ÓôÝâéá!
Ôï ãëõêü öýëëï ôçò ÐáñáãïõÜçò...
Ô
á ôåëåõôáßá ÷ñüíéá ãßíåôáé ìåãÜëç áíáöïñÜ óôï üíïìÜ ôçò, üìùò ðïéá ðñáãìáôéêÜ åßíáé ç íÝá ïõóßá ðïõ áíôéêáèéóôÜ ôç æÜ÷áñç êáé õðüó÷åôáé ìçäåíéêÝò èåñìßäåò; Åßíáé áëÞèåéá ôá üóá ëÝãïíôáé ãé’ áõôü ôï ìáãéêü öõôü Þ äéáöçìéóôéêÝò õðåñâïëÝò;
Ï ëüãïò ãéá ôçí ðåñßöçìç ÓôÝâéá Þ Stevia rebaudiana -üðùò åßíáé åðéóôçìïíéêÜ ãíùóôÞ. Ïöåßëåé ôï üíïìÜ ôçò óôïí Éóðáíü âïôáíïëüãï êáé ãéáôñü Petrus Jacobus Stevus, ï ïðïßïò êáé ôçí áíáêÜëõøå. Áí êáé ðñüêåéôáé ãéá Ýíá öõôü ðïõ åßíáé ãíùóôü óôïõò áõôü÷èïíåò ôçò Í. ÁìåñéêÞò åäþ êáé áéþíåò, Ýãéíå åõñÝùò ãíùóôü ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá ÷Üñç óôéò ãëõêáíôéêÝò ïõóßåò ðïõ ðñïÝñ÷ïíôáé áðü ôá öýëëá ôçò. Áõôüò åßíáé êáé ï ëüãïò ðïõ Ý÷åé ôüóï ðïëëÜ ïíüìáôá: ìåëüöõëëï, ãëõêü öýëëï ôçò ÐáñáãïõÜçò, ãëõêü âüôáíï êëð. Ôá öýëëá ôçò ðåñéêëåßïõí ôçí ïõóßá óôåâéüëç Þ óôåâéüæç, ïõóßá ìå ìåãáëýôåñç ãëõêáíôéêÞ äýíáìç áðü ôç æÜ÷áñç. Ôï ãåãïíüò üôé äåí ðåñéÝ÷åé õäáôÜíèñáêåò Üñá ìçäåíéêÝò èåñìßäåò, êáèéóôÜ ôï öõôü êáôÜëëçëï ãéá âñþóç áðü ðá÷ýóáñêïõò, äéáâçôéêïýò Þ üóïõò èÝëïõí íá åëÝãîïõí ôï âÜñïò ôïõò. ÅðéðñïóèÝôùò, ôá öýëëá ôçò ðåñéÝ÷ïõí ìåôáëëéêÜ óôïé÷åßá êáé é÷íïóôïé÷åßá, âéôáìßíåò  êáé öõôïèñåðôéêÜ üðùò åßíáé ç ÷ëùñïöýëëç êáé ïé öõôéêÝò óôåñüëåò. Ðáñüëï ðïõ Ý÷åé åðùìéóôåß éäéüôçôåò ãéá áíôéõðåñôáóéêÞ, áíôéâáêôçñéäéáêÞ, áíôéïîåéäùôéêÞ, êáñäéïôïíùôéêÞ, áíôéãçñáíôéêÞ, áäõíáôéóôéêÞ, ÷ùíåõôéêÞ êáé åðïõëùôéêÞ ãéá ôï äÝñìá äñÜóç, êáëü èá Þôáí íá ìçí ëáìâÜíïíôáé ðëÞñùò õðüøéí, åöüóïí áêüìá äåí õðÜñ÷åé áîéüðéóôç åðáëÞèåõóç. Ï ìéêñïóêïðéêüò áõôüò èÜìíïò êáôÜãåôáé áðü ôç ËáôéíéêÞ ÁìåñéêÞ, åíþ êáëëéåñãåßôáé óå ðïëëÝò ðåñéï÷Ýò ôïõ êüóìïõ,
-56-
êõñßùò óôçí Êßíá. Óôçí ÅëëÜäá õðÜñ÷ïõí ðåéñáìáôéêÝò êáëëéÝñãåéåò óå áãñïêôÞìáôá ôçò Èåóóáëßáò êáé ôçò Ìáêåäïíßáò. Ç êáëëéÝñãåéÜ ôçò ìðïñåß íá ãßíåé åðßóçò êáé óå ìéêñÝò ãëÜóôñåò, ãåãïíüò ðïõ óáò åðéôñÝðåé íá ÷ñçóéìïðïéÞóåôå ôá öýëëá ôçò öñÝóêá Þ áðïîçñáìÝíá óå óáëÜôåò Þ áëåóìÝíá óå ñïöÞìáôá êáé ãëõêÜ. ÅðéðëÝïí ìðïñåßôå íá áíôéêáôáóôÞóåôå ôç æÜ÷áñç ìå óôÝâéá, óå óõíôáãÝò ðáñáóêåõÞò ëéêÝñ Þ ìáñìåëÜäùí åöüóïí Ý÷åé ôçí éäéüôçôá íá ðáñáìÝíåé áíáëëïßùôç óôéò õøçëÝò èåñìïêñáóßåò. Ðñïóï÷Þ ìüíï óôçí ðïóüôçôá êáèüôé Ýíá êïõôáëÜêé ôïõ ôóáãéïý ôõðïðïéçìÝíï åê÷ýëéóìá óôÝâéáò, Ý÷åé ôçí ßäéá ãëõêáíôéêÞ éêáíüôçôá ìå ðåñßðïõ Ýíá öëéôæÜíé æÜ÷áñç. Ãéá ôï ëüãï áõôü, ðñïôéìÞóôå íá ôç äéáëýóåôå ðñþôá óå ëßãï íåñü, þóôå íá åëÝãîåôå åê ôùí ðñïôÝñùí ôç ãëõêýôçôÜ ôçò. ÔÝëïò, áîßæåé íá óçìåéùèåß üôé ìïëïíüôé ç EFSA êáé ï Áìåñéêáíéêüò Ïñãáíéóìüò Ôñïößìùí êáé ÖáñìÜêùí (FDA) Ý÷ïõí ÷áñáêôçñßóåé ôç óôÝâéá ùò GRAS (ãåíéêÜ áíáãíùñéóìÝíç ùò áóöáëÞò) êáé äçëþíïõí üôé äåí åßíáé êáñêéíïãüíïò, ôïîéêÞ Þ åðéêßíäõíç ãéá ôçí áíèñþðéíç áíáðáñáãùãÞ, óôçí ÅëëÜäá ãéá íá èåùñçèåß Ýíá êáéíïöáíÝò ðñïúüí ùò ôñüöéìï êáé íá õðÜñîåé ç åëåýèåñç äéÜèåóÞ ôïõ óôï åìðüñéï, ðñÝðåé íá ðëçñïß üëåò ôéò áðáéôÞóåéò ôçò êïéíïôéêÞò íïìïèåóßáò. Áõôüò åßíáé êáé ï ëüãïò ðïõ ìÝ÷ñéò þñáò äéáôßèåôáé áðïêëåéóôéêÜ ùò ðñïúüí åéäéêÞò äéáôñïöÞò, åöüóïí áêüìá äåí õðÜñ÷åé ôåëåóßäéêç áðüöáóç ôçò EFSA. Êëåßíïíôáò, íá áíáöÝñïõìå üôé ðïëëïß ¸ëëçíåò áãñüôåò åíèáññýíïíôáé áðü ôïõò êñáôéêïýò öïñåßò ðñïêåéìÝíïõ íá ÷ñçóéìïðïéÞóïõí ôç óôÝâéá ùò åíáëëáêôéêÞ êáëëéÝñãåéá, áíôéêáèéóôþíôáò ôïí êáðíü êáé ôá ôåýôëá. ÁõôÞ ëïéðüí åßíáé ç óôÝâéá.. Ôï öõôü ðïõ ãéá áéþíåò ç öõëÞ Ãêïõáñáíß ôçò ÐáñáãïõÜçò ôï áðïêáëïýóå ka’a he’e (ãëõêü âüôáíï) êáé ôï ÷ñçóéìïðïéïýóå óå öáñìáêåõôéêÜ ôóÜãéá Þ ãéá ôç èåñáðåßá ôçò êáïýñáò êáé Üëëùí áóèåíåéþí.