Salmonella u gołębi
Paramyksowirus gołębi (PPMV‐1) Paramyksowirus gołębi (PPMV‐ 1) jest antygenową odmianą ptasiego paramyksowirusa typu 1 (A P M V‐1) wywołującego pomór rzekomy drobiu (Newcastle Disease, N D ). Wrażliwe są wszystkie gatunki ptaków. U drobiu ND jest jedną z najpoważniejszych chorób, w której śmiertelność może dochodzić do 100% zakażonego stada. Z t e g o t e ż p o w o d u p o m ó r r z e ko m y z n a j d u j e s i ę w w y k a z i e choróbwymagających zgłoszenia, zawartym w Kodeksie zdrowia zwierząt lądowych OIE. Unia Europejska (EU) przyjęła środki, których celem jest zapobieganie rozprzestrzenianiu się ND (Dyrektywa Rady 92/66/EWG). W tym kontekście ND na całym świecie utrudnia wprowadzanie zwierząt i produktów odzwierzęcych na rynek. W Polsce ND należy do chorób zwalczanych z urzędu. Choroba przenosi się drogą oddechową lub pokarmową. PPMV‐1 dotyka jedynie gołębi. Występuje dość często i ma ciężki przebieg, choć u ptaków hodowlanych infekcję można podejrzewać dopiero po wystąpieniu kilku bezobjawowych zgonów. Z drugiej strony gołębie są bardziej podatne na zakażenie ptasim wirusem typu APMV‐1. Wirus ND może przenosić się także na człowieka, wywołując krótkotrwałe zapalenie spojówek, lecz dotyczy to jedynie pracowników laboratorium oraz osób podających żywe szczepionki. Do głównych źródeł zakażenia gołębi należą dzikie ptaki oraz pobliskie kurniki, w których występowały przypadki ND. Pewną rolę w rozprzestrzenianiu infekcji mogą odgrywać także gryzonie i robactwo. Do mechanicznego przeniesienia wirusa może dojść za pośrednictwem karmy, wody, a także obsługi. U gołębi ND może objawiać się biegunką, czasem o charakterze wodnistym, w kolorze zielonkawym. Gołębie są przygnębione i wykazują oznaki utraty apetytu przy jednoczesnym zwiększeniu zapotrzebowania na wodę, słabości i niechęci do wysiłku fizycznego. W niektórych przypadkach śmierć jest pierwszą oznaką choroby. Czasami przed objawami biegunki występują objawy ze strony układu nerwowego w postaci drżenia skrzydeł i głowy. Może pojawić się także częściowy paraliż skrzydeł i nóg ze skręcaniem szyi, (tor collis). Po przechorowaniu gołębie są słabe fizycznie i niezdolne do lotu, a w niektórych przypadkach utrzymują się objawy ze strony układu nerwowego. Pomór rzekomy jest chorobą endemiczną w wielu krajach świata. W UE choroba ta jest ściśle kontrolowana w przemysłowych hodowlach drobiu, lecz w małych hodowlach kurcząt i gołębi zdarzają się jej sporadyczne przypadki. Choroby gołębi wywołane paramyksowirusem występują w Europie od roku 1981. Pomór rzekomy gołębi ostatnio zgłoszono we Włoszech w czerwcu 2012 r. W lutym 2013 r. Bułgaria zgłosiła wybuch ND w domowej hodowli drobiu w regionie Kardzali. W czerwcu 2013 r. nadeszły wieści z Cypru, gdzie odnotowano 13 ognisk ND. Podobne ogniska choroby u drobiu regularnie zgłaszają Turcja i Izrael. Z punktu widzenia epidemiologicznego, gołębie narażone są na infekcję przede wszystkim w wyniku kontaktów z dzikim ptactwem lub skażonym środowiskiem. Źródłem zakażenia gołębi są także migrujące ptaki wodne. Dlatego też kontrola tej choroby możliwa jest wyłącznie dzięki zapewnieniu ścisłego bezpieczeństwa biologicznego, odpowiedniej higieny i skutecznej dezynfekcji w połączeniu ze szczepieniami.
previous page
CONTENTS
Salmonelloza gołębi zwana jest paratyfu‐ sem. Wywołują ją bakterie Salmonella enterica subspp. enterica serotyp Typhimurium wariant Copenhagen PT2 lub PT99. U gołębi te dwa szczepy (Copenhagen PT2 lub PT99) prowadzą do poważnej choroby ogólnoustrojowej. Bakterie wydalane są z kałem oraz wydzielinami zakażonych gołębi. Do zakażenia może dojść w drodze zjedzenia lub wdychania bakterii wydalonych przez zainfekowane gołębie lub pocho‐ dzących od dzikich ptaków, szczurów i myszy. Do możliwych źródeł zakażenia należą karma, woda i zanieczyszczony sprzęt. Innym problemem, przedłużają‐ cym występowanie zakażenia w hodowli, jest pionowe przenoszenie choroby za pośrednictwem zapłodni‐ onego jaja. Paratyfus u gołębi może objawiać się w różnej postaci: nadostrej, gdzie pierwszym objawem jest śmierć, lub ostrej, gdzie choroba ptaków trwa co najmniej 3 dni, przebiega z biegunką i zwiększonym przyjmowaniem wody. Paratyfus gołębi ma jednak przeważnie przebieg przewlekły, w którym gołębie stopniowo tracą na wadze. U nosiciela nie muszą występować objawy kliniczne. Przebieg przewlekły, w którym bakterie przenoszone są do różnych organów, wywołując zapalenie ziarniniakowe, obejmuje takie organy jak nerki, płuca, wątrobę, centralny układ nerwowy, śledzionę i organy rozrodcze. Wynikiem paratyfusu są takie objawy jak tor collis, zapalenie stawów, ropnie podskórne i bezpłodność. Opuchnięte, bolesne stawy, utrata wagi, zmniejszona płodność, bezpłodność, śmiertelność płodów, czarne jaja, mniejsza liczba składanych jaj lub obecność tylko jednego jaja, deformacje jaj, ślepota jednostronna lub obustron‐ na, martwe potomstwo w gnieździe, luźne stolce, przykry zapach, podatność na inne choroby, osłabienie, zaniec‐ zyszczone okolice odbytu itp. to skutki przewlekłego paratyfusu. Chore ptaki można leczyć, lecz ciężko zapewnić całkowite w yplenienie choroby ze względu na fakt, że ptaki sprawiające wrażenie zdrowych mogą wydalać bakterie w kale. Do zalecanych środków profilaktycznych należą ścisłe przestrzeganie higieny, dokładna dezynfekcja, skuteczne leczenie oraz systematyczne szczepienia.
next page