Nr 8(297) I 26 kwietnia 2018 I ISSN 1731-013X
DWUTYGODNIK
GAZETA BEZPŁATNA
www.regionalna.waw.pl
Skuteczna reklama! Zadzwoń: 600 293 129
Kołaków’44. Pamiętamy Ponad osiemset osób wzięło udział w uroczystości 74. rocznicy zrzutu żołnierzy cichociemnych w kołakowskim lesie. Biegi, rekonstrukcja zrzutu, koncert i pokaz pirotechniczny ściągnęły tłumy mieszkańców i gości. Kołaków zaszczycił także swoją obecnością Minister Obrony Narodowej Mariusz Błaszczak, który objął imprezę honorowym patronatem. Tylko w biegach wystartowało ponad 500 uczestników. Start ogłaszał minister Błaszczak. Pan minister także dekorował najmłodszych biegaczy. - Cieszę się, że naszą małą gminę odwiedził minister. Zrobił na mnie duże wrażenie. Znalazł czas, żeby porozmawiać z nami - mieszkańcami, no i wręczał medale. To dla dzieci było duże przeżycie – relacjonuje Dorota z Kuligowa. Tegoroczne wydarzenie zgromadziło znacznie więcej uczestników niż w ubiegłym roku. W centralnym miejscu, gdzie ustawiono billboard z fotografiami nie tylko cichociemnych, ale także mieszkańców gminy – żołnierzy Armii Krajowej, którzy przygotowywali i odbierali zrzut, wielu szukało swoich dziadków, pradziadków… (dokończenie na str. 4)
Hotel Restauracja Konferencje Spotkania biznesowe Uroczystości rodzinne
Wręczenie medalu, uścisk dłoni i wspólna fotografia z Ministrem Obrony Narodowej – pamiątka na całe życie
W Wołominie strzelają do gołębi
WWW.MANSOR.PL TEL. 534 801 764 UL. KS. I.SKORUPKI 5 05-091 ZĄBKI
Armenia - gdzie Europa spotyka się z Azją Spotkania z ząbkowskim biznesem na stałe zagościły w kalendarzu miejskich wydarzeń i stały się dobrym, niepisanym zwyczajem. Władze Ząbek pragną w ten sposób uhonorować firmy, które przyczyniają się do rozwoju miasta. Siódme już spotkanie z tego cyklu odbyło się 19 kwietnia. Poznaliśmy kolejne firmy wyróżnione tytułem: „Ząbkowska Firma Roku 2017” oraz „Ząbkowska Firma Przyjazna Mieszkańcom”.
Czytaj na str. 6
Robert Perkowski - burmistrz Ząbek, Edgar Ghazaryan - ambasador Armenii i Kazimierz Rakowski - starosta wołomiński z laureatami konkursu „Ząbkowska Firma Przyjazna Mieszkańcom”
(dokończenie na str. 3)
Piotr Uściński - Prosto z Sejmu
Międzynarodowa konwencja chroniąca wartości rodzinne
Potrzeba ochrony praw rodziny i wartości rodzinnych w społeczeństwie to wielkie wyzwanie dzisiejszego świata. Chodzi o tradycyjnym model rodziny, opartej o trwały związek małżeński kobiety i mężczyzny, w której wychowywane są dzieci. Ten model jest dziś coraz częściej podważany. Środowiska genderowe nazywają go stereotypem i pod pozorem ochrony kobiet przed przemocą otwarcie walczą z tradycyjną rodziną. Tymczasem, jak pokazują badania instytucji europejskich, Polska jest jednym z najbezpieczniejszych dla kobiet państwem Europy. W krajach takich jak Niemcy, Francja, Norwegia, Belgia, które zwykły nas pouczać w sprawach ochrony praw kobiet, obiektywnie mierzony poziom przemocy wobec kobiet jest znacznie wyższy niż u nas. My w Polsce wiemy, że szacunek do kobiet jest zakorzeniony głęboko w naszej kulturze. Wynika z naszego rodzinnego wychowania, naszej religii i tradycji. Walka z wartościami rodzinnymi, czy religią może tylko zmienić sytuację na gorszą. Wiedzą to także inne społeczeństwa Europy środkowej, w tym Grupa Wyszehradzka. Kilka tygodni temu na spotkaniu ministrów ds. rodziny Polski, Węgier, Słowacji i Czech podjęto wspólną deklarację o poszanowaniu wartości ro-
dziny. To krok w bardzo dobrym kierunku. Tzw. Konwencja Genderowa, która pod płaszczykiem walki z przemocą wobec kobiet i stereotypami dotyczącymi społecznych ról płciowych, służyć ma właśnie walce z rodziną, tradycyjną rodziną. Szkoda, że w 2015 roku, pod koniec rządów PO-PSL, Polska ratyfikowała ten dokument. Wtedy symbolicznie władza zdradziła polskie rodziny. Zdradziła także przyjaciół z Grupy Wyszehradzkiej. Jesteśmy jedynym krajem tej części Europy, który genderową konwencję ratyfikował. Mimo protestów społecznych, mimo negatywnych opinii ekspertów rządowych, którzy podkreślali, że konwencja nie zwiększa ochrony kobiet przed przemocą, gdyż pod tym względem nie wprowadza nowych rozwiązań prawnych. Zwracali uwagę natomiast, że jest ona sprzeczna z konstytucją, gdyż neguje tradycyjne role społeczne kobiet i mężczyzn, a te role są chronione przez konstytucję (małżeństwo kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyństwo, rodzicielstwo – to wszystko chroni nasza konstytucja). Państwa, które jeszcze nie ratyfikowały konwencji gen derowej, potrzebują alternatywy. Te, które ją ratyfikowały, także potrzebują alternatywy, jeśli chciałyby ją wypowiedzieć. Dlatego ważne jest, aby powstała międzynarodowa konwencja chroniąca wartości rodzinne. W tej sprawie spotkałem się w zeszłym tygodniu z przedstawicielami Słowacji, Czech, Litwy i Austrii. Czeka nas zapewne długa droga i ciężka międzynarodowa batalia. Jednak nasza determinacja jest duża. Chcemy chronić wartości rodzinne i nie ustąpimy.
Święto pieśni legionowej w Zielonce Finał II edycji Ogólnopolskiego Festiwalu Pieśni Legionowej już blisko. Przypomnijmy, że organizatorami tegorocznej edycji są: starosta wołomiński Kazimierz Rakowski, burmistrz miasta Zielonka Grzegorz Dudzik, burmistrz Wołomina Elżbieta Radwan oraz prezes Zarządu Krajowego Związku Piłsudczyków RP Stanisław Władysław Śliwa Generał Związku. Festiwal został objęty patronatem honorowym przewodniczącej Komisji Kultury i Dziedzictwa Narodowego Sejmiku Województwa Mazowieckiego Bożeny Żelazowskiej. 20 kwietnia zakończył się termin przyjmowania zgłoszeń. W eliminacjach rejonowych, które odbyły się m.in. w Urlach, Ostrowi Mazowieckiej, Wyszkowie i Ciechanowie, wzięło udział ponad 250 wokalistów, a ponad 30 zgłoszeń wpłynęło pocztą elektroniczną i tradycyjną. - Tak duże zainteresowanie festiwalem, jest dla nas ogromną motywacją do dalszych działań – podkreśla twórca i zarazem dyrektor festiwalu Wojciech Bardowski. Jury, pod przewodnictwem Bolesława Szulii: Magdalena Tunkiewicz – dyrektor programowy festiwalu, Krzysztof Jaszczak, Waldemar Dubieniecki, Andrzej
Zbyszyński, do II etapu festiwalu zakwalifikowało 19 uczestników, są to: Monika Andrzejewska, Julia Antoniak, Julia Bartoszek, Ernest Bereski, Gabriela Biesiakirska, Wiktoria Bogdan, Maria Ciecierska, Karolina Czarkowska, Maja Fijałkowska, Patrycja Florczak, Kinga Kisiel, Justyna Kolenda, Jakub Kołodziej, Marta Majek, Aneta Maszczak, Konstancja Molewska, Anna Ostrowska, Oliwia Tur oraz Aleksandra Wojtkowska. Przesłuchania wokalistów rozpoczną się w sobotę 12 maja od godz. 12.00 w Ośrodku Kultury i Sportu w Zielonce.
Wojciech Bardowski - twórca i dyrektor festiwalu Tego samego dnia o godz. 19.00 zapraszamy na uroczysty koncert z okazji 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości w wykonaniu Sanockiej Młodzieżowej Orkiestry Dętej AVANTI pod dyrekcją Grzegorza Maliwieckiego. Orkiestrze towarzyszyć będą soliści: Magdalena Tunkiewicz – sopran, Wojciech Bardowski – baryton oraz Andrzej Wiśniewski – tenor. W niedzielę natomiast, o godz. 18.00, podczas Koncertu Galowego poznamy laure-
atów II Ogólnopolskiego Festiwalu Pieśni Legionowej. Zapraszam serdecznie nie tylko współorganizatorów, mecenasów kultury i patronów festiwalu, ale wszystkich miłośników pieśni legionowych. Dodatkowo koncertowi towarzyszyć będzie wystawa fotografii o tematyce ściśle związanej z polskimi legionami. Moja Gazeta Regionalna jest patronem medialnym wydarzenia.
Piotr Uściński Poseł na Sejm RP
Zapraszamy do Biura Posła Piotra Uścińskiego w Wołominie ul. Ogrodowa 14, a także do Mobilnego Biura Posła Piotra Uścińskiego, które może dojechać wszędzie, gdzie jest potrzebne (na terenie powiatów podwarszawskich) tel.: +48 731 97 00 77 email: biuro@uscinski.pl
2
← 8(297) 26 kwietnia 2018 →
GAZETA BEZPŁATNA
VII Spotkanie Przedsiębiorców
Armenia - gdzie Europa spotyka się z Azją
(dokończenie ze str. 1) Tradycyjnie wydarzeniom tym towarzyszyły „Rozmowy o gospodarce”, poświęcone Armenii oraz możliwościom współpracy rodzimych firm z tym fascynującym krajem. Gościem honorowym wieczoru zatytułowanego „Armenia – gdzie Europa spotyka się z Azją” był ambasador Republiki Armenii w Polsce Edgar Ghazaryan. W spotkaniu uczestniczyli również: prof. Elżbieta Mączyń-
ska-Ziemacka, prezes Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego, Kazimierz Rakowski - starosta Powiatu Wołomińskiego, Łukasz Walerian - przedstawiciel Development Foundation of Armenia i prezes zarządu spółki Blue Idea, członkowie Kapituły Nagrody „Ząbkowska Firma Roku 2017”: przewodniczący Kapituły Zenon Daniłowski - przewodniczący Rady Nadzorczej Praskiej Giełdy Spożywczej S.A., Marek Krzemieniewski - właściciel fir-
my Fair Play Plus Sp. j., Edyta Sasin - dyrektor Oddziału Banku PKO BP w Ząbkach oraz Wioletta Maliszewska. Władze miasta reprezentowali: burmistrz Robert Perkowski oraz jego zastępca Artur Murawski. Spotkanie poprowadził aktor i animator kultury Tomasz Mitrowski. Wydarzeniu towarzyszyła wystawa fotografii „Ormianie w służbie Rzeczpospolitej”. Andrzej Lek
„Ząbkowska Firma Roku 2017”: - Weld Technologia Zgrzewania - Tano Dystrybucja - Dozbud 2 Sp. z o.o. - Bea sp. z o.o. „Ząbkowska Firma Przyjazna Mieszkańcom”: - Księgarnia Orla - Fotografia Len-Art - Casparus
Burmistrz Robert Perkowski, członkowie Kapituły oraz laureaci konkursu „Ząbkowska Firma Roku”
GAZETA BEZPŁATNA
← 8(297) 26 kwietnia 2018 →
3
Kołaków’44. Pamiętamy (dokończenie ze str. 1) - Pamiętam zrzut – mówi pan Edward z Kołakowa. – Miałem wtedy 6 lat. Już następnego dnia we wsi mówiło się, że w nocy coś się wydarzyło w naszym lesie. W sobotę 21 kwietnia cześć cichociemnym i tym, którzy przygotowywali i odbierali zrzut, oddali ci, którzy pamięta-
„Starba” lądował tutaj na spadochronie, zrzucony w ramach operacji Weller-2, miał dokładnie 30 lat? Był w moim wieku… Zwinął spadochron i pewnie gdzieś tutaj stał, po ciemku. (…) Trzeba też pamiętać o kilkunastu żołnierzach AK obwodu „Rajski Ptak”. Pomyślcie, że któryś z Waszych sąsiadów, o tej porze nie czekałby na pokaz, skoki spadochronowe,
Trasa biegów prowadziła przez las. Jej długość była dostosowana do wieku uczestników poszczególnych kategorii ją i ci, którzy znają to wydarzenie tylko z opowiadań, lekcji historii. Głównych aktorów tamtejszych wydarzeń wspominał w swoim wystąpieniu wójt gminy Dąbrówka Radosław Korzeniewski: - Wiecie, że kiedy
nie szykowałby się do biegu! W tajemnicy przed wami szykowałby się do bardzo niebezpiecznej operacji, w której ryzykowałby życie! – mówił podczas uroczystości wójt Korzeniewski. Wśród uczestników uroczystości byli m.in. dwaj wnukowie
Mariana Zadrożnego ps. „Sęp”, który odegrał ważną rolę w odbiorze zrzutu: Zenon Zadróżny – zastępca wójta gminy Dąbrówka i Piotr Uściński – poseł na Sejm RP. Rodzina Zadróżnych, dobrze znana w gminie Dąbrówka, kontynuuje tradycje aktywnej odpowiedzialności za losy ojczyzny. Pod pomnikiem upamiętniającym zrzut kwiaty złożyli m.in. skoczkowie, którzy brali udział w rekonstrukcji, Minister Obrony Narodowej Mariusz Błaszczak, rodziny cichociemnych, rodziny żołnierzy Armii Krajowej obwodu „Rajski Ptak” i inni. - Cieszę się, że nasza lokalna uroczystość ściąga z roku na rok coraz więcej mieszkańców i gości. Bardzo staramy się, żeby budować tożsamość lokalną zachęcając mieszkańców do aktywnego uczestnictwa w uroczystościach. I ta koncepcja, która przyjęliśmy w tym roku, sprawdza się – podsumowuje Anna Maniecka, dyrektor Gminnego Centrum Kultury w Dąbrówce. Organizatorzy wydarzenia: Wójt Gminy Dąbrówka, Gminne Centrum Kultury.
Uczestnicy 3 Nocnego Biegu Przełajowo-Terenowego mieli do pokonania 10 km trasy przez las z przeszkodami Patronat honorowy: Minister Obrony Narodowej Mariusz Błaszczak. Patroni instytucjonalni: Instytut Pamięci Narodowej, Muzeum Powstania Warszawskiego, Muzeum Wojska Polskiego, Muzeum Lotnictwa Polskiego – Instytucja Kultury Województwa Małopolskiego. Współorganizatorzy: Fundacja Sprzymierzeni z GROM, Fundacja Skrzydła Chwały. Darczyńcy: Fundacja PGNiG im. Ignacego Łukasiewi-
cza, Fundacja PKO Banku Polskiego. Partner: Wojskowa Akademia Techniczna. Partnerzy techniczni: DRONPORT, Inżynieria Ruchu JD, AIR – POL. Patroni medialni: W Sieci Historii, Telewizja Republika, Express Tłuszcz, Moja Gazeta Regionalna, Kurier W, Radio FAMA, Życie Powiatu na Mazowszu. Wydarzenie było współfinansowane ze środków Mini-
stra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Organizatorzy uroczystości dziękują: strażakom z gminy Dąbrówka, Zakładowi Gospodarki Komunalnej, Międzyszkolnemu Uczniowskiemu Klubowi Sportowemu, wolontariuszom ze Szkoły Podstawowej w Dąbrówce, I LO PUL w Wołominie, p. Stanisławowi Kryśkiewiczowi właścicielowi firmy Instalatorstwo elektryczne ELDOM z Trojan.
Mali uczestnicy biegu oraz honorowi goście
Cichociemni. I nie ma odwrotu
Około dwudziestu uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych z gminy Dąbrówka wzięło udział w konkursie na komiks opowiadający o zrzucie cichociemnych w 1944 roku w Kołakowie. Konkurs zorganizowało Gminne Centrum Kultury w Dąbrówce w ramach obchodów 74. rocznicy wydarzenia. Konkurs został poprzedzony warsztatami z rysowania komiksów, które poprowadził Filip Gutowski. Wzięło w nich udział ok. 32 uczniów dąbróweckich szkół. Prace konkursowe złożyło 17 uczniów. Jury konkursu zdecydowało się nagrodzić: - Huberta Rasińskiego ze Szkoły Podstawowej im. Jana
Pawła II w Guzowatce za komiks pt. „Weller 2. Kołaków 1944”; - Wanessę Ducką ze Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II w Guzowatce za komiks pt. „Tajemnicze misje cichociemnych”; - Dominikę Damięcką z Publicznej Szkoły Podstawowej im. Adeli Goszczyńskiej we
Wszeborach za komiks pt. „910 kwietnia 1944, Kołaków”; - Elizę Podgórną-Gruchot ze Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II w Guzowatce za komiks pt. „Cichociemni. I nie ma odwrotu”; Marię Szczepańską ze Szkoły Podstawowej im. C.K.Norwida w Dąbrówce za komiks pt. „Weller 2”;
- Aleksandrę Rytter z Publicznego Gimnazjum w Józefowie za komiks pt. „Operacja Weller”. Autorzy nagrodzonych prac otrzymali tablety. Konkurs był dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
4
← 8(297) 26 kwietnia 2018 →
GAZETA BEZPŁATNA
Dotyk historii Dostałam zlecenie zorganizowania w dniu 14 kwietnia 2018 wycieczki po Rembertowie, dla dwojga osób przybyłych do Polski z Florydy (USA). Towarzyszyła im tłumaczka języka hebrajskiego. Wstępnie wiedziałam, że jedna z tych osób, mająca żydowskie korzenie, pragnie zobaczyć miejsca w Rembertowie, gdzie mieszkała jej rodzina. Moi goście byli uczestnikami, organizowanego corocznie Marszu Żywych. Marsz Żywych organizowany jest od 1988 roku przez izraelskie Ministerstwo Oświaty na terenie obozu koncentracyjnego w Auschwitz i związany jest z obchodami Dnia Pamięci Ofiar Zagłady.
Uczestnictwo w Marszu ma dawać świadectwo pamięci osób pomordowanych przez nazistowskich Niemców podczas II wojny światowej. Ma być również manifestacją przywiązania do takich wartości, jak: godność i równość wszyst-
kich ludzi, tolerancja, prawo każdego człowieka do życia w pokoju. Zaczynamy zwiedzanie. Pani Pnina Marchan pokazała mi kartkę z adresem: ul Gawędziarzy 25. Pod tym adresem, jeszcze kilkanaście lat temu, stał, przed wybudowaniem gmachu Urzę-
du Dzielnicy Rembertów, budynek z czerwonej cegły. W okresie międzywojennym mieściła się tu bożnica dla Gminy Żydowskiej Rembertowa. Jak dowiadujemy się z dostępnych źródeł, historia społeczności żydowskiej w Rem-
bertowie zaczyna się wraz z powstaniem osady Rembertów i rozbudową pobliskiego carskiego poligonu wojskowego pod koniec XIX wieku. Żydzi świadczyli głównie usługi dla wojska, zajmowali się drobnym handlem i rzemiosłem, głównie szewstwem, krawiectwem, piekarstwem i stolarstwem.
Pod koniec XIX wieku Rembertów i okolice zyskały też miano miejscowości letniskowych i w związku z tym zaczęły powstawać pensjonaty dla kuracjuszy. W roku 1921 w Rembertowie, Karolówce, Zygmuntowie i
na Mokrym Ługu mieszkało ok. 400 Żydów, natomiast w 1939 roku było ich ok. 2000. W czasie II wojny światowej latem 1940 roku, na mocy dekretu gubernatora Franka, w Rembertowie wyznaczono getto - dzielnicę żydowską i zaczęto przesiedlać do niego miejscowych Żydów. Zamieszkało tam też ok. 500 Żydów przesiedlonych z Kalisza, Łodzi i Sieradza. Teren getta ogrodzono płotem z drutu kolczastego. Getto żydowskie zlikwidowano 20 sierpnia 1942 roku, a większość jego mieszkańców pognano pieszo do Falenicy, skąd wraz z Żydami falenickimi i otwockimi, ze stacji kolejowej zostali wywiezieni do obozu koncentracyjnego w Treblince. Po drodze, a wiaduktem kolejowym, w kierunku Wesołej rozstrzelano ok. 300 starców oraz chorych. Niewielu Żydów z Rembertowa uniknęło komór gazowych w Treblince, uratowało się też kilku Żydów ukrywanych przez polskich sąsiadów. Domy na terenie getta zostały oszabrowane, a następnie Zarząd Mienia Pożydowskiego sukcesywnie zajmował się zakwaterowywaniem nowych mieszkańców. Po likwidacji getta w Rembertowie, do wiosny 1943 roku w kilku domach na ul. Żwirki i Kościuszki funkcjonował jeszcze Judenlager - getto szczątkowe, w którym zgromadzono głównie młodych i zdrowych
Żydów, którzy pracowali w fabryce „Pocisk” i Zakładach „Smitt i Junk” w Kawęczynie. Całkowitą likwidację getta przeprowadzono latem 1943 roku, wszyscy pozostali przy życiu Żydzi zostali rozstrzelani na terenie działek za ul. Batorego (obecnie ul. Markietanki). O tym wszystkim opowiadałam gościom z Florydy, stojąc przed kamieniem pamiątkowym i tablicą informacyjną o gettcie, na parkingu, przed Urzędem Dzielnicy, na ul. Gawędziarzy 25. Obiekty te znajdują się na terenie dawnego Getta w Rembertowie. I usłyszałam, jak przez łzy pani Pnina Marchan mówi: - W tym transporcie był mój pradziadek, Baruch Shulman, ze swoją córką Perl Marchan i zięciem Elimelechen Marchan. Były tam również ich dzieci - Joseph Marchan(24) i Bronia Marchan(16). Pradziadek, Baruch Shulman ma udokumentowane świadectwo śmierci w Treblince, dokument jest przechowywany w Instytucie Jad Vashem w Izraelu, pozostali nigdy się nie odnaleźli, nie ma dokumentow na ich temat, prawdopodobnie ponieśli śmierć razem z innymi z tego transportu. Natomiast ojciec Pniny, młodociany David Marchan, brat Josepha i Broni był ewakuowany ostatnim transportem, organizowanym w celu ocalenia ludności żydowskiej i wypłynął statkiem z Triestu do Palestyny,
w sierpniu, tuż przed wybuchem wojny w 1939 r. Teraz Pnina Marchan przyjechała do Polski wraz z mężem, szukać swoich korzeni. Odwiedziliśmy jeszcze miejsca pamięci na ul Markietanki upamiętniające zamordowanie 300 chorych i starców w dniu 20 sierpnia 1942, oraz miejsce, w pobliżu wiaduktu kolejowego, gdzie wiosną 1943 zamordowano 200 młodych ludzi z getta szczątkowego. Pani Pnina zabrała kamienie z tych miejsc. Na pożegnanie obiecała, że powróci tu jeszcze ze swoimi trzema siostrami, mieszkającymi obecnie w Izraelu, aby pokazać im miejsca, gdzie mieszkały rodziny Shulman i Marchan. Wyraziła też nadzieję, że być może uda się nawiązać kontakty z potomkami tych, którzy ocaleli. Już po spotkaniu z panią Pniną Marchan udało mi się ustalić, że rodziny Shulman i Marchan mieszkały przed wojną na obecnej ulicy Gawędziarzy i Konwisarskiej. Elżbieta Jabłońska PS. Nazwiska osób, opisanych w powyższym artykule zostały umieszczone za zgodą pani Pniny Marchan. Opis historyczny na podstawie tekstu ze strony internetowej www.dawnyrembertow.pl Uczestnicy bardzo dziękują za materiały promocyjne otrzymane z Wydziału Promocji Urzędu Dzielnicy Rembertów.
Żydzi w Wołominie. Byli.
Została tylko pamięć
W czwartek 19 kwietnia 2018 r. po raz pierwszy uczczono pamięć wołomińskich Żydów. Tych, którzy tutaj mieszkali, pracowali, tworzyli to miasto. Byli założycielami fabryk, jak Szlomo Kohn, założyciel Huty Szkła Wołomin, właścicielami fabryki tekstyliów jak Artur Landau, byli sklepikarzami i rzemieślnikami, i zwykłymi robotnikami ledwie wiążącymi koniec z końcem. W wyborach do rady miejskiej w 1934 r. uzyskali 5 mandatów na 24 miejsca w radzie. Działali w organizacjach i stowarzyszeniach, powołali klub sportowy Macabi. W przeprowadzonym w 1921 r. spisie powszechnym 3079 osób zdeklarowało żydowskie pochodzenie lub wyznanie mojżeszowe, co stanowiło niemalże połowę ogółu mieszkańców. Pamięć żydowskich sąsiadów powróciła za sprawą mieszkanki Wołomina, Urszuli Zajączkowskiej, inicjatorki (wspieranej przez kilka osób) marszu poświęconego wołomińskim Żydom. W pierwszym
GAZETA BEZPŁATNA
marszu uczestniczyło około stu osób z różnych środowisk, które w milczeniu przeszły po bieżni, dokoła boiska na terenie Ośrodka Sportu i Rekreacji Huragan. Na tym terenie już w grudniu 1939 r. Niemcy utworzyli get-
to, do którego przesiedlono około 2700 osób, także spoza Wołomina. Getto zajmowało obszar od przejazdu kolejowego, wzdłuż torów i ul. Wilsona w kierunku Kobyłki, następnie od ul. Wspólnej do szosy warszawskiej, aż do ul. Wiejskiej i Cementowej. Pochodzący z Wołomina Szloma Bronsztajn opisywał: „Getto zostało zamknięte, ogrodzone drutami kolczastymi. Żyd napotkany poza gettem był natychmiast rozstrzeliwany (…) Żydzi jednak ryzykowali dalej i wychodzili poza getto, żeby przynieść trochę zboża czy kartofli, aby
W marszu uczestniczyło około stu osób, które w milczeniu przeszły po bieżni, dokoła boiska na terenie Ośrodka Sportu i Rekreacji Huragan podtrzymać życie, ponieważ niemożliwym było przeżyć z żydowskich kartek. Wyganiał ich głód. W ten sposób każdego dnia padały dziesiątki ofiar (…) W getcie wybuchła epidemia tyfusu plamistego i wielu innych chorób, które zabrały setki ludzi”. Wołomińskie getto zostało zlikwidowane w październiku 1942 r. Kilkaset osób, ok. 600, głównie starszych i chorych, zostało rozstrzelanych na miejscu, pozostałych wywieziono do komór gazowych Treblinki. Rozstrzelani w getcie zostali pochowani w masowych
grobie na terenie dzisiejszego stadionu, do dziś nieoznakowanym, gdzieś od strony ul. Korsaka. Są jeszcze osoby, które dużo wiedzą na ten temat, a nawet wskazują miejsce na stadionie, gdzie spoczywają kości pomordowanych. O ile grób został na długie lata zapomniany, a raczej odsunięty w niepamięć, to żydowski cmentarz przy ul. Andersa został zupełnie zdewastowany. To właśnie dlatego marsz pamięci został zorganizowany na terenie stadionu. Według inicjatorki przedsięwzięcia,
głównym celem marszu było oddanie czci żydowskim sąsiadom oraz przywrócenie im godności i pamięci. Ale pochylić czoła trzeba także przed tymi, którzy wreszcie, po 76 latach od likwidacji getta mieli odwagę rozpocząć przywracanie pamięci o wołomińskich Żydach. Bo to jest dopiero początek przywracania pamięci, dużo jeszcze zostało do wyjaśnienia i przypomnienia. Na szczęście na dobrej pamięci można zbudować dużo dobrego. Agata Bochenek
← 8(297) 26 kwietnia 2018 →
5
Kolejne „Spotkanie z biznesem” zakończone sukcesem
W czwartkowy poranek 12 kwietnia w „Bistro Bingo”, z inicjatywy Przewodniczącej Rady Miasta Ewy Jaźwińskiej i Burmistrza Miasta Kobyłka Roberta Roguskiego, odbyło się „Śniadanie z Biznesem”.
Burmistrz Kobyłki z uczestnikami spotkania Przypomnijmy, że „Śniadanie” to cykliczne spotkanie Zarządu Miasta Kobyłka z lokalnymi przedsiębiorcami. Każda edycja ma swój motyw przewodni. Tym razem była
to „Siła Innowacji”. Zaproszeni goście podzielili się z przedstawicielami kobyłkowskiego biznesu swoją wiedzą z zakresu: wykorzystania zasobów energii pochodzących
ze źródeł odnawialnych i optymalizacji kosztów jej zakupu, komercjalizacji pomysłów i patentów, a także wdrażania innowacji w firmach różnej wielkości i możliwości pozyskania dofinansowań na ten cel. W spotkaniu uczestniczyli również prelegenci zagraniczni z Hiszpanii i Francji, którzy opowiedzieli o możliwościach i sposobach znalezienia inwestorów z rejonu Zjednoczonych Emiratów Arabskich dla wdrażania innowacji na rynkach światowych. Po części oficjalnej odbyły się rozmowy kuluarowe.
Listy od Czytelników
List otwarty do Burmistrza Marek
Zwracam się z wnioskiem o podjęcie działań przez Urząd Miasta, mających na celu, doprowadzenie do stanu normalnej używalności dróg, w otoczeniu naszego miejsca zamieszkania. Stan na dzień dzisiejszy wygląda następująco: - odcinek łącznika ulicy Szkolnej z Poznańską, przy nr 32/34, zwykle był zaniedbany lecz od czasu do czasu, przyjeżdżała specjalna maszyna do wyrównywania, albo zasypywano dziury i wyboje destruktem. Obecnie, od dłuższego czasu nic się nie robi dla wyrówna-
nia tego odcinka, więc można powiedzieć, że służy on do bezpłatnego testowania zawieszeń w pojazdach, zmuszonych do korzystania z niego. Po każdym deszczu nie sposób tędy przejść pieszo, ze względu na kałuże, zajmujące całą szerokość drogi. Ulica Poznańska na jesieni ub. r. poddana została gruntownej przebudowie. Rozkopali ją, coś tam częściowo zrobiono, tak rozkopaną zostawiono na zimę. Teraz roboty nie zostały wznowione, góry, błoto i nierówności zostały. Z powodu robot budowlanych w okolicy, jeździ tędy ciężki sprzęt, nie licząc samocho-
dów mieszkańców i np. śmieciarek. Jeżeli jest mokro to strach tędy przejeżdżać a najgorsze, że brak jest jakiejkolwiek informacji, co z tym fantem będzie dalej i kiedy ta gehenna się zakończy. W tych sprawach my i sąsiedzi interweniowaliśmy na różne sposoby w Urzędzie Miejskim, lecz specjalnych efektów to nie przyniosło. Proszę więc o poważne potraktowanie naszych wniosków i zajęcie się na serio stanem dróg w tej okolicy. Edward K. (Nazwisko do wiadomości redakcji) Marki, 13.04.2018
Porady Księgowo-Prawne
RODO – co jeszcze zdążysz przygotować? 25 maja 2018 roku zacznie być stosowane Ogólne Rozporządzenie o Ochronie Danych Osobowych(RODO). Od tego momentu, zgodnie z tzw. zasadą rozliczalności, na administratora danych zostanie nałożony obowiązek wykazywania, że dołożył wszelkich starań, aby należycie i adekwatnie do ryzyka zabezpieczyć posiadane dane osobowe oraz że realizuje prawa osób, których dane dotyczą. Czasu na przygotowanie do nowych regulacji zostało niewiele; wiele podmiotów nie zdąży zreformować swoich procedur w taki sposób, aby być na 100% zgodnym z wymogami RODO. Jeżeli nie wiesz od czego zacząć, a chciałbyś przynajmniej móc wykazać, że jesteś w procesie dostosowawczym spróbuj wykonać działania, których listę znajdziesz poniżej. LISTA ZADAŃ, KTÓRE ZDĄŻYSZ WYKONAĆ DO 25 MAJA 2018 R. Spróbuj spisać listę zbiorów danych, które posiada Twoja organizacja. Zadaj pytanie, dlaczego je posiada? Czy musi je zbierać, bo wynika to z przepisu prawa,
czy też są w jakimś konkretnym celu potrzebne? Jeżeli zbierasz dane na podstawie zgód osób – zastanów się czy „zgody” utrwalone są w jakikolwiek sposób? Sprawdź czy Twoja organizacja wykonała obowiązek informacyjny wobec osób, których dane posiada? Spróbuj ustalić, gdzie znajdują się nośniki z danymi - zarówno papierowe jak i informatyczne. Odpowiedz na pytanie, po jakim czasie usuwasz zbierane dane, a jeśli nie usuwasz, to odpowiedz dlaczego? Zastanów się jakim podmiotom powierzasz dane? Odpowiedź na te siedem pytań pozwala stworzyć podsta-
wowy obraz przetwarzania danych w Twojej organizacji i jest dobrym punktem wyjścia do zbudowania rejestru czynności przetwarzania, a następnie analizy, czy Twoja organizacja musi powołać inspektora ochrony danych oraz czy zobowiązana jest do wykonywania innych czynności przewidzianych przez RODO. Opracowała: Natalia Owsianko-Piątek Kancelaria Radcy Prawnego i Doradcy Podatkowego Justyna Kuś, Dariusz Skłodowski Honestus spółka partnerska http://sklodowscy.pl/aktualnosci/ warto-wiedziec/rodo-co-jeszcze-zdazysz-przygotowac
Termin zgłoszeń do konkursu przedłużony
Zbuduj pasażerski W Wołominie strzelają do gołębi pojazd mobilny Burmistrz Miasta Ząbki zaprasza do udziału w konkursie na budowę pasażerskiego pojazdu mobilnego zasilanego elektrycznie, pn. „Zbuduj pasażerski pojazd mobilny”. Termin przyjmowania zgłoszeń został przedłużony do 30.04.2018 r. Zgłoszenia do konkursu należy składać na e-mail: promocja@ zabki.pl. Szczegóły konkursu znajdują się na stronie Urzędu Miasta Zabki: www.zabki.pl.
6
← 8(297) 26 kwietnia 2018 →
W niedzielę 22 kwietnia około godziny 8 rano pomiędzy blokami na wołomińskim osiedlu Niepodległości rozległ się huk. Jednocześnie z dachu czteropiętrowego budynku spadł, z trzepotem skrzydeł, gołąb. Jeszcze machał skrzydłami, jeszcze walczył o życie, ale widać zwyrodnialec z wiatrówką miał celne oko. Ptak został trafiony w pierś, plama krwi szybko się powiększała. Strzał musiał paść z bloku naprzeciwko, najpewniej z balkonu z górnych pięter, bo stamtąd najłatwiej było ustrzelić
gołębia na dachu. I chociaż gdzieniegdzie w oknach pojawiły się zaspane, rozmemłane sylwetki, to nikt nie zainteresował się zajściem. A powinien. Bo jakiś szaleniec strzela do ptaków w miejscu publicznym, uczęszczanym przez ludzi. Bo kilka kroków od miejsca, gdzie spadł gołąb, jest balkon, na którym często stoi wózek z małym dzieckiem. Bo zaczyna się „niewinnie” od strzelania do ptaków i zwierząt, a kończy na celowaniu do ludzi. Bo dlaczego nie, skoro nikt nie reaguje.
Dlatego zgłosiłam sprawę do przewodniczącego Komisji Bezpieczeństwa Rady Miejskiej w Wołominie oraz do Straży Miejskiej. Bo nie lubię, jak ktoś mi strzela nad głową z wiatrówki, gdy w niedzielę rano wracam z kościoła. Agata Bochenek
PS. W poniedziałek gołąb nadal leżał przy bloku przy Wileńskiej 86 w Wołominie. Żywy na dachu przeszkadzał i trzeba było go zestrzelić, martwy może sobie leżeć i nikomu specjalnie to nie wadzi.
GAZETA BEZPŁATNA
PRACA
Radio FAMA Wołomin poszukuje osoby na stanowisko przedstawiciel handlowy. CV prosimy przesyłać na adres mailowy wolomin@radiofama.com.pl
• Zatrudnię do sklepu spożywczego w Zielonce. Tel. 22 781 94 58 • Zatrudnię brukarzy i pomocników brukarzy. Tel. 512 289 277
BUDOWLANE Docieplanie budynków doświadczone ekipy - 602-482-572
Zatrudnię operatora CNC. Firma Tok - Frez w Wołominie. Tel: 602 515 017 Zatrudnię mechanika w warsztacie samochodowym w Słupnie. Tel. (22) 786 68 51
DOCIEPLANIE BUDYNKÓW, SZYBKO, TANIO, SOLIDNIE 502-053-214 SKUP, SPRZEDAŻ
kamień polny, łupany, ogrodzenia, grille, altany, układanie kostki brukowej
Krzysztof Kozłowski tel. 663 4162 95; www.e-kamyk.pl
Pączek w Tłuszczu Codziennie świeże wypieki. Tłuszcz, ul. Warszawska 3
Toczenie, frezowanie, konwencjonalne CNC, TIG, 3D, koła zębate wykonuje TOK-FREZ, Wołomin, ul. Łukasiewicza 7, tel. /22/ 787-61-80 MARKSBUD - Usługi kontenerami Mariusz Toczyski - Ząbki Wywóz odpadów budowlanych, gruzu, ziemi, piachu. Tel. 698 214 790
• zgrzewane • karbowane - tkane • drut i pręty ciągnione 2-10 mm
ZATRUDNIĘ BUDOWLAŃCÓW: murarzy, zbrojarzy, cieśli szalunkowych, pomocników, brygady do murowania ścian działowych i budowy domów. Praca w okolicach Wołomina, Marek i w Nieporęcie. Tel. 602-507-999 Zatrudnię piekarza lub pomoc i kobietę na nocną zmianę. Dąbrówka, Tel. 601337495
MZO w Wołominie Sp. z o.o. poszukuje pracowników na stanowisko: SORTOWACZ Kontakt: 22 318 - 14 - 01 lub 533 302 053 pn.-pt. w godz. 7.00-14.00 / 14.00-22.00 mzo@mzo.wolomin.pl
Siatki ogrodzeniowe Siatki produkowane są z drutu od 2 do 10 mm grubości oraz różnej wielkości oczka Usługi remontowo wykończeniowe - glazura, terakota, gipsowanie, malowanie, hydraulika i panele. Tel. 606 826 224 BRUKARSTWO podwórza, podjazdy,opaski, chodniki, odwodnienia terenu, parking itd. schody, tarasy, palisady Grzegorz Lewandowski, Dąbrówka, Trojany 83a, tel. 512289277
05-091 Ząbki ul. Langiewicza 7A tel./fax: (22) 781 46 48 e-mail: biuro@drusiatmex.com.pl www.drusiatmex.com.pl
STUDNIE Paweł Folman Tłuszcz - ul. Kolejowa 4 pawelfolman@interia.pl tel. 604211417
Auto części i skup samochodów Volkswagen, Audi Tel. 512-008-626 Wiktorów koło Radzymina, ul. Radosna 18
ZDROWIE
GEODETA MAPY
mechanika pojazdowa, wieloletnie doświadczenie, FHU „Wiktor” Trojany 37 B
Kasacja samochodów, skup złomu, sprzedaż części, naprawa samochodów, zbiórka sprzętu AGD i RTV. JAN TOKARSKI, Poświętne, ul. Szkolna 11. Tel./fax: (22) 787-11-65, 66846-90-13, 507-01-79-12
USŁUGI
Tel. 793-573-169, 501-310-258 Wołomin, ul. Ujazdowa 14 biuro@geoplan2.pl
AUTO-GAZ, montaż, serwis
www.fhu-wiktor.com.pl
Siatki metalowe:
Zatrudnię do pracy w cukierni w Trojanach z możliwością zakwaterowania. Tel. 502 617 823
SKUP AUT TEL. 573 418 807
606 992 461
REKUPERATORY, KLIMATYZATORY
PRODUKCJA I SPRZEDAŻ
AUTOLAK Piotr Rosińki Mieszalnia lakierów samochodowych Słupno al. Jana Pawła II 68 lok. 16 tel. 537 205 951
• Terapia naturalna bólów kręgosłupa – masaż, rehabilitacja. Możliwość dojazdu. Mateusz Mikulski fizjoterapeuta 881-294-609. Anna Michalska fizjoterapeuta 733-553-669
BIUROWE
NIERUCHOMOŚCI • Kupię ziemię rolną w okolicy Radzymina, tel. 727 999 900 • Sprzedam lub wynajmę mieszkanie 3 pokoje, 68 m w Ząbkach, tel. 608298319
Usługi ogólnobudowlane elewacje styropianem, remonty, wykończenia, podbitki, poddasze, tel. 504-298-135 Sprzedaż kostki granitowej, piachu wiślanego, żwiru i tłucznia, wyburzenia i rozbiórka różnych obiektów. Tel. 604 405 826
Wynajmę 1/2 bliźniaka w centrum Kobyłki - 146 m2. 4 pokoje na dole, kuchnia otwarta na salon, 2 łazienki. Działka ma 280 m2. Wszystkie media, Czynsz 2.500 zł miesięcznie. Tel: 534085324
Firma zleci budowę domów mieszkalnych, murowanie ścian działowych z porothermu. Praca możliwa od marca w okolicach Wołomina, Marek i w Nieporęcie. Tel. 602-507-999
MOTORYZACJA Haki, tłumiki, mechanika: Zielonka, ul. Poniatowskiego 49 tel. (22) 7611026
stara porcelana, kryształowe kieliszki, antyki, meble, żyrandole, lampy, obrazy i in.
Duży wybór - wciąż nowe dostawy!
a! do j c o 40% m do o r Meble 30% P wielkogabarytowe
Bibeloty
Wołomin - Słoneczna, Szosa Jadowska 50 C
tel. 669 26 11 67
Czynne: poniedziałek, wtorek, czwartek: 9.00 -16.00 środa, piątek: 9.00 - 17.00, sobota: 10.00 - 14.00
OCIEPLENIA · IZOLACJE · ELEWACJE
Otwarte również w każdą niedzielę: 10.00 - 15.00
WYDAWCA: AB PERFEKT Adres do korespondencji: Moja Gazeta Regionalna 05-091 Ząbki ul. Targowa 11 Redaktor Naczelna: Urszula Szaliłow Dyżur redakcyjny: tel. 600 29 31 29
GAZETA BEZPŁATNA
e-mail: redakcja@regionalna.waw.pl e-mail: reklama@regionalna.waw.pl Biuro ogłoszeń: VIDEO MAAG, Zielonka, ul. Kolejowa 28 Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania tekstów i zmiany tytułów. Materiałów nie zamówionych nie zwracamy. Za treść ogłoszeń nie odpowiadamy.
← 8(297) 26 kwietnia 2018 →
7
OBWIESZCZENIE STAROSTY WOŁOMIŃSKIEGO Na podstawie art. 11d ust. 5 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1496, ze zm.) oraz art. 49 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2017 r. poz. 1257, ze zm.)
Z wizytą w ambasadzie Australii
Starosta Wołomiński zawiadamia o wszczęciu na wniosek Burmistrza Miasta Ząbki, reprezentowanego przez pełnomocnika P. Bartłomieja Małetkę, złożony w dniu 18.12.2017 r., uzupełniony w dniu 26.02.2018 r., postępowania administracyjnego w sprawie znak WAB.6740.14.71.2017 o wydanie decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej pod nazwą: „Budowa ulic Olszewskiego, Bocianiej, Sokolej w Ząbkach”. Działki usytuowania obiektu: • w projektowanym pasie drogowym, do przejęcia pod inwestycję (tłustym drukiem – numery działek przeznaczone do przejęcia pod inwestycję na rzecz Gminy Ząbki, w nawiasach – numery działek po podziale): − ew. nr 109 (109/1, 109/2) w obrębie 03-10, jedn. ewid. 143403_1-Ząbki, − ew. nr 1/60 (1/76, 1/77, 1/78), 1/58 (1/73, 1/74, 1/75), 1/56 (1/71, 1/72), 1/27 (1/69, 1/70), 1/12 (1/63, 1/64), 1/13 (1/65, 1/66), 1/14 (1/67, 1/68), 28 (28/1, 28/2), 3/6 (3/29, 3/30), 3/10 (3/31, 3/32), 17 (17/1, 17/2), 4/8 (4/27, 4/28), 4/26 (4/29, 4/30), 15/1 (15/3, 15/4), 7/2 (7/14, 7/15), 7/8 (7/16, 7/17) w obrębie 03-20, jedn. ewid. 143403_1-Ząbki, − ew. nr 1/25 (1/53, 1/54), 1/20 (1/51, 1/52), 2/7 (2/14, 2/15) w obrębie 03-21, jedn. ewid. 143403_1-Ząbki, − ew. nr 22 (22/1, 22/2), 45 (45/1, 45/2) w obrębie 03-22, jedn. ewid. 143403_1-Ząbki, − ew. nr 3/1 (3/3, 3/4) w obrębie 03-23, jedn. ewid. 143403_1-Ząbki, • w projektowanym pasie drogowym, do przejęcia pod inwestycję w całości na rzecz Gminy Ząbki: − ew. nr: 20/1, 23, 4/25, 22/2 w obrębie 03-20, jedn. ewid. 143403_1-Ząbki, • w projektowanym pasie drogowym, będące własnością Gminy Ząbki, niepodlegające przejęciu (tłustym drukiem – numery działek w projektowanym pasie drogowym, w nawiasach – numery działek po podziale): − ew. nr: 1/21, 20/2, 18/2, 22/1, 33/1, 33/2, 33/3, 8/2 (8/5, 8/6), 9, 15/2, 16 w obrębie 03-20, jedn. ewid. 143403_1-Ząbki, − ew. nr: 3, 1/26, 1/21 w obrębie 03-21, jedn. ewid. 143403_1-Ząbki, − ew. nr: 21, 57 w obrębie 03-22, jedn. ewid. 143403_1-Ząbki, − ew. nr: 1, 2 w obrębie 03-23, jedn. ewid. 143403_1-Ząbki. Działki przeznaczone pod budowę lub przebudowę innych dróg publicznych niewchodzące w skład projektowanego pasa drogowego: − ew. nr: 1/20, 21 w obrębie 03-20, jedn. ewid. 143403_1-Ząbki. Działki przeznaczone pod budowę lub przebudowę sieci uzbrojenia terenu niewchodzące w skład projektowanego pasa drogowego (tłustym drukiem – numery działek po podziale): − ew. nr: 1, 30, 31/1, 31/16, 31/18, 46 w obrębie 03-01, jedn. ewid. 143403_1-Ząbki, − ew. nr: 1/3, 11/1, 11/3, 12/1, 12/3, 13/1, 13/3, 14/1, 14/5, 15/1, 15/3, 16/1, 16/3, 2/2, 8/1, 8/3 w obrębie 03-10, jedn. ewid. 143403_1-Ząbki, − ew. nr: 8/2 (8/5, 8/6), 1/55, 1/57, 1/59, 17 (17/1, 17/2), 16, 1/20, 21 w obrębie 03-20, jedn. ewid. 143403_1-Ząbki, − ew. nr: 1/25 (1/53, 1/54), 1/21, 1/20 (1/51, 1/52) w obrębie 03-21, jedn. ewid. 143403_1-Ząbki. Z aktami sprawy i zakresem wymienionego wyżej zamierzenia inwestycyjnego można zapoznać się w Starostwie Powiatowym w Wołominie ul. Prądzyńskiego 3 Wydział Budownictwa, parter, pokój nr 106 w godzinach przyjęć interesantów tj. pn. 10-18, wt. 12-16, śr. 8-16, czw. 12-16, pt. 8-16, gdzie można również zgłosić ewentualne uwagi i wnioski do czasu wydania orzeczenia w sprawie. Zgodnie z art. 49 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2017 r. poz. 1257, ze zm.) doręczenie uważa się za dokonane po upływie 14 dni od dnia publicznego ogłoszenia.
W dniu 10 kwietnia delegacja miasta Kobyłki na czele z burmistrzem Robertem Roguskim i zastępcą burmistrza Wojciechem Reuttem gościła w ambasadzie Australii. Przedstawicieli kobyłkowskiego samorządu przyjął ambasador Australii w Polsce Paul Wojciechowski. Podczas serdecznej rozmowy poruszono szereg tematów, w tym samorządowych, a także o możliwości współpracy gospodarczej. Ten ostatni temat wywołał fakt, że australijska firma kupiła niedawno teren pod działalność gospodarczą w Kobyłce. Andrzej Lek