jaarverslag 2014
Jaarverslag Wereldmediahuis 2014
â?Ż 1
jaarverslag 2014
het jaar van de vernieuwing Elf jaar geleden werd MO* gelanceerd als een maandblad dat de globaliserende wereld beter begrijpbaar moest maken door er journalistieke verhalen over te brengen. Die missie staat nog altijd overeind en is anno 2014 wellicht nog relevanter dan in 2003. De wereld waarover we schrijven, is echter snel en grondig veranderd. We brachten ons eerste magazine uit toen de hoogdagen van de andersglobaliseringsbeweging plaats maakten voor de Amerikaanse inval in Irak. Intussen zagen we de BRICS doorgroeien tot echte economische en politieke machtsfactoren en na de financiële crisis van 2008 kreeg dat gewijzigde landschap de vorm van de G20. We maakten de Arabische hoop en gewelddadige ontgoocheling mee, de uitbarsting van klimaatbewustzijn en de schaamteloze manier waarop beleid, burgers en bedrijfsleven dat bleven negeren. De manier waarop Vlamingen over die mondiale gebeurtenissen en trends geïnformeerd worden, is even grondig gewijzigd. In maart 2003 was er nauwelijks een website, en die diende eigenlijk alleen om het papieren blad te ondersteunen. Vandaag hebben we niet enkel een goed draaiende website, we zijn ook actief op Twitter en Facebook om onze analyses te verspreiden. Panta rhei, alles is vloeibaar, wisten de Griekse filosofen al 2500 jaar geleden. Niemand stapt tweemaal in dezelfde rivier, want het water is altijd anders. Als we MO* deze maand opnieuw lanceren, dan is het in die geest: we roepen niet dat alles nieuw is, maar we vernieuwen omdat alles steeds anders wordt. We lieten ons daarbij inspireren door onder andere Dave Eggers, auteur van Wat is de wat en stichter een zeer invloedrijk literair blad dat online begon. 'Online en print kunnen en moeten wellicht samen bestaan. Maar ze moeten verschillende dingen doen. Om te overleven moeten bladen en boeken zich onderscheiden van het web. Fysieke vormen van het geschreven woord moeten een duidelijke en onderscheiden ervaring bieden, dan zullen ze overleven.' De voornaamste manier waarop we onze opdracht –de mondialisering ervaarbaar, begrijpbaar en hanteerbaar maken– in de toekomst zullen vervullen, is door online meer en beter te publiceren. MO.be brengt vanaf nu elke week een spraakmakend dossier, naast grondige analyses, opinies, columns, nieuwsberichten, fotoreportages en blogs. Het online-aanbod blijft gratis en mikt op inzicht, niet op het hijgerige najagen van losstaande feiten. Daarnaast vertimmerden we uw magazine tot een kwartaalblad. Viermaal per jaar vindt u een dikker, mooier en onmisbaar nummer in uw bus. Daarin staat telkens één breed thema centraal. Naast die centrale focus, hebben we een katern dat verhaalt over wat er in beweging is en wie de wereld doet draaien. Ten slotte is er het katern waarin we dieper graven naar wat mensen beweegt en hoe mensen omgaan om de trends, de schokken en de dagelijkse realiteiten waarin ze leven. We geloven dat we met dat grondig vernieuwde aanbod in staat zullen zijn om de inhoud te blijven bieden waaraan u als lezers en burgers behoefte heeft. Barack Obama zei in 2009: ‘Ik maak er mij zorgen over dat het nieuws een en al blogosfeer, een en al opinie wordt, zonder fatsoenlijke fact-checking, zonder ernstige pogingen om het nieuws in zijn context te plaatsen. We zouden dan wel eens kunnen eindigen met een situatie waarin mensen elkaar over een leegte toeschreeuwen, zonder veel wederzijds begrijpen.’ Misschien hebben de VS ook wel nood aan meer MO*, online zowel als in print. Maar voorlopig vinden we het al ambitieus genoeg om op de Nederlandstalige markt te zorgen voor betrouwbare, mondiale informatie en analyse. We hopen dat u er wat aan heeft. (uit het voorwoord van MO*111)
❯ 2
jaarverslag 2014
lancering nieuwe website als prioritair publicatieforum Begin maart 2014 lanceerden we de nieuwe website van MO*. De optie was om van een “nieuwssite” over te stappen op een site die qua invulling veel nauwer zou aansluiten op de sterke punten van MO*, zoals die uit bevragingen naar voren kwamen: mondialiteit, kwaliteit en betrouwbaarheid. De redactie, die tussen 2003 en 2013 als voornaamste taak had een maandblad te produceren, zou voortaan als (prioritaire) opdracht hebben om nieuws, achtergrond en duiding te produceren voor publicatie online. Die inhoudelijk betrouwbare productie moet relevant en toegankelijk zijn. De optie om het uitgeefbeleid van Wereldmediahuis (WMH) online first te maken ging gepaard met een herprofilering van MO.be tot een website waarop de mondiale actualiteit gekaderd en geduid wordt (met ruime achtergrondanalyses en goed geargumenteerde opinies). Er wordt meer aandacht gegeven aan visuele informatie en de weekdossiers vormen het centrale element waarrond de communicatie georganiseerd wordt. De groei van de bereikcijfers voor de website (53.437 in december 2013, 91.719 in december 2014), het aantal abonnees voor de nieuwsbrieven (14.488 versus 18.399 -de bestaande nieuwsbrief en de in oktober gestarte dagelijkse nieuwsbrief opgeteld) en de sociale mediatools (Facebook 8133 en Twitter 4244 versus 13.300 en 6645) tonen aan dat de nieuwe aanpak geapprecieerd wordt door een breed publiek. Ook inhoudelijk biedt de huidige website nieuwe mogelijkheden om onze opdracht nog beter te vervullen. Meest opvallende voorbeeld daarvan is de publicatie in november 2014 van het dossier rond LuxLeaks (in totaal 17 artikels). De deelname van MO* aan het internationale consortium voor onderzoeksjournalisten International Consortium of Investigative Journalists (ICIJ) zou met een maandbladformule onmogelijk geweest zijn. Maar ook andere weekdossiers zorgden voor impact in een bredere omgeving. Bovendien bood de snellere omgeving van een website ons de kans om een grotere rol te spelen bij het maatschappelijk debat rond grote actualiteiten zoals het zich ontwikkelende conflict rond Oekraïne, het geweld in Gaza, de Europese verkiezingen, contestatie in Brazilië (rond de Wereldbeker), de Syriëstrijders en de opkomst van ISIS…
lancering kwartaalformule magazine Tegelijk met de keuze voor een vernieuwde en prioritaire website als publicatieplatform, koos Wereldmediahuis ook voor een herprofilering van het magazine. Daarbij werd geopteerd voor een trager ritme (4xjaar i.p.v. 10xjaar); een dikker nummer (100 blzn i.p.v. 60 blzn); en meer afstand van de voortdurend wisselende actualiteit. We formuleerden de vernieuwde opdracht als volgt: 'MO*verklaart gebeurtenissen, nodigt uit tot reflectie en debat, houdt afstand van "het nieuws" en kiest zijn onderwerpen op basis van inhoudelijke urgentie, niet op basis van wat elders (al) geschreven of bediscussieerd wordt. Uit de stroom van gebeurtenissen distilleert MO* de grote veranderingen en evoluties. MO* besteedt extra aandacht aan vertelstijl, vormgeving en verrassing, om maximaal leesgenot te garanderen en een gevoel van houdbaarheid te stimuleren. De (helft van de) inhoud krijgt telkens een sterke focus rond één breed thema, wat de communicatie vergemakkelijkt. Dat was respectievelijk Kiezen (n.a.v. de Vlaamse, Belgische en Europese verkiezingen in mei), Strijd (meer dan voldoende aanleidingen), Leren (n.a.v. het nieuwe schooljaar) en Het begin van
❯ 3
jaarverslag 2014
de geschiedenis (n.a.v. de 25ste verjaardag van de val van de Muur). Uit onderzoek blijkt dat de nieuwe formule zeker aanslaat: bij de jaarlijkse lezersbevraging is het algemene waarderingscijfer 7,6 licht beter dan de 7,5 van vorig jaar. Tegelijk blijkt uit de specifieke vragen dat er nog werk is om de lezers vertrouwd te maken met de vernieuwde formule. Ook de CIM-bereikcijfers tonen de positieve ontvangst voor de vernieuwing. In september 2014 gaf CIM ons een lezersbereik van 163.400 lezers, een half jaar later (maart 2015) is dat gegroeid tot 167.000 lezers.
keuze voor onderzoeksjournalistiek Vanaf het begin van MO* heeft de redactie ervoor gekozen om waar mogelijk de methode van onderzoeksjournalistiek te hanteren. Dat heeft niet zo vaak geresulteerd in sterk gemediatiseerde verhalen, al hebben we dat in de loop van de jaren zeker wel gerealiseerd, maar eerder in een methode en een deontologie die ons ver weg gehouden hebben van de hijgerige journalistiek die zowel in print als online de toon lijkt te zetten. Op basis van dat volgehouden engagement voor een diepgravende journalistiek, ontving MO* (en met name journalist Kristof Clerix) eind 2013 de uitnodiging om lid te worden van het International Consortium of Investigative Journalists (ICIJ), toen vooral bekend om hun gezamenlijke publicatie van Offshore Leaks. Begin november 2014 resulteerde de samenwerking met ICIJ in de publicatie van het spraakmakende dossier over LuxLeaks. Meteen konden we MO* positioneren als een nieuwsbron die op hetzelfde niveau werkt als de mainstream(kwaliteits)media, terwijl de kadering van de verhalen binnen de context van mondiale betrokkenheid zeker toegevoegde waarde leverde. De lezers "beloonden" ons voor de geleverde inspanningen (maandenlang monnikenwerk om alle rulings uit te pluizen en er journalistieke verhalen over te schrijven) met een crowdfunding voor de opvolging van het dossier (7500 euro, wordt ingezet voor extra werk voor John Vandaele). Ook in 2015 zal deze samenwerking zorgen voor spraakmakende dossiers. Bovendien blijft de redactie belang hechten aan de methode van onderzoeksjournalistiek, ook los van het consortium. We hebben in 2014 meerdere artikels en dossiers kunnen publiceren die steun kregen van heet Fonds Pascal Decroos, we hebben zelf in degelijke journalistiek geĂŻnvesteerd en we blijven open en geĂŻnteresseerd voor samenwerkingen met andere media om innovatief en onthullend werk te leveren.
â?Ż 4
jaarverslag 2014
1. bereikdoelstellingen Aangezien publieksbereik een van de centrale doelstellingen is van de uitgeefstrategie van Wereldmediahuis vzw, is de rapportering over de voorgestelde en goedgekeurde targets ook van belang. In de tabel hieronder geven we een overzicht van vooropgestelde doelen en effectieve verwezenlijkingen in 2014. TARGET 2014
RESULT 2014
PRINT GEMIDDELDE OPLAGE TOTALE LOSSE VERKOOP LEZERSBEREIK (per nummer / cim) TOTAAL LEZERSBEREIK (cim)
RESULT 2013 102.000 200 164.100 297.800
104.000 500 164.100 300.000
96.380 129 163.400 292.000
WEB GEMIDDELD AANTAL UNIEKE BEZOEKERS / MAAND GEMIDDELD AANTAL PAGEVIEWS / MAAND NIEUWE vs TERUGKERENDE BEZOEKERS TIME ON SITE (% 0-10") ABONNEES eMO* ABONNEES MO*DAILY ABONNEES MO*PAPERS FANS FACEBOOK VOLGERS TWITTER
56.000 158.000 63,6 / 36,4 75,65 13.700 _ 1385 9767 5172
70.000 200.000 60 / 40 74 25.000 _ 1.550 12.000 6.500
78.842 190.778 61/39 76 17.475 924 1.466 13.300 6.645
414 50 30
350 60 50 _
279 64 100 23
8 _ 4
4 1 4
PIGE ALLE VERWIJZINGEN, INTERVIEWS, OVERNAMES OP RADIO EN TV OP MAINSTREAM NIEUWSSITES MAATSCHAPPELIJKE IMPACT EVENTS MO*lezingen MO*talks Mondiaal Café
Toelichting: Print. De oplage van het magazine is quasi volledig afhankelijk
opgestelde targets gingen nog uit van de verwachting dat er met
van de oplage van Knack-abonnees. Dat die lager uitvalt dan ver-
alle Wereldwinkels een afspraak zou komen voor losse verkoop
hoopt, heeft dan ook niet te maken met onze inspanningen.
langs dat kanaal. Dat is niet gelukt. Bovendien viel in 2014 het
Ondanks de lagere verspreiding, halen we toch bijna de voorop-
samenwerkingsverband CELT (culturele tijdschriften) uit elkaar.
gestelde score voor het aantal lezers/nummer en voor het totaal
Opvolger Folio werd pas begin 2015 gelanceerd en de nieuwe cri-
aantal bereikte lezers.
teria sluiten verspreiding van MO* naar de boekhandel via dat
De losse verkoop is in 2014 niet van de grond gekomen. De voor-
kanaal uit. De communicatieve inspanningen en middelen die
❯ 5
jaarverslag 2014
nodig zijn om losse verkoop op een echt succesvol niveau te tillen
Debat. De enige aanpassing die in deze categorie gebeurde was
wegen volgens ons niet op tegen de beperkte return in bereik.
de introductie in 2014 van MO*talks ter vervanging van de MO*lezingen die voorzien waren bij het verschijnen van elk
Online. Het gemiddelde aantal unieke bezoekers/gebruikers per
nummer van het magazine.
maand lag in 20104 beduidend hoger dan vooropgezet. Het aan-
Het aantal lezingen ligt lager dan voorzien, maar het is de bedoe-
tal pageviews was dan weer te hoog ingeschat en werd zelfs met
ling om in 2015 zeker de doelstellingen te halen.
aanzienlijk meer bezoeken net niet gehaald. Dat hangt samen
Daarnaast is in 2014 de samenwerking met 11.11.11 voor 11.debat
met de cijfers voor de gemiddelde time on site, die ook licht
en Think Global Day op kruissnelheid gekomen, wat onder
onder de doelstelling bleef.
andere ook resulteerde in het gezamenlijke initiatief rond Ha
De nieuwsbrief steeg van 13.400 eind 2013 naar 17.475 eind
Joon-Chang (is niet opgenomen in de telling van lezingen).
2014. Daarmee halen we de verhoopte 25.000 bijlange niet. Bij de formulering van de targets hadden we gehoopt op heel actieve
Uitbreiding publiek. De bereik- en appreciatiecijfers maken dui-
campagnes op e-maillijsten van de leden. Dat bleek niet moge-
delijk dat de overgang naar het online first-publicatiemodel goed
lijk, wat mee verklaart waarom de stijging weliswaar aanzienlijk
verlopen is. Het bereik van de website, de nieuwsbrieven en de
was, maar toch eerder incrementeel dan exponentieel. Daarnaast
sociale media ligt telkens een stuk boven het beoogde groeipad,
lanceerden we na de zomer een dagelijkse nieuwsbrief die eind
terwijl het bereik met het magazine geconsolideerd wordt boven
2014 toch ook al bijna 1000 abonnees telde, die dagelijks bereikt
het vooropgestelde streefcijfer. Bovendien stellen we in 2014 vast
worden en waarvan het doorklikpercentage dubbel zo hoog ligt
dat het publiek dat we bereiken via de online publicaties en het
als bij de abonnees van de nieuwsbrief.
publiek dat we bereiken via het magazine in grote mate verschilt.
De doelstellingen voor Facebook en Twitter werden allebei
Uit bevragingen blijkt dat slechts 24 procent van MO* (maga-
gehaald en overschreden.
zine) lezers de website al eens bezocht. Een bevraging van de
Pige. Het globale cijfer voor externe media-optredens of verwij-
van de bevraagden MO*magazine kent, maar dat meer dan de
zingen ligt onder de doelstelling die we onszelf op basis van de
helft (52 procent) het magazine niet ontvangt. De bereikcijfers
online-lezers maakte dan weer duidelijk dat weliswaar 91 procent
cijfers van 2013 gesteld hadden, maar de belangrijkste cijfers
van de twee belangrijkste producten overlappen met andere
voor de vermenigvuldiging van ons bereik liggen hoger dan voor-
woorden slechts zeer gedeeltelijk, wat ook betekent dat ze elkaar
opgesteld. Voor de mainstream nieuwssites gaat het zelfs om het
aanvullen en dat de bereikcijfers eerder opgeteld mogen worden.
dubbele van de target, en ook voor radio & tv werd de ambitieuze
Dit bevestigt de rationaliteit om aan het uitbreiden van ons
doelstelling overschreden.
bereik te werken door een combinatie van behoud van print en
Het succes van deze indicator heeft zeker te maken met de actie-
prioritaire investering in online.
ve deelname van MO* aan het internationale onderzoeksdossier rond LuxLeaks.
â?Ż 6
jaarverslag 2014
2. inhoud, bereik en appreciatie 1. Inhoud, bereik en appreciatie MO* Bereik
ken van de verschillende thematische invalshoeken die moge-
• MO*magazine: 163.400 lezers laatste periode / 292.000
lijk zijn om over mondialisering en internationale solidariteit
lezers op jaarbasis (CIM september 2014)
te spreken. • Andere recurrente thema’s waren grondstoffen en extractieve
Inhoud
economie, geweld en radicalisering in het Midden-Oosten,
• Lente: thema KIEZEN (Europese verkiezingen; interview
nieuwe kansen voor Afrika, diversiteit in Europa als kans en
Amartya Sen; kiezen voor klimaat; schoolkeuzes in Genk en
conflict, …
Brazilië…) / Daarnaast: Grondstoffen in Latijns-Amerika;
• verhouding freelance - eigen redactie
007’s van Europa; portret Dyab Abou Jahjah; vastgoedproject Marokko; kortverhaal Xiaolu Guo… • Zomer: thema STRIJD (Grote Oorlog 2.0; Syrische Koerden;
freelance
eigen redactie
jongeturken
111
33
41
14
112
25
41
22
jihadkaravaan in Jordanië; onzichtbare oorlog in Latijns-Ameri-
113
33
50
8
ka… )/ Daarnaast: plattegrond internet; Staalproductie in tijden
114
12
63
9
van klimaatverandering; interview Elif Shafak; kunst en cultuur in Oeganda; essay Brazilië tussen mythe en wroeging…
Appreciatie (lezersenquête najaar 2014)
• Herfst: thema LEREN (Leerkrachten zijn helden; religieuze
• 7,6/10 gemiddelde score (vorige keer kregen we 7,5/10)
scholen; hersenwinst in Latijns-Amerika; Kennis is macht…) /
• 92,9% vindt de artikels in MO* informatief (vorige keer was
Daarnaast: De nationaliteit van de tomaat; Terug naar Irak;
dat 96,3%)
interview Hans Achterhuis; Einde afzondering Sint-Helena;
• 78,5% vindt de covers van MO* sprekend (vorige keer was dat
Oase in turbulent Egypte; Alzheimer in Thailands centrum…
nog 91%)
• Winter: thema HET BEGIN VAN DE GESCHIEDENIS (Fran-
• 82,7% vindt lay-out, opmaak en foto’s aangenaam (vorige keer
cis Fukuyama; essay Begin van vele geschiedenissen; reporta-
was dat 89,2%)
ge Ecuador; itv Pankaj Mishra; de eeuw van het kalifaat; toe-
• 83,9% vindt het positief dat MO* samen met Knack verdeeld
komst op een eindige planeet; Podemos en Syriza…) / Daar-
wordt
naast: reportage Wit-Rusland; reportage over jogneren in kruit-
• 78% heeft vertrouwen in de objectiviteit van MO* (vorige keer
vat Nigeria; reportage Fiji vecht tegen wassende oceaan;
was dat 82,1%)
gesprek met Karlijn Demasure over schande en schaamte van
• 52,8% beveelt MO* aan bij vrienden, kennissen (vorige keer
de kerk; …
was dat 60,6%)
• In het magazine was in elk nummer expliciete aandacht voor
• 28,3% vindt dat voorkennis nodig is (vorige keer was dat 29%)
het thema milieu en klimaat, zowel binnen het Focusthema
• 55,2% vindt dat MO* engagement motiveert (vorige keer was
als daarbuiten. (Voorbeelden: in thema Kiezen: Klimaatkeuzes
dat 61,1%)
maken; in thema Strijd: Boeren en verzet in Latijns-Amerika /
• 87,3% vindt dat MO* andere thema's belicht dan andere
Strijd om grond; in thema Leren: Leren van moeder Aarde; in
media (vorige keer was dat 90,9%)
thema Het begin van de geschiedenis: Een geschiedenis zon-
• 77% vindt het goed dat MO* nu 4 keer per jaar verschijnt
der groei?) Op deze manier willen we deze thema’s uitdrukke-
• 49,8% vindt het positief dat het papier van MO* is verbeterd.
lijk mainstreamen en duidelijk maken dat ze onderdeel uitma-
47,6% heeft hier geen mening over.
❯ 7
jaarverslag 2014
2. Inhoud, bereik en appreciatie MO.be Inhoud
Jelsma, Shereen El Feki, Willem Debeuckelaere, Antonella
• Tussen begin maart en eind december publiceerden we 39
Galetta, Olivier De Schutter, Peter Wittoeck, Jamila Chanouf,
online-dossiers. Opvallende thema’s: Europese verkiezingen,
Sartaj Aziz, Lydia Chagoll, Achille Mbembe, Manjeev Singh
Rwanda 20 jaar na de genocide; Brazilië voor de Copa; Syrië-
Puri, Amartya Sen, John Crombez, Benjamin Barber, Thomas
strijders in Jordanië; Voluntourism; Schaliegasrevolutie; Indo-
Piketty, Sohran Ali, Hugh Masekela, Juan Samuel Santos, Phi-
nesië moet kiezen; Ebola; Pinksterkerken; Voedselverspilling;
lippe Van Parijs, Dododzjon Attuvoloejev, Alphonse Muambi,
LuxLeaks; Terugkeer naar Kaboel; Klimaatgesprekken en –
Ari Shavit, Nafeez Ahmed, Ervin Staub, Wouter Van Bellin-
conferentie in Lima; Kruitvat Nigeria…
gen, Marleen Temmerman, Eran Efrati, Lyric Thompson,
• De verdeling van de inhoud over artikeltype (jan > okt) geeft dit
Maikibi Kadidiatou Dandobi, Kiran Desai, Montasser
overzicht: 1697 nieuwsberichten, 308 blogs, 215 analyses, 141
AlDe'emeh, Fadel Abdul Ghani, James Galbraith, Pascal Saint
interviews, 127 opinies, 101 columns, en minder dan 100 voor
Amans, P. Sainath, Dirk van den Bulcke, Jean-Jacques Muy-
de andere categorieën zoals video’s, wedstrijden, In Beeld, …
embe, Naomi Klein, Jeremy Rifkin, Herman Wijffels, Jos Del-
• Met de dossiers willen we een eigen nieuwsagenda realiseren.
beke, Gulshan Sachdeva, Morgan Tsvangirai, Déo Namujim-
Met de analyses en opinies wordt eerder gemikt op meerwaar-
bo, Martin Meredith.
de binnen dominante nieuwsverhalen (zoals ebola, Oekraïne,
Deze opsomming geeft ook duidelijk aan dat de redactie uit-
ISIS, besparingsregeringen, vrijhandelsverdragen, racisme…)
drukkelijk blijft inzetten op het representeren van het Zuiden
• Opinies en columns doen het qua bereik gemiddeld beter dan
als een vindplaats van ruime competentie, waarmee ze een
de analyses en achtergrondinterviews. Dat heeft vooral te
alternatief biedt voor de dominante overtuiging dat het Zuiden
maken met het “tribale karakter” van internet, dat nog sterk
afhankelijk blijft van het Noorden voor de ontwikkeling van
aangewakkerd wordt door het stijgende belang van sociale
ideeën en perspectieven voor de toekomst.
media. • In de globale berichtgeving die op MO.be verschijnt, wegen
Bereik
milieu-gerelateerde berichten sterk door. Dat blijkt uit het aan-
Toelichting bij de gebruikte terminologie (Bezoeken en Unie-
tal artikels met de tags die rond deze thematiek draaien:
ke bezoekers vs Sessies en gebruikers)
Milieu: 281, Klimaat: 326, Duurzaam consumeren: 123, Biodi-
Sinds enkele maanden werden de begrippen ‘bezoeken’ en
versiteit: 108, Transitie: 59, Vervuiling: 146, Energie: 152,
‘unieke bezoekers’ hernoemd in Google analytics. Er is eigen-
MDG7: 37. We publiceerden ook enkele uitdrukkelijk ecologi-
lijk niets veranderd behalve de naam. Bezoeken (visits) werd
sche dossiers (De schaliegasrevolutie (5 artikels); Grondstoffen
sessies (sessions), unieke bezoekers (unique visitors) werden
in Latijns-Amerika (7 artikels); Voedsel is geen afval (5 arti-
gebruikers (users).
kels); de Klimaatgesprekken (5 interviews). Daarnaast kwamen
Een unieke bezoeker/gebruiker is iemand die in een bepaalde
in verschillende andere dossiers analyses voor waarin de
periode minimaal één keer een website heeft bezocht. Stel dat
nadruk gelegd werd op milieu, transitie, klimaat en energiege-
iemand op maandag de website bezoekt, daarbij drie pagina’s
bruik. We hebben ook elke zondag een artikel in de serie Baan-
bekijkt en vervolgens weer vertrekt. Op dinsdag komt dezelfde
breker, dat in de meerderheid van de gevallen over ecologische
bezoeker terug op de website, maar bekijkt dan twee pagina’s.
thema’s gaat, bij voorkeur verbonden met een duidelijk sociale
In Analytics wordt deze persoon gemeten als één unieke
insteek.
bezoeker/gebruiker, die twee bezoeken (sessies) heeft afgelegd
• De spreiding van thema's komt goed tot uiting in de lijst men-
en daarbij 8 pagina’s bekeken heeft (pageviews).
sen die we interviewden voor de Zaterdaginterviews: Martin
Als iemand de website bezoekt, daarna een wandeling gaat
❯ 8
jaarverslag 2014
maken en langer dan een half uur na zijn vorige bezoek naar
kers nadat ze één pagina bezocht hebben. Dat is een status quo
de website surft, dan wordt dit gerekend als een nieuwe sessie.
in vergelijking met de voorbije jaren. • Gemiddelde geopende nieuwsbrieven is twintig tot dertig pro-
• Bezoekers: Mo.be telde in 2014 816.076 bezoekers, een stij-
cent. Vijf tot zeven procent van de links in de nieuwsbrief
ging met 39,05 % ten opzichte van 2013 (586.888).
wordt aangeklikt. (normale cijfers voor click through)
• Paginaweergaves: Deze bezoekers bezochten samen 2.262.723
• Bij de MO*daily is dat ongeveer het dubbele.
pagina’s (waarvan 1.952.214 unieke weergaven) tijdens
• Het LuxLeaks-dossier heeft een groot aantal doorkliks opgele-
1.288.958 sessies.
verd: veel bezoekers gingen van daaruit op andere artikels klik-
• Tijd op pagina: De gemiddelde tijd die mensen op een pagina
ken. • Om negen uur ’s morgens hebben we heel veel bezoekers.
besteden, is 2’28”. Ongeveer driekwart van de bezoekers valt in de categorie "nul tot tien seconden" op de website. Dat bete-
Daarna zakt het. Onder de middag is er een nieuwe klim. Op
kent echter dat mensen maar 1 pagina bekeken hebben, niet
maandagen en vrijdagen zie je ’s middags een extra piek. Dat
dat ze binnen de nul en tien seconden wegklikken.
is wanneer de eMO* wordt verstuurd. Om 20u-21u begint het
• Mobiel: Het mobiel gebruik is duidelijk in de lift. In vergelij-
aantal te zakken. ’s Nachts zie je een dip in het site-bezoek.
king met 2013 is het aantal bezoeken aan de website met een mobiel toestel met 14,11% gestegen. In 2014 gebeurden
Appeciatie (lezersenquête 2014)
28,43% van de sessies (bezoeken) aan de website met een
• We krijgen 8,1/10 (in 2012 was dat nog 7,9/10). We gaan er
mobiel toestel. 10,90% vanop een tablet en 17,53% vanop een
dus op vooruit.
smartphone.
• Overwegend positieve tot zeer positieve waarderingscijfers.
• Geografische spreiding: 89,36 % van de bezoekers komt uit
Enkel een heel slechte score op het vlak van personalisatie.
België en Nederland (67,85% & 21,34%) De overige 10% zijn
Slechts 24 % vindt dat hij/zij op een persoonlijke manier
verspreid over alle continenten. Het grootst aantal bezoekers
wordt behandeld op onze site. Ook op het vlak van audio- en
uit België komt uit Gent, gevolgd door Brussel en Antwerpen.
videofragmenten en de mogelijkheid tot feedback geven op
• Taal: 77,64% van de bestemmingspagina’s zijn Nederlandsta-
artikels scoren we niet zo hoog.
lig. 17,15 % van de paginaviews gaan naar Engelstalige pagina’s.
• De site wordt niet elke dag bezocht, maar wel meerdere keren
• Engagement: 61,53% van de bezoekers waren ‘nieuwe bezoe-
per week of per maand. De site wordt dus nog altijd niet echt
kers’. Deze bezochten gemiddeld 1,52 pagina’s per sessie. De
gezien als een dagelijkse nieuwssite waar je dagelijks naartoe
gemiddelde sessieduur was 1’12”. Terugkerende bezoekers
moet gaan om mee te zijn.
bezochten gemiddeld 2,14 pagina’s per sessie. Hun gemiddel-
• Een grote meerderheid leest het liefst nieuwsartikels en opi-
de sessieduur was 2’57”.
niestukken. Ook lange achtergrondstukken en wereldblogbe-
• 31,09% van de sessies kwam via sociale media. Facebook is
richten scoren behoorlijk goed.
goed voor 86,88% daarvan, 11,53% wordt doorverwezen via
• Er is nog potentieel om via onze site nieuwe magazine-abon-
nees te werven. • Een omvangrijke groep heeft interesse in de MO*papers, maar
• Gemiddelde groei van gebruikers tussen 2012 en 2013
is nog niet ingeschreven op de mailinglist (37%). Ook hier is
bedroeg 22,6 procent. Van 2013 naar 2014 (gemeten begin
dus nog groeipotentieel en ook hier moeten we misschien op
november) bedroeg de groei 19,7 procent.
de site en via nieuwsbrief duidelijker aangeven dat er op de
• Bouncepercentage bedraagt 74,62 procent: is het aantal afha-
MO*papers kan ingeschreven worden.
❯ 9
jaarverslag 2014
3. Lezingen en debatten De keuze om de energie en inspanningen wat betreft lezingen en
editie van de duurzaamheidsbeurs Sustainability 2014 in
debatten te concentreren op enkele goed gekozen evenementen -
Gent. Ongeveer 70 mensen kwamen luisteren.
eerder dan te proberen op steeds meer evenementen aanwezig te
• Op 9 december 2014 organiseerde MO* een MO*lezing in De
zijn- werkt dubbel. Enerzijds missen we daardoor kansen om op
Roma in Borgerhout met als titel ‘Het begin van de geschiede-
het terrein samen te werken met relevante actoren, anderzijds
nis’. Sprekers waren Bie Vancraeynest, Montasser AlDe’emeh,
wordt de druk op communicatie verminderd, waardoor die
Hans Bruyninckx en Gulchan Sachdeva. Inleiding door John
gerichter en succesvoller op de overgebleven initiatieven kan wer-
Vandaele, moderatie Gie Goris. Meer dan 200 mensen woon-
ken. Deze keuze komt ook enigszins tegemoet aan de vraag iets
den dit event bij.
te doen aan de toegenomen werkdruk. Naast lezingen introduceerden we midden 2014 ook MO*talks,
Mondiale cafés (in samenwerking met Gents Noord-Zuid
om de inhoud van elk verschenen nummer via een aantrekkelij-
Overleg en Zebrastraat)
ke debatformule te lanceren. Daarnaast zijn er ook nog de Mon-
• Op 27 maart 2014 organiseerden we een mondiaal café over
diale Cafés die we in Gent opzetten in samenwerking met Zebra-
het recht op vrije meningsuiting en het recht op actievoeren in
straat en lokale organisaties. Ten slotte zijn er enkele coproduc-
Noord en Zuid. Een 20-tal mensen kwam mee discussiëren.
ties met 11.11.11, in 2014 met name de Think Global Day en de
• Op 22 mei 2014 organiseerden we een speeddate met het
lezing van Ha-joon Chang.
Gentse middenveld over de moeder der verkiezingen. 10 orga-
Doelstelling van dit hele onderdeel van onze activiteiten blijft om
nisaties deden mee. 60 mensen kwamen opdagen.
door de introductie van belangrijke stemmen uit het internatio-
• Op 23 oktober 2014 organiseerden we een mondiaal café over
nale debat ook het gesprek in Vlaanderen en België verder te sti-
voedselverspilling n.a.v. de campagne van 11.11.11. Ongeveer
muleren.
100 mensen kwamen mee debatteren over dit thema. • Op 18 december 2014 organiseren we een mondiaal café over
MO*lezingen (in samenwerking met deBuren en Triodos Bank)
vernieuwende duurzame en lokale initiatieven in Gent.
• Op 22 februari 2014 organiseerde MO* op het literatuurfestival Mind The Book in de Gentse Vooruit een MO*lezing met
MO*talks
de Nigeriaanse schrijfster Chimamanda Ngozi Adichie. Ruim
• De MO*lezing van 9 december was in feite een MO*talks, een
600 mensen waren aanwezig in de theaterzaal.
format dat we midden 2014 opzetten om het gesprek over de
• Op 5 maart 2014 organiseerde MO* in het Kaaitheater in Brus-
Magazine-thema’s te stimuleren.
sel een MO*lezing over klimaatverandering met de Chinese
• Op 17 september ging de eerste versie door bij de Buren in
professor Qi Ye en met de Belgische EU-topambtenaar Jos Del-
Brussel. Thema: Onderwijs en ongelijkheid. Met Orhan Agir-
beke. 81 mensen namen deel aan deze avond.
dag en Mieke Vanhecke (Ides Nicaise moest te elfder ure afzeg-
• Op 16 mei 2014 organiseerde MO* een MO*lezing met de
gen). Een 100-tal aanwezigen.
Duitse professor Michaël Braungart in het kader van de eerste
❯ 10
jaarverslag 2014
4. MO*papers MO* organiseerde een strategisch overleg over MO*papers op 9
• 10/02/14 - Buitenlandberichtgeving is dood. Leve de mondiale
december 2013. Conclusie van dat overleg was: Ook in 2014 gaat
journalistiek? - Gie Goris
de serie MO*papers door, met fundamentele analyses en reflec-
• 25/02/14 - Gaan de groeilanden een diepe duik tegemoet? -
ties over thema’s die verband houden met mondialisering en
Pierre Salama
internationale solidariteit. De papers zijn bij voorkeur tussen 5-
• 25/03/14 - Diaspora als nieuwe voortrekkers van ontwikke-
10 blzn lang. De lidorganisaties van WMH nemen actiever deel
lingssamenwerking? - Joris Michielsen
in de zoektocht naar relevante onderwerpen, auteurs en teksten.
• 3/04/14 - Kunnen voorbehoedmiddelen de wereld redden? -
Ze zijn ook actief betrokken bij het creëren van meer zichtbaar-
Simon Calcoen
heid voor de serie of voor bepaalde papers. De werkwijze (een
• 28/04/14 - Gouden tijden voor de rijken? - Paul Krugman
hoofdredacteur, een kernredactie en een ruimere redactieraad,
• 25/06/14 - We zijn allemaal verschillend. U ook? - Rachida
een eindproduct dat in pdf aangeboden wordt online) blijft ook
Lamrabet
behouden. Emiel Vervliet blijft de hoofdredactie als vrijwilliger
• 4/07/14 - Wordt de geopolitieke kaart van het Midden-Oosten
waarnemen, vanuit de redactie ondersteund door Gie Goris.
hertekend? - David Criekemans
Momenteel zijn 1.428 mensen geabonneerd op de mailinglijst
• 20/10/14 - Gouden bruiloft bij ontwikkelingssamenwerking -
voor de MO*papers.
Gijs Justaert • 24/11/14 –LuxLeaks: alle artikels gebundeld –Kristof Clerix
In 2014 werden volgende MO*papers gepubliceerd:
• 12/12/14 –Wet breekt nood: toekomst voor rondtrekkende vee-
• 15/01/14 - Ligt Pakistan op het Arabisch schiereiland? - Bruno
hoeders in Afrika? Kan van Troos (Dierenartsen zonder Gren-
De Cordier
zen)
• 5/02/14 - Is Afghanistan klaar voor 2014? - Thomas Ruttig
5. Zichtbaarheid Met 279 optredens en citaten blijven we onder de vooropgezette
schappelijk relevante fora, zoals het parlement. In 2014 slaagden
doelstelling van 350.
we daar opnieuw een aantal keren in. Enkele voorbeelden:
LuxLeaks heeft de zichtbaarheid en autoriteit van MO* (met
• Verwijzing naar MO* in schriftelijke vraag parlementslid Eva
name online) wel enorm vergroot.
Brems (Groen) aan Staatssecretaris voor Asiel en Migratie
Verder blijft dit een indicator die bijzonder afhankelijk is van
Maggy De Block, 29/01/2014
actualiteiten en beschikbaarheid van de redactie. Maar gezien het
• Op het Roma-dossier kwamen verschillende positieve reacties
belang voor zowel de zichtbaarheid van MO* als voor de ver-
van mensen en organisaties die met de Roma bezig zijn.
spreiding van onze inhoud naar een veel ruimer publiek, blijven
• De Indiase Ambassade in Brussel vertaalde het interview met
we er uitdrukkelijk op inzetten. Van de mediareferenties zijn er
de ambassadeur dat op MO.be verscheen.
64 op radio en televisie en 100 op mainstreamnieuwssites.
• De studiedienst van de Vlaamse regering contacteerde MO* met de vraag om een uitgebreide tekst over internationale
Naast de aanwezigheid in andere media, wil Wereldmediahuis
migratie door te lezen en te beoordelen. • De Dienst Vreemdelingenzaken contacteerde MO* met de
het eigen informatieve werk ook aanwezig brengen in maat-
❯ 11
jaarverslag 2014
vraag om eens af te spreken in het kader van een onderzoek
• Nationaal: Hoorzitting over LuxLeaks in de Kamer van Volks-
naar het stijgend aantal asielaanvragen uit het Pakistaanse
vertegenwoordigers op 26/11/201
gedeelte van Kasjmir.
• Europees: Debat in de EcoFin-raad op 7/11/2014
• De artikels van MO*, De Tijd en Le Soir over LuxLeaks leidden tot algemene politieke en maatschappelijke verontwaardiging
WMH heeft in 2014 ook mee het initiatief genomen om de
in binnen- en buitenland. Door onze bijdrage aan LuxLeaks
krachten van een achttal nieuwssites te bundelen in een platform
werd het politieke en maatschappelijke debat over rechtvaardi-
dat de specifieke belangen van innovatieve en onafhankelijke
ge fiscaliteit aangewakkerd. Politici, fiscale experts, vakbonden,
online media in de samenleving verdedigt. Gie Goris werd
werkgevers, middenveld, de man in de straat….iedereen had
gevraagd om voorzitter te zijn van dat platform Media.21.
het begin november over dit schandaal. • Nationaal: Plenair debat over LuxLeaks in de Kamer van Volksvertegenwoordigers op 6/11/2014
3. medewerkers De transitie naar online first daagt de redactie uit om met nieuwe
aks genereerde, lanceerden we ook een crowdfunding om de
criteria prioriteiten te leggen en informatie op nieuwe manieren
redactionele opvolging van het dossier en de politieke beloften
te presenteren. Daarbij stellen we ook vast dat de werkdruk voor
errond te verzekeren. Het objectief van 7500 euro werd gehaald.
iedereen sterk toegenomen is. De uitdaging voor de toekomst
John Vandaele zal in de eerste helft van 2015 een dag per week
bestaat erin om de grotere hoeveelheid werk te combineren met
extra werken om die opvolging te verzekeren.
blijvend hoge kwaliteit (online, print en lezingen) en goed perso-
In augustus 2014 verliet Maarten Lambrechts (webredacteur) de
neelsbeleid.
redactie om als expert visualisatie en datajournalistiek aan de slag te gaan bij De Tijd. Zijn vervanging werd zo georganiseerd
In mei 2014 werd Olivia Rutazibwa, die in september 2013 de
dat Kilian De Jager van 2/5 naar 4/5 ging en Jago Kosolosky er 3/5
redactie verlaten had om een functie aan de University of Ports-
bij kwam. De redactionele eindverantwoordelijkheid voor de site
mouth op te nemen, vervangen door Stefaan Anrys. Stefaan
komt duidelijker bij de hoofdredacteur te liggen.
werkte eerder al voor MO*, eerst al freelancer, daarna als vaste
Tine Danckaers, Alma De Walsche en Gie Goris werkten zoals
Afrika-redacteur van 2008 tot 2010. Hij kon dus meteen met
voorzien, resp. 4/5, 4/5 en 5/5. Hetzelfde geldt voor Jan Bue-
veel expertise aan de slag als Afrika-redacteur.
linckx, die voltijds werkte als communicatieverantwoordelijke.
In mei 2014 werd ook Samira Bendadi tijdelijk vervangen, aan-
De zakelijke leiding werd gedurende twaalf maanden waargeno-
gezien ze in langdurig ziekteverlof was, door Najet Boulafdal.
men door Wim Depickere, senior bij Van Dijk Consulting. Wim
Najet bleef het hele jaar en is tot zeker juni 2015 aan de slag op de
was gemiddeld iets meer dan 1 dag per week op Wereldmedia-
redactie, waar ze met name Noord-Afrika, islam en superdiversi-
huis, waar hij de zorg voor de cijfers, de subsidiedossiers en het
teit opvolgt.
personeelsbeleid op zich nam. Hij werd daarin ondersteund door
Kristof Clerix nam in 2014 nog vaderschapsverlof op (1 dag per
Dominique De Groote, junior bij Van Dijk Consulting, die de
week), waardoor de eindredactie op de teksten van het magazine
administratieve opvolging garandeerde tijdens gemiddeld een
uitbesteed werd aan Herman Jacobs. Kristof zette zijn redactio-
halve dag per week.
nele tijd in de tweede helft van het jaar grotendeels in op het ICIJdossier Luxleaks.
Naast het vaste team, werkten we in 2014 opnieuw op vaste basis
In het zog van de grote publieke en politieke aandacht die Luxle-
met stagiairs uit diverse opleidingen (journalistiek en communi-
❯ 12
jaarverslag 2014
catiewetenschappen vooral) en met vrijwillige stagiairs.
lingsexpert), Josse Abrahams (KBS), Koen Vlassenroot (Conflict
Zij zorgden op de eerste plaats mee voor de inhoud van de websi-
Research Group, Ugent), Kris Berwouts (Onafhankelijk expert
te: Stef Heivers, Charlotte Liekens, Hannes Cool, Joke Dhooghe,
Grote Meren), Luc Barbé (zelfstandig expert veiligheid), Nadia
Lien Santermans, Max De Boeck, Timo Van Gucht, Ayla Sileg-
Fadil (KU Leuven, faculteit antropologie), Nadia Nsayi (Centraal-
hem, Celien Moors, Len Buggenhout , Thomas Peeters, Laurens
Afrika Broederlijk Delen / Pax Christi), Naima Cherkaoui (Min-
Gaukema, Aurelie Hombroukx, Lothar Boeykens, Charis Bastin,
derhedenforum ), Nils Duquet (Vlaams Vredesinstituut), Peter
Thomas Van Roey en Hümeyra Cetinel.
Tom Jones (KU Leuven, MTM), Ruddi Doom (emeritus Ugent, CRG), Rudy De Meyer(11.11.11), Sami Zemni (MENARG,
Ten slotte lanceerden we in 2014 ook twee nieuwe initiatieven
UGent), Sandra Galbusera (VOK, Plan België), Sarah Scheepers
waardoor we op regelmatige basis een beroep kunnen doen op
(Ella vzw), Sven Biscop (Egmont Institute), Tom Kenis (Channel
de dynamiek en de expertise van losse medewerkers. Door deze
Research), Vanessa Saenen (UNHCR), Vera Dua (BBL), Pieter
samenwerkingen werd de diversiteit van de auteurs in zijn vele
Stockmans (freelance, Midden-Oosten).
betekenissen duidelijk versterkt. Het initiatief MO*jongeturken verzamelt tien jonge, beloftevolle
Freelance medewerkers aan het magazine waren in 2014 onder
journalisten die samen met de vaste redactie nadenken over het
andere: Raf Custers, Saskia De Ruiter & Bert Speleers, Tineke
magazine (met name over de Focusthema's) en ook uitgenodigd
Beeckman, Hasna Ankal, Mariana Figueras, Laurens Cerulus,
worden om webdossiers voor te stellen. In 2014 waren dat: Ber-
Xiaolu Guo, Rachida Lamrabet, Kris Berwouts, Lisa Akinyi May,
ber Verpoest, Hasna Ankal, Julie Reniers, Laurens Cerulus, Lisa
Orlando Verde, Pieter Stockmans & Montasser AdDe’emeh, Julie
Akinyi May, Lisa Develtere, Orlando Verde, Tess Vonck, Toon
Reniers, Marcia Tiburi, Berber Verpoest, Toon Lambrechts, Wies
Lambrechts en Wies Willems.
Willems, Wouter De Broeck & Rubén Malia, Annemieke Hen-
Het initiatief MO*academy verzamelt voornamelijk academi-
driks, Tess Vonck, Bianca Dewolf, Stéphanie Borcard, Sylvie De
sche expertise. De leden worden gestimuleerd om hun kennis en
Weze, Yassine Channouf, Matteo Fagotto & Matilde Gattoni,
inzichten -vaak naar aanleiding van actualiteiten- te delen door
Johan Persson, Olivia Rutazibwa, Sammy Van Cauteren, Lisa
analyses te schrijven op MO.be. In 2010 bestond de MO*acade-
Develtere, Thomas Erdbrink, Maryam H'Madoun, Omar Ba,
my uit: Ann Cassiman (KU Leuven, IARA / CADES), Bie Van-
Mark Nozeman, Thomas Ernst, Bellocchio & Gualazzini,
craeynest (Jeugdwerk Brussel ), Bruno de Cordier (UGent, Con-
Richard Mosse, Tania Nijmeijer, Rik Torfs, Illan Papé, Jacob
flict & Development), David Criekemans (UA, Internationale
Zocherman, Svenn Torfinn, Len Buggenhout, Arnoud Raskin,
Politiek), Dries Lesage (UGent, IIS), Eva Brems (UGent), Ferdi
Oriol Segon Torra, Tom Sauer, Jonathan Holslag, Kai Pfaffen-
Deville (UGent), Freek Smets (UNHCR), Hubert van Humbeeck
bach, Mads Nissen, Hugo Van de Voorde.
(Knack, buitenland), Jan Vandemoortele (ex-UNDP, ontwikke-
❯ 13
jaarverslag 2014
4. wereldmediahuis vzw Leden / Algemene Vergadering In 2014 introduceerde de vzw de optie "gewoon lidmaatschap"
11.11.11 is buitengewoon lid gezien zijn grotere bijdrage, waarmee
naast het "volwaardige lidmaatschap", dat we al vanaf 2003 ken-
ook de Noord-Zuidbeweging als geheel in de organisatie verte-
den. Het gewone lidmaatschap vraagt een lagere bijdrage van de
genwoordigd wordt.
leden, en geeft in verhouding minder directe return (in de vorm
De herschikking van lidmaatschappen betekende een gecumu-
van advertentieruimte, bijvoorbeeld).
leerde vermindering van 65.000 euro aan inkomsten voor
In 2014 opteerden Oxfam Wereldwinkels, FOS, Wereldsolidari-
Wereldmediahuis. Dit kon opgevangen worden door een ver-
teit en Plan België voor het gewone lidmaatschap.
mindering van uitgaven (in print), maar beperkte wel de ruimte
Broederlijk Delen, Vredeseilanden, Stichting Liedts en Incofin
voor toekomstgerichte investeringen.
cvso waren volwaardige leden.
Raad van Bestuur We begonnen het jaar met in de Raad van Bestuur Frank Beke
Joris Rossie uit de RvB, maar werd Loïc de Cannièrre lid.
(voorzitter), Bogdan Vandenberghe, Françoise Dejaeger, Lieven
Wim Depickere (zakelijke leiding) en Gie Goris (hoofdredacteur)
Vanhemelrijck, Jan Wyckaert, Jan Lamers en Joris Rossie.
woonden de vergaderingen van de RvB bij.
Na de Algemene Vergadering verdwenen Françoise Dejaeger en
5. financieel verslag Hieronder vindt u in enkele grafieken de financiële verslaggeving van het werkjaar 2014.
❯ 14
jaarverslag 2014
â?Ż 15
jaarverslag 2014
â– 16