woensdag 10 december 2014
krant van joure
15
Uit liefde voor oud-Joure Van het tijdschrift Ut Eigen Gea tot aan de nieuwe website Joure Blikt Terug, de geschiedenis voor eigen dorp blijft boeien.
AREND VAN DER MEULEN
S
peuren in de historie, het is een geliefde bezigheid van vele Jousters. Dat blijkt onder andere uit het succes van de Facebookpagina Ik bin in Jouster omdat….. en de gestaag groeiende belangstelling voor het historische tijdschrift Ut Eigen Gea. En dan is er ook nog de nieuwe website Joure Blikt Terug vol oude foto’s. Het begon zo’n beetje met Ut Eigen Gea, het kleine markante, rode tijdschrift van het Histoarysk Wurkferbân Skarsterlân. Freark Ringnalda, oud-wethouder en amateur-historicus, stond mede aan de basis. ,,Yn it museumbestjoer kamen wy tsien jier ferlyn mei it idee om in eigen bled te begjinnen om al dy moaie âlde ferhalen yn op te tekenjen. Begjin der mar mei, waard der sein. En dat hawwe wy dien.’’ Onlangs verscheen het dertigste nummer met onder andere verhalen over de problemen met het groentetransport Joure-Leeuwarden in de jaren 1822-1830, het dramatisch verlopen leven van een Joods onderduikersechtpaar op het Zand, de Papisterij in de 17de eeuw, over verhalenvertellen, schilder en antiquair Marten Buis en over Baaiplakken: zwemplaatsen in en rond Joure in vroeger jaren. Ringnalda: ,,It kin oer fan alles gean. Faaks wurde wy tipt, soms krije wy in ferhaal folslein oanleve-
Linksboven de grote brand in de Midstraat in 1881. Daarnaast de Torenstraat, nog met gracht. Rechtsonder het tramstation langs het spoor naar Lemmer, met op de achtergrond het Beukerstasjon. Linksonder wordt een lading klompen afgeleverd in de Midstraat. FOTO’S MUSEUM JOURE re, somtiden betinke wy it sels. Wy dûke fansels de argiven yn, mar moaier noch it is om te praten mei belutsenen of famyljeleden dêrfan. Dan hearre jo de echte moaie minsklike ferhalen.’’ Het blad – oplage 910 exemplaren - richtte zich aanvankelijk op de voormalige gemeente Haskerland, maar breidde het werkgebied na de gemeentelijke herindeling van 1984 uit met het gebied van Doniawerstal. Daar blijft het bij. Na de jongste herindeling en de vorming van de gemeente De Friese Meren, waarin ook Gaasterland en Lemsterland opgingen, is het gebied gewoon te groot geworden. ,,Om it
nijsgjirrich te hâlden beperke wy ús ta it âlde Skarsterlân.’’ De Facebookpagina Ik bin in Jouster omdat… is ruim een jaar geleden geopend door oud-Jouster Fokke Terpstra uit Den Helder, naar het voorbeeld van de soortgelijke Helderse pagina. Binnen de kortste keren meldden honderden Jousters en oud-Jousters zich aan, stroomden de foto’s binnen en werden herinneringen opgehaald. Inmiddels zijn er meer dan 3600 leden. Al gauw bleek de tekortkoming: de foto waren niet gerubriceerd en door de enorme hoeveelheid werd het met het groeien van het aantal steeds moeilijk een foto terug te
‘Om it nijsgjirrich te hâlden beperke wy ús ta it âlde Skarsterlân’ vinden. Inmiddels is er een onderverdeling gemaakt, al is die nog niet ideaal. De nieuwe website Joure Blikt Terug is wat dat betreft beter inge-
deeld. Verzekeraar Ynte Kuindersma heeft ter ere van het honderdjarig bestaan van zijn familiebedrijf Kuindersma Verzekeringen de site gefinancierd. Henk Hoekstra en andere vrijwilligers van het museum in Joure vullen de site met oude foto’s die allemaal zijn gecategoriseerd in het museumarchief. ,,It is sûnde om dat allinnich mar yn it museum te hâlden. Sa wurdt it tagonklik makke foar in breed publyk.’’ Er kan worden gezocht op straatnamen en onderwerpen. Het museum beschikt over circa 5000 oude foto’s met beschrijving. De eerste 1500 staan inmiddels op de site, in januari volgen er weer 1500.
‘Doarpen hawwe it swier’ trotsopjoure VERVOLG VAN VOORPAGINA JOURE De gemeente moet volgens
makelaar Sinnige flinke kortingen geven op de verkoop van bouwgrond om de nieuwbouw van woningen weer los te trekken. Douwe Dijkstra van Hoekstra Makelaardij onderschrijft het pleidooi van collega Sinnige. ,,Op’e Joure leit de grûnpriis op ûngefear 200 euro de kante meter. Dat is fierstente heech. Der moat 50 euro ôf, oars komt de bouw net los. Starters binne der genôch, mar trochstreamers te min. Dy bliuwe sitten, wylst krekt dy bouwe litte moatte.’’ Volgens Hoekstra is er een tekort aan woningen tot 150.000 euro en verkopen ook de wonignen tot 2 ton prima. ,,Mei de nijbouw van de soarchhû-
zen Vegelin State en Theresiahuis binne der nochal wat wenten frij kaam. Dy wienen yn’e regel flot ferkocht. Dat jout wol oan dat de merk oanlûkt.’’ De gemeente heeft de kavelprijzen in de dorpen al fors laten zakken. Het biedt amper soulaas, omdat bestaande bouw vaak goedkoper is maar ook omdat het voorzieningenniveau in de hoofdplaats trekt. ,,De doarpen hawwe it swier. Der wurdt mar hjir en dêr in wenninkje boud, wylst der al leuke oanbiedings liizze.’’ Dat de verkoop aantrekt blijkt ook uit de cijfers, zegt Dijkstra. ,,Oardel jier ferlyn stienen der 96 hûzen tot 2 ton te keap, no noch mar 27. En de tiid dat se te keap steane is sakke fan 200 dagen tot 178 dagen. It lûkt dúdlik wer oan.’’
Huppelend door het dorp
V
indt u het goed als we Nederlands spreken?’’, vraagt Tony van der Meulen, zich excuserend. Hij is immers al vijftig jaar weg uit de provincie en zelfs met de weinige vrienden hier die hij nog spreekt, doet hij dat niet in het Fries. Jout neat. De oud-hoofdredacteur van opinieblad De Tijd en het Brabants Dagblad is in 1946 geboren midden in de Midstraat, waar zijn ouders een manufacturenzaak hadden. Een traditioneel katholiek gezin met vier kinderen, dat zich – zoals dat toen ging – louter in het ,,katholieke deel’’ van Joure bewoog. Het is misschien idylle, zegt-ie. Hoe dan ook herinnert hij zich het
Joure van zijn jeugd als een zorgeloze wereld. ,,We gingen huppelend over bruggetjes naar school. En we speelden áltijd buiten. Nu zijn daar al die buitenwijken verrezen, maar toen konden we er eieren zoeken
en slootjesspringen. Het water was zo schoon.’’ Een buitengewoon aangename, veilige tijd, zegt de journalist. Pas later ontdekte hij dat er ook veel armoede in Joure was. ,,Ik moest altijd met de rekeningen van de winkel langs de deuren… Mensen werkten in de fabriek of waren werkeloos. Wilde je carrière maken bij Douwe Egberts, dan diende je katholiek te zijn.’’ Op zondagmiddag ging zowat ,,heel Joure’’ wandelen. Allemaal dezelfde fraaie route. ,,Beginnen in de Midstraat, aan het einde rechtsaf naar de Zomerdijk, dan weer rechtsaf de Harddraversweg op en vervolgens via park Heremastate weer naar huis.’’