3. Juridische kwesties

3.1. Bestuurlijke afbakeningslijn havengebied vastgesteld en aangevochten

Het decreet houdende wijziging van de wet van 19 juni 1978 betreffende het beheer van het Linkerscheldeoevergebied ter hoogte van Antwerpen en houdende maatregelen voor het beheer en de exploitatie van de haven van Antwerpen werd op 30 maart 2018 aangenomen. Het Grondwettelijk Hof verwierp (arrest nr. 113/2019 van 18 juli 2019) het beroep tegen dit decreet. Sinds deze decreetwijziging kan de bestuurlijke havenafbakening gebeuren via een besluit van de Vlaamse Regering.

Besluit Vlaamse Regering

Er werd in 2020 verder gewerkt aan het besluit van de Vlaamse Regering betreffende de afbakening in het Linkerscheldeoevergebied van het havengebied en het gebied waarbinnen het voorkooprecht kan worden uitgeoefend door MLSO. Ook de opheffing van het besluit van de Vlaamse regering van 13 juli 2001 over de aanduiding van de voorlopige begrenzing van de havengebieden werd daarbij voorbereid. Dit besluit voor de bestuurlijke afbakening van het havengebied werd op 10 april 2020 principieel aangenomen door de Vlaamse Regering. Voor wat betreft deze afbakeningslijn werd bepleit deze te aligneren op de contouren voor havenontwikkeling, zoals voorzien in het ontwerp van voorkeursbesluit Complex Project Realisatie van Extra Containerbehandelingscapaciteit in het havengebied Antwerpen (CP ECA). Op 3 juli 2020 werd dit besluit definitief aangenomen door de Vlaamse Regering.

Verzoekschrift tot vernietiging bij Raad van State

Katoen Natie Bulk Terminals en Kallo Industries dienden bij de Raad van State een verzoekschrift tot nietigverklaring in van het besluit van de Vlaamse Regering betreffende de afbakening in het Linkerscheldeoevergebied van het havengebied en tot opheffing van het besluit van de Vlaamse regering van 13 juli 2001 houdende de aanduiding van de voorlopige begrenzing van de havengebieden, inclusief kaart. De Raad van Bestuur besloot tot tussenkomst, samen met het Havenbedrijf Antwerpen, in de procedure ingeleid bij de Raad van State en dit ter ondersteuning van de wettigheid van het bestreden besluit.

3.2. Katoen Natie

Wat betreft de procedure, hangend voor de Ondernemingsrechtbank van Gent (voorheen rechtbank van koophandel Gent, afdeling Dendermonde) (rolnummer AR 2640/2004 - nieuw rolnummer is A/18/01892) werd in 2019 een vonnis geveld. Op 28 oktober 2019 sprak de Ondernemingsrechtbank zich uit en werd de vordering van de eisende partij in haar geheel als ongegrond beschouwd. Er werd geen beroep opgestart tegen dit vonnis. Hiermee blijft de aankoop door MLSO en het uitgeoefende voorkooprecht overeind.

Wat betreft de procedure hangend voor de rechtbank van eerste aanleg Oost-Vlaanderen, afdeling Dendermonde (rolnummer 07/1585/A – nieuw rolnummer 18/2165/A) werden er conclusietermijnen afgesproken, en werd er gepleit in het voorjaar van 2020. In deze procedure betwist MLSO het ondermijnen van haar voorkooprecht door het vestigen van erfpachten. Een uitspraak wordt begin 2021 verwacht.

3.3. Hooghuis – procedures

Procedures kortgeding en ten gronde

In de procedure in kortgeding op verzoek van de heer Malcorps, vzw Erfgoedgemeenschap Doel & Polder en mevrouw Doggen volgde op 1 maart 2019 de uitspraak in de beroepsprocedure. MLSO en het Havenbedrijf Antwerpen traden hier op als tussenkomende partijen. Het beroep werd afgewezen als ongegrond, waarbij het verbod om het Hooghuis af te breken werd bevestigd. De dwangsommen worden beperkt tot maximaal 2.500.000 euro. Ook werd er een dagvaarding ten gronde betekend, enkel aan de vzw Casueele. De zaak ten gronde werd ingeleid op 12 mei 2017. MLSO en het Havenbedrijf Antwerpen traden ook hier als tussenkomende partijen op. De zaak werd voor behandeling uitgesteld. In 2020 werd de zaak verder uitgesteld naar maart 2021.

Dagvaarding Vlaams Gewest door vzw Casueele en gedwongen tussenkomst

Op 27 maart 2019 werd er door vzw Casueele een dagvaarding uitgebracht aan het Vlaams Gewest. Op 18 april 2019 werd er een dagvaarding in gedwongen tussenkomst betekend betreffende het geding tussen vzw Casueele – Het Schorrenhuis & Het Hooghuis en het Vlaamse Gewest, vanwege het Vlaamse Gewest, waarbij gevraagd wordt MLSO en het Havenbedrijf Antwerpen te betrekken in genoemd geding in gemeenverklaring en ter veroordeling tot de kosten van het geding. Er volgde een tussenvonnis van de rechtbank van eerste aanleg Oost-Vlaanderen, afdeling Dendermonde op 28 juni 2019. De rechtbank machtigt daarbij het Vlaamse Gewest om de instandhoudings- en onderhoudswerken uit te voeren, zoals door deze partij werd voorgesteld. Ook wordt het Vlaamse Gewest gemachtigd tot het indienen van de aanvragen tot het bekomen van de nodige omgevingsvergunning voor deze werken. Alle overige punten van geschil houdt de rechtbank aan.

Ten gronde zal aldus debat kunnen worden gevoerd over wie uiteindelijk aansprakelijk kan worden gesteld voor deze instandhoudings- en onderhoudswerken en wie finaal voor de kosten zal dienen in te staan. Er werden conclusietermijnen bepaald en de zaak werd verder uitgesteld voor behandeling naar de zitting van 18 februari 2022 voor de D tiende kamer van de rechtbank van eerste aanleg Oost-Vlaanderen, afdeling Dendermonde.

3.4. Complex Project Realisatie van Extra Containerbehandelingcapaciteit in het havengebied Antwerpen (CP ECA)

De Raad van Bestuur nam op 10 juni kennis van de beroepen tot nietigverklaring ingesteld bij de Raad van State tegen het besluit van de Vlaamse Regering van 31 januari 2020. Dit besluit omvatte de definitieve vaststelling van het voorkeursbesluit van het Complex Project Realisatie van Extra Containerbehandelingscapaciteit in het Havengebied Antwerpen (CP ECA). Het beroep tot nietigverklaring van dit besluit werd ingesteld door:

1. de Polder van het Land van Waas; 2. de vzw Erfgoedgemeenschap Doel & Polder; 3. de vzw Landbouwgemeenschap Wase Polders en de Kerkfabriek Onze-Lieve-Vrouw ten Hemel Opgenomen in Doel. Het Havenbedrijf Antwerpen gaf aan als tussenkomende partij te willen optreden. De Raad van Bestuur van MLSO besloot om hierbij aan te sluiten.