TEMAT MIESIĄCA
Fot. archiwum
Zdrowie. Nijakie barwy kampanii MAŁGORZATA SOLECKA
Stan służby zdrowia uzyskał najwięcej – 55 proc. – wskazań jako najważniejszy temat kampanii wyborczej w sondażu Kantar, przeprowadzonym dla „Faktów” TVN. W sondażu IBRIS dla „Rzeczpospolitej” konieczność poprawy trudnej sytuacji w ochronie zdrowia jako najważniejszy problem do rozwiązania wskazało niemal czterech na pięciu Polaków. Patrząc na te wyniki, można byłoby sobie wyobrazić, że komitety wyborcze czeka prawdziwa bitwa na programy dla zdrowia. Można byłoby, potrzebna byłaby jednak naprawdę bujna wyobraźnia.
Bo
programy już są. I wynika z nich to, co zawsze. Z jednej strony okrągłe zdania – o wyższości ewolucji nad rewolucją, braku społecznej zgody na radykalne zmiany i kontynuowaniu dobrych zmian, które przecież już się dzieją. To po stronie rządzących. Z drugiej – obietnice mocno na wyrost, jak ta o czasie oczekiwania na SOR (godzina!) czy na wizytę u specjalisty (trzy tygodnie!). To główna siła opozycji. Trudno oprzeć się wrażeniu, że zarówno jedni, jak i drudzy mają do powiedzenia Polakom na tematy związane z ochroną zdrowia tyle samo i to samo. Nic. To „nic” jest szczególnie wymowne w wymiarze finansowania. Najważniejsi politycy PiS mówią o realizacji ustawy „6 proc. PKB na zdrowie”, stałym i już widocznym wzroście finansowania – w sytuacji, gdy relacja nakładów na zdrowie do bieżącego PKB spadła (skutek zapisania w ustawie reguły N-2, czyli odnoszenia nakładów do PKB sprzed dwóch lat). Premier Mateusz Morawiecki publicznie mówi, że „jeśli PiS wygra wybory, na służbę zdrowia wydamy 160 mld zł”, zapominając dodać, że te 160 mld zł będzie za dobrych kilka lat (nawet nie w następnej kadencji Sejmu) i że lwia część tych środków będzie pochodzić ze składki zdrowotnej. Zaangażowanie budżetu państwa ma być, jak wynika ze wszystkich prognoz, tak niewielkie, jak to tylko możliwe. PiS udaje więc, że problem zwiększenia finansowania został rozwiązany i minister Łukasz Szumowski (kandydujący z „jedynki” w Płocku) może się skupić na swojej „piątce” – pięciu priorytetowych
6
obszarach. To równocześnie program Prawa i Sprawiedliwości na następną kadencję, nawet, jeśli Szumowski nie kontynuowałby misji ministra zdrowia. Owa „piątka Szumowskiego” to: demografia, specjaliści, ocena jakości, edukacja i choroby cywilizacyjne. Demografia, czyli opieka długoterminowa, dzienna opieka nad seniorami. Również, to ważne, zmiana pozycji szpitali powiatowych (największej, jak pokazuje opublikowany w drugiej połowie sierpnia raport NIK, ofiary sieci szpitali) w systemie, by placówka powiatowa (niekoniecznie szpital działający w trybie ostrym) zapewniała opiekę populacyjną. Również, może nawet przede wszystkim, nad seniorami, bo opieka nad osobami starszymi powinna być zapewniona blisko ich miejsca zamieszkania. Specjaliści? Minister zauważa problem kolejek do świadczeń w AOS, ale też na SOR. Recepta, o jakiej mówił na konwencji programowej Prawa i Sprawiedliwości? Kształcenie kadr. I uregulowanie relacji między POZ, AOS i lecznictwem specjalnym. Ocena jakości: pacjent ma prawo wiedzieć, jaką jakość leczenia gwarantują poszczególne placówki. To będzie możliwe, gdy rozwiną się np. rejestry kliniczne. Pytanie, jakie będą konsekwencje tej wiedzy? Pacjent będzie wiedział, w którym szpitalu jest większa szansa na sukces terapeutyczny, a szpital będzie leczył większą liczbę pacjentów w ramach tego samego (lub minimalnie większego) ryczałtu? Sieć szpitali, co również wykazał raport NIK, ostatecznie zerwała z mechanizmem polegającym na tym, że pieniądze idą za pacjentem (w znaczącej części świadczeń). Edukacja. Ten motyw bardzo mocno wybrzmiewał w trakcie debaty „Wspólnie dla zdrowia”. Bez zwiększenia świadomości zdrowotnej obywateli trudno w ogóle myśleć o zbilansowanym systemie ochrony zdrowia, bo popyt na świadczenia zdrowotne będzie wręcz nieskończony. Jednym z pomysłów ministra jest mocniejsze wprowadzenie tematyki zdrowotnej do edukacji szkolnej. To konkret, ale wymagający ścisłej współpracy z MEN. Czy będzie możliwa? Brak edukacji przynosi skutki w obszarze chorób cywilizacyjnych – w onkologii, kardiologii, diabetologii. Wszędzie tam potrzebne są zmiany, by tych pacjentów, dla których na pierwotną profilaktykę jest za późno, sku-
www.miesiecznik-puls.org.pl ––– nr 9/2019 (293)