Ekspert Zieleni 02 by ONYSKO

ekspertzieleni.pl

02/2014

BEZPŁATNY MIESIĘCZNIK PROFESJONALISTÓW BRANŻY OGRODNICZEJ

TRENDY NOWOŚCI SEZONU 2014 GARDENIA 2014 CHRISTMASWORLD 2014

DEKORACJE NA ŚWIATOWYM POZIOMIE!

ORCHIDEA, KRÓLOWA ROŚLIN DONICZKOWYCH

7 PORAD JAK ZWIĘKSZYĆ SPRZEDAŻ

04 - 11 12 - 17

Szanowni Czytelnicy,

NOWOŚCI

PULS RYNKU

Christmasworld 2014 - Dekoracje na światowym poziomie! Targi GARDENIA 2014

18 - 23

PRAWO I BIZNES

Firma rodzinna - szanse i zagrożenia Ministerstwo Gospodarki szykuje zmiany korzystne dla podatników Nowe zasady odliczania VAT-u od samochodów

24 - 31

OGRODOWE TRENDY

Wiosenne nawożenie trawników Iglaki po zimie Storczyki wciąż na topie!

32 - 36

PRZESTRZEŃ MIEJSKA

Jakie rośliny sadzić na placach zabaw?

37 - 46

NOWOCZESNA SPRZEDAŻ

Jakie promocje są skuteczne? Hurtownia 24/7 czyli... Pulpit Kontrahenta HORTICO SA Zmień swój biznes z Nowym Rokiem

Za nami pracowity pierwszy kwartał roku, który upłynął pod znakiem targów zarówno branżowych, jak i zatowarowaniowych. Z roku na rok zwiększa się rola i znaczenie targów w branży ogrodniczej. Największe z nich – Targi Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu GARDENIA zgromadziły ponad 21 tysięcy osób, natomiast Targi Christmasworld odnotowały rekordową liczbę wystawców – prawie 3 tysiące z 65 krajów świata! Dzięki takim imprezom poznajemy trendy na nadchodzący sezon, mamy okazję zapoznać się z nowościami i produktami, które będą napędzały sprzedaż. Podczas tych imprez nie zabrakło też różnego rodzaju wystaw tematycznych, konferencji, warsztatów i spotkań z ludźmi z branży. Teraz jednak zaczyna się najbardziej gorący okres – wiosna, początek sezonu ogrodniczego! W tym numerze skupiliśmy się na dwóch tematach. Pierwszy z nich, jest typowo branżowy i dotyczy rynku nawozów wiosennych zarówno do trawników, jak i iglaków. Z naszych badań wynika, że te dwie kategorie nawozów najlepiej sprzedają się właśnie na początku sezonu. Drugi wiodący temat to pierwszy artykuł z cyklu omawiającego specyfikę, problemy i zagrożenia dla firm rodzinnych. Ponieważ większość przedsiębiorstw związanych z branżą ogrodniczą to firmy rodzinne, wierzymy, że poruszane w tekstach tematy i wskazywane rozwiązania będą dla Państwa interesujące. W pierwszym artykule z tej serii przedstawiamy charakterystykę polskich firm rodzinnych, które ze względu na stosunkowo niedługi, w porównaniu z Europą Zachodnią, okres działalności równią się od tych funkcjonujących na Zachodzie. Jednak mimo tych różnic, chociażby w samej strukturze przedsiębiorstw, napotykają na podobne, niezależne od miejsca działalności czy branży, problemy. Jednym z nich jest sukcesja, która powoli zaczyna dotyczyć coraz większej ilości firm, szczególnie tych, które rozpoczynały działalność w latach 80-tych. Zapraszam do lektury!

Redaktor Naczelna

ekspertzieleni.pl

02/2014

Bezpłatny miesięcznik profesjonalistów Branży ogrodniczej

DYREKTOR GENERALNY Marcin Patek, m.patek@ebmg.pl

trendy nowości sezonu 2014

REDAKTOR NACZELNA Katarzyna Włodarczyk k.wlodarczyk@ekspertzieleni.pl

gardenia 2014 christmasworld 2014

dekoracje na światowym poziomie!

orchidea, królowa roślin doniczkowych

WYDAWCA Business Media Group s.c. ul. Powstańców Śląskich 85/170 01-355 Warszawa

7 porad jak zwiększyć sprzedaż

PROJEKT GRAFICZNY mariusz@brandclaim.pl

REKLAMA – WYŁĄCZNY BROKER Content Media www.contentmedia.com.pl ul. Rozbrat 44a lok.219 00-419 Warszawa

DRUK Paper&Tinta

Małgorzata Marciniak tel. 530 614 040 malgorzata.marciniak@contentmedia.com.pl Aneta Kępka tel. 507 120 681 aneta@contentmedia.com.pl

Wydawca i redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam i nie zwraca materiałów niezamówionych. Zastrzegamy sobie prawo do skracania i adiustacji tekstów. Przedruk w całości lub w części możliwy jedynie po uzyskaniu pisemnej zgody Wydawcy.

NOWOŚCI

Faworyt GYK51BS750N4W1-V Importer sprzętu ogrodniczego Biuro Handlowo-Usługowe Andrzej Krysiak proponuje nowość - kosiarkę Briggs & Stratton serii DOV 750EX - 161 cm³. Szerokość koszenia wynosi 51 cm, pojemność kosza to 65 l. Urządzenie posiada łożyskowane koła 8''/11'', 6-stopniową centralną regulację wysokości koszenia, mulcher, boczny wyrzut, funkcję mycia obudowy, wskaźnik napełnienia kosza, miękki uchwyt, panel na napoje, regulację prędkości jazdy oraz napęd.

Texas Vision 700R Jedną z najmniej wdzięcznych prac w ogrodzie jest przekopywanie ziemi. To bardzo czasochłonne zajęcie, które ponadto kosztuje nas wiele energii. Importer sprzętu ogrodniczego Biuro Handlowo-Usługowe Andrzej Krysiak poleca nowość na sezon wiosenny – glebogryzarkę spalinową Texas Vision 700R. Urządzenie napędza silnik Subaru o mocy 6,0 KM. Wyposażone jest w 2 biegi w przód oraz 1 bieg w tył. Szerokość robocza to 36 – 64 – 85 cm, a maksymalna głębokość pracy - 38 cm. Glebogryzarka ma dzielone noże, regulowany uchwyt (pion – poziom), wbudowaną tylną konsolę. Do narzędzia można podłączyć: pług obracalny, obsypnik, kultywator, kopaczkę do ziemniaków, grabie, przyczepkę z siedzeniem, motyki oraz pług do odśnieżania. Waga urządzenia to 81 kg.

Cyfrowy sterownik nawadniania Lider w produkcji węży ogrodowych i akcesoriów Cellfast proponuje moduł sterujący z czytelnym wyświetlaczem ułatwiającym programowanie płynne sterowanie nawadnianiem . Urządzenie pozwala na indywidualne zaprogramowanie dni oraz czasu nawadniania (istnieje możliwość ustawienia 2 indywidualnych cykli nawadniania w ciągu dnia). Ustawienie czasu pracy urządzenia może być automatyczne lub manualne. Sterownik informuje o niskim poziomie naładowania baterii. Zakres nawadniania wynosi od 1 minuty do maksymalnie 99 minut. Urządzenie ma możliwość programowania tygodniowego przebiegu nawadniania z podziałem na poszczególne dni tygodnia.

Ekspert Zieleni | ekspertzieleni.pl

Wąż ogrodowy - MULTIFLEX Cellfast przedstawia nowość - 4 warstwowy wąż ogrodowy, w którym wewnętrzna warstwa wykonana jest z tworzywa nadającego się do kontaktu z żywnością. Produkt wykonany został w technologii velvet – jest bardzo elastyczny i przyjemny w dotyku. Jego struktura jest wyjątkowo odporna na zarysowania i uszkodzenia mechaniczne. Wąż nie skręcająca się, jest odporny na powstawanie supłów blokujących strumień wody oraz na promienie UV oraz osadzanie glonów wewnątrz węża. Jego trykotowy oplot (ATS VARIANT™) wykonany jest z poliestrowej przędzy najwyższej jakości. Produkt nie zawiera kadmu, baru i ołowiu. Producent gwarantuje doskonałe właściwości użytkowe w zakresie temperatur –20/+60OC.

Bazylia cytrynowa

Słonecznik - nasiona na kiełki

Przedsiębiorstwo Handlowo – Nasienne W. Legutko proponuje nowość w serii nasion ZIOŁOWY OGRÓD - bazylię cytrynową. To roślina jednoroczna o wysokości ok. 35 cm, której liście mają cytrynowy aromat. Świeże liście doskonale sprawdzają się jako dodatek do potraw kuchni azjatyckiej, w szczególności do dań z ryb i z owoców morza, można je także stosować do deserów i aromatyzowania napojów. Suszone można dodawać (w niewielkich ilościach ze względu na silny aromat) do twarogu, sosów, pizzy, zapiekanek, pieczonych mięs i ryb. Wypijanie naparu z liści łagodzi kaszel, wzmaga apetyt, korzystnie wpływa na układ trawienny.

Przedsiębiorstwo W. Legutko PH-N poszerzyła swoją serię nasion SMAK ZDROWIA o nasiona na kiełki słonecznika. Dostarczają one organizmowi fosforu i wapnia, który wzmacnia kości i zęby oraz niezbędnego w procesie krwiotwórczym żelaza. Dodatkowo zawierają również magnez, potas oraz miedź i cynk. Powinni je włączyć do diety narażeni na niedobór tych pierwiastków wegetarianie. Są także bogatym źródłem witaminy D, oraz białka i nienasyconych kwasów tłuszczowych.

ekspertzieleni.pl | Ekspert Zieleni

NOWOŚCI

Bezpieczeństwo i wydajność w lekkiej formie Cięcie drewna kominkowego, ścinanie drzew czy przycinanie gałęzi to czynności, które większość z nas regularnie wykonuje. Do tych prac Husqvarna poleca dwa modele: spalinową pilarkę Husqvarna 236 i elektryczną Husqvarna 321 EL.

Model Husqvarna 236 jest idealny do podkrzesywania, mniej intensywnego cięcia i użytku podczas prac przydomowych. Łatwy do uruchomienia i obsługi dzięki takim cechom jak ergonomiczny kształt, przyjazna technologia oraz dużej mocy silnik X-Torq®, który zapewnia mniejsze zużycie paliwa i niską emisję spalin spełniając tym samym najostrzejsze normy ochrony środowiska.

Natomiast model 321 EL to najpotężniejsza pilarka elektryczna do 230 V w ofercie Husqvarna. Dostarcza 2000 W mocy, co odpowiada pilarkom spalinowym o 2,8 KM. Wysoko rozwinięta ergonomia oraz wąski korpus sprawiają, że pilarka jest wyjątkowo łatwa w obsłudze. Mechaniczna i elektroniczna ochrona przed przeciążeniem spowalnia silnik, kiedy łańcuch podskakuje. Pilarka zapewnia bezpieczeństwo dzięki zatrzymywaniu czasu przed jedną sekundą.

Ekspert Zieleni | ekspertzieleni.pl

fot: Husqvarna AB

Nakrycia na meble ogrodowe Wykonane z ceraty nie popsują dobrej zabawy i wspólnego grillowania, ponieważ w razie zabrudzeń, z łatwością je wytrzemy. Żywe kolory i ciekawe wzory wprowadzają wesoły wiosenny nastrój. Dostępne rozmiary i kształty pozwalają dobrać nakrycia na stół okrągły, kwadratowy i prostokątny. Ceny: nakrycie prostokątne na stół 70x240 cm i 25x220 cm na ławy cena 59,99 zł nakrycia okrągłe o średnicy 155 cm (cena 21,99 zł) kwadratowe 100x140 cm cena 16,99 zł

Lampy i lampiony ogrodowe Oświetlenie proponowane przez firmę KiK wprowadzi klimatyczny nastrój wokół domu i w ogrodzie. Zapalone wieczorem dadzą delikatne światło, które doświetli również drogę wiodącą przez ogród lub wejście na posesję. Niewielkie lampy solarne i dekoracyjne ażurowe lampiony będą również piękną dekoracją. Dzięki bogatej palecie barw dekoracyjnych elementów, z których są wykonane, stworzymy zachwycającą kompozycję. Ceny: metalowe lampiony ażurowe 21,99 zł lampy solarne od 16,99 zł

ekspertzieleni.pl | Ekspert Zieleni

NOWOŚCI

Poduszki na krzesła, stołki i leżaki ogrodowe Poduszki na krzesła, stołki i leżaki ogrodowe wprowadzą przytulny klimat w zaaranżowanym z wdziękiem ogrodzie. Z oferty sklepów KiK możemy wybrać poduchy o klasycznym kraciastym wzorze, utrzymanym w czerwonej stylistyce lub modele w stonowanych barwach, podkreślających urok otaczającej natury. Poduchy poza estetyką, pełnią również funkcję praktyczną, która przekłada się na komfort domowników. Miękkie siedziska, wyściełane puszystym wsadem, będą wygodnym oparciem, które możemy dostosować do rozmiarów mebli ogrodowych. W ofercie sklepów KiK dostępne są poduchy o wymiarach 120x50x6 cm na leżaki ogrodowe z wysokim oparciem, jednoczęściowe poduszki o wymiarach 79x38x2 cm dostosowane do krzeseł z krótkim oparciem oraz poduszki o wymiarach 40x40x8 cm przeznaczone na krzesła i stołki kwadratowe. Ceny: poduchy wysokie 37,99 zł/sztuka poduchy niskie 16,99 zł/sztuka poduchy na stołki 37,99 zł/ zestaw 4 sztuk (9,50 zł sztuka)

Kot nie tylko dla dzieci Doniczki z metalu w kształcie kotka to wyjątkowa ozdoba, która w pomysłowy sposób spełni funkcję tradycyjnej donicy. Przytulne wrażenie, które wywołuje uśmiechnięty kociak pasuje zarówno do ogrodu, jak i do dziecięcego pokoju. Donice dostępne są w wymiarach 19x15x19 cm oraz 30x20x29 cm. Ceny: wymiar 19x15x19 cm - 12,99 zł/sztuka wymiar 30x20x29 cm - 21,99 zł/sztuka

Ekspert Zieleni | ekspertzieleni.pl

Huśtawki ogrodowe

Koce i ozdobne poduchy

W powietrzu czuć już wiosnę i coraz więcej czasu spędzamy w ogrodach. Czas już zawiesić huśtawki, które są okazją do świetnej zabawy. Sprawią frajdę nie tylko dzieciakom, ale również dorosłym przysporzą sporą dawkę uśmiechu. Możemy zamontować je na drzewie lub specjalnej konstrukcji.

Będą nie tylko piękną dekoracją mebli ogrodowych, ale posłużą również za miękkie siedzisko i praktyczne okrycie wieczorem. Dzięki temu dłużej będziemy mogli cieszyć się relaksem na świeżym powietrzu. Florystyczne motywy świetnie skomponują się ze stylistyką ogrodu, podkreślając naturalne inspiracje.

Cena 34,99 zł

Ceny: koce 34,99 zł poduchy z kwiatowym wzorem 21,99 zł

ekspertzieleni.pl | Ekspert Zieleni

NOWOŚCI

Doniczki na zioła i kwiaty Jaki jest dobry pomysł na przechowywanie świeżych ziół ? Najlepiej zasadzić je w nietuzinkowych, dekoracyjnych donicach, które podkreślą urok kuchni. Podłużne i owalne, stojące i wiszące doniczki z cynku w wiosennych kolorach i finezyjnym kształcie będą również niebanalną osłoną na kwiaty. Możemy zasadzić w nich pojedyncze rośliny lub kilka mniejszych sadzonek. Poręczne uchwyty pozwalają na łatwe przenoszenie donic. Dostępne są w różnych wymiarach. Cena od 6,99 zł

Doniczki z sową Doniczki z cynku zdobione motywem sówek tworzą wesoły, przytulny nastrój. Żywe kolory kojarzone z wiosną wprowadzają świeżość i niebywały wdzięk. Dzięki bocznym uchwytom możemy z łatwością przenosić je w inne miejsce. Świetnie sprawdzą się do sadzenia wysokich, pojedynczych kwiatów. Wysokość 30 cm. Cena 24,99 zł.

Ekspert Zieleni | ekspertzieleni.pl

fot: Gardena

Pielęgnacja trawnika z Gardena Trawnik to wizytówka naszego ogrodu, miejsce relaksu i rekreacji. Aby zachwycił piękną, gęstą trawą wczesną wiosną należy poświęcić trochę czasu na jego pielęgnację. Wbrew pozorom koszenie trawnika to nie wszystko. GARDENA radzi jak skutecznie obudzić swój trawnik po zimowej hibernacji, aby wyglądem przypominał najpiękniejsze angielskie ogrody. Na jakie parametry warto zwrócić uwagę klienta, żeby sprzętu do pracy był dobrany do ich potrzeb? W wypadku urządzeń elektrycznych skup uwagę kupującego na mocy silnika i szerokości roboczej urządzenia. Powinny być one dopasowane do rozmiarów trawnika. Do terenów o większej powierzchni należy wybrać urządzenie o większej mocy silnika, dzięki czemu praca będzie przebiegała szybko i bez utrudnień. Maszyna powinna być również funkcjonalna i posiadać duże, stabilne oraz składane uchwyty, co umożliwi jej łatwiejsze przechowywanie. W tym sezonie do wiosennych prac firma GARDENA poleca: Regulowane grabie wachlarzowe Kosiarka PowerMax 32 E Elektryczny Aerator ES 500 Elektryczny Wertykulator EVC 1000 Siewnik uniwersalny Comfort 500

ekspertzieleni.pl | Ekspert Zieleni

PULS RYNKU

Dekoracje na światowym poziomie! Najważniejsze tegoroczne wydarzenie w branży dekoratorskiej - Targi Christmasworld za nami. Impreza generuje nowe trendy i pomysły na handel artykułami dekoracyjnymi. Jakie kolory, materiały i wzory będą nam towarzyszyć podczas różnych uroczystości w 2014 roku? tekst: Katarzyna Włodarczyk

Ekspert Zieleni | ekspertzieleni.pl

ak co roku na targach Christmasworld wyznaczane są trendy, które będą kluczowe w nadchodzącym sezonie. Które nowe produkty i pomysły będą na topie, które znane już w dekoracjach wzory nadal będą cieszyć się powodzeniem?

Trendy na Christmasworld 2014/15 Od świąt Bożego Narodzenia nie minęły nawet trzy miesiące a już możemy ogłosić rozpoczęcie kolejnego świątecznego sezonu. Jak co roku inauguracja dekoracyjnych trendów ma miejsce podczas targów Christmasworld we Frankfurcie. To największa międzynarodowa impreza wystawienniczo–handlowa skupiająca wystawców dekoracji świątecznych i sezonowych. Trwająca przez pięć dni (24-28 stycznia) impreza zgromadziła w tym roku aż 2 901 wystawców z 65 krajów świata. Projektanci ozdób i dekorów prezentowali swoje wyroby w 16 halach, na powierzchni 578 tys. metrów kwadratowych. Targi Christmasworld t o prezentacja dekoracji związanych nie tylko z Bożym Narodzeniem. Znajdziemy na nich akcesoria i ozdoby na każdą okazję: Halloween, Nowy Rok, przyjęcia urodzinowe, śluby czy Dzień Matki. Targi są głównym źródłem inspiracji nie tylko dla detalistów specjalizujących się w sezonowych i świątecznych dekoracjach, ale również dla osób pracujących w centrach ogrodniczych i kwiaciarniach oraz dla hurtowników i importerów szkła, porcelany i ceramiki. Jakie trendy dekoracyjne będą obowiązywać w nadchodzącym sezonie? Na to pytanie odpowiedzi poszukiwała grupa konsultantów do spraw designu z agencji bora.herke.palmisano. Analiza najważniejszych nurtów społecznych, modowych, architektonicznych i wnętrzarskich pozwoliła określić jakie trendy dominować będą w nadchodzącym roku. Kolory, wzory i materiały obowiązujące w 2014 i 2015 roku prezentowane były na Wystawie Trendów (Trend Show). W nadchodzącym sezonie prym będą wiodły style podzielone na cztery grupy.

ekspertzieleni.pl | Ekspert Zieleni

PULS RYNKU

Silent dignity Silent dignity/Ciche dostojeństwo, czyli organiczne kształty, eleganckie materiały i delikatne pastelowe odcienie. To wyraźnie zróżnicowany, elegancki i kulturalny styl, którego główną cechą jest tęsknota za harmonią i prostotą. Dominujące kolory to morelowy, miętowy i jasnoniebieski.

Geometric gravity Geometric gravity/Geometryczna grawitacja, czyli mozaika kontrastów, dużych jednobarwnych powierzchni i żywych wzorów. Jest to styl oparty na wyrazistych geometrycznych formach (liniach, prostokątach, kwadratach, rombach) i kontrastach czerni i bieli. Surowość tego stylu podkreśla odcień głębokiego błękitu i intensywnej żółci.

Shaded modesty Shaded modesty/Chłodna skromność, czyli wyraziste materiały i ciemne kolory. Trend zdominowany przez kolory ziemi połączone z ciemnym granatem, bordo i kasztanowym. Wiodące tkaniny to filc, moher, juta, gruba dzianina i flanela.

Dazzling beauty Dazzling beauty/ Olśniewające piękno, czyli kalejdoskop intensywnych kolorów i kwiatowych wzorów. Dominujące kolory to słoneczny żółty, łososiowy, bordowy, lawendowy, chłodne odcienie turkusu. Wzory w egzotyczne kwiaty w intensywnych kolorach.

Ekspert Zieleni | ekspertzieleni.pl

Gwiazdy przyznane! Po raz pierwszy podczas targów przyznawane zostały nagrody dla innowacyjnych produktów (Decoration Stars), które wyróżniają się doskonałym wzornictwem, atrakcyjną formą i są nieszkodliwe dla środowiska. Konkurs jest otwarty dla wszystkich wystawców, a nagrody są przyznawane w trzech kategoriach: Christmas Star (dekoracje związane z Bożym Narodzeniem), Seasonal Star (sezonowe dekoracje i prezenty) i Promotion Star (reklama, promocje sprzedaży, działania POS).

Kategoria 3: Promotion Star Urządzenie do wytwarzania realistycznego śniegu do dekoracji (bez użycia chemii), Karlstadt

Kategoria 1: Christmas Star Szopka, Bastei Lübbe z Niemiec

Polski akcent - stoisko ADPAL Kategoria 2: Seasonal Star Świecznik, firma Star Trading ze Szwecji

Firma ADPAL istnieje na rynku od 1982 roku, a od 2000 roku uczestniczy w targach Christmasworld. Uczestnictwo w tej prestiżowej imprezie daje nam możliwość prezentacji naszych produktów, z których największą popularnością cieszą się teraz świece stearynowe. Wyróżniają się one magiczną i niepowtarzalną powłoką w postaci kryształków lodu. Na bazie stearyny produkowane są wysokiej jakości świece o wielu kształtach, zapachach i barwach, co czyni nasz produkt atrakcyjnym dla konsumentów. Świece firmy ADPAL są doskonałym elementem dekoracyjnym, nadającym elegancji, stylu i uroku każdemu pomieszczeniu. Dodatkowo paląca się świeca odmienia nastrój, daje uczucie spokoju, bezpieczeństwa i intymności, o czym w dobie elektryczności zapomnieliśmy. Dodatkową zaletą naszych świec jest to iż do ich produkcji wykorzystywane są wyłącznie surowce ekologiczne, co powoduje iż nasze świece nie kopcą się, a aromaty którymi są nasączone w subtelny sposób czynią wyjątkowym każdy wieczór. Monika Wawrzyniak Firma ADPAL

ekspertzieleni.pl | Ekspert Zieleni

PULS RYNKU

GARDENIA 2014

Targi GARDENIA 2014 łącznie odwiedziło blisko 21,5 tysiąca zwiedzających.

Ekspert Zieleni | ekspertzieleni.pl

Tegoroczne Targi Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu GARDENIA odwiedziło prawie 11 tysięcy profesjonalistów. To aż 40 procent więcej niż przed rokiem! Tym samym poznańska GARDENIA potwierdziła swą pozycję lidera na rynku targów ogrodniczych. tekst: Katarzyna Włodarczyk

edług organizatorów tak spektakularny wzrost ma związek ze zmienioną formułą targów, które w tym roku przez dwa dni były przeznaczone tylko dla profesjonalistów, a przez jeden dzień dla szerokiej publiczności. Profesjonalny charakter targów podkreślały również towarzyszące im imprezy. Dla właścicieli centrów ogrodniczych i wszystkich przedstawicieli handlu przygotowano pokazowe centrum ogrodnicze, które pokazało jak efektywnie i profesjonalnie zorganizować przestrzeń sprzedażową. Odbyło się także szkolenie poświęcone zarządzaniu biznesem ogrodniczym, podczas którego poznać można było techniki pracy z klientem wymagającym, niezadowolonym czy niezdecydowanym. Do właścicieli i menedżerów centrów ogrodniczych skierowane też było seminarium dotyczące optymalizacji cen i marży. Architekci i zarządcy zieleni mogli wziąć udział w konferencji „Miejska sztuka ogrodowa” oraz w szeregu warsztatów i szkoleń. Dla florystów i właścicieli kwiaciarni organizatorzy przygotowali odbywające się równolegle do GARDENII Targi Produktów Świątecznych i Okazjonalnych Special Days, podczas których można było podziwiać pokazy florystyczne. Na wszystkich odwiedzających czekały stoiska ponad 500 wystawców (blisko 600 marek produktów) z 17 krajów świata, który prezentowali nowe odmiany kwiatów i roślin, narzędzia do pracy w ogrodzie, środki ochrony i małą architekturę ogrodową. A to wszystko na ponad 20 tysiącach merów kwadratowych podzielonych na pięć pawilonów wystawienniczych.

ekspertzieleni.pl | Ekspert Zieleni

PRAWO I BIZNES

Firma rodzinna - szanse i zagrożenia tekst: Zofia Traczyk

Znakomita większość sklepów ogrodniczych czy szkółek to tzw. firmy rodzinne. Rozwijane latami są oczkiem w głowie właścicieli i często nie tylko sposobem zdobywania pieniędzy, ale po prostu sposobem na życie. Firmy rodzinne w Unii Europejskiej i w Stanach Zjednoczonych stanowią od jednej trzeciej do ponad 70 proc. wszystkich podmiotów działających na rynku i zatrudniają od 27 do 70 proc. wszystkich pracowników. 18

Ekspert Zieleni | ekspertzieleni.pl

Charakterystyka polskiej przedsiębiorczości rodzinnej Według rejestru REGON w Polsce jest ponad 600 tys. firm, które można zaliczyć do mikro, małych i średnich przedsiębiorstw. Co trzecie z nich jest firmą rodzinną. Dominują wśród nich mikroprzedsiębiorstwa – ok. 90 proc., co dziesiąta (ok. 10 proc.) zatrudnia od 10 do 49 pracowników, a tylko 1proc. zalicza się do firm średniej wielkości. Łącznie zatrudniają około 1 miliona 300 tysięcy pracowników i wytwarzają, co najmniej 10 proc. ogółu polskiego PKB.

Formy prawne prowadzenia działalności firm rodzinnych (proc.) działalność gospodarcza osoby fizycznej spółka cywilna spółka jawna

83 6 5

W sektorze przedsiębiorstw związanych z branżą ogrodniczą udział firm rodzinnych wynosi ok. 70 proc. Są to przede wszystkim sklepy i centra ogrodnicze oraz szkółki.

spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

spółka partnerska

Zapoczątkowany tym artykułem cykl traktować będzie o problemach charakterystycznych dla takie formy działalności. Podpowiemy jak radzić sobie z zarządzaniem i rozwojem rodzinnego biznesu. Z badania przeprowadzonego przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości i Pentor Research Internationel wynika, że polskie biznesy rodzinne mają średnio ok. 20 lat. Oznacza to, że większość z nich stoi na progu lub jest w trakcie sukcesji.

spółka akcyjna

1 1

Dlatego też cykl artykułów poświęconych firmom rodzinnym zaczniemy od próby rozwiązania problemu dziedziczenia rodzinnych biznesów przez kolejne pokolenie. Najpierw jednak przyjrzyjmy się, jak wyglądają rodzinne przedsiębiorstwa w Polsce.

Formy prawne prowadzenia działalności firm rodzinnych Najbardziej popularną formą prawną przedsiębiorstw rodzinnych jest działalność gospodarcza osób fizycznych – ponad 80 proc. Kolejną pod kątem popularności jest działalność w formie spółki cywilnej, następnie spółki jawnej i z ograniczoną odpowiedzialnością. Pozostałe formy prawne, jak np. spółka partnerska czy akcyjna cieszą się znikomą popularnością (po ok. 1 proc.).

Udział firm rodzinnych w poszczególnych województwach Udział firm rodzinnych pokrywa się z ogólnym udziałem przedsiębiorczości w poszczególnych województwach. Najwięcej przedsiębiorstw znajduje się w województwach: mazowieckim, śląskim, dolnośląskim, wielkopolskim oraz małopolskim. Najmniej, od 1 do 2 proc. w województwach: lubuskim, podlaskim, warmińsko-mazurskim i podkarpackim.

Struktura firm rodzinnych ze względu na wiek firmy Średni wiek firm rodzinnych i nierodzinnych w Polsce jest zbliżony i wynosi około 20 lat. Dane te są odmienne od tendencji zauważalnych wśród przedsiębiorstw zagranicznych, gdzie przedsiębiorstwa rodzinne są statystycznie znacznie starsze niż przedsiębiorstwa nierodzinne. W naszym kraju ta struktura jest zbliżona przede wszystkim ze względu na niezbyt długie tradycje przedsiębiorczości w ogóle.

Udział firm rodzinnych w poszczególnych województwach (proc.) mazowieckie śląskie dolnośląskie wielkopolskie małopolskie kujawsko-pomorskie pomorskie łódzkie opolskie świętokrzyskie zachodniopomorskie lubelskie podkarpackie warmińsko-mazurskie podlaskie lubuskie

14 12 11 11 10 8 7 6 4 4 3 3 2 2 2 1

Struktura przedsiębiorstw rodzinnych ze względu na wiek (proc.) nie więcej niż 3 lata od 3 do 5 lat od 6 do 10 lat od 11 do 20 lat powyżej 20 lat

3 15 21 41 20

ekspertzieleni.pl | Ekspert Zieleni

PRAWO I BIZNES

Zasięg działalności firm rodzinnych i nierodzinnych (proc.) najbliższa okolica

na terenie jednego województwa

ogólnopolski

międzynarodowym

Plany sukcesji polskich firm rodzinnych (proc.) Chcę przekazać firmę następnemu pokoleniu

Nie podjąłem/podjęłam jeszcze decyzji o sukcesji

Nie zamierzam przekazywać firmy w ręce kolejnego pokolenia

Zasięg działalności firm rodzinnych Większość polskich przedsiębiorstw, bez względu na to, czy są to firmy rodzinne czy nie, działa na rynku lokalnym (ok. 60 proc.). Niewielki obszar działania wynika zwykle ze struktury zatrudnienia, są to bowiem podmioty w których pracuje średnio 9 pracowników.

Własność w firmach rodzinnych W badanych firmach rodzinnych przeważają przedsiębiorstwa, w których większościowe udziały ma rodzina założyciela (93 proc.). W ponad połowie przypadków całość udziałów jest skupiona w rękach rodziny, w pozostałych przypadkach jest to poziom od 50 do 70 proc. Średnia wielkość udziałów rodziny wynosi ok. 87 proc.

Zarządzanie w firmach rodzinnych Firmy rodzinne są w przeważającej większości zarządzane osobiście przez właścicieli. Dzieje się tak zarówno w przedsiębiorstwach, w których pracuje dopiero pierwsze pokolenie, jak i w tych, które mogą pochwalić się kilkoma pokoleniami pracujących na rzecz rodzinnego biznesu. Zwykle pracownicy spoza rodziny mają niewielki wpływ na podejmowanie decyzji, jedynie w ok. 11 proc. przypadków wpływ ten jest znaczący lub bardzo duży.

Sukcesja – szansa czy zagrożenie? Problemy firm rodzinnych w większości nie różnią się od tych, które mają inne obecne na polskim rynku przedsiębiorstwa. Są jednak przynajmniej dwa obszary, na które wpływ ma rodzinny charakter biznesu: większa odpowiedzialnością za przedsiębiorstwo i jego funkcjonowanie, ponieważ jest ona źródłem utrzymania całej rodziny oraz sukcesja. Z badania PARP i Pentor wynika, że ilość firm rodzinnych, w których doszło już do transferu pokoleń wynosi 15 proc. Nie mamy, więc jeszcze tradycji dziedziczenia przedsiębiorstw i wiele się w tej dziedzinie musimy nauczyć.

Uwaga Aż 60 proc. ustępujących właścicieli chciałoby pełnić jakąś funkcję we własnym przedsiębiorstwie.

O tym, jak trudnym zadaniem jest udana sukcesja świadczy fakt, że nawet w krajach Unii Europejskiej i USA aż 70 proc. firm rodzinnych nie przechodzi w ręce kolejnego pokolenia. Właściciele firm rodzinnych odkładają moment rozpoczęcia przygotowań procesu sukcesji na bliżej nieokreśloną przyszłość. A przecież w bliższej lub dalszej przyszłości każda firma rodzinna zetknie się z tym problemem, a prawie żadna z nich nie jest do tego przygotowana. Z badań wynika, że aż 58 proc. przedsiębiorców planuje przekazanie firmy dzieciom, ale tylko co trzecia z nich ma jakąś strategię dotyczącą tego procesu. Sukces w przekazaniu zarządzania przedsiębiorstwem w ręce następcy determinują dwa najważniejsze czynniki: osoba sukcesora i osoby dziedziczącej. Najczęściej spotykany model zarządzania w polskich biznesach rodzinnych to niepodzielna władza właściciela. Takie scentralizowane zarządzanie ma miejsce w ponad 90 proc. przedsiębiorstw. Właściciel jest wyrocznią we wszystkich strategicznych decyzjach, rzadko polega na zdaniu innych co w rezultacie prowadzi do problemów z delegowaniem uprawnień i w konsekwencji blokuje stopniowe przekazywanie przedsiębiorstwa kolejnemu pokoleniu. Taki model

Ekspert Zieleni | ekspertzieleni.pl

bezpośredniego, samodzielnego zarządzania przez właścicieli rodzi sporo problemów. Nadchodzi, bowiem taki moment, kiedy starsze pokolenie chce wycofać się na zasłużoną biznesową emeryturę. I tu pojawia się pytanie: jak przekazać firmę dzieciom zachowując nad nią dostateczną kontrolę i nie hamować rozwoju przedsiębiorstwa?

Prawne aspekty sukcesji

Polscy przedsiębiorcy rzadko planują przekazanie przedsiębiorstwa osobom z dalszej rodziny, w 85 proc. przypadków przyszli sukcesorzy to dzieci właścicieli.

Sposób przekazania przedsiębiorstwa następcy jest uzależniony również od formy prawnej prowadzonej działalności. Większość firm rodzinnych w Polsce prowadzonych jest przez osoby fizyczne w formie działalności gospodarczej. W taki przypadku najkorzystniejszą formą przekazania przedsiębiorstwa jest darowizna. Darowizna pozwala uniknąć płacenia podatku od spadków i darowizn bez względu na wartość darowanego majątku. Ponadto przekazanie firmy, jako całości w formie darowizny pozwala na zwolnienie z podatku VAT, który należałoby zapłacić sprzedając poszczególne składniki majątku przedsiębiorstwa.

Najczęściej spotykanym modelem przygotowań do przejęcia przedsiębiorstwa jest ukończenie odpowiednich kierunkowych studiów i podjęcie pracy w rodzinnym przedsiębiorstwie. Taki scenariusz dotyczy aż 55 proc. przypadków. Jednak w przypadku aż 29 proc. przyszli sukcesorzy nigdzie nie pracują. Tym samym nie zdobywają niezbędnego doświadczenia zawodowego, a co za tym idzie ryzyko braku rozwoju czy wręcz upadku firmy w momencie przejęcia wzrasta. Wycofywanie się z biznesu dotychczasowego właściciela powinno być prowadzone w sposób planowy. Właściciel może stopniowo poszerzać pole działania swego następcy, a najpóźniej powinien wycofać się z tych obszarów, które stanowią o przewadze konkurencyjnej jego firmy.

Umowa darowizny powinna być sporządzona w formie aktu notarialnego. Formalne przekazanie firmy, jako darowizny oznacza, że darczyńca musi zamknąć działalność i przekazać majątek firmy innej osobie, która wraz z otrzymaniem darowizny zakłada i prowadzi działalność pod własnym imieniem i nazwiskiem oraz własnym numerem NIP. Brak kontynuacji numeru NIP powoduje, że muszą zostać dopełnione po raz kolejny niektóre formalności. Na przykład firmy posiadające kasy fiskalne będą zmuszone przejść nową procedurę fiskalizacji. Przejęcie firmy w drodze darowizny oznacza również konieczność odnowienia umów z kontrahentami - właśnie ze względu na zmianę numeru podatkowego przedsiębiorstwa.

Droga do sukcesji

5 kroków do skutecznej sukcesji   Uświadomienie sobie, że najważniejszym obowiązkiem prawdziwego lidera jest wskazanie następcy, który będzie równie lub bardziej skuteczny w prowadzeniu biznesu. To jak wybrany przez niego sukcesor poradzi sobie z obowiązkami jest miarą wielkości obecnego szefa.

Określenie roli, jaką będzie pełnił obecny właściciel po przejęciu obowiązków przez sukcesora. Większość właścicieli firm rodzinnych twierdzi, że są one dla nich całym życiem. Nawet w przypadku, gdy odchodzą na zasłużoną emeryturę chcą mieć nadal wpływ na decyzje podejmowane w przedsiębiorstwie. Takie zachowanie może rodzić nieporozumienia i frustracje u obu stron – ustępującego szefa i jego sukcesora. Dlatego przed przekazaniem sterów firmie następcy, określ czy, i jaką rolę chcesz pełnić w firmie.

Możesz marzyć o tym, że twój syn lub córka pewnego dnia zasiądzie w fotelu prezesa i poprowadzi firmę, podczas gdy ty odejdziesz na zasłużoną emeryturę. Jednak zanim tak się stanie zadaj sobie dwa pytania: • Czy któreś z twoich dzieci posiada kwalifikacje do prowadzenia działalności gospodarczej? • Czy oni naprawdę chcą poprowadzić rodzinny biznes?



Określenie terminu przekazania przedsiębiorstwa na wiele lat przed faktycznym wycofaniem się z prowadzenia firmy. Twój następca powinien być przygotowywany do przejęcia obowiązków przez dłuższy czas – często kilka lub nawet kilkanaście lat. Jednak bardzo ważne jest określenie terminu, w którym nastąpi całkowite przekazanie obowiązków.



Ustalenie kwestii udziału w zyskach przedsiębiorstwa. Większość właścicieli opłaca minimalną składkę emerytalną i w związku tym nie może liczyć na utrzymanie standardu życia, który wiedli będąc aktywni zawodowo. Dlatego przedyskutuj z następcą twój ewentualny udział w zyskach przedsiębiorstwa.



Opracowanie pisemnego planu sukcesji, który będzie obejmował, co najmniej kilka lat. Plan ten powinien określać poszczególne etapy przejmowania decyzyjnych funkcji przez sukcesora. Opracowanie i sukcesywne wdrażanie planu sprawi, że przejęcie władzy w przedsiębiorstwie odbędzie się bez niepotrzebnych stresów i w wyznaczonym terminie.

ekspertzieleni.pl | Ekspert Zieleni

PRAWO I BIZNES

Ministerstwo Gospodarki szykuje zmiany korzystne dla podatników tekst: Katarzyna Włodarczyk

ropozycje zmian proponowanych przez resort gospodarki idą w kierunku optymalizacji warunków prowadzenia działalności gospodarczej. Co konkretnie ma się zmienić? Resort gospodarki proponuje zmiany w Ordynacji podatkowej. Nadrzędną zasadą ma być zaufanie organu podatkowego do podatnika, a wszelkie wątpliwości i niejasności mają być interpretowane na jego korzyść. Dodatkowo to organ podatkowy ma dostarczać dowody w postępowaniu, a nie jak jest to do tej pory - podatnik. Czy doczekamy się wprowadzenia karty rzetelnego podatnika i odpowiedzialności urzędniczej za niezgodną z prawem decyzję urzędników, która niesłusznie nakłada obciążenia na podatników?

kartę przedsiębiorstwo mogłoby prowadzić uproszczoną dokumentację i korzystać z możliwości uproszczonej ewidencji i sprawozdawczości. Taka karta miałaby również pozwalać jej posiadaczowi na negocjacje z fiskusem odnośnie daty kontroli podatkowej w przedsiębiorstwie. W praktyce jej wprowadzenie oznaczać będzie możliwość wpływania przez firmy na wybór terminu kontroli skarbowej. Karta rzetelnego podatnika ma trafić do tych przedsiębiorców, którzy pomyślnie przejdą weryfikację urzędu podatkowego, który sprawdzi rozliczenia od pięciu lat wstecz do daty złożenia podania o otrzymanie tego rodzaju tytułu.

Ustawa decyduje o podatku Decyzja fiskusa niezgodna z prawem Propozycje zmian zakładają prawo każdego podatnika do odszkodowania w przypadku, gdy decyzja organu podatkowego okaże się błędna. Do uzyskania odszkodowania niezbędne będzie prawomocne orzeczenie sądu, który potwierdzi niezgodność decyzji z prawem. Ponadto resort proponuje wprowadzenie instytucji przedawnienia w przypadku, gdy urząd skarbowy zastosował wobec podatnika bezprawnie środki egzekucyjne. Obecnie zastosowanie jakiegokolwiek środka egzekucyjnego oznacza przerwanie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego.

Karta rzetelnego podatnika Ministerstwo Gospodarki ma również plan docenienia przedsiębiorców uczciwie płacących podatki. Co to oznacza? Resort planuje wprowadzenie tzw. karty podatkowej, która miałaby być wydawana na czas nieoznaczony, a posiadacz dokumentu ma mieć możliwość korzystania z szeregu ulg i udogodnień w kontaktach z urzędami państwowymi. Podatnik posiadający kartę ma mieć możliwość załatwiania spraw w urzędzie w dogodnym, wcześniej uzgodnionym z urzędnikiem terminie lub możliwość rozłożenia płatności podatku na raty. Posiadające

Ekspert Zieleni | ekspertzieleni.pl

Ministerstwo zapowiada zmiany w procedurach nakładania na podatników różnego rodzaju danin i obciążeń. Z zapisów dokumentu wynika, że resort chce ukrócić możliwość opodatkowywania obywateli na podstawie zapisów w rozporządzeniach i innych aktach wykonawczych. Łamie to, bowiem zasadę wyrażoną w art. 217 Konstytucji RP, z której wynika, że podatki i inne daniny publiczne, a także zasady przyznawania ulg muszą wynikać z ustawy.

Mediacje podstawą rozwiazywania sporów Do tej pory mediacje miały zastosowanie w sporach sądowych, resort gospodarki chce wprowadzić taką możliwość również do postępowań podatkowych. Podatnik i organ podatkowy mieliby uzgadniać między sobą osobę mediatora, a zakończona pomyślnie mediacja mogłoby doprowadzić do uchylenia lub zmiany decyzji fiskusa albo do wycofania odwołania lub skargi przez podatnika.

Jeden organ z uprawnieniem kontrolnym Ministerstwo Gospodarki chce rozgraniczenia kompetencji orga-

nów podatkowych i organów kontroli skarbowej. Kompetencje kontrolne miałby otrzymać jedne z nich. Według założeń resortu urzędy kontroli skarbowej miałyby prowadzić badania w przedsiębiorstwach i przekazywać ustalenia organom podatkowym, które wyciągałby odpowiednie konsekwencje.

Jedna definicja działalności gospodarczej Resort chce wprowadzić jedną definicję działalności gospodarczej. Obecnie obowiązują różne, często wykluczające się wzajemnie, definicje. Dla wszelkich rozstrzygnięć w zakresie prawa podatkowego ma obowiązywać definicja wynikająca z ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Kontrole przy zwrocie VAT

Dlatego resort zakłada wprowadzenie maksymalnego czasu trwania kontroli. Ma on wynosić 12 dni dla mikrofirm, 18 dni dla małych przedsiębiorców, 24 dni dla średnich firm i 48 dni dla pozostałych.

Koniec ze ściąganiem drobnych zaległości Fiskus ma również zaprzestać ściągania niewielkich zaległości, co w praktyce oznacza, że organy podatkowe nie będą ściągać długów, które są mniejsze niż koszty wszczęcia procedury ściągania podatku. Podstawa prawna: Dokument wewnętrzny Minister twa Gospodarki, przed uzgodnieniami międzyresortowymi

Przedsiębiorstwa występujące o zwrot podatku od towarów i usług są zazwyczaj poddawane szczegółowej kontroli skarbowej, przy czym czas jej trwania jest zwykle niedostosowany do zapisów art. 83 ust. 2 pkt 5 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Nowe zasady odliczania VAT-u od samochodów tekst: Katarzyna Włodarczyk

owelizacja przepisów wprowadzających nowe zasady odliczania podatku od samochodów przyjęta przez Senat, czeka na podpis prezydenta. Sprawdź, w jaki sposób będziesz musiał udowodnić, że samochód jest używany jedynie do celów służbowych?

Od 1 kwietnia przedsiębiorcy, którzy chcą uzyskać 100 proc. odpisu podatku VAT od samochodów do 3,5 tony będą musieli prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu. Może mieć ona formę elektroniczną, a zawierać musi m.in. opis tras, stan licznika i liczbę przejechanych kilometrów. Oprócz tego firmy będą musiały określić zasady użytkowania samochodów przez pracowników. Chcąc odliczyć 100 proc. VAT-u będą musiały wpisać do regulaminu lub innego dokumentu wewnętrznego zakaz użytkowania aut do celów prywatnych. Informacja taka musi być w ciągu 7 dni zgłoszona do urzędu skarbowego - wzór ma zostać określony przez ministra finansów w rozporządzeniu.

Od 1 kwietnia odliczysz 100 proc. VAT od nabycia samochodów i wydatków związanych z pojazdami wykorzystywanymi wyłącznie do prowadzenia działalności gospodarczej.

Podstawa prawna: Ustawa czeka na podpis Prezydenta

ekspertzieleni.pl | Ekspert Zieleni

OGRODOWE TRENDY

Wiosenne nawożenie trawników Nawozy stanowią bardzo dochodową kategorię produktów w każdym centrum ogrodniczym. Początek sezonu to czas, kiedy klienci szczególnie często wybierają preparaty do pielęgnacji trawników. Dlatego tuż pod koniec zimy zadbaj o ofertę nawozów, które regenerują, pielęgnują i poprawiają wygląd murawy. tekst: Włodzimierz Fornal

Ekspert Zieleni | ekspertzieleni.pl

o zimie trawniki wymagają intensywnej pielęgnacji. Przypominaj klientom, żeby wszelkie zabiegi pielęgnacyjne wykonywali dopiero wtedy, gdy ziemia całkowicie rozmarznie a woda odparuje. Dopiero wtedy murawa jest gotowa do kolejnych prac.

temperatury i wilgotności podłoża: im gleba cieplejsza i bardziej mokra - tym więcej składników pokarmowych zostaje uwolnionych. Taki sposób działania jest bardzo korzystny ponieważ im cieplej, tym trawa szybciej rośnie, a co za tym idzie potrzebuje więcej składników odżywczych.

Jedno czy wieloskładnikowy?

Co na mech?

Trawa do właściwego wzrostu potrzebuje trzech pierwiastków – azotu, potasu i fosforu. Mogą być one dostarczone oddzielnie, w formie nawozów jednoskładnikowych, jednak znacznie wygodniejsze jest zastosowanie nawozu wieloskładnikowego. Takie właśnie nawozy najlepiej rotują. Są stosunkowo tanie, dostępne w dużym wyborze w każdym centrum ogrodniczym i wystarczy je zastosować dwa razy w sezonie – wiosną i we wrześniu.

Po oczyszczeniu murawy z pozostałości liści i zgniłych resztek zwykle okazuje się, że na trawniku zagościł mech. Oznacza to, że gleba ma słaby drenaż. Do zwalczania mchu polecaj nawozy zawierające wysoki dodatek żelaza, który nie pozwala na rozwój mchu, a dodatkowo sprawia, że trawnik odzyskuje żywo zieloną barwę. Nawozy do walki z mchem działają bardzo szybko. Mają je w ofercie tacy producenci jak: Compo „Mech? Nie, dziękuję!”, SUBSTRAL 100 dni „Trawnik z mchem” czy Grupa Inco – Florovit wapno do trawników z mchem.

Nawozy wieloskładnikowe do trawników mają w swojej ofercie praktycznie wszyscy liczący się producenci. Różnią się one proporcjami w składzie. Na przykład kompletny wieloskładnikowy nawóz w postaci granulatu, przeznaczony do nawożenia trawników firmy Agrecol zawiera: 20 proc. azotu, 5 proc. fosforu i 9,4 proc. potasu. Natomiast nawóz pro natura Florovit firmy Grupa Inco zawiera 6 proc. azotu i po 3 proc. fosforu i potasu. Oprócz tego minimum 30 proc. składu stanowią substancje organiczne oraz wapń, magnez i siarka. Nawóz zawiera również mikroelementy – żelazo, bor, mangan i molibden. Firma BIOPON poleca do nawożenia trawnika produkt zawierający 12 proc. azotu, 5,5 proc. fosforu i 10,5 proc. potasu. Preparat ma w składzie również 3,5 proc. magnezu i 11,5 proc. siarki.

Nawozy długo działające Oprócz preparatów jedno i wieloskładnikowych bardzo dobrze sprzedającą się grupą nawozów do trawników są nawozy o wydłużonym działaniu (do 100 - 120 dni). Pozwalają one przeprowadzić nawożenie jeden raz w sezonie i jednocześnie mieć pewność, że trawie nie będzie brakowało składników pokarmowych. Taki nawóz ma w swojej ofercie firma Kronen. Działa on przez 120 dni, również w niskich temperaturach na początku sezonu. Nawóz do trawników z linii Progress zawiera 64 proc. długo działającego azotu, który nie ulega wypłukiwaniu, również z gleb piaszczystych. Można go stosować także podczas suszy, ponieważ nie powoduje efektu poparzenia trawy. Producent poleca trzystopniowe nawożenie trawników. Do pierwszego, wiosennego nawożenia możesz polecać klientom Progress Kickoff, który powinien być stosowany marcu/kwietniu w dawce 25 gramów na metr kwadratowy. Również producent nawozów Grupa Inco ma w swojej ofercie długo działający nawóz do trawników Florovit „100 dni”. Działa on 5 razy dłużej i wydajniej niż zwykły granulat, nawet do 6 miesięcy. Zasada działania nawozu jest taka, że każda granulka otoczona jest warstwą naturalnej żywicy przez którą wchłaniana jest woda. Powoduje to rozpuszczanie zawartych w granulkach składników pokarmowych, które zaczynają się stopniowo uwalniać do gleby. To, jak szybko uwalniane są składniki zależy od

Preparaty te ograniczą występowanie mchu, jednak jego likwidację zapewni jedynie prawidłowo przygotowane podłoże. Dlatego uczul sprzedawców, żeby wraz z preparatami chemicznymi polecali również wertykulatory i aeratory. W ofercie każdego sklepu ogrodniczego powinny znaleźć się zarówno modele z napędem, jak i bez. Niektórzy producenci proponują również urządzenia, które mają wymienne wałki i łączą dwie metody – np. nakłuwanie i nacinanie. Pozwala to na wykonanie za pomocą jednej maszyny dwóch zabiegów pielęgnacyjnych: aeracji i wertykulacji. Dostępne są również narzędzia mające trzy wymienne wałki i mogące służyć jako kosiarka wrzecionowa, aerator i wertykulator. Ceny urządzeń z napędem elektrycznym wahają się w granicach od 200 do 600 zł. Urządzenia spalinowe są nieco droższe. Ponieważ zakup takiego sprzętu to wydatek, który amortyzowałby się kilka lat, dobrym pomysłem jest możliwość wynajmu takiego sprzętu. Na przykład w Centrum Ogrodniczym ZAWADY w Poznaniu klienci mogą wypożyczyć dobrej klasy aerator już za 50 zł na dobę.

Ciekawym i godnym polecenia produktem jest aerator do trawników w płynie firmy Target. To preparat, który wykorzystuje się do napowietrzania i rewitalizacji trawników. Po jego użyciu gleba staje się mniej zbita. Do korzeni traw szybciej docierają woda, tlen oraz nawozy. Jedno opakowanie (1 litr płynu) pozwala na wykonanie oprysku na powierzchni 500 mkw. Wystarczy podłączyć butelkę do węża ogrodowego i rozpylać preparat nad murawą.

ekspertzieleni.pl | Ekspert Zieleni

OGRODOWE TRENDY

Pierwsze objawy widoczne są po kilku dniach, a proces obumierania następuje po tygodniu od zastosowania. Producent ten ma w swojej ofercie również inny preparat zwalczający chwasty – nawóz SUBSTRAL 100 dni z odchwaszczaczem. Ma on formę małych granulek. Niszczy babkę zwyczajną, bodziszka drobnego, koniczynę białą, krwawnika pospolitego, mniszka pospolitego oraz pępawę zieloną. Środek działa nalistnie, więc podczas jego stosowania trawnik powinien być mokry, tak aby granulki mogły przykleić się do liści chwastów (dotyczy to zwłaszcza koniczyny). Nawóz granulowany do trawników wypierający chwasty ma w swojej ofercie także firma Target. Preparat zawiera dużą ilość azotu , który powoduje szybkie zagęszczenie się trawy i tym samym wypieranie chwastów. Niestety preparaty chemiczne nie zawsze są w pełni skuteczne. Dlatego w walce z chwastami koniczne jest ich systematyczne, ręczne usuwanie Do podważania mniszków możesz polecić specjalne refraktory (noże z rozwidloną końcówką).

Nawozy do zadań specjalnych Trawnik po zimie atakuje nie tylko mech. Jedną z najgroźniejszych chorób traw jest pleśń śniegowa. Na murawie najpierw pojawia się biała pleśń, a potem tworzą się brązowe plamy. Problem ten występuje głównie na trawnikach, których właściciele jesienią zastosowali zbyt bogate nawożenie azotowe. Preparatem, który możesz polecić jest np. Polyversum WP firmy Target. Najlepsze efekty daje czterokrotne zastosowanie: pierwsze bezpośrednio po ruszeniu wegetacji, drugi zabieg – pod koniec kwietnia, następne pod koniec czerwca i ostatni przed ustaniem wegetacji. Środek najskuteczniej działa w temperaturach od 12 - 25°C. Zalecany oprysk (2 gramy preparatu rozpuszczone w 4 - 5 l wody wystarcza na 100m2) najlepiej wykonać wcześnie rano lub pod wieczór. Nawóz do trawy „Pożegnanie z brązowymi plamami na trawniku” ma w swojej ofercie również firma Zielony Dom. To płynny, dolistny preparat, który pomaga w walce z ciemnymi plamami pojawiającymi się po zejściu śniegu. Odpowiednia kompozycja nawozu powoduje szybką regenerację trawy. Preparat polecany jest także do trawników po zalaniach i podtopieniach. Zawartość kanistra 950 ml z rozpylaczem wystarcza na opryskanie do 300 m2 .

Odchwaszczacze Trawniki atakują nie tylko pleśnie ale również chwasty. Do najpopularniejszych należą oczywiście mniszek lekarski, babka oraz koniczyna. Producenci proponują preparaty zwalczające jednocześnie kilka rodzajów chwastów. Na przykład SUBSTRAL poleca preparat Mniszek 540 SL, który skutecznie zwalcza mlecze, koniczyny i babki a jednocześnie jest bezpieczny dla traw i może być stosowany przez cały okres wegetacji. Preparat powoduje deformację liści chwastów a następnie zahamowanie wzrostu i zamieranie.

Ekspert Zieleni | ekspertzieleni.pl

Wyblakła trawa Nawet trawnik bez mchu i chwastów nie będzie wyglądał dobrze, gdy jego barwa zamiast zielonej będzie żółta. Do wyblakłych trawników możesz polecić stosowanie nawozów z dużą zawartością żelaza. SUBSTRAL ma w swojej ofercie nawóz długo działający do wybarwiania trawnika 100 dni. Nawóz uwalnia się pod wpływem ciepła i wilgoci. System korzeniowy traw jest bardzo płytki, przez co bardzo wrażliwy na suszę. Po zastosowaniu nawozu trawnik należy szczególnie intensywnie nawadniać, aby uzyskać pożądany efekt. Po jego zastosowaniu uzyskamy soczystą, ciemną zieleń, a trawnik stanie się gęsty i równy. Również granulowany nawóz do trawników „Soczysta zieleń” firmy FLORINA zaspokaja w pełni wymagania pokarmowe trawy oraz wpływa na tworzenie się mocnego systemu korzeniowego. W efekcie otrzymujemy gęsty i równomiernie rosnący trawnik o intensywnie zielonym wybarwieniu. Polecany jest także do nawożenia trawników o słabej kondycji w celu ich szybkiej regeneracji. W zależności od użytkowania trawnika zaleca się stosowanie nawozu w dwóch dawkach: wczesną wiosną (marzec – kwiecień) 50 - 70g – nawozu na 1m 2 oraz latem (czerwiec – połowa sierpnia) 35 - 45g – nawozu na 1m 2 . W celu szybkiego dożywienia trawników o słabej kondycji i wybarwieniu, zaleca się stosować 50 - 60g nawozu na 1m 2 , najlepiej po pierwszym pokosie.

Najlepiej sprzedają się nawozy do trawników w dużych, ponad dziesięciokilogramowych opakowaniach oraz małe – jedno i dwukilowe.

„Mini Ogród”

Nasiona dostępne w sklepach ogrodniczych oraz marketach OBI. Sprzedaż internetowa

www.plantico.pl

to nowa seria 25 roślin do uprawy w pojemnikach na parapetach, balkonach oraz w ogródkach

OGRODOWE TRENDY

Iglaki po zimie Klienci sklepów ogrodniczych najczęściej szukają nawozu, który spowoduje, że ich iglaki zaczną szybciej rosnąć, przestaną żółknąć i chorować. Jakie produkty im polecać? tekst: Włodzimierz Fornal

glaki do tworzenia nowych pędów potrzebują przede wszystkim azotu. Nawóz powinien być rozsypywany lub wylewany na wilgotne podłoże, nieco szersze od korony rośliny. Zwróć uwagę klientów na właściwe stosowanie nawozu. Nie powinni stosować dawki wyższej niż zalecana na opakowaniu. Iglaki, są bardzo wrażliwe na przenawożenie. W ten sposób można „spalić” roślinę, zwłaszcza młodą. Na rynku znajdziemy bardzo dużo nawozów dostarczających roślinom odpowiednich składników w fazie wzrostu. Może to być np. preparat firmy Substral z serii Magiczna Siła Iglaki lub Osmokote czy też Florovit do iglaków. Osmokote działa 5 razy dłużej i wydajniej niż zwykły granulat i, jak zapewnia producent, wystarczy jedno zastosowanie na sezon. Korzenie roślin pobierają do 85 proc. nawozu nie ma więc ryzyka przenawożenia.

Ekspert Zieleni | ekspertzieleni.pl

Nawozy azotowe przyspieszają wzrost, jednak powodują nieprzygotowanie rośliny do okresu zimowego. Dlatego zwróć uwagę klientów, że ostatecznym terminem stosowania nawozu azotowego jest koniec czerwca.

Żywa zieleń Gdy iglakom brakuje magnezu i żelaza, tracą zieleń. Dlatego od wczesnej wiosny do końca czerwca polecaj klientom preparaty takie, jak: nawóz do iglaków wiosenno-letni firmy Sumin, nawóz „100 dni" do iglaków firmy Substral lub Agrecol. Dwa ostatnie mają taką formułę, która powoduje uwalnianie zawartych w granulacie składników odżywczych przez naturalne czynniki środowiska, takie jak wilgotność i temperatura. Dlatego ich działanie jest długotrwałe, stąd w nazwie 100 dni, i pozwala ograniczyć stosowanie do 1-2 zabiegów w ciągu roku. Takie powolne działanie jest bardzo pożądane w przypadku iglaków, które w początkowym okresie wzrostu mają mniejsze zapotrzebowanie na składniki pokarmowe. Rośnie ono w ciągu roku, dlatego szczególnie dobrze w przypadku tych roślin sprawdzają się nawozy zapewniające regularne zaopatrywanie roślin w podstawowe składniki pokarmowe.

Brązowienie igieł Brązowienie igieł lub zamieranie poszczególnych gałęzi czy pędów to jedne z najczęściej spotykanych problemów. Wynikają one najczęściej ze zbyt kwaśnego podłoża, które powoduje słabe pobieranie magnezu. Powodem mogą być również mszyce, które żerują na stwardniałych igłach. Zwykle występują one licznie na roślinie, jednak żerują po spodniej stronie igieł i mogą być trudne do zauważenia. W tym przypadku wiosną i latem sprawdzają się preparaty takie jak Mospilan 20 SP 0,02 proc. lub np. Pirimor 25 WG 0,2 proc.. Natomiast od późnej jesieni do wczesnej wiosny należy zwalczać zimujące na roślinie larwy lub samice, które nie zdążą jeszcze złożyć jaj. Wtedy najlepiej polecić zastosowanie w odstępach dwutygodniowych, preparatu z grupy pyretroidów syntetycznych np. Fastac 10 EC 0,02 proc. Brązowienie igieł może być spowodowane również zamieraniem łusek i pędów. W tym sezonie firma Substral poleca SAPROL profesjonalny preparat, który ograniczy brązowienie thuji. Jest

to nowoczesny środek, który wchodzi w głąb rośliny i krąży wraz z jej sokami przez okres co najmniej 3 tygodni. Po jego zastosowaniu należy wyciąć brązowe gałązki, które już nie odrosną, ale reszta rośliny będzie chroniona przez kilka tygodni. Tego typu produkty są dużo bardziej skuteczne niż zwykłe preparaty, które działają tylko miejscowo przez 1-2 dni i są narażone na szybkie zmycie przez deszcz. Nowatorskość preparatu polega też na tym, że chroni roślinę również z nowymi odrostami.

Iglaki w donicach W przypadku iglaków rosnących w donicach najlepiej sprawdzają się nawozy otoczkowane, o długim okresie działania. W takich nawozach, każda granulka otoczona jest biodegradowalną żywicą zawiera podstawowe elementy odżywcze NPK, magnez i mikroelementy. Po zastosowaniu, do wnętrza granulki przedostaje się woda, która stopniowo uwalnia zawarte w niej składniki. Czynnikiem regulującym uwalnianie składników nawozu jest temperatura i wilgotność gleby. Dlatego wyższe temperatury powodują szybsze uwalnianie składników, niższe zaś spowalniają działanie nawozu. Przy średniej temperaturze dobowej podłoża, wynoszącej 21 st. Celsjusza, składniki odżywcze będą uwalniane przez 6 miesięcy. Takimi nawozami wystarczy zasilić rośliny raz w roku.

Ze względu na niewielką ilość podłoża w doniczce dawkę nawozu podaną przez producenta należy zmniejszyć o połowę, gdyż jest ona zalecana do iglaków rosnących w ogrodzie.

ekspertzieleni.pl | Ekspert Zieleni

OGRODOWE TRENDY

Storczyki wciąż na topie! Moda na storczyki trwa nieprzerwanie od kilku lat. Wraz z nią, z roku na rok, wzrasta sprzedaż nie tylko samych kwiatów ale również wszelkich akcesoriów i preparatów do ich pielęgnacji. tekst: Krzysztof Orszulak

Ekspert Zieleni | ekspertzieleni.pl

ajpopularniejsze i jednocześnie najlepiej sprzedające się odmiany storczyków to: phalaenopsis, dendrobium, oncidium, paphiopedilum, cymbidium, zygopetalum i cattleya. Wynika to przede wszystkim z dostępności, mają je w swojej ofercie praktycznie wszystkie sklepy ogrodnicze i kwiaciarnie – a co za tym idzie niezbyt wygórowanej ceny, dekoracyjności oraz tego, że doskonale sobie radzą w warunkach panujących w mieszkaniach.

Postaw na różnorodność asortymentową doniczek i osłonek, tak by każdy miłośnik orchidei znalazł ciekawy wzór i kolor.

Według notowań Warszawskiego Rolno-Spożywczego Rynku Hurtowego S.A. Bronisze ceny tych kwiatów na rynku hurtowym są stabilne i wynoszą (jednostka miary - doniczka):

Nawozy

phalaenopsis 17 zł - 48 zł dendrobium 27 zł cymbidium 35 zł

Nawozy do storczyków ma w swojej ofercie praktycznie każdy producent: Agrecol, Florovit, Zielony Dom, Pokon, Biopon i wielu innych. Mają one postać żelu, płynów w opakowaniu z pompką (np. Zielony Dom) lub pałeczek nawozowych czy ściereczek, które czyszczą i nawożą.

Doniczki i osłonki Najlepiej sprzedają się przeźroczyste plastikowe doniczki i szklane osłonki, które nadają się do uprawy przede wszystkim storczyków odmiany Phalaenopsis. Zapewniają dostęp światła do korzeni co umożliwia przeprowadzanie procesu fotosyntezy, zapobiega rozwijaniu się patogenów grzybowych oraz pozwala kontrolować wilgotność podłoża. Doniczki mają duże otwory drenażowe w dnie oraz wycięcia w podstawie, które chronią przed gromadzeniem się nadmiaru wody. Są wykonane z niebarwionego, przezroczystego plastiku, co ułatwiają kontrolę wilgotności. Szklane osłonki mogą występować w wielu kolorach - różowy, fioletowy, żółty, pomarańczowy, czerwony i zielony, często mają fakturę mrożonego szkła. W przypadku storczyków innych rodzajów (Oncidium, Cymbidium, Cambria, Dendrobium) przeźroczysta doniczka nie jest konieczna. Można je sadzić płytko w niedużych donicach. Coraz popularniejsze są doniczki produkowane z dębu korkowego w których rośliny pięknie wyglądają, łatwo się aklimatyzują a ich korzenie silnie się rozrastają.

Podłoża Większość dostępnych na rynku odmian storczyków to sztucznie otrzymane mieszańce dziko rosnących roślin, które w naturze rosną przytwierdzone korzeniami do gałęzi drzew. Dlatego też ich uprawa wymaga specjalnego podłoża, którego najczęstszymi składnikami są łupiny orzecha kokosowego (chipsy kokosowe), kora sosnowa, keramzyt i węgiel drzewny. W gotowych podłożach znajdziemy również mech torfowiec, włókna kokosowe, łupiny cedrowe, perlit i inne dodatki mineralne, styropian, liście bukowe czy kawałki korka. Najbardziej pożądane cechy, jakimi powinno charakteryzować się nowoczesne podłoże to duża przepuszczalność, trwała, luźna strukturę, słabo kwaśny lub kwaśny odczyn (pH 4,5-6,0).

Podpórki Większość storczyków wypuszcza długie, cienkie i dość giętkie pędy kwiatowe. Do utrzymania ich w pionie świetnie nadają się plastikowe, szklane lub bambusowe podpórki.

ekspertzieleni.pl | Ekspert Zieleni

PRZESTRZEŃ MIEJSKA

Jakie rośliny sadzić na placach zabaw? Tereny zabaw zmieniają się na naszych oczach. Zapomnieliśmy już o metalowych karuzelach z dawnych ogródków jordanowskich. Współczesne place zabaw to miejsca pełne kolorowych drabinek, zjeżdżalni, torów przeszkód połączonych ze ściankami wspinaczkowymi. Jednak nie tylko sprzęty powodują, że miejsca te są atrakcyjne dla najmłodszych. Na każdym placu zabaw nie powinno zabraknąć roślin, które w takich miejscach pełnią różne funkcje i dlatego ich dobór powinien być szczególnie staranny. tekst: Tadeusz Dybizbański

Ekspert Zieleni | ekspertzieleni.pl

budowy łuków czy kryjówek, zbierają żołędzie i kasztany. Badania prowadzone wśród dzieci dowiodły, że rośliny znacząco wpływają na atrakcyjność miejsca zabaw. Obiekty, na których znajdują się tylko urządzenia do zabawy, odbierane są, jako mniej atrakcyjne, nudne. Dzieciom i opiekunom, którzy towarzyszom im w miejscu zabaw zadano pytania: 1. Czy zwracacie uwagę na rośliny otaczające lub rosnące na placach zabaw?

TAK NIE

81 proc. 19 proc.

2. Czy rośliny są ważnym elementem placu zabaw?

TAK NIE

88 proc 12 proc.

Funkcje roślin na placach zabaw:

rzebywanie wśród zieleni wpływa pozytywnie na każdego człowieka. Także, a nawet przede wszystkim, na małego człowieka. A w dzisiejszych czasach, gdzie większość ludzi żyje w miastach, możliwość obcowania z naturą nabiera szczególnego znaczenia. Rośliny w miejscach zabaw dzieci pełnią wiele funkcji. Dzięki nim poprawia się mikroklimat, dają niezbędny latem cień, tworzą naturalną barierę wygłuszającą hałas i zmniejszającą zanieczyszczenia.

Jak ważne są rośliny na placach zabaw? Dobierając rośliny, które mają urozmaicić plac zabaw trzeba pamiętać, że dzieci w zależności od wieku korzystają z otaczającej je roślinności w różnorodny sposób. Młodsze dzieci zrywają gałązki, liście, owoce lub kwiaty. Najbardziej interesują je rośliny o żywych barwach i ciekawych kształtach kwiatów lub owoców oraz rośliny pachnące. Starsze wspinają się na drzewa, używają krzewów i żywopłotów przy zabawach w chowanego, wykorzystuję łodygi i gałęzie do

ťť

zmniejszają zanieczyszczenia,

ťť

obniżają poziom hałasu,

ťť

poprawiają wilgotność,

ťť

łagodzą wahania temperatury,

ťť

pobudzają zmysły i rozwijają wyobraźnię,

ťť

rozwijają zdolności manualne,

ťť

wydzielają przestrzenie dla różnych grup wiekowych.

ťť

chronią przez nadmiernym nasłonecznieniem,

ťť

oddzielają miejsca przeznaczone do zabawy od pozostałych terenów,

ťť

pełnią funkcję edukacyjną.

Czy wiesz, że: Pierwsze place zabaw powstały w Niemczech, Anglii i Stanach Zjednoczonych. Za najstarszy uważa się plac w Norymberdze, który powstał w 1876 r. W Polsce pierwszy tzw. ogródek jordanowski powstał w Krakowie w 1889 roku.

ekspertzieleni.pl | Ekspert Zieleni

PRZESTRZEŃ MIEJSKA

Zasady doboru roślin

Polecane rośliny

1. Wystrzegaj się wszelkich roślin trujących oraz tych, które mają kolce lub przyciągają żądlące owady.

Ponieważ rośliny na placach zabaw mają pełnić wiele funkcji konieczna jest ich różnorodność. Szczególnie polecane są drzewa i krzewy charakteryzujące się szybkim wzrostem, np. brzozy, modrzewie, topole lub wierzby, które już po kilku latach dadzą pożądany latem cień, a ich pięknie przebarwiające się liście stworzą wspaniały efekt plastyczny. Warto również pomyśleć o drzewach, które dadzą tworzywo do zabaw: szyszki, kasztany, żołędzie, jagody jarzębiny itp.

2. Wybieraj rośliny odporne na choroby i szkodniki, ponieważ ze względu na miejsce ich nasadzenia nie będzie możliwości wykonywania oprysków ochronnych. 3. Dobieraj rośliny, które dostarczą materiału do zabaw. 4. Wybieraj rośliny samoodnawiające się, o małych wymaganiach siedliskowych, odporne na zniszczenie mechaniczne, silnie rosnące.

Trawa to podstawa Każdy plac zabaw powinien mieć wydzielony trawnik. Jest to odpowiednie podłoże zarówno do zabaw, jak i bezpiecznie amortyzujące upadek z niewielkiej wysokości. Dodatkowo murawa wpływa korzystnie na mikroklimat i zatrzymuje wodę, dzięki czemu pod urządzeniami nie będzie kałuż. Do założenia trawnika najlepiej użyć specjalnych mieszanek przeznaczonych na trawniki rekreacyjne lub sportowe. Powinny się one składać z gatunków traw takich jak: grzebienica pospolita, kostrzewa rozłogowa czerwona, tymotka kolankowa, wiechlina łąkowa, życica trwała.

Pielęgnacja roślinności W miejscach zabaw dzieci nie wolno stosować środków. Wszelkie choroby i szkodniki należy zwalczać mechanicznie lub metodami biologicznymi. Można stosować nawozy naturalne, np. kompostu lub ziemi liściowej. Pod drzewami i krzewami dobrze jest sadzić rośliny okrywowe, stosować ściółkowanie przekompostowaną korą roślin iglastych albo kilkucentymetrową warstwą żwiru lub drobnych kamieni, ułożoną na geowłókninie.

Rośliny niepożądane Oczywiście rośliny sadzone na terenie placu zabaw powinny być nieszkodliwe dla zdrowia. Zakazane jest sadzenie roślin trujących, których toksyczne substancje zawarte w liściach, pędach i owocach mogą doprowadzić po spożyciu do groźnego zatrucia, a nawet do śmierci. Należy unikać sadzenia roślin, które mają ciernie lub kolce oraz roślin iglastych o twardych, kłujących igłach, a także krzewów o liściach, które posiadają ostre brzegi. W wytycznych dotyczących placów zabaw przygotowanych przez UOKiK możemy znaleźć wykaz roślin szczególnie niebezpiecznych i trujących. Ich zestawienie znajdziesz w tabeli na stronie 36.

Ekspert Zieleni | ekspertzieleni.pl

W miejscu zabaw dzieci lub w najbliższej okolicy powinny znaleźć się również rabaty kwiatowe. Szczególnie polecane są wonne kwiaty.

 Drzewa • • • • • • • •

jarząb pospolity dąb szypułkowy dąb czerwony wierzba biała głóg dwuszyjkowy brzoza klon pospolity klon jesionolistny

• • • • • • •

platan kasztanowiec czerwony kasztanowiec biały brzoza wierzba płacząca buk pospolity jawor

• • • • • •

tawuły żylistki pięciorniki cyprysiki dereń świdwa mirt

 Krzewy • • • • •

dereń biały krzewuszka cudowna forsycja porzeczka alpejska pęcherznica kalinolistna

 Kwiaty i byliny • • • •

fiołki macierzanki stokrotki lawenda

• • • •

kaczeńce sasanki niezapominajki narcyzy

PRZESTRZEŃ MIEJSKA

GATUNEK

KTÓRE CZĘŚCI SĄ TRUJĄCE?

OBJAWY ZATRUCIA

Jałowiec sabiński i inne gatunki (Juniperus sabina)

wszystkie części rośliny, szczególnie czubki pędów

podrażnienie żołądka, jelit, nerek, skurcze, śmierć w śpiączce

Kalina koralowa (Viburnum opulus)

jagody, liście i kora

wymioty, zapalenie przewodu pokarmowego, krwiomocz, u dzieci: zawroty głowy, zaburzenia mowy, utrata przytomności, a nawet śmierć

Kolcowoj szkarłatny (pospolity) (Lycium halimifolium)

wszystkie części rośliny

działanie zbliżone do atropiny, choć nieco słabsze, szał, zaburzenia wzroku, zaparcie, potem biegunka, brak tchu, paraliż, śmierć w śpiączce

Ligustr pospolity (Ligustrum vulgare)

jagody, liście, kora

mdłości, wymioty, biegunka, skurcze, zaburzenia układu krążenia, silne stany zapalne skóry

Ostrokrzew kolczasty (Ilex aquifolium)

jagody

ciężka biegunka, dawka śmiertelna dla dzieci 20-30 jagód

Sumak jadowity (Rhus toxico- wszystkie części rośliny, dendron) a szczególnie sok mleczny

zewnętrznie: ciężkie podrażnienia skory, wewnętrznie: ciężkie podrażnienia żołądka i jelit, krwawa biegunka, zapalenie przewodu pokarmowego i śmierć. Ze względu na silna toksyczność powinien być wyeliminowany z parków i ogrodów

Szakłak pospolity (Rhamnus cathartica)

owoce, kora, pędy

wymioty, kolka/krwawa biegunka, zaburzenia nerkowe, zapaść

Trzmielina pospolita (śuonymus europaea)

wszystkie części rośliny, szczególnie owoce

wymioty, biegunka, skurcze, silne zaburzenia pracy serca, osłabienie serca prowadzące do zatrzymania jego pracy

Wawrzynek wilczełyko i inne gatunki (Daphne mezereum)

wszystkie części rośliny

zewnętrznie: silne zapalenie skory, wewnętrznie: zapalenie żołądkowo-jelitowe i nerek, zaburzenia nerwowe, osłabienie, zawroty głowy, skurcze, śmierć

Złotokap pospolity (Laburnum anagyroides)

wszystkie części rośliny, szczególnie nasiona

bóle brzucha, mdłości, wymioty, zaburzenia serca i układu krążenia, odurzenie aż do utraty przytomności, skurcze, śmierć na skutek porażenia układu oddechowego

Żywotnik zachodni (Thuja occidentalis)

czubki pędów, szyszki

zewnętrznie: stany zapalne skory, wewnętrznie: podrażnienie żołądka i jelit, utrata przytomności, skurcze, uszkodzenia nerek i wątroby

Bieluń dziędzierzawa (Datura stramonium)

wszystkie części rośliny

symptomy jak przy zatruciu pokrzykiem wilcza jagoda

Blekot pospolity (Aethusa cynapium)

wszystkie części rośliny

przy spożyciu postępujący paraliż, rozszerzenie źrenic, wymioty, biegunka, duszność, śmierc

Ciemiemik czarny i inne gatunki (Helleborus niger)

wszystkie części rośliny, zwłaszcza kłacze i liście

mdłości, wymioty, kolka, biegunka, zwolnione, nieregularne tętno, osłabienie akcji serca, duszność, rozszerzenie źrenic, śmierć spowodowana zatrzymaniem akcji serca

Czermień błotna (Calla palustris)

wszystkie części rośliny

napuchnięcie jamy ustnej, wymioty, skurcze, śpiączka, śmierć

Lulek czarny (Hyoscyamus niger)

wszystkie części rośliny

symptomy podobne jak po zatruciu pokrzykiem wilcza jagoda, przy zbieraniu nasion częste występowanie paraliżu układu centralnego

Pokrzyk wilcza jagoda (Atropa bellaldonna)

wszystkie części rośliny

stan podniecenia, skora czerwona i gorąca, zapalenie gardła, suche śluzówki, wysoka temperatura, szerokie źrenice, zaburzenia w widzeniu, niepokój, skurcze, zmęczenie, śmierć; spożycie przez kilkuletnie dziecko 5-15 sztuk jagód jest już dla niego dawka śmiertelna

Psianka czarna (Solanum nigrum)

ziele i jagody

zawroty głowy, wymioty, biegunka, skurcze, gorączka, brak tchu, śmierć

Racznik pospolity (Ricinus communis)

nasiona

zatrucie krwi, gwałtowne wymioty, biegunka, 10 nasion może spowodować śmierć osoby dorosłej

wszystkie części rośliny, Szalej jadowity (Cicuta virosa) szczególnie łodyga i korzenie (kłącza)

palenie w jamie ustnej, mdłości, wymioty, biegunka, bicie serca, zaburzenia równowagi, senność, utrata przytomności, skurcze, słabe oddychanie, śmierć w śpiączce

Szczwoł plamisty (Conium maculatum)

wszystkie części rośliny

palenie w jamie ustnej, paraliż języka, ogólne osłabienie, biegunka, wymioty, rozszerzone źrenice, brak tchu, śmierć

Tojad właściwy i inne gatunki (Aconitum napellus)

wszystkie części rośliny

palenie w jamie ustnej, mrowienie skory, utrata przytomności, uszkodzenie serca i układu krążenia, podrażnienie centralne, później senność i śmierć

Zimowit jesienny (Colchicum autumnale)

wszystkie części rośliny

uczucie palenia i drapania w jamie ustnej, mdłości, wymioty, kolka, zaburzenia w krążeniu krwi i oddychaniu, śmierć

Ekspert Zieleni | ekspertzieleni.pl

Jakie promocje są skuteczne? Wyniki badania mechanizmów promocyjnych wpływających na konsumentów prowadzone przez Instytut Badawczy ARC Rynek i Opinia potwierdzają, że wciąż największe znaczenie na decyzje zakupowe mają promocje cenowe. To właśnie obniżona cena przekonuje do zakupu aż 64 proc. klientów. Jak obniżać ceny i tym samym przyciągać klientów jednocześnie nie działając na granicy opłacalności? tekst: Katarzyna Włodarczyk

ekspertzieleni.pl | Ekspert Zieleni

NOWOCZESNA SPRZEDAŻ

Jak nie stać się ofiarą agresywnej polityki sprzedaży? Czy wiesz, że: Sześciu na dziesięciu klientów decyduje się na niezaplanowany zakup produktu w związku z jego niską ceną, a co drugi Polak robi tak z powodu promocji cenowej.

Z jednej strony małych przedsiębiorców nie stać na to, by uczestniczyć w walce o klienta poprzez stałe obniżanie cen towarów. Z drugiej jednak strony wiadomo, ze to właśnie promocje cenowe mają duży wpływ na decyzje zakupowe klientów. Jak racjonalnie dobierać strategie cenowe by zadowolić klientów i nie dokładać do biznesu? Okazuje się, że promocje obniżające cenę o więcej niż 60 proc. przyciągają do sklepu tzw. łowców okazji, jednak mają znikomy wpływ na decyzje zakupowe podejmowane przez stałych klientów. A stały klient oznacza zysk. Dlaczego? Stały klient jest wierny danej placówce, ponieważ jest przekonany, że to właśnie ten sklep zna jego potrzeby. Dodatkowo tacy kupujący bardzo często polecają sklep, z którego oferty i obsługi są zadowoleni, swoim znajomym. Tym samym generują kolejnych lojalnych klientów. Z badania Instytutu Badawczego ARC Rynek i Opinia wynika, że najskuteczniej oddziałują obniżki w przedziale 10-20 proc. Taka promocja nie grozi poważnymi stratami dla sklepu, a jednocześnie skutecznie wiąże stałych klientów z daną placówką

Pamiętaj, że promocje cenowe nie mogą być zbyt często powtarzane. Taka „stała” obniżka cen może sugerować kupującym, że marża w naszym sklepie jest wygórowana. A to na pewno nie wpłynie pozytywnie na wizerunek naszego biznesu.

Skuteczne promocje Z jakich form promocji najczęściej korzystają kupujący? (według. badania BTL Monitor) 72,6 proc. 2 opakowania (lub więcej) w cenie 1 62,0 proc. Okresowa obniżka ceny produktu 65,4 proc. Bezpłatne próbki produktów

• premiowanie rabatem zakupu powyżej określonej kwoty, • premiowanie rabatem zakupu kilku sztuk tego samego produktu,

2 w cenie 1

56,3 proc. Większa ilość produktu za tę samą cenę

Klient kupując dwa takie same produkty, płaci jedynie za jeden z nich. Odmianą tej promocji może być oferowanie drugiego produktu za 1 grosz, 1 zł. Takie promocje cieszą się bardzo dobrym odbiorem, ponieważ korzyść jest wymierna i szybko osiągalna. Wybierając ten model promocji zwróć szczególną uwagę na dobór produktów, które zostaną nią objęte.

Więcej za mniej

Happy hours

Promocja, której mechanizm zawiera się w nazwie. Klienci, którzy kupią więcej, zapłacą mniej. Możesz wprowadzić różne warianty takiej promocji:

Wprowadzanie promocji trwającej w określonych godzinach jest szczególnie często stosowane w gastronomii. Dlaczego nie spróbować wykorzystać tego mechanizmu promocji w sklepie

60,8 proc. Produkt z dołączoną próbkę innego produktu 57,3 proc.

Za zakupy powyżej określonej kwoty klient otrzymuje rabat

50,9 proc. Kupon rabatowy na zakup kolejnego produktu

Ekspert Zieleni | ekspertzieleni.pl

Promocje zgodne z prawem! Uwaga Pamiętaj, żeby zasady promocji były przejrzyste. Promocja obwarowana wieloma warunkami zniechęca zamiast przyciągać.

Inspektoraty Inspekcji Handlowej mają prawo kontrolować prawidłowość i rzetelność organizowania promocji przez przedsiębiorców. Na co zwrócić uwagę, by nie narazić się na zapłatę mandatu? Wysokość kar i mandatów, nakładanych na przedsiębiorców przez pracowników Inspekcji Handlowej, nie wynika z Kodeksu wykroczeń lub innych przepisów (wyjątek – grzywna za brak informacji o szkodliwości spożywania alkoholu). Są one określane uznaniowo i najczęściej wynoszą od 20 do 500 zł za każde wykroczenie. W przypadku popełnienia kilku wykroczeń, suma grzywien może być wyższa.

Najczęściej popełniane uchybienia związane z organizowanie przez sklepy promocji cenowych to: 1. brak na wywieszkach przy towarze przekreślonej dotychczas obowiązującej ceny; 2. brak w ogóle ceny detalicznej; 3. nieuwidocznianie ceny jednostkowej wyrobów na wywieszkach cenowych bądź w materiałach reklamowych; 4. niepodawanie jednostek miar, do których odnosiły się uwidocznione ceny jednostkowe na wywieszkach cenowych przy towarze promocyjnym; 5. brak określenia czasu trwania promocji, obniżki lub przeceny albo określenie go w sposób mało precyzyjny; 6. niepodawanie przyczyny obniżki cen lub przeceny przy towarach oferowanych po obniżonej cenie; 7. brak przy wyrobach informacji, że dany towar jest przeceniony lub jego cena jest obniżona („przecena”, „obniżka”). Wszystkie powyższe błędy świadczą o nieprzestrzeganiu przez przedsiębiorców przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniania cen towarów i usług oraz sposobu oznaczania ceną towarów przeznaczonych do sprzedaży (Dz. U. Nr 99, poz. 894 ze zm.) ogrodniczym? Przeanalizuj, które godziny pracy sklepu można zaliczyć do najmniej efektywnych sprzedażowo i zorganizuj promocję cenową obejmującą ten właśnie czas w ciągu dnia. Promocyjna oferta może dotyczyć wybranych towarów lub całego asortymenty. Jeżeli nawet taka akcja nie przysporzy ci dodatkowych zysków to lepsze to niż płacenie personelowi sklepowemu kiedy nie ma klientów.

Pogodowa promocja

Rabat urodzinowy Urodziny to wyjątkowy dzień, w którym każdy lubi być prezentami. Warto to wykorzystać i zaproponować klientom, którzy dokonują zakupu w dniu swoich urodzin rabat lub drobny upominek. Nie tylko urodziny klienta mogą być dobrym pretekstem do promocji. Urodziny może obchodzić także prowadzona przez nas placówka. Z okazji jubileuszu możemy zaproponować najróżniejsze cenowe promocje: okolicznościowe rabaty, karty stałego klienta, upominki lub poczęstunek.

Z badań wynika, ze podczas dużych mrozów lub dużych upałów klienci niechętnie robią zakupy. Zaproponuj więc darmową herbatę w zimne dni lub odwrotnie, zimne napa poje w gorące dni.

Zniżka na kolejne zakupy

Promocja ta może dotyczyć również towarów związanych z pogodą. W mroźne zimy możesz obniżyć nieco ceny łopat do odśnieżania, a w upalne parasoli ogrodowych.

Możemy zaproponować klientom robiącym zakupy powyżej określonej kwoty kupon rabatowy, który będą mogli zrealizować podczas kolejnej wizyty w naszym sklepie.

ekspertzieleni.pl | Ekspert Zieleni

NOWOCZESNA SPRZEDAŻ

ość liw oż

za k u pam i ,

m o żliw oś ć

p r o du któ

sp ra w

ia an

go wy w,

wa to

sne cze wo no

a row

nia

i dostosowa ne

nowania dostaw, i p la now oc

ństwo, iecze ezp i b da

o śc pn stę do

-h

ia on-line e wn to

dla zarządzających

on-line, usprawnienie

ostępności oraz a k ania d t u a lnyc wdz h c spra en

któw

produktó w onlin e,

ze sn e

ato wa r o wa nia

produktów, lnych cen wygo aktua da raz i b i o e z p i ec zeń st w o, us p usprawnienie p roce su z

Całodobowe składanie zamówień, możliwość sprawdzania dostępności oraz aktualnych cen produktów – to tylko wybrane zalety internetowej platformy zamówień HORTICO SA. To jedno z tych narzędzi, które wprowadzają do branży ogrodniczej najbardziej aktualne trendy.

cji onden resp i ko ień ów

ceny

Pulpit Kontrahenta HORTICO SA

Ekspert Zieleni | ekspertzieleni.pl

zam

pro

e urtownia onli

Hurtownia 24/7 czyli ...

ku pa

y en

ln ua kt

nia e-hurto w tow ah ni

eń ,

pro ce su

planowania dostaw, ania i now arow ocze atow sne z u i d es c o os t r p os sne i dostosowa e e z c i o ow w n o ne d n e , i an w o p n a t s e w o o d a t rze r a i b n k li wa o en an ta pl potrzeb klient a n e do n a ar z w o ęd s zie sto do do i a n r z ę a d t z ie d klien o eb co tr z d po

zam ów i

, dostępność or az pracy ej ak t n n ua zie l ne d co c o s t d ę p , n y ość prac o j r e az nn a zie

urtownia h ur

rzę na

ani

r sto hi

zie

racy, narzędzie dla z n ej p arzą zien dz a d o c jąc ych do

e-h

kli

o codziennej pracy, całodo z ie d bow e s k ła d

b rze ot

d arzę a n e nt

ontakty elektroniczne z każdym dniem są w biznesie

coraz bardziej istotne. By nadążyć za zmieniającym się światem, konkurencją i – przede wszystkim – za klientami, trzeba być coraz bardziej dostępnym i coraz bardziej internetowym. Choć branża ogrodnicza nie należy do najbardziej zinformatyzowanych, a niektórzy klienci hurtowni ogrodniczych wciąż chętniej wysyłają zamówienia faksem niż mailem, także tutaj stale zachodzą zmiany. Podążając za aktualnymi trendami i przewidując potrzeby klientów, HORTICO SA uruchomiło w 2010 roku internetową platformę zamówień o nazwie Pulpit Kontrahenta. Usługa umożliwia składanie zamówień przez całą dobę 7 dni w tygodniu, daje możliwość sprawdzania dostępności i aktualnych cen produktów, a także zapewnia dostęp do złożonych zamówień i podgląd stanu ich realizacji. Z tego nowoczesnego narzędzia korzystają klienci dwóch głównych oddziałów HORTICO SA, zlokalizowanych we

Wrocławiu i w Lublinie.

Składanie i historia zamówień, druk faktur i korespondencja w jednym miejscu Każdy klient widzi od razu, czy towar jest na stanie czy nie. Jedno kliknięcie wystarczy, by wygenerować fakturę sprzedaży, co przyspiesza i ułatwia pracę zarówno po stronie klientów, jak i hurtowni. Bardziej efektywna jest także funkcja kontaktu – zapytanie trafia od razu do przedstawiciela, który opiekuje się danym klientem. Już przy zamówieniu klient przekazuje także informację, na kiedy potrzebuje dostawę, co znacznie usprawnia cały proces. Innymi słowy, Pulpit Kontrahenta pozwala na pełną współpracę online z hurtowniami, z dowolnego komputera. Taka forma zamawiania towaru jest szczególnie wygodna dla sklepów w trakcie sezonu. Mimo dużej swobody i samodzielności oddanej w ręce klientów, w razie problemów HORTICO SA zapewnia im pomoc techniczną. Na stronie głównej obok panelu do logowania zmieszczony jest e-mail i numer telefonu do asysty technicznej, gdzie można zgłaszać wszelkie uwagi, pytania i wątpliwości.

Start przygody z Pulpitem Kontrahenta Jak można zostać użytkownikiem Pulpitu Kontrahenta? Spółka nie wprowadza tu żadnych ograniczeń – każdy klient współpracujący z HORTICO SA może wyrazić zainteresowanie taką formą zarządzania własnymi zamówieniami. O możliwości dołączenia do internetowej platformy zamówień informują klientów najczęściej przedstawiciele handlowi HORTICO SA w danym rejonie, oni też występują oficjalnie z propozycją założenia konta dla klienta. Następnie dla każdego kontrahenta wypełniana jest ankieta uprawnień. Maksymalny zakres uprawnień obejmuje dostęp do cenników, płatności, koszyka i danych kontrahenta oraz umożliwia wystawianie zamówień, zgłaszanie reklamacji, zmianę hasła, usuwanie niepotwierdzonych zamówień oraz zmianę sposobu dostawy. Rozróżnienie poziomów uprawnień

jest bardzo funkcjonalne: inny zakres przysługuje zwykle właścicielom firm, którzy otrzymują dostęp m.in. do pełnej historii płatności, a inny zakres można przyporządkować pracownikom, których zadaniem jest tylko zamawianie towarów. Po określeniu zakresów uprawnień dla wszystkich osób, które w danej firmie będą korzystać z Pulpitu Kontrahenta, mailowo wysyłane są najważniejsze informacje na temat systemu oraz indywidualne dane: link z adresem do logowania, login oraz hasło.

Pulpit krok po kroku Pierwszym punktem, z którym mamy styczność po zalogowaniu do Pulpitu Kontrahenta, jest strona startowa. To właśnie w tym miejscu firma informuje o wydarzeniach i produktach istotnych w danym sezonie. Aktualnie na stronie startowej znajdziemy informację o najnowszej edycji konkursu „Składaj zamówienia – wygrywaj nagrody” oraz krótką prezentację nowości na 2014 rok. Strona startowa to także narzędzie komunikacyjne, wykorzystujące m.in. formę krótkich tekstów poradnikowych – przykładowo, na początku zimy znalazła się tam notka o dokarmianiu ptaków zimujących z ostrzeżeniem, że ptaki uzależniają się od naszej pomocy, więc należy dokarmiać je regularnie. Zapoznawszy się ze stroną startową, klient może przejść do interesujących go funkcji platformy. Najczęściej wykorzystywana jest zakładka Towary, gdzie zebrane są wszystkie oferowane przez HORTICO SA produkty. Zostały one podzielone na katalogi według producentów. W ten sposób możemy zamawiać towary od jednego producenta, potem od następnego, itd. Nie jest to jednak jedyna opcja oferowana przez hurtownię. Towary można również wyszukiwać za pomocą paska „znajdź towar”, który pozwala na szukanie po nazwie (np. jeśli chcemy kupić wapno do bielenia, ale nie zależy nam na żadnej konkretnej marce). Najszybszą opcją wyszukiwania jest podanie kodu pożądanego produktu, z czego chętnie korzystają klienci zamawiający stale wybrane towary. Wyszukiwać produkty możemy także po opisie. Dodatkowo platforma posiada też filtry. Zaznaczenie opcji „w grupie” powoduje, że utrzymana zostaje wybrana grupa towarowa. Oznacza to, że jeżeli aktualnie przeglądamy katalog danej marki i szukamy nawozu do storczyków, wyszukiwarka zawęzi nam wyniki do nawozów tylko tej marki. Z kolei filtr „tylko dostępne” przyda się, kiedy chcemy zobaczyć wyłącznie produkty, które są aktualnie w magazynie, aby przyspieszyć efektywne zamawianie. Przy następnym zamówieniu, filtry można oczywiście wyczyścić.

Jeden zamawiający, trzy koszyki Finalizowanie zamówień odbywa się podobnie jak w sklepach internetowych – wybrane towary, po określeniu zamawianej ilości, przenosi się do koszyka. I tu odnajdujemy bardzo istotne udogodnienie: HORTICO SA oferuje podział na 3 koszyki. Rozszerza to możliwości klienta – może zrobić osobne zamówienia do różnych punktów, jeśli jest właścicielem większej liczby skle-

ekspertzieleni.pl | Ekspert Zieleni

NOWOCZESNA SPRZEDAŻ

pów lub centrów ogrodniczych, może także ustawić różne daty realizacji zamówień z poszczególnych koszyków. Przykładowo, pierwszy koszyk może być zrealizowany w ciągu 2 dni, podczas gdy inny koszyk – np. po 7 dniach, ale towar zostanie zablokowany (zarezerwowany dla tego klienta) już w momencie zamówienia.

Historia zamówień i płatności W następnej zakładce zapoznamy się ze statusem wszystkich swoich zamówień. Możemy przeglądać zamówienia niepotwierdzone, aktywne, odrzucone, zrealizowane, anulowane oraz zamknięte. Sortujemy je po wybranych parametrach, takich jak stan, termin realizacji czy data wystawienia. System daje także wgląd w historię zamówień w wybranym zakresie czasu. Osoba z odpowiednimi uprawnieniami może również przeglądać historię płatności i faktury.

Konkurs „Składaj zamówienia – wygrywaj nagrody” Chcąc popularyzować zamówienia składane przez Pulpit Kontrahenta, HORTICO SA organizuje cykliczny konkurs „Składaj zamówienia – wygrywaj nagrody”. Pierwsza edycja odbyła się w 2012 roku i cieszyła się dużym powodzeniem. W związku z tym, w 2013 miała miejsce druga edycja, a obecnie trwa trzecia edycja konkursu. Biorą w niej udział wszyscy klienci korzystający z internetowego dostępu do systemu sprzedaży HORTICO SA, którzy dokonają w danym roku przynajmniej jednego zakupu przez Pulpit Kontrahenta. Nagrody przyznawane są w następujących kategoriach: największa sumaryczna wartość zakupów (netto) w okresie trwania konkursu – 3 nagrody (I, II i III miejsce) oraz premia za korzystanie z Pulpitu Kontrahenta. Premia polega na tym, że każdy, kto dokona minimum jednego zakupu przez platformę, bierze udział w losowaniu 1 z 10 nagród rzeczowych. Jeden zakup stanowi jeden los w losowaniu, więc każdy kolejny zakup zwiększa szansę na wylosowanie nagrody. Rozstrzygnięcie konkursu ma miejsce w styczniu kolejnego roku kalendarzowego, a nagrody wręczane są na uroczystej gali odbywającej się podczas corocznych targów przedsezonowych HORTICO SA. Konkurs w wyraźny sposób pokazuje, że wśród klientów hurtowni utrzymują się stali liderzy zamawiania przez Pulpit Kontrahenta. LAUREACI KONKURSU 2012: • • •

I miejsce: Sklep Ogrodniczy „PINIA" Bożenna Kolasa II miejsce: P.P.H.U. „Saferia" Anna Sławek III miejsce: Centrum Ogrodnicze „Krzewy z Krzewia" Grzegorz Adamowicz

LAUREACI KONKURSU 2013: • • •

I miejsce: P.P.H.U. „Saferia" Anna Sławek II miejsce: Sklep Ogrodniczy „PINIA" Bożenna Kolasa III miejsce: Centrum Ogrodnicze „Krzewy z Krzewia" Grzegorz Adamowicz

Ekspert Zieleni | ekspertzieleni.pl

Kinga Kazubowska-Talaga Członek Zarządu HORTICO SA Skąd wziął się pomysł na internetową platformę zamówień? Kinga Kazubowska-Talaga, członek Zarządu HORTICO SA: Kilka lat temu zaczęliśmy dostrzegać rosnącą potrzebę dostępności hurtowni także poza tradycyjnymi godzinami pracy, co wynika m.in. ze specyfiki pracy w ogrodnictwie. Nasi klienci, czyli przede wszystkim kwiaciarnie, sklepy oraz centra ogrodnicze, są często prowadzone i zarządzane przez właścicieli. W ciągu dnia, czyli kiedy otwarte są hurtownie HORTICO SA i nasi pracownicy przyjmujący zamówienia są na swoich stanowiskach, właściciele punktów sprzedaży zwykle są zajęci bieżącymi sprawami operacyjnymi i handlowymi. Czas na zamawianie towarów zwykle znajdują dopiero wieczorem, często będąc w domu. Wtedy mają spokojny moment na dokładne oszacowanie potrzeb swojego biznesu. Chcieliśmy usunąć ograniczenie, jakie nakładały na nich godziny pracy naszej hurtowni, a rozmowy z wieloma naszymi klientami potwierdziły, że najchętniej składaliby zamówienia właśnie wieczorem. Dlatego postanowiliśmy stworzyć platformę internetową, aby zapewnić im dostęp do informacji o stanach naszych magazynów, a także możliwość składania zamówień o najbardziej dogodnej dla nich porze. Jakie były początki Pulpitu Kontrahenta? Pulpit Kontrahenta został uruchomiony w 2010 roku. Po wdrożeniu tej usługi, nasi przedstawiciele przeprowadzili wśród klientów kompleksowe szkolenie ze stosowania Pulpitu Kontrahenta. Podczas szkolenia zaprezentowali pełny wachlarz możliwości, jakie daje platforma oraz funkcjonalność różnicowania poziomów dostępu. Lata 2010-2011 potraktowaliśmy jako klasyczny „czas na rozruch”, potrzebny w przypadku praktycznie każdej nowej usługi. Początkowo usługa rozwijała się z pewnym oporem i jeszcze w 2011 r. nie mieliśmy wielu zamówień za jej pośrednictwem, ale nie ustawaliśmy w przybliżaniu klientom nowego narzędzia. W 2012 roku odnotowaliśmy

wzrost zarówno liczby korzystających, jak i liczby oraz wartości zamówień. W rejonie dolnośląskim był to już czas prawdziwego rozkwitu. Wtedy rozpoczęliśmy także konkurs „Składaj zamówienia – wygrywaj nagrody”.

tością zamówień, która również wzrosła przeszło dwukrotnie. Bardzo się cieszymy z tak dużego wzrostu obu wartości, ale nie spoczywamy na laurach, ponieważ jest jeszcze dużo do zrobienia. Jak zatem będzie się rozwijał Pulpit Kontrahenta?

Zdecydowanie największy wzrost zamówień, zarówno wśród klientów z województwa dolnośląskiego, jak i lubelskiego, miał miejsce w 2013 roku. Aktualnie w obu rejonach średnia liczba zamówień dla jednego klienta to kilkadziesiąt w roku, część klientów złożyła w ten sposób nawet ok. 100 zamówień, a „Saferia” – zwycięzca ostatniej edycji naszego konkursu dla użytkowników pulpitu – prawie 150 zamówień. Czym wyróżnia się Pulpit Kontrahenta? Przede wszystkim jest to usługa umożliwiająca składanie zamówień 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu. Dzięki niej nasi klienci mają całodobowy dostęp do złożonych zamówień i podgląd stanu ich realizacji oraz możliwość sprawdzania dostępności i aktualnych cen produktów. Co ciekawe, zamówienia można składać zarówno w naszej wrocławskiej, jak i lubelskiej hurtowni, a ponieważ zakres oferowanych produktów nieco się różni, mamy klientów, którzy korzystają z obu tych możliwości. Jak wygląda Pulpit Kontrahenta od strony technicznej? Modernizując się i usprawniając funkcjonowanie spółki, w 2008 roku wprowadziliśmy do zarządzania towarami i fakturami zaawansowany system ERP. Pulpit Kontrahenta realizujemy w ramach funkcji dostępnych w tym systemie. Klienci nie są jednak pozostawieni sami sobie - w razie wątpliwości na każdym etapie korzystania z pulpitu można się skonsultować z pracownikiem HORTICO SA, który odpowie na pytania i pomoże we wszelkich kwestiach technicznych. Jaki wzrost liczby i wartości zamówień miał miejsce w ostatnich latach?

Platformę rozwijamy stale w dwóch kierunkach. Z jednej strony nieprzerwanie odświeżamy katalogi produktów: dodajemy coraz lepsze zdjęcia, aktualizujemy właściwości i wprowadzamy wszystkie zmiany (np. w przypadku zmian w opakowaniach) zaraz po otrzymaniu informacji od producentów, tak, by prezentacja towarów była zawsze aktualna. W planach na najbliższy czas mamy także rozszerzenie każdego wpisu produktowego o krótki opis z charakterystyką produktu. Drugi kierunek rozwoju obejmuje zwiększenie liczby klientów aktywnie korzystających z tej usługi. Liczba ta stale rośnie, ale nadal nie jest to nawet połowa naszych kontrahentów. Pracujemy nad dalszym informowaniem klientów o korzyściach wynikających z zastosowania pulpitu. A czy osoby, które korzystają z pulpitu, zamawiają także w tradycyjny sposób? Obserwujemy, że klienci, którzy w 2011-2012 roku składali za pomocą Pulpitu Kontrahenta ok. 30 proc. zamówień, dziś zamawiają w ten sposób wszystkie lub prawie wszystkie towary. Oczywiście rozkład sposobu zamawiania zależy od indywidualnych upodobań i aktualnej sytuacji, ale wzrastający procent zamówień składanych internetowo to jedna z najbardziej wyraźnych tendencji obserwowanych przez naszych pracowników. Nie zmienia to jednak faktu, że nadal są osoby, które wolą zamówienie podyktować przez telefon albo spisać na kartce i wysłać faksem, a my to szanujemy. Staramy się odpowiadać na potrzeby wszystkich naszych klientów, dlatego współpracę z partnerami prowadzimy wszystkimi dostępnymi kanałami.

W roku 2013 odnotowaliśmy ponad dwa razy więcej zamówień przez Pulpit Kontrahenta niż w 2012 roku. Podobnie było z war-

ekspertzieleni.pl | Ekspert Zieleni

NOWOCZESNA SPRZEDAŻ

7 porad jak poprawić swoje wyniki sprzedażowe! Nie trwaj w stagnacji tylko śledź najnowsze trendy i podejmuj działania wspomagające sprzedaż. Oto działania, które możesz wykonać w celu poprawy wyników swojej działalności w 2014 roku! tekst: Katarzyna Włodarczyk

Ekspert Zieleni | ekspertzieleni.pl

Postaw na nowoczesną technologię! Multimedia są wszędzie. Dlaczego nie miałyby się znaleźć również w Twoim sklepie. Monitory LCD emitujące reklamy, filmy instruktażowe lub porady są tanie w eksploatacji, a ich skuteczności w zachęcaniu klientów do zakupu towarów nie daje się porównać z żadną z dotychczas stosowanych form reklamy. Dlaczego tak się dzieje? Kluczem jest dynamiczna forma przekazu reklamowego, która jest zdecydowanie bardziej atrakcyjna od tradycyjnych ulotek, plakatów czy broszur. Z badań prowadzonych przez ośrodek badawczy Pentor wynika, że już nawet niewielki ekran LCD emitujący reklamy w punkcie sprzedaży detalicznej potrafi przyciągnąć uwagę klientów. W przypadku 8 na 9 reklamowanych w ten sposób produktów wzrost sprzedaży sięga od kliku do kilkunastu procent.

Postaw na szkolenie personelu! Pamiętaj, że kompetentny sprzedawca do klucz do sukcesu. Badania pokazują, że aż 58 proc. klientów kieruje się przy zakupie poleceniem sprzedawcy. Jednym z najczęściej popełnianych przez sprzedawców błędów jest brak zbadania realnych potrzeb klientów. Jak sprawdzić by kupujący wyjawił motywację do zakupu danego produktu lub usługi? Skorzystaj z metody opracowanej przez brytyjskiego psychologa Neila Rackhama, opartej na badaniach ponad 35 tys. rozmów sprzedażowych. Metoda zwana sekwencją pytań SPIN, gdzie SPIN jest skrótem od: Sytuacji, Problemu, Implikacji, Niezbędnego zysku (ang. Situation, Problem, Implication, Need Payoff ). 1. pytania sytuacyjne: zapytaj o sytuację w jakiej znajduje się klient; przykład 2. pytania problemowe: zapytaj o problemy, trudności lub wątpliwości, z jakimi boryka się klient; 3. pytania implikacyjne: zapytaj o konsekwencje (efekty) zaistnienia tego problemu; 4. pytania niezbędnego zysku: zapytaj o korzyści z rozwiązania problemu. Podczas odpowiedzi na takie pytania klient sam określa swoje potrzeby. Pozwala to sprzedawcy na bardzo dobre dopasowanie rozwiązań, co zapewnia maksymalny efekt sprzedażowy.

Postaw na rozpoznawalne marki! Ośrodek badania opinii TNS OBOP przeprowadził badanie z którego wynika, że rozpoznawalna marka oznacza dla nabywcy: wysoką jakość produktu ( 57 proc.). Więcej niż 1/4 badanych (27 proc.) twierdzi natomiast, że to produkt lepszy od innych, godny polecenia. Ponadto dla 24 proc. kupujących cechą charakterystyczną „towaru markowego” jest wysoka cena oraz znana nazwa/ceniona oraz trwałość/solidność (14 proc. ankietowanych). Dla sklepów ogrodniczych produkty znanych marek oznaczają możliwość wyższych marż oraz szybką rotację towaru. Wyniki badania przeprowadzonego przez PMR Research wskazują ponadto, że dobra znajomość danej marki blokuje dostęp innych do świadomego wyboru przez konsumenta. Dodatkowo znajomość marki wraz z wysokim poziomem satysfakcji klienta przekłada się na jego lojalność. Dlatego też postaw na rozpoznawalne marki!

ekspertzieleni.pl | Ekspert Zieleni

NOWOCZESNA SPRZEDAŻ

Postaw na POS! Z badań rynku wynika, że około 70 proc. decyzji o zakupie jest podejmowanych w miejscu sprzedaży. Dlatego bardzo ważna jest reklama skierowana do klienta bezpośrednio w miejscu sprzedaży – Twoim sklepie. Zadbaj więc, o materiały POS (Point Of Sale), które służą przede wszystkim do jak najlepszej i najbardziej atrakcyjnej ekspozycji produktu, skłaniającej do jego zakupu. Najpopularniejsze z nich to: broszury produktowe, woblery, cenówki, standy, ekspozytory, potykacze i lightboxy. Pamiętaj, żeby były one odpowiednio dobrane i wyeksponowane, zbyt duży natłok informacji reklamowych powoduje, że ich skuteczność maleje, a klient odnosi wrażenie, że sklep jest „zaśmiecony” reklamami.

Postaw na sklep internetowy! Wzbogać ofertę swojego sklepu o możliwość zakupów on-line. W dzisiejszych czasach liczy się wykorzystanie każdej możliwości dotarcia do klienta. Z badania przeprowadzonego przez PMR Research wynika, że prawie co drugi Polak robi zakupy w sieci. Internetowe zakupy są domeną osób młodych z wyższym wykształceniem i wyższymi dochodami. Spośród osób do 34. roku życia aż 68 proc. twierdzi, że w ciągu ostatniego półrocza kupiło coś przez Internet, dla osób w wieku 35 – 54 lata odsetek ten wynosi 42 proc., a dla osób w wieku powyżej 55 lat – tylko 14 proc.. Im wyższe dochody, tym wyższa skłonność do robienia zakupów w sklepach internetowych. Spośród osób dla których miesięczny dochód na głowę w gospodarstwie domowym wynosi między 3 a 4 000 zł, aż 76 proc. robi zakupy w Internecie, a wśród osób o dochodzie powyżej 4 000 zł prawie 80 proc. kupuje w sieci. Zaproponuj więc możliwość zakupów przez Internet. O tym, jak rozpocząć sprzedaż w sieci pisaliśmy w poprzednim numerze „Eksperta Zieleni”.

Postaw na sprawne rozpatrywanie reklamacji! Reklamacje są oczywiście najmniej pożądanym elementem prowadzenia działalności. Jednak szybkość i profesjonalizm w tym zakresie ma decydujący wpływ na zadowolenie klienta. Dlatego sprawdź, jak przebiega proces reklamacji w Twoim sklepie i spraw, żeby pojawienie się problemu po dokonaniu transakcji nie było pasmem udręk dla Twojego klienta. Należycie załatwiona reklamacja może sprawić, że zaufanie kupującego do sklepu zwiększy się. Badania wskazują, że klient którego reklamację rozpatrzono sprawnie i z pozytywnym skutkiem poleca taką placówkę znajomym i podkreśla, że w razie problemów z towarem dany sklep na pewno nie będzie uchylał się od odpowiedzialności.

Postaw na kontakt z klientem! Stały kontakt z klientem umożliwia lepsze zrozumienie jego potrzeb i postępowania. Szczególnie cenna jest zdobywanie informacji na temat wzorców zachowań nabywców. Ma to bowiem kluczowe znaczenie, ponieważ to, czego chcą klienci nie zawsze jest równoznaczne z tym, co kupują. 46

Ekspert Zieleni | ekspertzieleni.pl

EKSPERCI KOMUNIKACJI BIZNESOWEJ W BRANŻY OGRODNICZEJ

CZYTELNICY

Łączny nakład – 9 000 egz. – dociera do decyzyjnych osób zawodowo związanych z branżą ogrodniczą. Czasopismo trafia do właścicieli sklepów centrów ogrodniczych, sieci DIY, producentów i usługodawców związanych z branżą, projektantów ogrodów i zieleni miejskiej oraz właścicieli wiodących gospodarstw szkółkarskich.

TEMATYKA

W miesięczniku poruszamy tematy dotyczące szeroko rozumianego biznesu ogrodniczego. Znajdują się w nim informacje o nowościach, porady profesjonalistów, trendy ogrodnicze, porady prawno-finansowe, informacje o wydarzeniach branżowych i funkcjonowaniu biznesu ogrodniczego w Polsce i Europie.

E-WYDANIA

Tradycyjnej papierowej formie czasopisma towarzyszyć będzie elektroniczna wersja miesięcznika wzbogacona o elementy interaktywne, multimedialne, linki i treści, które czytelnik znajdzie tylko w E-wydaniu.

Wydawca: Business Media Group ul. Powstańców Śląskich 85/170 01-355 Warszawa info@ekspertzieleni.pl www.ekspertzieleni.pl

Reklama - wyłączny broker: Content Media ul. Rozbrat 44a lok.219 00-419 Warszawa Małgorzata Marciniak, tel. 530 614 040, malgorzata.marciniak@contentmedia.com.pl Aneta Kępka, tel. 507 120 681, aneta@contentmedia.com.pl