o'da

ı. sayı

o’da

içimizden

Karadeniz Teknik Üniversitesi İç Mimarlık Kulübüne ait bir yayındır.

instagram/im.ktu odaicimizden@gmail.com

IÇ MIMARLIK KULÜBÜ IC MIMARLIK KULUBU

Yönetim Kurulu Baskanı Taslak Göçebe Dijital Casa Sosyal-Sosyal Kurumsal

1

d e p a r t m a n l a r

Gülcan Inanlı Tugba Demir Muhammet Ali Akyüz Rümeysa Uzun Çimensu Altınay Betül Bahadır Eren Pirdal

o’da

19-20 taslak departmanı

Gülcan Inanlı

Tugba Demir

Ceren Tost

Çimensu Altınay

Cansu Baltalı

Ayşe Bahar Topçu

Zehra Çetinkaya

Sümeyye Karatekin

2

O’da ne?

Bir kutu düşünün, içi belirsiz; ne sırrı belli, ne sınırı.

Tüm gizi tamamen yaratıcısının hayal gücüne bırakılmış. Kimisi dünyaları sığdırır bu kutuya, kimisi bir fikri bile sığdıramaz. Özgür, yaratıcı düşüncelerin kanatlandığı bir kutudur bu. Ve birçok sanatçı doğurur. O’da bu kutu gibidir. Sadece bakmak değil, görünmeyeni görünür kılmak içindir. İçine dahil olana çok şey katar.

Oda dediğimiz sadece belirli eylemleri gerçekleştirdiğimiz, sınırları belli bir mekân mıdır? Aslında oda; kişinin özünü barındıran izler taşır. O yüzden sınır ögeleri, duvarlar değildir. Kişinin kendisidir. Sınırlar kendimizin koyduğu kadar vardır. Dileyen yere sağlam basar dileyen uçar. Odanın güzel yanı buradadır. Herkesin özgün fikrini senkronize bir şekilde bir araya getirebildiği bir alan vardır. Oda bu fikirlerin her tasarım ruhu taşıyan insana ulaşmasını hedefler.

Oda’da hepimiz bir birey, aynı zamanda bir bütünüz. ‘’O’da içimizden’’ sloganı buradan gelir. Biz hedefimizin ön eşiğini geçerken çoktan O’da ya dahil olduk.

Sizin de dahil olmak için gelin bu dönem sayımızda neler hazırladık bir bakalım.

3

1 iç mimar 2 tasarım üzerine...

3 trabzon’da o da var!

4 okulun sesi

‘’o’da’’dan izler 5 film&mekan 6 bozyap 7

4

iç mimarlık

İç mimarlık denildiğinde konuyu tam olarak bilmeyenlerin aklına gelen ilk şey dekorasyonculuk, koltuğun yerini belirleme veya bazı televizyon programlarının yaptığı yenilikler olabiliyor. Öncelikle iç mimarlık bunlar değildir, buradan başlayalım.

İç mimar, mekanları yaşanabilir kılan, mekânsal sorunlara çözüm bulan, mekanı yüzeyleri donatısı ve tavanıyla düşünerek onlara ruh katan kişidir. Bir iç mimar bazen bir fizikçi, bazen psikolog, bazen de esnaf olur; hatta havada uçan kuş olur, tasarımının yukarıdan nasıl göründüğüne bakabilmek için.

5

Önemli olan ilk çizgiyi atabilmektir, göremeyenlerin dört duvar dediği alanlara hayat verme sanatıdır çünkü bu. Kendinden bir şeyler kattığın için çizgiler ve renklerle düşüncelerini aktarma biçimlerinden birisidir. Bir meslekten çok yaşam biçimidir bile diyebiliriz. Bazen kaçmayı düşündüğümüz ancak kendimizi teslim ettiğimizde burada alacak olduğumuz eğitimle bizi sarmalayarak, bizlere bambaşka pencereler verecek olan bir yaşama biçimidir.

Uluslararası İç Mimarlar Federasyonu’nun (IFI) iç mimar olacak kişilerin sahip olması gereken özellikler olarak benimsediği temel özelliklere bakacak olursak; iç mekanların işlevsel ve nitelikli olabilmesine ilişkin sorunları tanımlayarak araştıran ve yaratıcılığını katarak çözen; iç mekanı tasarlayan, tasarım analizi yapan, şantiye denetimi, yapı sistemleri, estetik, iç mekâna ilişkin yapı bilgisi, donatı, malzeme, donanım konusunda bilgi veren ve iç mekâna ilişkin çizim ve dokümanları hazırlamak üzere eğitim ve deneyimle donanmış olmalıdır.

6

tasarım üzerine...

Kelime anlamını ele alırsak, bir yapı ya da aygıtın kısımlarının kâğıt üzerine çizilmiş biçimi anlamında kullanılan “tasar” köküne dayanmaktadır. İhtiyaç, ergonomi, talep ve estetik bütünleriyle ortaya çıkar. Algı ile kavram arasında bir bağlama aracıdır.

Tasarım sadece görüntüyle, biçimle ilgili estetik bir ayrıntı değil, hayatı daha konforlu ve zevkli kılan bir akıldır. Daha yaşanır bir dünya için insani çözümler üreten bir bakış açısıdır. Biçimle işlev, zevkle ihtiyaç, teknolojiyle kaynaklar arasında estetik, anlamlı ve akıllı bağlar kuran bir düşünce ve iş yapma biçimidir.

Akıllı bir tasarım, yeterince iyi çalışmayan, zevk vermeyen, anlamı olmayan her şeyi, bambaşka bir işleve, biçime ve anlama kavuşturulabilir.

New York Modern Sanat Müzesi küratörü Paola Antonelli, “İyi tasarım; teknolojiyi, psikolojiyi ve estetiği birleştirerek insan ihtiyaçlarını çözen bir rönesans tavrıdır.” der. Hangi alanda çalışırsanız çalışın, işe tasarım odaklı bir bakış açısıyla yaklaşmak, her şeye sihirli bir işlevsellik kazandırma ve dünyadan daha fazla zevk alma yollarını açar.

Tasarım odaklı düşünmek var olanla tatmin olmamak, sürekli “neden” ve “neden olmasın” diye sormak üzerine kurulu bir süreçtir. Daniel Pink’e göre tasarımın esas amacı, dünyayı değiştirmektir. Bu yüzden tasarımı bir iş değil, bir felsefe gibi görmek gerekir.

7

Peki tasarımcı olunur mu yoksa doğulur mu? Bununla ilgili çok zıt varsayımlar bulunmakla birlikte şunu söyleyebiliriz.

Hayal gücünüzü ve fikirlerinizi geliştirmek sizin elinizde. Aslında genel olarak önünüze çıkan engelleri aşmak ve bunlara çözüm bulmak da sizin elinizde.

Yani önemli olan küçüklükten beri bir şeyleri yapıyor olmak ya da tasarımcı olmayı istemek değildir. Önemli olan kararımızı verdikten sonra kendimizi nasıl geliştirdiğimizdir. Sadece kendinize odaklanın ve kim olmak istediğinizi düşünün ve isteyin. Bu bağlamda düşündüğümüzde ise kendimize ve çevremize şunu sormalıyız ‘’Neden?’’

Neden, yeterince sorulmayan bir sorudur. Bizler de aldığımız iç mimari tasarım eğitimi üzerine neden diye sorarak, mekanları daha yaşanabilir hale getirip ruhu olan tasarımlar yapalım..

8

içli öğrencilik İlk dönem anlam veremediğiniz kelimelerle karşılaşacak ve hiç duymadığınız isimler duyacaksınız.

İlk projenizde hocanız size;”’Konseptin nedir? Projenin bağlamı ne?

Sonraki derse kavramsal ve fiziksel soyutlama yaparak 6 maket getireceksiniz! veya Le Corbusier’in(?) yapılarını inceleyin.’’ dediğinde..

Ne yaparsanız yapın, hocalarınız sizden tam olarak ne istediğini söylemeyecektir Siz gidip bulacaksınız.Hadi söyledi diyelim, yapar getirirsiniz bu sefer sizin tasarımınız olmaktan çıkar.

Üst sınıflardan bilgi almak için azcık peşlerinden koşmak. Çoğu şeyi yeni öğrenmeye başladığınız ve bilmeyeceğiniz için bunları tecrübeli olan üst sınıftaki kişilerden yardım alarak çözebileceksiniz.

Yap da görelim!

Hocam bunu böyle yapcam, bunu buraya koycam! diyerek heyecanla anlattığınız projenizde hocanın verdiği cevap, yap da görelim. Ama bu cevap sizi yıldırmasın çünkü ortada bir şeylerin olması gerek.

Elinizi kesip parça pincik hale getirmek…

Sürekli maket yapma çabasında olduğumuz için o güzide maket bıçaklarıyla bir parçamız bizden ayrılacak, umarım kan görmeye dayanabiliyorsunuzdur.

9

Taşıma Problemi

Gece uyumayıp tamamladığımız maketlerimizin toplu taşıma araçlarında ya da derse yetişmeye çalışırken biriyle çarpışmamız sonucu heba olması gerçekten üzücü.

Kırtasiye ve malzeme parası!!!

Her proje dersinde kırtasiyeye bir ev kirası bırakıyor olmak.

Dış görünüşünüzün değişmesi

İlk haftalarda kızlar ve erkekler güzel ve yakışıklı görünürler. Çünkü kendilerine vakit ayırıyorlardır. Ama sonradan bu iş değişecek ve bazen yataktan kalktığınız gibi geleceksiniz çünkü projenin yetişmesi gerekiyordur. Önemli olan iç güzelliktir zaten.

En az bir defa ”Okulu bıraksam mı acaba?” diye düşünürsünüz

Artık kendinize fazla vakit ayıramayacaksınız, ve teslim haftalarında azcık bunalabilirsiniz. Ama bırakamıyoruz çünkü çok seviyoruz.

Akrabalarınızın ”Bizim evi de yaparsın artık!?” demeleri Verdiğimiz cevap her zaman ‘Tabi ki yaparım.’ olur.

10

tasarımlarınızda o da olsun dediğiniz şe Doç.Dr. Erkan Aydıntan’dan, Varmak istediğim noktayı en başta şöyle bir motto ile özetlemek zihin açıcı olacaktır: “Her tasarımın bir imzası, her imzanın bir söylemi, her söylemin bir dili olmalı ve bu dil, ruha temas etmelidir.”

Tasarım görüngüsü temelde, problem olarak tanımlanan her türlü durumun çözümü yönünde fikir geliştirmektir. Fakat insan hayatının her anında, her noktasında ve her evresinde yer alan bu kavramı sığ bir tanımlamaya hapsederek anlamaya çalışmak, önemli bazı noktaların gözden kaçırılmasına neden olabilir. Günümüz dünyasında adından söz ettiren tasarımcılara bakıldığında problemi algılama ve ifade etme biçimleri, tasarım süreçlerini yönetme biçimleri, ya da beslendikleri kaynakları bağlamında kendilerine has tasarım kimlikler oluşturdukları; kendi imzalarını derin ve silinmez bir iz ile eserlerine kazıdıkları görülür.

Buradan çıkışla herhangi bir tasarım nesnesine bakıldığında ne tür bir isteği, ihtiyacı karşıladığı sorusu ile eş zamanlı olarak, kime ait olduğu sorusunun da önem taşıdığı söylenebilir. Çünkü bu sorunun cevabı, peşi sıra o tasarım nesnesinin arkasında yatan kalitatif yapıyı ve özgün bakış açısını da açığa çıkaracaktır.

Zaha Hadid’de, Santiago Calatrava’da, Richard Meier’de, Karim Rashid’de ve daha onlarcasında olduğu gibi kullanıcıda böyle bir bilinirliği oluşturmak, fark yaratma düsturu ile yola çıkan her tasarımcının hedefleri arasında yer almalıdır. Özetle, tasarım yaparken “o’da olsun” diyeceğim şey bana göre, “olmasa da olur” diyebileceğim türden değil aslında. İnsan herhangi bir tasarıma bakınca tasarımcısını görebilmeli, hissedebilmeli, onunla empati kurabilmelidir. Karşı pencereden baktığımızda ise tasarımcı, yaptıklarında var olabilmeli ve onlara kendini katabilmelidir. Ancak o zaman tasarımın arka bahçesine ulaşabilir, maddenin manaya dönüşünü hissedebiliriz.

“Yani mesele, Tasarımın harcında kendini yoğurabilmekte.”

11

eyler nedir? dedik ve... Öğr.Gör.Dr. Dilara Onur’dan, Her etkileyici iç mekan deneyimi çok duyulu bir deneyim ortamıdır. Birbiriyle etkileşen, birbirlerini etkileyen birçok duyusal deneyimin sonucunda oluşan bu estetik mekanlar, tasarımcının içsel yolculuğunu yansıtırlar.

Tasarımcı mekanı tasarlarken, kendi ruhunu mekana yansıtır. O mekanı deneyimleyen kullanıcı da kendi ruhunu o mekanda bulmalıdır. İşte iç mekanı özel kılan, bu özel, eşsiz ruhani buluşmadır.

Doç.Dr. Muteber Erbay’dan, -Renk olsun, -Detayları çözülmüş olsun, -Malzemeleri özenle seçilmiş olsun, -İşlevsel olsun, -Öngöremediğim ihtiyaçlarımı karşılamış olsun, -Beni şaşırtsın, -Bana özel olsun.

Doç.Dr. Filiz Tavşan’dan, Tasarım yaparken, tasarımın işlevsel, özgünlük ve estetik yönleri yanı sıra tasarımda “herkes için tasarım”, “sürdürülebilir tasarım” yaklaşımları ile inovatif malzemelerin ve teknolojinin tercih edilmesine dikkat ediyorum.

12

“o’da”dan izler

Sayfalara dokunup, o da iz bıraktı.

trabzon’da o da var!

m.reşat sümerkan eşliğinde

Şehrin en eski çarşılarından olan Kemeraltı Çarşısı bakır dükkanlarıyla ünlüdür. Trabzon’un meşhur bakırcıları bu çarşıda bulunuyor. Ne yazık ki eskisi gibi bakırcı ustasının kalmadığı bu tarihi sokakta gezinirken, hala çekiç sesini duyabileceğiniz bir usta kalmış bulunmakta; Bakırcı Ali Çavuş Usta… Anıt niteliğinde eserler üreten Ali Çavuş Usta bu zanaatta ailesinin 4. nesil temsilcisi ve yapmakta olduğu işi bir asırlık çılgınlık olarak nitelendiriyor.

Trabzon Ortahisar’da yer alan Trabzon Kadınlar Pazarı, köyde yaşayan kadınların kendi emek işçiliklerini gözler önüne serdikleri bir pazar yeri. Burada el yapımı tarımsal mamul, süt ve süt ürünleri tamamen organik olarak satışa sunuluyor. Turan abi ise burada 46 yıldır tohum satarak müşterilerine öğütler vermekte. Günün öğüdü ise ‘Ne iş yaparsan yap, anlayışlı ve bilgiye aç olmalısın!’

15

1920 yılında Halil Akıntürk tarafından açılan ekmek fırını, yaklaşık bir asırdır hizmet veriyor. Fırın olması nedeniyle işinin önemli bir kısmı ekmek. Aynı zamanda kıymalı ve peynirli pideleriyle de etrafta nam salmış. Kullanılan yöresel malzemelerle harika bir lezzet yakalamışlar.

Asırlık fırının başına geçen Yeşim Akıntürk ise dede ve baba mesleğini devam ettiriyor.

Kemeraltı Çarşısı’nda bulunan Vakıf Han (Taşhan) yapı üslubu ve mimari malzemesi ile XVI. Yüzyıl Osmanlı hanlarının tipik bir örneğidir. Kesme taştan üç katlı avlulu bir handır. Birinci katta cephede dört dükkân, şadırvan ve mescit kısmı bulunmaktadır. Bu avlunun çevresindeki odalar birbirlerinden farklı büyüklüktedir. İkinci katta ise revakların çevresinde odalar ve mescit bulunmaktadır. Bu mescidin minaresi ise yıkılmıştır.

Terzi Hayri, Terzi Kemal, Çaycı Mustafa’nın yer aldığı avlu ise sizleri sıcak bir şekilde karşılamaktadır.

16

trabzon’da o da var!

m.reşat sümerkan eşliğinde

Bir kentin yolunu, tarihini, coğrafyasını, denizini, toplumsal hayatını, geçirdiği değişimleri, insan tiplerini, atmosferini, doğa güzelliklerini, unutulan değerlerini, yeme içme kültürünü, gecesini gündüzünü, yazını kışını, folklorunu, eğlence hayatını, daha bin türlü özelliğini, herkes kendince görür. Biraz da ortak pencereden bakalım.

meydan köprüaltı

Kokunun anıları geri getirme özelliği vardır. Kokular anıları hapseder. Bu yüzden kentlerin kendi hikayelerinden doğan kokuları vardır. Kokusuyla sizi çay sofrasına davet eden simidi, Trabzon insanı gibidir; dışı sert, içi yumuşacık.

17

Meydanlar kent yaşamının odağıdır. Bu bölgeye yolunuz istemeseniz de düşecektir. Çünkü adeta Trabzon’un kalbidir köprüaltı.

Bu kalp tüm Trabzon’a ulaşım sağlar. Bu organize ulaşım haberleşme ağını “meydaan meydaan” sözleriyle dolmuşçu amcalar düzenler. kemeraltı-çarsı cami

TRABZON

SİMİDİ

sekiz direkli hamam

Yaşayan tüm mekanları içerisinde barındıran kentlerin, doğal ve kültürel kimlikliğini vurgulayan kendisine özgü dokusu vardır. İnsanın sosyal ve ruhsal yaşamı mekanlara hayat verir.

Toplum yapılarının yarattığı kültürel özellikler ve estetik duygular ile mekan kalitelerini anlamak bugünün dokusunu algılamaya yardımcı olur. Şehirlerin fiziki dokuları tarihin, düşüncenin ve yaşanmışlığın izlerini saklamaktadır. Bizlere düşen ise ellerimizden uçup giden bu kültürel mirasların farkına varıp, onlara sıkı sıkıya sarılmak.

Sekiz direkli hamam Trabzonda bulunan diğer hamamlardan farklı bir plana sahiptir. Tıpkı Trabzon insanlarının diğer insanlardan farklı olması gibi. Bu farklılık onların samimiyetinden gelir. Ev yemeği yediğiniz her mekanda aşçı teyzelerin sıcaklığını da buram buram hissedilirsiniz.

kunduracılar sokağı

18

film&mekan Mekan, kimi zaman bir ev ya da yurttur, belli bir kutsallık atfedilir, kimi zaman aşılması gereken bir engeldir, dışında ya da içindeyizdir. Her türlü duygu ve düşünce yapısına bağlı izi, içinde muhafaza etme özelliğine sahiptir. Karar alma şeklimiz, gündelik yaşamdan uzun vadeli eylemlere kadar farklı mekan algılarına bağlı olarak etkilenir ya da belirlenir. Mekan ölçülebilen nesnel özelliklerinden çok öznel algılara, farklı zamansal durumlara bağlı olarak toplumsal gerçekleri oluşturur ya da yönlendirir.

Sinema ve mimarlık kavramsallaştırma, tasarlama, üretme ve sunma teknikleri açısından birbirine yakın disiplinlerdir. Aslında bu iki disiplinin de yine iki temel boyutu vardır ve hikâyesini bu şekilde anlatır: “zaman” ve “mekân”. İki sanat dalı da bir senaryo dâhilinde belirli bir mekân ve zamanda gerçekleşir. Kester Rattenbury “Film mimarlığın varlığını gözlemlemektedir” der. Sinemada başarılı bulduğumuz filmler genelde bize mekân duygusunu en iyi veren ve zaman faktörünü en iyi kullanan filmlerdir. Mekânı kullanmak da mimarlığın özü olarak bilinmektedir. Bu sebepten ötürü mimarlık dünyasında sinemanın önemli bir yeri vardır.

19

MEKANA BAŞKALDIRI

Lars Von Trier ‘’Dogville’’ filminde postmodern mekan diyebileceğimiz bir başkaldırı ile karşımızda. Kasabada evleri birbirinden ayıran duvarların olmayışı seyirciye tüm mekânlarda gelişen olayları gözleyebilme fırsatı verir. İzleyici zihninde sınır(lı)-sınır(sız), belki de sınırlarını kendisinin koyduğu algıları oluşturur.

20

AYŞE BİRSEL Ayşe Birsel, dünya çapında bir çok ödüle sahip bir endüstriyel ürün tasarımcısıdır. Çok sayıda başarılı projeye imza atmıştır.

Merkezi New York’ta olan ve Dakar ve İstanbul’da ofisleri bulunan Bibi Seck ile birlikte kurduğu ve yürüttüğü Birsel Plus Seck isimli şirketi üzerinden çalışmalarına devam etmektedir.Yapıbozum/yeniden yapım düşüncesinin uygulayıcısı, “Sevdiğin Yaşamı Tasarla” uzmanıdır.

Sevdiğiniz Hayatı Tasarlamak için;

BOZ YAP

1 2

deconstruction

boz

point of view

bakış açını değiştir

3

reconstruction

yeniden yap

4

expression

ifade et

21

toogou

AYŞE BİRSEL BIBI SECK

toogou’dan esinlenerek kendi başyapıtını yarat

22

ı. sayı 19-20 dönemi

IC MIMARLIK KULUBU