wykluczyć. Rozwiązania, które mają na celu pokrycie znacznie częściej występujących zdarzeń – skutkujących mniejszą stratą, np. strukturalne zawirowania na rynku pracy czy przejście na emeryturę – ale też przysporzyć oczywistych i istotnych zewnętrznych korzyści społecznych, mogłyby być zawarte w programie minimalnego gwarantowanego wsparcia. W pozostałych trzech pierścieniach odpowiedzialność za finansowanie stopniowo przesuwa się z zasobów wyłącznie publicznych w kierunku finansowania przez gospodarstwa domowe czy same jednostki. Jednocześnie odpowiedzialność za zapewnienie zabezpieczania społecznego zmienia się z bezpośrednio oferowanego przez państwo na dostarczane przez rynek prywatny. Zmiany technologiczne, które niewątpliwie są jednym z czynników powodujących zamęt na rynku pracy, dają jednocześnie rządom możliwość odejścia od lub wręcz przeskoczenia (pominięcia) dominujących wciąż rozwiązań epoki przemysłowej i zaoferowania obywatelom i mieszkańcom bardziej skutecznego modelu podziału ryzyka. Program bezpośredniego transferu świadczeń (Direct Benefit Transfer) w Indiach – będący przykładem innowacyjnego wykorzystania technologii cyfrowej w zakresie transferu środków pomocowych bezpośrednio na rachunki bankowe najbiedniejszych osób – pokazuje, co jest obecnie możliwe dzięki postępowi technologicznemu. W Ghanie program Pracochłonnych Robót Publicznych (Labour Intensive Public Works) upowszechnił cyfryzację i na szeroką skalę zaczął wykorzystywać maszyny biometryczne, dzięki czemu czas płatności skrócił się z czterech miesięcy do tygodnia. Bank Światowy inwestuje obecnie 15,1 mld dolarów w systemy dostaw i powiązane technologie. Platformy, takie jak rejestry społeczne, dowody osobiste czy systemy płatności, umożliwiają dotarcie do wykluczonych dotychczas osób. Przykładowo, ok. 75 tys. dziewcząt i kobiet w Zambii mieszkających na terenach wiejskich może obecnie wybrać formę, w jakiej chce otrzymywać płatności elektroniczne: za pośrednictwem banku, przy użyciu portfela mobilnego, czy też przy wykorzystaniu przedpłaconej karty debetowej. Do 2028 r. w Afryce Zachodniej podstawowa platforma ewidencji ludności ma objąć 100 mln ludzi. W Indonezji program transferu gotówki dotarł do 10 mln ubogich gospodarstw domowych, rozsze-
O zmieniającym się świecie pracy i zabezpieczenia społecznego
57