woensdag 30 september 2015
krant van sneek
9
Handgebouwde gitaren, boottenten, beerenburg, sixpacks en pepermuntjes. De verscheidenheid van de producten uit Sneek is groot. Op deze pagina’s een selectie. TEKST MIRJAM BOOT FOTO’S NIELS REMIGIUS
Loodsen vol ledlichten Het importeren van spaarlampen was negen jaar terug niet weggelegd voor kleine bedrijven. Dit motiveerde het team van LEDlight Europe op zoek te gaan naar een alternatief. Het werd ledverlichting. ,,In Azië ontdekt,’’ vertelt Andrew Fidder, eigenaar van het voormalig Leeuwarder, maar nu Sneker LEDlight Europe. ,,We zagen direct potentie in dit type lichtbron. Vervolgens zijn we gaan brainstormen over de mogelijkheden op de Nederlandse markt. De producten komen al een tijd niet meer uit China, want ons streven is een compleet Nederlands product. Nederlandse ontwikkeling en productie is wat de grote bedrijven willen.’’ Een light-emitting diode (led) is een elektrisch element dat bij doorlating van elektriciteit licht geeft. Led’s slijten minder snel dan gloei- of spaarlampen en zijn efficiënter. ,,Een dergelijke lamp verbruikt 60 procent minder dan de conventionele lichtbronnen’’, legt Fidder uit. Het bedrijf richt zich voornamelijk op industrie, middenstand en sportaccomodaties. ,,Deze kunnen wij voor 95 procent voorzien van verlichting. Alleen speciale en verkleurende lampen besteden laten wij uit.’’ Het bedrijf bestaat uit zeven
linkshandigen. Zij hebben in een gewone winkel niet veel keuze.’’ De helft van de tijd besteedt Wim aan gitaarbouw, de andere helft repareert hij gitaren. Jaarlijks bouwt hij tussen de vijf en tien gitaren. ,,Iedere gitaar is weer anders, de ene opdracht kan wel vier keer bewerkelijker zijn dan de andere.” Er is al een wachtlijst van twee jaar. Daardoor is hij gedwongen te stoppen met zijn gitaarwinkel aan het Hoogend in Sneek. De werkplaats verhuist naar zijn woonadres. ,,De winkel is leuk, maar mijn hart ligt bij het bouwen van gitaren.”
mensen die met elkaar plannen bedenken, brainstormen en uitwerken. ,,We zijn niet echt familie, maar zo voelen wij het wel. Onze slogan is ‘LED’s make the world happy’. Dit is hoe de mens het prettigst werkt en dat zien wij terug in hoe wij samenwerken’’, vertelt Fidder. ,,Wij zijn constant bezig met ontwikkelen, produceren en distibueren. In de donkere kamer kan ik meten en zien hoe een lamp het in de praktijk zal doen. De klant geeft door hoe een werkruimte verlicht moet worden en wij realiseren dit’’, zegt de directeur. ,,Tegenwoordig wordt alles wat wij, samen met onze partners bedenen, in heel Nederland geproduceerd. De laatste hand aan de lampen wordt hier bij Empatec Sneek gelegd.’’ LEDlight Europe is begonnen op de Hemrik in Leeuwarden, maar de ligging bleek niet ideaal. ,,Sneek is vanuit de randstad veel beter bereikbaar’’, legt Fidder uit. Hij ziet nog veel mogelijkheden. ,,We hebben veel werk en er is de komende jaren nog wel groei mogelijk. LEDlight Europe levert ook regelmatig in België en Luxemburg. We worden steeds bekender. Zelfs zonder enorm marketingbudget’’, vertelt Fidder.
Andrew Fidder houdt de IP66 vast. Dit is de vervanger van de TL-buis.
Heleen Sonnenberg is de zesde generatie aan het hoofd van Joustra.
Beerenburg uit hart van Sneek Sinds de weduwe Joustra in 1864 begon met het maken van beerenburg (volgens receptuur van de Amsterdamse grondlegger Hendrik Beerenburg) is het bedrijf in handen van de familie gebleven. ,,Inmiddels zijn we zes generaties verder en na vier mannen wordt het bedrijf nu weer gerund door een vrouw”, vertelt Heleen Sonnenberg vol trots (45). De distilleerderij, later uitgebreid met winkel, museum en proeflokaal, is nog altijd gevestigd in het pand aan het Kleinzand waar de weduwe ooit begon en waar de familie altijd heeft gewoond. Het dateert uit 1484 en is een van de oudste panden van Sneek. ,,Juist doordat we hier middenin de historische entouragede van de stad zitten, kan ik met zoveel energie en bezieling dit bedrijf runnen. In een kantoorpand op een industrieterrein zou ik dit niet kunnen”, aldus Sonnenberg, geboren en getogen in Sneek. Beerenburg van Weduwe Joustra wordt al 151 jaar volgens dezelfde receptuur vervaardigd en is met 190.000 liter op jaarbasis de nummer 3 op de markt van Beerenburg.
Miljoenen sixpacks van karton Wie op Hawaï op vakantie is en daar een draagkarton met zes flesjes bier (sixpack) koopt, heeft een grote kans op de onderkant de opdruk ‘made in Sneek’ aan te treffen. Producent is Graphic Packaging International, een technologisch hoogwaardig bedrijf met een internationale afzetmarkt en een omzet van ruim 40 miljoen euro per jaar. Het begon allemaal zeventig jaar geleden als een kleine onderneming met de naam ‘drukkerij Menno’. De verpakkingen werden in de jaren vijftig nog handmatig gestanst en geplakt. Later kreeg het bedrijf de naam A&R Carton en op 1 januari 2013 werd het overgenomen door het Amerikaanse bedrijf GPI.
In de vestiging aan de Steenhouwersstraat in Sneek werken circa 125 medewerkers waarvan een groot deel bezig is met het productieproces. ,,Dit gebeurt aan de hand van het voor de kartonnage-industrie unieke ‘two piece technology’ wat inhoudt dat de verpakkingen uit twee delen worden vervaardigd, waar het voorheen uit één deel bestond. Daardoor zijn de verpakkingen sterker en lichter en kunnen we milieuvriendelijk en kostenbesparend zijn,” vertelt directeur Gerard de Vries vol trots. ,,Het proces begint met een rol karton, aan een zijde wit. Dat wordt eerst bedrukt, naar gelang de wens van de klant. Klanten zijn grote
bierbrouwerijen zoals Heineken en Grolsch. Na het bedrukken vindt het ‘stanzen’ plaats, in de vorm snijden. Daarna gaat het door de vouwplakmachine en dan is de verpakking klaar om verwerkt te worden tot een six-, eight- of twelve-pack met flesjes of blikjes bier,” legt hij uit. Op jaarbasis worden in Sneek zo’n 250 miljoen multipacks vervaardigd. De Vries is al dertig jaar verbonden aan het bedrijf en heeft dus alle ontwikkelingen en veranderingen van de afgelopen jaren van dichtbij meegemaakt. Eind van het jaar stopt hij ermee. ,,dan is het mooi geweest”. Eind november houdt het bedrijf een open dag.
Sixpacks uit Sneek.
,,Kenmerkend voor ons product is dat het puur natuur en ongezoet is en een kruidig karakter heeft. Uniek voor ons productieproces is dat de kruiden 28 dagen in de jenever intrekken en vervolgens gefilterd en handmatig gescheiden worden.” Met de overgebleven kruiden kun je nog andere dingen doen, zoals verwerken in Friese droge worst of in bonbons. Eén van de weinige uitbreidingen aan het assortiment is de ‘vrouwenvariant’ Beerinnenburg. Dit is beerenburg met toevoeging van stroop en honing. Voor ‘Leeuwarden Kulturele Haadstêd 2018’ is een zoetig kruidenbitter ontwikkeld, genaamd Frysk, met een alcoholpercentage van 20,18. ,,Om te kunnen blijven bestaan moet je af en toe iets nieuws op de markt brengen, maar wij blijven ons focussen op onze core business. Wij doen maar één ding en dat is het maken van het pure product”, aldus Sonnenberg. Jaarlijks brengen zo’n 10.000 mensen een bezoek aan het pand in Sneek. ,,Je loopt hier letterlijk de geschiedenis in en het mooie is dat we daar, iedere dag een stukje geschiedenis bijschrijven!’’