تغییر وضعیت کارکرد سیستم برای سرمایش در فصل تابستان و گرمایش در فصل زمستان از هر دو سیستم توزیع استفاده می‌شود .به این ترتیب در
فصل‌های بهار و پاییز هم آب سرد و هم آب گرم در مدار باقی می‌ماند .مزیت
این روش ،کاهش ظرفیت پمپاژ و کاهش اندازه لوله‌هاس��ت که تا حدی مواردی مانند کاهش تطبیق‌پذیری سیستم ،دشوارتر شدن تصمیم‌گیری
برای تغییر وضعیت کارکرد سیستم ،پیچیدگی کنترل شیرهای کنترل و
الزامات موردنیاز برای تنظیم عملکرد پمپ‌ها در شرایط مختلف را تعدیل می‌نماید.
امکان سرمایش یا گرمایش هر یک از مناطق ساختمان در طول سال به
صورت مستقل فراهم خواهد شد .هر واحد ترمینال مجهز به یک کوئل
گرمایی و یک کوئل س��رمایی (یا یک کوئل با کاربری دوگانه) و دو ش��یر کنترل جریان آب (یا کنترل‌کننده کنارگذر کوئل )24اس��ت که با استفاده
از چهار لوله (دو لوله رفت و دو لوله برگش��ت آب سرد و گرم) به سیستم
توزیع متصل می‌شود .هر دوی شیرهای کنترل جریان متناسب با فرمان
سیستم‌هایسه‌لوله‌ای ساختار سیستم‌های سه‌لوله‌ای به گونه‌ای است که برای مسیر رفت آب سرد و گرم ،لوله‌کشی جداگانه‌ای در نظر گرفته می‌شود .این سیستم‌ها مجهز به یک کوئل و یک مسیر مشترک برای برگشت آب هستند .کنترل ترمینال‌های این سیستم‌ها از طریق شیر سه‌راهه‌ای که متناسب با نیاز، مقادیر مختلف آب سرد و گرم را در مسیر برگشت با یکدیگر مخلوط می‌کند حاصل می‌شود؛ اما اختالط آب سرد و گرم در مسیر رفت این سیستم‌ها صورت نمی‌گیرد .این شیر به گونه‌ای طراحی می‌شود که دریچه گرم آن به طور تدریجی از وضعیت باز به وضعیت کامال بسته و دهانه سرد آن به طور تدریجی از وضعیت کامال بس��ته به وضعیت کامال باز حرکت می‌کند .در حالت بینابین ،محدوده مشخصی وجود دارد که هر دو دریچه سرد و گرم کامال بسته هستند .در این وضعیت ،جریان آب از طریق سیستم لوله‌کشی
ترموستات اتاقی وارد عمل می‌شوند .البته در این مورد نیز یک محدوده مرده 25چند درجه‌ای وجود خواهد داشت .در این محدوده مرده ،هر دوی
شیرها بسته هس��تند .این مشخصه از تغییر عملکرد شیرها با نوسانات
مقطعی یا تغییرات آنی بین وضعیت گرمایش و سرمایش جلوگیری به عمل آورده و درنهایت منجر به کاهش مصرف انرژی می‌ش��ود .در عمل ،اغلب اوقات از کم‌س��رعت‌ترین و بی‌سروصداترین سرعت فن استفاده می‌شود. ساختار یک سیستم چهارلوله‌ای و یک سیستم دولوله‌ای با گرمایش برقی
تصویر ( )5سیستم لوله‌کشی با برگشت مستقیم
مزایای بسیاری نسبت به یک سیستم دولوله‌ای معمولی دارد که این مزایا
را می‌توان در موارد زیر برشمرد:
● امکان گرمایش و س��رمایش با کنترل مس��تقل دما در هر یک از
واحدها در تمام طول سال
● کاهش هزینه منطقه‌بندی و کاهش پیچیدگی‌های سیستم
● ساده شدن تصمیم‌گیری درباره تغییر وضعیت کارکرد سیستم
روش کارب��ردی مت��داول ،متوقف کردن گردش آب س��رد در فصل
زمس��تان و متوقف کردن گردش آب گرم در فصل تابستان است .برا ین اساس ،برخی از طراحان ،سیستم را به گونه‌ای طراحی می‌کنند که برای
تصویر ( )6سیستم لوله‌کشی با برگشت معکوس