Fot. archiwum
BEZ ZNIECZULENIA
Nowy portfel z bombonierk¹ MAREK BALICKI
Polski Ład jest w chwili, gdy piszę te słowa, odmieniany przez wszystkie przypadki. To zrozumiała reakcja mediów i polityków na ogłoszenie tak ważnego dokumentu programowego rządzącej koalicji. Dokumentu, który ma być strategią przezwyciężenia skutków pandemii i gospodarczej odbudowy państwa. Mało kto z komentatorów zwrócił jednak uwagę, że sprawy zdrowia zostały przez jego autorów umieszczone na pierwszym miejscu listy priorytetów. W programach naszych partii politycznych to do tej pory rzadkość. Czy deklaracja ta znajdzie pokrycie w rzeczywistości? Tu pewności nie mamy. Pierwsza lektura części dokumentu poświęconej zdrowiu może bowiem budzić mieszane uczucia.
P
ropozycje zdrowotne Polskiego £adu mo¿na okreœliæ krótko: nowy portfel i bombonierka. Nowy portfel to zmiany w finansowaniu dotycz¹ce zarówno wielkoœci przysz³ych nak³adów na zdrowie, jak i sposobu zbierania sk³adki zdrowotnej. Przyspieszenie osi¹gniêcia poziomu 6 proc. w relacji do PKB i wyznaczenie nowego celu na poPrzyspieszenie ziomie 7 proc. spe³nia osiągnięcia poziomu w du¿ym stopniu oczekiwania spo³eczne. Wynika 6 proc. w relacji do to z trafnie przyjêtego zaPKB i wyznaczenie ³o¿enia, ¿e wydatki na nowego celu na zdrowie na pewnym etapie rozwoju spo³eczno-gospopoziomie 7 proc. darczego musz¹ rosn¹æ spełnia w dużym szybciej ni¿ PKB. Taka jest stopniu oczekiwania specyfika tej dziedziny. Postêp techniczny nie społeczne. zmniejsza tu kosztów, wrêcz przeciwnie – nale¿y do g³ównych czynników kosztotwórczych. A jest jeszcze sporo do nadrobienia, choæby w zakresie wynagrodzeñ dla personelu medycznego. Zmiany zasad op³acania sk³adki zdrowotnej nie spodobaj¹ siê przede wszystkim osi¹gaj¹cym wysokie do-
www.miesiecznik-puls.org.pl – nr 6/2021 (314)
chody w ramach umów cywilnoprawnych. Teraz sk³adka ma mieæ charakter liniowy, zale¿ny od dochodu, a nie od rycza³tu liczonego od 75 proc. przeciêtnego wynagrodzenia (obecnie 4,2 tys. z³), bez wzglêdu na faktycznie uzyskiwane dochody. Zrównanie zasad p³acenia sk³adki dla dzia³alnoœci gospodarczej i umowy o pracê wypada uznaæ za sprawiedliwe. Niektórzy eksperci postulowali to ju¿ od lat. Trzeba przy tym dodaæ, ¿e nie bêdzie ju¿ kompensowania sk³adki (7,75 proc.) odpowiedni¹ redukcj¹ podatku. Mimo ogólnej obni¿ki podatków bêdzie to wiêc odczuwalne dla najlepiej zarabiaj¹cych. W tej sytuacji niedosyt pozostawia utrzymanie dotychczasowych zasad op³acania sk³adki dla rolników – 1 z³ za hektar przeliczeniowy na rolnika i ka¿dego domownika. Sytuacja dochodowa na wsi zmieni³a siê bardzo po wejœciu do UE. Ale korygowanie wszystkiego naraz by³oby trudne do udŸwigniêcia w sensie politycznym. Pozosta³e zapowiedzi przypominaj¹ bombonierkê z zestawem owiniêtych w b³yszcz¹c¹ foliê ró¿nych pralinek. Wygl¹daj¹ zachêcaj¹co i nie zawsze wiemy co kryje siê w œrodku. Dzia³ania na rzecz jakoœci, programy profilaktyczne, rozwój kadr medycznych i nowoczesnych technologii kontrowersji budziæ nie bêd¹. Ale co siê kryje pod okreœleniami: Agencja Rozwoju Szpitali, Agencja Modernizacji Szpitali, drugi etap reformy sieci szpitali, nie wiemy. I na tym polega najwiêksza s³aboœæ strategii. Nie znamy szczegó³ów, a przede wszystkim brakuje spójnej wizji potrzebnych zmian systemowych, której podporz¹dkowane s¹ poszczególne punkty programu. Sama ich atrakcyjnoœæ nie wystarczy. A przecie¿ pandemia udzieli³a nam bolesnej lekcji, z której trzeba wyci¹gn¹æ wnioski. To jest zatem ci¹gle przed nami. Na szczêœcie œrodki finansowe s¹ w znacznym stopniu zapewnione. 15