijkheden in eigen land en onze buurlanden. Ter illustratie: in de zes nummers van 2017 ging 60% van de grote reportages en verhalen over België (10), Frankrijk (10), Nederland (6), Duitsland (4), het Verenigd Koninkrijk (4) en Luxemburg (2). Voor nog eens 24% doorkruisten we het oude continent en 15% speelde zich buiten Europa af. Met “ultraverweggistan” zoals iemand het noemt, blijven we dus spaarzaam. Maar af en toe dromen van een haast onbereikbare plek mag, vinden wij. Een aantal mensen merkt op dat de praktische info bij de tochten door de jaren heen flink verminderd is. Dat klopt, wij kiezen ervoor om onderaan onze artikels ‘wegwijzers’ te zetten in de vorm van url’s, eerder dan ruimte te spenderen aan info die toch snel verouderd is. Dat moet ruimte geven voor het verhaal. Voor woorden en beelden die inspireren. Met die beperking dat we niet werken met professionele journalisten/foto-

grafen, maar met mensen die hun passie voor wandelen en fietsen graag delen. Al zie ik dat vooral als een troef: onze kracht ligt bij de diversiteit en de authenticiteit van al die verhalen, niet bij de perfectie. Trouwens, waarom zou dat een volgende keer niet jouw verhaal kunnen zijn? Onze kolommen staan open. Ook al hoort bewegwijzering van paden tot onze corebusiness, uit een aantal reacties maken we op dat de weg naar onze website niet altijd gevonden wordt. Nochtans kan je daar regelmatig aanvullende info vinden zoals tracks, logies of etappe-indeling. Of interessante tools als een logiesdatabank en een archief van dit blad. Een deel van de verklaring ligt ongetwijfeld bij ons: door de veelheid aan informatie is onze website de voorbije jaren dichtgeslibd. Maar het goede nieuws is: in januari krijgt hij een grondige make-over. Om naar uit te kijken. Tot slot zijn sommige kritische bedenkingen terecht. Zoals de vraag naar een materiaalrubriek. Voorlopig hebben wij hier geen oplossing voor, zo simpel is het. Met vrijwilligers bouw je mooie huizen, maar geen kastelen. Verder onthouden wij dat jullie overwegend tevreden lezers zijn. “(T)Op Weg” is een mooi compliment. Net als deze: “Het nadeel aan jullie blad is dat we elke twee maanden beseffen dat we veel minder tijd besteden aan wandelen dan we zouden willen.” Veel lees-, fietsen wandelplezier,

Peter Cristiaensen Hoofdredacteur Op Weg

2017-6 Op Weg |

Acht ideeën voor een toffe wintertrip in de natuur. Geen beter medicijn om de stress van alledag te vergeten dan een weekendje weg met een GR-wandelarrangement. Je gaat zorgeloos op pad met uitgewerkte route beschrijvingen en kaartmateriaal. De hotelier staat klaar met picknick, zorgt voor het transport en verwent je met een heerlijk ontbijt en avondmaal.

Plan je volgende tocht met een GR wandelarrangement Foto Clem Verbiest

nieuw hotel vernieuwde GR 512

Pajottenland

Drie wandeldagen op de GR 512 langs golvende akkers, kleine dorpjes, vierkantshoeven en kastelen tussen Halle en Geraardsbergen. In een modern, sfeervol hotel ** in OLV- Lombeek. 2-daagse: € 145 – 3-daagse: € 236 – 4-daagse: € 326*

Hageland

Je volgt de Demer en de Winge langs fikse heuvelruggen, broeken en beemden. In een charmehotel*** in Rillaar met sauna en jaccuzi. Met mogelijkheid tot gps-initiatie. 2-daagse: € 145 - 3-daagse: € 234*

Maas- & Mergelland

Het golvende Limburgse Mergelland biedt vele hoogtepunten en verrassende panorama’s. In een prachtig gerestaureerde hotelhoeve** in Riemst. 2-daagse: € 140 - 3-daagse: € 211*

Foto’s Wim Pa

try

Fruitig Haspengouw

Met holle wegen, akkers, boomgaarden en een stukje Romeinse heirbaan als ingrediënten. In een comfortabele hotelhoeve** in Batsheers. 2-daagse: € 159 - 3-daagse: € 239*

Hoppe- & Heuvelland

Aan beide zijden van de ‘schreve’, waar de herinneringen aan de Groote Oorlog nooit ver weg zijn. In een aangenaam hotel*** boven op de Rodeberg in Westouter. 2-daagse: € 128 - 3-daagse: € 210 - 4-daagse: € 289*

In en om Voeren

Door de golvende landschappen van het Krijtland, Voeren en het Land van Herve. In een schitterend gerestaureerde vierkantshoeve*** in ’s Gravenvoeren. 2-daagse: € 146 - 3-daagse: € 242*

* Single toeslag op aanvraag bij Anders Reizen

GR-wandelarrangementen: Informatie en boekingen het hele jaar door bij Anders Reizen | tel 013 33 40 40 | www.andersreizen.be

Antwerpse Kempen

Genieten van zandige heuvelruggen en uitgestrekte bossen in de 'stille' Kempen. In een luxe hotel*** te midden van het rustgevende groen rond Lichtaart. 2-daagse: € 146 - 3-daagse: € 238*

Zwalm en Vlaamse Ardennen

De driehoek Oudenaarde-Ronse-Brakel verrast met pittige hellingen en schitterende panorama’s. In een comfortabele B&B met fijne maaltijdservice nabij het landelijke Brakel te midden groene rust. 3-daagse: € 239 (geen singleboeking mogelijk)

IN DIT NUMMER 8

Dichtbij 6

DICHTBIJ | Sportieve bokkesprongen door MiddenLimburg

Reportages 8

WANDELREPORTAGE | België GR 512: van Demer naar Dender

FIETSREPORTAGE | Frankrijk, Luxemburg, Duitsland Geschiedenislessen op de fiets: SaarLorLux (deel 2)

WANDELREPORTAGE | Turkije Sneeuwwandelen in Turkije

FIETSREPORTAGE | Nederland De elfstedentocht per fiets

FOTOREPORTAGE | België Winterkleur

WANDELREPORTAGE | Jordanië Een route tussen twee vrouwen: van Dana naar Petra

Tips 38

WANDELTIP | België GR 571: Valleien en hun legendes

WANDELTIP | België Adieu Famenne

En verder 20 Fietsnieuws

Win! Fietsgids Allgau p 20 Routeboekje Groots genieten p 21 Fietsgids Langs de Nederrijn p 21

De Tour d’Europe van de dappere duo’s

27 Onderweg 28 Wandelnieuws 41

WANDELAVONTUUR | Frankrijk Geklauter en gelach in de Franse Alpen

Fietsgids Provence p 21 Wandelkaart Thorpark p 28

GEBETEN DOOR HET VIRUS | Annelies Claes

FIETSAVONTUUR | Frankrijk, Spanje Een schoon cadeautje

Wandelbox Verborgen Moois p 28 Wandelgids Elfstedenwandelpad p 28

COLUMN | Middenin

Wandelagenda Walking p 29

FIETSAVONTUUR | België, Nederland, Duitsland

Win!

Wandelgids Palts p 29

Wowow handschoenen en een arrangement in B&B Amberhoeve p 68

Sant in eigen land, maar ook elders

GR-nieuws en agenda

Opmerkelijk | Fietswenskaart

COLUMN | De blinde wandelaar

2017-6 Op Weg |

DICHTBIJ |

De Maten

Bart de pauw

Op een boogscheut van het Provinciaal Domein Bokrijk ligt jeugdherberg De Roerdomp verscholen in het bos. Tijdens een zomers gezinsweekendje maakten we kennis met de uitgebreide fietsen wandelmogelijkheden tussen de heide en het ‘bronsgroen eikenhout’…

ÆÆ Tekst en foto’s Steven Vermeylen

Sportieve bokkesprongen door

idden-Limburg

Misthoorn

De Roerdomp ligt pal aan een inkortingsroute van de langeafstandswandeling De Wijers (zie Op Weg 2014-6). Daarmee kunnen we een wandellus maken van zo’n 22 km. Arne (11) en Mirthe (9) hebben er zin in. Door natuurreservaat Het Wik stappen we naar de hoofdingang van het openluchtmuseum. Dit waterrijke gebied telt meer dan 1.175 vijvers. De eerste ontstonden vanaf de dertiende eeuw door veenen ijzerwinning. Later gebruikten toenmalige kloosterorden ze voor de viskweek. Samen beslaan ze zo’n 700 ha – of 1.400 voetbalvelden! Ze vormen belangrijke broed- en pleisterplaatsen voor vogels. “Een beetje zoals een tankstation langs een autosnelweg”, legt een infobord kindvriendelijk uit. De roerdomp is trouwens een van de zeldzame vogelsoorten die zich hier in de moerasvegetatie ophouden. De gedrongen, geelbruine reiger produceert een keelgeluid dat aan een misthoorn doet denken maar laat zich zelden zien.

| Op Weg 2017-6

De 35 vijvers van De Maten vormen het best bewaarde vijvergebied van Midden-Limburg. Ze ontstonden door afdamming van de Stiemerbeek. Tussen de vijvers liggen bosjes, droge duinkammen en heideveldjes, die stilaan paars beginnen te kleuren. Over enkele weken, eind augustus, zullen ze in volle bloei staan. Arne schiet plaatjes met zijn smartphone, terwijl Mirthe – succesrijk YouTube-ster in het diepst van haar gedachten – filmpjes maakt met haar minicamera. “Coole zandbergen hebben ze hier!”

xxx

Woestijn

staan nu enkele speeltoestellen opgesteld, wat voor een welkome afwisseling zorgt. Op de Schemmersberg hebben we een 360°-zicht op de wijde omgeving, inclusief mijnterril. De kinderen zijn meer geïnteresseerd in de enorme zandkuil die hier is ontstaan door afgravingen in de jaren 60. Uitgelaten rennen ze door dit stukje ‘woestijn’. Even later beginnen hun magen te knorren. Weinig verrassend prijkt spaghetti bovenaan hun verlanglijstje voor het avondmaal. Wanneer enkele uren later in de jeugdherberg stoofvlees met frietjes op tafel verschijnt, zijn ze minstens even tevreden…

Aan de rand van Genk komen we in een plensbui met apocalyptische allures terecht. Gelukkig kunnen we schuilen onder een fietsersbrug. De charmante tuinwijk van Winterslag herinnert aan het mijnverleden van de regio. In 1917 ging hier de eerste Limburgse steenkoolmijn in productie. De Brusselse architect Adrien Blomme liet zich inspireren door de Engelse stijl en liet veel ruimte voor groenzones. In enkele daarvan

Op de muur van de eetzaal is een grote muurschildering van een pauw aangebracht. “Onze mascotte”, lacht beheerder Tom, die samen met zijn broer Bert de jeugdherberg uitbaat. Op het grasveld loopt inderdaad een sierlijke mannetjespauw, die ‘Bart’ blijkt te heten. Opdringerig is hij alleszins niet, want als we

Bart de pauw

Natuurbeleving anno 2017

Zonhoven

Herkenrode

Onze koffiekoeken verorberen we op de picknickbanken bij de abdijsite Herkenrode, destijds de eerste vrouwelijke cisterciënzerabdij van de Nederlanden. Nu is er een belevingscentrum gevestigd. In de achterliggende inspiratietuinen groeien meer dan 500 kruiden. In een vogelkijkhut met uitzicht op de Grote Vijver van natuurgebied Wijvenheide speuren we naar zomertalingen, woudapen en zilverreigers. We krijgen enkel eenden, futen en een blauwe reiger in het vizier. Verderop springt de uitkijktoren van Zonhoven als een naar lucht happende vis uit het water. Het moderne houten bouwwerk is 15 meter hoog. Op de hoogste etage kan je meer dan 100 vijvers zien – al hebben we dat niet nageteld…

hem proberen te benaderen voor een foto, vlucht hij aanvankelijk in het kreupelhout. Tom en Bert namen de fakkel over van hun ouders, die de jeugdherberg 37 jaar lang onder hun hoede hadden. Ze zijn omzeggens in de jeugdherberg opgegroeid. “We proberen de traditionele jeugdherbergwaarden in stand te houden. Mensen samenbrengen, dat is het leukste aan onze job. Maar wees gerust, we zijn ook meegegaan met de tijd – je zult het niet zonder wifi moeten stellen!” Naast pauw Bart wonen er nog wel wat dieren op het domein. Bijvoorbeeld Jaak, een Provençaalse ezel die van knuffelen houdt, en de shetlandpony’s Franky, Resy en Molly. Kippen en geiten maken het plaatje compleet.

Fietsen door het water

Prehistorische groeven

Voor onze fietstocht doen we een beroep op het geroemde Limburgse fietsroutenetwerk. Fietsen huren we bij het infocentrum van Bokrijk. Op onze helgroene huurfietsen rijden we langs de rand van het openluchtmuseum naar Kuringen, aan het Albertkanaal. Bij knooppunt 91 mogen we ‘fietsen door het water’. Dit voorjaar werd er een fietspad van meer dan 200 meter aangelegd dat een van de vijvers doorsnijdt. Aan weerszijden staat het water op ooghoogte, wat ons een bijzonder perspectief gunt op enkele eenden en zwanen. Uiteraard houden Arne en Mirthe het niet bij één passage…

Over het oude kolenspoor fietsen we natuurreservaat De Teut in. Op deze arme grond domineerde heide 3.000 jaar het landschap, tot er massaal naaldbomen werden aangeplant om de mijnen van stuthout te voorzien. Op 150 jaar tijd was het heidelandschap bijna helemaal verdwenen. Nu wordt het door zorgvuldig beheer in stand gehouden. Arne kan het maar matig appreciëren dat we geregeld door e-bikers op leeftijd voorbij worden gestoken. “Valsspelers!” klinkt het binnensmonds. We slaan even een zijweg in om de grillige rotsblokken van de Holsteensite te bekijken. Het zijn geen

megalieten die door de mens hierheen zijn gebracht, maar stenen die op natuurlijke wijze zijn ontstaan door afzetting van kwartsrijk zeezand. In de bronstijd gebruikten boeren één rots om hun bijlen te polijsten. De groeven zijn nog steeds te zien. “Niet remmen, papa!”, roept Arne wanneer we op de slotkilometers door de bossen rond Molenheide enkele hellingen afsuizen. “’t Is goed, jongen”, denk ik. Voor één keer mogen alle remmen los…

GR-lid

Als krijg je € 5 korting in deze jeugdherberg. Stuur een mail naar info@groteroutepaden.be.

De Roerdomp De jeugdherberg van Bokrijk is erg populair bij jongerengroepen, maar ook individuele gasten en gezinnen worden met open armen ontvangen. Er zijn drie studio’s beschikbaar met vijf slaapplaatsen en eigen sanitair. Beheerder Tom volgde een koksopleiding en zorgt voor lekker en gezond eten. De jeugdherberg ligt op het traject van GR 564 Kempen-Condroz en op 2 km van GR 5. Er staan ook twee trekkershutten op het terrein.

55 mm85 mm STEEKKAART

0 Het Wik

Winterslag

Bokrijk

301

300

Wandeltocht (22 km): we volgden de

De Maten

Kiewit

79 Molenheide

Boksbergheide

Het Wik 92 91 Bokrijk

94 Stokrooie 95

Op Weg 2017

zuidoostelijke lus van de LAW De Wijers,

305

Zonhoven

Genk

Bolderberg

Boxbergheide

Kuringen

uitstekend aangegeven op het terrein. Kaart (5€) te koop via www.rllk.be. Fietstocht (35 km): langs knooppunten 71-92-91-95-94-93-301-300-305-79-71 (www.fietsnet.be). Huurfietsen reserveren via 0800/ 969.67 (10€/dag).

Op Weg 2017

FOTO’S

2017-6 Op Weg |

WANDELREPORTAGE | België

Van Demer naar Dender

Kalvariebos.

GR 512 Brabantse Heuvelroute

GR 512 is een klassieker onder de Vlaamse wandelpaden, maar kreeg recent behalve een nieuwe topogids ook een nieuwe naam: Brabantse Heuvelroute. Zowel de naam als de gids zijn verdiend, en de route heeft nog een belangrijke troef: haar bereikbaarheid met het openbaar vervoer. Zo kan je de etappes zo lang of zo kort maken als je zelf haalbaar vindt. ÆÆ Tekst en foto’s Guido De Beucker

| Op Weg 2017-6

Ochtendstemming in Tervuren.

Van Eizer naar Huldenberg.

Rode Ridder

Vlooybergtoren

Heb jij ooit gehoord van de treinhaltes Vertrijk en Holleken? Vooral die eerste naam intrigeerde mij toen ik in de buurt kwam tijdens een wandeling op Streek-GR Hageland, te meer omdat ik de eerste r vergat te lezen. Het gebeurt wel vaker dat een kruisende GR ineens mijn aandacht krijgt omdat de streek mij zo bevalt. En zo stond ik op een koude mistige morgen op het perron van Vertrijk om een vervolg te breien aan mijn verkenning van het Hageland. Het idee om GR 512 helemaal te gaan lopen is tijdens die mooie etappe naar het kasteel van Horst ontstaan. Van de eerste kilometers heb ik niets gezien door de mist. Er hing ijzelspinrag op de beelden van het Kalvariekruis in Lubbeek en pas bij het kasteel van Brakem kwam de zon er even door en floten de vogels of het lente was. Tegen het einde van de tocht was het kasteel van de Rode Ridder haast onzichtbaar in de mistige vijvers, maar vanaf de nabijgelegen bushalte bereikte ik probleemloos het station van Aarschot.

Voor elke etappe heb ik gebruik gemaakt van trein en/of bus. Gelukkig biedt de topogids intussen hulp bij het leggen van die puzzel. Op mijn derde tocht liep ik verder van Horst naar Scherpenheuvel. Hoogtepunten van het traject zijn de Hagelandse getuigenheuvels met hun wijngaarden, het waterrijke Walenbos en de verrassende zwevende Vlooybergtoren in TieltWinge. Aan de wandelboom in de Roeterstraat opteerde ik om richting Scherpenheuvel even over te stappen op GR 5, want het gedeelte naar Diest liep ik vroeger al. Al zal ik het GR 512traject toch nog eens opnieuw moeten lopen, want de intrede in deze historische stad is helemaal vernieuwd en passeert nu langs de meeste bezienswaardigheden van het centrum.

Diest vanaf haar citadel.

Eizer Ik ben overigens niet zo’n orthodoxe GR-stapper. Meestal loop ik meerdere GR’s tegelijk. De looprichting hangt af van de bereikbaarheid en ik durf al eens een etappe uitstellen

tot een geschikter seizoen. Zo vond ik het de moeite om de passage door het Zoniënwoud uit te stellen tot na de winter en intussen van Holleken (Linkebeek) naar Sint-PietersLeeuw te stappen. Of om in oostelijke richting van Tervuren naar Sint-Joris-Weert – van het Zoniënwoud naar het Meerdaalwoud – te stappen, beide makkelijk bereikbaar vanuit Leuven. De vernieuwde passage langs het dorpje Eizer vond ik geweldig mooi, net als de IJsevallei en het natuurgebied De Doode Bemde. Achteraf bekeken was dit misschien wel de mooiste etappe. Ook mijn tweede tocht – ik kende intussen de treinverbinding – begon in Vertrijk (Boutersem). Onverwacht spotte ik hazen en reeën op de bevroren velden richting Bierbeek. Dat geluk heb je veel minder in het uitgestrekte en schitterende Meerdaalwoud wat verderop. Voor mij is dit woud wel mooier dan het Zoniënwoud: de paden zijn er avontuurlijker en minder voorspelbaar en je ademt de lucht van het nabije Waals-Brabantse platteland.

De Vlooybergtoren in Tielt-Winge.

2017-6 Op Weg |

De Spicht in Lubbeek.

De Dendervallei.

Oude geuze Probeer alvast je etappe door de Zennevallei niet te laten samenvallen met je jaarlijkse ‘tournée minérale’. Zo miste ik in De Oude Pruim in Beersel of in De Oude Smis van Mekingen de ideale kans om een ‘oude geuze’ te proeven. De alomtegenwoordige majestatische zendmast van Sint-Pieters-Leeuw bood onvoldoende troost, al kon het bewoonde valkennest op de toren toch even mijn aandacht afleiden. Sint-Pieters-Leeuw zelf heeft met zijn Zuunbeekvallei en het mooie centrum een wandelaar heel wat te bieden. Het is makkelijk te bereiken vanuit Brussel en mijn ideale startpunt voor de etappe door het Pajottenland. Ik moet het eerlijk toegeven: op die eerste kennismaking kon het Pajottenland de vergelijking met de Hagelandse heuvels niet doorstaan. Al blijft het kasteel van Gaasbeek natuurlijk absoluut de moeite om even van het traject af te wijken en liep de oude geuze op het historische dorpsplein tegenover de schandpaal dan eindelijk lekker binnen. Pas kort voor O.L.V.Lombeek kon het heuvelende landschap mij

Geraardsbergse mattentaart.

| Op Weg 2017-6

opnieuw bekoren. Dit vredige dorpje met zijn imposante, vroeg-gotische kerk ligt verborgen in een plooi van het landschap. Zoals zo vaak in Vlaanderen moeten kerkelijke kunstschatten tegen vandalen beschermd worden en was de deur gesloten. De bushalte aan de kerk wordt wel bediend maar het was lang wachten op de bus. En zo leek een halte aan de Ninoofsesteenweg mij beter als startpunt voor de voorlaatste etappe. Vaak loont het om zelf een aanlooproute te creëren.

Boshyacinten De tocht naar Zandbergen zou een van de mooiste etappes worden en daar zal het lenteseizoen wel iets mee te maken gehad hebben. Met de molen van Kapitein Zeppos aan de einder liep ik door heuvelende velden naar het Neigembos. Met zijn steile hellingen is dit gemengd eiken- en beukenbos een restant van het vroegere ‘Kolenwoud’. De boshyacinten en -anemonen stonden in volle bloei samen met de daslook. Ik had deze pracht helemaal alleen voor mij. Het weekend daarvoor was ik nog in

Het monument voor de boswachters in het Zoniënwoud.

het Hallerbos dat bijna bezweek onder de toeristen. Hier bleek de enige andere hobbyfotograaf in het bos een chauffeur van de Lijn te zijn, die de zondag daarvoor honderden kijklustigen naar het Hallerbos vervoerd had. Hier was het stil en een voorrecht om die feeërieke bloemenpracht te bewonderen.

In het Neigembos was het een voorrecht om de feeërieke bloemenpracht te bewonderen.

Mattentaart met koffie Ook de rest van de tocht was een voltreffer die me helemaal met het Pajottenland verzoende. De afdaling door de Dendervallei verloopt heel landelijk en heel geleidelijk. Kronkelende wegeltjes langs rijen knotwilgen brachten me

Lennik en waar Brabant trots op is.

Het Meerdaalwoud.

Het kasteel van Gaasbeek.

vanuit Zandbergen langs de flanken van de vallei naar de top van de Bosberg, welbekend van menig Vlaamse wielerklassieker. De afdaling door het Raspaillebos naar het heuvelland rond Geraardsbergen is populair bij wandelaars, ruiters en mountainbikers. Ooit zwaaide hier de bende van Jan de Lichte de plak. Met de geur van gebrande koffie al in de neus beklom ik de befaamde Oudenberg waar

tot op het fietspad langs de schilderachtige Dender. Op een dag in de week viel het anders drukke fietsverkeer best mee en het station van Zandbergen was niet ver meer. Wie GR 512 op de Grote Markt van Diest beëindigt, zal zich wellicht te goed doen aan een zwart Gildenbier. In Geraardsbergen wachtte mij de bekende mattentaart met koffie. Daarvoor stapte ik over de Denderbrug

ik naast de kapel van een weids uitzicht over de streek genoot. Tussen hijgende wielertoeristen met twinkelingen in de ogen daalde ik de Kapelmuur af om enigszins triomfantelijk door de statige stadsgebouwen ontvangen te worden. Op het marktplein, in de buurt van Manneken Pis, vond ik genoeg plekken om van de Geraardsbergse lekkernijen te genieten en dit GR-avontuur feestelijk af te sluiten.

STEEKKAART

Aarschot

20 Aalst

Leuven

Gidsen en kaarten Vers van de pers: de nieuwe topogids Brabantse Heuvelroute GR 512. Te koop in de GR-webshop: € 13,50 voor leden, € 15 voor niet-leden.

Lubeek

Brussel

Ninove

Gaasbeek Geraardsbergen

Tervuren

1 GR5

St-PietersLeeuw E1

Zandbergen

Diest E 314

Tienen

Overijse Hoeilaart Waver Waterloo

De gids bevat achtergrondinformatie over bezienswaardigheden, natuur en landschap, alsook info over logies, bus- en treinhaltes.

Braine-l’Alleud

Op Weg 2017

Info

Route en bewegwijzering GR 512 kreeg een grondige update, een nieuwe topogids én een

NIEUW! Een stukje van GR 512 wandelen kan nu ook via een GR-arrangement. We werken samen met een nieuw hotel in OLV Lombeek van

nieuwe naam: Brabantse Heuvelroute. Het vertrekpunt is Diest en

waaruit je drie dagen kan stappen langs golvende akkers en kleine

je doorkruist eerst het Hagelandse heuvellandschap en de Bra-

dorpjes tussen Halle en Geraardsbergen. Meer details vind je op

bantse bossen en valleien, en tenslotte het Pajottenland en de

pagina 4.

Dendervallei. Onderweg passeer je beschermde natuurgebieden in de valleien van de Dijle, de IJse en de Zenne. Aankomen doe je op de Muur van Geraardsbergen. De totale afstand van 173 km is opge-

KAART

TRACK

FOTO’S

deeld in deeltrajecten en dagetappes van ongeveer 20 km. Voor het hele traject ben je zo’n 9 dagen onderweg. De route is in twee richtingen wit-rood bewegwijzerd.

2017-6 Op Weg |

FIETSREPORTAGE | Frankrijk, Luxemburg, Duitsland

Zicht op het oude gedeelte van Luxemburg, de zogenaamde 'bovenstad'.

Geschiedenislessen op de fiets De SaarLorLux fietsroute (deel 2)

Drie aangrenzende landen, veel water en een flinke portie geschiedenis, inclusief een dikke laag werelderfgoed, tot zover het stoofpotje waarvan je 500 km lang kan smullen op de SaarLorLux fietsroute. In dit nummer fietsen we het tweede gedeelte, via het Groothertogdom terug naar Trier. ÆÆ Tekst Hilde Leemans Foto’s Herbert Schroyen

| Op Weg 2017-6

Het Denzelt in Echternach.

Drielandenpunt Uiterst tevreden van een gevulde rustdag in Metz zetten we onze fietstocht verder richting Luxemburg. Hoewel de Moezel vlakbij is, krijgen we voornamelijk departementale wegen onder de wielen geschoven, ditmaal met wat meer autoverkeer. Pas na Thionville vinden we echt aansluiting met de Moezel. Hier en daar verschijnen de eerste wijngaarden langs de oever en net wanneer de zon doorbreekt glijden we het Groothertogdom binnen.

Het is een leuk spelletje om de sterren in reliëf toe te wijzen aan de betreffende landen. Vlakbij het drielandenpunt ligt Schengen. Het dorpje is sinds 1985 wereldberoemd na de ondertekening van het gelijknamige verdrag

door een aantal Europese lidstaten waaronder België. Door het verdrag werd de personencontrole aan de gemeenschappelijke grenzen afgeschaft en ontstond er een gebied zonder binnengrenzen, bekend als de Schengenruimte. In het bezoekerscentrum komen we er alles over te weten.

Valentiny Aan de overzijde van het plein vinden we het Europese monument en de ‘Colums of the Nations’. Het is een leuk spelletje om de sterren in reliëf toe te wijzen aan de betreffende landen. De toeristische dienst van Schengen is gehuisvest op een ponton annex boot van de hand van de bekende architect François Valentiny. Ook het futuristische onthaalcentrum in het Biodiversum Haff Reimich is van zijn hand. Dit natuurreservaat met veel waterpartijen – ontstaan uit zand en grindwinning – huisvest een grote diversiteit aan fauna en flora. Een uitstap meer dan waard, ware het niet dat onze overnachtingsplaats en vooral ons avondmaal op ons wacht. Net voor de volgende hevige bui los-

barst, bereiken we de jeugdherberg van Remerschen, ook van de hand van Valentiny.

Klimmen naar Luxemburg Sinds we in het Groothertogdom fietsen, merken we de bordjes van de SaarLorLuxroute weer op. “Vanaf hier begint het zware werk”, kondigt onze fietsgids aan. De klim naar de hoofdstad is inderdaad niet van de poes. Ook hier delen we de weg met het gemotoriseerde verkeer en dat is in de ochtenduren goed merkbaar. Vooral grote en peperdure automerken vliegen ons letterlijk voorbij. We fietsen de hoofdstad binnen via de stationsbuurt, de ‘nieuwe stad’, en verwelkomen de duidelijke, gescheiden fietspaden. Na een laatste klimmetje bereiken we het oude gedeelte, de ‘bovenstad’, tussen de Alzette en de Pétrusse. Deze oude vestingstad betovert ons meteen. Ontstaan in 963 werd Luxemburg in de 16de eeuw uitgebouwd tot een van de sterkste vestingen van Europa. De kazematten, een hoofdzakelijk ondergrondse militaire vestigingsgordel, willen we zeker niet missen. We doorkruisen

2017-6 Op Weg |

Op het oude smalspoorbaantje 'Charly' door het Mullerthal.

maar enkele honderden meters van het meer dan 23 km lange gangenstelsel, maar zijn onder de indruk. Zowel de vesting als de oude stad zijn sinds 1994 werelderfgoed.

Gëlle Fra Place Guillaume II, de kathedraal, het paleis van de Groothertog (in Vlaamse renaissancestijl!), het parlement en nog veel meer moois passeert de revue tijdens een tour met onze gids Katherina. Op de Place de la Constitution schittert bovenop een obelisk een gouden beeld. Deze Gëlle Fra herdenkt sinds 1923 de gesneuvelden van de Eerste Wereldoorlog. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het door de bezetter neergehaald. Enkele patriottistische verzetslieden namen de volgende nacht het beeld mee en verborgen het. Omdat zij gedwongen werden in het Duitse leger te dienen en nooit meer terugkeerden, namen ze het geheim in hun graf mee. Hoe hard men ook zocht, het beeld bleef 40 jaar zoek. Tot men in 1985 de catacomben van een oud voetbalstadion opknapte. Sindsdien prijkt Gëlle Fra weer bovenop de obelisk. Luxemburg gaat erg prat op zijn onafhankelijkheid. Het eigen Luxemburgs of Letzeburgs is hier een levend bewijs van. We struinen nog wat door de oude gezellige straatjes en zetten dan de tocht verder naar onze overnachtingsplaats 20 km verderop. Hiervoor moeten we eerst het hoge plateau van de oude stad verlaten om later weer Kirchberg, met zijn Europese nieuwe wijk, omhoog te fietsen. Geen lachertje in de avondspits. Maar de automobilisten hebben veel begrip voor de moedige fietsers.

Het Mullerthal Gewapend met een stevig ontbijt en zonnecrème vangen we de relatief korte etappe naar Echternach aan. Leeuweriken zingen luid terwijl ze hoog boven de open velden vliegen. Al snel belanden we op een dichter omsloten

| Op Weg 2017-6

De orangerie in Echternach.

fietspad, de ‘Charly’. Dit voormalige smalspoortraject tussen de hoofdstad en Echternach kronkelde van 1904 tot 1954 langs schilderachtige dorpjes en overwon zelfs het Mullerthal. Dankzij de omvorming tot fietspad kronkelen wij nu door Luxemburgs meest bekende wandelgebied: Klein Zwitserland. Met rotsformaties overal rondom ons vliegen we door het bos. De treintunnel nabij Bech is intact gebleven en vormt een leuke afwisseling. Voor we het weten staan we aan de open vlakte van de Echternacher See. Dit kunstmatig aangelegde meer trekt veel watersporters, wandelaars en fietsers, maar wordt vandaag overrompeld door kinderen op daguitstap. Wij gaan een kijkje nemen aan de restanten van een Romeinse villa vlakbij.

In de arena speelt een jonge man gitaar voor zijn klasgenoten, boven is elke noot hoorbaar. Lange Veit Picknicken doen we op de markt van Echternach. Deze abdijstad is de oudste van het Groothertogdom, vooral bekend om zijn jaarlijkse processie op dinsdag na Pinksteren. Aan elkaar vastgemaakt met witte zakdoeken springen de deelnemers afwisselend op hun linker- en rechtervoet. Dat doen ze al sinds de middeleeuwen ter ere van Willibrord, de Engelse monnik die in de 7de eeuw de grote abdij bouwde. Vandaag is er een school gevestigd en zelfs de orangerie met prachtige tuin en vijver is omgetoverd tot klaslokaal. Centraal in het stadje op de markt prijkt het Denzelt, het vroegere gerechtsgebouw. Wat verderop staat nog steeds de paal waar de vonnis-

sen afgeroepen werden. Hier werd Lange Veit veroordeeld tot de strop. De arme man werd ten onrechte beschuldigd van moord op zijn vrouw. Als laatste wens mocht hij nog eenmaal op zijn viool spelen en dat viel zo in de smaak dat al snel iedereen meedanste. In het jolijt dat toen ontstond wist Lange Veit te ontsnappen en niemand heeft hem ooit weergezien.

Trier De weergoden hebben het niet zo begrepen op onze laatste fietsdag. Op het mooi afgeschermde fietspad langs de Sûre – of de Sauer zo je wil – proberen we meermaals te schuilen voor de buien. Voor het eerst sinds we de Saar verlaten hebben, komen we weer fietstrekkers tegen. Ter hoogte van Wasserbillig vloeit de Sûre in de Moezel en deze rivier wordt onze laatste leidraad. Klokslag 12 uur rijden we via de Romeinse brug Trier binnen. Het rijke verleden van de stad slaat ons meteen om de oren. Het verhaal begon in 16 v. C., toen de Romeinen de toenmalige Keltische stam de Treveri versloegen. Op een belangrijk kruispunt van grote verbindingswegen naar steden als Parijs en Keulen ontwikkelde Trier zich al snel tot een druk handelscentrum. Om hun macht te tonen trokken de Romeinen indrukwekkende bouwwerken op. De Porta Nigra is de enige overblijvende poort van de omwalling. De toren is van de sloop gered door de heiligverklaring van de Griekse monnik Simeon, die zich als kluizenaar in de poort had laten inmetselen. Dankzij onze gids Helga worden we nog vele weetjes rijker. Leuke verhalen over het getouwtrek tussen burgers en kerkelijke macht vullen onze namiddag. De Dom St-Peter, de oudste bisschopskerk van Duitsland, bestond ooit uit vier kerken en is een allegaartje van bouwstijlen. De vroegere troonzaal van keizer Constantijn I, de Basilica, maakt ons stil terwijl buiten een geweldig onweer losbarst. Even later aan-

De Dom St-Peter in Trier.

Schengen.

schouwen we het keurvorstelijk paleis onder een stralend blauwe hemel. Het was in de 18de eeuw de residentie van de keurvorsten van het Aartsbisdom Trier en is een mengeling van renaissance en rococo. Wat een tegenpool voor de statige maar zeer sobere Basilica. Al deze pareltjes zijn terecht door Unesco uitgeroepen tot werelderfgoed.

twijfel. Het bevat nochtans de gekende Romeinse afwateringstechnieken, inclusief vloerverwarming. In het amfitheater nemen we even rust. De tand des tijds heeft de stenen tribune omgetoverd tot een grasveld waarop we ons gewillig neer vleien. Midden in de arena speelt een jonge man gitaar voor zijn klasgenoten. Iedere noot en elk woord is hoorbaar tot boven. Terwijl we nog wat rondstruinen in de gezellige binnenstad botsen we op het geboortehuis van Karl Marx. Het museum over zijn leven en werk houdt ons even zoet. Met een audiogids lopen we van kamer tot kamer door het barokke mid-

age Saarlorlux fietsroute deel 2

Hotel-brouwerij We wandelen ook nog door het gangenstelsel van de keizerlijke thermen. Of dit bad ooit helemaal in gebruik is geweest, trekken sommigen in

De fierheid van

ers. de Luxemburg

denklassehuis. Op de binnenplaats en in het tuintje is het heerlijk toeven. Voor zijn 200ste verjaardag in 2018 wordt een speciale tentoonstelling voorbereid. Onze fietstocht afsluiten doen we in ons hotel dat tegelijk een brouwerij is. Met veel lekkers en aangepaste bieren dus.

STEEKKAART GROUSSHERZOGTUM LËTZEBUERG Echternach

Luxembourg

DEUTSCHLAND

Konz

Saa

Gonderange

Trier

Saarburg Leukback

Taben-Rodt Remich Mettlach Mondorfles-Bains

en Echternach-Trier (36 km). Luxemburg beschikt over een verzorgd

Lux fietsroute een grensoverschrijdend

fietsnetwerk (pistes cyclables) met uitste-

project tussen Saarland (Duitsland), Lor-

kende bewegwijzering. De hellingen waren

raine (Frankrijk) en Luxemburg. Onze kilo-

wat steiler maar korter dan tijdens deel 1.

meterteller klokte af op 513 km, inclusief enkele afslagen. In vorige Op Weg las je al

Kaarten en gidsen

het relaas van het traject door Saarland en

Wij fietsten volgens de Bikelinegids Velo-

Lorraine. Onze etappes voor deel 2: Metz-

Route SaarLorLux. Met de link in de gids kan

Schengen (55 km), Schengen-Gonderange

je gratis de gpx-track downloaden.

(70 km), Gonderange-Echternach (26 km)

Saarschleife

Schengen

Route en bewegwijzering Zoals de naam het zelf zegt, is de SaarLor-

Merzig

Info ar

www.visitluxembourg.com, www.trier-info.de

Thionville Nied

INFO

KAART

TRACK

FOTO’S

FRANCE

Panorama over de stad Luxemburg.

Metz

Op Weg 2017

2017-6 Op Weg |

WANDELREPORTAGE | Turkije

Sneeuwwandelen in Turkije

Weinig mensen associëren Turkije met een winters landschap. Toch zorgt het continentale klimaat van Centraal-Turkije niet alleen voor warme zomers, maar ook voor witte winters met dikke sneeuwtapijten. Onze tocht op sneeuwschoenen begint in het ongerepte Aladaglargebergte en eindigt in het sprookjesachtige, zacht glooiende Cappadocië. ÆÆ Tekst en foto’s Kathy Van Crombruggen

Winters Cappadocië.

Warme gastvrijheid Het Aladaglargebergte bevindt zich in het midden van de Taurusketen, die het mediterrane gebied van Turkije scheidt van het Anatolische plateau. De hoogste bergtoppen bevinden zich in dit Aladaglargebergte, met uitschieters

| Op Weg 2017-6

als de Kizilkaya (3771 m), de Emler (3723 m) en de Demirkazik (3756 m). Het is aan de voet van deze laatste dat we onze intrek nemen voor enkele dagen sneeuwschoenstappen. De accommodatie wordt uitgebaat door een gastvrije lokale familie. Deze regio is nog erg

onaangetast door buitenlands toerisme en dat laat zich voelen in het bijzonder warme contact met de mensen die hier wonen. Hun leven speelt zich bijna uitsluitend af in hun kleine bergdorpje Cukurbag op een hoogte van 1500 m. De dorpsbewoners leven voornamelijk

Op sneeuwschoenen trekken we het ongerepte Aladaglargebergte in.

van de opbrengsten van de graanoogst, van de aardappeloogst en van de pluk van vruchten als kersen en abrikozen. Toerisme is dus een welkome extra bron van inkomsten in de winter. We worden met open armen ontvangen en verwend met de heerlijke kookkunsten van de vrouw én de man des huizes. Een typische maaltijd bestaat uit soep, een schotel met vlees of kip en rijst of bulgur, een rijke salade en gevulde bladerdeegpasteitjes, wijnbladeren of groenten als bijgerecht. Bovendien worden we ‘s avonds na het avondmaal regelmatig vertroeteld met kleine attracties als popcorn en gepofte kastanjes, bereid op de authentieke stoof die in het midden van de zitruimte roodgloeiend staat te branden. Diezelfde stoof houdt tegelijkertijd de theepotten warm. Je waant je in een vergeten tijdperk. Hadden we al gezegd dat er ook bier gekoeld staat in de ijskast? En dat de Turken altijd wel te vinden zijn voor een spelletje backgammon?

Maagdelijk sneeuwtapijt Hoe gezellig het binnen ook is, we zijn hier om te stappen in dit magnifieke gebergte! Het startpunt van onze eerste trektocht is gelegen in de Emlivallei op een hoogte van 1800 m. We gaan

het Aladaglar Nationale Park binnen, dat sinds 1995 beschermd is. Wat meteen opvalt, zijn de immense grotten die ons omgeven. Nadat we onze sneeuwraketten hebben aangebonden, beginnen we zachtjes te stijgen, geflankeerd door groene dennenbomen. Een opvallende rots die door de lokale bevolking ‘vingerrots’ wordt genoemd is ons oriëntatiepunt.

Een roedel wolven zien gaat gepaard met nieuwsgierigheid en schuchterheid langs beide kanten. De stilte is overweldigend en de sneeuw nog maagdelijk, op de sporen van hazen, wolven, lynxen en berggeiten na. Ook de Kaspische Berghoen, een vogel die slechts op enkele plaatsen in Azië waargenomen wordt en normaal gezien goed gecamoufleerd is, valt nu erg op tegen het witte canvas van sneeuw. Na onge-

veer drie uren stijgen bereiken we het plateau van Eznevit. In de zomer is dit een vaste kampplaats voor grote families halfnomaden die hier verblijven met hun kuddes schapen. In de winter zijn ook zij afgedaald naar de lager gelegen bergdorpjes. De lucht is hier zo zuiver en het landschap zo adembenemend! We genieten van het indrukwekkende uitzicht op een aantal drieduizenders.

Bekeken door berggeiten ... De volgende dag benaderen we het gebergte vanuit een andere invalshoek. We stappen naar het Arpalikplateau , waar we uitkijken op de Demirkazik. Deze reus wordt wel eens vergeleken met de Eiger in de Alpen, omdat hun noordwanden zo sprekend op elkaar lijken. Met zijn sneeuwwitte mantel ziet de berg er nog majestueuzer uit. Vervolgens dalen we af door de Cimbar Canyon die enkele tientallen meter breed is. De aandachtige waarnemer kan in de honderden meters hoge wanden heel wat vogelsoorten spotten. Maar ook wij worden gesignaleerd. Bezoear berggeiten houden ons van bovenaf nauwlettend in het oog. Ze verraden zichzelf met hun onpeilbaar grote sprongen zodat we hen makkelijk opmerken. Wij zijn iets

2017-6 Op Weg |

Cappadocië: een sprookjeswereld met feeëntorens.

minder behendig en blij dat we sneeuwraketten aan onze voeten hebben. Na een zestal uren stappen bereiken we opnieuw onze knusse logeerplaats waar de gastheer al klaarstaat met Turkse thee en lekkers.

... en wolven Voor een laatste trip vertrekken we vanuit het naburige dorpje Pinarbasi. We stappen op een oude weg, die destijds gebruikt werkt door mijnwerkers, maar de vele sneeuw maakt het onmogelijk om de weg nog te onderscheiden. We zijn één met het sneeuwlandschap. Kuddes Bezoear berggeiten dalen in de winter af en houden zich op langs het riviertje. Wij volgen het water naar boven. Waar berggeiten ronddartelen, hangen ook wolven rond. Een roedel wolven zien is een prachtige ervaring die gepaard gaat met nieuwsgierigheid en schuchterheid langs beide kanten. We stijgen ongeveer 550 meter in totaal vandaag en nemen uitgebreid de tijd om te genieten van de fantastische, nog ongeschonden panorama’s. Ons afscheid van het Aladaglargebergte is tijdelijk, dat weten we nu al. We komen terug, volgend winterseizoen of in de lente wanneer de sneeuw smelt en de vele meren gevuld zijn met het frisse, heldere water. Op een hoogte

| Op Weg 2017-6

van 3000 meter bevindt zich het ‘zevenmerenplateau’, op dit moment nog onbereikbaar, zelfs op sneeuwschoenen.

De tufsteen is zeer poreus en liet zich makkelijk sculpteren door wind, regen, water én sneeuw.

Feeëntorens en grottenkamers De tweede helft van onze reis brengt ons naar Cappadocië. Na een rit van anderhalf uur belanden we in een heel andere sprookjeswereld, zonder wolven maar met feeëntorens, al lijken ze ook op fallussen. Miljoenen jaren geleden zorgden uitbarstingen van de vulkanen Hasan en Erciyes voor een enorme lavastroom. De tufsteen die zo typerend is voor Cappadocië, is daar een gevolg van. Dit gesteente is zeer poreus en liet zich makkelijk sculpteren door wind, regen, water én sneeuw. Ook de mens had meer dan duizend jaar geleden door dat dit gesteente makkelijk te

bewerken was en daarom is hele regio bezaaid met intrigerende grottenwoningen en ondergrondse steden. Die werden voornamelijk uitgegraven door de eerste Christenen. Zij woonden hier vele eeuwen verborgen en veilig voor vervolging door onder andere de Romeinen. We bezoeken de ondergrondse stad van Derinkuyu en kunnen alleen maar ontzag voelen voor zoveel creativiteit. Het dorpje Sinassos waar we verblijven, werd tot 1923 bewoond door orthodoxe Grieken en ook dat is te merken aan de lokale architectuur. Bovendien heeft ook ons hotel bijzonder originele grottenkamers.

In de voetsporen van de eerste Christenen Onze eerste wandeldag trekken we meteen naar een van de mooiste valleien van Cappadocië, genaamd Meskendir. In de wanden ontdekken we talloze grottenwoningen. Vervolgens belanden we in de Rode Vallei. De roodtinten die zo kenmerkend zijn voor deze vallei creëren in combinatie met de witte sneeuw bijzondere foto-opportuniteiten. De rotskerkjes die gecamoufleerd aanwezig zijn, herinneren ons eraan dat we in een uitzonderlijk waardevol historisch gebied stappen. In het oudste dorpje van de regio, Cavusin, genieten we van de lunch

in een ‘lokanta’, een lokaal restaurantje. We hebben nog een viertal kilometer voor de boeg in de Monnikenvallei. Maar we nemen onze tijd en geven onze ogen de kost. We wandelen tussen meerkoppige feeëntorens en exploreren een kloostercomplex met uitzonderlijk goed bewaarde fresco’s uit de Byzantijnse tijd. De laatste wandeldag doorkruisen we eerst de toepasselijk genaamde Witte Vallei met haar ranke feeëntorens. We komen aan in het dorpje Uchisar waar een grote rotscitadel het opvallende herkenningspunt is. Wanneer we deze citadel beklimmen hebben we een onevenaar-

baar uitzicht op de hele omgeving, inclusief de vulkaan Erciyes. We eindigen in de nabijgelegen Zemivallei, waar we opnieuw heel wat kerkjes in rotswanden terugvinden met opvallend goed bewaarde fresco’s die teruggaan tot de tiende eeuw. Tijdens ons laatste avondmaal begrijpen we dat de vele druivelaars die we overdag gezien hebben wel degelijk wijngaarden waren. De lokale wijn is absoluut voor fijnproevers. We heffen het glas op een geslaagde winterwandeling met spectaculaire en gevarieerde landschappen en met uitzonderlijke historische schatten!

in Grotwoningen

de valleien van

Cappadocië.

Info Het Turkse Demavend Travel is sinds twintig jaar gespecialiseerd in duurzaam ecotoerisme, wandelreizen en bergtrekkings. Dit reisagentschap werd opgericht door Bekir Dönmez, wiens grootvader de allereerste berggids van de regio was en ook de eerste die mede het Aladaglargebergte in kaart heeft gebracht. Meer info: www.demavendtravel.com. Deze achtdaagse sneeuwreis zit ook in het aanbod van Joker.

2017-6 Op Weg |

FIETSNIEUWSFIETSNIEUWSFIE

Fietsroute van het jaar

Vernieuwde molenroute In de Kempen staan nog tientallen maalvaardige wind- en watermolens, merendeels opgeknapt en beschermd. De vernieuwde Molenroute voert langs de mooiste exemplaren in

Antwerpen

Fietsostrades

Antwerpen -

Startplaatsen

Ekeren - Kapellen

Antwerpen

tegen betaling, (je kunt je fiets, rpen-M erdokken, Antwe > Treinstations n-Noord Mortsel – de trein): Antwerpe – Berchem – enKijkuit, meenemen op – , Heide, Antwerp aburg, Kapellen Hove – Kontich – Duffel Ekeren, Sint-Mari Mechelen en Essen Sint-Katelijne-Waver – Kalmthout, Wildert Startplaatsen mits betaling, diezelfde stations f. (je kunt je fiets, Stabroek m, MortselRavenhon-Berche > parkings bij 4 | Ravenhof > Treinstations kasteelAntwerpe ligt d trein): met Nederlan van en op de Vlak bij de grens meenemmodel bij het ontwerp God, Hove, Kontich, stond teenweg, Mortsel-Oude eispoel ijzering bordjes met domein tuin in Versailles witte n-Nekker het Bewegw De Deurnses punt was 2017: Mechele Ooit eind (25 ha). de: Vanaf 4 | Drie Rivieren Dijle en de lijne-Waver eneslacht omliggende park unt vormen de > op de fietsostra Duffel, Sint-Kate 14 Afstand: Antwerpse drukkersg fiets- enhet die stations Bij het Drie Rivierenp en het logo F14 het bekende vind je bij el vrolijk blauwe van letters ppunten Twee Plantin. blauwe gendom parkings fietsknoo Rupel. > je de 23 km van Christoff Nete samen de de bordjes die en de Rupel brengenMoretus, de erfgenamen > op de lussen: over de Nete r. wandelbruggen en andere rivieroeve aanduiden met witte letters Bewegwijzering van tijd naar de in een mum de: blauwe bordjes > op de fietsostra 1 een fiets-logo de fietsknooppuntenLengte de: 21 km de bordjes die Basistraject fietsostra > op de lussen: 57 km Verlenging lus: aanduiden

- Kalmthout

- Essen

De fietsostrades F1 en F14 zijn beide al enige tijd in gebruik. F1 is 23 km lang en volgt de spoorweg van Ant14 werpen Centraal tot 1 Mechelen Nekkerspoel, F14 heeft een lengte van 21 km en loopt langs de spoorweg van Antwerpen Centraal naar Essen. Deze is nog niet helemaal klaar, hier en daar moet je voorlopig nog een kort alternatief traject volgen. Deze fietsostrades zijn in de eerste plaats bedoeld voor verplaatsingen van en naar werk of school, maar je kan ze ook combineren met

Afstand: 21 km

Antwerpen, Koningin

en Mobiliteit, Provincie

Provincie Antwerpen

en Mobiliteit, Provincie

Provincie Antwerpen

hoofd Ruimte Erfgoed VU: Wim Lux, departements

Antwerpen

ostrade.indd

flyer-F1_fiets

raad van Traject Lengte els vlak. De hellingsg de: 23 km Het reliëf is grotende Basistraject fietsostra kronkelende max 4%. 5 | Oude Landen mooie de 55 en -tunnels bedraagt km bestaat uitlus: fietsbruggen de is autovrij. De Oude Landen Verlening e rietkragen, Mechelen ruim van de fietsostra grillig gevormd vertaalt zich in Ongeveer 75% Oudelandse Beek, van Mechelen sjes. Het is wellicht ngen op n en wilgenbo Het rijke verleden en vijf vermeldi van enkele fietsbruggen Traject bieden buiten bloemrijke graslande de gebouwen zijn onder stedelijke natuurgeels vlakpracht, 300 bescherm Vul dan het en -tunnels . Blikvangers Meldpunt Het reliëf is grotende je fietstocht? één van de mooiste bloemen van fietsbruggen werelderfgoedlijst het paleis is probleem tijdens hellingsgraad voor zijn grote de UNESCO .be in. Heb je n met skywalk, en. Bekend Ontdek je een de fietsostrade en tunnels. De van tedokter Vlaander boutstore 83% r Schotse www.rou de op f en meer de Sint-Rom vlinders en de max 4%. Ongevee jk, het begijnho meldingsformulier Antwerpen? rietvogels, vele bedraagt juli tot december grazend a van Oostenri in de provincie die van van Margaret n.be .be naar het vragen over fietsen Gallowayrunderenautovrij. beheer. www.visitmechele vincieantwerpen ook bij het Dossin kazerne. Surf dan op www.pro ulier in. Je kunt een handje helpen het webform t Fiets en vul dan en.be. Vul nt Steunpun t? langere Meldpuje met de fiets tijdens je fietstoch provincieantwerp des leg een probleemzoveel Heb naar fietsen@ .be in. mailen Over de fietsostraOntdek jebel af. Het zijn www.routedokter en comforta formulier op n. Bij Antwerpen? Surf afstanden vlot het meldings n of jaagpade t de fietswege fietsen in de provincie fietspad, e naar het Steunpun mogelijk vrijliggenje vragen over werpen.b over een gewoon lopen zeop des mailen naar www.provincieant ruimtegebrek dan t. De fietsostra in. Je kunt ook fietsstraa webformulier weg of een voor vul het ig een autoluwe Fiets en alternatiefen.be. afstanvolwaard langere fiets een provincieantwerp de fiets maken van de fietsen@ des leg je met spits vaak sneller n ben je in de Over de fietsostra zoveel mogelijk en de bel af. Het zijn de auto. Bovendie brek De frisse neus den vlot en comforta met de auto. n. Bij ruimtege 23 n of jaagpade met de fiets dan voordeel. De autoluwe weg vrijliggende fietswege g zijn een extra je op fietspad, een lichaamsbewegin een gewoon Antwerpen ontdek de fiets lopen ze over in de provincie des maken van fietsostrades t. De fietsostra Bovendien ben of een fietsstraa etsprovincie.be. voor de auto. www.antwerpenfi ig alternatief de auto. een volwaard de fiets dan met vaak sneller met g zijn een extra je in de spits bewegin en de lichaams AntwerDe frisse neus in de provincie 23 fietsostrades cie.be. 2-3 voordeel. De etsprovin sostrade.indd flyer-F14_fiet op www.antwerpenfi pen ontdek je

5 | Centrum

hoofd Ruimte Erfgoed VU: Wim Lux, departements

Elisabethlei 22, 2018

Antwerpen, Koningin

Antwerpen

Elisabethlei 22, 2018

Antwerpen

Hageland

strade F14 fietso INFO ssen Antwerpen-E ade F1 fietsostr echelen

INFO

Ook dit jaar wordt naar aanleiding van de Fiets en Wandelbeurs weer gestreden voor de eretitel Fietsroute van het Jaar. Uit de ingezonden kandidaten heeft de jury inmiddels een shortlist van vier samengesteld. Het zijn: Green Velo (2000 km door nationale parken en historische steden van Oost-Polen), ViaRhôna (815 km langs de Rhône door Zwitserland en Frankrijk naar de Middellandse Zee), Internationale Maasroute (1000 km langs de Maas van de bron in Frankrijk door België tot de monding in Nederland) en Kattegattleden (370 km langs de westkust van Zweden tussen Helsingborg en Gothenburg). De fietstrofee zal worden uitgereikt op 2 maart tijdens de Fiets en Wandelbeurs in Utrecht.

het nabijgelegen knooppuntennetwerk tot leuke recreatieve fietslussen. F1 krijgt dan een lengte van 55 km en F14 wordt uitgebreid tot 57 km. Voor deze nieuwe routes verschenen folders die je kan downloaden via www.antwerpenfietsprovincie.be.

de streek. Er zijn twee lussen uitgetekend op het knooppuntennetwerk, een noordelijke van 57 km en een zuidelijke van 52,5 km. Je kan ze eventueel combineren tot een superlange tocht. Op beide lussen ontdek je een tiental bijzondere molens. Bij sommige kan je meel kopen of molenproducten proeven. De route is beschreven in een folder met knooppuntnummers en achtergrondinfo. Te downloaden via www.kempen.be.

IETSNIEUWS

1/06/17 09:37

2-3

Nieuw bij Esterbauer Er verschenen weer enkele nieuwe bikeline gidsen bij uitgeverij Esterbauer. Prijs € 13,90. Info www.esterbauer.com. Stromberg-Murrtal-Radweg + Idyllische Strasse. De Stromberg-Murrtal-Radweg is slechts 152 km lang maar heeft veel moois te bieden. Hij verbindt twee natuurparken en twee UNESCO Werelderfgoederen met elkaar. De start is in Karlsruhe en door de valleien van de Neckar en de Murr, waar je de Limes passeert, kom je in Gaildorf am Kocher. Daar kan je eventueel aansluiten op de Kocher-Jagd-Radweg en zo je tocht verlengen. De Radweg Idyllische Strasse is een lus van 116 km door het Schwäbische Wald in de streek van Stuttgart. Schitterende wouden, idyllische rivierdalen en romantische stadjes wisselen elkaar af. Het traject kruist verschillende malen de Limes. Schlossparkradrunde im Allgäu. Het Schloss park is een koninklijk landschap met bergen, meren en burchten. Het ligt in het oosten van de Allgäu tussen Füssen in het zuiden en Kaufbeu-

| Op Weg 2017-6

ren in het noorden. De Schlossparkradrunde loopt van Füssen noordwaarts, langs Hohenschwangau met zijn indrukwekkende burchten en op vroegere spoortracés naar Gennach. Daar begint de terugtocht naar het zuiden langs de rivier Wertach met adembenemende uitzichten op de Alpen. Langs de noordkant van de Alpen en de schitterende Weissensee kom je tenslotte na 219 km terug in Füssen.

Win!

3x Schlossparkradrunde im Allgäu. Surf naar www.groteroutepaden. be>opweg>win

1/06/17 09:41

Tot eind december kan je nog genieten van fietstochten op het netwerk in het Hageland en Leuven, vanaf januari tot eind mei 2018 zal het netwerk op de schop gaan. De bewegwijzering wordt dan volledig vernieuwd en er zullen heel wat nieuwe trajecten en knooppunten worden toegevoegd met als resultaat 150 km nieuwe en 55 km verbeterde trajecten. De thematische fietsroutes worden ook in het knooppuntennetwerk opgenomen en de bewegwijzering met de bekende zeshoekige borden zal dan ook verdwijnen. De werken gebeuren in drie fasen van oost naar west. In de Groene Gordel zijn ze minimaal. Daar kan je de fietskaart nog blijven gebruiken. Je kan de voortgang volgen via de website. De vernieuwde fietskaart Vlaams-Brabant is vanaf april 2018 beschikbaar. www.toerismevlaamsbrabant.be

Fietsen langs kastelen Nederland telt 700 kastelen, buitenplaatsen en landgoederen. Om die bij de fietsende toerist beter bekend te maken wordt in de komende maanden op de knooppuntennetwerken een reeks thematische fietslussen ontwikkeld. De eerste in de serie is Fietsen rondom Kasteel Duivenvoorde. Het traject van 33 km start bij Kasteel Duivenvoorde in Voorschoten (provincie Zuid-Holland) en passeert langs Museum/Landgoed Voorlinden en Buitenplaats Huygens’ Hofwijck. In de loop van 2018 zullen meer kastelenfietsrondjes volgen in Noord-Holland, Utrecht, de Gelderse Veluwezoom en Twente en er komt ook een langeafstandsfietsroute. Je kan de routefolder Fietsen rondom Kasteel Duivenvoorde met knooppunten en veel achtergrondinfo downloaden via www.holland.com/kastelen (bij artikel over Kasteel Duivenvoorde).

ETSNIEUWSFIETSNIEUWSFIETSNIEUWSFIETSNIEU Christina Bloem

Win!

Fietsen in de Provence

Paul Benjaminse heeft zijn gids Onbegrensd fietsen in de Provence volledig geactuali6x Groots genieten. Surf seerd en uitgebreid met enkele routes door naar www.groteroute de Vaucluse. Tussen Orange en Isle-sur-lapaden.be>opweg>win Sorgue zijn dit gemakkelijke trajecten, de andere nieuwe routes gaan o.a. door de fraaie Gorges de la Nesque of vormen een heuvelachtige aanloop voor wie de Mont Ventoux Groots genieten wil beklimmen. In totaal vind je in deze gids De makers van de website en app Route.nl, 900 km fietsplezier langs vrijwel alle hoogtepunwaar je informatie over een massa routes voor ten van de Provence. Door nieuw ontwikkelde fietsers en wandelaars vindt, komen onder de fietstrajecten in de Luberon en langs de kust is titel Groots genieten nu op de markt met een het aantal verkeersvrije wegen sterk gestegen. serie gedrukte routeboekjes. Ze hebben een Twee verbindingsroutes tussen Avignon en formaat dat gemakkelijk in je achterzak past Nice, de ene door de bergen (310 km) en de (A6) en bevatten tientallen routes met kaartjes, andere onderlangs de bergen (318 km) maken knooppuntennummers en beknopte omschrijhet mogelijk een lus van ruim 600 km tussen vingen. Ook is voor iedere fietstocht een horebeide steden te fietsen. De gids is te koop in cabedrijf als ‘genietmoment’ in het uitgestipde GR-webshop, de gpx-tracks vind je via pelde traject opgenomen. Via de QR-code blijft www.cyclingeurope.nl. het nog steeds mogelijk om de tochtjes ook op je smartphone te zetten. De eerste twee deeltjes in de serie beslaan de provincies Utrecht (30 routes) en Gelderland (38 routes). Prijs € 3,95 per deeltje. Te koop via de webshop van 10x Onbegrensd fietsen www.route.nl.

Win!

Langs de Rijn Zodra de Rijn Nederland is binnengestroomd, begint hij aan zijn delta met een waaier van zijrivieren en wisselt hij regelmatig van naam. Tussen Wageningen (bij Arnhem) tot Wijk bij Duurstede bijvoorbeeld heet hij ‘Nederrijn’, daarna wordt zijn naam ‘Lek’. Rond de Nederrijn liggen schitterende landschappen en het boek Langs de Nederrijn brengt daar een ode aan. Het neemt je in 11 hoofdstukken op even zoveel trajecten mee door dit karakteristieke rivierenland, op dijken en paden, langs dorpen met een verhaal en steeds met een blik op het water. Het is in de eerste plaats een lees- en kijkboek, maar je vindt ook suggesties voor mooie fietstochten en wandelingen om het landschap zelf te gaan ontdekken. Als extra bijlage zijn er nog zes fietsroutes bijgevoegd. Uitgeverij KNNV, prijs € 29,95. www.knnvuitgeverij.nl

Win!

2x Langs de Nederrijn. Surf naar www.groteroutepaden. be>opweg>win

Fotofestival

Op 9 en 10 december vindt in Kinepolis Antwerpen het vierde Lowland Photo Festival plaats, het internationale natuurfotofestival van de Lage Landen. Het is de ontmoetingsplaats voor iedereen die van natuur en fotografie houdt. In de bioscoopzaal kan je het hele weekend genieten van inspirerende lezingen en prachtige exposities. Er is ook een grote fotografiebeurs met allerhande wetenswaardigheden over (natuur)fotografie, materiaaldemo’s, workshops, enz. Info www.landschapvzw.be/lowland

in de Provence. Surf naar www.groteroutepaden. be>opweg>win

Nieuw bij Pirola Bij Pirola verschenen enkele vernieuwde fietsgidsen. Ze zijn te koop in de GR-webshop. Normandië en Bretagne Fietsroute tussen Ansjovis en Anjou. Deze route loopt van Boulogne-surMer naar de Loire bij Saumur. Hij vormt tevens een verbinding tussen de internationale LF1 en de Loire. De totale lengte van het traject is ruim 1.000 km. Het Normandische deel is 660 km lang en gaat over geasfalteerde wegen door een rustig afwisselend landschap met hier en daar een korte steile klim. Aangekomen bij de Loire zijn er twee mogelijkheden. Je kan oostwaarts rijden naar Saumur en daar aansluiten op de Loire Kastelen Fietsroute. Je kan ook naar Nantes fietsen en vervolgens het binnenland van Bretagne verkennen langs riviertjes en kanaaltjes. Het eindpunt van het Bretonse deel ligt bij Port-Louis aan de Atlantische Oceaan. Je kan onderweg in Sées ook doorsteken naar de Mont-St.-Michel (140 km).

manier om leven en werk van Vincent van Gogh te volgen is per fiets op de van Gogh Fietsroute. Je begint bij de Gennepse en Collse watermolens die hij in zijn beginperiode schilderde en eindigt bij de dorpskerk van Auvers-sur-Oise of op de Butte van Montmartre. Onderweg passeer je niet alleen tal van plaatsen die een rol hebben gespeeld in het leven van de schilder, maar ook vele bezienswaardigheden die niet met van Gogh samenhangen. Vanuit Eindhoven fiets je in 900 km naar Parijs en vanuit Antwerpen in 450 km. Om de drukke Banlieu van Parijs te vermijden kan je eventueel vanuit Auvers-sur-Oise voor de laatste 30 km de trein nemen naar het Gare du Nord.

Van Gogh Fietsroute. – Fietsen met Vincent naar Auvers-sur-Oise en Parijs. De leukste

2017-6 Op Weg |

GEBETEN DOOR HET VIRUS | Annelies Claes

Duofietsen bleek de ideale formule voor ons.

De Tour d’Europe van de dappere duo’s Ooit was het een mooie droom, daarna een geweldige belevenis en nu een dierbare herinnering. Annelies en Björn vertrokken begin juli 2016 met hun kinderen Vic en Liv (toen 7 en 9) voor een fietstocht van 14 maanden door Europa. “Velen zien alleen de bezwaren, wij beslisten ervoor te gaan. En we leerden: met een beetje flexibiliteit wordt véél mogelijk.” ÆÆ Interview: Steven Vermeylen Foto’s Annelies Claes

| Op Weg 2017-6

New Forest, Zuid-Engeland: waar de pony's tussen de tenten lopen.

Waarom gooit iemand zich in een dergelijk avontuur? We wilden vooral afstand nemen van de hectiek van het dagelijkse leven en tijd uittrekken voor ons gezin. Eigenlijk waren wij vroeger niet zo’n enthousiaste reizigers. Tot fietsvakanties helemaal ons ding bleken: je geraakt in een ander ritme, vertoeft in de natuur en kan wel wat afstanden overbruggen. We hebben zo de Noordzeeroute en de Loireroute afgelegd, en daar enorm van genoten. Dat heeft een denkproces op gang gebracht. Eerst zagen we tal van obstakels, maar die bleken verre van onoverkomelijk. We hebben tijdskrediet opgenomen, ons huis laten bewonen door iemand van de familie, en zijn op pad gegaan. Uiteraard hebben we ook de kinderen betrokken in het beslissingsproces. Zij zagen ons voorstel heel erg zitten – anders waren we er niet aan begonnen.

Vanwaar de keuze voor duofietsen? Als je de kinderen zelf laat fietsen, wordt je actieradius meteen een stuk kleiner. Ook de veiligheid speelde mee: je kan niet verwachten dat kinderen op onbekend terrein een hele dag superalert zijn. Voor een aanhangsysteem waren ze te groot. Op een fietsbeurs hebben we Pino Hases getest, en die bleken ideaal. Het enige nadeel was de prijs. Gelukkig hebben we twee goede tweedehandse exemplaren op de kop kunnen tikken. In het begin bleven de kinderen op ‘hun’ fiets en wisselden wij om de week. De trailer bleef altijd bij Björn. Op een bepaald moment kreeg één fiets een deuk in het frame en durfden we er geen trailer meer aanhangen. Toen zijn er vaste duo’s ontstaan: de jongens en de meisjes. Of: de ‘sterken’ en de ‘slappen’. Oei, zat er zoveel verschil op? Vaak wel, maar dat vond niemand erg. Het belangrijkste was dat we op ons eigen tempo konden fietsen. Meestal konden we toch niet naast elkaar rijden, en was een conversatie met z’n vieren uitgesloten. De kinderen trapten mee, maar om eerlijk te zijn compenseerden ze hun eigen gewicht totaal niet (gelach). Nu, we blijven fan van de Pino Hases. Geregeld wordt er nog één van stal gehaald, bijvoorbeeld om Vic naar het voetbal te brengen.

In hoeverre hadden jullie de route op voorhand vastgelegd? De belangrijkste factor om rekening mee te houden was het weer. Het was logisch om de koudere maanden in Zuid-Europa door te brengen, en de warmere in het noorden. Bovendien wilden we het mooiste – zo dachten we toch – voor het laatst bewaren, namelijk Scandinavië. De concrete trajecten werkten we veelal onderweg uit, aan de hand van bestaande langeafstandsroutes en eigen improvisatie. Die bestaande routes leverden soms wel problemen op. In Engeland heeft men de gewoonte fietspaden verkeersvrij te houden met dubbele hekjes. Daar geraakten wij met onze duofiets-met-trailer nauwelijks of niet door.

Bijna zeven nachten op tien hebben we in de tent doorgebracht, wat ons een grote vrijheid opleverde. Meestal bepaalden we ’s avonds op smartphone de route voor de volgende dag en zetten die dan over op een fiets-gps. Onderweg zijn we trouwens fervente gebruikers geworden van Osmand.

2017-6 Op Weg |

Op de camino naar Compostela.

We hebben die app leren kennen in Italië. Niet alleen handig om je route uit te stippelen, maar ook om een winkel of slaapplek te vinden! Ons oorspronkelijke idee was om op midzomernacht aan de poolcirkel te staan. Dat hebben we vrij snel laten varen: we wilden geen slaaf worden van onze planning. ‘Plannen zijn er om gewijzigd te worden’, dat motto past meer bij ons. Kregen jullie ook tegenvallers te verwerken? Het weer was de voorbije lente niet fameus. In mei hebben we in de Baltische staten nog door smeltende sneeuw gefietst. In Stockholm zijn we met Liv in het ziekenhuis beland. Ze kreeg plots last van dubbel zicht, en de dokters vonden geen verklaring. Gelukkig is het vanzelf overgaan. Op technisch vlak hebben we niet te klagen gehad: een tiental lekke banden, 19 gebroken spaken en vijf kettingbreuken, dat valt al bij al nog mee. Jullie hebben een voorkeur voor kamperen. Lukte dat altijd? Bijna zeven nachten op tien hebben we in de tent doorgebracht. We hadden ons een lichtgewicht tent met twee compartimenten aangeschaft, één voor de ouders en één voor de kinderen. In Portugal begonnen de naden van het dekzeil te lekken, maar de fabrikant heeft ons heel correct een nieuw bezorgd. Waar we niet op gerekend hadden, was de condens. In de koudere maanden mochten we elke ochtend de tent droogwrijven met vodden. Enkele keren hebben we een overnachting geboekt via

Noord-Spanje.

| Op Weg 2017-6

De Via Appia Antica: misschien wel de mooiste weg waar we op fietsten.

Airbnb of Warmshowers. Dat netwerk is helaas minder afgestemd op gezinnen met kinderen, maar het heeft ons wel enkele onvergetelijke ontmoetingen opgeleverd. In Murcia logeerden we bij een stel ornithologen. Van hen kregen we een initiatie vogelspotten in de salinas van San Pedro del Pintar. De tent leverde ons een grote vrijheid op. Ze liet ons ook toe in te gaan op allerlei last minute logeervoorstellen die ons pad kruisten. Dat maakt deel uit van het avontuur.

Je hebt gewoon veel meer draagkracht als je ontspannen in het leven staat. Hadden jullie bepaalde afspraken gemaakt met de kinderen? We hebben van meet af aan duidelijk gemaakt dat we op reis gingen, niét op vakantie. Dat betekent: elke avond min of meer op tijd in bed, en niet elke dag een ijsje of op restaurant. Anders ben je op het einde moe, dik en arm… Natuurlijk kon er af en toe wel eens een ijsje af, maar als echte trekkers kochten we dat gewoon in de winkel. We hadden een budget vooropgesteld van € 84 per dag. Uiteindelijk hebben we gemiddeld € 70 uitgegeven. Op den duur bleken de kinderen heel begaan met het budget, en vroegen ze zelf of een traktatie ‘wel in ons

budget paste’. Verder hadden we ook afgesproken dat we geen cadeautjes zouden kopen voor verjaardagen en dergelijke. In de plaats investeerden we in ervaringen – we deden bijvoorbeeld een leuke uitstap. Ten slotte had ook iedereen recht op een offday, maar die mocht dan ook maar één dag duren. De kinderen moesten ook hun schoolwerk bijhouden. Vic heeft tijdens onze reis de leerstof van het tweede leerjaar verwerkt, en Liv dat van het vierde. Gelukkig zijn dat grotendeels ‘herhalingsjaren’. We hadden de nodige leerboeken en –schriften mee, samen goed voor vijf kilo. Elke maand moest voor elk vak één hoofdstuk verwerkt zijn. Als beloning kregen de kinderen dan een euro. Dat is telkens gelukt, al moest naarmate de deadline naderde het tempo soms danig worden opgedreven. Soms kwamen er zelfs traantjes aan te pas. Livs laatste lesdag was heel zwaar: we zaten op een idyllisch strandje, waar zij nog staartdelingen moest oefenen. Wanneer een handboek uit was, werd het verbrand. Dat gebruik pikten we op tijdens onze tocht naar Finisterre, waar je wordt aangemoedigd alle ballast overboord te gooien. In september zijn de kinderen zonder problemen mogen overgaan naar het volgende leerjaar. Jullie hebben veel aandacht besteed aan de paklijst. Zou je er vandaag toch iets aan veranderen? We zeulden zo’n 80 kg bagage mee, misschien hadden we wat te veel kleren mee. Achteraf

Studeren onderweg.

Slapen bij een

Sikh-familie in

Noord-Italië.

Wildkamperen op een Spaans schiereilandje.

bekeken hadden we ook onze laptop thuis kunnen laten. We hebben ons perfect uit de slag getrokken met de smartphone. De computer hebben we eigenlijk alleen gebruikt om onze belastingaangifte in te dienen. En dat hadden we vast ook bij een Warmshowerhost kunnen doen. Volgende keer investeren we misschien

Een ander zalig plekje in de buurt van Murcia.

ook beter in donzen slaapzakken, want bij momenten was het ‘s nachts erg koud. Annelies, jij deed haast dagelijks verslag van jullie belevenissen op je blog. Ja, sinds de geboorte van Liv ben ik een fervent blogster. Ik schrijf over alles wat me bezighoudt

en waar ik gelukkig van word. Logisch dus dat ik dat wilde voortzetten. Het was een handige manier om contact te houden met het thuisfront, dat veelvuldig reageerde op onze posts. Tijdens de trip zijn er heel wat onbekende volgers bijgekomen. Soms bleken die in de buurt te zijn, en nodigden ze ons uit voor een ontmoeting. In

De keuze van Vic en Liv 1

Wilde paarden in het New Forest

“In dit natuurgebied, in het zuiden van Engeland, zijn wilde paarden uitgezet. Je vindt ze overal, tot op de campings toe. Even leek het erop dat we er niet konden kamperen. Op het eerste kampeerterrein was je enkel welkom als je een chemisch toilet bij had. Gelukkig konden we op een volgende camping wél terecht. We vonden er een plekje tussen de bomen, dat uitgaf op een graasveld. De paarden liepen gewoon tussen de tenten. Eén struikelde zelfs over een van onze spandraden.”

De ontmoeting met Manus

Pompeï

“Het is indrukwekkend hoe goed alles uit de tijd van de Romeinen daar bewaard is. Bij de uitbarsting van de Vesuvius stierven zo’n 2.000 mensen. Ze kwamen in een aslaag terecht, die later versteende. Hun lichaam is vergaan, maar gipsafgietsels brengen hen precies weer tot leven. We bezochten ook het Forum Romanum, maar daar was eigenlijk veel minder overgebleven.”

Shelters in Estland

“In Estland hebben we vaak in houten shelters geslapen, op mooie, afgelegen plekken. Meestal hadden we die voor ons alleen. We konden er vuur maken en soms was er ook

water voorhanden. De mooiste lagen aan de oever van de Baltische Zee. Dat is een zee met bijna geen golven en weinig zout. We doken er steeds meteen in!”

Aankomen in Legoland

“Doordat oma ons met de auto is komen ophalen, konden we langer in Scandinavië blijven. Mama en papa kwamen op het idee de tocht te laten eindigen in Legoland. Daar hebben we héél hard naar uitgekeken. We zijn er twee dagen gebleven. Zelfs in de wachtrijen voor de attracties kan je met Lego spelen. Maar we hebben amper moeten aanschuiven, want de Deense kinderen zaten die dag op school…”

“Op de Camino lopen heel wat zwerfhonden rond. Eéntje bleef ons maar volgen. Mama grapte: “Als je bij ons wil blijven, moet je ons manusje-van-alles zijn”. Zo had hij meteen een naam. Manus volgde ons meer dan tien kilometer. We reden veel door mul zand, dus kon hij ons gemakkelijk bijhouden. Hij wou zelfs mee naar de winkel en was dolblij met een stukje worst. ’s Avonds, bij de albergue, moesten we afscheid nemen. Hij mocht er niet in. Dat was wel een heel triest moment.’

2017-6 Op Weg |

Het hoogste punt van de camino naar Santiago.

De westkust van Denemarken is ontzettend mooi.

OP WEG 207 Denemarken zijn we zo zelfs enkele dagen in iemands vakantiehuisje blijven logeren.

elkaar oppepten als het moeilijk ging. Eigenlijk leefden we veertien maanden in een heerlijke bubbel. Het viel trouwens op dat je veel minder behoefte hebt aan me-time als de dagelijkse stress wegvalt. Je hebt gewoon veel meer draagkracht als je ontspannen in het leven staat.

aan het ‘ontspullen’, maar op reis hebben we beseft hoe weinig je écht nodig hebt. Hoe minder spullen, hoe simpeler het leven… Na onze terugkeer hebben we de plaatselijke weggeefgroep op Facebook serieus gespamd. We vinden het wel leuk dat onze spullen een nieuw leven krijgen. Om het op zijn Marie Kondo’s te zeggen: “Het doel van spullen is om gebruikt te worden, ze zijn contenter als ze in gebruik zijn dan wanneer ze ongebruikt in de kast liggen.”

nr.6: fietsreportage gebeten Annelyse

Welke landen staken er, in fietsopzicht, bovenuit? Toch wel Scandinavië en de Baltische landen. Er zijn haast geen aparte fietspaden, maar er is ook veel minder verkeer. Fietsen in Kopenhagen was geweldig tof: brede fietspaden en gemakkelijk fietsen. Je ziet er ook alle soorten fietsen: riksja’s, bakfietsen, tandems en héél veel cargofietsen, leuk om te zien. Iedereen rijdt er ook meer ontspannen dan bijvoorbeeld in Amsterdam. Italië was ons afgeraden maar viel mee, tenminste als je oplet voor de diepe putdeksels op de baan. In Portugal raasden de auto’s soms op een zuchtje naast ons door. In Spanje kregen we veel meer ruimte. Misschien is de wetgeving daar strenger.

116 x 116mm

Is jullie voorheen al minimalistische levensstijl door deze reis nog aangescherpt? Absoluut. We waren voor ons vertrek al serieus

STEEKKAART 0

NORGE

100 200

SVERIGE

SUOMI

EESTI NORTHERN IRELAND

Zijn jullie tijdens de reis als gezin naar elkaar toe gegroeid? We zijn inderdaad een hechter team geworden. Voordien waren er wel eens discussies tussen ouders en kinderen, nu hadden we hetzelfde doel voor ogen. Wij waren de ‘dappere duo’s’ die

LATVIJA DANMARK

LIETUVA

UNITED KINGDOM OF GREAT BRITAIN

IRELAND

BELGIË

FRANCE PORTUGUESA

ITALIANA

ESPAÑA Op Weg 2017

Annelies, Björn, Vic en Liv fietsten in totaal 14.786 km, in achttien landen. Alle belevenissen van het gezin zijn na te lezen op www.annelyse.be (sectie ‘Tour d’Europe’).

| Op Weg 2017-6

Annelies en haar gezin zijn als informant aanwezig en geven een lezing binnen het Hicle Family programma.

ONDERWEG

ONDERWEGONDERWEGONDERW Steven Vermeylen

Surfend en scrollend botsen we vaak op razend interessante blogs en websites.

Haiku-hiker Elk jaar onderneemt Twan een drietal langeafstandstochten. De voorbije zomer brachten die hem in de Eifel en de Alpen. Op de schilderachtige Osteifelweg tussen Bonn en Moselkern is het verwarring troef. De oude bewegwijzering wordt er vervangen door nieuwe tekens, en dat zorgt voor heel wat lacunes. Begin september begint Twan aan het Alpentraject van GR 5, van het Meer van Genève naar de Côte d’Azur. Aanvankelijk gaat alles vlot, al eisen de cols met stijgingspercentages tot 30% wel hun fysieke tol. Door uitzonderlijke sneeuwval moet hij bij de Refuge de Moëde d’Anterne via een alternatief pad afdalen naar Les Houches. Dat wordt meteen zijn onvoorziene eindpunt. De weersvoorspellingen zijn immers te slecht om de Col du Bonhomme en de volgende, nog hogere bergpassen aan te kunnen. Twan biedt steeds een uitgebreid routeplan, met info over openbaar vervoer, lengte en hoogteprofiel van de gelopen trajecten. Elke wandeldag vat hij ook samen in een zelf bedachte haiku. users.telenet.be/twanmeiresonne

Engeland-route gaat het dit jaar een stuk vlotter. In 2018 steekt ze opnieuw de oceaan over, om na 25 jaar weer van Canada (Vancouver) naar de VS (San Francisco) te fietsen. Daarvoor heeft ze ruim acht weken uitgetrokken, én een nieuwe fiets gekocht, die de ambitieuze naam ‘Lamborghini’ meekreeg. ingebiketravels.wordpress.com

De smartphone als gids Jarenlang deelde Op Weg-redacteur Luc zijn ervaringen op Belgische GR’s op zijn ‘Lumaj’wandelblog. Die is al een tijdje offline, maar recent kwam hij met iets nieuws op de proppen. Walkitech maakt de verbinding tussen wandelen en technologie, meer bepaald navigatie met je smartphone of tablet. Luc is intussen een groot kenner van Osmand, een veelzijdige en gratis navigatie-app die je toelaat offline met de bekende OSM-kaarten te werken. Hij geeft er trouwens geregeld workshops over. Op zijn nieuwe blog blijft hij ook rapporteren over zijn eigen GR-tochten, nu met de nadruk op Wallonië. Zijn stokpaardjes zijn daarbij dezelfde gebleven: goedkope overnachtingsmogelijkheden en zoveel mogelijk gebruik maken van het openbaar vervoer. “Je zal versteld staan waar je overal raakt met bus, tram en trein. Het milieu, je voetafdruk en de generaties na ons zullen je dankbaar zijn.” walkitech.be

Terug naar de VS In 2016 nam de 48-jarige Inge haar oude liefde voor het fietsen weer op. Na haar studies reed ze destijds de Coastal Highway van Victoria (Canada) tot Cambria (Californië). Daarna gaf ze enkele jaren les in Malawi. Na haar terugkeer kwam de fiets in de vergeethoek terecht. Tot het twee jaar geleden weer begon te kriebelen. Vanuit Harwich vat Inge de Kanaalroute aan. Haar benen blijken minder sterk dan gedacht, maar met realistische dagetappes en de nodige stops raakt ze – zij het soms sluggishly slow – toch een heel eind. Op de Hart van

Zoeken naar schoonheid Onder het motto ‘Tramping in search of beauty’ koestert Roos de ambitie GR 5 te stappen, vanuit haar woonplaats Gent. Als opwarmer wandelde ze alvast in drie dagen door het Schelde- en Meetjesland naar Terneuzen. In

het voorjaar was ze meer dan een maand lang te vinden op de Sendero Historico, tussen L’Escala in Catalonië en Miranda de Ebro in Castilla y Léon. Deze GR 1 volgt het voorgebergte van de Pyreneeën, steekt de vlakte van Navarra over en loopt vervolgens door het Cantabrisch gebergte. Roos start aan een ‘zuiders’ ritme, maar naargelang de bergen hoger worden, komt de ‘machine’ in haar naar boven. “Als een stoomlocomotief ga ik vooruit. Ritme zoeken, eens dat gevonden kan ik blijven gaan, mits water en calorieën toegevoegd worden.” In Aragon moet ze 240 km stappen zonder één winkel tegen te komen. Een peesontsteking maakt de laatste wandeldagen extra zwaar. De Atlantische kust haalt ze net niet. Niettemin is ze helemaal gezwicht voor het, hoewel stekelige, mediterrane landschap. roosmuylaert.wordpress.com

De geschiedenis achterna Bart, die in Nederlands-Limburg woont, is al sinds 1992 geregeld met de fiets onderweg. Hij reisde voornamelijk in Europa, maar ook door de Verenigde Staten, Cuba, Costa Rica, Suriname, Israël en Egypte. Als kind geraakte bij in de ban van de roemruchte ridder El Cid. Dit Spaanse icoon rukte tijdens de reconquista op van Burgos naar Valencia, de stad die hij uiteindelijk op de Moren wist te heroveren. Bart volgde zijn voetsporen op deze circa 1.000 km lange veldtocht, dwars door de stille binnenlanden van Spanje. Vorig jaar concentreerde hij zich als geschiedenisliefhebber op het Duitse deel van de Limesroute, op zoek naar resten van Romeinse verdedigingswerken. Soms trekt hij er ook op uit in eigen land. “Fietsen langs het water vind ik een van de leukste manieren om te genieten van het vlakke Nederland. Vooral omdat de wolkenluchten zich zo mooi spiegelen in het water, door het weidse zicht vanop de dijken of omdat het landschap steeds vanuit een andere hoek opdoemt langs de kronkelende rivierlopen.” bartlinssen.nl/reisverslagen

2017-6 Op Weg |

WANDELNIEUWS

WANDELNIEUWSWANDELN Win!

5x Wandelkaart – Thorpark. Surf naar www.groteroutepaden.be>opweg>win

Wandelroute van het jaar Ook in 2018 verkiest de Fiets en Wandelbeurs opnieuw een ‘Wandelroute van het Jaar’. De jury is druk bezig de vele ingediende projecten te beoordelen en heeft inmiddels een longlist van tien genomineerden samengesteld. Dit zijn Een wandeling rondom Zuid-Limburg (een lus van 277 km rondom het zuidelijke puntje van Nederlands Limburg); Roots Natuurpad (een langeafstandswandelpad van 459 km van Groningen tot de Belgische grens); Gelukkigerwijspad (een lus van 125 km tussen Amersfoort en Utrecht); IJsselpad (een pad van 177 km langs de IJssel); Wandelnetwerken VlaamseArdennen (drie wandelnetwerken met in totaal 850 km bewegwijzerde wandelpaden); Wandelnetwerk Groene Hart Utrecht-Midden (knooppuntennetwerk van 500 km in de provincie Utrecht); IJmond Wandelroutes (een serie wandellussen rond drie thema’s op het wandelnetwerk Noord-Holland); GR 512 (de 173 km lange vernieuwde Brabantse Heuvelroute); GR 5 (het 246 km lange vernieuwde Vlaamse traject van de legendarische GR 5); Thorpark (50 km aan nieuwe wandelpaden in nationaal park Hoge Kempen). De trofee zal op zaterdag 10 februari 2018 in Gent tijdens de Fiets en Wandelbeurs aan de winnaar worden uitgereikt.

Uitbreiding Hoge Kempen Het nationale park Hoge Kempen heeft ambitieuze plannen. Het wil haar oppervlakte verdubbelen, van 50 tot 100 vierkante kilometer om in het rijtje grotere nationale parken van Europa te belanden. Als eerste stap in dit grote project wordt het park uitgebreid met de natuurgebieden Klaverberg, Heiderbos, Moorsberg, Opglabbekerzeel en de terril van Waterschei. Hierdoor wordt ook het bestaande wandelroutenetwerk in één klap met 50 km uitgebreid, verdeeld over 11 wandellussen die starten aan het Thorpark in Genk. De vroegere mijnsite van Waterschei wordt daarbij uitgebouwd tot zevende ‘Poort tot het Nationaal Park’. De nieuwe wandelkaart Thorpark kost € 2,50. www.nationaalpark.be

Wandelen in de IJmond Het gebied rondom de monding van het Noordzeekanaal - de kunstmatige voortzetting van het IJ - wordt IJmond genoemd. Hoewel deze regio is ontstaan uit een agglomeratie van vele grote

Nieuwe Friese wandelroutes Na de verkiezing van het Groot-Frieslandpad tot wandelroute van het jaar 2017 zijn de Friezen niet op hun lauweren gaan rusten. Twee nieuwe routes liggen klaar om ontdekt te worden, de eerste is in oktober ingehuldigd, de tweede volgt in maart 2018.

Friese Elfsteden Het is al 20 jaar geleden dat de 200 km lange heroïsche Elfstedentocht geschaatst is. De Elfstedenfietsroute is inmiddels op het knooppuntennetwerk geënt. Het was onvermijdelijk, er moest ook een wandelversie komen. En nu heeft het Elfstedenwandelpad het licht gezien. Het is een 283 km lang streekpad (SP 19) en dus geel-rood bewegwijzerd. De route voert zoveel mogelijk langs het parcours van de beroemde schaatstocht maar passeert ook plaatsen waar de schaatsers tijdens de ‘tocht der tochten’ niet komen. In een combinatie van natuur,

| Op Weg 2017-6

cultuur, beleving en historie trek je langs waterlopen, weidegebieden en meren maar ook door heuvelachtige bosgebieden. De topogids is te koop in de GR-webwinkel. www.wandelnet.nl

Friese Woud De route in wording is het Noardlike Fryske Wâldenpad (noordelijke Friese Woudenpad). Deze wandellus van 150 km in het Nationale Landschap Noardlike Fryske Wâlden begint in Drachten en voert langs Bergum, Kollum en Buitenpost. Het

industrieën, is er toch verrassend veel natuurschoon bewaard gebleven. Om dit gebied beter te leren kennen, werden rond Beverwijk, Heemskerk en Velsen op het knooppuntennetwerk van Noord-Holland de IJmond Wandelroutes ontwikkeld. Er zijn drie thema’s. Het IJmondpad is een meerdaagse lus van 77 km (zomerroute) of 64 km (wintervariant) die alle karakteristieke landschappen aan elkaar knoopt. Buitenplaatsen en kastelen (30 km) bestaat uit drie lussen die ook afzonderlijk gelopen kunnen worden. Datzelfde geldt voor de Culinaire route IJmond (40 km) met vier lussen. Je kan de routefolders met kaartje en toeristische info downloaden via de app of de website www.wandelnetwerknoordholland.nl>themaroutes.

Win!

5x Wandelbox erborgen Moois. Surf V naar www.groteroutepaden.be> opweg>win

Verborgen moois Haspengouw kent veel mooie onbekende plekjes. Als de wandelaar ze niet kent, vindt hij ze niet en als hij ze niet vindt, bestaat de kans dat ze langzamerhand verdwijnen. Om dat te

Win!

3x Elfstedenwandelpad. Surf naar www. groteroutepaden. be>opweg>win

traject staat ongeveer haaks op het Friese Woudenpad (LAW 1-1) en kruist deze route tweemaal. De route voert door het Friese coulisselandschap langs pittoreske dorpjes en fraaie landhuizen. Maar ook een aantal bijzondere natuurgebieden wordt doorkruist, zoals het laagveenmoeras Alde Feanen en het bosrijke gebied rond Oentsjerk. Op 1 maart zal de route officieel geopend worden. Dan zal ook de bijbehorende gids te koop zijn.

NIEUWSWANDELNIEUWSWANDELNIEUWSWANDEL Christina Bloem en Jan Van Meirvenne

Hedendaagse pelgrimspaden Pelgrimsroutes hoeven niet altijd naar Santiago de Compostela of Rome te gaan. Ook dichter bij huis kan je op meditatieve manier van natuur en cultuur genieten. Midden-Nederland: In de 15e eeuw was Amersfoort een bedevaartsoord. In de winter van 1444 wandelde Geertje Arends van Nijkerk naar Amersfoort om daar in het Sint Agnieten-klooster in te treden. Met de nieuwe wandelgids Geertje Arendspad (18 km) treed je in haar voetsporen. Het Mariabeeldje dat Geertje meebracht vormde de start van een rijke geschiedenis. Er vonden honderden mirakels plaats en pelgrims kwamen van heinde en ver. Het Gelukkigerwijspad blaast deze geschiedenis weer nieuw leven in. Deze hedendaagse pelgrimstocht is een lus van 125 km voorkomen werd het project Verborgen Moois ontwikkeld, een reeks thematische wandelingen met hoge natuur- en erfgoedwaarde. Ze zijn beschreven in wandelfolders en hebben, net zoals de Greenspots, een overzichtsbord aan de startplaats en een bewegwijzering. Doordat deze plekjes vlakbij het fietsknooppuntennetwerk liggen, kan je ze goed combineren met een fietstocht. In oktober werd de 13de Verborgen Moois wandeling in de Herkenrodebossen geopend en in 2018 gaat de reeks verder. De folders kosten € 1,50 per stuk, de prijs van de box met alle folders is € 15. www.rlh,be

Wandelkalender 2018 In de wandelkalender Walking in Belgium vind je alles wat je nodig hebt om in je buurt of verder weg een mooie wandeling te maken. Er staan zo’n 2000 wandeltochten in Vlaanderen en Wallonië in. Deze kalender is de perfecte informatiebron voor iedere actieve wandelaar. Je leest er alles over parcours, wandelafstanden, startplaatsen en –uren, bereikbaarheid met openbaar vervoer en veel andere info. Iedereen kan aan deze tochten meedoen en zelf zijn afstand en starttijd kiezen. Onderweg zijn er steeds rustplaatsen voorzien. Uitgeverij Wandelsport Vlaanderen, prijs € 17. www.wandelwebwinkel.be

Win!

10x Walking in Belgium. Surf naar www.groteroute paden.be> opweg>win

tussen Amersfoort, Rhenen, Wijk bij Duurstede en Utrecht door de schitterende natuur van de Utrechtse Heuvelrug en langs de rivieren Rijn en Kromme Rijn. De route is niet bewegwijzerd maar beschreven en van duidelijke kaartjes voorzien. Bij de routegids hoort een echt pelgrimspakket met een landkaart ‘Op weg naar geluk’, een hand-gegoten Gelukmunt, ansichtkaarten, een pelgrimspaspoort en een vuilniszakje om onderweg zwerfvuil mee te nemen. Info over beide routes: www.gelukkigewijspad.nl. Duitsland: De fascinatie voor Hildegard von Bingen is vandaag nog steeds springlevend. Sinds september kan je op de Hildegard von Bingen Pil-

gerwanderweg in de voetsporen van deze beroemde Duitse heilige uit de vroege 12de eeuw treden. De bewegwijzerde route van 136 km loopt van Idar-Oberstein naar Bingen langs verschillende plaatsen die een rol speelden in haar leven. Het traject passeert onder meer Niederhosenbach, haar geboorteplaats en de kloosterruïne Disibodenberg, waar zij de eerste 40 jaar van haar leven doorbracht. Onderweg staan een zestigtal informatie- en meditatieborden in het Duits en Engels. Bij Naheland-Touristik kan je een pelgrimspas aanvragen. Ook voor minder spiritueel ingestelde wandelaars is de route interessant. Hij voert door zeer mooie en afwisselende natuur, voor een deel op premiewandelwegen. Info: www.naheland.net

Nieuw bij Conrad Stein In de serie Outdoor Regional verschenen enkele interessante nieuwe titels. Info en gpx-tracks: www.conrad-stein-verlag.de Sardinien – 32 Wanderungen. Dit geliefde wandeleiland is bekend om zijn bijzonder gevarieerde natuur: schitterende zandstranden, indrukwekkende granietrotsen, diepe kloven, … Wie van bergen en van zee houdt en van veel afwisseling tijdens zijn wandelvakantie, zit met Sardinië goed. De 32 tochten uit deze gids bestrijken het hele eiland. Vele ervan zijn bedoeld voor gezinnen met kinderen en/ of met de hond. Schwarzwald – 32 Wanderungen. Met zijn lengte van 260 km en breedte van 60 km is het Zwarte Woud het grootste en hoogste middelgebergte van Duitsland. Maar het zijn

niet alleen bergtoppen die de charme van het gebied uitmaken. Er zijn ook wijngaarden, kloven en natuurlijk vele wouden. Talrijke goed onderhouden wandelwegen liggen klaar om de streek te voet te verkennen en in de gids vind je 32 van de mooiste routes. Pfälzerwald und Deutsche Weinstrasse. Indrukwekkende vergezichten, fascinerende rotspartijen, eindeloze bossen … De Palts heeft de wandelaar veel te bieden. Het bijzondere van wandelen in het Pfälzerwald en op de Deutsche Weinstrasse is de combinatie woud en wijn. In deze gids vind je de 30 mooiste trajecten van de streek.

Win!

3x Pfälzerwald und Deutsche Weinstrasse. Surf naar www.groteroutepaden. be>opweg>win

2017-6 Op Weg |

WANDELNIEUWSWANDEL

WANDELNIEUWS Waalse Trappisten GR

gidsen met beschrijving, kaarten en toeristische info zijn enkel beschikbaar als pdf-bestand, te downloaden van de website. Ze zijn gratis voor leden van de Waalse GR-organisatie, niet-leden betalen 5 € per gids. Je kan ze afdrukken of meenemen op je smartphone/tablet. De gpxtrack is gratis voor iedereen. Om de internationale uitstraling van het merk ‘Trappist’ extra te benadrukken krijgen de Franstalige topogidsen nog dit jaar een Nederlandstalige en een Engelstalige versie. In 2018 volgt een Duitstalige versie. Santé, Schol, Cheers, Zum wohl! (LV) www.grsentiers.org

de Wallonie, een route van 290 km die de trappistenabdijen van Chimay, Rochefort en Orval met elkaar verbindt. Er werden vrijwel uitsluitend bestaande GR-trajecten gebruikt. Alleen vanaf de Abdij van Scourmont (Chimay trappist) moest er een aansluiting van 10 km naar GR 125 nieuw bewegwijzerd worden. Om de wandelaar op het correcte trappistenpad te houden, kreeg het traject, naast de bekende wit-rode streepjes, ook een eigen logo. De route is beschreven in twee topogidsen. Deel 1 gaat van Chimay naar Rochefort (174 km) en deel 2 verbindt Rochefort met Orval (116 km). De

Trappist is een ijzersterk en internationaal bekend merk, waarom er dan geen gebruik van maken? De Waalse Regio en de Waalse GR-organisatie sloegen de handen in mekaar en tekenden de GR des Abbayes Trappistes

Nieuws uit Frankrijk Er verschenen weer enkele nieuwe interessante Franse topogidsen. Je kan ze in de GR-webshop bestellen. Le Pays de Craponne... à pied. Een volledig vernieuwde gids met 16 familiewandelingen in het gebied rond Craponne (Haute-Loire). De tochten voeren grotendeels langs de Arzon, een zijrivier van de Loire die ontspringt nabij de Puy de Dôme. De natuur lijkt met zijn graslanden en bosgebieden wel wat op onze (Vlaamse) Ardennen.

Le Parc naturel régional des Baronnies provençales... à pied. Geprangd tussen de Alpen en de Provence ligt het Regionaal Park van de Baronnies Provençales. De hooggelegen dorpen met kleinschalige landbouw, boomgaarden of lavendel bieden een kleurrijk wandeldecor. Deze nieuwe wandelgids bevat naast 35 dagtochten ook de GR de Pays Tour des Baronnies provençales, een 226 km lange Streek-GR die je kan afleggen in een 10-tal stapdagen.

Le Parc National du Mercantour... à pied. De Mercantour is de laatste schakel tussen de zuidelijke Alpen en de Middellands Zee. De bergen en het zuiders zeeklimaat maken dit nationale park tot een aantrekkelijk wandelgebied met toppen van meer dan 3000 m, gletsjermeren en authentieke valleien. Dat alles op slechts een uur van de zee. In deze gids vind je 24 mooie tochten in dit ongerepte juweeltje.

Le Val d’Oise... à pied. Meestal rijden we de vallei d’Oise op onze tocht naar het zuiden achteloos voorbij. Toch biedt deze vallei, net ten noorden

van Parijs, meer wandelmogelijkheden dan je zou vermoeden. De uitgestrekte bossen rond Montmorencey en Isle-Adam, de abdijen en kastelen nabij Royaumont, Écouen en Villarceaux en de krijtrotsen aan de Seine bij la Roche-Guyon bieden niet minder dan 2300 km wandelplezier. De gids bevat 39 afwisselende lussen in dit afwisselende gebied. L’Essonne... à pied. De Essonne, de groene long van de Parijse regio, strekt zich uit over de Brie, de Hurepoix, de Gâtinais, en de Beauce Étampoise. Deze vernieuwde topogids begeleidt je op 40 wandelingen langs moerassen, bossen, riviertjes en gastvrije dorpjes met fonteinen en watermolens.

Fietsen in ‘la douce France? Kijk dan op www.pirola.nl en download de fietsgidsbrochure Van Marnay naar

Europaf ietsers

fietsroute de

naar de

middellandse zee

SERIE EUROPAFIE TSERS

Stes.-Maries-

Pirola Fietsgidsen: lange-afstandsroutes, thematische routes, dagtochten foto Paul Zandveld, uit: de Groene Valleien fietsroute

| Op Weg 2017-6

FIETSREPORTAGE | Nederland

De elfstedentocht per fiets

Een weekend nadat de officiële elfstedentocht per fiets gereden is, zetten wij koers richting Friesland. Het doel: ongeveer hetzelfde parcours aftrappen, maar dan op ons eigen ritme. ÆÆ Tekst en foto’s Griet Bouciqué

Vliegende start Het is vrijdagavond wanneer we op een boerencamping nabij Lemmer in het zuiden van Friesland belanden. Te lui om de tarp op te stellen overnachten we in de auto. We slapen als een roos. Na een zonovergoten ontbijt aan het water vatten we de eerste kilometers aan. Het duurt niet lang of de eerste mijlpaal is een feit: Sloten kunnen we afvinken! Lyrisch van geluk dat we ons eerste tussendoel bereikt hebben vliegen we naar IJlst en Sneek. Routegewijs loopt het daarbij een eerste keer mis: de knooppunten-

lijst van het internet klopt niet met de realiteit. Lang leve mijn slimme telefoon! Even later zitten we weer op het juiste spoor.

Goeiemorgen! Het valt ons ondertussen op dat in Nederland alle fietsers vriendelijk tegen elkaar goeiedag zeggen, dus we proberen zo snel mogelijk die gewoonte aan te kweken. Wanneer we stad nummer 4, Bolsward, binnenrollen, doen we dat bijna automatisch. We voelen ons een volleerd geïntegreerde toerist. Enkele uren en

Nummer 11 is

een feit. Yes we

did it!

een lunchpauze later vinken we Leeuwarden af op ons lijstje, de grootste stad die we zullen aandoen. Nadien fietst het via verborgen groene plekken, rustige kanalen en charmante dorpjes richting Dokkum, het meest noordelijke punt van onze route. Bij het binnenrijden passeert ons een stoet tractoren. Grappend vragen we ons af of die ook de elfstedentocht aan het rijden zijn. Het wordt nog grappiger wanneer dat ook effectief zo is. Het elfstedenconcept leeft enorm onder de mensen en wordt met een arsenaal

2017-6 Op Weg |

Ondanks de afstand is het puur genieten van het Friese landschap.

aan vervoersmiddelen afgelegd. Zo blijken er ook evenementen te zijn voor steps, old timers, roeiers en ja, zelfs lopers kunnen â&#x20AC;&#x201C; weliswaar in estafettevorm â&#x20AC;&#x201C; de elfstedentocht afleggen.

Warme avondzon Terwijl we Dokkum achter ons laten fietsen we richting de kust. Ondertussen loopt het tegen de avond en voelen we de vermoeidheid in de benen. Wanneer we echter de eerste dijk aanvatten, verdwijnt dat gevoel meteen: de avondzon zet de omgeving in een prachtig warm licht. Terwijl we kilometers schapengraasvlak-

| Op Weg 2017-6

Grappend vragen we ons af of die stoet tractoren ook de elfstedentocht aan het rijden is. tes doorkruisen genieten we met iedere trap, wetende dat de zee slechts enkele meters verder achter de dijk verscholen ligt. Verzonken in gedachten rijgen we de laatste kilometers tot natuurcamping Kaatsgat aan elkaar, de geest vindt rust.

Ultiem geluk in tegenwind De volgende ochtend gidsen de knooppunten ons eerst het binnenland in naar Franeker en vervolgens weer naar de kust waar stad nummer acht op ons wacht: Harlingen. Eens de haven door volgen we een lang traject zuidwaarts, pal naast de Waddenzee. Terwijl de wind frontaal op ons inbeukt ploeteren we voort. Ondanks het afzien is het puur genieten: de open zee, een prachtige middagzon en doen wat je graag doet in uitmuntend gezelschap. Meer moet dat niet zijn. Een verdiende pauze later passeren we Workum

85 mm STEEKKAART

Holswerd

Waddenzee Sint-Annaparochie Sint-Jacobsparochie

Dokkum

Hallum

Stiens Marsum

Leeuwarden

Harlingen Franeker

Bolsward

Sneek Workum

IJlst

Heerenveen Hindeloopen

en Hindeloopen. Die laatste wordt overrompeld door toeristen, maar ik begrijp waarom. Het is een prachtig kustdorp waar de gezelligheid en de charme van af druipt.

Op naar de eindmeet Eens Hindeloopen uit is de eindmeet plots een haalbaar doel: er rest ons enkel nog stad 11, Stavoren. Jemig, we gaan dit halen! De euforie hangt al in ons hart, maar er moeten nog aardig wat kilometers getrapt worden. We blijven onze lijven dus vol tanken met energie in de vorm van graanrepen, fruit en zoute nootjes. Gelukkig is de wind ondertussen wat verminderd waardoor we probleemloos de laatste fase afleggen. Tegen dat we Stavoren bereiken plakt er een permanente brede glimlach op ons gezicht, we voelen ons onoverwinnelijk. Wat kilometers later bereiken we de auto in Lemmer. Na een laatste obligate overwinnaarsselfie rijden we moe maar trots richting België. Twee dagen, 11 steden en kilometers plezier. Dat hebben weer goed gedaan, op naar het volgende avontuur.

Joure

Sloten

Stavoren

IJselmeer

Wolvega

Lemmer

Op Weg 2017

Route en bewegwijzering De elfstedentocht per fiets is een heerlijk concept en Friesland is vlot te bereiken. Bovendien kan je zelf je route samenstellen met knooppunten. Ik reeg op www.fietsnet.be de 11 officiële steden aan elkaar en kwam zo tot een route van ongeveer 240 km. Wij deden dit in twee dagen, maar doordat je onderweg regelmatig campings of dorpen tegenkomt heb je mogelijkheden zat om slaapplekken in te plannen. Kaarten kochten we niet, we werkten enkel met een geprinte lijst knooppunten en een algemene overzichtskaart. Een drietal keren klopte de lijst niet met de werkelijkheid, maar de smartphone bracht telkens redding. Wie liever wat hulp inschakelt: in de GR-webshop is de fietsgids Elfsteden op de Fiets van Diederik Mönch beschikbaar, een uitgave uit 2015. Tot slot nog de lijst van de officiële 11 steden in de volgorde waarin wij ze fietsten: Sloten, IJlst, Sneek, Bolsward, Leeuwarden, Dokkum, Franeker, Harlingen, Workum, Hindeloopen en Stavoren. 11 op 11 kunnen afvinken, het is een aanrader 

Info Wie er niet van houdt om zelf iets uit te stippelen kan er ook voor kiezen om deel te nemen aan de officiële elfstedentocht per fiets. Deze gaat ieder jaar door op pinkstermaandag. Meer info op www.fietselfstedentocht.frl.

2017-6 Op Weg |

FOTOREPORTAGE | België

Winterkleur Kijk de tuin nou donker kijken. Kale struiken, kale bomen.

Ja. De herfstwind heeft haar laatste oude kleuren meegenomen. Zou zij uitzien naar de lente die vol nieuwe kleuren zit? Nee. Die hoeft nog niet te komen. Zij wacht op het winterwit.

Het gedicht is van Bas Rompa, uit zijn bundel Binnenste Buiten (1986). – De foto’s zijn van onze 'huisfotograaf ' Wim Patry en werden gemaakt tijdens verschillende tochten van GR-Antwerpen vorige winter, onder meer op de Streek-GR Kempen, GR 12 en GR 412.

| Op Weg 2017-6

2017-6 Op Weg |

36 | Op Weg 2017-6

2017-6 Op Weg |

WANDELTIP | België

Waalse GR-paden zijn erg geliefd bij Vlaamse wandelaars, daarom starten we een nieuwe reeks wandeltips in het zuiden van ons land. Telkens koppelen we een globale presentatie van een ‘sentier’ aan twee dagetappes op de route. ÆÆ Tekst en foto’s Luc Verdegem

Valleien en hun legendes

GR 571 Comblainau-Pont

Spa

SougneRemouchamps

E 25

Francorchamps Targnon

La Gleize

Werbemont

Stavelot

TroisPonts

GR5

Les-Trousde-Bra

Malmedy

Coo

Stoumont

Chevron

Ons viel vooral op dat dit pad aanvankelijk een populair toeristisch traject volgt, om dan een nauwelijks gekende en zelfs moeilijk bereikbare streek in te duiken. Dat tweede deel hoeft qua aantrekkelijkheid nauwelijks onder te doen voor het eerste, integendeel. Bij ons roept dat vragen op. Waarom is de ene streek wel, en de andere niet toeristisch? Waarom zijn stilte, verlatenheid en een geïsoleerde ligging niet even gewild – zo niet zelfs meer – dan spectaculaire rotswanden, grotten, pretparken en heksenfeesten?

Lierneux

Vielsalm Salmchâteau

Baraque de Fraiture

Sart 57 GR

GR 571 vertrekt in Comblain-au-Pont, een populair plaatsje waar de Amblève uitmondt in de Ourthe. Het traject volgt eerst de Amblèvevallei tot in Trois-Ponts, langs Aywaille, Remouchamps, Stoumont en Coo. Vanaf Trois-Ponts maakt de Amblève plaats voor de Salm. Via Vielsalm en Salmchâteau gaat het tot de bron van deze rivier. Allemaal bekende namen? Inderdaad, dit is het toeristische deel.

Aywaille

‘Route van valleien en hun legendes’ is een mooie naam voor een 165 km lang GR-pad door de diepe Ardennen. Klinkt avontuurlijk en ook wel wat mysterieus. Onderweg op GR 571 volgen we achtereenvolgens de valleien van de Amblève, de Salm en de Lienne. Maar zijn de Ardennen niet een en al rivierdalen? En wat met die legendes? Op deze GR kruiden enkele oude verhalen de sfeer, maar zo goed dekt de titel de lading nu ook weer niet. Wat maakt GR 571 dan zo speciaal? Zijn het die altijd wisselende landschappen, soms indrukwekkend, soms lieflijk en dan weer ruig? Of de dorpen in grijze steen, zo contrasterend met het oranje bakstenen Vlaanderen? Of de kastelen en ruïnes hoog boven de rivieren? De gezellige stadjes op mensenmaat? Niet echt, ook die kenmerken vind je bij tal van andere GR’s in Wallonië.

Bovigny

Gouvy

Op Weg 2017

Meer info: www.grsentiers.org en www.walkitech.be. De topogids van GR 571 is momenteel uitverkocht, maar er wordt aan een nieuwe gewerkt.

Daarna trekt de route naar Gouvy en vervolgens naar Lierneux, waar ze de Lienne ontmoet. Via Bra en Chevron volgen we deze waterloop tot ze bij Targnon in de Amblève uitmondt en de cirkel rondmaakt. Deze namen zeggen je niks meer? Toch was dit deel voor ons dé ontdekking van GR 571. Om een idee te geven van wat we bedoelen, pikken we twee etappes uit het traject. De ene is een klassieker, de andere een verborgen parel.

| Op Weg 2017-6

KAART

TRACK

FOTO’S

Luc zal op de stand van GR beschikbaar zijn voor al je vragen over Waalse GR's.

Nog een laatste keer het riviertje over.

Remouchamps – Stoumont Deze 16 km lange tocht mag je gerust een toeristische ‘topstapper’ vol afwisseling noemen. De hoogteverschillen zijn niet te onderschatten, maar echt steil wordt het nooit. Start en aankomst zijn makkelijk bereikbaar. TEC bus 142 verbindt meer dan de helft van de GR 571 route tussen Comblain-au-Pont en Gouvy, en stopt onder meer in Stoumont en Remouchamps. Zelf stapten we dit traject als onderdeel van een driedaagse met als basis een camping in Comblain-au-Pont. Dankzij de bus konden we de tent laten staan en telkens met een dagpack verschillende GR-etappes lopen. Vertrekpunt is Remouchamps aan de Amblève. De plaats is vooral bekend voor zijn grottencomplex en de ondergrondse rivier, de Rubicon. Alhoewel een bezoek aan de feeëriek verlichte grotten een must is, opteren we toch liever voor het daglicht en pikken de wit-rode GR-tekens op. Meteen verwerken we de stevigste stijger van de dag. Om een grote Amblèvemeander af te snijden, kruipt een smal asfalt wegje pal onder het E25-viaduct 110 meter hoger. De uitzichten boven maken veel goed.

Een lange afdaling door bos brengt ons terug bij de rivier. De plaats heet Sedoz, er is een parking en een taverne en het kan er soms behoorlijk druk zijn. Dit is waar de Ninglingspo uitmondt in de Amblève. Het riviertje is een van de snelst stromende in België. Bekende plekjes langs de loop zijn de Chaudière waterval en het Bad van Diana. Maar GR 571 heeft voor ons iets anders in petto: de Fonds de Quarreux, een stuk Amblève dat bezaait ligt met enorme rotsblokken. Uiteraard is er een legende verbonden aan dit natuurfenomeen. Hoe je het ook verklaart, het is terecht een van de mooiste stukjes Waals landschapspatrimonium. Volgend onderdeel van de tocht is het valleitje van de Chefna. Het wordt vaak in één adem genoemd met de Ninglingspo omdat je beide kan combineren. Toch is het heel wat minder bekend, en dat zal wel te maken hebben met de totale afwezigheid van horeca en parking. Persoonlijk vinden we dit valleitje nochtans aantrekkelijker. Het is smaller, wilder en oogt

Langs de Vecq

uée naar het ho

ogste punt.

daardoor nog intiemer. Ook hier wisselen watervalletjes af met glad uitgesleten poelen waarin een enkele bezoeker zelfs languit ligt te baden. Zou die weten dat er ooit in dit riviertje (een beetje) goud werd gevonden? De verkenning van de Chefna is boeiend genoeg om bijna te vergeten dat het voortdurend omhoog gaat. Eenmaal het brongebied voorbij, komen we terecht op de Vecquée, de eeuwenoude weg die de prinsbisschoppen van Luik volgden naar de abdijen van Malmédy en Stavelot. Bij het Honnaykruis staan we op 560 m hoogte. 400 m gestegen! Boven de kurkdroge en winderige hoogvlakte cirkelt af en toe een helikopter, speurend naar elk rookpluimpje dat in een mum van tijd een ramp kan worden. We zijn het hoogste punt voorbij. Bij het gehucht Monthouet ontplooien zich prachtige vergezichten. Zelfs van op de Hoge Venen krijg je dit soort dieptepanorama’s niet te zien. Eindigen doen we in Stoumont. Hier woedde het Ardennenoffensief op zijn hevigst, maar verder kwamen de Duitsers niet. Of waarin een klein plaatsje toch groot kan zijn.

2017-6 Op Weg |

De romaanse kerktoren van Bra.

Lierneux – Trou de Bra 77 km verder op het traject staan we in Lierneux. In tegenstelling tot Remouchamps is dit voor de meeste Vlamingen een relatief onbekende plaats, ook veel moeilijker bereikbaar. Misschien doet de naam een belletje rinkelen bij fans van Alpijns skiën. Verder is Lierneux voor Wallonië zowat de evenknie van Geel. Een psychiatrisch centrum vangt er al 125 jaar patiënten op in een familiale omgeving. Bij deze wandeletappe van 19 km hebben we niet de luxe van een rechtstreekse en regelmatige verbinding tussen starten eindpunt. We bereiken Lierneux pas na het middaguur met een bus vanuit Vielsalm. De halte ligt op de plaats van het vroegere buurtspoorstation. Er pronkt een trammetje dat zo weggeplukt lijkt uit een oude postkaart. Het reed tot 1958 van Vielsalm via Hébronval tot Lierneux. Daarna werd het vervangen door de bus die nu nog maar een paar ritten per dag doet. Of hoe een afgelegen streek door een nefaste openbaar vervoerpolitiek nog meer geïsoleerd raakt. Vanuit Trou de Bra rijden we ‘s avonds met een bus naar Aywaille om daar aansluiting te vinden op het spoorwegennet. Die bus is de enige die er in de namiddag passeert, en dan nog alleen op werkdagen.

| Op Weg 2017-6

Overal onstuim ige

Het is eind winter, de dagen zijn nog kort. De laatste sneeuw is hard aan het wegsmelten en dat zal een bijzonder cachet geven aan deze tocht. In de buurt van Lierneux ontspringt de Lienne, maar in het begin merken we niets van het prille stroompje. We stappen naar Lansival, onderweg genietend van het zicht op de met sneeuwflarden bedekte heuvels en de omliggende dorpen. Wat verder dalen we naar het riviertje. Een kolkende watermassa stroomt onder de Pont de Chaille door. De Lienne is nog net niet buiten haar oevers getreden, iets wat in deze vallei regelmatig gebeurt. De schistplaten van het bruggetje komen dan onder water te staan, maar hebben het geweld tot nu toe altijd goed doorstaan. Aan de overkant is het pad over zo’n 20 meter een zijarm van de rivier geworden. Door struikgewas en op de boshelling omzeilen we het water. Waterdichte stapboots zijn geen overbodige luxe. De tocht stijgt en daalt voortdurend maar wordt nooit echt zwaar. Tussen Hierlot en Les Villettes daalt het naar de Ruisseau du Bois des Fagnes en dan weer naar de Lienne. Overal dezelfde onstuimige watertaferelen. In Bra passeren we het Kasteel Naveau, waar een Amerikaanse generaal zich even instal-

beekjes en rivier

tjes.

leerde in een poging om een halt toe te roepen aan het Ardennenoffensief. Bra heeft ook een helihaven waar een medisch team kan opstijgen bij spoedgevallen. Het zegt veel over de moeilijke bereikbaarheid van de streek. Ondertussen staat de zon al heel wat lager. Tussen de bomen valt de duisternis vlug in, avondnevels stijgen uit de grond. Af en toe is het klauteren over omgevallen bomen en takken. Het gewicht van de sneeuw heeft zijn tol geëist. We dalen af naar de vallei van de Chavannebeek. Op deze laaggelegen plaatsen dringt maar weinig zon door. De temperatuur zakt merkbaar, er ligt nog heel wat sneeuw. In het gehucht Sur le Thier staat een 600 jaar oude kruleik. De imposante boom zou een van de mooiste van Wallonië zijn. We hebben alleen nog een korte afdaling voor de boeg tot in Trou de Bra. Het is nu echt goed donker, beneden brandt de straatverlichting al. We zijn nog 45 minuten te vroeg voor de bus. Eén voor één zien we de sterren verschijnen. In de verte blaft een hond, af en toe verlicht een voorbijrijdende auto twee ineengedoken silhouetten in het wachthokje.

WANDELAVONTUUR | Frankrijk

Geklauter en gelach in de Franse Alpen Met veel goesting willen we nog een keer de bergen in. Gepakt met tent, kookvuurtje en eten trekken we naar Chamrousse, een skidorp vlakbij Grenoble. ÆÆ Tekst en foto’s Yanick Bos

Zee-ouders We laten onze auto achter en kopen ticketjes voor de cabine die ons van het dorpje (1650 m) naar het Croix de Chamrousse zal brengen (2253 m). Het is een mooie dag met veel zon maar ook een beetje wind. Wanneer we beginnen dalen – het skistation staat natuurlijk op het hoogste punt – zien we meteen dat het een heel mooi gebied is. Voor ons liggen de Lacs Robert. Op het pad dat ons naar de Col des Trois Fontaines leidt, ontmoeten we een ander gezin met twee kindjes. Net zoals wij nemen ze rustig de tijd om op gang te komen. Op de GRP Forets et Lacs d’Uriage Chamrousse lopen we achter de heuvelrug van Le Manque en La Bottine om zo via de Col des Lessines af

te dalen naar de Lacs Robert. Daar pauzeren we even aan de onbemande hut. We zitten intussen op de GR 549 en het pad wordt avontuurlijker.

En of een snoepje helpt! We stijgen weer en het is Louis die nu tempo maakt. Een blokkenterrein en een relatief steile afdaling zorgen voor een eerste dipje bij Louis. We geven hem wat snoepjes om hem te stimuleren. En of dat helpt! We stijgen weer en het is Louis

die nu tempo maakt. Sinds het vertrek is hij de hele tijd aan het praten, soms tegen ons, soms ook tegen zichzelf wanneer we even niet luisteren. Maar zodra hij dat opmerkt, herneemt hij het stuk dat we zouden kunnen gemist hebben. Verhalen over zee-ouders, over bivakkeren met de vriendjes op wandelkamp, enz…

Dikke marmot Op een minder ideale plek – lees: midden op een steile helling – eten we en met hernieuwde energie beginnen we aan het laatste stuk van onze tocht. Op een wat moeilijker terrein met aan onze rechterzijde de Pointes de Jasse Bralard ontmoeten we enkele Franse wandelaars, waaronder een 80-jarige. Vlot gaat hij nog de zware

2017-6 Op Weg |

Afdalen naar de Lacs Robert waar we e ven pauzeren aan de onbemande hut.

helling op. Over gruishellingen, blokkenterreinen en smalle paadjes bereiken we een kleine, smalle vallei. We gaan stijgen en Louis zou Louis niet zijn als hij niet eerst aan veiligheid dacht: klimgordel aan dus! Beveiligd met een musketon – af en toe vastgeklikt en soms vastgehouden – gaat het op en neer over een rotsig pad. Na enkele slingerbewegingen tussen rotsen komen we aan het Lac David. Met ongeveer 5,5 km op de teller installeren we onze tent nabij de oever en steken we de voetjes in het water. We zitten op 2212 m en genieten van een dikke marmot die zich aan de rand van het meer toont. Zodra de avond valt, gaan we nog even op verkenning. Met een prachtig uitzicht op de bergen spotten we nog wat tentjes in de lagergelegen gebieden en horen we in de verte de bellen van schapen of geiten die afdalen naar de bergerie.

| Op Weg 2017-6

Spinner Het zijn de schapen en de geiten die ons wekken wanneer ze opnieuw de flank opkomen. We ontbijten met peperkoek, chocoladekoekjes en cruesli. En dan: tent opbreken, rugzakken ophijsen en weer op pad. Louis toont ons de weg. We lopen een hele tijd op de hoogtelijn en dalen dan af naar de Refuge de la Pra. We drinken wat op het terras, want het is nog te vroeg voor een maaltijd. De weg naar de hoger gelegen meren Lac du Petit Doménon en Lac du Grand Doménon is prachtig. De route loopt over smalle rotspaadjes, langs een rivier met vele kleine watervalletjes en enkele serieuze watervallen. We zijn blij wanneer we boven aan het water kunnen picknicken. Met pannenkoeken, njammie! Louis is weer volledig op gang met uitleggen wat hij waar wil doen. Terwijl ik

wat verder de vallei in trek, speelt hij met zijn spinner. Als ik terugkom steken we met zijn allen de voeten in het water en genieten we van de rust en de prachtige omgeving.

Vliegen Afdalen doen we via een andere – laat ons het woord alternatieve maar eens gebruiken – route. Dat gaat niet zonder zorgen, al vindt Louis het superleuk. Vooral als hij met zijn klimgordel mag springen terwijl ik hem van boven tegenhoud. Het is alsof hij vliegt en zijn fantasie slaat helemaal op hol. Wanneer er een vlakker stuk opdoemt is hij natuurlijk teleurgesteld. We komen nu terug op de Col de la Pra en even later zitten we weer op het terras van de Refuge. Omdat de geplande tocht te lang zou duren, beslissen we om niet verder te stappen

Onze bivakplek is er eentje met een prachtig uitzicht.

in lijn, maar van onze tocht een lus te maken. Nog even gespen we de rugzakken op om een beekje te volgen en vervolgens via GR 549 het Lac Longet te bereiken. Op het eindpunt van het meer kijken we uit naar een bivakplek en we vinden er eentje met een prachtig uitzicht. We spelen wat met de touwen die ik mee heb, bevestigen de stenen nog wat steviger aan de rots en kijken onze ogen uit naar steenbokken. Met de voeten in het water genieten we met volle teugen van de tijd samen. Wanneer we de tent inkruipen, merken we dat we toch niet zo vlak liggen als gedacht en met het gewoel van Louis is het niet makkelijk om in te slapen.

Berggeit Eenmaal op pas komen we aan het Lac Léama enkele watervalletjes tegen. Op het kleine

meertje zitten enkele locals te vissen. We komen op een steile helling maar Louis gaat vooruit als een echte berggeit. Terwijl hij tatert over vanalles en nog wat, klautert hij van de ene rots naar de andere. Af en toe een snoepje helpt wel. Idem met drinken aan de waterzak. We vorderen goed en wanneer we aan de klim van la Tournée komen is het helemaal top als er cola tevoorschijn komt. We merken wel af en toe een druppel op onze schouders. We gaan ons mogen haasten, regenwolken trekken onze richting uit. We stijgen over het gruispad onder de skiliften: minder mooi maar recht op ons doel af. Louis vraagt waarom we niet sneller gaan en als zijn kaarsje uit is, houden we om de beurt zijn handje vast. Zo geraken we uiteindelijk tegen een goed tempo aan de cabientjes van het

Croix de Chamrousse. Nog geen 20 minuten later zitten we op het terras van het geweldige restaurantje Les Gaboureaux. Hier beneden valt geen regen en is het een pak warmer. Smullend kijken we terug op een leuke trip vol geklauter en gelach.

Info Chamrousse ligt niet ver van Grenoble in de Franse Alpen, is vlot bereikbaar en heeft geen gebrek aan GR’s of GRP’s (GR du Pays, vergelijkbaar met onze StreekGR). Onze driedaagse: Chamrousse – Lac David (5,5 km), Lac David – Lac Longet (5 km), Lac Longet – Chamrousse (3 km). Je mag wildbivakkeren in de regio. Nabij de hutten vraag je best wel even of het niet stoort. Er zijn ook heel wat ‘refuges’ en ‘abris’ in de streek. Meer info via www.refuges.info. Als kaart gebruikten wij 3335OT IGN France Grenoble (1:25.000). Meer info over deze en andere bergtochten vind je op yanickintothewild.wordpress.com.

Yanick zal in het kader van Hicle Family een workshop geven en vragen beantwoorden.

2017-6 Op Weg |

FIETSAVONTUUR | Frankrijk, Spanje

Papa droomde al ongeveer zijn hele leven van een fietstocht naar Santiago de Compostela. Maar elk jaar bracht wel een nieuw excuus om het niet te doen. Tot mijn broer en ik de koppen bij elkaar staken om daar verandering in te brengen. ÆÆ Tekst en foto’s Yannick, Cedric en Francis De Pauw

Een schoon cadeautje

| Op Weg 2017-6

Onderweg naar Cadillac.

Verkoeling zoeken in La Bidouze.

Zijn 70ste verjaardag was een ideaal moment om een schoon cadeautje te fabriceren. Wij zouden ons verlof opnemen, drie weken volgwagen spelen en voor eten en accommodaties zorgen, zodat papa zich uitsluitend kon focussen op pedaaltjes trappen. Een snelle berekening op basis van 100 km per dag leerde ons dat we best vanuit Poitiers vertrokken, om dan via de Landes richting Pyreneeën te fietsen. Vervolgens via Pamplona en Burgos naar Leon om dan door te knallen naar Santiago.

reddingen van Google Maps. Aan de Franse picknickpartijtjes en de remblokjes die vlekkeloos hersteld werden. Aan het vloeken op de hellingen en het doorweekt geregend worden in de bergen. Aan de openbaring van een dorststillende Aquarius, de AirBnb met te veel honden, de vers geplukte druiven en de saaie lange banen rechtdoor. Aan het vieren van de eerste keer 100 km op een dag en de ontdekking van het Spaanse nachtleven. Maar vooral aan de schone momenten van samen stilletjes naast elkaar op die pedalen duwen! En aan de ultieme apotheose in Compostela.

Was het de moeite? Ja, absoluut. Frankrijk was echt heel mooi en het gebergte een schone uitdaging. In Spanje wisselde het droge, dorre landschap zich af met heel erg mooie hellingen en plateaus. Was het zwaar? Ja, dat ook. Cedric en ik speelden dus volgwagen, maar fietsten om beurt mee. De eerste week voelden we dat als niet getrainde fietsers enorm – alles stijf en pijn – maar uiteindelijk ging dat wel over. Dankzij een goeie fiets, een fietsbroek, een goeie portie doorzettingsvermogen en veel water. Want het kan nog broeierig warm zijn in september… En chapeau voor papa, die dat ‘schonekes’ voor elkaar gebracht heeft. Ik denk met plezier terug aan de liters wijn die gevloeid hebben en het vloeken op de wind die elke dag precies tegen zat. Aan de rivier waarin we geplonst hebben en het kasteel waarin we sliepen. Aan het “buen camino” roepen naar elke pelgrim die je tegenkomt. Aan het sakkeren op Google Paps en de

Ik denk met plezier terug aan de schone momenten van samen stilletjes naast elkaar op die pedalen duwen. Het hele verhaal kan je lezen op compostela. somsookheimwee.be. Alvast enkele fragmenten uit deze blog, elke avond bijgehouden door papa:

Zwaarder dan verwacht Dag 2: vandaag zijn we er echt aan begonnen. Er was een route gepland van 108 km. We spraken met Yannick een plaats af om samen

Aangekomen!

te picknicken, maar al vrij spoedig bleek dat wij die plaats niet zouden halen voor 13u. De vele klimmetjes deden ons de das om. Na de middag volgde nog een grote klim en ik geraakte serieus vermoeid. En dan nog een laatste klim van 8 %... Ik was doodop, maar wonder boven wonder geraakte ik toch boven en na een duizelingwekkende afdaling naar Nanteuil smaakte de 33 cl Stella mij geweldig!

Een beetje Australië Dag 5: Eens uit het drukke Cadillac genoten wij van de enorme wijngaarden. Maar stilaan maakten die plaats voor weidse vlaktes en dennenbossen, die Yannick deden denken aan Australië en mij aan … de Kalmthoutse Heide. De Landes zijn zeer vlak, dus geen hellingen meer en we halen een goed tempo. Na 56 km zien we Cedric in Moustey voor de picknick. Daar staat een standbeeld van een pelgrim met een mijlpaal: nog 1000 km naar Santiago. Rond 18 u waren we bij ons logement en bereidden de jongens een fantastische, zuiderse BBQ.

2017-6 Op Weg |

Zonsondergang in Foncebadon.

We hebben hem klein gekregen

En nu is het menens

Dag 8: 29 km van St Jean Pied de Port naar Roncevalles. Met een temperatuur rond de 22 graden, ideaal voor klimwerk. De helling begon redelijk zacht, maar werd stilaan steiler. Zelfs tot 9 procent – evenveel als een Duvelke. Op een rustig en gestaag tempo reden we met drie naar boven in de mistige regen. Yannick voor me om het tempo te bepalen, Cedric vlak achter me om de moraal hoog te houden. Ik werd perfect omringd. Bijna boven is Cedric alleen naar de top gereden, om daarna beneden de auto te gaan halen. Het heeft moeite gekost, maar ik heb de Col de Puerto de Ibaneta klein gekregen: van 124 naar 1057 meter hoogte. Daarna is er van fietsen niets meer in huis gekomen. We hebben deze persoonlijke overwinning goed gevierd op een terras. Met pinten, thee en Frangelico. Daarna reden we met de auto naar ons hotel in de buurt van Pamplona. Morgen een autorit naar Burgos en dan terug op de fiets.

Dag 11: Vanaf ons vertrekpunt Carrion konden we kiezen tussen een grote baan of een kiezelweg. Cedric koos uiteraard voor de grote baan, omdat hij met een koersfiets rijdt. Ik wou langs de kiezelweg, omdat die 6 km korter is en omdat het de originele camino is. Maar uiteindelijk bleef ik toch bij Cedric. Kan een vader dan zo moeilijk zijn zonen loslaten? Het bleek ook de juiste keuze: perfect asfalt, helemaal niet druk (hoop en al 5 auto’s) en de kiezelweg bleek propvol wandelaars te zitten.

Google Paps of Google Maps?

Een van de vele Franse 'chateaux' onderweg.

| Op Weg 2017-6

Onderweg hebben we een bord gezien met ‘Santiago 170 km’. Nu zijn we zeker: we halen het!

In de namiddag kregen we enkele hellingen voorgeschoteld, waarvan een paar wel pittig. Maar ons tempo lag goed. De wind begon wel op te steken. Tegenwind natuurlijk. Eigenlijk wel straf: in Frankrijk reden we zuidwaarts en hadden we zuidenwind. In Spanje rijden we westwaarts en hebben we, jawel, westenwind. Maar ik ga niet jammeren, want alles is tot nu toe uitstekend meegevallen. En de maaltijden smaken geweldig: ontbijt en picknick door de zonen klaargemaakt en avondmaal in het logement ook door de jongens gekookt en af en toe een restaurant. Ja, vanaf nu weet ik zeker dat we er geraken!!!

Een dag zoals gisteren, maar toch helemaal anders Dag 13: Aangezien ons logement op een hoogte lag, begonnen Cedric en ik aan een duizelingwekkende afdaling van 20 km. Het was serieus aan het regenen en het was bar koud. Geen picknick buiten, maar een warme snack in een

Een Spaanse stortvlaag ontbreekt niet.

COLUMN

Een van de vele Spaanse ruïnes onderweg.

cafe. Ik geef toe dat ik vandaag tot tweemaal toe heb willen afstappen omwille van het klimmen in de regen en de wind. Maar ik heb doorgezet en daar ben ik fier op. De zonen trouwens ook. Uiteindelijk vond Yannick logies in Linares. Oh ja, onderweg hebben we een bord gezien met de vermelding: Santiago 170 km. Nu zijn we zeker: we halen het!

Hiervoor hebben we het gedaan! Dag 16: Na ons ontbijt vertrokken Yannick en ik met de fiets voor een rit van slechts 28 km. Cedric ging de auto parkeren in de buurt van Santiago en zou ons dan tegemoet fietsen. Maar het liep anders. In een klein dorp miste ik een afslag en daardoor reden we zo’n 6 à 7 km verkeerd. Tot Yannick in de gaten kreeg dat er iets niet klopte. Hij raadpleegde Google Maps en inderdaad, we zaten fout. Google Paps stond dus niet echt op scherp! OK, wij vonden onze weg terug, maar Cedric vonden we natuurlijk niet. De smartphone bracht ons terug samen en na een rit van 45 km kwamen we op de Praza do Obradorio aan. Wat ‘n euforie! Hetzelfde gevoel als toen ik met Simone met de fiets voor de Notre-Dame in Parijs stond. Het was gelukt, we waren er! Dat plein stond vol pelgrims die elkaar feliciteerden. In de kathedraal heb ik kaarsjes gebrand voor iedereen die erom gevraagd had. Het waren weliswaar elektrische kaarsjes, die beginnen branden als je geld in de gleuf steekt. Jongens, bedankt, dit was een pracht van een cadeau! Maar ik heb er verdraaid wel voor afgezien!

Middenin Ik zit er middenin, mijn collega Reen zit er middenin en de meeste van onze vrienden zitten er ook middenin. Dus heb ik er wel een boontje voor en help ik onze hoofdredacteur graag zoeken. Naar artikels over wandelen en fietsen met kinderen. Deze vakantie deed ik het voor het eerst zelf. Echt, geen lusjes vanuit ons vakantiehuisje of tent, maar doortrekken. Zonder man, maar met twee derde van mijn kroost, plus een vriendin en haar dochter. Vijf vrouwen op de fiets. Van thuis uit vertrekken, overnachten op een camping en dan weer verder. De meisjes voorop, want zij moesten de knooppunten zoeken, in hun felgele jasjes en met een helm op hun hoofd. Wij mama’s moesten behoorlijk hard trappen om ze bij te houden. Maar wij hadden natuurlijk de bagage en een jongste dochter achterop. Het was zalig. En niet alleen het fietsen zelf, ook de aanloop. Maanden op voorhand werd ernaar uitgekeken. En op dag drie, toen we terug naar huis reden, zijn er al meteen nieuwe plannen gesmeed. En toen wij over ons avontuur vertelden, begonnen er vele ogen te blinken, bij mama’s (en papa’s) die er ook middenin zitten. “Zouden we ook eens moeten doen.” Tot zover de inleiding. Want het was eigenlijk iets anders waarover ik een boompje wilde opzetten. Als je er middenin zit, is het minstens even belangrijk om af en toe te gaan fietsen of wandelen ‘zonder’. Niet alleen op zondag tussen twee en vijf, als ze naar de chiro of de scouts zijn. Maar een keer wat langer, bijvoorbeeld in de zomer, als ze op kamp zijn. Een wandel- of fietsvakantie zonder kroost, wij doen het al enkele jaren en het doet ons ongelooflijk deugd. We missen hen natuurlijk, maar het geeft ons nieuwe zuurstof, telkens weer. En andere mama’s (en papa’s) beamen het elke keer. “Zouden we ook eens moeten doen.” Barbara Dessein

2017-6 Op Weg |

WANDELREPORTAGE | Jordanië

Een route tussen twee vrouwen:

van Dana naar Petra

Dana, een stokoud dorpje aan de rand van de Wadi.

Tot de beste manieren om een land en haar landschap te doorgronden, behoort: er te gaan wonen. Of, als dat praktisch niet uitkomt: je er op eigen kracht door te bewegen, wandelen bijvoorbeeld. Haar scherpe kantjes, haar zachte rondingen, haar zuchtjes en briesjes, je voelt ze dwars doorheen je voetzolen tot in je kuiten en je longen. En wat als je er woont én wandelt? Dat moet het summum zijn. ÆÆ Tekst Marjanne Sevenant – Foto’s Annelies Sevenant, Marjanne Sevenant, Jeroen Logghe en Joris Totté

| Op Weg 2017-6

Oude bekenden onderweg.

Wij hebben geen veertig dagen, maar vier. Dana-Petra, klinkt het unaniem vanuit België. Dacht ik het niet! Ik contacteer een reisorganisatie in Amman. Wij willen starten met de Wadi Ghwair, een spectaculaire canyon met warmwaterbronnen. Omdat dit technisch iets moeilijker is, zit dit niet standaard in de tocht. Maar we krijgen het voor elkaar. Onze gids zal ons in Dana village ontmoeten, en samen zullen we naar Mansoura rijden, het vertrekpunt voor de canyon. 76 km en vier verschillende biogeografische zones voor de boeg.

Mierzoete saliethee drinken we, een smaak die als een soundtrack bij dit uitzicht past. Flash floods

Oud plan Wanneer mijn stapzus en haar stapman laten weten dat ze ons in Jordanië komen bezoeken, wordt een oud plannetje wakker in mijn hoofd. De Jordaanse etappe van het Abrahampad – de Palestijnse etappe werd al eerder in Op Weg beschreven – lokt me al een tijdje. Ik stuur hen virtueel op pad naar de website van de Jordan Trail, een appetijtelijke menukaart vol mogelijke tochten. 650 km, veertig dagen. Kies maar!

Het dorpje Dana is zo oud dat de huisjes zich aan elkaar en de bergwand boven het natuurreservaat van Wadi Dana moeten vastklampen. Ze worden met mondjesmaat gerestaureerd en huisvesten ook een aantal backpackerhotelletjes. In een van die hotelletjes liggen wij de nacht voordien met tegenzin naar het zeveren van de regen te luisteren. Geen zware bui, maar nat genoeg om twijfel te zaaien. Die regen zullen we wel overleven, maar een hike door een canyon tussen metershoge smalle muren wordt ten stelligste afgeraden. Flash floods kunnen heel plots opkomen, en zonder uitwijkmogelijkheden is het risico op verdrinking

groot. ’s Morgens aarzelen we nog even – er hangen alleen donkere wolken – maar in de lodge van de Royal Society for the Conservation of Nature (RSCN) raadt men het af. Het alternatief is ook aantrekkelijk: een 16 km lange duik van 1100 m hoogteverschil door de Wadi Dana, een scheur in de riftwand tot aan Feynan Ecolodge waar we vanavond slapen. Het is a walk in the park vergeleken met Wadi Ghwair. Een brede wandelweg naait bochtige steken in de helling en draait ons doelvast naar de Dode Zee. De natuur heeft zich artistiek uitgeleefd in rotsformaties en onder de loden hemel zien ze er nog dramatischer uit. En het wil maar niet gaan regenen…

Bruingrijs sop Op een bolle steen in de bedding openen we ons lunchpakket. De koekjes verpatsen we aan het bedoeïenjongetje dat ons samen met zijn geiten naar zijn tent wil drijven voor thee. Even later levert de droge rivierbedding ons af bij de Ecolodge, die gerund wordt in samenspraak met de lokale bevolking. De mannen die ons professioneel verwelkomen zijn in het naburige tentendorpje opgegroeid, dus dat zit al goed. Het hotel draait volledig op zonne-energie en ’s avonds gebeurt alles bij kaarslicht. Het is nog een paar uur licht en dus besluiten we om toch eens om de hoek van de Wadi Ghwair te gaan kijken, die een paar kilometer verder breed eindigt. Er rollen donderslagen door de lucht. Wanneer het onweer menens lijkt te worden en de hoge wadiwanden steeds meer naar elkaar toe neigen, keren we op onze passen terug. De lodge lijkt ons een veiliger plaats.

2017-6 Op Weg |

Kampvuur en waterpijp in de tent.

Maar na het heerlijke diner roept een van de gidsen plots: “Er is een flashflood op komst! Over vijf minuten zal de rivier bij de lodge zijn.” Deze middag was hier helemaal geen rivier. Dat willen we zien! Buiten is het aardedonker en we volgen het licht van zijn telefoon. We horen het water al kolken. Voor onze voeten in de kiezels gebeurt het. Niet te stoppen stroompjes dringen zich overal door. Het wordt springen om onze voeten droog te houden. “Kom!”, zegt onze geïmproviseerde gids die zichzelf voorstelt als ‘Wolf ’: “We gaan naar de Ghwair kijken!” Het donker is zo dicht dat het bijna je neusgaten binnendringt, maar we vertrouwen op Wolf en zijn gammele pickup. Bij de rand van de brede bedding van de Ghwair, waar wij een paar uur geleden nog liepen te fluiten, zien we in de lichtbundels van onze zaklampen een andere realiteit. Er is geen doorkomen meer aan. De civiele bescherming heeft een amfibievoertuig ingezet om de gasten van het trouwfeest in het tentendorp te evacueren naar de overkant van het kolkende bruingrijze sop. Maar iedereen is door het dolle heen, regen is puur goud voor het waterarme Jordanië.

Nat hout De volgende dag ontmoeten we voor de lodge Michael Jackson. Het is de ezel van onze gids Suleiman. Omdat zijn ezeltje zo heet, weet ik meteen uit welk dorp hij afkomstig is, want zo heten alle ezels die je in Petra voor een ritje kan huren. Moeten we over de Ghwair? Onze gids knikt. Net zoals gisteren lopen we over die eigenaardige zwarte knisperige stenen, die verspreid liggen over de helling. Geen stenen, weet Suleiman. Het zijn ijzerslakken, industri-

| Op Weg 2017-6

Kieren in het landschap.

eel afval uit de Romeinse tijd toen hier op grote schaal ijzererts gesmolten werd dat over het hele Keizerrijk werd geëxporteerd. Het landschap vertelt weer over vroeger, het komt er gewoon op aan te luisteren. Hebben we gedroomd vorige nacht? Er is geen rivier in de brede bedding. De Ghwair is een gezapig stroompje. Geulen en modder tonen nog sporen van het natuurgeweld, maar al het water is weg.

Lokale gidsen vervangen dubbel en dik de wit-rode streepjes in dit woeste land en het is eerlijker hen daar rechtstreeks voor te betalen.

Suleiman toont ons de route voor vandaag en de gezichtseinders van de volgende dagen. We klimmen weer uit de Riftvallei en komen opnieuw terecht in een symfonie van rotsformaties. Het lijken wel omgekeerde reuzen elfenbanken. Op één ervan gaat Suleiman zitten. Michael Jackson mag eindelijk toegeven aan zijn drang om al dat ongewoon frisse groen te verorberen. Uit een zijtas verschijnt een zwartgeblakerde theepot. Natuurlijk, teatime is heilig voor de bedoeïenen. Suleiman zet de kap van zijn hoodie af. Wat ziet hij er jong uit. Zeventien, zegt hij, en dat hij alchohol drinkt.

Tea time!

De manier waarop hij dat meedeelt, klinkt als een ferm statement in de moslimwereld. De takjes die Suleiman geroutineerd onder de theepot geschikt heeft, willen maar geen vlam vatten. Het hout is nat en dat is hij niet gewoon. Maar uiteindelijk zullen we mierzoete saliethee drinken. Een smaak die als een soundtrack bij dit uitzicht past.

Glamping met de muezzin Na de middag wordt het landschap lieflijker. Er staat gras en ook af en toe een bloem. We naderen onze slaapplaats. ‘Kamperen in de wildernis bij Ras-Al-Feid’, volgens ons programma. In een klein valleitje ontwaren we een bedoeïenentent van zwart kamelenharen doek en een zeil met reclame voor Mc Donalds. Binnen in de tent staan twee iglotentjes. Niet bepaald de wildernis, maar glamping dus. Iemand staat ons met open armen op te wachten. Het is Laith, die voor ons heerlijke maaltijden uit zijn potten zal toveren, bijgelicht door een lampje dat hij op zijn motorkap aansluit. Maar niet voordat hij zich tot Allah heeft gericht terwijl de zon gloeiend achter de bergen verdwijnt en haar silhouettenspel speelt. En ’s avonds is er saliethee en een waterpijp die rondgaat. Geen moskee in de buurt, wijs ik mijn stapgenoten, dus morgenvroeg slapen we uit. Geen muezzin die ons zal wekken. Maar dit is buiten de waard gerekend: Laith zet de wekker van zijn gsm voor zonsopgang, en onderneemt vlak naast onze tent zijn gebedsritueel. Hij heeft een prachtige stem, en Allah-o-akhbar heeft nooit zo zacht geklonken. Dag drie is het prille lentelicht helemaal terug. Onder onze stappen ademt de natuur nog

55 mm STEEKKAART

Natuurreservaat Wadi Dana

Dana

Kings H

ighway

Feynan Lodge

Al-Shawbak

Ras Al-Feid

2,5

Ghbour Wheidat Eindeloze variatie van de natuur.

Little Petra

km Jabal Al Kara’a, 1732 m

Wadi Musa

Petra

steeds het parfum van de regen van twee dagen geleden uit. Het stof is geblust en alles leeft op. We volgen geitenpaadjes door ravijnen, met prachtige vergezichten op de diepe vallei van de Dode Zee en zelfs Palestina. Geen wonder dat dit het Beloofde Land mocht heten. Onze slaapplaats bij Ghbour Wheidat, in een speeltuin van uitgemergelde klimrotsen, is zo mogelijk nog idyllischer dan vorige avond. Het ontbijt op dag vier is meteen het laatste met Laith. Het wordt een ‘tot ziens!’ want met deze gids-kok wil ik nog op pad. Het is zo waardevol om de telefoonnummers van lokale gidsen te hebben. Zij vervangen dubbel en dik de wit-rode streepjes in dit woeste land en het is eerlijker hen daar rechtstreeks voor te betalen als het kan.

(Little) Petra De laatste dag van de trektocht is Jordanië weer helemaal zichzelf: een polaroidblauwe lucht en geen wolkje te bespeuren. Een troepje kamelen schuilt in de schaduw van een allenige boom. Van de volwassen dieren zijn de voorste poten met een kort touw vastgebonden. Een niet erg diervriendelijke manier om te voorkomen dat ze ook een meerdaagse uitstap ondernemen. In een grote platte rots is een waterreservoir met een kanaaltje uitgebeiteld, en hier en daar ontdekken we al een kleine uitgehouwen woning. De Nabateëers kunnen niet ver meer zijn. Het einde van onze tocht nadert. Suleiman gaat wat sneller stappen. Zijn paard, waar hij al enkele keren met glanzende ogen over vertelde, wacht thuis, samen met de vrijheid. De laatste wadi leidt ons tot bij Little Petra, of Siq-al-Barid, de ‘koude canyon’ waar nu niets van te merken

valt. Het is letterlijk een kleinere en veel minder bekende kopie van Petra. Het zou een suburb geweest zijn, waar de handelaars van de Zijderoute konden overnachten. Een stenen trap brengt ons Indiana Jones-gewijs tot bij het afscheid van Suleiman. Wij wandelen nog een paar uur verder zonder gids, tot bij de achterpoort van Petra. In vergelijking met het smalle sleutelgat van de Siq, de toeristische toegang tot Petra, is dit een wijdopen deur, maar dan zonder toeristen. We volgen een oude route van de Nabateeërs die ons via een natuurlijk rotsterras in Petra brengt. Gelukkig zijn de nauwe balkonweggetjes uitgehouwen en hoef ik op het einde van onze tocht geen hoogtevrees te trotseren. Het zicht op de Wadi Arabah en de Monastery die pas op het laatst boven de horizon uitpiept, vormen een prachtige apotheose van onze vierdaagse tocht.

Op Weg 2017

In Op Weg 2017-4 werd het Abrahampad (www.abrahampath.org) reeds voorgesteld. Ook in Jordanië werd deze lange afstandsroutes de laatste jaren beetje bij beetje ontfutseld aan het landschap naarmate het land op de radar van de buitensporters kwam. Lokale Bedoeïenen, trekkers en organisaties werken er samen aan, sinds kort onder toezicht van de Jordan Trail Association. De Jordan trail is niet gemarkeerd. Je gaat best met een organisatie, of zeker met een lokale gids die de weg kent. Op de website www.jordantrail.org staan een beperkt aantal organisaties, maar ervaring leert dat er nog andere zijn. Deze organisaties zorgen voor accommodatie, gidsen en maaltijden onderweg. De meeste hebben een website met

Buiten de bubble

praktische info en contactdetails.

Hoe vaak reed ik al naar het zuiden van dit land? En had ik geen vermoeden van wat er tussen de plooien van dit landschap zat? Zag ik langs de autoweg hoopjes woninkjes van beton bijeengeveegd tegen een moskeetje. En daartussenin een hond op de vlucht, soms een omvergereden kameel in ontbinding, en vaak een iele herder in de stofwolk van zijn kudde, die niet alleen zichzelf maar ook zijn hele manier van zijn van onze blik wist af te schermen. Vier jaar al woon ik in dit land, maar misschien heb ik er in de laatste vier dagen meer over geleerd dan in al die tijd. Hoe goed is het om af en toe de bubble van de hoofdstad te verlaten voor een fikse wandeling.

Toeristenvisum samen met toegangs ticket tot bezienswaardigheden kun je goedkoper en op voorhand online kopen via www.jordanpass.jo. Je vliegt het best op Amman, dat een moderne luchthaven heeft. De beste wandelseizoenen zijn de lente (april-juni) en de herfst (september-oktober).

FOTO’S

2017-6 Op Weg |

FIETSAVONTUUR | België, Nederland, Duitsland

Sant in eigen land, maar ook elders

Indrukken van een fietsvakantie Na eerdere fietsvakanties in Denemarken, Nederland en Duitsland namen we ons voor om in de zomer een grote tocht te maken richting Bremen. Op de oever van de Weser zouden we de Sprookjesroute volgen, langs stadjes en steden die het decor vormen voor de wondere wereld van de gebroeders Grimm. ÆÆ Tekst en foto’s Ridha Guerfal

Bij de Bremer

| Op Weg 2017-6

stadsmuzikant en.

De gezellige binnenstad van Bremen.

Losgebroken koeien Op de Fiets en Wandelbeurs verzamelden we overzichtskaarten van Duitse fietsroutes, waardoor ons puzzelwerk een stuk makkelijker werd. Want dat was onze hamvraag: hoe konden we op de meest kindvriendelijke manier heen en terug naar Noord-Duitsland fietsen? Het antwoord bleek heel eenvoudig: de juiste langeafstandsroutes selecteren en op tijd en stond van route verspringen om zo aan de oevers van de Weser uit te komen. Om praktische redenen gaan we van start met een treinrit van Gent naar Aalst. Elke vakantiefietser die met zijn ros al de trein genomen heeft, kent het gevecht met de fietsonvriendelijke infrastructuur van onze stations. Geen liften, perrons die niet op gelijke hoogte zijn van de treinstellen, enz… Kortom, bezwete okselpitten nog voor de eerste trap gegeven is. Via knooppunten gaat het dan richting Leuven, onze eerste eindbestemming. Het is mooi afgescheiden en rustig fietsen, vaak op oude spoorwegbeddingen. Hoogtepunt zijn enkele losgebroken koeien. Naarmate we Leuven naderen, wordt de omgeving steeds groener. Ja, Vlaanderen heeft nog steeds (versnipperd) groen.

Lozen Op een jaagpad naar Aarschot, via een oud spoor richting Herentals en opnieuw langs het water tot in Mol: tot zover het relaas van dag twee, perfect afgesloten met een plons in het Zilvermeer. Dat water een constante zou worden, wisten we al van onze vroegere fietservaringen. Met een bagagekar, een kinderkar en twee kinderen die nog niet zelf fietsen, zijn jaagpaden langs rivieren niet alleen de vlakste maar ook de aangenaamste fietswegen. Bovendien moet je af en toe stilstaan voor een sluis, tot groot jolijt van de kinderen.

Op voorhand hebben we geen enkele camping vastgelegd.

Aangekomen in Lozen gaan we op zoek naar iets eetbaars. En plots worden we terug gekatapulteerd in de tijd. Kent u nog de Supra uit uw kindertijd? Wel, in Lozen, een deelgemeente van Bocholt, bestaat deze nog steeds. Het woongedeelte ligt achter de winkel, afgescheiden met een hondenhekje én bewaakt door de obligate hond. Je kan kiezen uit een zestal soorten vleeswaren en het brood komt van bij de bakker. De uitbaatster is nog steeds dezelfde als vijftig jaar geleden. Heerlijk, zo een uniek stukje Vlaanderen!

De beleving tijdens een fietsvakantie is puur en er zit geen voorruit van een auto tussen.

Natuurkamperen In tegenstelling tot wat velen denken beschikken de Nederlandse Natuurkampeerterreinen over alle comfort, zoals wifi, douches en gemeenschappelijke ruimtes om te lezen of te schuilen tegen de regen. Vaak worden er lokale producten aangeboden zoals honing, confituur of bier en leggen kinderen en ouders rond de zandbak gemakkelijk contact. In Weert bijvoorbeeld, een aanrader. Het heerlijke aan fietsvakanties is dat je ogen je vensters op de realiteit zijn. De beleving is puur en er zit geen voorruit van een auto tussen. Je gaat traag vooruit, maar ook niet te traag. Je legt snel contact met anderen, maar heb je even geen zin dan kan je makkelijk wat afstand nemen.

Schaafwonden Vandaag is de dag dat we Nederland omruilen voor Duistland. Hiervoor nemen we in Baarlo een veerpont over de Maas. Ons eerste contact met een Duitser verloopt vrolijk en de volgende dag draaien we onze eerste langeafstandsroute op. De Ruhrtalradweg start waar Rijn en Ruhr elkaar raken: in Duisburg. Om het startpunt te vinden botsen we even op de onzichtbare muren van de grootstad, muren die enkel voelbaar zijn voor fietsers, niet voor Koning auto. Maar eens op de route is het enig fietsen. De flanken van het dal zijn bedekt met bossen. We picknicken in de taverne van een manege en kunnen de paardentraining volgen. ’s Avonds logeren we op een camping met een troosteloos uitzicht maar met warme mensen: een groep Spanjaarden op weg van Brussel naar Berlijn en een Duitser die net vertrokken is voor een tocht van één jaar. Iets slechts kan ook iets goeds meebrengen, dat ervaren we wanneer de volgende rit abrupt stopt in een slijkerige bocht. Moeder en dochter zijn zichtbaar verschoten, maar komen er met wat vuile schaafwonden vanaf. Een vriendelijk Duitse dame biedt haar douche aan, een aanbod waar ik – in naam van moeder en dochter – maar al te graag op in ga.

Van miezer naar zondvloed Van de Ruhrtalradweg verspringen we op de Hellwegroute, die ons zonder poespas naar de Weser zal leiden. Het miezert de ganse dag en dat doet ons beslissen om de éénvoud van de tent in te ruilen voor het comfort van een bed en hotelkamer. Niets is de uitbaters te veel en ze helpen onze spullen naar boven dragen. Onze fietsen slapen in de theaterzaal van het 360 jaar oude, aanpalende hotel. ’s Ochtends ontbijten onze kinderen, die op basis van wat ze eten ver-

2017-6 Op Weg |

geleken worden met muisjes, gratis. De voorspelde zondvloed blijft niet uit. GoreTex blijkt niet helemaal ‘Guaranteed to keep you dry’, maar gelukkig blijven de kinderen in hun ‘visserspakken’ wel droog. Vooraleer de Hellweg ons bij de Weser brengt, moeten we enkele heuveltjes over. Het landschap van het Eggegebergte en het Teutoburgerwoud is prachtig, maar de weg naar onze slaapplek in Bad Driburg wordt door de combinatie van regen en klimmen een ware uitputtingsslag.

Rattenvanger Het is weer droog, maar het water van de Weser staat hoog en onderweg zien we overal ontwortelde bomen. Ons kampeerterrein ter hoogte van Höxter is enig mooi gelegen naast Schloss Corvey. Een tuindraad is letterlijk het enige dat onze tent scheidt van het slot. Richting Hamelen wordt onze rit langs de Weser plots een rit in de Weser. De rivier kan het water niet meer slikken en stukken fietspad lopen onder. Er vormen zich groepjes fietsers en samen rijden we op de autoweg. De uitzichten zijn prachtig en na 74 km belanden we in Hamelen én in ons eerste sprookje. Aan het Hochzeitshaus zien we een mechanische opvoering van het verhaal van de rattenvanger.

Bremer stadsmuzikanten Tijd voor een dag vol tegenwind langs velden en kleine pittoreske dorpjes. Onderweg zien we zelfbedieningsstandjes met koffie en andere versnaperingen. Kamperen doen we in Petershagen waar we enkele fietsbekenden terugzien. Op de douches is de tijd blijven stilstaan in de periode van de Duitse Mark. Het landschap wisselt nu tussen kleine paden naar de stadskernen en jaagpaden naast de Weser. Het weer laat het opnieuw toe om buiten te picknicken. In de supermarkt wijst de kassierster maar al te graag de weg naar de dichtstbijzijnde speeltuin. De Duitsers zijn nieuwsgie-

| Op Weg 2017-6

rig, solidair en helpen ons graag verder! Vandaag bereiken we het verste punt van onze reis: Bremen. Het binnenrijden van de stad verloopt vlot. Na een stukje haven komen we in de gezellige binnenstad via een groot en veilig fietspad. We gaan onmiddellijk op zoek naar sporen van de Bremer Stadsmuzikanten.

Münster We besluiten om onze terugtocht te beginnen met een stuk trein tot Münster. In het station worden we fantastisch geholpen door de loketbediende, al blijft het op het perron een stressmoment. De solidariteit onder fietsers is wel het vermelden waard. Wij helpen en worden geholpen. Münster zelf is prachtig en heel fietsvriendelijk. De historische binnenstad is autovrij met daarrond nog een fietsring. De ochtend van ons vertrek ontbijten we op de lokale markt. Die is prachtig gelegen en de kleuren knallen uiteen. Het Münsterland staat gekend om zijn wat norsere inwoners en dat ondervinden we aan den lijve bij het vragen naar water. Maar zo komen we ook te weten dat grote delen van deze streek nog geen leidingwater hebben. Het landschap is groen, maar meer versnipperd. Het stijgt en daalt licht en de wegen zijn ruwer. In Gesher logeren we op de slechtste ‘camping’ van de reis. Op Google werd hij door een andere kampeerder beschreven als een patattenveld. Onder het motto ‘eerst zien en dan geloven’ kunnen we bevestigen dat het klopt.

Mentaliteitsverschil Terug in Nederland komt de tegenwind weer opzetten, maar ter compensatie gaat het niveau van de campings omhoog. Een verschil in mentaliteit wordt zichtbaar: waar Duitsers steeds heel voorzichtig zijn op wegen voor gedeeld verkeer, razen de Nederlanders ons voorbij. Duitsers zijn doorgaans heel open, nieuwsgierig en vriendelijk. Hier gaat het hoofd al wat dieper richting grond. En bij het passeren van

de Belgische grens zullen de hoofden weer helemaal de grond ingaan, zo blijkt. We passeren Bronckhorst, het kleinste stadje van Nederland en logeren vlak aan de Veluwe, het mooiste natuurgebied van Nederland. De volgende dag fietsen we 25 km over de Veluwe. Voor wie dit nog niet gedaan heeft: een echte aanrader. De fietsinfrastructuur is perfect en je rijdt afwisselend door open terrein en bos. Nadien gaat het van Arnhem richting Nijmegen. Tussen die twee steden werd recent een fietssnelweg aangelegd. We volgen die een stuk maar door werken raken we op een bepaald moment het spoor bijster. Wel een dikke pluim voor Nijmegen: het komt bijna over als een prestigeproject, al die mooie fietspaden die van en naar de stad lopen. Enig minpunt zijn de wegwijzers. Er zijn de laatste jaren zoveel fietsroutes bijgekomen dat het niet altijd duidelijk is welke pijl je in welke richting moet volgen. ’s Middags sluiten we aan op de Maas- en Vestingroute (LF 12) en kamperen we in Megen waar we kampvuur houden met andere fietsers. We volgen LF 12 tot in ’s Hertogenbosch. De route loopt grotendeels over een dijk met uitzicht op de Maas. Daarna gaat het verder richting Tilburg. De Loonse en Drunse Duinen zijn ronduit prachtig en doen sterk denken aan de Kempen. Uit nostalgie gaan we terug naar een camping in Oijsterwijck waar we twee jaar geleden passeerden toen onze zoon één jaar werd. Het toeval wil dat dezelfde vrijwilligers aan de slag zijn. Als je van kamperen in de natuur houdt, is de organisatie Nivon ook altijd een goede keuze.

100 km We staan op met het idee dat het wel fijn zou zijn om vandaag Antwerpen te bereiken. Dat zou meteen onze langste tocht van de reis worden, een goede 100 km. Na een wat trage start komen we terecht op het Bels Lijntje, een oud spoor dat Baarle-Hertog verbindt met Turnhout. Nadien gaat het verder langs het kanaal Dessel-Schoten.

OP WEG 2017 nr.6: fietsreportage Sant in eigen land 176 x 110mm zijn: er is geen pad dat de naam ‘fietssnelweg’ waardig is. Op sommige plekken zijn zogezegd missing links weggewerkt, maar het gaat evenzeer over oude infrastructuur die dringend aan vernieuwing toe is. Daarnaast laat de bewegwijzering in steden zoals Sint-Niklaas en Lokeren te wensen over. In de verste verte niet te vergelijken met de fietssnelweg tussen Leuven en Brussel.

Twee keer rechttoe rechtaan en dat zorgt ervoor dat we goed opschieten. Het lukt. Via Booking hebben we een kamer geboekt in de Holiday Inn, met zicht op het MAS. Het hotel beschikt over een afsluitbare ondergrondse fietsbox die we gratis mogen gebruiken. Onze laatste dag, tijd voor een experiment: naar het schijnt loopt er een fietssnelweg van Beveren-Waas naar Gent. We kunnen er kort over

Bij de start van de vakantie leek de tijdspanne waarover we beschikten zo heerlijk lang. Een tijd die we oneindig zouden kunnen gebruiken om samen te genieten. Intussen zijn we enkele maanden verder en is het weer werkentijd. Maar als in jou ook een vuurtje smeult om een fietsvakantie te proberen, aarzel niet. Fietsen is een van de mooiste en puurste manieren van reizen, dat hebben wij opnieuw ervaren.

STEEKKAART Waddenzee

Op Weg 2017 0

NEDERLAND Verden

Heerenveen

Hagen E ms

IJsselmeer

Noordzee

Wez er

out

Drakenburg

rdz

Amsterdam

LF1

Noo

IJssel

eer

Weser-Radweg

Osnabrück

Petershagen

LF4 Midden-Nederlandroute

Hameln Bronckhorst

Nederrijn

Gesher

LF12 Maas- en Vestingroute

Münster Europaradweg R1

ze We

Waal

R ij

Hellweg-Route

Bad Driburg

LF 3 Maasroute LF 13 Schelde-Rheinroute

Erwitte

LF7 Oeverland

Lozen

Leuven

Winterberg

Mol

Gent

Aalst

Kassel

RuhrtalRadweg

Antwerpen

Sittard

BELGIË

Köln

DEUTSCHLAND

Via Belgische en Nederlandse knooppun-

Bremen. Vervolgens namen we de trein

Wij hebben op voorhand geen enkele

ten fietsten we van Aalst naar Duisburg. Tot

naar Münster om daar opnieuw op de fiets

camping, hotel of trein vastgelegd en toch liep alles gesmeerd.

Wickede volgden we de Ruhrtalradweg, tot

te springen. Eerst via de Europaradweg

Höxter de Hellwegroute. Daarna fietsten

R1 tot Arnhem en dan via LF 12 richting

we op de Weserradweg langs de rivier naar

Den Bosch.

2017-6 Op Weg |

WANDELTIP | België

Dagen onderweg langs een GR doet verlangen naar meer. Met elke nieuwe stap komt het einde nochtans dichterbij. Dan neem je meer rustpauzes en tijd voor diepzinnige gedachten. Soms zijn die dubbelzinnig, net niet dubieus. Is het weer wel zo goed als het eruitziet? Heeft een everzwijn een bewustzijn en verdient het de dood met de kogel? Maar, er zijn ook zekerheden. Een Grote Route als metafoor voor de grote tocht van het aardse bestaan. ÆÆ Tekst en foto’s Johan Lauwerier

Adieu Famenne Ochtend in Nettine.

Warm jaargetijde We strijken neer op een terras in Durbuy. De bekende stemming overvalt ons meteen: een opwelling van helaasheid. Want het einde is onafwendbaar. Morgen nog een etappe naar het station van Melreux-Hotton en het doek valt over GR 577. De voldoening zal groot zijn. Het is weer eens gelukt! Maar tegelijk zal weemoed ons kwellen, het besef van de eindigheid van elke tocht. Adieu de opwinding om wat nog staat te gebeuren. Op dat volgelopen zonovergoten terras daar aan de oever van de Ourthe spookt nog meer verwarring en ongerustheid door onze hoofden. Het is een late namiddag in de derde week van oktober en we zitten in een outfit voor ‘het warm jaargetijde’ zowaar verkoeling te zoeken. De weerman had nochtans laten weten dat deze dag wat frisser zou zijn. De nazomer van 2017 overtreft alle voorgaande. Heerlijk, zalig, lekker, buitengewoon en nog een reeks adjec-

| Op Weg 2017-6

tieven van die orde rollen over de terrastafeltjes. Een paar uur eerder zaten we te picknicken op een boomstam tussen de vallende blaren aan de rand van een bos. Een argusvlinder landde naast ons. Dat is toch een van die soorten wiens populatie zo fel is achteruitgegaan? Waar komt die vandaan zo laat in het jaar? En er is nog iets dat niet klopt. De kleuren in het plaatje passen wel bij het seizoen, maar de smaak en de geur zijn niet echt die van de herfst. De lucht proeft te droog en er hangt te weinig rotting in. Niettemin rollen dezelfde adjectieven door onze gedachten: heerlijk, zalig, … We sluiten onze ogen voor de felle zon en dromen weg. Maar hebben we wel het recht om onbekommerd te genieten? Wat als we binnenkort deze temperaturen optekenen in de vierde week van oktober en nog een paar jaar later in november? Hoe groot is de rek op de klimaatverandering? Hoe lang nog kunnen we, met de blik op de thermometer, onze ogen figuurlijk blijven sluiten?

Battues Op zulke momenten probeert een mens zich vast te klampen aan de resterende zekerheden. En hier in de Famenne zijn dat de battues. Het jachtseizoen is volop aan de gang en in de verte is dat goed te horen. Maar hier zijn we veilig. De plek waar de doffe slagen vandaan komen, het Bois de Petit-Han, doorkruisen we pas morgen. En waar we nu zitten, in de buurt van de Barrière de Petit-Han, waren gisteren de wandelwegen afgesloten omwille van de jacht. Dat was ik bij de planning van deze tocht te weten gekomen uit de studie van de jachtkalenders van de omliggende gemeenten. Maar ook deze zekerheid is stof voor tegenstrijdige, zowaar dubieuze gedachten. Zijn jagers natuurbeschermers? Of komen ze enkel gedreven door oerdriften, eigen aan de homo sapiens, de pret van soortgenoten bederven? Moeten we ze vervloeken, gedogen of prijzen?

Op weg naar Nettine.

De Ourthe bij Durbuy.

100 miljoen

jardair Marc Coucke deze authentieke plekken pas op het moment dat de 100 miljoen die hij wil investeren om Durbuy ‘nieuw leven in te blazen’ zijn opgesoupeerd. Voor de GRwandelaar hoeven al die geprogrammeerde avonturenparken met nog meer vertier uite raard niet. Het is sowieso een confronterende ervaring om na een dag in bos en veld op de toeristische mallemolen te belanden en met beslijkte schoenen en een rugzak door middeleeuwse winkelstraatjes te flaneren.

Hebben we voor onszelf het antwoord op die vraag al gegeven, wanneer we ‘s avonds in Les 10 Clefs in Durbuy een stoofpotje everzwijn laten aanrukken? We laten het gebeuren zonder nadenken, mild gestemd als we zijn door de ongedwongen sfeer in het slordig gezellige, oude huis met meubels van toen. Want ook dat is een garantie: een echte ‘herberg voor de nacht’ vind je altijd wel, ginds in de valleien van de Ourthe en de Lesse. Zo één waar de trap wat kraakt en de kamerdeur een beetje piept. Waar je ’s avonds ongegeneerd op sloffen kunt aanschuiven voor een bord soep van groenten uit eigen tuin. Waar de grootmeesters van hedendaagse design niet binnen zijn geraakt, maar de kamers werden heringericht in eenvoudige Engelse landelijke stijl. Auberge Le Cortil in Nettinne voldeed aan alle voorwaarden. Hopelijk vindt (ex)mil-

Adrenaline In Durbuy dachten we dus dat we er waren. Nog een korte afsluitende etappe waar toch niets meer fout kon gaan. Maar voor het definitief bereiken van de eindmeet moet je altijd met twee woorden blijven spreken. Een onvoorzien obstakel kan ook nog in de laatste kilometer opduiken. In het Bois de Grandhan, net voorbij

een hoeve waar een onvriendelijke hond de adrenaline de hoogte had ingejaagd, is het pad helemaal ondergelopen. Passage is enkel mogelijk met kniehoge laarzen. Links of rechts uitwijken kan absoluut niet. Gelukkig beheersen we nog de oude competentie van het kaartlezen en vinden we snel een alternatief. Maar dan moeten we weer voorbij die hond! Uiteindelijk zijn we zonder doorweekte of gescheurde broek op de trein gestapt. Adieu Famenne, we zullen je missen, na deze elf dagen intens samenzijn. Maar we komen nog wel eens terug, voor je stiltegebieden en panorama’s, je kapelletjes en rivieren, je zonnebloemen, vlinders, zwarte koeien en paddenstoelen; en voor je seizoenen met hun wisselende koude, grijze, heldere en warme dagen. Liefst zullen we komen vanaf oktober. Hopelijk blijven er dan nog genoeg echte herfst- en winterdagen over.

STEEKKAART 0

Barvaux

Som

Gr-Han

Pt-Han

Melreux Hotton

Haversin

te bereiken). Dag 2: Nettinne – Durbuy (19 km, overMelreux om het uur een trein naar Luik).

Nettine Baillonville

(12 km, overnachting, Haversin is om de 2 uur per trein nachting). Dag 3: Durbuy – Melreux-Hotton (14 km, in

3 N6

577

helemaal rond te maken. Dag 1: Haversin – Nettinne

Durbuy

SommeLeuze

Maffe

Info De agenda’s van het jachtseizoen vind je mits de nodige volharding

rth

wel ergens op het net. Met de zoektermen chasse, battue en de naam van de gemeente geraak je er meestal. Er is geen eenvormig-

Marche-enFamenne

Op Weg 2017

Route en bewegwijzering

heid en geen algemeen overzicht voor de hele Famenne of Ardennen. Slaag je erin de puzzel voor de periode van je tocht in mekaar te passen, dan kan je veilig op weg. Anders word je ‘sans pardon’

GR 577 – Tour de la Famenne is 170 km lang (+ 25 km varianten

teruggestuurd. En ook niet vergeten: voor mogelijke recente route-

voor een kortere tour). Dagtochten lukken prima in combinatie met

wijzigingen: www.grsentiers.org.

openbaar vervoer en een paar goed gekozen overnachtingplaatsen. In Op Weg 2017-3, 4 en 5 verscheen een planning voor acht aansluitende tochten van Hotton via Marche, Rochefort, Wellin, Beauraing

KAART

TRACK

FOTO’S

en Houyet naar Haversin. Er resten nog drie etappes om de tour

2017-6 Op Weg |

GR-NIEUWSGR-NIEUWSGR-NIEUWSGR-NIEUWSGR

Naar goede gewoonte Medewerkersweekend

Foto’s Ronald Rothwell, Erik Hendrix, Clem Verbiest, Marc Denauw

afbakenen waar je mee bezig bent. Een vereniging met bijna zesduizend leden – met een gestage jaarlijkse aangroei van enkele honderden – en vijf provinciale afdelingen beheer je niet onder het motto ‘we zien wel hoe het loopt’. En vandaag horen bij die planning ook social media, een enquête, een nieuwe responsive website, een digitale switch, workshops en LF 2.0 met icoonroutes. De Vereniging Grote Routepaden mocht dit jaar 4 X 10 kaarsjes uitblazen. Van een midlifecrisis is er evenwel geen spoor. De grote schare vrijwillige medewerkers ziet het nog helemaal zitten. Ze worden niet geplaagd door twijfels of zingevingsvragen omtrent wandelingen en fietstochten over lange afstand. Op 7 en 8 oktober kon voorzitter Gie Beirnaert op de jaarlijkse medewerkersbijeenkomst ‘naar goede gewoonte’ een honderdtal gedreven veldwerkers verwelkomen. Plaats van afspraak was het European Centre la Foresta, het klooster van de minderbroeders-franciscanen in Vaalbeek. De start van zo’n tweedaagse heeft altijd een beetje de allure van een belangrijk congres. Inschrijven, naametiket opkleven, koffie bij de eerste informele gesprekken, presentatie omtrent de stand van zaken, de verwezenlijkingen, de projecten die op stapel staan. Dat is belangrijk, goed

58 | Op Weg 2017-6

Na dit ‘theoretische’ luik werd de rest van het weekend traditioneel ingevuld met waar het werkelijk om draait: wandelen en fietsen (met de mogelijkheid tot een zijsprongetje: kanovaren op de Dijle) en onderweg alles willen weten, zien, proeven … Over hoe ze in De Kroon bierbrouwen of over de geschiedenis van het Meerdaalwoud, Heverleebos en Abdij van Park. Of over de naakten van beeldhouwende pater Rik in kunstencentrum Pro Arte Christiana. Maar op zondagmorgen, na een vrolijke avond in de bar, staan we om 9 uur fris en monter aan de start van een stevige wandeling van 24 km of fietstocht van 67 km over glibberige en heuvelende Brabantse bos- en kasseiwegen. De door de vereniging aangeboden opkikkers onderweg kwamen zeer van pas: een Musa Lova (Leuvense bananenlikeur) voor de wandelaars en een Broeder Jacob Triple voor de fietsers. (JL)

R-NIEUWSGR-NIEUWSGR-NIEUWSGR-NIEUWSGR-N

Dat doet deugd

WA NDEL G I D S

ENGING GR 126 - VERL M VAN BRUSSEGE RKE NAAR MARIEKE

Inwandeling GR 126

MIDDELPUNT VIA OPDORP, HET 29,3 KM VAN VLAANDEREN

Brussegem naar

Mariekerke

| 1

Foto’s Ronald Rothwell, Wim Patry

van GR126 - verlenging

“Prachtig weer, leuk traject, fijne ontmoetingen, nieuwe contacten, dat doet deugd”, mailde Cathy ons zondagavond 15 oktober. Nog dezelfde avond dus van de inwandeling van GR 126. En niet alleen voor Cathy en haar man, maar ook voor vele andere wandelaars was de inwandeling in Opdorp een bijzonder geslaagde dag. Er werd niet alleen gestapt, de gemeente schonk ons ook twee nieuwe wandelbomen. Van het geografische midddelpunt van Wallonië tot het geografische middelpunt van Vlaanderen, GR wijst je de weg…

verder noordwaarts verlengd van Brussegem via Opdorp tot Mariekerke (om aan te sluiten op GR 5A). Van deze verlenging bestaat nu ook een (digitale) topogids met routebeschrijving en kaartjes. Je kan hem downloaden via www.groteroutepaden.be > GR-wandelen > GR 126 deel Vlaanderen.

AGENDA

Pro memorie: GR 126 loopt over 240 km door een grote variatie aan landschappen. Oorspronkelijk was Brussel het vertrekpunt, maar later kreeg deze Waalse route een noordelijk verlengstukje tot in het Vlaamse Brussegem West-Vlaanderen (om aan te sluiten op GR 128). Via Waals-Brabant belandt de route Do 7/12: GR 130 IJzer, tussen het Fransachtereenvolgens in de SamberVlaamse Volckerinckhove en Rubrouck vallei en de Maasvallei. Na een Zo 17/12: Streek-GR Groene Gordel, Beersel stukje Lesse en het veel intie– Hoeilaaart mere Houillevalleitje eindigt Za 13/1 & zo 14/1: GR 125 Winterweekend in de route in de diep ingesneden de Viroinvallei Semoisvallei.

Wandeltochten

Antwerpen

Omdat het idee ‘van middelpunt (Opdorp) naar centre (Yvoir)’ een interessante nieuwe invulling was voor GR 126, heeft GR het pad nog

Zo 10/12: GR 564 door het Regionaal Landschap Lage Kempen, Hechel – Bokrijk Zo 17/12: GR 126 Malderen – Buggenhout – Malderen

Limburg Zo 17/12: Krijtlandpad NL, Gulpen – Slenaken Zo 14/1: Overpelt – Eksel

Vlaams-Brabant Zo 17/12: GR 564 & Streek-GR Haspengouw, Borgloon – Velm

Workshops OSMAND Wo 20/12: Leuven Do 21/12: Berchem

Alle info en inschrijven www.groteroutepaden.be > GR-activiteiten 2017-6 Op Weg |

GR-NIEUWSGR-NIEUWSGR-NIEUWSGR-NIEUWSGR Twee GR-routes genomineerd

Drie beurzen en Hicle Family

De strijd om de eretitel ‘Wandelroute van het Jaar’ is in volle gang. Na een eerste selectie door de jury van de Fiets en Wandelbeurs blijven 10 kanshebbers over. En wat zijn we trots dat twee van onze routes genomineerd zijn! Volgens de jury is het vernieuwde traject van GR 5 tussen Eben Emael en Lanaken een hele verbetering. Nu wandel je door de spectaculaire mergelgroeve en langs enkele vestingwerken van Maastricht. Het traject door De Maten is veel avontuurlijker met zijn kronkelende smalle (en vaak natte) paadjes. Het globale aandeel onverhard zit ook goed. GR 512, de vernieuwde Brabantse Heuvelroute, start met een mooie doortocht van Diest langs het oude centrum en Begijnhof. De route doet zijn naam Brabantse Heuvelroute al meteen alle eer aan. Het traject door het Meerdaalwoud is heel afwisselend en ook het reliëf verandert steeds: van vlak via vals plat tot kleine heuveltjes. Nu is het spannend afwachten tot 10 februari 2018. Maar wat de jury ook oordeelt, wij verwarmen ons aan de vele positieve reacties uit de enquête: “Een dag op een GR is genieten en tot rust komen. De sobere en efficiënte markering op het traject is kenmerkend voor de trage wegen die het Vlaamse landschap inkerven. Ik word hier blij van.” (Stefan)

In het weekend van 10 en 11 februari vindt in Flanders Expo Gent de 7de editie van de Fiets en Wandelbeurs plaats. GR is nog op zoek naar enthousiaste wandelaars die de bezoekers graag over hun wandelervaringen vertellen. Ben je vertrouwd met één of meerdere wandelregio’s en vertel jij daar graag over? Laat het weten via beurs@groteroutepaden.be. Tegelijk gaan voor de tweede keer ook e-Bike Challenge en Mount Expo door. Fietsers, wandelaars én bergliefhebbers vinden er dus alles wat ze nodig hebben. Nieuw dit jaar is Hicle Family, een parcours dat je doorheen de drie beurzen loodst naar plekken waar je terecht kan met al je vragen over fietsen of wandelen met kinderen. En ook je kinderen kunnen er veel ontdekken en doen! Wil je zelf je eigen ervaringen daarover delen? Laat het weten via beurs@groteroutepaden.be.

Op komst: nieuwe website

VALAIS/WALLIS PROMOTION/THOMAS ANDENMATTEN

Als organisatie doen we steeds ons best om ‘mee te zijn met de tijd’. Na 5 jaar vonden we het hoognodig om onze website een nieuw kostuum aan te meten. Het wordt niet zomaar een nieuw jasje, we gaan het structureel net iets anders aanpakken zodat elke gebruiker, fietser en wandelaar, sneller zijn weg vindt naar de gewenste informatie. Vandaar de keuze voor drie in plaats van één portaal. Met elk zijn eigen specifieke inhoud en doel. Kwestie van zowel het bos als de bomen te zien. Ook de broek wordt net iets stijlvoller. Met het ‘responsive’ webdesign streven we naar een optimale webervaring, ongeacht het apparaat dat gebruikt wordt om ons te bezoeken. We zijn momenteel in volle voorbereiding en hopen in de loop van januari met ons nieuw pak te pronken.

THEMALAND

Gent

INCLUSIEF GRATIS TOEGANG TOT

60 | Op Weg 2017-6

Winnaars wedstrijden oktobernummer Het arrangement in de Harz werd gewonnen door Melander de la Rivière. De wandelgids Oneindig Laagland gaat naar Geert Froyen, Marie-Claire Lardinois en Joris De Keere. De wandelgids Walking in London naar Angelique Janssens, Jan Neirinck en Anja Vanherp. De wandelgids El Kautokeino wordt opgestuurd naar Patrick Luyten, Nico Vermeulen en Lutgart Buelens. De wandelkaarten van het Wandelnetwerk Getevallei zijn voor Maria Storme, Eduard Oomens, Els Debaene, Kris De Brabander, Veerle Verbraeken, Dirk Leeten, Johan Deconinck, Johan Clymans, Wendy Schoemans en Leopold Vandenhaute. De fietsgids Munchen-Praag tenslotte is voor Rudi Janssens, Wim Meeus en Isabelle Van Durme.

Winnaars enquête Het midweekverblijf is gewonnen door Gitte Van Soom en het jaarabonnement Op Weg door Jean Neeskens. De topogids van GR 5 gaat naar Wim Heylen, de LF-overzichtskaart naar Lucas De Voght en de GR-overzichtskaart naar Geert Comyn.

Rechtzetting In vorige Op Weg sloop een foutje in het artikel over het drogestenenpad op Mallorca. Het pad kreeg zijn naam omdat de paden en muurtjes gemaakt zijn van los op elkaar gestapelde stenen zonder ‘specie’ (mortel, kalk,...) ertussen.

Zwitserland!

za 10 & Flanders zo 11 feb Expo 2018

Mount Expo

klim- en bergsportbeurs

3,50 EURO ONLINE KORTING! via fietsenwandelbeurs.be/ ticketshop/trow Bestemd voor lezers Op Weg. Niet geldig in combinatie met andere aanbiedingen.

www.fietsenwandelbeurs.be

R -NIEUWSGR-NIEUWSGR-N RESULTATEN ENQUÊTE Als organisatie vinden we het belangrijk om te blijven evolueren. Niet op basis van een ‘vinger-in-de-lucht’

uit steun aan de organisatie

gevoel maar rekening houdend met jouw mening en die van al onze volgers. Vóór- en tegenstanders. Daarom lanceerden we in juni een bevraging.

WAAROM BEN JE LID?

Deze bleef een maand online en resulteerde in de volgende bevindingen.

Op Weg magazine

korting in de webshop deelname aan activiteiten en workshops andere

extra ledenvoordelen

1600 INGEVULDE VRAGENLIJSTEN

Social Media

nieuwsbrief

website

Fiets en Wandelbeurs 46% niet-leden

54% leden

98%

is van plan lid te blijven!

publicaties

andere wit-rode streepjes!

HOE HEB JE GROTE ROUTEPADEN LEREN KENNEN?

Op Weg magazine

mond-aan-mond reclame

30%

Op Weg heeft een

niet-leden leest wel Op Weg.

groot lezersbereik

In wachtzalen, via de bibliotheek

In 2/3 van de gevallen leest

of ze lenen een nummer van

meer dan één persoon Op Weg.

een kennis, vriend of familie

Op Weg IS een fris

55%

75%

is geïnteresseerd in

kiest bestemmingen dichtbij

een digitale versie van Op Weg

Vlaanderen, Wallonië en

voornamelijk als aanvulling

buurlanden. Hoe verder weg

op de papieren versie.

hoe minder populair.

en boeiend magazine dat bij ons volledig wordt uitgelezen. Doe zo verder! - Dimitri 2017-6 Op Weg |

60%

O t t t

t t

8,5/10

is de gemiddelde score

van de respondenten is

gedetailleerde route-informatiee

die onze webshop krijgt

tussen de 50 en 70 jaar.

kant-en-klare tochtennnnnnnnnnnnn

tttttttttttttttttttttttttt

............

praktische informatieeeeeeeeeee

ttttttttttttttttttttt

.....................

eeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee

ttttttttttttttttttttttt

de nieuwe topogidsen met beschrijving in beide richtingen zijn echt top!

50%

e t

t kaarten

gebruikt vaak tot altijd de

altijd tot vaak gebruikttt

bijhorende topogids of kaart

tttroutebeschrijving ggggggvaak geraadpleegdd

- Jacqueline

tt t tt .t

Hoge wandelfrequentie eeeeeeeeeeee

55%

eeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee

stapt gemiddeld

eeeeeeeeeeeeeeeeeeeee

16 Ã 25 km per tocht

eeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee

tttttttttttttttttt

ttt

eet

WELK TYPE TOCHT VERKIES JE? 4tt lus- of dagtocht

e WAT IS DE MEERWAARDE VAN GR-PADEN IN VLAANDEREN? de betrouwbaarheid en kwaliteit van de paden

60%

wandelt met gps

62 | Op Weg 2017-6

de duidelijke, eenvoudige en goede bewegwijzering de mooiste paden die je brengen waar je anders niet zou komen het doorgaande karakter, het doorkruisen van een landschap de rust en natuurschoon

doorgaand van a naar b

geen voorkeur 25%

Ik wil de organisatie

10%

WELK TYPE TOCHT VERKIES JE? 65% lus- of dagtocht

danken voor de verrassende routes. Ik heb Vlaanderen veel beter leren kennen.

50%

fietst gemiddeld 35 Ã 65 km per tocht 12% meer dan 65 km

- Nicolaesz

WAT IS DE MEERWAARDE VAN LF-ROUTES IN VLAANDEREN? de langere afstand, interessant voor meerdaagse tochten

50%

fietst met gps waarvan 1/2 vaak tot altijd.

de duidelijke en eenvoudige markering mooie routes leiden je via rustige wegen langs ongekende plekken de diversiteit het internationaal karakter

ZONDER ZORGEN, IN TOF GEZELSCHAP EN AAN EEN SCHERPE PRIJS

FIETSMEERDAAGSE IN DE OOSTKANTONS Trap je mee?

4 DAGEN - 3 NACHTEN 7 TOT EN MET 10 JUNI 2018 DIVERSE OVERNACHTINGSFORMULES

Meer info? www.groteroutepaden.be > Activiteiten 2017-6 Op Weg |

Te koop in de webshop op www.groteroutepaden.be (bestellingen worden per post opgestuurd)

10% korting voor GR-leden Snelle service in drie stappen 1 bestelling (online) 2 betaling (online met PayPal of via overschrijving) 3 levering via Bpost Ons secretariaat helpt je graag ! Bel 03 232 72 18 of mail naar info@groteroutepaden.be

l e k n i w ) b e w ( GR t topogidsen, n e im rt o s s a t o Gro andelkaarten fietskaarten en w

Foto Ronald Rothwell

RECENT IN ONZE WEBSHOP GR 57 Sentiers de l'Ourthe

Fietskaarten

Alta Via Leden € 10,76 Niet-leden € 11,95

Waalse topwandeling Leden € 16,02 Niet-leden € 17,80

Wandelgidsen en -kaarten • GR overzichtskaarten van België en Nederland (1/300.000) • alle Vlaamse en Waalse GR-topogidsen • Dagstappergidsen, Stationsstapper en Treinstapper

GR 512

La Catalogne... à pied

Brabantse Heuvelroute Leden € 13,50 Niet-leden € 15,00

Spaanse Pyreneeën Leden € 9,72 Niet-leden € 10,80

• Franse GR- en PR-gidsen (op bestelling, levertijd van ca. 3 weken) • de Nederlandse LAW-gidsen

Fietsgidsen en -kaarten • LF-, RAVeL- en RV-overzichtskaart van België (1/250000) • LF-fietsgidsen van Vlaanderen en Nederland • Rando-Vélo fietsgidsen en -fiches van Wallonië • De langeafstandsroutegidsen van Pirola en Benjaminse • Vlaamse Fietskaarten van Falk • Gps-routeplanner

64 | Op Weg 2017-6

LAW 15

Westerborkpad Leden € 16,83 Niet-leden € 18,70

Van Goghroute

Van Eindhoven naar Parijs Leden € 20,25 – Niet-leden € 22,50

OPMERKELIJK

Dymph Dressen dtp/graphic designer Gaickingahof 13 9801 EC ZUIDHORN t +31 (0)594 750 514 m +31 (0)6 44 90 68 69 dressen@dymphdesign.nl www.dymphdesign.nl

Dymph Dressen dtp/graphic designer Gaickingahof 13 9801 EC ZUIDHORN t +31 (0)594 750 514 m +31 (0)6 44 90 68 69 dressen@dymphdesign.nl

Fietswenskaart Stuur jij wenskaarten met kerst of nieuwjaar? Dan kan je bij de Fietsvakantiewinkel terecht voor leuke kaarten die in een origineel fietskleedje gestoken zijn. De bestemmeling krijgt het er ongetwijfeld warm van…

Lezers van dit blad krijgen bovendien korting: met de kortingscode ‘owfietsgeluk2018’ (in te vullen bij het afronden van uw bestelling) kost een set van 5 kaarten je € 2,45 in plaats van € 2,95. Ongeacht welke kaart of combinatie. Ga naar https://webshop.fietsvakantiewinkel.nl en zoek op ‘kerstkaart’.

www.berghut.be info@berghut.be

Korting voor lezers Op weg Gebruik de kortingscode ‘owfietsgeluk2018’

Uw materiaal en kleding voor elke outdooractiviteit

COLUMN

COLOFON

Volgend nummer

Op Weg februari 2018 Reportages

De blinde wandelaar Iedereen kent ze wel, die oude rakkers die je passeert bij het krieken van de dag, wanneer ze hun hond uitlaten. Maar deze keer, onderweg op de Moezelsteig, was het anders. Naarmate hij naderde, zag ik zijn witte blindenstok. “Ik wist dat je me zou aanspreken”, zei hij lachend. “Al van een meter of tien terug. Je stap werd zachter en trager naarmate je dichterbij kwam. Weet je, hier passeert wel wat volk, maar het gekraak van de kiezeltjes vertelt me wie eraan komt. Je bent duidelijk een getraind wandelaar, maar ook een heel nieuwsgierige.” Deze oude man deed me verstomd staan. Ik ruik en luister altijd heel intens wanneer ik op stap ga, maar ik wandel toch vooral met mijn ogen. Ik geniet van alle plaatjes onderweg en achter elke hoek ben ik nieuwsgierig naar hoe het er zal uitzien. Elke tocht heeft zijn geluiden en geuren, maar is toch vooral een aaneenschakeling van beelden. Hoe kan je dan wandelen als je niets ziet? Hoe kan je van wandelen genieten als je blind bent?

GR 5A

Zwitserland

Moezelsteig

Elzas

Op Weg is het tweemaandelijks magazine van Grote Routepaden vzw Grote Routepaden onderhoudt in Vlaanderen 3.680 km wit-rood en geel-rood bewegwijzerde GR-wandelpaden en 1.500 km met bordjes gemarkeerde LF-fietsroutes. Meer info op www.groteroutepaden.be.

Contact

GR-Secretariaat, Beatrijslaan 72, 2050 Antwerpen, + 32 3 232 72 18, info@groteroutepaden.be GR-coördinator: barbara.dessein@grote routepaden.be, + 32 2 504 03 15 LF-coördinator: reen.simoen@groteroute paden.be, + 32 2 504 03 11 Op Weg: opweg@groteroutepaden.be, + 32 496 606 553

Opmaak en druk

Vanden Broele, www.vandenbroele.be

Reclameregie

Media Surplus, niels@media-surplus.be, + 32 484 74 79 93

Abonnement

Jaarabonnement (6 nummers): € 35 / € 33 bij domiciliëring / € 40 voor Nederland. Schrijf het lidgeld over op rekeningnummer BE 62 4111 0569 7161 BIC = KREDBEBB met als mededeling ‘lidmaatschap + naam + adres’.

“Vroeger kon ik zien en wandelde ik rondkijkend zoals jij. Nu ik blind ben, loop ik nog elke dag dezelfde tocht door de wijngaarden. Ik ruik de aanbrekende lente door de veranderende geur van de aarde; ik ervaar de naderende herfst door het tikje fris in de avondwind; de zon op mijn huid vertelt me hoe blauw de lucht is. En aan het geluid van de betrapte kiezelsteentjes, weet ik wie eraan komt.”

Christina Bloem, Peter Cristiaensen, Patrick Verstuyft

Als abonnee ben je ook lid van Grote Routepaden en heb je recht op tal van voordelen: 10% korting in de GR-webwinkel, een bon van € 5 voor een overnachting in een Vlaamse jeugdherberg, toegang tot het archief van Op Weg (gaat terug tot 2003) en tot een databank met overnachtingsplaatsen en pitstops langs GR- en LF-routes en deelname aan provinciale wandelen fietstochten. www.groteroutepaden.be

Redactie

Losse nummers: 6,50 €

Ik stond nog meer versteld. Wat een bijzondere ontmoeting! Na wat koetjes-en-kalfjes liep ik verder. Maar toen ik me aan de eerste bocht van het pad omdraaide, stond hij naar me te zwaaien… Ook dat had hij perfect aangevoeld.

Guido De Beucker, Kathy Van Crombruggen, Annelies Claes, Griet Bouciqué, Wim Patry, Yanick Bos, Yannick, Cedric en Francis De Pauw, Marjanne Sevenant, Ridha Guerfal, Ronald Rothwell, Clem Verbiest, Marc Denauw, Erik Hendrix

Verantwoordelijke uitgever

Gie Beirnaert

Hoofdredacteur Peter Cristiaensen

Eindredactie

Christina Bloem, Barbara Dessein, Ignace Fermont, Tom Langmans, Johan Lauwerier, Hilde Leemans, Guy Raskin, Luc Verdegem, Katrien Seynaeve, Reen Simoen, Annie Thys, Wim Vandamme, Marc Vandoren, Guido Vandroemme, Ward Van Loock, Bart Van Santvliet en Steven Vermeylen

Overname van (delen van) artikels uit dit tijdschrift is toegestaan mits bronvermelding en schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur.

Werkten mee aan dit nummer

Cartografie

Bart Vermeyen

Marc Vandoren, Guy Raskin, Wim Vandamme

Coverfoto

Johan Lauwerier (Streek-GR Vlaamse Ardennen, op naar Kwaremont)

66 | Op Weg 2017-6

Deze publicatie wordt gedrukt op papier waarvan de oorsprong gecertificeerd wordt door FSC® (Forest Stewardship Council®). Dit label promoot verantwoord bosbeheer gekoppeld aan sociaal en ecologisch verantwoord ondernemerschap. Grote Routepaden vzw verzekert op deze manier dat het papier met respect voor het milieu werd geproduceerd.

Zet het voorjaar goed in! wandelvakanties voorjaar 2018

VOORDELEN VOOR LEZERS ‘OP WEG’

25 korting/persoon

Govaka & Pasar

€

met kortingscode ‘GR’

10 korting/persoon

+€

bij boeking vóór 31/12

ZWARTE WOUD SNEEUWWANDELEN

VANAF

VOORJAARSTREKKING HEUVELLAND

VANAF

€ 545

€ 239

KASTELLAUN (DUITSLAND)

VANAF

€ 399

€ 510

€ 204

€ 364

inclusief halfpension, Nederlandstalige begeleiding van 18 tot 24 februari 2018

inclusief halfpension, Nederlandstalige begeleiding van 16 tot 18 maart 2018

inclusief halfpension, Nederlandstalige begeleiding van 9 tot 13 april 2018

KOM NAAR ONZE REISBEURS ‘VAKANTIE-IDEE’ OP 10 DECEMBER 2017 IN RANST. MAAK ER KENNIS MET ONS AANBOD EN MET ONZE REISBEGELEIDERS. MEER INFO: WWW.GOVAKA.BE Info en reservaties: Reisbureau Govaka & Pasar - tel. 02 246 52 46

Geef een abonnement cadeau

En ontvang zelf een paar reflecterende handschoenen + maak kans op een weekendje weg !

Op zoek naar een origineel eindejaars cadeau voor familie of vrienden die graag wandelen of fietsen? Aarzel niet en stuur hen een jaar lang ‘Op Weg’. Voor slechts €35 schenk je een jaarabonnement met alle bijkomende voordelen. Een inspirerend geschenk dat elk nummer opnieuw verrast!

Zelf maak je kans op een weekendje weg in B&B Amberhoeve en krijg je sowieso een paar reflecterende outdoor handschoenen cadeau van het Belgische merk WOWOW* (t.w.v. € 21,95). Windproof, ademend, met een perfecte pasvorm en een heerlijk warme fleece vanbinnen. De ideale partner voor je winterse tochten. * zolang de voorraad strekt

HOE DOE JE DAT?

Surf naar www.groteroutepaden.be Op Weg > Geschenkabonnement en vul jouw gegevens én die van de gelukkige in.

Na betaling sturen wij jou een geschenkbon en de handschoenen toe. Op 1 februari 2018 verloten we een overnachting voor twee personen in B&B Amberhoeve gelegen in het hart van de Vlaamse Ardennen, vlakbij de Vlaanderen Fietsroute, de Streek-GR Vlaamse Ardennen en GR 129. Meer info op www.amberhoeve.be.