8
woensdag 30 september 2015
krant van sneek
Made in Sneek Kwaliteit In Niets Geëvenaard Al ruim een eeuw gaat in menig kerkbankje de bekende witte rol met rode en blauwe letters van hand tot hand. Het KING pepermuntje wordt vervaardigd in de Tonnema-fabriek, sinds de jaren vijftig gevestigd aan de Oppenhuizerweg in Sneek. Het bedrijf werd in 1902 opgericht door de families De Vries en Tonnema. ,,Toen Tonnema eruit stapte, is het bedrijf uit eerbetoon naar hem vernoemd,” vertelt de huidige directeur Frans de Ruijter. De merknaam KING is in 1922 geregistreerd en staat voor Kwaliteit In Niets Geëvenaard. In 1980 werd het familiebedrijf Tonnema verkocht en na een aantal overnames is het sinds 2012 in handen van Cloetta, een Zweedse onderneming met wereldwijd dertien fabrieken. Pepermuntolie, poedersuiker en bindmiddel zijn de basisingrediënten voor pepermunt. Ook wordt Arabische gom toegevoegd om een hagelwit tabletje te krijgen. Nadat de pepermuntjes zijn voorzien van een KING stempel en zijn uitgestoken, lijken ze klaar. Na ongeveer twee dagen worden de pepermuntjes getest. Als ze zijn goedgekeurd gaan ze via een grote zeef, waarbij de kapotte stukjes verdwijnen, door naar de verpakkingsafdeling. Daar worden 21 pepermuntjes in
een rijtje gezet en in de bekende aluminium- en papierwikkel gestoken. Doordat het gehele productieproces machinaal is, is de consument de eerste die de pepermuntjes uit de rol aanraakt. Sinds enkele jaren zorgt ook de productie van kauwgom (Sportlife en Xilyfresh) voor een belangrijk deel van de bedrijfsomzet. ,,Jaarlijks worden hier twee miljard kauwgompjes gemaakt”. Het hoge arbeidsethos van de Friezen is reden geweest om de kauwgom-productie van Amsterdam naar Sneek te verhuizen. ,,Friezen zijn loyale, hardwerkende en betrokken medewerkers”, aldus De Ruijter, zelf afkomstig uit Zeeland maar nu met veel plezier werkzaam en woonachtig in Sneek. Naast productie houden de 100 medewerkers zich ook bezig met ontwikkeling en innovatie. Doorlopend wordt gezocht naar nieuwe technologieën om de smaak van de kauwgom te verbeteren en te verlengen. De smaak van de KING pepermunt is door de jaren heen nooit veranderd. De consument wil de bekende smaak van KING blijven proeven, zelfs de kleinste afwijking wordt gesignaleerd. ,,De gouden standaard bewaken wij met hand en tand.”
Wim Heins in zijn atelier.
Gitaren op maat Het begon als hobby in zijn jeugd en is inmiddels uitgegroeid tot een landelijk gerenommeerd bedrijf in het bouwen van luxe ‘custom made’ gitaren en basgitaren. Wim Heins, hij is nu 59 jaar, bouwde op zijn dertiende zijn eerste gitaar. Hij heeft een fascinatie voor hout en door meer dan 40 jaar inkoop in binnen- en buitenland heeft hij een aanzienlijk voorraad houtsoorten opgebouwd. Een gitaar moet technisch goed gebouwd zijn, maar de gitaren van Heins moeten daarnaast vooral aan de smaak en de verwachtingen van
KING pepermunt uit Sneek.
de klant voldoen. Samen met die klant kijkt Heins of de wensen op het gebied van elektronica, de brug, de hals, de houtsoort en de afwerking bouwtechnisch gezien haalbaar zijn. Zo zijn voor akoestische gitaren sparren en palissander de beste houtsoorten voor een elektrisch gitaar is dat esdoorn of mahonie en voor basgitaren is essenhout het meest geschikt. Ook bekende gitaristen als Jan Akkerman en de leden van ‘de Kast’ hebben Wim Heins gevonden. ,,Ik maak gitaren voor mensen die iets speciaals zoeken. Bijvoorbeeld voor
Een boottent van A tot Z Auke Zandstra Zeilmakerij is in 1978 opgezet door zijn schoonvader Auke Zandstra, maar Johan Hoekstra (58) zit ook al vijfendertig jaar in ‘het vak’. De zeilmakerij maakt boottenten. Dit zijn overkappingen van zeildoek voor sloepen en grotere schepen. Een boottent biedt extra leefruimte en bescherming tegen weer en wind. Het product wordt in het eigen atelier met de hand gemaakt. ,,Van de frames tot het boren van de knopjes, van A tot Z zetten wij de tent op de boot. Ze zijn allemaal ‘custom build’, geheel naar de wensen van de klant’’, aldus Zandstra. Geen boot is hetzelfde. Allerlei variaties zijn mogelijk in materialen,
kijkvensters op diverse plekken, afritsmogelijkheden. In het atelier aan de Bothniakade werken vijf vrouwen en vijf mannen. De ‘buitenploeg’ doen het technische werk en het opzetten van de frames. Daarna worden de mallen gemaakt. Op de zaak worden de kappen uitgetekend en wordt bepaald waar de ritsen en ramen komen. Dan worden de delen uitgeknipt en op doek gezet. De vrouwen gaan vervolgens aan de slag met het dubbelnaalds in elkaar stikken. Ten slotte worden de tenten op de boot geplaatst en worden de knopjes erop geslagen, zodat het een mooi strak geheel is. De boten van de klanten liggen voor de deur aan de kade en daardoor is
persoonlijke begeleiding mogelijk. ,,Klanten varen vanuit het hele land naar ons om een tent op hun boot te laten zetten. Meestal hebben we hier een dag nodig, maar met grote cabriokappen zijn we soms wel drie of vier dagen bezig.’’ Ook maakt Zandstra winterkleden. Hiermee kunnen boten worden ingepakt en daardoor hoeft het schip niet perse binnen te worden gestald. De winterkleden worden gemaakt van ademend doek met een mix van katoen en polyester ,,Het mooie is dat je ons product overal op het water terug ziet. Door het hele land zie je regelmatig de herkenbare sticker van Zandstra voorbijkomen.”
Mieke de Vries zet de vormen uit op de snijtafel.