zabal-zabal ere azaleratu da. Ugaldetxo industrialdetik Lezoraino jarrai dezakegu. Handik aurrera Era Tertziario edo Zenozoikoko seriea hasten da. Flysch kretazeoaren seriea A-8 autopistaren bazterretan ere ikus daiteke Oiartzun parean eta Errenteriako saihesbidean ere bai, oraindik ere eraikitze-aldian. Beste toki batzuetan, Txikierdi (O iartzun-A stigarraga errepidea), Ugaldetxo, Aranguren, Lintzirin edo Makarraztegi industrialdeak kasu, Cenomaniarra eta M aas trichtiarra artean (duela 100 eta 65 milioi urte), sakonera ertaineko itsas ingurunean nietatu zen flyscharen serie detritiko gehiena antzeman dezakegu. (18 lam., 35 arg.). Serie horren zati bat Arditurriko trenbide zaharraren trazatuan ere jarrai dezakegu, Arizmendi eta lurrita parean. Leku horietan ikus dezakegu geruza gogor eta bigun e n ” txandaketa, oso ezaugarria Goi Kretazeoko flyscharen faziean. Zorte pixkat baldin badugu, bertako fosilak ere aurkituko ditugu (ekinodermoak, m oluskuak, lo rratzak...). 10. IBILBIDEA
TERTZIARIOKO FLYSCHA Kretazeoan hasi zen flysch seriea Era Tertziarioan ere metatu zen, Paleozeno eta Eozeno aldietan. Era Sekundario eta Tertziarioaren arteko muga Lezon aurki dezakegu. H irip n e a n bertan, Pasai Donibanerako errepidearen ertzean, karam -geruza ?^nska eta izokinkolorekoak azaleratu dira. Arroka horiek Daniarrean eratu ziren, Era Tertziario edo Zenozoikoaren hasieran. Geruza horien oinaldean K -T izenaz ezaguna den maila estratigrafiko mehea dago, /Wrfio-eduki handia duena. Iridioa oso eskasa da lurrazalean, baina joria lurbarnean eta asteroide askoren osaeran. Horien azpian. geruza gris, zuri eta gorrislcak agertzen dira. Oso antzemangarriak dira Altamiran, saihesbidea eraikitzeko egindako tunelak Kretazeo amaierako (Maas trichtiarra) metakin horiek ebakitzen baititu. Aide horretan ö/nomte batzuk aurkitu dituzte. (19 lam., 37 arg.). Lehen aipatu ditugun geruzen ondotik (Daniarra), bat-batean desagertzen dira eta mundu-mailako iraungipen masiboa a lerazten ute. Lezo eta Pasai Donibane lotzen dituen tn tp iá c z k fly se h paleozen oaren seriea ebakitzen du. Horretan ere, geruza “gogorren” (hareharriak eta b.gunen (tuparriak) txandaketa ezaugarria ikus dezakegu. Handik Jaizkibeleko lab a m ta rain a seriea gero eta hareharriatsuagoa da. Azken tarteari Jaizkibel fo rm a zw a dentzo. Mura osatzen duten hareharri horiko konglomeratuak berezko babesa dira Jaizkibel mendiaren kos taldera begirako aldean. (19 lam., 41 eta 42 arg.). Hirigunetik Puntas tokiraino doan bidean zehM. flysch eozenoaren setie^ (Jaizkibel form azioa) jarrai dezakegu. Aipatu seriea duela 50 milioi urte jalki zen itsaspeko arroil sakonen hondoan. Aide horretan diren bloke erori ugarietan eta hareharriaren oinaldean itsas hondo horietan mugitu ziren animalien lorratz fo s il joriak ikus daitezke. (20 lam. 43, 46, 47 eta 48 arg.).