l
จังหวัดจันทบุรีเป็ นจังหวัดที่มีความอุดมสมบูรณ์และมี พืชพันธุ์หลากหลายชนิด ส่งผลให้มีการนาพืชพันธุ์ เหล่านั้นเข้ามาใช้เป็ นส่วนหนึ่งในการประกอบอาหาร สาหรับอาหารที่ข้ ึนชื่อมากที่สุดของจังหวัดจันทบุรี คือ แกงหมูชะมวง ซึ่งใช้ใบชะมวงเป็ นวัตถุดิบหลักในการ ปรุ งขึ้น มี รสชาติท้งั สิ้น 3 รส คือ เค็ม เปรี้ ยวและหวาน อาหารอีกชนิดหนึ่งที่ได้รับความนิยมและสร้างชื่อเสี ยงให้แก่จงั หวัดจันทบุรีเป็ นอย่าง มาก คือ ก๋ วยเตี๋ยวเนื้อเลียงหรื อหมูเลียง โดยนาก๋ วยเตี๋ยวเส้นจันท์ ซึ่งเป็ นเส้นก๋ วยเตี๋ยว ที่มีลกั ษณะเหนียวนุ่ม ไม่เปื่ อยง่าย เข้ามา ผสมผสานกับน้ าก๋ วยเตี๋ยวที่ปรุ งจาก เครื่ องเทศและวัตถุดิบอื่น ๆ ในส่วนอาหารอื่น ๆ ที่มีชื่อเสี ยงของจังหวัดจันทบุรีได้แก่ น้ าพริ กปูไข่ ไก้บา้ นต้มระกา ส้มตาและอาหารทะเลจานต่าง ๆ ในส่วนของอาหารว่าง และเครื่ องดื่มของจังหวัดจันทบุรีน้ นั มีหลายอย่างที่ได้รับความนิยมเ ป็ นอย่างมากและ มีของฝากสาหรับนักท่องเที่ยวทั้งในประเทศและนอกประเทศได้เลือกซื้อเป็ นของฝาก อย่างมากมาย
ภัทรศยา นุชมี 5514593017 รายวิชาเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่องานประชาสัมพันธ์
อาหารขึน้ ชื่อในถิน่ เมืองจันท์ อาหารสินค้า OTOP ของดีเมืองจันท์ ขนมขึน้ ชื่อในถิน่ เมืองจันท์
แกงหมูชะม่วง แกงหมูชะมวง เป็ นอาหารที่ข้ ึนชื่อของจันทบุรี โดยเป็ นแกงที่มี ๓ รส คือ มีรสเค็มจาก น้ าปลาดี เปรี้ ยวจากใบชะมวง หวานจากน้ าตาลปึ ก สามรสชาติที่เข้มข้น และ เครื่ องปรุ งจากกระเทียม ข่า ตะไคร้ หอมแดง พริ กแห้ง และกะปิ ผสมผสานกับหมูสาม ชั้นที่หนั่ เป็ นชิ้นสี่ เหลี่ยมก้อนโต “หมูชะมวง” เป็ นเมนูอาหารพื้นบ้านในแถบจังหวัด จันทบุรี ระยอง และตราด ซึ่งเป็ นการใช้วตั ถุดิบพื้นบ้านมาประกอบเป็ นอาหารนัน่ เอง โดยแกงหมูชะมวง จะใช้ “ใบชะมวง” ที่เป็ นผักพื้นบ้าน มาเป็ นส่วนประกอบสาคัญ ใบชะมวงนี้กไ็ ด้มาจากต้นชะมวง เป็ นไม้ยนื ต้นขนาดกลาง พบได้ทวั่ ไปในเขตป่ าร้อน ชื้นไม่วา่ จะเป็ นภาคอีสาน ภาคตะวันออก ภาคกลาง และภาคใต้
ใบชะมวงจะมีลกั ษณะคล้ายกับใบมะดัน ใบเนื้อหา มีรสชาติเปรี้ ยว จึงนามาใช้เพิ่ม รสชาติในอาหารหลายๆ จาน ส่วนสรรพคุณของใบชะมวงก็มีอยูไ่ ม่ใช่นอ้ ย ช่วยเป็ นยา ระบาย แก้ไข้ กัดเสมหะ แก้ไอ และแก้กระหายน้ า
สาหรับ “หมูชะมวง” มีวิธีการทาคือโขลกเครื่ องแกงแล้วนามาผัดกับเนื้อหมู สามารถ ใช้ได้ท้งั เนื้อหมูลว้ นๆ หรื อจะเลือกใส่หมูสามชั้นก็ได้หากไม่กลัวไขมัน ผัดเสร็จแล้ว ใส่ใบชะมวง เติมน้ า ปรุ งรสด้วยน้ าตาลปี๊ บและเกลือ หรื อน้ าปลา บางสูตรอาจไม่ใส่ น้ าปลา เนื่องจากทาให้รสชาติเพี้ยนไปจากดั้งเดิม ส่วนความเปรี้ ยวนั้นจะได้จากใบ ชะมวงอยูแ่ ล้ว จากนั้นเคี่ยวต่อเรื่ อยๆ จนหมูเปื่ อยนุ่ม กินคู่กบั ข้าวสวยร้อนๆ กับแกง หมูชะมวงรสชาติเปรี้ ยวหวานเค็มกลมกล่อม
ก๋ วยเตี๋ยวเส้นจันท์ ก๋ วยเตี๋ยวเส้นจันท์ หรื อเรี ยกสั้นๆ ว่า เส้นจันท์น้ นั จัดได้วา่ เป็ นเส้นก๋ วยเตี๋ ยวที่ข้ ึนชื่อใน ความเหนียวนุ่น และความอร่ อยจนกลายเป็ นสิ นค้าเลื่องชื่อของเมืองจันท์ที่ส่งไปขาย ทัว่ ประเทศ ซึ่งเส้นจันท์ที่จะนามาใช้ในการผัดปูน้ นั จะต้องมีการเตรี ยมเส้นไว้เป็ น อย่างดีเสี ยก่อนโดยการแช่น้ าแล้วนามาขัด และคลี่ตวั ออกไม่ให้เส้นติดกัน ต่างจากการ ผัดก๋ วยเตี๋ยวโดยทัว่ ไปที่นาเส้นไปแช่น้ าให้อ่อนนุ่มแต่เพียงอย่างเดียวแล้วก็นาไปใช้ผดั
ในการรับประทานก๋ วยเตี๋ยวเส้นจันท์ผดั ปู มีผกั สด คือ ถัว่ งอกสด ใบกุยช่าย แตงกวา ซอยหัน่ ตามขวาง และหัวปลีอ่อนเป็ นเครื่ องเคียง ช่วยเพิ่มรสชาติและคุณค่าอาหารอีก ด้วย
วิธีทาก๋ วยเตี๋ยวเส้นจันท์ ส่วนผสมน้ าพริ กสาหรับผัด
พริ กแห้งบางช้าง 4 เม็ด
กระเทียม 4 กลีบใหญ่
หอมเล็ก 3-4 หัว
น้ าตาลปี๊ บ 3 ช้อนโต๊ะ
น้ าส้มมะขาม 4 ช้อน
น้ าเปล่าประมาณ 1/2 ถ้วย
เกลือเล็กน้อย
วิธีทาน้ าพริ กสาหรับผัด กรี ดพริ กแล้วแกะเม็ดออก แช่น้ าไว้สกั ครู่ ให้นิ่ม บีบให้แห้ง นาไปตารวมกับกระเทียม เกลือจนละเอียดแล้วจึงใส่หอมแดงตารวมกันให้ละเอียด นาไปผัดกับน้ ามันจนหอม ปรุ งรสด้วยน้ าปลา น้ าตาล น้ าส้มมะขาม เคี่ยวสักครู่ แล้วจึงเติมน้ าเปล่าลงไป เคี่ยวอีก ต่ออีกจนเหนียว ชิมรสให้ได้หวาน เปรี้ ยว ตักพักไว้ ก๋วยเตี๋ยวเส้ นจันท์ปสู ว่ นผสม ก๋วยเตี๋ยวเส้ นจันท์ 200 กรัม ปูทะเลตัวเล็ก 300-500 กรัม ถัว่ งอก 3 ถ้ วย ใบกุยช่าย 100 กรัม แตงกวาปอกเปลือกหัน่ เป็ นเส้ น 3-5 ลูก ใบบัวบก หัวปลี น ้ามันสาหรับทอดปูและผัด วิธีทา ล้ างปูให้ สะอาด พักให้ สะเด็ดน ้าแล้ วนาลงไปทอดในน ้ามันร้ อนจนสุกกรอบ ตัก ขึ ้นพักไว้ แล้ วนาไปผัดกับส่วนผสมน ้าพริกที่เตรี ยมไว้ (ใส่ไปประมาณครึ่งหนึ่ง) ใช้ ไฟ อ่อนให้ น ้าพริกซึมเข้ าเนื ้อปูจนแห้ งหรื อขลุกขลิก ตักขึ ้นพักไว้ แช่เส้ นจันท์ในน ้าเย็นจน นิ่ม ใส่ตะแกรงพักไว้ ผัดกับน ้ามันสักครู่พอเส้ นสลด แล้ วจึงใส่สว่ นผสมน ้าพริกลงไป ผัดให้ ทวั่ พยายามใช้ ตะหลิวเกลี่ยเส้ นไม่ให้ ติดกัน ใส่ปทู ี่ทอดไว้ ลงไปครึ่งหนึ่ง ก่อนตัก ขึ ้นใส่ถวั่ งอกและใบกุยช่ายตักขึ ้นใส่จาน โรยปูที่ทอดไว้ เสิร์ฟพร้ อมถัว่ งอก
ก๋ วยเตี๋ยวเนื้อเลียงหรื อหมูเลียง ก๋ วยเตี๋ยวเนื้อเลียงหรื อ หมูเลียง นิยมรับประทานเป็ นอาหารมื้อกลางวันสามารถหา รับประทานได้ทวั่ ไป ใช้ก๋วยเตี๋ยวเส้นจันท์ที่มีเส้นเล็กบาง เนื้อแป้ งนุ่มเหนียว ปรุ งรส ด้วยน้ าปลา น้ าตาลอ้อย น้ าส้มและพริ กขี้หนูสวนบดละเอียดดองในน้ าส้ม ช่วยให้รส เปรี้ ยวหวาน เผ็ดจัดจ้าน ผสมผสานกับกลิ่นหอมของเครื่ องเทศ เช่น เร่ วหอม บางตารับ จะใส่สบั ปะรดต้มในน้ าด้วย ก๋ วยเตี๋ยวเลียงจึงเป็ นก๋ วยเตี๋ยวน้ าที่มีเอกลักษณ์กลิ่นเร่ ว หอมและสมุนไพรอันโดดเด่นต่างจากก๋ วยเตี๋ยวน้ าในที่อื่น
น้ าพริ กปูไข่ น้ าพริ กปูไข่เป็ นอาหารที่สืบทอดต่อ ๆ กันมาตั้งแต่บรรพบุรุษ วิธีการทา นาปูไข่ไปต้ม ให้สุกแล้วแกะเอาเนื้อและไข่ปูออกมา แล้วนาพริ กขี้หนูสดโขลกปนกันกับกระเทียม ถ้าต้องการเผ็ดก็ใส่พริ กขี้หนูมากขึ้นโขลกจนละเอียดนาไข่ปูโขลกปนเข้าเป็ นเนื้อ เดียวกัน ปรุ งรสด้วยน้ ามะนาว น้ าปลา น้ าตาลทราย ชิมรสชาติตามต้องการ พร้อมรับประทานกับผักสด
ไก่ตม้ กระวาน สรรพคุณจากกระวานแต่รากจรดใบรากของต้นกระวาน แก้โลหิ ตเน่าเสี ย ฟอกโลหิ ต แก้ลม เสมหะให้ปิดธาตุ รักษาโรครามะนาด หัวและหน่อ ขับพยาธิในเนื้อให้ออกทาง ผิวหนัง ส่วนเปลือกมีสรรพคุณ แก้ไข้ผอมเหลือง รักษาโรคผิวหนัง แก้ไข้อนั ง่วงเหงา ขับเสมหะ บารุ งธาตุ แก้ไขอันเป็ นอชินโรค แก่นของต้นกระวาน ขับพิษร้าย รักษาโรค โลหิ ตเป็ นพิษ กระพี้ของต้นกระวาน รักษาโรคผิวหนัง บารุ งโลหิ ต ใบของต้นกระวาน แก้ลมสันนิบาด ขับผายลม ขับเสมหะ รักษาโรครามะนาด แก้ไข้เซื่องซึม แก้ลม จุก เสี ยด บารุ งกาลัง
ยามังคุด หลายคนคงจะคิดว่า ผลไม้ถา้ หากจะเอามาทาเป็ นอาหาร ก็คงจะทาได้แต่อาหารหวาน ขนมหวาน แต่เมนูน้ ีจะขอฉีกแนวเอาผลไม้มาทาของคาวหรื อของทานเล่น ส่ วนผสมและเครื่องปรุง - มังคุดสุกแต่ยงั ห่าม 10 ลูก หรื อเนื้อมังคุด 1 ถ้วย - หมูสบั 100 กรัม - กุง้ สด 5 ตัว - พริ กขี้หนูสวนสี เขียวแดง 15 เม็ด - หอมแดง 4 หัว - มะนาว 3 ชต. - น้ าปลาดีๆ ไม่คาว 2 ชต. - น้ าตาลทราย 1 - 1/2 ชต. - สะระแหน่ 4-5 กิ่ง หรื อเด็ดใบให้ได้ประมาณ 1/2 ถ้วย
ทุเรี ยนแปรรู ป ประโยชน์ของทุเรี ยนนั้นนอกจากจะนามารับประทานแล้ว ยังสามารถนามาทาขนม ต่าง ๆ ได้มากมาย อาทิเช่นทุเรี ยนทอด ทุเรี ยนกวน ทุเรี ยนอบแห้ง ทุเรี ยนฉาบ ฯลฯ และไม่ใช่มีแค่ ประโยชน์ของทุเรี ยน เท่านั้นนะค่ะ สรรพคุณของทุเรี ยน ก็มีมากมาย เช่นเดียวกัน แม้วา่ หลาย ๆ ไม่ชอบทานทุเีรี ี ยน เพราะว่าทาให้อว้ นนั้นถ้าได้รู้ สรรพคุณของทุเรี ยน แล้วจะหันมาลองรับประทานกันบ้างก็ไม่วา่ กันนะค่ะ แต่กค็ วร รับประทานอย่างพอดีไม่ใช่กินกันจนเพลินเลยต้องทาให้อว้ นค่ะ
มังคุดแปรรู ป มังคุดเป็ นผลไม้จากเอเชียที่ได้รับความนิยมมาก มังคุดได้รับขนานนามว่าเป็ น "ราชินี ของผลไม้" อาจเป็ นเพราะด้วยลักษณะภายนอกของผลที่มีกลีบเลี้ยงติด อยูท่ ี่หวั ขั้วของ ผลคล้ายมงกุฎของพระราชินีส่วนเนื้อในก็มีสีขาวสะอาด มีรสชาติที่แสนหวาน อร่ อย อย่างยากที่จะหาผลไม้อื่นมาเทียบได้และยังสามารถนามาผลิตเป็ นสบู่ ได้อีกด้วย
เงาะแปรรู ป เป็ นผลไม้เมืองร้อน มีถิ่นกาเนิดในประเทศมาเลเซียและอินโดนีเซีย และแพร่ ขยายมา ปลูกมาในบ้านเราในภายหลัง ซึ่งนิยมปลูกในภาคใต้และภาคตะวันออก ซึ่งสายพันธุ์ที่ นิยมเพาะปลูกมากที่สุดก็ได้แก่ พันธุ์โรงเรี ยน (เงาะโรงเรี ยน) พันธุ์สีทอง พันธุ์สีชมพู เป็ นต้น ส่วนสายพันธุ์อื่นๆก็มีปลูกกันบ้างประปราย
กล้วยแปรรู ป กล้วย เป็ นไม้ลม้ ลุกในสกุล Musa วงศ์ Musaceae กล้วยแบ่งออกได้ 2 จาพวก จาพวก แรก ไม่แตกหน่อเป็ นกอจึงขยายพันธุ์ดว้ ยเมล็ด และกล้วยอีกจาพวกสามารถแตก หน่อเป็ นกอ ผลสุก เนื้อนุ่ม เนื้อแข็ง ต้องเผา ต้ม อบ หรื อทอด จึงกินได้ เช่น กล้วย หักมุก การใช้ประโยชน์จากกล้วย สามารถใช้ประโยชน์และมีมูลค่าทุกส่วนจึงเป็ น พืชผลที่น่าสนใจและควรแก่การวิจยั และพัฒนาผลิตภัณฑ์ ทั้งในรู ปอาหารและไม่ใช้ อาหารต่อไป
สละ
จังหวัดจันทบุรีได้ชื่อว่าเป็ นจังหวัดแห่งผลไม้ แต่นกั ท่องเที่ยวส่วนใหญ่
มักจะคุน้ เคยกับ เงาะ ทุเรี ยน และมังคุดมากกว่าผลไม้ชนิดอื่นๆ ในขณะที่ สละ ก็เป็ น ผลไม้ หรื อพืชเศรษฐกิจที่สาคัญอีกชนิดหนึ่งของจังหวัดจันทบุรีแต่ไม่ค่อยมีคน กล่าวถึงทั้งๆ ที่ สละเป็ นผลไม้ที่มีประโยชน์อยูอ่ ย่างมากมาย และมีวางจาหน่ายอยู่ ทัว่ ไปทั้งในลักษณะของผลสด และสละแปรรู ปที่เหมาะแก่การซื้อเป็ นของฝาก
กะปิ หรือ เคย เป็ นสิ นค้าที่มีข้ ึนชื่ออีกอย่างหนึ่งของจังหวัดจันทบุรีที่คนต่างถิ่นนิยม ซื้อหากลับไปทาอาหารรับประทาน หรื อซื้อไปเป็ นของฝาก กะปิ ที่มีชื่อเสี ยงของ จันทบุรีคือกะปิ จากบ้านเจ้าหลาว หมู่ 6 ตาบลคลองขุด อาเภอท่าใหม่ และจากบ้าน เกาะเปริ ด อาเภอแหลมสิ งห์
พริกไทยพันธุ์ดี จังหวัดจันทบุรีเป็ นแหล่งปลูกพริ กไทยพืชเศรษฐกิจที่สาคัญที่สาคัญ โดยมีพ้ืนที่ปลูก ประมาณร้อยละ 95 ของพื้นที่ปลูกทัว่ ประเทศ สามารถสร้างรายได้จากการส่งออก ให้กบั ประเทศปี ละจานวนมาก และเป็ นสิ นค้าขึ้นชื่อของจังหวัด
ข้ าวเกรียบอ่อนน้ าจิ้ม เป็ นอาหารว่างที่ ชาวจันทบุรีนิยมรับประทานกันแพร่ หลายชนิด หนึ่ง มีลกั ษณะคล้ายข้าวเกรี ยบปากหม้อแต่ชิ้นใหญ่และหนากว่า รับประทานกับน้ าจิ้ม ที่ปรุ งด้วยกุง้ แห้งอย่างดี กระเทียม พริ กขี้หนูสวน โขลกพอละเอียด ปรุ งรสถ ด้วย น้ าตาล น้ าปลาดี มะนาวหรื อมะปี๊ ด ชิมให้มีรสจัด
ทองม้ วนอ่อน
ทองม้วนอ่อนเป็ นอาหารว่างที่ข้นึ ชื่ออีกอย่างหนึ่งของชาวจันทบุรี มีลกั ษณะรู ปร่ าง หน้าตาเหมือทองม้วนกรอบทัว่ ไป เพียงแต่ไม่ยา่ งจนแป้ งกรอบเท่านั้นเอง ส่วนใหญ่ คนที่ผา่ นมาหรื อคนในพื้นที่จะนิยมรับประทานทองม้วนอ่อนเพราะมีรสชาติอร่ อยเป็ น พิเศษคือมีความหอมมากกว่าอย่างกรอบ ซึ่งถ้ารับประทานขณะที่ยงั ร้อนอยูจ่ ะอร่ อย มาก แต่ถา้ เย็นแล้วแป้ งจะเหนียวกว่าขณะที่ยงั ร้อนอยู่