goesting in de toekomst Horecaplan Ba rt To m m e l e i n Ri k Da e m s Nele Lij n e n No ël Sla n g e n
10 punten voor de horeca: Respect en een aangepast statuut. Ons land telt 50.000 horecazaken met in totaal 125.000 werknemers. Dat zijn er zeer veel in vergelijking met het buitenland. Historisch is de sector voor haar overleven te sterk aangewezen op zwartwerk en zwart geld. Met de invoering van de geregistreerde kassa wordt de sector geconfronteerd met transitieproblemen, die 30.000 jobs kunnen kosten. De sector is kwalitatief hoogstaand, vormt een van de troeven van ons land, maar is ook fundamenteel economisch ongezond. Het horecamemorandum van Open Vld beschrijft 10 principes en voorstellen om de sector te helpen met een succesvolle transitie en om ruimte te creëren voor toekomstige groei en nieuwe jobcreatie. Dit memorandum bevat de visie van Open Vld over hoe je een toekomst creëert voor de horeca en bovendien tewerkstelling en groei creëert. Voorstellen van eender welke politieke partij worden nooit zomaar overgenomen, maar moeten een proces van onderhandeling door dat afhankelijk is van gedeelde doelstellingen tussen partijen en het gewicht van een partij. Voor Open Vld moet evenwel iedere wijziging en evolutie in de geest van deze visietekst gebeuren.
1. Gelegenheidsarbeid, zijnde mensen die naast een bestaande job bijspringen in de horeca kunnen dit doen in het systeem van de flexi-jobs, wat betekent dat zij een bevrijdende bijdrage fiscaal en parafiscaal van 25% loonlasten betalen. Gezien het fiscaal-gunstige systeem en de registratie van alle inkomsten is bijkomende registratie van personeel niet noodzakelijk. Het uitgangspunt is immers dat als horeca-ondernemingen niet over zwart geld beschikken ze ook niet zwart kunnen of willen betalen. 2. Er wordt een gecombineerd horeca-statuut ingevoerd, de fulltime forfaitbaan. Een full-time-medewerker in de horeca geniet een forfaitair basisloon gelijk aan de heersende basislonen dat voor iedereen gelijk is, waarop de gewone belastingen en sociale lasten betaald worden. Bovenop dit forfaitair loon kan de horeca-medewerker onbeperkt toeslagen ontvangen zoals loon bovenop dit basisbedrag, toeslagen, overuren en fooien waarop een bevrijdende bijdrage betaald wordt van 25% waarin zowel de belasting als de sociale bijdrage vervat zit. Uiteraard gelden de verlagingen van de loonkosten die Open Vld in haar Groeiplan voorstelt daarnaast ook voor de horeca. 3. Horeca-medewerkers in een fulltime forfaitbaan zijn vrij om in onderling overleg en in volle flexibiliteit overeen te komen wanneer en hoe deze uren gepresteerd worden. Bij een fulltime forfaitbaan is voorafgaandelijke registratie van uren niet noodzakelijk gezien bedrijven niet langer over zwarte inkomsten beschikken. Overuren kunnen enkel gevraagd worden indien hier tegenover minimaal een proportionele vergoeding staat of als deze uren op andere momenten kunnen teruggenomen worden. Als registratie van tewerkstelling nog nodig is moet deze geïntegreerd worden in de geregistreerde kassa om de administratieve last te verlichten. 4. Er moet een charter komen tussen sector en controlediensten over de uitvoering van controle’s. Ambtenaren moeten hun controles uitvoeren met respect voor de bedrijfsvoering en de klanten. Het is hen daarom niet toegestaan om klanten, bediening of productie te hinderen. De uitbaters hebben het recht om tijdens een controle eerst alle klanten te verzorgen, wat betekent dat de controleurs de uitbaters tussen de 0 (geen cliënteel) tot 3 uur (restaurant bij start van de service) geven. De horeca-uitbaters dienen de controleurs met respect te behandelen. Regelmatig terugkerende controles worden gebundeld in één basisinspectie die op éénzelfde moment gebeurt waarbij de controleur een kaartje aan de gecontroleerde moet overhandigen met zijn persoonsgegevens, welke dienst met welk doel de controle uitvoert en welke rechten de gecontroleerde heeft. 5. De boete ‘309%’ is decennia geleden ontstaan voor ‘geheime commissielonen’ die bijvoorbeeld in het buitenland betaald werden. Deze toepassen in normale bedrijfscontext is niet aanvaardbaar en moet afgeschaft en moet vervangen door een redelijk systeem van boetes en sancties. Vandaag wordt de 309% onterecht gebruikt voor fooien en andere vaak te goeder trouw anders gekwalificeerde inkomsten.
6. Horeca-kosten moeten 100% aftrekbaar zijn wanneer bedrijven kiezen voor een ‘gemotiveerde aftrek’, wat betekent dat alle horeca-uitgaven gemotiveerd worden op hun professioneel karakter. Horeca-uitgaven zijn slechts voor 66% aftrekbaar indien een bedrijf kiest voor het systeem zonder motivatie. In dat geval zijn alle binnenlandse horeca-uitgaven aftrekbaar zonder motivatie en zonder uitzondering voor bepaalde dagen of gelegenheden, gezien er al een belasting vervat zit in de beperkte aftrekbaarheid. 7. Wij geven voorrang aan een versterking van het sociaal statuut en bij een onderhandeling zijn de middelen steeds kleiner dan de behoeften die op tafel liggen. Open Vld steunt echter iedere btw-verlaging waarrond een consensus kan gevormd worden. Vooral producten waarop de btw in de handel lager is dan in de horeca vergen een aanpassing. Bij een afschaffen van de 10%-regel bij de invoering van de kassa is een uitbreiding van de BTW-verlaging op dranken in die zin noodzakelijk. 8. De vergunningen en basisvereisten om een horecazaak te openen, vallen onder het principe van de “lex silencio positivo”. Dat wil zeggen dat als de overheid de termijnen voor een aanvraag van een vergunning laat verlopen zonder te antwoorden, het hotel, het restaurant of het café in orde is. Op Vlaams niveau mogen de nieuwe bevoegdheden niet leiden tot nog meer regelgeving. De vergunning ‘schenken van sterke dranken’ en ‘aanmelding openingstaks’ moeten worden afgeschaft. 9. Fraude kan nooit een legitiem economisch systeem zijn, omdat dit ongelijkheid en concurrentievervalsing binnen de horeca veroorzaakt. De fiscale diensten mogen in deze transitieperiode zichtbare verwitting niet aangrijpen om aanslagen met terugwerkende kracht te vorderen. 10. De overheid moet op korte termijn deze batterij maatregelen activeren, die in pakket aan de sector worden aangeboden. De horeca-ondernemingen kunnen gebruik maken van deze maatregelen mits bannen van zwarte activiteiten en volledig gebruik van de geregistreerde kassa. Horeca-uitbatingen die niet in dit nieuwe systeem stappen (bijvoorbeeld omwille van nakende beëindiging van de activiteiten) krijgen gefaseerd de kans de transitie door te voeren. De ondernemingen krijgen de kans om met deze maatregelen om hun zaak gefaseerd te professionaliseren.