TEKST Riëtte Duynstee (Oktopus 81)
‘ A
ls dokters in de spotlights gaan staan, doen ze dat meestal om aan te geven hoe goed ze zijn’, zegt Warner Prevoo (Osiris 84). Hij is interventieradioloog bij het Antoni van Leeuwenhoekziekenhuis (AVL) in Amsterdam. In januari 2016 kreeg hij de diagnose longkanker. Samen met vriendin en schrijfster Karin Overmars (Karaat 85) schreef hij een boek: Echte dokters huilen ook. Prevoo vertelt over de dag van zijn diagnose: ‘Ik bleef hoesten, dus ik liet maar even een scannetje maken. Wat dat betreft is het AVL eigenlijk best een... eh... eng ziekenhuis. Collega’s vragen mij ook wel eens of ik even een echootje kan maken. En dat doen we dan altijd niets vermoedend en vrij jolig: “Oh God, mijn collega maakt zich zorgen.” Maar al drie keer heb ik zo goed als out of the blue moeten vertellen dat er echt iets niet goed is. Twee collega’s waren binnen een jaar dood. Dus dat “wil je even kijken” is best tricky.’
Bij maatjes onder het mes Borstkankerchirurg Hester Oldenburg (Kewajam 81) is collega van Prevoo, tevens goede vriendin. We zijn bij haar thuis, een stormachtige vrijdag in maart, de woonboot deint op de Amstel. Warner: ‘Wij kennen elkaar al zo’n jaar of vijfendertig, hè Hessie?’ Oldenburg kreeg tot twee keer toe de diagnose van haar eigen specialisme. In 2007 voor het eerst. ‘Ik voelde een knobbeltje dat groter werd, maar had geen tijd om ernaar te laten kijken.’ Op een dag kon ze het niet langer ontkennen en krap een week later lag ze bij haar collega’s van het AVL op de operatietafel. ‘Tevens mijn maatjes’, zegt ze. ‘De hele afdeling was in rep en roer.’ Ook Oldenburg koos met haar verhaal voor de spotlights. Ze vertelt: ‘Pink Ribbon vroeg of ik in hun blad wilde. Ik dacht als borstkankerspecialist. Maar tijdens het gesprek bleek het over mijn eigen ziekte te gaan. Uiteindelijk dacht ik: Doe maar. Misschien kan ik er mensen mee helpen.’
Congres in Berlijn Haar overvolle agenda stond vlak na de operatie een pas op de plaats niet toe. Ze vertelt: ‘Een collega nam een dag erna afscheid met een etentje bij Krasnapolsky. Mensen waren verbaasd dat ik er was. Maar ik dacht: Hoezo, ik zit hier toch lekker?’ Ze ging skiën met haar gezin. Een paar weken later begon de bestraling. Oldenburg: ‘Pas toen kwam de eerste klap. Het voelde alsof ik verminkt werd.’ De tweede klap volgde een paar maanden later op een groot vierdaags borstkankercongres in Berlijn. Oldenburg: ‘Het ging uitsluitend over cijfers en tabellen. Ik kon alleen maar denken: deze mensen begrijpen er niets van.’ Ze verliet het congres en liep vier dagen in haar uppie door Berlijn. ‘Ik verdiepte mij in de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog, de DDR en het IJzeren Gordijn. De pijn was mijn eigen pijn. Via dit verhaal kon ik het voelen.’
Ben ik dat? Prevoo keek destijds direct na de scan over de schouders van zijn collega’s mee naar de beelden. ‘Er schoof een grote tumor over het beeldscherm. Ik dacht: ben ik dat? Mijn collega’s somden op: “Oh, daar rechts ook nog een plekje en daar in de lymfeklieren.” Ze begonnen te rekenen: stadium vier. Twee collega’s flipten en liepen de kamer uit. Ik was in trance, maar bleef tegelijkertijd zakelijk. “Even Sjaak bellen”, zei ik. Hij is longarts, een fijn mens.’ De longkanker van Prevoo blijkt
door een genmutatie te zijn ontstaan. ‘Sjaak gaf me pillen die de tumor remmen. Hij zei: “Deze gaan werken.” Hij vergat te vermelden dat je ze je afpeigeren en dat je er huiduitslag van krijgt. Ik leek wel een puber.’ Prevoo bleef werken. ‘Veel mensen denken dat je niet kunt werken met kanker. Ik zou niet weten waarom niet.’ Hij vertelt patiënten zelden over zijn eigen ziekte. ‘Een keer deed ik het wel’, zegt hij. ‘Een patiënt had een longbloeding die ik moest stoppen. Hij bleef maar hoesten, dus ik kon mijn werk niet doen. Ik zei vrij lomp: “Kunt u even stoppen met hoesten?” De man antwoordde: “U hebt makkelijk praten. Uw longen zijn nog goed.” Ik antwoordde: “Nee hoor, ik heb ook longkanker.”’
Specialist 2.0 Een patiënt van Hester Oldenburg staat dezelfde operatie te wachten die zij heeft ondergaan na een tweede diagnose in 2013. Bij die operatie wordt de grote rugspier omgeklapt en gebruikt voor een reconstructie. Oldenburg: ‘De jonge vrouw – een leuk mens– had net een schoonheidssalon geopend. Ze was bang dat ze haar werk niet meer kon doen. Ik heb verteld dat ik weer opereer, en nergens last van heb.’ ‘De ziekte heeft ons een specialist tweepuntnulletje gemaakt’, concludeert Prevoo. ‘Voor een biopt neem ik bij patiënten dwars door de huid kleine hapjes van een orgaan. Ze zijn verwezen door hun behandelend arts, ze moeten zich voor dat onderzoek dus over- > NOS IUNGIT AMICITIA
| 63
