4_ ΕΡΜΗΝΕΙΕΣ μακριά από την ισορροπία _gilbert garcin_
Αρχικά πρέπει να σημειωθεί ότι το πρόβλημα που μελετάμε, μπορεί να αναγνωρισθεί ως η συνέχεια μεταξύ του περίφημου διλήμματος, ανάμεσα στον Παρμενίδη και τον Ηράκλειτο. Ο Παρμενίδης επέμενε ότι δεν υπάρχει τίποτα καινούριο, πως όλα απλώς υπάρχουν και θα υπάρχουν για πάντα. Η δήλωσή του δεν ενέχει πάντοτε παραδοξότητα, αν λάβουμε υπόψη ότι δεν άλλαξε κάτι αφότου έκανε αυτή την δήλωση. Ο Ηράκλειτος επέμενε στην αντίθετη ιδέα, ότι “τα πάντα ρει και ουδέν μένει”. Αυτή η αντίθεση κυριάρχησε στην πολιτιστική πορεία του δυτικού κόσμου επί 2.500 χρόνια. Η άποψη του Παρμενίδη φαίνεται να ισχύει κατά κάποιον τρόπο στη δυναμική του Νεύτωνα, διότι πρόκειται για μια αιτιοκρατική θεωρία όπου ο χρόνος είναι απόλυτος και αναστρέψιμος. Συνεπώς, τίποτε νέο δεν μπορεί να συμβεί. Αντίθετα με τους φυσικούς, οι φιλόσοφοι παρέμειναν διχασμένοι για πολύ καιρό. Πολλοί από αυτούς συμμερίστηκαν τις απόψεις του Παρμενίδη. Αλλά από τον 19ο αιώνα _μετά τους Hegel, Bergson και Heidegger_ η φιλοσοφία απέκτησε μια διαφορετική οπτική γωνία, διότι ο χρόνος θεωρήθηκε ότι έχει μία μόνο κατεύθυνση, τη διάσταση της ύπαρξής μας. Το να αρνείσαι το χρόνο ισοδυναμεί με το να λες ότι η ανθρώπινη ζωή είναι μια ψευδαίσθηση. Πώς μπορεί κανείς να δημιουργήσει εάν δεν υπάρχει κάποιο νέο στοιχείο που αλλάζει τα πάντα; Σήμερα, το δίλημμα μεταξύ του Παρμενίδη και του Ηράκλειτου μπορεί να τοποθετηθεί σε ένα ακριβές πλαίσιο. Είμαστε σε θέση να διακρίνουμε πότε έχει δίκιο ο Παρμενίδης και πότε ο Ηράκλειτος. Αποδεικνύεται ότι οι απόψεις του Παρμενίδη είναι ορθές κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες. Γενικά όμως θα πρέπει να θεωρούμε το χρόνο ως ένα δημιουργικό στοιχείο. ⁴³
70