Jg17 03 18 11 1999

Verschijnt tweewekelijks (niet in juni, juli, augustus en september), Afgiftekantoor 1050 Brussel 5, V.U.: D. Vaccaro

De #)Moeial Studententijdschrift van de Vrije Universiteit Brussel in samenwerking met BSG, Studiekring Vrij Onderzoek en Dienst Kuituur 17de jaargang - nummer 3 - 1 8 novemberl999 redactielokaal: gebouw Y ’ naast het KK; 02/6292338, moeial@vub.ac.be

Tidal Wave eel behoedzaam keek Baron de Pypersele d’Eysqens om zich heen. Eerst naar links, dan naar rechts, en dan achter zich.

Niem and scheen iets gem erkt te heb­ ben. K ra k e n d b o o g h ij d o o r de knieën, en terwijl hij deed alsof hij zijn schoenveter strakker aanspande, veegde hij m et zijn m et leverplekken getooide handrug de klodder snot van zijn bovenlip, die ongelukkigerw ijze uit z ijn neus ge p lo ft w as. Q uelle connerie, j ’espère que personne ne m ’ait vu. M aar dat was bijlange niet het geval. De massaal toegestroomde inwoners van de stad K. hadden en­ kel oog voor de Kroonprins en zijn aanstaande, de Pypersele d ’Eysqens vond dit wel grappig. Heel amusant zelfs. Die stom me idioten kregen al heel hun leven ingelepeld hoe edel en sym pathiek de Koninklijke Familie wel w as, en ziet, ze geloofden het ook. O f hoe het Vlamingske niet be­

H

ter was dan de klei waar het al eeu­ wen in wroette.

De klodder snot w as uit zijn fiere ha­ viksneus gesprongen toen hij moest lachen bij het horen van de d ank­ woorden die ZK H uitsprak voor de m enigte, die in grote getale opge­ daagd was. A ltijd hetzelfde, ces sales F la m a n d s . T ro p c o n p o u r ê tre d a n g ereu x . D aar sto n d en ze dan.

B om m a’s, kleine kinderen m aar ei­ genlijk al even seniel, geflankeerd d o o r hun huisdieren ; onbestem de keffers o f mindervalide familieleden, die mochten eens mee naar de nieuwe prinses kom en kijken. Ge komt toch m ee, nonkel René. N aar ‘t schijnt spreekt ze goed V laam sch. En we gaan daarna ‘s namiddaags voor u een kaarske branden in ‘t klooster van de O nbevlekte Rolstoel. We zullen u om acht uur komen halen, dan moogt gij toch al buiten nietw aar ? W e komen dan al, want ons M elinda m oet naar

de catechese, en Staaf moet haar daar per auto naartoe brengen, want ge kunt zo een kind toch niet alleen over ‘t straat sturen, zekerst niet naar de catechese, want in de Parochiestraat is het rond dat uur altijd heel druk.

We zullen wel zorgen dat ge voor Fam ilie terug op uw appartementje voor uw teeveeke en in uw pamperke zit, m aakt u m aar niet ongerust, ge­ lijk ze zeggen is ‘t ook een heel schone, ze lijkt een beetje op Cloodia Sjiffer, ah ge kent die niet, awel, ze trekt ook w at op D eezi van op de VTM. Een dergelijk publiek was dus weer eens m assaal opgekomen. Het was echt wel een m eevaller dat het hoofd­ zakelijk dom me, brave Vlamingskes waren. Die waren al content met een paar woordjes, en als die dan nog in d a t ta a ltje v an h u n g e b ra c h t werden...Nog een voordeel aan cette

canaille flamande. Zo werden moei­ lijkheden verm eden als vorige week in d e U n iv e rs ité C a th o liq u e d e Louvain. Daar bestonden de toehoor­ ders uit Franstaligen, ZKH kon er zich dus niet van a f maken door van een papiertje Oeey zyn zeer beley, oeey eppen ze zellef kekoozen te sta­ m elen om applaus te oogsten. Hier werd van hem verwacht dat hij iets vertelde, en dat was precies datgene wat hij niet kon. Gelukkig waren de Heren Academici sinds mei ’68 in een l e th a rg is c h e sta a t van breeddenkendheid gedompeld, waar­ door het gesnurk in de aula enkel af en toe onderbroken werd door het o ccasionele, slurpende geluid van kwijl dat naar binnen gezogen werd.

Niemand was e r zich van bewust dat ZKH hen diep stond te beledigen door de speech te geven die eigenlijk voor de biotqop van de Vrijzinnigen bestemd was...

Toen ZK H gedaan had met praten, weerklonk er applaus, niet te luid en niet te bedeesd, net klaterend genoeg om de indruk te wekken dat er al heel wat water naar de zee gestroomd was.

En nu stond de prins en zijn gevolg op een tochtig met kasseien geplaveid plein in de stad K . ... vervolg op pJ2

INHOUD

Pagina 2 Vrije Tribune: Rood-G roen: De verbeelding aan de m acht?

Pagina 3 Vervolg van Het Brusselhart en de V lam inckskes Pagina 4 Studenten aller secties, verenigt U! Zelden Sant in eigen land Pagina 5 O ntbijt met Ignaeio Rom anet U kan op beide oren sla­ pen....

Pagina 6 De lauwe oorlog Pagina 7 VUB verzet zinnen

N o g een verhaalken

H et B russelhart en de V lam inckskes aal u een vijfhoek voor de geest. Het is het oude grijze hart van Brussel dat al veel afgezien heeft. De afgelopen decen­ nia is zij leeggelopen, uitgebuit, be­ roofd van vele van haar schoonheden.

Dertig ja a r geleden 135000 zielen wonend in haar binnenste, vandaag 30000; het decor verw orden tot een chaotische combinatie van (half) af­ gebroken o f regelrecht platgewalste, leegstaande of verkochte pareltjes; en m aar liefst tien hectaren liggen braak in haar boezem. Ondanks dit alles ligt zij sommigen nog nauw aan het hart, en raken, traagskes en stillekes, weer jo n g e frisse zielen aan haar ver­ knocht.

Bijvoorbeeld de Vlaminckskes. Hoe­ wel ze er zelf nauwelijks wonen, kun­

H

De Moeial

nen ze niet aanzien dat dit hart, dat eens hun glorie was, verloedert. De afgelopen decennia hebben zij dan ook alles gedaan om dit hart van hen te vervullen... Eerst hebben zij dui­ zenden dukaten gestoken in wat de V lam inckskes vanouds het schoon­ ste en liefste was van hun patrimo­ nium: Cultuur. Het enige probleem bleek, zo ergens tien ja a r geleden m a a r v a n d a a g n o g , d a t al d ie cu ltu u rh u izek en s onnozelw eg niet aan de bak kwam en met een alleen en uitsluitend Vlaminckskes-aanbod.

O ns Brusselhart verlangt m eer dan dat.

Z e hebben nog m eer gedaan, zoals V lam in ck sk es geld aanbieden om hier te kom en wonen, m aar ze willen precies niet zo. De Vlam inckskes le­

17de jaargang - nummer 3 - 1 8 november 1999

ren en werken hier nochtans in grote getale, m aar hier blijven wonen, dat is dan precies nog iets anders.

M aar de Vlaminckskes zijn niet al­ leen. Er zijn ook de Franskiljonnekes, om direct te beginnen met hun tradi­ tionele vijanden. Het Brusselse hart is verscheurd: er loopt al eeuwen een taalgrens door. Ja, nu zijn er wel, naast vooral Franskiljonnenkes en een béétje V lam incksens o o k wel T u rk s k e s , M a ro k k a n e k e s , N e d e rla n d e rk e s , G rie k s k e n s , Pakistaankens, Chinezekens, en veel m eer. B ru ssel is e e n so o rt Cosm opolis in ‘t klein. Ook als een soort hoofdstad (zo duidelijk is dat niet) van de Europese Unie (hierna EU), treffen we hier uit elk land van de EU ergens in ons Brusselhart een

gemeenschap(ke).

Om zoveel te vertegenw oordigen hebben ze nogal wat organisaties en beleidsniveaus op poten gezet. Fede­ raal, regionaal, gewestelijk, gemeen­ telijk , a u to n o o m , ste d e lijk , h o o f dstedelijk, bijzonder, enzovoort. De essentie van het beleid is echter al­ tijd hetzelfde gebleven: Dat Iedereen Zijne Gang Gaat. Dat wringt natuur­ lijk altijd, want hoeveel Speelruimte en Transparantie denkt ge dat er overblijft met al dienen beleidsbazaar? Ja, ze vangen dat op met verdeelsleutels, coöptaties, stem m ingsevenw ichten en wat weet ik nog allemaal, maar hier geldt een bekende ouwe: Wie Veel Heeft Krijgt Veel. Met die EU

Pagina 8 Fred Van Hove im proviseert het nieuwe m illennium in A G ENDA Pagina 9 Vu 1kan ische activ ite iten onder donkere Finse meren Pagina 10 Film aan de VUB Ecce Flatus met Edm ond Leuterw eelde Pagina 11 Kultuurkrant Pagina 12 De Neus

vervolg o p p.3

1

De Moeial

vervolg v a n p .l

Gevonden voorwerpen kan men afgeven op het secretariaat van de dienst Facility Management - gebouw T - lokaal 0019- tel.nr. 02/6293086 of afgeven aan de bewaker van dienst.

Verloren voorwerpen kunnen op het boven­ staande secretariaat opgehaald worden, vragen naar dhr. Steen P., Facility Manager.

Vrije Tribune

En tenm idden van het janhagel, non­ kel René en zijn zuur gedraaide her­ senen, d e prothesen en blijken van spontane volksvreugde, en de door sponsor Ju p iler gretig uitgedeelde Belgische vlaggetjes, stond Baron de Pypersele d ’Eysqens, Hofmaarschalk en C hef de la Sécurité Royale, met een klodder bruingroene snot op zijn hand.

Het was me wat, dacht hij.

Terw ijl Z K H zo soepel m o g elijk sto n d te g lim lach en en z ijn aan ­ staande zich bukkend en kopjes stre­ lend sy m pathiek sto n d te m aken, kreeg de Pypersele Freek Bomans in het oog, een opdringerig sujet dat een persk aart bezat en zich bijgevolg journalist waande. Hij beende op hem toe, vastberaden de lastpost geen stap verder te laten komen. Waarschijnlijk zou Bom ans die dag een flink pak slaag gekregen hebben. W aarschijn­ lijk zou een ‘bevriend’ journalist de dag ern a gew ag m aken van ‘een linkse raddraaier die voor alle zeker­ heid door d e BOB in administratieve hechtenis genom en is.’ Ook waar­ schijnlijk zou ZK H binnen een paar ja a r op de troon geholpen worden, en zou hij nog lang en gelukkig leven aan de zijde van zijn sympathieke, Vlaamschsprekende prinses.

O ch !

D at w as e v e n w e l b u ite n de Streptococcus 2000 gerekend. De S tre p to c o c c u s 2 0 0 0 w as een

h y p e ra g re s sie v e m u ta tie v an de Streptococcus Ordinaris, ontstaan in de neo-cortex van de Voorzitter van de Duitse Bank, en door het GSMnet verspreid. Normaal gezien ont­ w ik k e lt h e t s la c h to ff e r v an de Streptococcus 2000 na een incubatie­ periode van drie tot zes minuten, hoge koorts, waarna delirium en volslagen waanzin volgen. En dit binnen de 24 uur.

En w ie h ad B aron d e P y p e rse le d’Eysqens een halfuurtje geleden aan de GSM ? Juist, de Voorzitter van de Duitse Bank. Het was dus niet het contrast tussen de frisse ochtendlijke o ktoberdag en de m uffe, adellijke lucht van de airconditioning in de ge­ pantserde prinselijke mercedes dat de Pypersele’s sinussen op vólle toeren s lijm d e e d a fs c h e id e n . W el de Streptococcus 2000, die ondertussen nog sterker en agressiever geworden was.

Zo ontliep Freek Bomans het pak slag van zijn lev e n : de Pypersele had hem bijna binnen m atrakafstand. Hij taste naar de rubberen knuppel in zijn bin­ nenzak. Kreeg dan een pijnscheut die zijn rug h aast deed o p en sp lijten , braakte een gulp slagaderlijk bloed naar het ijle zwerk en stortte onder de hevigste kolieken neer ter aarde.

Nog had niemand iets in de gaten, en nog bleef ZK H, op geen tien m eter afstand, glimlachen en zuurstof ver­ bruiken. Pas toen eerst de keel, dan de borst en dan de rom p van de ge­

teisterde Baron onder infernaal gebrul openbarstten om plaats te maken voor - o ! de h o rro r! - een wezen dat recht­ streeks uit de hel moest gekomen zijn, ja pas dan, als het eigenlijk al te laat was, pas dan ontstond er paniek on­ der de inwoners van de stad K. De prinses, die iets sneller van geest en centraal zenuwstelsel was, zag als ee rste hoe de m en ig te v öör haar uiteenweek, en hoe een enorm m on­ s te r o p ree s u it h u n m id d e n . De Streptococcus 2000 had in enkele seconden tijds iets vreselijks met het menselijk DNA van de Baron uitge­ haald en een celdelende kettingreac­ tie ontketend om het Chinasyndroom bij te laten verbleken. U it de nog lillende resten van haar m enselijke prooi had de onaardse bacterie een creatuur gesmeed waarbij de Golem zou verbleken. De mutant was zes m eter hoog en leek nog het m eest op een kruising tussen een Allosaurus Raptor en een Behem oth. Zes ton pantser, spieren, tanden en klauwen.

Verbijsterd wou de prinses aan de m ouw van h a a r a a n staande Z K H trekken, maar tot haar afgrijzen stond ze oog in oog met alleen m aar een arm waar nog een stuk lichaam aan­ hing. Ze zag nog hoe het monster, dat ook nog vuurspuwde, m et één adem ­ zucht nonkel René en zijn rolstoel tot een m oderne sc u lp tu u r van post­ m oderne inslag samensmolt.

Melc die Noote C raeckte

Rood-Groen: De verbeelding aan de macht? l n E ros a nd C iv iliza tio n sp re e k t Herbert M arcusc van een 'vrijwillige slavernij’, collaboratie om een m aat­ schappij in stand te houden, die het slaafs-zijn winstgevender en aan­ genam er m a a k t.

De eendimensionele mens leek het prototype van de to ek o m st te w o r­ den. Een m aats c h a p p ij m e t ind iv i-

duen die vrijwillig al hun verantwoor­ delijkheid over laten aan de heer­ sende orde. M ensen die in een tradi­ tioneel denkpatroon blijven steken, zonder ideeën o f alternatieven. Toch w as e r in d e to e k o m s tv is ie van M arcuse een groep die deze verstarde kijk op de samenleving kon doorbre­ ken. De studenten leken in die pe­ riode inderdaad nog aangetrokken door een emancipatorische strijd. De jaren zestig, met als hoogtepunt Pa­ rijs ‘68, w aren sym bool voor een strijd voor vrijheid, gelijkheid en ont­ voogding. Toch was deze ontwikke­ ling van korte duur. Ook de jeugd lijkt verstrikt geraakt in een al­ les o m v atten d e stru c tu u r w aarin de verbeelding o n d e rd r u k t w o rd t door een geïnstitutio n a lis e e rd e p ra g m a tie k . D e u n iv e r s ite it f u n ­ geert niet m eer als centrum van spon­ taan engagem ent en m a a ts c h a p p e lijk e bezorgdheid, m aar is onderw orpen aan e c o n o m is c h e opportuniteiten.

E n to c h R o o d Groen, een relatief succes !(?)

In d e vorige Moeial w erd het reeds aangekondigd. RoodG ro e n : p le id o o i v o o r een rad icaal democratisch en so­ ciaal rechtvaardig s a m e n le v in g s project. N a een ze­ nuwslopende week

2

van intensieve campagne was de eer­ ste ontm oeting een spannend m o­ ment. W oorden als politiek en enga­ gem ent lijken de laatste jaren immers te behoren tot de groep van verloren voorwerpen. De intentie van RoodGroen is dan ook een forum te creë­ ren waarin progressieve studenten op een kritische m anier kunnen samen­ werken rond een politiek die op een creatieve wijze het verstarde conser­ vatieve project van de hedendaagse w elvaartstaat in vraag stelt.

M aandag 8 novem ber leek de ver­ beelding dan toch even aan de macht te zijn. M et een opkom st van 75 man was de eerste bijeenkomst van RoodGroen duidelijk een succes. Een be­ weging die op een duidelijke manier de sociale problem atiek en de ver­ loedering van het leefmilieu tracht te combineren lijkt het ideale concept om progressieve studenten aan te zet­ ten tot een kritisch debat.

Dit kunnen we doen door middel van werkgroepen die maatschappelijk re­ levante them a’s op een constructieve en kritische manier aanpakken. Aan­ gezien Rood-Groen een brede kritiek tracht te geven op een steeds verdere verm arkting van de samenleving is het nodig een uitgebreide waaier aan discussiestof te voorzien. Leefmilieu, sociaal-cultureel beleid en ontwikke­ lingssamenwerking zijn dan ook es­ sentiële peilers om deze kritiek te fun­ deren.

In de werkgroep sociaal beleid nemen w e o p een p ro g ressiev e w ijze de welvaartstaat onder de loep. Hoe staat de politiek in een samenleving, gedi­ rigeerd door de markt, tegenover ar­ beid en vrije tijd ? Flexibilisering, workfare en sociale uitsluiting zijn

alledaagse begrippen. Verdere ont­ wikkeling van het democratisch con­ cept wordt gehinderd door autoritaire reflexen die participerende dem ocra­ tie onm ogelijk maken. Rood-Groen wil op een creatieve manier deze the­ m a’s aansnijden en via debatten en discussies informatie verschaffen aan de studentengemeenschap.

O ok het milieu laat ons niet onbe­ roerd. De vermarkting van onze leef­ w ereld heeft vreselijke gevolgen.

U itbreiding van industriegebieden, het verdwijnen van regenwouden, aftakeling van vruchtbare bodems,...

Er moet een discussie op gang komen rond dierenrechten, alternatieve ener­ giebronnen, m aar ook de monopolie­ vorming in genetisch gemanipuleerd materiaal mag niet onbesproken blij­ ven.

Zonder ons te laten beperken door de gangbare discours.

Hoe reageert de weinig sociale libe­ rale politiek op de steeds groeiende kloof tussen N oord en Zuid? Uitbui. tin g , e rb a rm e lijk e w erk ­ omstandigheden en kinderarbeid zijn nog steeds aan de orde van de dag.

M eer nog, ze vorm en één van de s te u n p ila re n v a n o n z e m o d e rn e welvaartstaat. In samenwerking met het Universitair Centrum voor Ont­ w ikkelingssam enw erking (UCO S) dient het debat rond de kwijtschel­ ding van de schuldenlasten gesteund te w o rd e n . O o k d e v e rm o g e n s ­ belasting op kapitaalstrom en dient aan bod te komen. E r m oet werk ge­ m aakt worden van duurzame ontwik­ kelingssamenwerking, los van welk economisch belang dan ook.

op een kritische manier de studenten­ vertegenw oordiging in de Sociale Raad opvolgen zijn zeldzame vogels.

Het tekort aan financiële middelen v oor b ijv o o rb eeld d e bibliotheek toont aan dat e r wat mis is met ons onderwijs. De com petiviteitslogica van onze maatschappij heeft ook in­ vloed op d e m anier w aarop onze Universiteit haar beleid voert.

Al deze werkgroepen maken deel uit van een gehele kritiek op de evolutie van onze sam enleving. E en RoodG roene kijk op^onze maatschappij, die de ontw ikkeling van ons leefsysteem met een progressief beleid beantwoord. A ls studenten kunnen wij ons engageren en hiertoe een bij­ drage leveren. Dit kan dan ook een objectief zijn van een Rood-Groene werkgroep aan de Vrije Universiteit B ru s s e l. D o o r m id d e l v a n een Studentenm anifest, dat hopelijk dit jaa r door de studenten wordt opge­ steld, kunnen we een bijdrage leve­ ren aan een Rood-Groene beweging.

Als geëngageerde student kunnen we op een zeer praktische en informe­ rende wijze een kritisch klimaat in de studentengem eenschap stim uleren.

Dit is dan ook een eerste rol van Rood-Groen aan de VUB. Studen­ ten s e n s ib ilis e re n ro n d een tweedimensionale maatschappelijke d is c u s s ie . E e n d e b a t m et, n a a r M arcuses werk, tw eedim ensionale studenten die op een progressieve wijze de maatschappelijke evolutie aan kijken.

P ie te r Dehon en M a a rtje van d e r L aak . pdehon@vub.ac.be

Ook het beleid op de Universiteit zelf is voer voon dicussie. Studenten die

1 7de jaargang - nummer 3 - 1 8 november 1999

De Moeial

De Moeial

vervolg van p.l

wonen. Zorgen dat dat hier terug leef­ baar wordt kan alleen door hier dan ook te leven en het belangrijk te vin­ den dat de overheid -welke het ook moge zijn- zijn verantwoordelijkhe­ den opneemt. W ant dat daarover te klagen valt, zal niemand u tegenspre­ ken.

zijn hier veel rijke typen kom en rondhangen. In het hart hebben ze heeld e r w o o n w ijk e n p la tg e le g d en kantoorkes gebouwd, m aar wonen?

Nee, liever in schone buitenwijken, ‘t Is natuurlijk wel te begrijpen. Ge m oet halfzot zijn om in het hart te gaan w onen. G e­ noeg winkels, daar niet van. Vééél au­ to’s, verlaten stra­ ten behalve over­ dag die toeristen pendelaars (wie zal he t o n d e rs c h e id nog m aken?), één kleir\parkskeenja, we zijn er al, zeker?

Er is m aar één oplossing. In de com ­ m erce en cultuur hebben ze hier nu wel genoeg geïnvesteerd. H ier komen

Brusselhart een beetje naar haar wil toetrekken en door haar laten stro­ men...

De deelname aan Hotel Central is een mooi voorbeeld van stellingnam e, iets wat instellingen vaak als de pest m ijden om hun broodheer niet al te zeer voor het hoofd te stoten. De dis­ cussies over de concrete inhoud van acties, en gesprekken waarin aan jonge snot­ apen moest uitgelegd worden wat een BBP en een BPI enzovoort is, werden in het café gehouden. In twee ta­ len wel te verstaan. En in het café klinkt ‘s nachts nog altijd, in die broeierige en rokerige hangar, n a a s t F ra n s -N e d e rla n d s e o o k S p a a n s e , E n g e lse , Ita lia a n s e , M arokkaanse, Turkse, en nog meer anderstalige lulkoek. Voor zover ge m ekaar kunt verstaan, want de m u­ ziek staat altijd juist een beetje te luid.

Dat is een bewuste politiek, want met al die alcohol begint iedereen toch m aar te zeveren, en hoe later hoe er­ ger (behalve onze Verantwoordelijke Uitgever wel te verstaan, nvdr).

Soit. W aar het op neerkom t is dat de Beurs gedwongen is geweest door de realiteit het roer om te gooien en zich naarde stad te richten. Kijken we naar d e K o n in k lijk e V la m in c k s k e s S ch o u w b u rg (h ie rn a KV S). D aar houden ze vast aan hun profiel van B ru s s e l, h o o fd sta d van de V lam inckskes . Al jaren wordt dat d a a r re c h tg e h o u d e n d o o r de V laam se-G em eenschaps-C om m issie. Deficit van 42 miljoen? Zonder enig probleem bijgepast. M éér dan een m iljard toelage om de KVS te restaureren, geen probleem!

Toch zagen ze in dat ze op hun eigen niet zo echt rendabel te noemen wa­ ren. Twee jaar geleden hebben ze ook d a a r g e p ro b e e rd om e e n so o rt multicultureel program ma in te voe­ gen. Dat was bijzonder succesvol, en bracht daar een soort cultuurschok te­ w eeg.

K o e rd is c h N ie u w ja a r, Algerijnse gespreksronde,... Fantas­ tisch was dat het normale brave stra­ mien doorbroken werd. De normale gang van zaken is dat e r elke avond bussen vol Vlaminsckens worden ge­ dropt, ze drinken een koffietje, gaan braaf een uur of twee kijken, dan em a nog een koffietje voor de terugweg, en voilà. Nee, het contrast met de m ulticu ltu rele a ctiv iteiten was zo sp re k e n d ! M en kw am b in n en en chaos alom! Die m annen kenden el­ kaar allemaal en begonnen ongege­ neerd rond te huppelen tussen de backstage en de foyer. Twee uur blij­ ven zitten? Vergeet het. Rondlopen, met pint en sigaret in de hand. Zet d ie m uziek een s luider, m eiske...

Goed! M aar wat is er dan gebeurd?

De persoon die deze activiteiten or­ ganiseerde is weinig subtiel aan de deur gezet. E r zullen wel andere re­ denen geweest zijn voor zijn ontslag, maar een programmateur kan volgens mij alleen op zijn programmatie aan­ gesproken worden. De Grote Baas daar zal daar wel aanmerkingen op gehad hebben: de techniekers moch­ ten in een verfwinkel tegenover de KVS nooit m eer iets kopen, om dat hij (de Grote Baas) daar eens niet in het Nederlands bediend werd. Wel goed, politiek gezien heeft hij een punt. M aar laat ons niet vergeten dat de Vlaminckskes hier een minderheid zijn. Het opdringen van een bepaalde cultuur kan toch geen oplossing zijn

D e e s s e n tie v a n h e t b e l e i d is e c h te r a l t ij d h e tz e lf d e g e b le v e n : D a t I e d e r e e n Z ijn e G a n g G a a t.

Colofon De Moeial Tweewekelijks studententijdschrift van de VUB in sam enwerking met het Brussels Studentengenootschap, Studiekring Vrij Onderzoek en Dienst Kuituur

I |

Pleinlaan 2. 1050 Brussel tel: 02/629.23.38 fax: 02/629.23.37 Coördinator Wouter Devriese Vice-coördi nator Fenna Bouve Secretaris Erik De Caluwe Penningm eester Marjan Tem merman Lay-out Wouter. Fenna. Erik Redactie M arjan. Wouter. Fenna. Erik.

Dom enico. Stefan Illustraties Jeroen. Bart. archief Foto's redactie M edewerkers Sidonie. Didier. Anne. Brad. Tom. Ruhen. Sven. M oniek. Sam i. Houbi.

Natacha. Pieter, Eveline. Jaqueline Abonnem enten Verantsw oordelijk: Erik Stortenop rek.nr.001 - 1386975-48 met m elding abo Gew oon abo: 333 Bef Steunabo: 1000 Bef Verantwoordelijke Uitgever Dom enico Vaccaro Pleinlaan 2. 1050 Brussel O plage: 2500 ex.

De redactie is niet verantwoordelijk voor publicaties van hel BSG, V.O. en Dienst Kuituur.

De Moeial

|

Hoe doet g e dat, een stad terug leef­ baar m aken? Wel, als de instellingen niet anders kunnen dan kibbelen over w aar het geld nu m oet ingestoken worden, dan zullen het de B russel­ aars zelf w el zijn, die in gang m oe­ ten schieten. D at begint dus m et klei­ nigheidjes. Tien m eter fietspad hier, een verbreed voetpad daar, en grotere projecten, zoals het uitbouw en van een wijkcom ité per gemeente, waar ze dan een halve half-tim e op zetten om het allemaal efkes uit te bouwen.

Tja. Alle bescheiden en luttele ver­ beteringen ten spijt, ga ne pa k pas.

Een vraag die ge som s hoort op café, is van ‘J a m a a r, n a a lle ja r e n instellingsinspanning gebeurt er pre­ cies niet veel, zijn die Brusselaars nu bew ogen d o o r ap ath ie o f en g ag e­ m ent? O p zich een stom me vraag en stom m e adjectieven, w ant iem and m oet mij eens uitleggen wat ‘bewo­ gen door apathie’ inhoudt. Trouwens, wat verandert het aan de zaak? M aar het punt is: ge kunt geëngageerd zijn, en vanalles w illen doen en onderne­ men, m aar w anneer ge botst op dui­ zend form aliteiten en ongeschreven overeenkom sten, hoe kunt ge anders dan apathisch toekijken? Hoe willen de overheden het trouwens volhou­ den, één derde van hun volk geen stem recht te g ev en en het rijk ste deelke dat m et briefkes kan zwaaien alles w at hun hartje b egeert? Wij Brusselaars wij zien dat allemaal.

En tem idden van dit zonet geschetste Brussel, tegenover het leegstaande H otel-C entral-B lok, schuin teg en ­ over de Beurs, het begin van de on­ langs tot ch iq u e w ijk g ebom bar­ deerde D ansaert-straat (allé, halve straatkant, kom ) ligt het schoon artd e c o -g e b o u w k e v an d e B e u rs ­ s c h o u w b u rg , een V la m in c k s k e s socio-cultureel centrum . Hun w er­ king is sedert enkele jaren afgestemd op de grootstad en haar problematiek.

In d e jaren tachtig bestond hun aan­ bod nog uit de topaanbieding van he­ dendaags V laam s theater. Naarmate dit aanbod in het H interland verbe­ terde en dat van de Beurs zelfs in­ haalde, werd het deficit jaa r na ja a r groter. Een breuk drong zich op. In 19 9 2 w e rd h e t r o e r h e le m a a l om gegooid om nu, naar eigen zeg­ gen, een w erking tentoon te spreiden die de g ro o tsted e lijk e co n te x t in m ozaïekvorm weergeeft. V erschil­ lende projecten werden op poten ge­ zet die tegem oetkw am en aan een tot dan toe in geen enkele instelling b e­ handelde problem atiek. Jonge D J’s, beeldende kunstenaars, filmmakers, muzikanten enzovoort kregen, voor zover het p roject concreet genoeg was, een forum . We zouden kunnen spreken van een soort biotoop, die a lle e n e rg ie d ie s tro o m t in o n s

17de jaargang - nummer 3 - 1 8 november 1999

voor veel stru c tu re le r problem en w aarm ee m en hier in d it stadje te kampen heeft? Die hebben niks met het Vlaams o f het Frans-te maken. En die m entaliteit kom t ge alleen bij Brusselaars zelf tegen. D aarover zijn al veel verhaalkes geschreven, m aar

nog nooit één met een (schoon) einde.

Ik weet als Brusselse ook niet goed wat ge dan wel moet doen. M aar dat ons Brusselhart moge leven, nog lang en gelukkig....

Jacq ueiine B o u v ie r P. T errier

De Moeial in de bus?

A ls u g e ïn te re sse e rd b en t in het reilen en zeilen v a n d e V U B , en e r een kritische kijk o p n ah oud t, d an h eb t u het id e a le p ro fie l o m e en ab on nem en t te n e m e n op o n z e d r ie ­ w e k e lijk s e tijd in g “D e M oeial” V o o r de luttele p rijs va n slech ts 333 B ef k rijg t u d e z e tr o u w in d e b u s b e z o r g d ( e c h te diabolici nem en e r tw e e v o o r het d e m o n isc h b e d ra g va n 666 Bef).

A ls u d e re d a ctie w e r k e lijk een warm hart t o e d r a a g t d a n k u n t u t e v e n s e e n s te u n ab o n n em en t nem en v o o r h et n o g ste e d s b e ­ s ch e id e n b e d ra g v a n 1000 Bef. S to rten op rek en in gn r. 001-1386975-48 m et m e ld in g A b o . D o o p n a a m en G e sla c h tsn a a m en A d re s.

3

De Moeial

Studenten aller secties, verenigt u! oals u reeds eerder kon vernemen in sommige me dia kampt de universiteits­ bibliotheek met een schrijnend te­ kort aan financiële middelen. Dit komt enerzijds door een gebrek aan subsidiering en anderzijds door de steeds stijgende prijzen van de wetenschappelijke tijd­ schriften. Jaarlijks worden die enkele tientallen procenten duur­ der terwijl de begroting onveran­ derd blijft. Deze prijsstijgingen gaan ten koste van de monogra­ fieën waarvoor er steeds minder centjes overblijven.

Z

D e grootste slachtoffers van de hui­ dige situatie zijn dan ook de hum ane w etenschappen voor wie een goed uitgeruste universiteitsbibliotheek een m ust is. Het is dan ook niet ver­ wonderlijk dat de petitieactie om aan­ dacht te vragen voor het probleem opgestart is door enkele kandidatuurstudenten geschiedenis. D eze zijn per toeval in de sectieraad te weten ge-

kom en dat de bib m et een probleem zit en ze zijn vastbesloten om er iets aan te doen. Zij zijn vooral veront­ waardigd over het feit dat m en de VU B-studenten dwingt om hun heil te zoeken in andere bibliotheken, al dan niet in de nabijheid van de VUB. Vooral voor studenten die om w ille van persoonlijke redenen de verplaat­ singen niet kunnen maken o f bekos­ tigen is een goede bib op de campus een belangrijke voorwaarde om hun studies m et succes te beëindi­ gen.

De V U B, die zich steeds p ro file e rt als een sociale en student­ vriendelijke uni­ versiteit, m aakt z ic h z e lf b e la ­ chelijk als ze er niet in slaagt om ^ g eld te vinden o m b o e k e n te kopen.

De prestigjeuse zelfstudiec e n tra

waar m en graag mee uitpakt zijn niet m eer dan schaam lapjes die e r niet in slagen om het gehavende imago van de VUB terzake op te vijzelen. Het aantal studenten dat e r gebruik van m aakt is relatief beperkt en ook aan hun nut wordt soms getwijfeld.

De oorzaak van de huidige proble­ men hoeft m en niet te zoeken bij het bibliotheekpersoneel m aar bij d e ja ­ renlange besparingen w aardoor de VUB nagenoeg op haar tandvlees zit.

Dit ja a r heeft m en onder druk van de Vlaam se Begrotingscomm i-saris be­ sloten dat alle diensten vijf procent op hun budget moeten inleveren. Een bijna onhaalbare kaart v o o r ee n in ste llin g d ie d rin g e n d nood heeft aan

Si

verse financiële middelen om nood­ zakelijke investeringen te doen. Het is een publiek geheim dat onze cam ­ pus, bedoeld voor 5000 studenten, al geruim e tijd uit zijn voegen barst.

Gelukkig zijn vele studenten solidair m et hun medestudenten en gaan niet o f nooit naar de les zodat e r voor de gëintereseerden altijd wel een plaatsje overblijft. M aar o f dat de bedoeling is van onze rector blijft natuurlijk een open vraag.

Het w ordt tijd dat de studenten voor hun rechten opkomen en desnoods aan het kabinet van de m inister van onderw ijs hun standpunt duidelijk maken. Deze universiteit heeft geld nodig om te blijven bestaan. Deze universiteit kan immers niet m eer een volwaardige academische opleiding bieden aan haar studenten om wille van financiële besoignes.

Studenten aller secties, verenigt U! Eis een goede bib, ze is er nooit geweest, m aar dit is het moment om het te vragen!

De redactie

Zelden MonSanto in eigen land ~W~n d e strijd , g e v o e r d tus Ê

s e n d e a g r o - c h e m is c h e

-M- in d u s trie e n e e n v e rza ­ m e lin g N G O ’s (n ie t g o u v e r n e m e n te le o r g a n isa ­ ties), h eb b en d e te g e n sta n ­ d e r s v a n g e n e tis c h g e w i j­ zig d e o rg a n ism e n v o o rlo p ig e e n o v e r w in n in g b e h a a ld .

D e b e la n g rijk s te s p e le r o p d e m a rk t van zo g en a a m d F r a n k e n s te in v o e d s e l, M o n sa n to , h e e ft a a n g e k o n d ig d de te r m in a to r te c h n o lo g ie n ie t v e r d e r te o n tw ik ke le n . D e ze te c h n o ­ lo g ie, d ie h e t b e d r ijf d e m o ­ g e lijk h e id m o e st b ie d e n o m s te r ie l z a a d te o n tw ik ke le n , w o rd t h e ftig b e stre d en d o o r v e le N G O ’s e n o n t w i k k e ­ lin g sla n d e n . H e t is e c h te r v o o r b a r ig o m v i c t o r i e te kra a ie n . H e t s ta a t im m e rs b u ite n k i j f d a t M o n s a n to d e ze te c h n o lo g ie a c h te r d e h a n d h o u d t to t h e t p o litie k e k lim a a t e e n v o o r h e n g u n ­ s tig e w e n d in g n eem t.

D e o m s tr e d e n te r m in a to rte c h n o lo g ie is e e n m a n ie r v a n d e in d u s tr ie o m d e b o e ­ r e n a a n z ic h te b in d e n . D e e ig e n d o m s r e c h te n o p g e n e ­ tis c h g e m a n ip u le e r d e o r g a ­ n is m e n z ijn e s s e n tie e l v o o r d e in d u s tr ie o m h u n z w a re in v e s te rin g e n v e ilig te s te l­ le n . D e b io te c h in d u s trie o n t­ w ik k e lt in e e n h o o g te m p o g e w a s s e n d ie b e s ta n d z ijn te g e n v ir a le z ie k te n , s p ü itm id d e le n , in s e c te n p la g e n e n a n d e re . D e z e e ig e n s c h a p p e n d ie v e ro n d e r s te ld w o rd e n d e k w a n tite it e n k w a lite it v a n d e o o g s t o p te sc h ro e v e n , w o rd e n (z o a ls d a t m e e s ta l

4

m e t p la n te n h e t g e v a l is) d o o rg e g e v e n a a n v o lg e n d e g e n e ra tie s .

O m dat de b io te c h in d u s trie m e e n t a a n ­ s p r a a k te k u n n e n m a k e n o p ro y a ltie s , te lk e n s a ls d e d o o r h e n in g e b ra c h te e ig e n s c h a p ­ p e n g e k o p ie e r d w o r d e n , is z e s in d s la n g o p z o e k n a a r e e n te c h n ie k om ille g a le r e p r o d u c tie o n m o g e lijk te m aken.

D e e n ig e m a n ie r w a a ro p b o e re n k u n n e n g e ­ d w o n g e n w o r d e n o m e lk j a a r te b e ta le n is z e te d w in g e n o m ja a r lijk s n ie u w z a a ig o e d te k o p e n . M a a r w e r e ld w ijd h e b b e n b o e re n s te e d s h u n e ig e n z a a ig o e d v o o r d e v o l­ g e n d e le n te g e p ro d u c e e rd d o o r e e n s tu k je v a n d e v o ­ rig e o o g s t a c h te r te h o u d e n .

M o n s a n to d a c h t d e k ip m e t d e g o u d e n e ie re n b in n e n g e ­ h a a l d t e h e b b e n d o o r z a a d te p ro d u ce re n w aarv an de v r u c h te n s te r ie l z ijn . W a a r ­ d o o r d e e ig e n o o g s t n ie t m e e r a ls z a a ig o e d v o o r h e t v o lg e n d e j a a r k a n d ie n e n .

O n tw ik k e lin g s la n d e n e n N G O ’s t r o k k e n t e n s t r i j d e te g e n a lw e e r e e n k a a k s la g v o o r d e d e rd e w e re ld . H e t g e b ru ik v a n d e z e te c h n o lo ­ g ie z o u im m e rs d e a fh a n k e ­ lijk h e id v a n r e g e r in g e n b e ­ v o lk in g v a n o n tw ik k e lin g s ­ la n d e n te n o p z ic h te v a n W e s ­ te rs e p r iv é b e d rij v e n a a n z ie n ­ lijk v e rg ro te n . D e in te rn e v o e d s e lp ro d u c tie z o u im ­ m ers b e p a a ld w o rd e n d o o r d e e c o n o m is c h e e n p o litie k e s tr a te g ie ë n g e v o lg d d o o r d e z e b e d rijv e n . D a t d ie h u n b e le id n ie t la te n le id e n d o o r d e n o d e n v a n d e o n tw ik k e ­

lin g s la n d e n m a a r d o o r d e w in s th o n g e r v a n h u n a a n ­ d e e lh o u d e rs z a l n ie m a n d d u rv e n o n tk e n n e n . B o v e n ­ d ie n z o u h e t p r o b le e m v a n d e m o n o c u ltu re n n o g v e rg ro te n e n s te lle n la n d e n z ic h k w e ts ­ b a a r o p a ls z e d e c o n tr o le o p hun e ig e n v o e d s e l­ v o o rz ie n in g u it h a n d e n g e ­ v e n . I n d ia , e e n v a n d e w e i­ n ig e o n tw ik k e lin g s la n d e n d ie a a n d a c h t b e s te d e n a a n h e t p r o b le e m , h e e f t a lle te rm in a to rte c h n o lo g ie ë n v e r­ b o d e n o p h a a r g ro n d g e b ie d e n is u i te r s t v o o r z i c h ti g in haar r e la tie s m et b io te c h b e d rijv e n . D o o r d e e n o rm e o m v a n g v an de n o ­ d ig e g e ïn v e s te e r d e k a p ita le n is h e t v o o r d e d e r d e w e r e l d o n m o g e lijk o m z e lf d e e l te n e m e n a a n d e z e o n tw ik k e ­ lin g e n e n k u n n e n z e n ie t v e e l a n d e rs d a n a fw a c h te n e n h o ­ p e n d a t d e sc h a d e b e p e rk t b lijft. D e c o n s ta n te fu s ie s b in n e n d e b io te c h s e c to r d ie ­ n e n o m v o ld o e n d e k a p ita a lv o l u m e s te v e r z a m e le n o m z o d o e n d e m e g a -in v e s te rin g e n m o g e lijk te m a k e n .

Z o a ls d e k a a r te n n u lig g e n z ie t h e t e r n a a r u it d a t e n k e le -q u a s i- m o n o p o lis te n d e w e ­ r e ld m a r k te n o n d e r e lk a a r z u lle n v e rd e le n m e t a lle g e ­ v o lg e n v a n d ie n . D e z e e v o ­ lu tie w o r d t in d e p r a k tijk d o o rg ev o e rd d o o r h et o p ­ d rin g e n v a n e e n o p m a a t g e ­ s n e d e n w e tg e v in g .

D eze w e tg e v in g w o rd t e c h te r o n t­ w o rp e n b in n e n e e n b e p e rk ­ te r k a d e r d a n d a t w a a rv o o r z e z a l g e ld e n . M e n h a a lt v o o rb e e ld e n a a n u it d e m e -

d is c h e s e c to r o m d e z e te re c h tv a a rd ig e n o f m e n p ro ­ b e e r t d e b e v o lk in g w ijs te m a k e n d a t m en h e t h o n g e rp ro b le e m u it d e w e re ld zal h e lp e n .

D it is s le c h ts re th o r ie k , d ie ja m m e r g e ­ n o e g v a a k g e lo o f d w o r d t, te r re c h tv a a rd ig in g v a n e e n b e ­ w u s te p o litie k v a n m u ltin a ­ tio n a ls e n h u n n e o lib e ra le s tr o m a n n e n o m d e e c o n o m i­ sc h e h e g e m o n ie v a n w e s ­ te r s e b e d rijv e n te b e s te n d i­ g e n . D e w e tg e v in g z a l e e n ­ m a a l d o o r g e v o e r d e e n g r o te im p a c t o p d e in te r n a tio n a le h a n d e ls re la tie s en -v e rh o u d in g e n b lijk e n te h e b b e n .

M a a r o p d it o g e n b lik z ijn d e b io te c h b e d rijv e n e v e n a fg e ­ re m d in h u n o p m a r s . D e w e e r s ta n d in E u ro p a v a n g ro e n e n e n c o n s u m e n te n b e w e g in g e n , d e e ls g e b a ­ s e e r d o p e e n s e n tim e n te le a fk e e r, d e e ls o p e e n g e z o n d w a n tro u w e n , h e e ft e r re e d s v o o r g e z o rg d d a t b e d rijv e n m in d e r h a p p ig z ijn o m G G O ’s t e v e r w e r k e n i n h u n p ro d u c te n . D e s o m s h e ftig e re a c tie s v a n d e E u ro p e s e b e ­ v o lk in g z o rg d e n voor w e n k b r a u w g e f r o n s in a n ­ d e re w e re ld d e le n . J a p a n , A u s tra lië e n v è le a n d e r e la n ­ d e n d ie o p h e t p u n t s to n d e n o m G G O ’s z o n d e r m e e r t o e te la te n w a c h te n e v e n a f. D e v e rn ie tig in g v a n p r o e f v e ld e n d o o r m ilie u a c tiv is te n w e e r­ h o u d t b e d rijv e n v an v e rd e re p ro e fn e m in g e n e n h e t a lg e ­ m e n e w a n tro u w e n te g e n o v e r F r a n k e n s te in v o e d s e l la a t z e lf s d e g r o o ts te v o o r s ta n ­ d e rs , in c a s u d e V S , n ie t o n -

Potztak

Ik dacht waarom niet laat ik ook eens wat ontoereikende gedachten dichten, aan het blad en acht en een halve lezers toevertrouwen.

Ik zou bijvoorbeeld mijn Grote Liefde kunnen bezingen -in kapitalen uiteraardware het niet dat ik sinds lang op kleine liefdes ben overgestapt.

Het is ook altijd genieten met genitaliën.

Mijmeren over marmeren borsten getover met lul en kut Of wat dachten jullie liefste lezers van existentieel gezucht vals sentiment onversneden dramatiek?

Geef toe voor woorden als illusie medelijden, of hoho kwellen martelen sterven zou je toch de lente willen missen.

Ik word tegenwoordig van al die woorden zo kort a demig Ik zou het willen hebben over mijn keukentafel en haar tafelpoot die ietsje lager komt dan de andere drie.

Gustav b e ro e rd . In d e e e rs te p la a ts o m d a t v a n s o m m ig e te e lte n d e o o g s te n o n v e rk o o p b a a r g e w o r d e n z ijn . S o y a , k a ­ to e n , g r a a n z ijn in d e V S te ­ g e n w o o rd ig v o o r h e t g r o o t­ s te d e e l g e n e tis c h g e m a n ip u ­ le e rd .

D e b e la n g r ijk s te h a n d e ls p a rtn e r, d e E U , v e r­ le e n t e c h te r g e e n to e s te m ­ m in g o m d e z e in te v o e re n .

G e w a a rs c h u w d d o o r h e t b u i­ te n la n d s e p ro te s t b e g in n e n o o k b in n e n d e V S m e e r e n m e e r s te m m e n te k lin k e n d ie to t v o o r z ic h tig h e id a a n ­ m a n e n w a a r d o o r o o k d e b in n e n la n d s e m a rk te n de b io te c h p ro d u c te n ie ts m in ­ d e r e n th o u s ia s t v e rw e lk o ­ m e n . M a a r o f h e t p r o t e s t in s ta a t zal z ijn om de b io te c h s e c to r e e n n ie u w e r ic h tin g u it te s tu r e n is e e n o p e n v raa g .

D e r e d a c tie

17de jaargang - nummer 3 - 1 8 november 1999

De Moeial

De Moeial

In het kader van Europeaniserende universiteiten, steeds hogere golven van optimalisatie, rationalisatie, herstructurering, budgettaire probleem­ velden en wat nog allemaal voor rare monsters, brengt Ignacio Ramonet, hoofdredacteur van het Franse analysemaandblad Le Monde Diplomatique, een boek uit. ‘Globalisering en chaos’, heet het schrijfsel waarin Ramonet de knieval van de politici ten voordele van de financiële wereld beschrijft.

Er heerst een wereldwijde chaos, en Ramonet probeert samenhangen te tonen. Het wegvallen van de obstakels voor de markt komt tot nu toe vooral een kleine groep, ten goede, het onrecht wordt meer dan ooit gedoogd en de ongelijkheden blijven toenemen.

Het analysewerk wordt door de recensenten op gejuich ontvangen, vergeleken met het Communistisch Manifest en met de rapporten vande Club van Rome. Een uitstekende aanleiding, vonden wij zo, om eens te ontbijten met Ignacio, en het één en ander te bespreken.

I &

A / - A &

e M oeial (h ie rn a DM ): U b e sch rijft een w ereld m et m achteloze politici, die h u n m a c h t u itein d elijk aan h e t In te rn a tio n a a l M o n e ta ir F o n d s (h ie rn a IM F ) en a n d e re financiële m ac h te n h e b b e n afg estaan . W aaro m is d e w ereld d a a r ingetu in d ? E n n iet alleen in h e t W esten. Van Delhi to t K a m p a la zijn velen e rv a n o v e rtu ig d d a t h e t IM F h e t b ij h e t rechte ein d heeft.

I.R .: ‘Natuurlijk, m aar dat is om dat e r een ideologisch even­ wicht is ontstaan dat bijna geen tegenstand m eer ondervindt. Na de Val van de Berlijnse M uur heeft alles w at m aar enigszins kritisch was o f naar links neigde, tot en m et de sociaal-democratie, een verpletterende ideologische nederlaag geleden.

Een tweede fenomeen is dat de politici zich schuldgevoelens hebben laten aanpraten door de econom ische m achthebbers: Om dat ze de inflatie niet aanpakten, o f omdat hun beleid de werk­ loosheid aanwakkerde...De politici kregen alle schuld in de schoe­ nen geschoven, en raakten ervan overtuigd dat ze hun handen m aar beter van econom ische aangelegenheden konden afhou­ den. ‘

D

D M : I n E u ro p a is bijvo o rb eeld d e m o n eta ire soevereniteit opgeheven.

I.R .: ‘Precies. Ik ben niet tegen het principe van een eenheids­ m unt, m aar het is onloochenbaar dat m en de politici en dus de burgers daarmee hun recht om tussenbeide te kom en in econo­ m ische aangelegenheden, heeft ontnom en.’

D M : De m o n eta ire p olitiek is e c h te r m a a r één elem ent.

I.R .: ‘Ja. De internationale instanties, zoals het IMF, gaan ervan uit dat economie niet ideologisch is, m aar technisch, met struc­ turele vereisten die voor alle landen hetzelfde z ij n .4 D M : Z o a ls: de o v e rh e id m a g n ie t te veel k o s te n , h e t b e g ro tin g ste k o rt m ag n iet te g ro o t zijn...

I.R .: ‘A lle politici hebben die principes om arm d, linkse om dat ze ideologisch verslagen waren, en rechtse, om dat ze na de val van het comm unism e zonder m eer ook in een crisis verkeer­ den.’

I 0

&

-A M

D M : D us links en rech ts z ijn verd w en en en verv an g en d o o r h e t lib eralism e voor ied ereen ?

I.R .: ‘De triom f van het liberalisme, zeker. Het liberale liedje wordt unisono door iedereen gezongen, van rechts tot links. Dat is niet onbegrijpelijk, vind ik. Het kost onder de huidige om ­ standigheden veel m oeite om een sam enhangende oppositietheorie te ontwikkelen.’

DM : H e t feit d a t n e t d e m ac h th e b b ers in deze chaos een com ­ fo rta b el leven k u n n e n leiden, v era n tw o o rd e lijk v o o r h e t o n t­ b rek e n v an een d ra a g k ra c h tig e op p o sitiestro m in g ?

IR : ‘Ach. Er w ordt de nieuw e spelers van de internationale geopolitiek niets in de weg gelegd in de huidige situatie van globale wanorde. De grote financiële groepen kunnen vrij hun gang gaan, de grenzen vallen weg, de wisselkoersen worden uit­ geschakeld. De grote industriële groepen kunnen fuseren, o f her en der zonder dat de nationale regering wat dan ook kan begin­ nen, een fabriek sluiten. De grote mediagroepen gaan en staan waar ze willen. O p politiek niveau komt de chaos vooral de VS ten goede, die als enige land een dom inante rol blijven spelen.’

D M : M a a r d e ch ao s is n iet p ersé negatief, b ijv o o rb eeld de n g o ’s k u n n e n toch veel v rije r h a n d e le n d a n v ro eg er?

IR : ‘Natuurlijk. O p zich is er niets tegen mondialisering, het is een nobel ideaal. M aar we integreren de planeet niet, we inte­ greren drie polen: Noord-Am erika, west-Europa en Japan. Daar zit de rijkdom, en elke dag meer. Hoe sterker die polen worden, hoe m eer ze in staat zijn te domineren. Vele landen komen op­ nieuw in een koloniale situatie terecht, waarbij ze door grote financiële groepen gecontroleerd worden: oliemaatschappijen, m ijnbouwconcems, de m ediagroepen... Zij verdelen het land.’

D M : Is d a t goed voor d e bevolking?

I.R .: ‘Natuurlijk niet. De bevolking heeft behoefte aan steden, m aar de vrije markt zal die niet bouwen. Scholen en ziekenhui­ zen zal de vrije markt enkel voor de rijken construeren.’

0

A

/&

r

DM : De v rije m a rk t h o lt d e d em o cratieën d u s u it, w a a rd o o r de o verheden w ereldw ijd m in d e r sla g k ra c h t h ebben om be­ lan g rijk e inv esterin g en te doen. Z ullen d e g rote b ed rijv en m e tte rtijd d e in fra stru c tu u rw e rk e n niet op zich nem en?

I.R .:' Ze doen het niet en ze zullen het ook niet doen. Ze willen de wereld veroveren, opkopen. Sommigen hebben al m eer fi­ nanciële middelen dan vele landen, ze hebben mensen in dienst, hun bevolking, ze hebben vliegvelden, sattelieten, ze installeren hun legertjes.’

DM : Hoe ziet u m ondiaal gesproken d e m ogelijkheid om paal en p e rk te stellen a a n d e to en em en d e invloed v a n de fin a n ­ ciële w ereld?

I.R .: ‘Er is een grote nood aan regelgeving. Reglementering die speculatie tegengaat en die de arm sten ten goede kom t, door bijvoorbeeld met een belasting een ontwikkelingsfonds te spij­ zen.’

D M : E n d e sch u ld van d e d e rd e w ereldlanden?

I.R .: ‘De schuldenlast van de derde wereld is grotendeels on­ rechtvaardig. W at wij aan het zuiden verkopen, w ordt steeds duurder en m inder bruikbaar. Wat het zuiden aan ons verkoopt wordt daarentegen steeds goedkoper. Ondertussen doen we, door bijvoorbeeld het verkopen van ouderw etse telefoonsystemen, alsof we het zuiden een dienst bewijzen. Door handel te drijven, helpen we hen in hun ontwikkeling, luidt het dan.’

DM : O ntw ikkelingslanden k u n n e n n iet tegelijk h u n in tresten b etalen en in vesteren in ontw ikkeling.

I.R .: ‘Zelf de wereldbank en Clinton beginnen dit te beseffen!

Equador heeft vorige week bekend zijn schuld niet te zullen be­ talen. Als alle landen tegelijk zeggen dat ze niet zullen betalen, m oet er wel onderhandeld worden, anders zijn alle banken fail­ liet.’

Jacqueline BOUVIER Uw Franse Verslaggeefster (Résistance Globale)

U kan op beide oren slapen... ...32 december is volkomen veilig O nze tijdsrekening is fout. C hristus is geboren, als hij al geb o ren is, in 33 o f 34 vo o r C hristus. H et N ieuw e M IsL LE N N IU M is dus al begonnen in 1967 o f 1966. H et M IL L E N N IU M is dus begonnen m et 1968! H elp! G ods w egen zijn ondoorgrondelijk...

H et nieu w e nakende M IL L E N N IU M dat w e m is­ schien nooit m eer gaan m eem aken! G od w eet w elke duistere hand boven ons hoofd hangt! W at een cir­ cus, w at een geroep, gebrul, getier, geplan, geflip, gedruk, g e g ad g e tte e r e n g eco m m ercia lise er vo o r w at? We vieren o n ze eigen tijdrekening en w e zullen feesten, w e gaan onze eigen geschapen dierbare vloek vieren: de Tijd! F eestw aanzin in h et duizendste k w a­ draat. En w e w orden degelijk voorbereid. M aanden w aarin overal kopen en o psm ukken en plannen en zeveren de klok slaat o m v rolijk te feesten. En dan w eken voortgesleep van vreetpartij n aar zuipfestijn naar lulkoektom ooi naar w eer de volgende lethar­

De Moeial

1 7de jaargang - nummer 3 - 1 8 november 1999

gie. Wij die w illen dat het leven en de w ereld één feest zijn, een vrolijk, licht, vriendschappelijk, warm en gezellig sam enzijn in de donkere, donkere w in­ ter... En nog eens duizend ja re n zijn voorbijgegaan.

Wat een overdonderend besef! W at heeft de m ens­ heid al niet gedaan om trots op te zijn! N et zoals onze levens nu voortschrijden dag na dag zonder het gevoel van o p h ef en verw ezenlijking m éér dan een h a lf procent van ons leven te voelen, is de m ensheid voortgeschreden. A llen w erden wij ergens in de loop der m ensheid ter aarde gew orpen en bleven daar genageld...H et einde, het is altijd nakend en nooit in zicht. N aakt daar nu geen nieuw M illennium , en gaan wij dan even geloven dat het einde in zicht is en alles nog eens voor de laatste m aal verpletterend, over­ donderend, flitsend en flashend tot het uiterste hele­ m aal volledig eindelijk voor eens en altijd m eem a­ ken?

5

De Moeial

De lauwe oorlog ben tien ja a r geleden de sche balans op lange termijn altijd ge­ koude o o rlo g aan zijn paard m et verhoogde activiteit op einde kwam, kwam er te­ vlak van bewapening. H ier komt het probleem van de proliferatie de kop vens een einde aan het evenwicht op steken. van de afschrikking. Hoe precair het bipolaire evenwicht ook was, het droeg tevens een grote stabi­ liserende werking in zich. De in­ ternationale en interstaatse ver­ houdin g en ko n d en n a m elijk Proliferatie is op zich een diepgaand steeds worden getoetst aan dit proces dat verspreiding van kennis en om nipresent model. Nu deze know-how com bineert met de daad­ tweedeling ontbreekt, is tevens de werkelijke wil tot het ontwikkelen en sussende kracht van die zeker­ evt. gebruiken van onconventionele heid verdwenen. Wat ons nog rest wapens. De gangbare techniek om is onzekerheid. Schuiven we op proliferatie tegen te gaan is via ver­ naar een omnipolaire wereld o f dragen staten aan te sporen zichzelf wordt het weer een bipolaire, type het g e b ru ik van o n co n v en tio n ele wapens te ontzeggen. Een nieuw stra­ VS & Friends vs. A ll the Rest.

r

O f er in deze fabriek daadwerkelijk chem ische w apens w erden aange­ m aakt is bij dit vraagstuk m inder re­ levant. W aar het om draait is dat het recht in eigen handen wordt genomen alvorens het conventioneel recht zijn

offer van worden zeker geen stim u­ lans om zelf dit verdrag te onderte­ kenen.

“De toestand is hopeloos, doch niet ernstig.”

Naar aanleiding van de verw erping door de Am erikaanse Senaat van het verdrag voor stopzetting van kern­ proeven (CTBT-verdrag),werd e r in de hele wereld bezorgd gereageerd.

De im plicaties van deze afw ijzing kunnen zonder twijfel verstrekkend zijn als signaal naar andere al dan niet aspirant-kemmogendheden. Wanneer de Am erikaanse defensiestrategen op een ontm oeting m et hun Russische collega’s daarbij aankondigen dat zij een wijziging w ilden bekom en van het in 1972 gesloten antikem w apenv e rd r a g (A B M : A n ti-B a llis tic M issile) deed dit de wenkbrauw en nog verder fronsen. In het ABM w ordt nam elijk bepaald dat staten geen programma m ogen ontwikkelen met de bedoeling vijandige raketten neer te halen, omdat zulks tot een ket­ tingreactie zou leiden. Rusland rea­ geerde voorspelbaar teleurgesteld, het doem scenario van een koude oorlog indachtig. Prom pt pasten zij hun Strategische Doctrine aan. Voortaan hangen ook zij de First-U se Doctrine aan, het recht als eerste een kernw a­ pen te gebruiken.

Deze veelzeggende gebeurtenissen van de voorbije m aand vormen een mooie aanleiding om te onderzoeken w aar deze w ereld naartoe vaart, wie er aan het roer staat (als er al iemand staat) en w ie e r daarbij overboord w ordt gegooid.

tegisch concept dat echter door onze broeders A m erikanen is uitgebroed

forum kan krijgen. Als we de rede­ nering die hier gehanteerd wordt zou­ den doortrekken naar andere situaties zouden we meteen de halve wereld kunnen platsmijten. Imm ers, India en Pakistan die met getrokken zwaar­ den tegenover elkaar stonden/staan om trent Kashm ir lieten er geen van beide twijfel over bestaan dat zij over de mogelijkheid beschikten kernwa­ pens in te zetten. Ook het comm u­ nistische Noord-Korea blijkt ondanks

Internationale organisaties

gigantische hongersnoden toch nog over de nodige fondsen te beschik­ ken om een program m a op poten te zetten. En de lijst is zoals u wel weet nog veel uitgebreider.

Hoewel er nog m aar tien jaa r zijn verstre­ ken sinds het symbo­ lische einde van de E en rakettenschild zou de drem pel koude oorlog nl. het a c tie f te interveniëren sterk verlagen. n e e rh a le n van de Berlijnse muur, is het wereldbeeld al danig voordat ze een werkelijk gevaar kun­ veranderd. Bij gebrek aan een even­ nen betekenen. Het bom bardement waardig opponent vormen de VS van­ daag de enige wereldm acht die deze van de farm aceutische installatie in naam waardig is. Vanuit deze com ­ S o e d a n w a s h ie r v a n e e n ty p e fortabele positie hebben zij ook de rol voorbeeld. Dit soort acties is in te­ van politiem acht van de w ereld op g e n sp ra a k m et het in tern atio n aal zich genomen. Daarbij worden dik­ recht gezien: l°)een internationaal w ijls ondoordachte, zelfs arrogante m andaat ontbreekt, 2°) binnen het beslissingen genom en die ertoe lei­ grondgebied de soevereine staat het den dat nieuwe allianties kunnen ge­ m onopolie van geweld heeft en 3°) vorm d worden. O p dit m om ent kun­ ook het recht op zelfverdediging hier niet kan ingeroepen worden omdat nen we nog niet veel m eer doen dan over een reactie op een aanval hier koffiedik kijken, doch enige trends geen sprake kan zijn. beginnen zich reeds a f te tekenen. Zo gaan verschuivingen in de strategi­

Geconfronteerd m et dit gedrag blij­ ven andere staten natuurlijk niet on­ verschillig. Door arbitraire acties van dit kaliber worden staten die anders mogelijk zouden willen helpen bij het u itb o u w e n v an e e n v re d e v o lle wereldstructuur in het defensief ge­ dwongen en om gevorm d tot -nu on­ vrijwillige- vijanden. Wat immers als zij aan de beurt zijn ? In decem ber 1998 lanceerde de toenm alige pre­ m ier Prim akov de oproep tot het uit­ bouwen van de strategische driehoek Rusland-China-India. Ofschoon we daar nog ver van af staan is dit toch een weinig bem oedigende gebeurte­ nis.

6

Een bijzondere vermelding in het he­ dendaagse spelletje stratego verdient de Volksrepubliek China. Vele wes­ terse ogen richten immers naar deze “coming man” van de internationale politiek. De mogelijkheid is immers niet denkbeeldig dat zij de rol die vroeger door de USSR werd ingeno­ men zullen ovemem en. Veel zal af­ hangen van hoe de relaties m et het

D e A m erik aan se p lannen om het ABM aan te passen waren nu voor China de gelegenheid om zelf aan te kondigen dat zij op hun beurt het ei­ gen kemarsenaal zullen uitbreiden.

De volgende stap in de vicieuse cir­ kel is gezet.

behelst het “counter proliferation” .

M en anticipeert op proliferatie en verhindert ze voor ze plaats kan heb­ ben. Situaties die men aldus als be­ dreigend voor de natie beschouw t w orden in de kiem gesm oord nog

T he New W orld O rder

Het gele g evaar ?

kort na het uitlekken van geruchten over infiltratie van Chinese spionnen in het W itte Huis en in Los Alamos zijn operaties in Joegoslavië. In het gezaghebbende tijdschrift Defense & Foreign Affairs werd onom wonden gesteld dat deze operaties hoofdza­ kelijk tot doel hadden dit potentieel wereldschandaal te voorkomen. In oorlogstijd kan m en n am elijk be­ z w aarlijk het reg e rin g sh o o fd van dienst bekritiseren uit schrik het land te verdelen. In een situatie waar ie­ dereen als één m an achter “de m en­ sen in de frontlinie” dient te staan is dit allerm inst gewenst.

In hoeverre u, kritische lezer deze redenering volgt is uw zaak, de mate waarin u in de goede trouw van de VS bij het ongelukkige bom barde­ m ent van de Chinese am bassade ge­ looft ook.

W anneer een land als de VS, dat al veel verder staat wat betreft het ont­ wikkelen van kernw apens dan nog eens het C TBT verdrag afwijst is dit voor staten die hier mogelijks slacht-

Westen (lees VS) zich ontwikkelen.

R ecen te b e ric h te n vorm en ech ter geen reden tot optimisme. Het spierb allenvertoon om trent d e kw estie Taiwan is veelzeggend genoeg om de situatie te schetsen.

Toen president C linton gedurende zijn bezoek aan China midden vorig jaa r weigerde het concept van strate­ gische integriteit van China met Tai­ wan te steunen, kwam dit neer op het aanvaarden van de koers die m en in Beijing wil varen. Hij g af hierm ee in feite stilzwijgende toestemming om te trachten Taiwan gewapenderhand te incorporeren. De houding van A m erika die hierdoor zijn verant­ woordelijkheid ontloopt hebben hier­ door alleszins in Japan en Korea se­ rieuze vragen doen rijzen. Dat de kas voor de electorale campagne van de dem ocratische partij en presidents­ kandidaat C lin to n heim elijk werd gespekt door illegale Chinese fond­ sen zal hopelijk geen voetnoot in de geschiedenis blijven.

M eer recentelijk startte de NAVO

H oe de internationale organisaties om gaan met de zich snel wijzigende verhoudingen is een ander vraagstuk w aar geen eenduidig antw oord op valt te formuleren. De VN is met het millenniumforum en ettelijke andere initiatieven het pad van de hervor­ ming ingeslagen. Toch zien we dat in d e V eilig h eid sraad h e t V etorecht vooral gebruikt wordt als instrument om nationale belangen te behartigen.

Internationale “Vrede en Veiligheid” worden hier enkel nog als losse ter­ m en ter legitim atie van buitenlandse militaire interventies gebruikt. O p die m anier w ordt de “ o rg an isatie der hoop in bange dagen” geprostitueerd.

Wat men op deze m anier doet is de wil van de organisatie om buigen om zo hun autoriteit te verwerven. Dit is niet zom aar een gratuite bewering, de aanval op Joegoslavië die de VN voor een voldongen feit stelde illus­ treert dit m eer dan voldoende. Het fiat in de veiligheidsraad was nam e­ lijk nog niet bekomen. Een ander voorbeeld is de wel erg ruim e inter­ pretatie van het wapenembargo t.o.v.

Joegoslavië. Dit werd door de NAVO vlotjes geïnterpreteerd en uitgebreid tot een algeheel olie-em bargo. Wat in d ien R u ssisch e tan k e rs zouden trachten olie te leveren ?

H etgeen h ier gebeurt kom t net als bovenverm eld fenom een van “coun­ ter prolifiration” neer op pure eigen­ richting. Indien de VS daarbij daad­ werkelijk een rakettenschild zou ont­ w ikkelen, iets w aar we gelukkig nog ver vanaf staan, zou de drempel op deze m anier in te grijpen nog sterk verlagen. M en hoeft geen schrik meer te hebben van retaliatie, wat arrogan­ tie bevordert.

H et V N -H an d v est d ien t dringend geherw aardeerd. Het is geen vodje papier waarnaar verwezen m ag wor­ den als het past. Wat mij persoonlijk met verstomm ing slaat is het gemak waarmee dit heden ten dage gebeurt.

17de jaargang - nummer 3 - 1 8 november 1999

De Moeial

De Moeial

VUB verzet zinnen Wat is dat voor iets, een zinnekel Het w oord is een verbastering van de ri­ vier de Zenne, en betekent hetzelfd e' als Ketje, een Brussels straatjochie.

D e in itia tie f n e m e rs (w a a ro n d e r scenograaf Jean-Claude D e Bem els) kozen door deze naam geving bewust voor de Brusselse verscheidenheid, want de zinnekes verstoppen hun ge­ m engde achtergronden niet, integen­ deel, ze zijn e r juist fier op.

D eze houding zal doorheen de ganse paradestoet (w ant dat w ordt het, een Brusselse artistiek verantwoorde c a rn a v a le s k e c a v a lc a d e ) d o o r­ s c h e m e re n . I m ­ m ers, elke B russe­ laar, van welke af­ kom st ook, w ordt u itg e n o d ig d o m deel te nem en aan de optocht. Vanuit v ijf verschillen d e plaatsen in Brussel w ordt e r dan naar h e t s ta d sc e n tru m afgezakt om te ont­ aarden in een waar volksfeest.

De V U B en de U L B s ta k e n d e koppen bij m ekaar en b e s lo te n aan deze stoet deel te nem en. M et de V erhaegenoptocht in het achterhoofd o p tee rd e n en k e le lucide geesten voor e e n p ra a lw a g e n .

V o o rw aa rd e w as w el da t de p ra a l­ w agen ecologisch v e ra n tw o o r d zal z ijn , d u s g e e n v e rb r a n d in g s -

gassen. Zoals je uit bijgaande teke­ ning zal kunnen opm aken is hier ter­ dege rekening m ee gehouden.

E e n g e z a m e n lijk p r o je c t van de VUB en dg U LB .

Osw ald Kuijken (kent u de familie Kuijken nog niet?), leidt momenteel één van de creatieve ateliers (modeltekenen) aan de VUB. Die worden elk jaar georganiseerd door de Dienst Kuituur van de VUB. Hij werd door Rita Hebbelinck van deze dienst aan­ gezocht om de gezam enlijke deel­ n a m e v a n U L B -V U B aan de Zinnekesparade te bedenken. En het idee dat aan zijn brein ontsproot le­ verde een even eigenaardig als gran­ dioos project op.

E en k o rte besch rijv in g

Het is de bedoeling van de kunste­ naar om hier nog niet in detail op in te gaan. Hij wil de ruim te laten aan de technici om zelf op een creatieve m anier m et oplossingen voor de dag te komen. Het spreekt immers voor zich dat dit een moeilijk karwei wordt w aar heel wat know how voor vereist is. Daarom doet hij hier de oproep aan geïnteresseerden om contact op te nemen met de Dienst Kuituur. Aar­ zel dus niet. Kan je overw eg met electronische circuits, rotors, aandrij­ vingen o f rookmachines? Dan is dit wat voor jou. Ook studentenkringen, technische diensten en wetenschap­ pelijke onderzoeksdiensten worden uitgenodigd hun bijdrage te leveren.

O ok ideeën omtrent kostuums, m u­ ziek en alles wat nog voor sfeer kan zorgen zijn van harte welkom.

In d ie n u geïn teresseerd b e n t k a n u co n ta c t o p n em en m et Dienst K ui­ t u u r in g e b o u w Y ’ n a a s t h e t K u ltu u rK affee. V ragen n a a r R ita H ebbelinck of F ra n k Van Dessel, tel 0 2/629 30 87 P le in la a n 2, 1050 BX L. E -m ail: rh eb b eli@ vub.ac.be

heeft duidelijk gemaakt dat de lidsta­ ten hun zeggingschap terugvorderen.

O orlog is namelijk in wezen niets an­ ders dan de voortzetting van de poli­ tiek. Zich in zulk een avontuur stor­ ten vereist dan ook een politieke b e­ slissing waarin elk van de lidstaten soeverein beslist o f zij willen m ee­ doen. Volgens de Gentse professor Rik Coolsaet is het mogelijk dat de alliantie zich in de toekom st dan ook zou beperken tot die van filiaalhouder van een m ilitaire superm arkt waar lidstaten kunnen gaan shoppen wan­ neer zij m ilitair materieel nodig heb­ ben.

deeld. Hoewel we op het vlak van veiligheid richting consensus uitgaan, is die qua defensie nog ver te zoe­ ken. De functie en toekom stige rol van Javier Solana alias “m onsieur PESC (politique extérieure et sécurité com m une)” en nu ook SecretarisGeneraal van de WEU, als het gezicht van het bu iten lan d se v e ilig h eid s­ beleid van de Unie, is ook nog troe­ bel. We kunnen enkel hopen dat op een dag de U nie sterk genoeg in de schoenen zal staan om vanonder de vleugels van de VS vandaan te ko­ men en een eigen waardig alternatief te bieden zal hebben. ...Afwachten....

pen als nationale soevereiniteit heb­ ben dan ook niet m eer dezelfde bete­ kenis als vroeger en worden vooral van onder het stof gehaald in tijden van confrontatie. C onflicten zijn voor alle betrokken partijen echter nadelig, sim pelw eg om dat ze geld kosten en vruchtbare econom ische relaties verstoren. Een lose-lose si­ tuatie als het ware. De w eg van de diplom atie is hoe dan ook de meest voordelige. Uiteindelijk zullen ook de staatsm annen aan het roer van deze wereld tot dit b esef moeten komen.

D e tussentijd zouden we m et vol­ gende boutade kunnen samenvatten:

Wat de rol van de EU in heel deze ontwikkeling zal zijn valt nog te be­ zien. In het verdrag van M aastricht is het gemeenschappelijk defensie- en v e ilig h eid sb e le id opgen o m en als tw eede peiler van de Unie. Vooral­ eer dit echter realiteit zal worden zal e r nog veel w ater naar de zee moeten strom en. De meningen omtrent deze kw esties zijn imm ers imm ens ver­

H oop o f W anhoop ?

Technische realisatie Om eventuele technische genieën nog wat aan te porren: G e krijgt tiendui­ zend frank (Belgische) wanneer uw realisatie op basis van bovenstaande beschrijving door een jury geselec­ teerd wordt. Daarna zal de wagen d o o r w elw illende handen gestalte krijgen en - hopelijk - op 27 mei 2000 zijn eerste rit m ak en...

Om zo nauw mogelijk aan te sluiten bij de jaarlijkse traditionele optocht die door de studentikoze gem een­ schap van de beide universiteiten ge­ organiseerd w ordt opteerde Oswald Kuijken voor een praalwagen. Die zou dan ook tijdens de St.-Vé stoet kunnen ingezet worden. Het is trou­ wens een unieke gelegenheid voor de beide studentengem eenschappen om samen een project te realiseren. En trouw ens niet enkel d e studenten­ gem eenschappen ... Is de tijd niet rijp om ook eens over de grenzen van de vakjes heen (student, assistant, technicus, professor, historicus, inge­ nieur, jurist, blablabla) samen aan een project te werken?

De H O M O (de werknaam voor de praalwagen) heeft vier cylinders die via een trukas, een versnellingsbak en een differentiaal de achterwielen aan­ drijven. Hij w ordt bestuurd door één persoon, m et dezelfde instrumenten als een auto (stuur etc.). De vier cylinders vormen de motor. Is een “ z u ig e r” b o v en aan g ek o m en dan gaan er één tot vier m ensen op staan, om deze te doen zakken. H et aantal

W aar vroeger het Verenigd Konink­ rijk nog als m atigende invloed naar voren kwam worden w e nu gecon­ fronteerd m et een Tony Blair die in het kielzog van de VS diens beslis­ singen slaafs navolgt.

D e NAVO die hierboven al een aan­ tal keer is verm eld verkeert zelf ook in een transitiefase. Hoewel zij op­ gevat is als een dëfensieorganisatie d ie in g e v a l v an c o n flic t m et de S o v je tu n ie een o n m id d e llijk ant­ w oord kon bieden, wordt zij nu ge­ c o n fro n teerd m et een strategische om geving die compleet veranderd is.

Het belang van het militaire is sterk opgeschoven in de richting van het p o litie k e . H e t b e slu itv o rin in g sm ec h a n ism e d a t deze organisatie h a n teert kom t dan ook totaal niet m eer overeen m et de actuele noden.

De lidstaten hebben namelijk een deel van hun soevereine beslissingsmacht afgestaan aan d e NAVO, die indien n odig on m id d ellijk m oest kunnen reageren. D e oo rlo g o m K osovo

De Moeial

wordt bepaald door de “gaspedaal” van d e c h a u ffe u r, v ia een L ED scherm o f een ander comm unicatie­ systeem. Deze mensen blijven staan tot de zuiger helemaal beneden zit, en wippen dan op een vaste zitbank die los staat van de zuiger. Op dit og enblik is e r al lang een tw eede cylinder geactiveerd, door het ge­ wicht van de personen die zich daarop bevinden. Enzovoort.

Elk signaal om op de vloer van de zuiger op te staan wordt begeleid door een trommelslag, en er is eventueel ook een rookm achine aan boord die voor de u itlaat zorgt. D ankzij de versnellingsbak kan de motor ook sta­ tionair draaien.

Tanken betekent een stop aan een eeto f drankgelegenheid. Zijn de m en­ sen te m oe van dit opstaan en gaan zitten, dan worden zij vervangen: een ‘vidange’.

17de jaargang - nummer 3 - 1 8 november 1999

Is het dan zo erg gesteld met deze wereld ? Al bij al moeten we de to­ tale apocalyps nog even uitstellen.

De globalisatie en econom ische in­ terdependentie tussen staten is enorm g e g ro e id .

D e c o m m u n ic a tie ­ technologie vormt ons allemaal enigsinds om tot wereldburgers. Begrip­

“De toestand is hopeloos, doch niet ernstig.”

EDC Met dank aan Kurt Laforce voor zijn verhelderende m edewerking.

7

De Moeial

Fred Van Hove improviseert het nieuwe millennium in “Het Nieuwe Millennium In... ” Onder deze titel heeft het Gemeenschapscentrum Elzenh o f een reeks ongewone concerten geprogrammeerd, waarin telkens op een o f andere manier muzikale muren worden doorbroken.

“Het Elzenhof brengt in zijn programmatie dit ja a r niet alleen een Godvader van de improvisatie in België, maar ook een staalkaart van de jongste lichting van musici, die op hun eigen manier creatief met muziek omgaan. O f het dan over jazz, rock o f klassiek gaat, doet er niet toe. En als deze musici overgaan tot het spelen van bestaande werken, dan wordt hun spelen door de improvisatiea ttitu d e b eïn vlo ed . ” a ld u s het programmaboekje.

Op donderdag 25 november is het de beurt aan “Godvader ” Fred Van Hove, die solo, aan de piano een volledige avond geïmproviseerde muziek zal bren­ gen.

Brusselse Conservatorium (3 a p ril 2000) en in de prestigieuze reeks “C ham ber-Jazz” in de Singel te Antwerpen (16 m a a rt 2000 met het Pistri-ensem ble).

Bovendien is het duidelijk dat de man op m uzikaal gebied nog lang niet uitverteld is.

Vanuit een zeer kritische houding t.o.v. jazz- en geïmproviseerde muziek, baant hij nog steeds zijn eigen weg.

Reeds in het begin van zijn carrière ervoer hij de strakke struc­ tuur en het vastgelegde harm onische verloop van de jazz als een

H oew el Van H ove inderdaad aan d e wieg heeft gestaan van de vrije im provisatie in België én in het buitenland, hoewel hij zijn m uzikale kennis doorgeeft aan de jongere ge­ n e ra tie (in o .a. he t C o n se rv a to riu m van Rijsel), en hoewel hij al geruim e tijd zilveren s la p e n h e e ft, h o o r ik n ie t g r a a g d a t gegodvader-van-de-im provisatie.

Het lijkt wel alsof de A ntw erpenaar inm id­ dels zijn m uzikale zegje heeft gedaan en nu nog w at na-geniet van zijn opgebouwde faam.

N iets is m inder waar.

In 1973 richtte hij W.I.M. op (Werkgroep Improviserende M u­ sici) om geïm proviseerde muziek te stimuleren, concerten en festivals te organiseren, cursussen te geven en publicaties, C D ’s en platen uit te geven.

Van Hoves activiteiten omhelzen ook het begeleiden van stomme films o f schrijven voor fanfare, bigband en theater (voor o.a. de Blauwe M aandag Compagnie).

Nu al 25 ja a r organiseert W.I.M. elke zomer het bijzonder inspi­ rerende FREE M USIC festival, dat de laatste jaren plaatsvindt in het Antwerpse Theater Zuidpool. 2 tot 3 dagen lang, komen verschillende vormen van improvisatiemuziek aan bod, gebracht door de meest uiteenlopende ensembles.

Zo zal mij de fabelachtige m uzikale ont­ m oeting in ’98 tussen Van Hove(piano), André G oudbeek (sax, bandoneon). Ivo Van der Borght (percussie) en Am erica’sbest-kept-secret-in-improvisation-music (sax), steeds bijblijven.

Vanuit een volledig vacuüm kw am en klanken tot stand, die door de intense in­ teractie tussen de vier m uzikanten won­ derbare (kam er)m uziek werden. H et mu­ zik ale m ateriaal ontstond te r plekke, richtte de “compositie”, de vorm lag open en w erd toen in het Nu gemodelleerd.

Samen bliezen ze, daar, hun creatie een ziel in en als een Golem begon Het een eigen leven te leiden, nam zelf beslissin­ gen waaraan Zijn bezielers slechts kon­ den gehoorzamen.

Vervolgens, een waanzinnige climax.

En dan, also f het niet anders kon, het einde.

Stefan Wat die opgebouwde faam betreft: voorna­ m elijk in h et buitenland w ordt Van H ove naar waarde geschat, m aar in ons V lakke Landje krijgen zijn initiatieven nog steeds niet de aandacht die ze verdienen. Terwijl hij regelmatig in het buitenland m e t de groten onder uit de jaz z - , im provisatieconcerteert en opnam es m aakt, schroeft m en in België zijn sub­ sidies zonder pardon terug. (Van H ove w as Cultureel A m bassa­ deur van Vlaanderen in 1996 en 1997.)

Toch is er beterschap. Z o staat Van H ove dit seizoen bijvoor­ beeld geprogramm eerd in de reeks “Lundis d ’H ortense” in het

a

é

e

n

Klassieke Muziek Do 18/11 @ S in tM ic h ie lsth e a te r 20u* (400 BEF) Orkest (Koninkl. Filh. Ork. v.

Vlaanderen olv HERREW EGHE) + c e llo (W IS P E L W E Y ): S ib e liu s (V a lse T r is te ), D v o ra k (celloconcerto), Brahm s (sym fonie nr.4) Vrij 19/11 @ S in tM ic h ie lsth e a te r 20u* (600 BEF) Orkest (Nation. Filh. Ork. Hon­ garije) + piano (Z.K OCSIS) Ligeti (L o n ta n o ), L is z t (P ia n o c o n c e rto nr.l), Bartok (2 Images + W onder­ baarlijke M andarijn Suite) Z o 21/11 @ Paleis voor Schone K unsten 9u30: ontbijt, 1 lu concert (250 BE F + gra­ tis ontbijt) viool (R.CA PU CO N ) + piano (J.DU CROS): Ravel (Sonate), Schubert (Fantaisie D934) @ S in tM ic h ie lsth e a te r 15u* (400 BEF) Orkest (Nation. Ork. België olv Y .S IM O N O V ) + v io o l

8

d

beperking. Stelselm atig stapte Van H ove over de bestaande m u­ zikale grenzen heen en kwam tot een muziek met onbelemmerde improvisatiemogelijkheden, een muziek die volgens zijn eigen ideeën verliep en niet m eer volgens het traditionele schem a Van Hove drukt zich trouw ens niet alleen uit m et de piano, ook het kerkorgel en de accordeon zijn trouwe partners geworden.

Niet toevallig liep die m uzikale ontvoogding parallel met de studentenrevoltes van het einde van de jaren zestig. (Immers, de kunstenaar is een ziener!)

æ

(V.SZABADI): Liszt (Prom etheus), Dohnanyi (Concerto nr. 1 voor vioool en orkest), B artok (C oncerto voor Orkest) M a 22/11 @SintM ichielstheater 20u (500 BEF) piano (Andras SCHUFT): Scarlatti (12 sonates), Sm etana (Polkafs), Janacek (Sonate), Chopin(M azurka’s), Bartok (Sonate) Di 23/11 @Conservatorium Brussel 20u* (600 BEF) v io o l (F ra n k P e te r Z im m erm ann) en piano (Christian Zacharias): Ludw ig van Beethoven (sonates voor viool en piano nr. 5,6,7) Do 25/11 @L un ath eater 20 u 3 0 (500B E F) 2 piano’s (Jos Van Imm erseel & Claire Chevallier) D e b u ssy , Infante M a 29/11 @ S i n t- M ic h ie ls th e a te r 2 0 u * (600BEF) orkest (Chamber Orchestra o f Europe olv. Nikolaus Harnoncourt) H aydn (Sym fonie nr. 100), B artok (D ivertim ento), D vorak (Slavische dansen)

Di 30/11 @Conservatorium Brussel 20u* (600 BEF) v io o l (F ra n k P e ter Zim m erm ann) en piano (Christian Zacharias): Ludw ig van Beethoven (sonates voor viool en piano nr. 8,9 (Kreutzer), 10) W o 1/12 @Conservatorium 20u* (500 BEF) orkest (Nationaal Orkest van België) en hoorn (M.-L. Neunecker) Haydn (S y m fo n ie n r.1 0 3 ), M o z art (H o o rn co n certo nr.2), H indem ith (H o o rn c o n c e rto ), M e n d elsso h n B a rth o ld y (S y m fo n ie nr.4 “ Ita li­ aanse”) Do 2/12 @ Koninklijk Circus 20u* (400 BEF) orkest (Orchestre hilharmonique de Liège olv R. Zollman) en viool (Boris B e lk in ) H o n e g g e r (M o u v e m e n t S y m p h o n iq u e n r.3 ), P ro k o fie v (vioolconcerto nr.2). Eigar (Symfo­ nie nr. 3, voltooid door A.Payne) Z a 4/12 @Botanique 20u30 (500 BEF) ihkv E u ro p alia H u n g aria kam erm uziek (E n sem b le M u siq u e s N o u v elles, mmv. Z. Lukin (sopraan), G.Csalog (piano) Kurtag (3 old inscriptions, so p ra a n e n p ia n o . J e u x , p ian o ) P .E ö tv ö s (T h u n d e r, Psy , S trijk ­ kwartet) Di 7/12 @ Lunatheater 20u30 (450 BEF) Or-

do 25 n o vem ber 1999, 20u30 G em een sch ap scen tru m E lzenhof K ro o n laan 1 2 ,1 0 5 0 Elsene tick ets: 250 B E F (cu ltu u rw aa rd e b o n s z ijn geldig), 200 B E F v o o r h o u d ers van C JP -p as reserv eren : 02/648 20 30

kest (Ictus-ensemble olv. G-E Octors) en zang Stravinsky (2 Sacred Songs), G. Grisey (4 Lieder de Wolf), Kurtag (Hommage a R.SCh), G. Grisey (La Berceuse) W o 8/12 @Sint-M ichielstheater 19u30* (600 BEF) oratorium: Händel: Theodora HW V 68, Gabrieli Consort en Players olv Paul M cCreesh Do 9/12 @ S in t-M ich ielsth eater 20u* (400 BEF) O rk e s t (K o n in k lijk Filharmonisch Orkest van Vlaande­ ren olv. John S to rg ard s) en cello (Anssi Kartunen) janacek (Het Kind van de Speelman), M agnus Lindberg (C elloconcerto, B elgische creatie), Sibelius (Symfonie nr.5) zie artikel Z a 11/12 @ Koninklijke M untschouwburg 20u (3 0 0 B E F ) Z a n g re c ita l (D a v id D a n ie ls , c o n tra te n o r), M alco lm M artineau (piano) Beethoven, Cesti, Haendel, Ravel, Caldara, Lotti (neen, n ie t H e lm u t),G lu c k , S c h u b e rt, Vaughen W illiams Z o 12/12 @ S in t-M ich ilesth eater 20u* (600 BEF) Oratorium: Johann Sebastian Bach: Oratorium tem pore Nativitatis C h r is ti B W V 2 4 8 (A m ste rd a m Baroque Orchestra & Choir olv. Ton Koopman)

M a 13/12 @C onservatorium 20u* (500BEF) Kam erm uziek (Prazak Q uartet met N e ls o n F re ire , p ia n o ) D v o ra k (P ia n o Q u in te t), S c h u b e rt (PianoQuintet “Forellen”) @ Kaaitheaterstudio’s 20u Ictus en­ sem ble (J.-L. Plo u v ier, p ian o , D. Descheemaeker, klarinet) One. Only.

One: Veli-Matti Puum ala (Basfortel, voor klarinet, piano en electronics) *een h a lf u u r voor d e voorstelling, en op dezelfde locatie, w o rd en de w erk en ingeleid d o o r een F ra n s- en N ed erlandstalige specialist/e Alle co n certen (behalve op 13/12) opgenom en in deze lijst z ijn geor­ ganiseerd d o o r d e F ilh arm onische Vereniging B russel, tick ets: 02/507 82 00 (cu ltu u rw aa rd e b o n s z ijn gel­ dig)

JAZZ en IMPROVISATIE Do 25/11 @ Gem eenschapscentrum E lzenhof, Kroonlaan 12, E lsene 20u30 (250 BEF, 200 BEF voor CJP-leden) Im­ provisatie: Fred Van H ove (piano) Tickets: 02/648 20 30 zie artikel Z a 27/11 @ Conservatorium 20u30 (650 BEF) Jazz: Carla Bley Trio (Blay, piano; Swallow, bass; Sheppard, sax) Tick-

17de jaargang - nummer 3 - 1 8 november 1999

De Moeial

De Moeial

Vulkanische activiteiten onder donkere Finse meren O composities uit die periode. (Kraft wordt voor de eerste maal in België uitgevoerd o p 25 f e b r u a r i 2000 door het KFOvV)

, donderdag 9 december vindt in het Brusselse Sint Michielstheater de Belgische creatie plaats van het Celloconcerto van Magnus Lindberg.

Janaceks “Het Kind van de Speelman "en de 5e Symfonie ' van Jean Sibelius vervolledigen het programma, dat ge­ bracht wordt door Het Koninklijk Filharmonisch orkest van Vlaanderen, voor deze gelegenheid geleid door de Fin John Storgards en m et de, al even Finse, Anssi Kartunen als solist.

Het Koninklijk Filharm onisch Orkest van Vlaanderen (KFOvV) speelt m eer en m eer een prom inente rol in het Belgisch m uziek­ leven. Zoals op 30 en 31 oktober j.l. tijdens de Schum ann-happening in Antwerpen nogm aals duidelijk werd, schuilt de kracht van het orkest niet alleen in haar kw aliteit, m aar ook in de doo rd ach th eid van haar program m atiè: de benoem ing van Philippe H errew eghe in septem ber 1998 tot nieuw e m uziek­ directeur heeft hier ongetw ijfeld veel m ee te maken.

O m het m uzikale erfgoed optim aal uit te dragen, streeft het or­ kest naar een zo coherent m ogelijke program mering, waarin de confrontatie tussen traditie en vernieuwing prioritair is en waarin “m onografische” weekends als het Schum ann-weekend opge­ nom en worden.

Het orkest stim uleert die confrontatie door elk seizoen met een hedendaagse, vaak onbekende, onbem inde “huiscom ponist” te werken.

Magnus Lindberg, die eigenlijk al naam heeft gem aakt als com ­ ponist, viel dit seizoen die eer te beurt.

D e nu 41-jarige Fin (°1958) heeft inm iddels een avontuurlijk parcours afgelegd.

“Alleen het extreme is interessant”, is een uitspraak van Lindberg die zijn vroege werken karakteriseert, en die sterk aanleunt bij w at Schoenberg m eer dan 70 jaa r geleden poneerde: “ De m id­ denw eg is de enige w eg die niet naar Rom e leidt.”

Zijn m uzikaal uitgangspunt was dat van de Centraal-Europese erfgenam en van W ebem (één van Schoenbergs leerlingen), maar na enkele jaren ervoer Lindberg het dogmatische van die (seriële) richting als een beperking en sloeg een ander pad in.

“Ik ben een kind van mijn tijd, ik hou van com plexe dingen en hoge snelheden”.

Lindbergs m uzikale zoektocht in het begin van de jaren ’80, leidde in 1985 tot het gigantische orkestwerk Kraft.

Luisteren naar Kraft is kijken in een vulkaan.

Com plexe ritm es en ritmische transities, waarbij gebruik werd gemaakt van de computer, staalharde klanken, een ongewoon kleurenpalet (Lindberg gebruikte schroot als percussie-instrumenten), het zijn allemaal kenmerken van zijn hoogenergetische ets: zie klassiek: 02/507 82 00 Z a 4/12 @C onservatorium 20u30 (650 BEF) Jazz: Paul M o tia n T rio (M o tian , drums; Frisell, gitaar; J.Lovano, sax) Tickets: zie klassiek: 02/507 82 00 Do 19/11 © B eu rssch o u w b u rg 20u30 A udiJazz: Rabih Abou Khalil G roup Tickets: 02/513 82 90

Podiumkunsten D 0 I 8 /11 @ Lunatheater 20u30 (300BEF) M eg Stuart & D am aged Goods, appetite @ K a a ith e a te rs tu d io ’s 20u30 (300BEF) C laude W ampler, Bucket, the working title V r 19/11 @ Lunatheater 20u30 (300BEF) Meg Stuart & Dam aged Goods, appetite @ K a a ith e a te r s tu d io ’s

De Moeial

20u30

“De Grote Traditie is voor mij heel erg aanwezig. M aar in de periode v a n K ra ft w a s ik e r, n a ïe f en v erkeerdelijk, van overtu ig d dat o ver die traditie heen gestapt kon worden.” , vertelde hij in ’97.

Als Orpheus keek Lindberg uitein­ delijk toch om naar het verleden, zijn volgende werken (vanaf de ja ­ ren ’88-’89) verloren stilaan hun brutale primitivisme en werden sub­ tieler, consonanter, toegankelijker, leken m eer in die Grote Traditie te w o rte le n , zonder u ite ra a rd Lindbergs eigenheid te verlooche­ nen. Het gebruik van de computer heeft Lindberg naar eigen zeggen de moed gegeven om eenvou­ diger te schrijven. “ Vroeger hakte ik in een blok graniet, nu is mijn aanpak zach­ ter, als ben ik klei aan het kneden.”

Het gestroomlijnde Corrente (1992), de zeer knappe CoyoteBlues (1993), o f het opwindende Arena (1995), zijn getuigen van deze evolutie.

Het Celloconcerto, geschreven in 1998-99 voor de cellist Anssi Kartunen, bestaat uit één ononderbroken beweging. Terwijl er in een traditioneel concerto een duidelijke hiërarchie bestaat tus­ sen de solist, die in de schijnwerpers staat, en het orkest, dat de solist “begeleidt” en hem de kans geeft zich te manifesteren door met hem in dialoog te treden, bestaat er in dit concert een volle­ dige osmose tussen de cello en het orkest. (Diezelfde idee is terug te vinden in het V ioolconcerto van zijn A m erikaanse generatiegenoot John Adams). De cello doordringt hoe langer hoe meer het muzikale weefsel en reikt de muzikale stenen aan waaruit het werk is opgebouwd.

Ook het Celloconcerto is in de energieke, ritmisch gedetailleerde, spectrale stijl, eigen aan de latere Lindberg, geschreven.

Dit celloconcerto wordt op 9 decem ber gekoppeld aan de 5e Symfonie van Lindbergs landgenoot, Jean Sibelius (1865-1957).

Sibelius’ historisch belang werd lange tijd ontkend.

Apologeten van Schoenbergs dodecafone en W ebem s seriële co m p o sitietech n iek en (zo als A dorno en B o u lez), keurden Sibelius a f om dat hij bovengenoem den de rug toekeerde en op een andere m anier uit de post-wagneriaanse crisis stapte.

Het is niet onbelangrijk hierbij op te merken dat in Europa tot in de jaren 1960 , elk werk dat niet op een doorgedreven seriële co m p o sitietech n iek g eb aseerd w as, w erd w eg gelachen en gemarginaliseerd, zo ook Sibelius’ geestekinderen.

De m inimalistische strom ing die op dat m oment in Am erika

(300BEF) C laude Wampler, Bucket, the working title Z a 20/11 @ Lunatheater 20u30 (300BEF) Meg Stuart & Dam aged Goods, appetite @ K a a ith e a te r s tu d io ’s 20u30 (300BEF) Claude Wampler, Bucket, the working title Di 23/11 @ K a a ith e a te r s tu d io ’s 20u30 (300BEF) T g Stan, Tussenstand W o 24/11 @ K a a ith e a te r s tu d io ’s 20u30 (300BEF) T g Stan, Tussenstand Do 25/11 @ K a a ith e a te r s tu d io ’s 20u30 (300BEF) Tg Stan, Tussenstand V r 26/11 @ K a a ith e a te r s tu d io ’s 20u30 (300BEF) T g Stan, Tussenstand Z a 27/11. @ K a a ith e a te r s tu d io ’s

20u30

17de jaargang - nummer 3 - 1 8 november 1999

(300BEF) Tg Stan, Tussenstand M a 29/11 @ K a a ith e a te r s tu d io ’s 20u30 (3 0 0 B E F ) A u d io (in c id en t) # 3, “Rourke, Fennesz, M alstaf V r 3/12 @ L u n ath eater 2 0 u 3 0 (300B E F) Z O O /T h o m a s H a u e rt, P o p -U p Songbook Z a 4/12 @ L u n ath eater 20 u 3 0 (300B E F) Z O O /T h o m a s H a u e rt, P o p -U p Songbook

ARTIS W o 17/11 @ VUB AulaQ 19u ( W K 100BEF, kassa 150BEF) Het Grote Ongeduld ’99 W o 24/11 @ A n c ie n n e Kakkewieten

B e lg iq u e

20u

ontstond, met Glass en Reich in de hoofdrollen, was een directe reactie tegen dat W esteuropese seriële monopolie. In Europa waren intussen ook afkeurende en afwijkende stem men te ho­ ren, zoals van de m uzikale reus Ligeti.

Vandaag wordt de fertiliteit van het seriële denken ernstig in vraag gesteld en worden m ensen als Sibelius eindelijk naar waarde geschat.

“Wat vorm en omgang met het m uzikale materiaal betreft, was Sibelius zijn tijd ver vooruit”, m eldt Lindberg, die zich steeds m eer een erfgenaam van Sibelius voelt.

In Sibelius’ 5e Symfonie klinkt het mysterie van de donkere Finse meren. Het is alsof zich in de 4 delen van deze symfonie een oeroude legende afspeelt in het ondergelopen, arctische landschap van Finland.

Net als uit een legende, spreekt uit deze wonderbare muziek een tijdloze, objectieve waarachtigheid.

Tenslotte wordt nog Janaceks (1854-1928) H et kind van de speel­ man uitgevoerd. Deze ballade voor orkest schreef de Tsjech op 58-jarige leeftijd. O p dat ogenblik was hij buiten Tsjechië nog steeds zo goed als onbekend. Pas op zijn zeventigste brak hij internationaal door met zijn twintig jaar daarvoor gecomponeerde opera Jenufa.

Het kind van de speelman verhaalt hoe een oude m uzikant sterft en zijn viool bij zijn weeskind achterlaat. O p een nacht kom t de oude man echter terug om het kind mee te nemen naar een be­ tere wereld. donderdag 9 decem ber 1999, 20u (inleiding om 19u30) Sint-M ichielstheater tickets: vanaf 400 BEF reserveren: zie agenda

Een bew onderensw aardig project is O ne.O nly.O ne van het ICTUS-ensemble.

Een hedendaagse compositie wordt op dezelfde avond tweemaal uitgevoerd. Na de eerste uitvoering geeft de componist/e uitleg aan publiek en muzikanten. D an volgt de tweede uitvoering, waarbij het werk intenser beleefd wordt.

O p m aandag 13 decem ber w ordt Basfortel (voor basklarinet, keyboards en electronica) van de Finse Veti-M atti Puum ala (leerlinge van M agnus Lindberg) tweemaal uitgevoerd.

M aandag 13 decem ber 1999, 20u30 Kaaitheaterstudio’s Brussel www.ictus-ensemble.org D ans: Nog. U n d b erz Van 4 tot 7 november voert Anna-Teresa De Keersmaecker met haar ensem ble Rosas een van haar recentste producties uit in samenwerking met het ICTUS-ensemble: Just Before.

Voor deze productie zal het ICTUS-ensemble naast werk van John Cage, Iannis Xenakis, Steve Reich, Pierre Bartholomée, Debussy en Johannes Brahms, ook Related Rocks uit 1997 van M agnus Lindberg brengen.

4 tot 7 november 1999, 20u Koninklijke M untschouwburg Brussel www.ictus-ensemble.org

Stefan

9

De Moeial

Film aan d e Aula OB VLB L ...........

22/11/99 23/11/99 25/11/99 29/11/99 30/11/99 02/12/99 06/12/99 07/12/99 09/12/99 13/12/99 14/12/99 16/12/99

EDTV: $olvay Virus: BM Urban Legend: GK As Good As It Gets: KB Breaking The Surface: HLB Loch Stock And 2 Barrels: FA She’s All That: LIA Universal Soldier 2: AVSG Clockwork Orange: PK Hainan: HLB Hope Floats: VRG

Aula OC

Aula OD

1

-ê

Mulan: BSK Ronin: HILOK Denial: AVSG Arlington Road: Campina The Prince Of Egypt: LVSV The Faculty: VSKM A Perfect Crime: BSK Saving Private Rian: JS Taxi: KBS American History: PPK Very Bad Things: VRG Le Ball Masque: MLB Dead Man’s Curve: BM BSG Zangfeest Shawshank Redemption: BIOT Central Do Brasil: FA Insurection: VSKM X-Files: LWK The Civil Action: LVSV

E c c e F latu s, d eze m aand m et E d m on d L eu te rw e e ld e . F ie ld M a n a g e r S o c io lo g is t S tu d ies and C o o k ed A ir C o n su lta n c y

W ie is u w lie v e lin g s d ic h t e r ?

B a u d e la ire

M a 29/11 @ Kaaitheater 20u30 A udio Incident #3 Z a 4/12 C ultuuruitstap naar Keulen W o 8/12 @ Botanique 15ul5 Tentoonstelling ART BRUT M a 13/12 @ K aaitheaterstudio’s 20u30 ICTUS “One.Only.O ne 3” W o 15/12 ART NOUVEAUW ANDELING EN HORTAM USEUM afspraak 14u aan KK Di 21/12 K r o e g e n to c h t: B R U S S E L S BY NIGHT, afspraak 19u aan KK

Techno-House-D’n’B. V r 19/11 — T he Future Loop Found, in con­ cert !!

Jungle & H ip Hop in an abstractive way. Live + M organ (voice) & deejay Suv. @ Fool M oon, 26 quai de M ariemont kaai - 1080 Brussels — Flash 5 @ D e e jay s: M o n ik a K rse (G e r), Laidy Aida (Nl), Carlijn (Nl), Bosz, Baby B (Café d ’A). @ Café d ’A nvers, 15 Verversrui 2000 Antwerpen -- Chunky but Funky - 100% House D e e jay s: S m os & B aby B (C afé d ’Anvers), Tony @ Rum ba & co, 12 Kiekenstraat 3000 Leuven (near Oude markt).

10

Z a 20/11 — 8 0 ’s Hits NighT @ F itlin k , U n iv ersity C am pus o f D ie p e n b e e k - 3 5 9 0 D ie p e n b e e k (Hasselt) — club - Techno & House - worldly known Techno level: Rush (Chicago, USA), Pierre, deg, Trish House level: Raoul (Food club), St Die, Frederik @ Fuse, 208 rue Blaes str. - 1000 Brussels Do 25/11 — M & E - eclectism . T h e M &E Soundsystem featuring DJ Jeroen and other creative outcasts. @ KK, Pleinlaan 2 -1 0 5 0 Brussel V r 26/11 — Big U p The Radio!

R ad io C am p u s a n d R a d io Panik together fo r a huuuuge partyyy !

Reggae, Ragga, Funk, R ’n B, Latino, H ip Hop, A frican music,...

D e e ja y s : B a rs o ( P a n ik , L a tin o , M irano Continental), B ass Culture (N o c tis .c o m /B a s s c u ltu re ), B lack M agic Plastic (Campus, Sir Peeter, Arlequin), Flo (Panik, Breakbeats), Sirk (Panik, Hip Hop), M ad Spirit Foundation (Panik, feat. Nice O ne + Selector H), Bum p & Grind (Campus), and many more... @ H ip p o d ro m e d e B o itsfo rt, 53 Chaussée de la Hulpe/Hulpsesteenwg —1180 Brussels D on’t forget: R adio Cam pus = 107.2 fm. Radio Panik = 105.4 fm.

Z a 27/11 — club - Techno & House - worldly k n o w n T ech n o lev e l: B en Sim s, Pierre, deg, Trish House level: St Die, Frederik @ Fuse, 208 rue Blaes str. - 1000

W ie is uw lievelingscom ponist ?

Brussels

U zm aro w sk y

— The Dance Valley W inter Reunion With live: C.J. Bolland & Band (Uk), Jo h an n es H eil (D ), T in R ib (U k), Headliners (Uk), Lab 4 (Uk), Robbie Craig (Uk), M ichel De Heij & Secret C inem a (Nl) Deejays: Mr. C (Uk), A fr ik a Isla m (so n o f A frik a Bam baatah, USA), Ronald M olen­ dijk (Nl), Remy (Nl), 100% Isis (Nl), Richard (Nl), Erick E. (Nl), Eric De M an (Nl), MC Stretch (Uk), Billy Nasty (Uk), M arco C arola (It), Miss Djax (Nl), Steve Rachm ad (Nl), Paul Jay (EU), Jerom e (Nl), MC Ruff Nas (Nl), Tom H arding (EU), M ark NRG (D)T.B.C., Dave Randall (Uk), James Moss (UK), Vortex (Nl), JP(N1), Fred (Nl), Rossi (Nl), MC M arxman (EU), P e sh a y (U k ), M a rly M arl (U k ), O p tica l (U k ), D eep Space (EU ), Predator (Nl), Tyson (Nl), Andy Haze (EU), Nubian (Nl), Carlton (Nl), MC M o o se (U k ), N o rris iT h e B o ssï W indross (Uk), L aurence Bagnall (Uk), JSM (Uk), Alex R.D. (D), Joost v a n B e lle n (N l), J o h n s o n (N l), Timstfr (Nl), Darrius (Nl), M C Vin-e (N l), M o rp h e u s (R a d io C a m p u s Brussels, SSR rec., B), Ambient Daan & Friends (Nl) and many moreÖÖ.

10:00 - 24:00 @ Halfweg - Recreatie­ gebied H outrak - Am sterdam - Hol­ land.

P re -sa le h as sta rte d ! T ick ets are a v a ila b le f o r 7 2 ,5 0 (e x -fe e , c lo a k ro o m in c lu d e d ) fo r o n lin e purchases please visit our web-site at: dancevalley.nl or visit Ticketservice at: theater.nl Bus service from Sloterdijk station to the festival site V O L G E N D E M O E IA L : C O M P L E T E C L U B G ID S.

DE

V o o r w e lk p e r s o n a g e u it d e g e s c h ie d e n is h e e ft u h e t m e e ste b e w o n d e r in g ?

M a h a t m a G a n d h i, o m d a t h ij d e g e w e ld lo o s h e id i n c a r n e e r t

W e lk e e ig e n s c h a p p e n k u n t u h e t m e e st w a a r d e r e n ?

E e r lijk h e id , o p e n h e id e n d e m o k r a tie

W a t is v o o r u h e t v o lk o m e n g e lu k h ie r o p a a r d e ?

M i j n w e t t i g e e c h t g e n o t e u i t n o d i g e n in e e n e x c l u s i e f r e s ta u ra n t, ro d e w ijn , k a a rs lic h t e n d a a rn a e e n d ie p g e ­ s p re k

W a t d o e t u h e t lie fs t ?

O p e e n m o o ie z o m e rd a g la n g u its la p e n , u itg e b re id o n tb ij­ te n m e t c ro is s a n ts e n v e rs s in a a s a p p e ls a p , e n d a n e e n m o o ie w a n d e lin g m a k e n m e t m ijn g o ld e n re trie v e rs

W a t is u w b e l a n g r i jk s t e k a r a k t e r t r e k ?

M ijn b r e e d d e n k e n d h e id

W a t w a a r d e e r t u h e t m e e s t b i j u w v r ie n d e n ?

E e r lijk h e id e n d e m o k r a tie

W a t is u w l i e v e lin g s k le u r ?

O r a n je

W a t is u w lie v e lin g s b lo e m ?

D e le lie

W a t is u w lie v e lin g s v o g e l ?

D e B r a z ilia a n s e B la u w k o p a r a

W ie is u w lie v e li n g s s c h r i jv e r ?

M a rk E lc h a rd u s

W ie is u w l i e v e li n g s B V ?

M a rja n T e m m e rm a n W at haat u het m eest ?

D o m h e id , T r a a g h e id e n T e g e n s p ra a k

W a t is u w p e r s o o n lijk e le u z e ?

V e rb a s c rip ta n t, V o la n t m a n e r e

17de jaargang - nummer 3 - 1 8 november 1999

De Moeial

de

kultuurkrant

trefcentrum Y - dienst kuituur (02)629.23.25

http://www.vub.ac.be/cultuur

'BENEFI ETCONCERT)

^CONCERT

^FI LMS OP M A A N D A G )

DONDERDAG uQzM decem ber 1999-Kultuurkaffee, 21u, inkom gratis

VRIJDAG (Ö Ö ) december 1999-Aula VUB, 20u, inkom gratis

C A P T . M O O N ((b)

N O R B E R T D E T A Y E ( b) & A N T O N IO M A R T IN E Z C O M P A G N IE (B)

Paul Van De Velde: zang en gitaar Lode Sileghem: basgitaar en samples Bart Bauters: drum

_____________________________

MAANDAG

november 1999-Kultuurkaffee, 21u, inkom gratis

T H A N K S GOD I T 'S F R ID A Y

(1 97 4/197 9)

Een-nacht-uit-het-leven-van-een-discoklucht. Verplicht voer voor discoliefhebbers. Remember the seventies.

JA Z Z F IL M S U IT D E Z E E E U W .

Collectie van Steve Wante.

http://www.kinkystar.com

M AANDAG Dertig jaar na Neil Armstrongs landing op de maan, lijkt de mensheid zijn aandacht gevestigd te hebben op meer wereldse zaken. Niet zo voor Capt. Moon, een Gents trio, dat zich één duidelijk doel voor ogen heeft gesteld: to be the first band to play on the moon.

Sinds hun ontstaan in 1996 bouwde Capt. Moon een stevige livereputatie uit. Hun rauwe blues explosions herinneren aan Jon Spencer, maar combineren ook de vroege en de late seventies: experimentele rock a la Bowie in zijn Ziggy Stardust periode en de ongewone structuren van punkbands zoals Wire en The Fall

DONDERDAG®

) december 1999-Kultuurkaffee, 21u, inkom gratis

U Z J S M E DOMA(czs) Miroslav Wanek: keyboards, gitaar, zang Jindrich Dolansky: sax, zang Petr Böhm: drum Jan Cejka: basgitaar, zang Radek Povesky: gitaar

DJ: Sven 0 http://www.rock-jazz.cz Eén van de meest originele Tsjechische rockgroepen. Ze hebben al meer dan 500 optredens in Tsjechië, 200 doorheen Europa en 100 in de Verenigde Staten, Mexico en Canada op hun naam staan.

Oe vjeuassende veranderingen in tempo en melodie tonen tegelijkertijd hun zicht op de wereld en hun ‘Slavic roots'. Hun concerten bruisen van ener­ gie, dus laat het KK nog maar eens stomen!

D O N D E R D A G ^ ^ ^ decem ber 1999-Kultuurkaffee, 21u, inkom gratis

K R IS

december 1999-Kultuurkaffee, 21u, inkom gratis

T H E L A S T O F T H E B L U E D E V IL S Detaye's muziek gaat in de eerste plaats uit van de mensen zelf, het is afkomstig van het zuiden van de Verenigde Staten, waarbij de blues, de jazz en de gospel een belangrijke rol spelen.

Zijn muziek is meer dan alleen maar muziek, het is sterk doordron­ gen met respect en solidariteit.

Antonio Martinez was al op zeer jonge leeftijd ingewijd in de geheimen van de flamenco. Op 16-jarige leeftijd was hij aangesloten bij "Fiesta Flamenca de Andalucia”, waar hij al snel solist werd. Vanaf 1990 begon hij zelf choreografieën te maken en in 1999 bracht hij met zijn companie "Fuego" een nieuw spektakel.

Kracht, passie en vuur zijn woorden die spontaan naar boven komen bij het bekijken van zijn uitvoeringen. De dans heeft geen gehei­ men meer!

(197 4/197 9) Film gemaakt tijdens “de dagen" van Kansas City.

Documentaire met Count Basie, Jay Mc Shann, Joe Turner, Jimmy Forrest, Eddie Durham, Paul Quinichette, Buster Smith, Gene Ramsey, Claude Williams ea. De film wordt doorspekt met clips van Charlie Parker, Dizzy Gillespie en anderen.

M AANDAG I

) december 1999-Kultuurkaffee, 21u, inkom gratis

SY M PH O N Y IN BLACK

(1935 - 1 0 ')

Duke Ellington & his Orchestra, met Billie Holiday (vo)

RIJ P ODI UI

THAT'S MY DESIRE (195 0 - 1 0 )

O N B E K E N D = O N B E M IN D M A A N D A G M 2 9 ) ) november 1999-Kultuurkaffee, 21u, inkom gratis

M A A N D A G K 1 3 ) ) december 1999-Kultuurkaffee, 21u, inkom gratis Een gezegde dat in het Kultuurkaffee niet van toepassing is.

Naar goede traditie organiseren we tweewekelijks op maandagavond een vrij podium. Concerten, toneel, poëzie, acrobatie, ... alles is mogelijk.

Maandagavond in het KK: de bakermat van nationaal en VUB talent!

Heb je verborgen talenten die je aan een enthousiast publiek wenst te tonen? Aarzel dan niet en neem zo snel mogelijk contact op met Dienst Kuituur. Bereid je alvast voor op het venijnige beest 'plankenkoorts'...

Louis Am strong All Stars, met Earl Hines (p), J. Teagarden (tb), Cozy Cole (dm), Velma Middleton (vo)

SHOWTIME AT THE APOLLO

(1950 - 30') met Lionel Hampton, The Delta Rythm Boys, Ruth Brown (vo). Cab Calloway, Amos Milbum (p & vo)

JA ZZ BALL (60 ) Een samenstelling van verschillende fragmenten van bekende Jazzfiguren die in de vooroorlogse periode op het voorplan traden.

Met o.a. Cab Calloway, Duke EUington, The Mills Bros, In a Ray Hutton, Louis Armstrong, L.Prima, Bob Crosby, J.Teagarden, H.Busse, J.Dorsey, Wild Bill Davison, Gene Kruppa.

DANE(b) Kris Dane: zang, acgitaar Dirk Miers: drum Mare tallemand: bass E.T.: eLgitaar Jelle De Boos: e l gitaar Be Plouvier. Keyboards, viool

(E X P O ) 06 . 12.99 -> 14 .01.99 (werkdag ts. 11.30 & 17u) - GalerY1 Gedurende de wintervakantie gesloten

DJ: tbc

Kris Dane, ook wel een enkele keer de Brusselse wonderjongen van het alternatieve rockcircuit genoemd, brengt werk uit zijn laatste album "Boy, 26". Ooit nog actief als drummer bij dEUS bewijst hij hier dat hijzelf behoorlijk wat in zijn mars heeft. Eerder maakten we hem in de Ancienne Belgique en op Klinkende M unt mee.

Zijn wat broze, gevoelige sound komt paradoxaal genoeg erg krach­ tig over en is een waar antidotum. Allemaal eigenschappen waardoor we erg fier zijn hem in het KK te kunnen presenteren.

DONDERDAG ( j ^ j ) december 1999-Kultuurkaffee, 21u, inkom gratis

T HE A TE R. ) december 1999-Aula VUB, 20u, inkom 2 50 BEF (6,19 EU R)/300 BEF (7,43 EUR) De Dienst Kuituur van de Vrije Universiteit Brussel heeft een aantal kunstuitgaven in haar bezit, die te koop aangeboden worden tegen zeer democratische prijzen. Gedurende de hele maand december kunt u deze kunstuitgaven komen bekijken in de GalerY'. Deze tentoonstelling is een mooie gelegenheid om de VUB-kunstuigaven, ingekaderd en opgehangen te bekijken en op een aangename en rustige manier uw keuze te maken.

TODO b re n g t H E T T E R R A S

N E O N E L E C T R O N IC S (B) 01 . 12.99 -> 21 .01.2000 Dirk Da Davo: synt, zangsamples, gitaar Mad Mix Man Reemoh: dj, samples

PAUL H U N T E R Vernissage: woensdag 1 december 1999 om 18.30U

DJ: tbc

Echt goede dansmuziek, in de - helaas - zeldzame betekenis van het woord.

Een kruising tussen The Advent en Underworld. Indringende electronische sounds geproduceerd door een ouwe rot in het vak: Dirk Da Davo, voormalige helft van The Neon Judgement. We zijn er zeker van dat hij het beschikbare volum e van de installatie optimaal zal benutten. Het nu reeds legendarisch laatste optreden in het Kultuurkaffee voor het nieuwe millenium

(werkdag ts. 9u & 17 u)

Gebouw M (Rectoraat) - Gedurende de wintervakantie gesloten

Paul Hunter tekent met pastel.

De dromer in hem maakt van zijn werk feërieke taferelen, die af en toe maar dan heel uit de verte doen denken aan Jeroen Bosch of Breughel.

Niet te verwonderen als een Schot zijn hart verliest in België. Hij manipuleert het volkse karakter van zijn schilderijtjes tot een kunstige weergave van het dagelijkse, zonder te vervallen in het zeemzoeterige.

Het vrolijke in Paul Hunter komt hier naast zijn CVS-probleem tot uiting. De plezierige uitdrukking ervan heeft zeker zijn weerslag op de kijker.

We bevinden ons op het terras van een sjieke Vlaamse stad. Op dat terras word je bediend door twee dove obers. De ene al wat slimmer dan de andere. Op dat terras staan drie tafeltjes. Drie gedeeld door twee is anderhalf, met andere woorden over wie het tafel­ tje in het midden mag bedienen wordt altijd geruzied. Ook tussen de klanten die even op het terras komen uitrusten, zitten soms rare men­ sen. Neem nu die Duitse toerist met zijn witte stok en zwarte bril of die zakenman die aan het tafeltje in het midden gaat zitten of dat verliefd koppeltje op Sint-Valentijn of... Wat het ook zij, romantisch, absurd, knotsgek, gewoon grappig of doodnormaal, onze twee obers hebben het allemaal meegemaakt. Dit stuk naar een idee van Emile Ringoot werd voor het eerst opgevoerd in november 1998 te Ninove. Daarna werd het stuk in samenspraak met de acteurs en door middel van improvisatie in een nieuw kleedje gestoken.

De Moeial

12

Ć’ 7 tf e

jaargang - nummer 3 - 1 8 november 1999 ^

De Moeial