MILITAIRE MAGAZINE 4

Militaire ΔΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΑΜΥΝΑΣ

WWW.MILITAIRE.GR

®

MAGAZINE

ΤΕΥΧΟΣ 4 ΜΑΡΤΙΟΣ 2020

ΕΘΝΙΚΟ ΠΛΟΙΟ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΑΝΤΙΝΑΥΑΡΧΟΣ Ε.Α

ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ

Ο “ΑΡΧΟΝΤΑΣ ΤΩΝ ΕΞΟΠΛΙΣΜΩΝ” ΜΙΛΑ ΓΙΑ ΟΛΑ ΟΣΑ ΕΜΠΟΔΙΖΟΥΝ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΝΑ ΕΞΟΠΛΙΣΤΕΙ

ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΠΛΟΙΟ ΚΑΙ Η ΑΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΗ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗ ΕΝΑΡΞΗΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ

ΔΡ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΦΙΛΗΣ

6

ΑΠΑΝΤΑ ΣΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΕΙ ΠΩΣ ΘΑ ΒΓΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ ΠΟΥ ΒΙΩΝΟΥΜΕ

4

2

ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ

ΝΙΚΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ

2

4

«Η ΑΥΤΟΣΥΓΚΡΑΤΗΣΗ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΔΥΝΑΜΙΑ» ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΥΠΕΞ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΓΚΥΡΑ 6

9 772357 124005

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΕΙΔΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ: ΕΝΑ ΑΠΟ ΤΑ ΣΤΕΛΕΧΗ ΤΟΥΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΟΣΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΛΛΑΞΟΥΝ…

ΔΡ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΑΘΑΚΟΠΟΥΛΟΣ

ΜΑΣ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΙ ΤΟΝ ΤΑΓΙΠ ΕΡΝΤΟΓΑΝ

US Army OH-58 Kiowa Warriors Army Airfield, North Carolina, 2016

Tώρα και σε µορφή e-magazine!

Militaire ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΑΜΥΝΑΣ

®

*

www.militaire.gr

Το νέο µέσο για την προβολή όλων των εταιρειών άµυνας είναι διαδραστικό, σε διάσταση 21x28.

Η ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΑΜΥΝΑΣ ΠΑΙΡΝΕΙ ΝΕΑ ΔΙΑΣΤΑΣΗ Από το militaire.gr στον υπολογιστή ή το tablet σας!

Η Ιδέα ήταν να φτιάξουµε ένα ψηφιακό περιοδικό που να διαβάζεται κανονικά ξεφυλλίζοντάς το, αλλά να είναι και διαδραστικό και να µπορεί κάποιος να κάνει κλικ σε ένα λινκ και να µπορεί να βλέπει video, φωτογραφίες ή να κατεβάζει PDF... Ο Πάρης Καρβουνόπουλος το τόλµησε και πλέον τα περιεχόµενα του militaire.gr είναι γραφιστικά όµορφα, διαβάζονται εύκολα και είναι ακόµα πιο διαδραστικά!

Naval Group - crédit photo : ©Naval Group - Design : Seenk

ΝΈΑ ΦΡΕΓΆΤΑ «ΨΗΦΙΑΚΉΣ ΕΠΟΧΉΣ» H Naval Group, ηγέτιδα ευρωπαϊκή δύναμη στα ναυτιλιακά συστήματα άμυνας, με κληρονομιά που μετρά 400 χρόνια περίπου. Περισσότερες από 500 δεξιότητες συνεργάζονται για την ανάπτυξη φιλόδοξων και σύνθετων συστημάτων άμυνας. Οι καινοτόμες λύσεις, που σχεδιάζει, προστατεύουν τα συμφέροντα εθνικής ασφάλειας των συμμάχων της Γαλλίας. Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφθείτε την ιστοσελίδα www.naval-group.com

NAVAL GROUP_210x297_Grec_2.indd 1

02/07/2018 11:48

MILITAIREDITORIAL Προσφυγικό: Η λύση είναι στις Βρυξέλλες κι όχι στην Άγκυρα

Από τον Πάρι Καρβουνόπουλο karvounopoulosp@me.com

Η Ελλάδα βρίσκεται πλέον το επίκεντρο των εξελίξεων στην περιοχή, όχι µε τη θέληση της, αλλά πληρώνοντας τις συνέπειες τους. Τις ώρες που γράφονται αυτές οι γραµµές, το καθεστώς Ερντογάν έχει υποστεί µια ήττα στη Συρία, που δύσκολα θα µπορέσει να διαχειριστεί. Γι΄ αυτό και το πρώτο που έκανε όταν στρατιώτες του σκοτώθηκαν στη Συρία από αεροπορική επιδροµή των Ρώσων , ήταν να "ανοίξει" τις στρόφιγγες των µεταναστευτικών-προσφυγικών ροών! Η κατάσταση δεν αναµένεται να βελτιωθεί και η Ελλάδα πρέπει επιτέλους να πάψει να ΄χει παθητκή στάση. Η λύση δεν είναι στην Ανατολή αλλά στη Δύση. Η κυβέρνηση πληρώνει βεβαίως τον λογαριασµό της στάσης που είχε τηρήσει για το θέµα ως αντιπολίτευση, όπως όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις. Η ΝΔ είχε σχεδόν πιστέψει ότι τους πρόσφυγες και τους µετανάστες τους έφερνε η κυρία Τασία Χριστοδουλοπούλου κι όχι οι πολεµικές συγκρούσεις και η εξαθλίωση . Γεγονότα που ασφαλώς εκµεταλλεύονται φανατικοί που θέλουν να περάσουν στη Δύση. Πρώτα απ΄ όλους όµως τα εκµεταλλεύεται ο Ερντογάν ο οποίος και λεφτά εισπράττει και έχει στα χέρια του ένα αποτελεσµατικό «όπλο» για να πιέζει πρωτίστως την Ελλάδα ,αλλά και τους Ευρωπαίους. Η κυβέρνηση που έχασε τουλάχιστον ένα εξάµηνο µέχρι να καταλάβει το πρόβληµα του µεταναστευτικού-προσφυγικού, πειραµατίστηκε µε πρόσωπα και πολιτικές για να το διαχειριστεί. Όλες οι επιλογές κρίθηκαν αποτυχηµένες πριν καν δοκιµαστούν ουσιαστικά! Αυτό µαρτυρά έναν πανικό που δεν είναι ποτέ καλός σύµβουλος. Κάπως έτσι φθάσαµε στις καθόλου ευχάριστες εικόνες των «αποβάσεων» ΜΑΤ στα νησιά και των σκληρών συγκρούσεων µε τους ακρίτες κατοίκους. Η κυβέρνηση στο µεταναστευτικό-προσφυγικό «κυνηγά ανεµόµυλους» και χάνει χρόνο. Ακόµη κι αν καταφέρει να επιβάλλει το σχέδιο της για τα κλειστά κέντρα .χωρίς την αποδοχή των τοπικών πληθυσµών, τι θα κάνει όταν αυτά γεµίσουν ξανά; Η κυβέρνηση όσο κι αν προσπαθεί µε τεχνάσµατα να αντιµετωπίσει το πρόβληµα, θα πρέπει κάποια στιγµή να αποδεχτεί ότι η λύση του δεν βρίσκεται στην Ανατολή, αλλά στη Δύση. Θα πρέπει µε τρόπο αποφασιστικό, επίµονο ακόµη και απειλητικό να πείσει τους Ευρωπαίους φίλους, συµµάχους και εταίρους, να σοβαρευτούν και να δουν λίγο µακρύτερα από τη µύτη τους.

MILITAIRE 2020

www.militaire.gr

Militaire ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΑΜΥΝΑΣ

®

MAGAZINE

ΤΕΥΧΟΣ 4

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ

ΠΑΡΙΣ ΚΑΡΒΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ

ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΑΡΙΝΟΣ ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ

ΣΑΒΒΟΥΛΑ ΛΙΑΤΣΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΥ

ΗΛΙΑΣ ΜΑΝΟΣ

Σ’ΑΥΤΟ ΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΟΝΤΑΙ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΩΝ:

ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΓΕΩΡΓΟΥΣΗ ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΠΑΛΤΑΚΟΥ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

OUTSTANDING IMAGES ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ

AMAZING STUDIO, ENG.MIL.RU WWW.DEFENSE.GOV

Militaire

®

9

772357

124005

TO MILITAIR BY MILITAIR.GR ΘΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ 6 ΦΟΡΕΣ ΤΟ ΧΡΟΝΟ. ΜΕΛΟΣ ΤΟΥ

ΠΑΡΗΣ ΚΑΡΒΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ

Ο Πάρις Καρβουνόπουλος είναι δηµοσιογράφος από το 1986. Από το 1993 καλύπτει το ρεπορτάζ του ΥΠΕΘΑ. Εργάστηκε στον ΑΝΤΕΝΝΑ από το 1991 ως το 2015. Επικεφαλής της ιστοσελίδας Onalert.gr από το 2010 ως τον Ιανουάριο του 2016. Σήµερα είναι στρατιωτικός συντάκτης της Real News και συνεργάτης του Reuters . Επικεφαλής του Militaire.gr από τις 29 Φεβρουαρίου 2016

CONCEPT, ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ, ΕΚΤΕΛΕΣΗ, ΠΑΡΑΓΩΓΗ KANSEVELLI ENTERPRISES LTD ΓΙΑ ΤΟ MILITAIRE.GR 16, Princess De Tyra Street, Karantokis Bldg, 1065 Nicosia, Cyprus, www.kansevelli.com

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ: militaire@militaire.gr TO MILITAIR BY MILITAIR.GR ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ Ε-MAGAZINE ΠΟΥ ΠΡΟΣΦΕΡΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟ SITE MILITAIR.GR. ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΣΥΣΣΩΡΕΥΜΕΝΗ ΤΗΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΤΟΥ ΜΗΝΑ ΠΟΥ ΠΕΡΑΣΕ ΟΠΩΣ ΑΝΑΡΤΗΘΗΚΕ. ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ ΣΤΟΥΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ ΠΟΥ ΘΕΛΟΥΝ ΝΑ ΕΝΗΜΕΡΩΝΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΤHN AMYNA, THN ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ, ΤΟΥΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥΣ, ΤΑ ΕΛΛΗΝΟΤΟΥΡΚΙΚΑ, ΤΟ ΑΞΙΟΜΑΧΟ ΤΩΝ ΕΝΟΠΛΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ, TO MILITAIR ΕΙΝΑΙ ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΟ. ΕΔΩ ΘΑ ΒΡΕΙΤΕ VIDEO, ΑΡΘΡΑ, ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΜΥΝΑΣ, ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΞΟΠΛΙΣΜΩΝ.

MILITAIRE 2020

CONTENTS ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 68

46

36

82

MILITAIRE 2020

www.militaire.gr

Militaire ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΑΜΥΝΑΣ

®

ΤΕΥΧΟΣ 4 ΜΑΡΤΙΟΣ 2020

20

26

MAGAZINE

14 ΝΕΑ - ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΟΛΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΔΕΝΔΙΑΣ «Η ΑΥΤΟΣΥΓΚΡΑΤΗΣΗ 20 ΝΙΚΟΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΔΥΝΑΜΙΑ» ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΥΠΕΞ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΓΚΥΡΑ

ΕΘΝΙΚΟ ΠΛΟΙΟ ΚΑΙ Η 26 ΤΟ ΑΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΗ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗ ΕΝΑΡΞΗΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ

36

ΑΝΤΙΝΑΥΑΡΧΟΣ Ε.Α ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ Ο «ΑΡΧΟΝΤΑΣ ΤΩΝ ΕΞΟΠΛΙΣΜΩΝ» ΜΙΛΑ ΓΙΑ ΟΛΑ ΟΣΑ ΕΜΠΟΔΙΖΟΥΝ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΝΑ ΕΞΟΠΛΙΣΤΕΙ

ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΩΡΑ 46 ΑΕΡΟΝΑΥΤΙΚΗ «ΤΟ ΑΛΛΟΘΙ ΙΣΩΣ ΚΑΛΥΠΤΕΙ ΤΑΣ

ΕΥΘΥΝΑΣ ΤΩΝ ΗΓΕΣΙΩΝ, ΔΕΝ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΕΙ ΟΜΩΣ ΤΟΥΣ ΛΑΟΥΣ»

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΦΙΛΗΣ 53 ΔΡ ΑΠΟ ΠΟΥ ΑΝΤΛΕΙ ΤΗ “ΔΥΝΑΜΗ” ΤΟΥ Ο ΕΡΝΤΟΓΑΝ;

60 68

Ο ΔΡ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΑΘΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΜΑΣ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΙ ΤΟΝ ΤΑΓΙΠ ΕΡΝΤΟΓΑΝ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΕΙΔΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. ΟΣΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΛΛΑΞΟΥΝ…

ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ 82 ΟΗΡΩΑΣ. ΤΟ MILITAIRE MAGAZINE

ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ ΕΝΑ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΤΑΣΣΑ, «Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΗΡΩΑΣ».

MILITAIRE 2020

«ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΕΝΤΙΜΗ ΣΥΝΕΝΝΟΗΣΗ ΚΥΡΙΕ ΔΕΝΔΙΑ;» Ο κύριος Ν.Δένδιας επικαλούµενος το διεθνές δίκαιο µιλάει για έντιµη συνεννόηση. Έντιµη συνεννόηση σε ποια θέµατα; Ίσως εννοεί την παραποµπή του θέµατος της υφαλοκρηπίδας στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης; Δεν γνωρίζει όµως εκ των προτέρων ότι αυτό χρειάζεται συνυποσχετικό µεταξύ των δύο χωρών, για να υφίσταται η απαραίτητη νοµική κάλυψη ;

ht ps:/ w w.miltaire.gr/quot-poia-einai- entimi-synen ois-kyrie-n dendia-quot/ Διαβάστε περισσότερα...

ΤΟ F-35 ΚΑΙ ΤΟ “ ΠΡΩΤΟ ΠΛΗΓΜΑ” Η συζήτηση για την προµήθεια της χώρας του επιθετικού Α/Φ F -35 άρχισε προ µιας δωδεκαετίας όταν έγινε γνωστή η συµµετοχή της Τουρκίας στο πρόγραµµα ανάπτυξης και κατασκευής του. Έκτοτε συνεχίζεται και επικαιροποιείται ανάλογα µε τις διακυµάνσεις των Αµερικανο–Τουρκικών σχέσεων, την πρόσφατη αµερικανική απαγόρευση για την διάθεση των πρώτων Τουρκικών F -35 και τον προχθεσινό υπαινιγµό του κου Πρωθυπουργού περί του ενδεχοµένου προµήθειάς των από την Ελλάδα – οψέποτε αποκατασταθεί η οικονοµική δυνατότητα. Ανεξάρτητα της πρόδηλης πολιτικής σκοπιµότητας της πρωθυπουργικής δήλωσης, δηλαδή ως “ενός ακόµα βέλους” στην φαρέτρα του κου Πρωθυπουργού εν όψει της συνάντησης µε τον Αµερικανό Πρόεδρο που εµπορευµατοποιεί όλες τις διεθνείς σχέσεις, η εντός της χώρας συζήτηση...

ht ps:/ www.mil taire.gr/f35-proto-pligma/ Διαβάστε περισσότερα...

MILITAIRE 2020

Ο ΠΑΡΑΓΩΝ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΒΡΕΤΑΝΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ Στην Ανατολική Μεσόγειο συνωστίζονται εσχάτως πολλοί δρώντες. Δεν έχει εµφανισθεί όµως µε ιδιαίτερη έµφαση µέχρι σήµερα ακόµη ο Βρετανικός παράγων. Η Μεγάλη Βρετανία ανήκει στις...

htps:/w w.miltaire.gr/o-par gon-tis-megalis-vretanias- tin-an tolik-mesogeio/ Διαβάστε περισσότερα...

ΟΙ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΒΕΒΑΙΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΔΕΝ ΑΡΚΟΥΝ ΩΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΑΠΟΤΡΟΠΗΣ

Ο ΥΒΡΙΔΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΥΠΟ ΤΗ ΜΟΡΦΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Την 10η Απριλίου 1939, τρεις ηµέρες µετά την κατάληψη της Αλβανίας, η Ιταλική Κυβέρνηση διαβεβαίωσε την Ελληνική ότι θα σεβασθεί απόλυτα την ακεραιότητα και την ανεξαρτησία της Ελλάδος και ότι η ειλικρινής της θέληση συνίσταται στη διατήρηση και ανάπτυξη µεταξύ των δύο χωρών εγκάρδιων σχέσεων. Την 17η Σεπτεµβρίου 1939 ο Ιταλός Πρεσβευτής στην Αθήνα επέδωσε έγγραφη διακοίνωση της Ιταλικής Κυβέρνησης χρονολογούµενη στη Ρώµη από 12 Σεπτεµβρίου 1939, όπου δινόταν διαβεβαίωση στην Ελλάδα ότι εάν η Ιταλία αµιγνυόταν στη σύρραξη του Β΄ΠΠ σε καµία περίπτωση δεν θα επετίθετο κατά της Ελλάδος.

htps:/w w.miltaire.gr/oi-dplomatikes-diave aiosei-ton-kraton-den-arkoyn-ospar gontes-apotr pis/ Διαβάστε περισσότερα...

Η ιστορία διδάσκει ότι µία σύρραξη µεταξύ κρατών δεν συµβαίνει ακαριαία, ούτε ακόµη και όταν συµβεί µία κατ΄εξοχήν αιφνιαδιαστική επιχειρησιακή ενέργεια. Έχει προηγηθεί κατά κανόνα, µία αλληλουχία διαδοχικών ενεργειών, ψυχολογικών, διπλωµατικών, ακόµη και στρατιωτικών (χωρίς οι τελευταίες να έχουν το χαρακτήρα του θερµού πολέµου ή επεισοδίου). Αυτές οι ενέργειες µορφοποιούν τη διαµάχη µεταξύ των κρατών. Σηµαντικότατος παράγοντας που οδηγεί στη διαµάχη είναι ο οικονοµικός. Ο Πλάτωνας τόνισε: «Δια γαρ την των χρηµάτων κτήσιν πάντες οι πόλεµοι ηµίν γίγνονται». Η Τουρκία σήµερα διεξάγει υβριδικό πόλεµο κατά της χώρας µας και µεταξύ άλλων ασσύµετρων µορφών, ειδικότερα µε τη µορφή...

htps:/w .miltare.g/o-yvridkos-plemos-ti oyrkias-ypoti-morfi-psycholgikon-epicherison/ Διαβάστε περισσότερα...

MILITAIRE 2020

ΟΙ ΑΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΟΙ ΑΙΦΝΙΔΙΑΣΜΟΙ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΣΕ ΚΑΘΕ ΚΡΙΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ Ένα αναπάντητο ερώτηµα στη χώρα τώρα και δεκαετίες, είναι γιατί σε κάθε ελληνοτουρκική κρίση οι ελληνικές κυβερνήσεις αιφνιδιάζονται, µε αποτέλεσµα να αντιδρούν βεβιασµένα και ‘’εκ των ενόντων’’.

ht ps:/ w w.miltaire.gr/oi-adikaiol gitoi-aifnidasmoi-ts-choras- e-kathe-kris-me-tin-toyrkia/ Διαβάστε περισσότερα...

«ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΟΔΡΟΜΟΣ Η ΒΑΘΥΤΕΡΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΕΛΛΑΔΟΣ-ΙΝΔΙΑΣ» Ο Recep Tayyip Erdoğan στις 14/02/2020 στη διήµερη επίσκεψή του στο Islamabad σε συνεδρίαση της Βουλής του Πακιστάν δήλωσε ότι αισθάνεται το Πακιστάν ως σπίτι του και δεν ξεχνά τη βοήθεια που έστειλε το Πακιστάν κατά τους εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες των Τούρκων. Το Πακιστανικό ΥΠΕΞ δια του εκπροσώπου του Asisha Farooqui επιβεβαίωσε τις αδελφικές σχέσεις που έχουν τα δύο κράτη σε θεµελιώδη ζητήµατα. Η προηγούµενη επίσκεψη του Tayyip Erdoğan στο Πακιστάν ήταν το Νοέµβριο του 2016. Η συνεργασία τους στην άµυνα και στην ασφάλεια, είναι σε ύψιστα επίπεδα. Το 2016 η Τουρκία δώρισε 34 Τ-37 αεροσκάφη µε ανταλλακτικά στο Πακιστάν. Τον Ιούλιο του 2018 η Άγκυρα σύναψε συµφωνία µε το Πακιστάν για να εφοδιάσει µε τέσσερις (4) κορβέττες το Ναυτικό του. Ήταν η µεγαλύτερη εξαγωγική ανάθεση που έκανε η Τουρκική αµυντική βιοµηχανία ποτέ. Ξεκίνησε επίσης η αναβάθµιση τριών (3) Πακιστανικών υποβρυχίων. Τον Οκτώβριο 2018 το Πακιστανικό Ναυτικό ανέθεσε σε συνεργασία µε την... Διαβάστε περισσότερα...

MILITAIRE 2020

ΣΚΟΤΑΔΙ ΣΤΗ ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ ΜΕ ΤΟ “ΔΟΓΜΑ ΜΑΚΝΑΜΑΡΑ” ΝΑ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙ: “Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΑΥΞΑΝΕΙ ΤΗΝ ΕΥΗΜΕΡΙΑ ΤΩΝ ΗΠΑ” Μετά τη δολοφονία του Υποστράτηγου Κασέµ Σουλεϊµανί αναµένεται µια παρατεταµένη περίοδος συγκρούσεων στον άξονα Ιράν-Αφγανιστάν –Ιράκ-Υεµένης-Βορείου Αφρικής. Όλες οι χώρες της περιοχής θα πληγούν λίγο –πολύ από τα σκάγια. Ο αναλυτής σε θέµατα ασφάλειας Μετίν Γκιουρτζάν αναφέρει...

htps:/w w.miltaire.gr/quot-giat-eina-mon dromos-ivathyteri-proseg is-elados-indias/ htps:/w .miltare.g/skotadi-s mei-antoli-metoqu -dogma- knmar-quotna-epikrt-quo -plemos-ayxnei-t ymeria-tonpa-quot/ Διαβάστε περισσότερα...

ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΣΤΡΑΤΕΥΣΗΣ ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ Ο ΠΑΝ. ΜΠΑΛΤΑΚΟΣ! ΜΕ ΤΙ ΤΗΝ «ΑΝΤΙΚΑΘΙΣΤΑ» Επικίνδυνος αναχρονισµός είναι πλέον η υποχρεωτική στράτευση των ανδρών.’Ενα µέτρο που επιβλήθηκε από τον Ναπολέοντα πριν από 250, περίπου, χρόνια , δεν έχει πια καµµία λογική σε µια σύγχρονη Ευρωπαϊκή χώρα —µέλος του ΝΑΤΟ. Υποχρεωτική στράτευση δεν υφίσταται, άλλωστε... Διαβάστε περισσότερα...

ht ps:/ w w.miltaire.gr/kat rgis-tis-ypochreotiks- trateysi -proteinei-opan-mpalt kos-me-ti n-quot-antikathista-quot/

«ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΣΟΥΛΕΪΜΑΝΙ. Η ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΘΥΣΙΑ ΓΙΑ ΗΠΑ ΚΑΙ ΙΡΑΝ»

Τα απίθανα γίνονται πιθανά και τα πιθανά γίνονται απίθανα.

Αυτός είναι ο «αγγελικός» κόσµος της Μέσης Ανατολής και αποδεικνύεται από τα τελευταία γεγονότα, σε αυτόν τον αµείλικτο πολυµετωπικό πόλεµο, που έχουν πολύ πόνο, αίµα, δάκρυα, ίντριγκα, ανίερες συµφωνίες, αναγκαίες θυσίες και όλα τα στοιχεία του πολέµου εξουσίας, όπως τα είδαµε µε τόσο χαρακτηριστικό τρόπο, στις εξαιρετικές σειρές «Game of Thrones» και «House of Cards». Η εκτέλεση του στρατηγού Κασέµ Σουλεϊµανί, εµπεριέχει όλα τα παραπάνω. Ο στρατηγός Σουλεϊµανί, ήταν ο πιο ισχυρός άνθρωπος στο Ιράν, µετά τον ηγέτη της χώρας Αγιοτολάχ Χαµενεϊ και ο δηµοφιλέστερος άνθρωπος στο Ιράν. Εξ ου και οι σκηνές λατρείας, υστερίας, πένθους και συµµετοχής στην κηδεία του, που προκάλεσε τον θάνατο δεκάδων Ιρανών και τον τραυµατισµό...

htps:/w w.miltaire.gr/quot-sratigos- oyleimani- an gkai -thysia-gia-pa-kai-ran-quot/ Διαβάστε περισσότερα...

MILITAIRE 2020

www.theon.com

With production facilities and head office in Athens, as well as offices in Kempen, Abu Dhabi and Singapore and with more than 70.000 systems in service or under contract in 40 countries around the world, Theon Sensors is today one of the Market Leaders in Night Vision Systems for military and security applications.

All products are in-house designed by a team of experienced and qualified engineers specializing in all related engineering disciplines such as optical, mechanical, electronics and system design.

Emphasis is given on providing high performing and ergonomically advanced systems that increase soldier’s safety and mission success rate during night operations.

Night vision Thermal & SWIR Systems

Νίκος Δένδιας

Συνέντευξη Υπουργού Εξωτερικών, Ν. Δένδια, στον ΠΑΡΙ ΚΑΡΒΟΥΝΟΠΟΥΛΟ

«Η αυτοσυγκράτηση δεν είναι αδυναµία» το µήνυµα του ΥΠΕΞ προς την Άγκυρα Τι απαντά για τη συµφωνία των Πρεσπών

Ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας µιλά στο Militaire Magazine, για την κρίση διαρκείας στα ελληνοτουρκικά, στέλνοντας το µήνυµα του στην Άγκυρα: «Η αυτοσυγκράτηση δεν είναι αδυναµία», λέει και απορρίπτει την άποψη που θέλει την Ελλάδα να ακολουθεί πολιτική κατευνασµού. Τονίζει ότι η Ελλάδα «αν και έχει τη δυνατότητα να αντιµετωπίσει όλες τις προκλήσεις µόνη της, δεν είναι µόνη». Απαντά και για τη στάση της ΝΔ στη συµφωνία των Πρεσπών ως αντιπολίτευση και ως κυβέρνηση: “Τώρα κοιτάµε µπροστά”, λέει ο ΥΠΕΞ. Όλο το κείµενο της συνέντευξης: Η τουρκική επιθετικότητα των τελευταίων µηνών, αντιµετωπίζεται από την Ελλάδα µε µια παραλλαγή της πολιτικής που είχαµε συνηθίσει να ονοµάζουµε "στρατηγική ψυχραιµία" και πόσο αποτελεσµατική κρίνεται ότι είναι µέχρι αυτή τη στιγµή;

απόψεις και τις θέσεις µας µε επιτυχία και δηµιουργούµε συµµαχίες και εταιρικές σχέσεις µε χώρες που έχουν τις ίδιες αντιλήψεις µε εµάς. Έτσι, εδραιώνουµε ευρεία επιδοκιµασία των θέσεών µας και αποδοκιµασία της τουρκικής συµπεριφοράς. Το αποτέλεσµα είναι ότι η Ελλάδα, αν και έχει τη δυνατότητα να αντιµετωπίσει όλες τις προκλήσεις µόνη της, δεν είναι µόνη.

Συχνά στο παρελθόν , αποδίδαµε τις εξάρσεις της τουρκικής επιθετικότητας, σε "εσωτερικούς πολιτικούς λόγους" τουρκικών κυβερνήσεων. Σ΄ αυτή τη φάση δύσκολα κάποιος µπορεί να υποστηρίξει ότι όλα όσα πράττει το καθεστώς Ερντογάν στην περιοχή µας, έχουν να κάνουν µε Η τουρκική συµπεριφορά, κατά κανόνα παραβατική "εσωτερικές του ανάγκες". Πιστεύετε ότι ο και πολλές φορές προκλητική, αντιµετωπίζεται από τη Ερντογάν έχει πιστέψει ότι είναι η ώρα για να χώρα µας µε ψυχραιµία, σύνεση, αλλά και µε θέσει στο τραπέζι , θέµατα για τα οποία η αποφασιστικότητα. Η Ελλάδα έχει συνειδητά επιλέξει τουρκική εξωτερική πολιτική χρόνια τώρα να λειτουργεί ως πυλώνας σταθερότητας στην "δουλεύει", ανεξαρτήτως προσώπων και περιοχή µας, ως υπεύθυνος παράγων ειρήνης και όχι κυβερνήσεων; ως ταραξίας και πηγή προβληµάτων, όπως η Τουρκία. Εµείς συνειδητά δεν ακολουθούµε την Τουρκία στην Τα κίνητρα της Τουρκίας επιδέχονται πολλές παραβατικότητα. Είµαστε πάντα έτοιµοι να ερµηνείες. Αυτό όµως που µετράει είναι οι πράξεις συζητήσουµε, µέσα στο συγκεκριµένο πλαίσιο� που της. Και ασφαλώς οι επιθετικές πρακτικές� και οι καθορίζει το Διεθνές Δίκαιο. Με γνώµονα, εξάλλου, αναθεωρητικές επιδιώξεις της Τουρκίας δεν είναι τις επιταγές του Διεθνούς Δικαίου, διασφαλίζουµε καινούργιες. Ωστόσο, το τελευταίο διάστηµα φαίνεται απόλυτα την εδαφική µας κυριαρχία, αλλά και τα να εκδηλώνονται όλο και πιο έντονα οι επιδιώξεις της συµφέροντα µας στο ακέραιο, προωθούµε τις για “ανασύσταση” του οθωµανικού της παρελθόντος.� MILITAIRE 2020 2019

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

MILITAIRE 2020 2019

Νίκος Δένδιας

MILITAIRE 2020

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Εξυπακούεται ότι από αυτό δεν θίγεται µόνο η Ελλάδα, αλλά και άλλα κράτη της ευρύτερης περιοχής. Στη βάση αυτή, η χώρα µας δεν κάθεται µε σταυρωµένα χέρια. Με µεθοδικές κινήσεις και σχεδιασµό προχωρούµε στη σφυρηλάτηση στενών σχέσεων µε χώρες που µοιράζονται τις ίδιες απόψεις µε εµάς. Παράλληλα, εµβαθύνουµε τις υφιστάµενες συµµαχίες µας και δηµιουργούµε και νέες, ενισχύοντας έτσι τη θέση µας απέναντι σε τέτοιου είδους µεθοδεύσεις, καθιστώντας την υλοποίησή τους εξαιρετικά δύσκολη και πάντως ασύµφορη για την Τουρκία. Η προσκόλληση σε τέτοιου είδους εµµονές, αν και φαίνεται να αποφέρει κάποια πρόσκαιρα δηµοσκοπικά οφέλη στην τουρκική ηγεσία, δεν θα αποφέρει κανένα όφελος για την Τουρκία – αποµονώνεται διεθνώς, ιδίως µεταξύ των χωρών όπου παλιότερα εκτεινόταν η πάλαι ποτέ Οθωµανική αυτοκρατορία. Αντιθέτως, µία ευηµερούσα, ειρηνική Τουρκία, η οποία θα έχει φιλικές σχέσεις µε όλους της τους γείτονές της και θα συνεργάζεται µαζί τους, ιδανικά ως πλήρες µέλος και της Ε.Ε., θα ήταν προς το συµφέρον όλων και, πρώτα απ' όλα, των Τούρκων πολιτών.

αυτή συµπεριφορά είναι συνειδητά επιλεγµένος ως εκείνος που υπηρετεί καλύτερα τα συµφέροντα µας. Η ειρήνη εύκολα χάνεται και δύσκολα κατακτάται. Και έχουµε χρέος στον ελληνικό λαό να την προστατεύσουµε. Ριψοκίνδυνες και σπασµωδικές, “εν θερµώ” αντιδράσεις δεν συµφέρουν κανέναν και είναι εξαιρετικά αµφίβολο ποιο θα ήταν το αποτέλεσµα τους. Αντιθέτως, η ψύχραιµη, µεθοδική, µε σχέδιο αντίδραση, µε αξιοποίηση των συµµαχιών της χώρας µας, ενδυναµώνει την επιχειρηµατολογία µας, εδραιώνει τη χώρα µας ως αδιαµφισβήτητο πυλώνα σταθερότητας στην περιοχή και λειτουργεί αποτρεπτικά εκεί που πρέπει. Άλλωστε, ευθύνη της κάθε κυβέρνησης είναι η εξυπηρέτηση µε τον καλύτερο δυνατό τρόπο των συµφερόντων της χώρας µας και όχι η παρορµητική και χωρίς σχεδιασµό αντίδραση σε κάθε πρόκληση που ενσκήπτει.�

Η Ελλάδα επικαλείται συχνά τις συµµαχίες της µε σηµαντικές χώρες της περιοχής, όπως το Ισραήλ και την Αίγυπτο. Επικαλείται τις εξαιρετικές Η δική µας κοινή γνώµη, είναι θυµωµένη µε σχέσεις µε τις ΗΠΑ και φυσικά επικαλείται και την ΕΕ. Ωστόσο η την τουρκική προκλητικότητα αλλά και µε αίσθηση που υπάρχει στη κοινή γνώµη τον τρόπο που οι κυβερνήσεις της χώρας είναι πως η όποια στήριξη που έχει η από το 1996 µέχρι και σήµερα την αντιµετωπίζουν. Με απλά λόγια η λεγόµενη Ελλάδα έναντι της τουρκικής "πολιτική του κατευνασµού", δεν έχει πείσει�προκλητικότητας περιορίζεται σε µερικές ικανοποιητικές δηλώσεις. Πρέπει και για τα αποτελέσµατα της και µάλλον µπορούµε να πάρουµε κάτι περισσότερο αποθράσυνε την Τουρκία. Συµφωνείτε µ' και πιο ουσιαστικό από "φίλους και αυτή την άποψη; συµµάχους"; Η Ελλάδα δεν ακολουθεί επ’ ουδενί “πολιτική κατευνασµού” έναντι της γείτονος. Μην ξεχνάτε ότι η "πολιτική κατευνασµού", γνωστή και ως "appeasement" ουσιαστικά είναι πολιτική υποχωρήσεων, κάτι που καµία ελληνική κυβέρνηση δεν έχει υιοθετήσει.� Η ψύχραιµη και νηφάλια, αλλά σε κάθε περίπτωση αποφασιστική και σταθερή αντίδραση της χώρας µας δεν θα πρέπει να εκλαµβάνεται ως ανοχή, και σε καµία περίπτωση ως υποχώρηση έναντι της Τουρκίας. Η αυτοσυγκράτηση δεν είναι αδυναµία, αλλά δύναµη, εδραιωµένη στην πεποίθηση ότι συµπεριφορές σεβασµού προς το Διεθνές Δίκαιο υπερισχύουν� κάθε παραβατικότητας. Ο τρόπος µε τον οποίο αντιµετωπίζουµε την προκλητική

“

Η ΧΩΡΑ ΜΑΣ ΔΕΝ ΚΑΘΕΤΑΙ ΜΕ ΣΤΑΥΡΩΜΕΝΑ ΧΕΡΙΑ. ΜΕ ΜΕΘΟΔΙΚΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΠΡΟΧΩΡΟΥΜΕ ΣΤΗ ΣΦΥΡΗΛΑΤΗΣΗ ΣΤΕΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΜΕ ΧΩΡΕΣ ΠΟΥ ΜΟΙΡΑΖΟΝΤΑΙ ΤΙΣ ΙΔΙΕΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΜΕ ΕΜΑΣ. ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ, ΕΜΒΑΘΥΝΟΥΜΕ ΤΙΣ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΕΣ ΣΥΜΜΑΧΙΕΣ ΜΑΣ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΜΕ ΚΑΙ ΝΕΕΣ, ΕΝΙΣΧΥΟΝΤΑΣ ΕΤΣΙ ΤΗ ΘΕΣΗ ΜΑΣ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΕ ΤΕΤΟΙΟΥ ΕΙΔΟΥΣ ΜΕΘΟΔΕΥΣΕΙΣ, ΚΑΘΙΣΤΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥΣ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΔΥΣΚΟΛΗ ΚΑΙ ΠΑΝΤΩΣ ΑΣΥΜΦΟΡΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ.

”

Θα µου επιτρέψετε να διαφωνήσω. Η µέχρι σήµερα συνεργασία µας µε τα κράτη της περιοχής, αλλά και τις ΗΠΑ, δεν περιορίζεται σε διακηρύξεις. Η Ελλάδα συµµετέχει από κοινού µε την Κύπρο σε µια σειρά σχηµάτων συνεργασίας, τόσο µε την Αίγυπτο, όσο και µε το Ισραήλ, καθώς και µε άλλες οµονοούσες χώρες της περιοχής. Οι ενισχυµένες αυτές συνεργασίες περιλαµβάνουν ένα ευρύ φάσµα τοµέων που εκτείνεται από ζητήµατα ήπιας ισχύος µέχρι και την συνεργασία επί θεµάτων ασφάλειας και άµυνας. Επιπλέον, µε την Αίγυπτο µοιραζόµαστε τις ίδιες απόψεις σε πολλά ζητήµατα, όπως όσον αφορά στη

MILITAIRE 2020

Νίκος Δένδιας

“

ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΜΑΣ ΜΕ ΤΙΣ ΗΠΑ, Η ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΑΝΑΘΕΩΡΗΜΕΝΗ Σ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ ΑΜΟΙΒΑΙΑΣ ΑΜΥΝΤΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ, Η MDCA, ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ ΤΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ ΠΟΥ ΑΠΟΔΙΔΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ. ΕΙΝΑΙ, ΕΠΙΠΛΕΟΝ, ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ ΤΗΣ ΔΕΣΜΕΥΣΗΣ ΤΩΝ ΗΠΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΜΑΣ. ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΗΝ ΕΕ, ΠΑΡΑΠΕΜΠΩ ΣΤΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΠΟΥ ΚΑΤΑΔΙΚΑΖΟΥΝ ΑΠΕΡΙΦΡΑΣΤΑ ΤΙΣ ΤΟΥΡΚΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΚΥΡΩΣΕΙΣ ΠΟΥ ΕΠΙΒΑΛΛΟΥΝ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ.

”

MILITAIRE 2020

λιβυκή κρίση και σειρά άλλων θεµάτων γεωπολιτικής φύσης, ενώ βρισκόµαστε σε διαπραγµάτευση για τη µεταξύ µας οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών. Με το Ισραήλ και την Κύπρο, υπογράψαµε τη Συµφωνία για τον EastMed, ένα έργο µεγάλης στρατηγικής σηµασίας για ολόκληρη την περιοχή, που έχει την αµέριστη υποστήριξη των ΗΠΑ. Στο πλαίσιο των σχέσεών µας µε τις ΗΠΑ, η υπογραφή της αναθεωρηµένης Συµφωνίας Αµοιβαίας Αµυντικής Συνεργασίας, η MDCA, αποτελεί αναγνώριση και επιβεβαίωση της σηµασίας που αποδίδεται στην Ελλάδα από την αµερικανική κυβέρνηση. Είναι, επιπλέον, επιβεβαίωση της δέσµευσης των ΗΠΑ για τη σταθερότητα της περιοχής και την ασφάλεια της χώρας µας. Όσον αφορά την ΕΕ, παραπέµπω στα συµπεράσµατα του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου που καταδικάζουν απερίφραστα τις τουρκικές ενέργειες, αλλά και στις κυρώσεις που επιβάλλουν στην Τουρκία. Επιτρέψτε συναφώς να υπενθυµίσω ότι είναι η πρώτη φορά που επιβάλλονται κυρώσεις σε υποψήφιο προς ένταξη κράτος. Όµως, πέραν του πλαισίου της ΕΕ, έχουµε αναβαθµίσει τη διµερή συνεργασία µας µε σηµαντικά κράτη-µέλη τόσο εντός όσο και εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θα αναφερθώ ιδιαίτερα στη Γαλλία, καθώς εξαρχής ο πρόεδρος Μακρόν έχει εκφραστεί µε απόλυτα καθαρό τρόπο υπέρ των ελληνικών θέσεων και το αποδεικνύει εµπράκτως δια του ολοένα αυξανόµενου αµυντικού αποτυπώµατος της Γαλλίας στην Ανατολική Μεσόγειο.� Συνεπώς, όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, υπάρχει ένα ευρύ πλέγµα συνεργασιών που παράγει απτά και ουσιαστικά αποτελέσµατα. Διότι και οι χώρες αυτές επιδιώκουν αυτό που κι εµείς θέλουµε: την ασφάλεια, τη σταθερότητα και την ειρήνη στην περιοχή. Δεν έχω αµφιβολία ότι η ελληνική κυβέρνηση θα συνεχίσει να εργάζεται µε τους φίλους και συµµάχους µας προς αυτή την κατεύθυνση. Ας έχουµε αυτοπεποίθηση κύριε Καρβουνόπολε. Η Ελλάδα είναι µία� χώρα µε εξαιρετικά αξιόµαχες Ένοπλες Δυνάµεις και ισχυρούς συµµάχους, ενώ εξερχόµενη της κρίσης και ασκώντας πλέον µια ενεργητική και πολυεπίπεδη εξωτερική και αµυντική πολιτική, δηλώνει παρούσα σε όλα τα σηµεία µείζονος ενδιαφέροντος για τα εθνικά µας συµφέροντα.

Υπάρχουν και τα Βαλκάνια, στα οποία η κινητικότητα είναι µεγάλη. Η ΝΔ πολέµησε τη Συµφωνία των Πρεσπών, η οποία δίνει κάποιες δυνατότητες στην Ελλάδα να αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο. Θα τις εκµεταλλευθούµε; Θα "τρέξει" η κυβέρνηση αυτή τη συµφωνία ή παραµένει επιφυλακτική λόγω όσων είχαν ειπωθεί προεκλογικά. Πράγµατι, η ΝΔ είχε διαφωνήσει δηµόσια και επίµονα µε συγκεκριµένες, πολύ αρνητικές, πτυχές της Συµφωνίας των Πρεσπών. Είχε διαφωνήσει µε την έλλειψη εθνικής συνεννόησης που θα είχε –πιστεύω-� επιτρέψει τη σύναψη µίας πολύ καλύτερης συµφωνίας. Αλλά τώρα κοιτάµε µπροστά. Προσπαθούµε να συµβάλουµε σε ένα καλύτερο µέλλον για την περιοχή µας. Στα Βαλκάνια η κινητικότητα είναι πράγµατι µεγάλη και εµείς εργαζόµαστε προκειµένου να µετατρέψουµε αυτό το momentum σε υλοποίηση του απώτερου στόχου µας που δεν είναι άλλος από την ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ. Γι’ αυτό το λόγο, αναλάβαµε την πρωτοβουλία να συγκαλέσουµε πριν από λίγες ηµέρες, στη Θεσσαλονίκη, την υπουργική Διάσκεψη για την ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων, µε συµµετοχή όλων των κρατών της περιοχής, καθώς και της ΕΕ. Επιβεβαιώσαµε ότι η ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων αποτελεί µια στρατηγική επένδυση, τόσο για την Ευρώπη όσο και για τα ίδια τα κράτη της περιοχής. Έχουµε δηλώσει πολλές φορές ότι το µέλλον της περιοχής είναι στην ΕΕ. Για να ενταχθούν, όµως, οι χώρες αυτές στην ευρωπαϊκή οικογένεια θα πρέπει πρωτίστως να συµµορφωθούν µε τους κανόνες που διέπουν το ευρωπαϊκό οικοδόµηµα, το κοινοτικό κεκτηµένο και, αφ ης στιγµής µιλάµε για τη Συµφωνία των Πρεσπών, τις πρόνοιες που περιλαµβάνει. Ο δρόµος προς την Ευρώπη των προς ένταξη κρατών περνάει µέσα από την ικανοποίηση αυτών των προϋποθέσεων και σας διαβεβαιώ ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται να δεχθεί φαινόµενα µερικής συµµόρφωσης σε ανειληµµένες υποχρεώσεις, ούτε εκπτώσεις στον απόλυτο και πλήρη σεβασµό των δικαιωµάτων της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας από την Αλβανία.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Πριν µερικές εβδοµάδες γράφτηκαν και ακούστηκαν πολλά περί διαφωνίας σας µε την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Άµυνας� στον χειρισµό του ζητήµατος που προέκυψε µε το Ορούτς Ρέις. Επιτρέψτε µου να επισηµάνω ότι, σε αντίθεση µε το πρόσφατο παρελθόν, η συνεργασία µεταξύ των Υπουργείων Εξωτερικών και Άµυνας είναι, όπως πρέπει να είναι, άριστη και αποτελεσµατική. Αυτό επιβάλλει άλλωστε το εθνικό συµφέρον που υποστηρίζουµε µε τον φίλο µου, τον Υπουργό Άµυνας, Νίκο Παναγιωτόπουλο, µε απόλυτη προσήλωση.

MILITAIRE 2020

ΜΕ ΤΟ ΒΛΕΜΜΑ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ

ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΠΛΟΙΟ ΚΑΙ Η ΑΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΗ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗ ΕΝΑΡΞΗΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ

MILITAIRE 2020

ΕΘΝΙΚΟ ΠΛΟΙΟ

Η απόκτηση των γαλλικών φρεγατών Belh@rra, που έχει δροµολογηθεί, ακόµη και η πρόσφατη συµφωνία για ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραµµα ναυπήγησης κορβετών, µαζί µε τη Γαλλία και την Ιταλία, δεν θα πρέπει να ακυρώσουν την προσπάθεια που γίνεται εδώ και χρόνια για τη ναύπηγηση “εθνικού πλοίου”.

Η Ελλάδα µπορεί να µην έχει τη δυνατότητα να ναυπηγήσει πολεµικά πλοία όπως η Belh@rra, αλλά µπορεί άνετα να “χτίσει” πλοία που θα καλύπτουν τις διαρκώς αυξανόµενες ανάγκες του Στόλου, για την παρουσία του όχι µόνο στο Αιγαίο , αλλά και έξω απ΄ αυτό.

H προσπάθεια για τη ναυπήγηση εθνικού πλοίου είναι σε εξέλιξη εδώ και χρόνια. Αν και όλες οι κυβερνήσεις αντιµετώπιζαν θετικά αυτή τη προοπτική, καµία µέχρι σήµερα δεν έκανε ούτε ένα βήµα προς τη κατεύθυνση υλοποίησης του. Ποιο είναι το σχέδιο για το εθνικό πλοίο Η Als NSD – Als Naval Ship Designs σε συνεργασία µε την Ελληνική εταιρεία Veritas International µε ίδιους πόρους, και µε όραµα την αύξηση της αποτρεπτικής ικανότητος των Ενόπλων Δυνάµεων και τη µείωση της εξάρτησης της χώρας µας από το εξωτερικό, έχουν ξεκινήσει εδώ και περισσότερα από 10 χρόνια µια εθνική προσπάθεια για τον σχεδιασµό µιας “οικογένειας” πολεµικών πλοίων για την κάλυψη των αναγκών του Π.Ν. και όχι µόνο.

MILITAIRE 2020

ΜΕ ΤΟ ΒΛΕΜΜΑ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ

Η οικογένεια αυτή περιλαµβάνει πολεµικά σκάφη διαφόρων τύπων, από απλό περιπολικό των 65 µέτρων µέχρι και µεγάλη φρεγάτα Άµυνας Περιοχής των 140 µέτρων ως ακολούθως:

Als® Class 65 Coast Guard /OPV/Littoral Attack Craft Als® Class 80 OPV/Missile Fast Attack Ship Als® Class 90 OPV/Light Corvette/Corvette (CODAD) Als® Class 100 Littoral Combat Ship (CODAG) Als® Class 115 Surface Combat Ship (CODAG) Αls® Class 125 Air Defence Frigate (CODAG) Als® Class 140 Air Defence Frigate (CODAG) Als® Class 140 Air Defence Frigate (CODOG)

Μεταξύ άλλων την προσπάθειά αυτή έχουν συνδράµει: Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ) Η Σχολή Ναυτικών Δοκίµων (ΣΝΔ) Στελέχη του Π.Ν. του Π.Ν. µε µακρά διαδροµή και εξαίρετους τίτλους σπουδών και µε εµπειρία στην κατασκευή και παραλαβή νέων µονάδων Εξειδικευµένοι οίκοι του εξωτερικού και του εσωτερικού στους διάφορους τοµείς MILITAIRE 2020

Στο πλαίσιο της ανάπτυξης της σχεδίασης: Έχουν πραγµατοποιηθεί στο παρελθόν επανειληµµένες επαφές µε εκπροσώπους του ΓΕΝ και ενσωµάτωση των παρατηρήσεών τους σε επίπεδο αρχικής σχεδίασης. Έχει διερευνηθεί η δυνατότητα συµµετοχής Ελληνικών εταιριών παροχής αµυντικού υλικού στην υλοποίηση του έργου. Υπάρχει συνεργασία µε εξειδικευµένους οίκους του εξωτερικού

ΕΘΝΙΚΟ ΠΛΟΙΟ

Als® Class

για την παροχή πληροφοριών και στοιχείων για τα συστήµατα πλατφόρµας, όπλων και αισθητήρων, συστηµάτων διαχείρισης µάχης, συστηµάτων ναυσιπλοΐας, κλπ., απαραίτητα για την εκπόνηση των µελετών και σχεδίων, καθώς επίσης και για την ολοκλήρωση (integration) του οπλικού συστήµατος. Υπάρχει συνεργασία µε πειραµατικές δεξαµενές στην Ελλάδα (Ε.Μ.

Πολυτεχνείο) και στο εξωτερικό εάν απαιτηθεί, για την εκτέλεση εκτενών δοκιµών του προτύπου. Έχουν εκπονηθεί διάφορες µελέτες, υπολογισµοί, προδιαγραφές και σχέδια, σε συνεργασία µε το ΕΜΠ, ΣΝΔ και εξειδικευµένους οίκους του εξωτερικού και του εσωτερικού στους διάφορους τοµείς.

MILITAIRE 2020

ΜΕ ΤΟ ΒΛΕΜΜΑ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ

Από τα τέλη του 2009, οπότε ξεκίνησε και η προσπάθειά µέχρι το 2015 έχουν πραγµατοποιηθεί αρκετές επαφές, παρουσιάσεις και συζητήσεις µε το ΓΕΝ και το ΥΠΕΘΑ. Την ίδια χρονική περίοδο έχουν επίσης πραγµατοποιηθεί πολυάριθµες παρουσιάσεις στα έντυπα και ηλεκτρονικά ΜΜΕ. Παρουσιάσεις του Εθνικού πλοίου έχουν επίσης πραγµατοποιηθεί στο Εθνικό Πολεµικό Μουσείο, στο Ελληνικό Ινστιτούτο Ναυτικής Τεχνολογίας (ΕΛΙΝΤ), κλπ. Ένας ή και περισσότεροι τύποι της οικογένειας πολεµικών πλοίων τα οποία έχουν σχεδιαστεί, κάλλιστα θα µπορούσαν να αποτελέσουν το προϊόν ενός εγχώριου προγράµµατος ανάπτυξης πολεµικού πλοίου, προσαρµοσµένου στις Ελληνικές απαιτήσεις. Ένα τέτοιο πρόγραµµα αποτελεί και το σχέδιο της Als® Class 100 Littoral Combat Ship, εκτοπίσµατος 2.900 περίπου τόνων το οποίο έχει αναπτυχθεί σε συνεργασία µε τη Σχολή Ναυτικών Δοκίµων (ΣΝΔ) και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ). Το πρόγραµµα αυτό το οποίο το 2013/2014 είχε προχωρήσει σηµαντικά σε επίπεδο σχεδίασης και ενσωµάτωσης των παρατηρήσεων και απαιτήσεων του ΓΕΝ, ιδιαίτερα στο σκέλος της MILITAIRE 2020

ικανοποίησης των επιχειρησιακών απαιτήσεών του στη ΝΑ Μεσόγειο, µετεξελίχθηκε στη συνέχεια κατόπιν απαίτησης του ΥΠΕΘΑ/ΓΕΕΘΑ, στην Φρεγάτα Άµυνας Περιοχής Als® Class 125, πλήρους εκτοπίσµατος 5.000 τόνων. Η προσπάθεια αυτή θεωρήθηκε πολύ σηµαντική και η οποία θα απέδιδε το δικό µας Ελληνικό Εθνικό πλοίο προσαρµοσµένο στη νέα γεωπολιτική κατάσταση στη ΝΑ Μεσόγειο. Η πρόταση που υποβλήθηκε για την εκπόνηση της βασικής σχεδίασης δεν προχώρησε. Ο ρόλος τον οποίον καλείται να διαδραµατίσει το Π.Ν. στην ειρήνη και στον πόλεµο είναι γνωστός και εξαιρετικά σηµαντικός για την υπεράσπιση της εθνικής κυριαρχίας και των εθνικών συµφερόντων της χώρας µας. Παρά ταύτα, η παρουσιαζόµενη στα ΜΜΕ προσέγγισή στην απόκτηση των µέσων που θα επιτρέψουν στο Π.Ν. να φέρει εις πέρας την αποστολή του κρίνεται σε ένα βαθµό συντηρητική, ανεπαρκής και εξαιρετικά δαπανηρή. Είναι αλήθεια ότι η σχεδίαση ενός σύγχρονου πολεµικού πλοίου αποτελεί ένα σύνθετο, πολύπλοκο εγχείρηµα, το οποίο ενέχει ιδιαίτερα υψηλό τεχνολογικό ρίσκο, ακόµα και για χώρες ή

ΕΘΝΙΚΟ ΠΛΟΙΟ

Als® Class

ναυπηγεία µε ιδιαίτερα πλούσια εµπειρία και παράδοση στον χώρο. Αυτό όµως δεν µπορεί να αποτελέσει άλλοθι για την αδράνεια που επιδεικνύουµε, όταν χώρες µικρότερου µεγέθους ή ασύγκριτα µικρότερης ναυτικής παράδοσης το τολµούν. Είναι γνωστό ότι στην χώρα µας έχουν µελετηθεί, σχεδιαστεί και κατασκευαστεί στο παρελθόν εκτός των εµπορικών και σύγχρονα πολεµικά πλοία και µάλιστα µε µεγάλη επιτυχία. Η λύση δεν είναι να αγοράζουµε ξένα σκάφη, τα οποία έχουν µελετηθεί και κατασκευαστεί από ξένους και τα οποία στις περισσότερες των περιπτώσεων δεν καλύπτουν τις ανάγκες του Π.Ν. αλλά να προσπαθήσουµε να αναπτύξουµε την εγχώρια αµυντική µας βιοµηχανία. Ένα καλό παράδειγµα προσπάθειας για ανάπτυξη της εγχώριας αµυντικής της βιοµηχανίας είναι η Τουρκία. Οι περισσότερες χώρες έχουν ήδη ξεκινήσει την προσπάθεια για ανάπτυξη εθνικών πολεµικών πλοίων, µε ό,τι αυτό συνεπάγεται. Το θέµα της Ελληνικής αµυντικής βιοµηχανίας είναι θέµα Εθνικό και έτσι θα πρέπει να το βλέπουµε όλοι, πολίτες και κυβερνώντες. Θα πρέπει κάποτε οι αµυντικές µας δαπάνες να είναι προς την κατεύθυνση να δίνουν δουλειά στα Ελληνικά χέρια και να αναπτύσσουν την ελληνική

και όχι τις συµµαχικές οικονοµίες. Αυτό το οποίο σταµάτησε το 2015, µπορεί να επανακιννήσει, ώστε σταδιακά να προχωρήσουµε στη µείωση της εξάρτησης της χώρας µας από το εξωτερικό και του κόστους των εξοπλιστικών προγραµµάτων. Συνεργασίες µε χώρες µε παρόµοιες ανάγκες είναι θεµιτές και είναι δυνατόν να επιδιωχθούν και να επιτευχθούν. Λαµβανοµένης επιπλέον υπόψη της στενότητας οικονοµικών πόρων για µεγάλο χρονικό διάστηµα στο µέλλον, προκύπτει η αναγκαιότητα για στροφή σε εγχώριες λύσεις χαµηλού κόστους και άµεση επανέναρξη του προγράµµατος σχεδίασης και κατασκευής του Εθνικού Πλοίου εκµεταλλευόµενοι το εγχώριο δυναµικό (βιοµηχανία, επιστηµονικούς φορείς) και τις δεξιότητες και ικανότητες των Ελλήνων. Οι κύριοι λόγοι της ανάπτυξης ενός πολεµικού σκάφους στην Ελλάδα, είναι οι εξής: Αύξηση της αποτρεπτικής ικανότητος των Ενόπλων Δυνάµεων Μείωση της εξάρτησης της χώρας µας από το εξωτερικό και του κόστους των εξοπλιστικών προγραµµάτων, όπως σοφά έχουν κάνει και οι γείτονές µας Αύξηση του ποσοστού κάλυψης των εξοπλιστικών αναγκών των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάµεων από την εθνική αµυντική βιοµηχανία, η οποία θα έχει σαν αποτέλεσµα την αύξηση του ΑΕΠ, την επανάκτηση θέσεων εργασίας που χάθηκαν στα χρόνια της κρίσης, τη µεγιστοποίηση της εγχώριας προστιθέµενης αξίας και την αύξηση της απασχόλησης σε κλάδους υψηλής τεχνολογίας. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι η Τουρκία από το ποσοστό 20% στην κάλυψη των εξοπλιστικών της αναγκών έφθασε ήδη στο 65% (στοιχεία του 2018) και εκτιµάται ότι θα φτάσει στο 75% το 2023. Σχεδίαση σκαφών σύµφωνα µε τις ειδικότερες επιχειρησιακές ανάγκες του Π.Ν.

-Αξιοποίηση της ήδη υπάρχουσας γνώσης και εµπειρίας στον χώρο της αµυντικής βιοµηχανίας.

-Αντικατάσταση των παλαιών µονάδων του στόλου -Χρησιµοποίηση παλαιών όπλων και αισθητήρων από παλαιά σκάφη -Δηµιουργία προϋποθέσεων για σχεδίαση και κατασκευή σκαφών για εξαγωγή MILITAIRE 2020

ΜΕ ΤΟ ΒΛΕΜΜΑ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ

Πρόσφατη εξέλιξη του θέµατος, είναι ότι τον Σεπτέµβριο του 2019 υποβλήθηκε στο Π.Ν. νέα πρόταση για την ανάπτυξη ενός «Εθνικού Πλοίου» Σύµφωνα µε αυτή το Π.Ν. θα επιλέξει έναν από τους προτεινόµενους τύπους για περαιτέρω ανάπτυξη µέχρι το επίπεδο σχεδίασης που θα κριθεί σκόπιµο. Η πρόταση εκκρεµεί. Θα πρέπει να σηµειωθεί ότι µε την διαδικασία αυτή θα κερδηθεί πολύτιµος χρόνος, αφού ενδιάµεσα πιθανότατα θα έχει ανασυγκροτηθεί ένα Ναυπηγείο Αµυντικών Κατασκευών, ώστε να είναι δυνατή η αποτελεσµατική κατασκευή πολεµικών πλοίων στην Χώρα µας. Σε αυτή την περίπτωση το κόστος κατασκευής στην Ελλάδα θα µπορούσε να είναι έως και 30% χαµηλότερο από το αντίστοιχο του εξωτερικού, σε απόλυτους MILITAIRE 2020

ΕΘΝΙΚΟ ΠΛΟΙΟ

Als® Class αριθµούς άνω των 600 εκ. Ευρώ, Η διαφορά αυτή δικαιολογεί και την ανάληψη σχετικού ρίσκου. Θεωρούµε ότι είναι σκόπιµο και απολύτως αναγκαίο και ανεξάρτητα από τη διαφαινόµενη απόφαση της Κυβέρνησης για προµήθεια φρεγατών από το εξωτερικό, η χώρα µας να προχωρήσει στη µελέτη και κατασκευή των δικών της σκαφών Ελληνικής σχεδίασης και κατασκευής, όχι ανταγωνιστικά αλλά συµπληρωµατικά το οποίο θα έχει σαν αποτέλεσµα την ανάσταση της εθνικής µας αµυντικής βιοµηχανίας που τα τελευταία χρόνια «πνέει τα λοίσθια» σαν αποτέλεσµα της οικονοµικής κρίσης και όχι µόνο. Η Ελληνική πρόταση για την κάλυψη του υπάρχοντος κενού µεταξύ των πυραυλακάτων κλάσης Ρουσσέν και των φρεγατών κάλλιστα θα µπορούσε να είναι η Als Class 90 Corvette, ένα σύγχρονο σκάφος µε µεγάλη δύναµη πυρός. Μια ρεαλιστική και ταυτόχρονα οικονοµική πρόταση, συµπληρωµατική της διαφαινόµενης απόφασης για προµήθεια φρεγατών από το εξωτερικό.

ΕΙΝΑΙ ΓΝΩΣΤΟ ΟΤΙ ΣΤΗΝ ΧΩΡΑ ΜΑΣ ΕΧΟΥΝ ΜΕΛΕΤΗΘΕΙ, ΣΧΕΔΙΑΣΤΕΙ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΕΙ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΠΟΛΕΜΙΚΑ ΠΛΟΙΑ ΚΑΙ ΜΑΛΙΣΤΑ ΜΕ ΜΕΓΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ. Η ΛΥΣΗ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΑΓΟΡΑΖΟΥΜΕ ΞΕΝΑ ΣΚΑΦΗ, ΑΠΟ ΞΕΝΟΥΣ ΚΑΙ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΣΤΙΣ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΤΩΝ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ ΔΕΝ ΚΑΛΥΠΤΟΥΝ ΤΙΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΜΑΣ ΑΛΛΑ ΝΑ ΑΝΑΠΤΥΞΟΥΜΕ ΤΗΝ ΕΓΧΩΡΙΑ ΑΜΥΝΤΙΚΗ ΜΑΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ.

Μια άλλη συµπληρωµατική πρόταση είναι η άµεση προώθηση της σχεδίασης Als Class 100 µέσω της Ελληνικής Πολιτείας – ΥΠΕΘΑ στο πρόγραµµα της Ευρώ-Κορβέτας (European Patrol Corvette). Θα πρέπει να λάβουµε επίσης υπόψη το γεγονός ότι η ΕΕ αποφάσισε από το 2018 να διαθέσει σηµαντικά οικονοµικά κονδύλια από τον Κοινοτικό προϋπολογισµό (13 δις ευρώ για 7 χρόνια µετά το 2020) για την κάλυψη αναγκών έρευνας και ανάπτυξης των ευρωπαϊκών αµυντικών βιοµηχανιών. Και σε αυτό θα πρέπει να είµαστε παρόντες. Είναι βέβαιο ότι υπό κατάλληλες συνθήκες και µε τη βοήθεια και αρωγή της Ελληνικής Πολιτείας, θα αποκτήσουµε τη δυνατότητα να εκσυγχρονίσουµε τον στόλο µας MILITAIRE 2020

ΜΕ ΤΟ ΒΛΕΜΜΑ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ

ΠΡΟΣΦΑΤΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ, ΕΙΝΑΙ ΟΤΙ ΤΟΝ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟ ΤΟΥ 2019 ΥΠΟΒΛΗΘΗΚΕ ΣΤΟ Π.Ν. ΝΕΑ ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΝΟΣ «ΕΘΝΙΚΟΥ ΠΛΟΙΟΥ» ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΑΥΤΗ ΤΟ Π.Ν. ΘΑ ΕΠΙΛΕΞΕΙ ΕΝΑΝ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΥΣ ΤΥΠΟΥΣ ΓΙΑ ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕΧΡΙ ΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΧΕΔΙΑΣΗΣ ΠΟΥ ΘΑ ΚΡΙΘΕΙ ΣΚΟΠΙΜΟ.

MILITAIRE 2020

ΕΘΝΙΚΟ ΠΛΟΙΟ

AERMACCHI MB-339 ΧΩΡΕΣ ΟΠΩΣ Η ΤΣΕΧΙΑ, Η ΟΥΓΓΑΡΙΑ, Η ΠΟΛΩΝΙΑ, Η ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ, Η ΕΣΘΟΝΙΑ, Η ΛΕΤΟΝΙΑ, Η ΛΙΘΟΥΑΝΙΑ, Η ΡΟΥΜΑΝΙΑ, Η ΣΛΟΒΑΚΙΑ, Η ΣΛΟΒΕΝΙΑ, Η ΑΛΒΑΝΙΑ ΚΑΙ Η ΚΡΟΑΤΙΑ ΑΠΟΚΤΟΥΝ ΜΑΧΗΤΙΚΑ ΑΕΡΟΣΚΑΦΗ 4ΗΣ ΚΑΙ 5ΗΣ ΓΕΝΙΑΣ, ΔΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ, ΧΩΡΙΣ ΜΕΓΑΛΟ βασιζόµενοι στις αρετές και ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ ΝΑ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΟΥΝ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ «ΚΑΘΕΤΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ» ικανότητες του ελληνικού ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ, ΟΠΟΥ ΜΕ ΤΟΝ ΟΡΟ «ΚΑΘΕΤΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ», ΕΝΝΟΟΥΜΕ λαού. Αυτές τις αρετέςΤΗΝ που ΑΠΟΚΤΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ JET, ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΟΥΣ. µαζί µε την τόλµη και την εφευρετικότητα δηµιούργησαν οι πρόγονοί µας στην αρχαιότητα το µέγα «της Θαλάσσης Κράτος» και εξασφάλισαν την Ελληνική κυριαρχία στον παγκόσµιο θαλάσσιο χώρο. Με σκοπό την αύξηση της αποτρεπτικής ικανότητος του Πολεµικού µας Ναυτικού και της απεξάρτηση της χώρας µας από το εξωτερικό και λαµβάνοντας υπόψη της στενότητας οικονοµικών πόρων για µεγάλο χρονικό διάστηµα στο µέλλον, µια πρόταση για δηµιουργία ενός ειδικού ταµείου δωρεών από απλούς πολίτες και κύρια από τον εφοπλιστικό τοµέα της χώρας µας, για την αρχική χρηµατοδότηση του Εθνικού µας Πλοίου, ίσως είναι η πλέον ενδεδειγµένη λύση.

ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΕΙΝΑΙ Η ΑΜΕΣΗ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΣΧΕΔΙΑΣΗΣ ALS CLASS 100 ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ – ΥΠΕΘΑ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩ-ΚΟΡΒΕΤΑΣ (EUROPEAN PATROL CORVETTE).

MILITAIRE 2020

Αντιναύαρχος ε.α ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ

Συνέντευξη στον ΠΑΡΙ ΚΑΡΒΟΥΝΟΠΟΥΛΟ

Ο “άρχοντας των εξοπλισµών” µιλά για όλα όσα εµποδίζουν την Ελλάδα να εξοπλιστεί Ήταν ο “άρχοντας των εξοπλισµών” για περισσότερο από 4 χρόνια. Σε µια χρονική περίοδο εξαιρετικά δύσκολη. Ο Αντιναύαρχος ε.α Κυριάκος Κυριακίδης “πήγε το καράβι” µια χαρά! Ασφαλές ταξίδι, ακόµη κι όταν ορισµένοι επιχείρησαν να προκαλέσουν “τεχνητές τρικυµίες”. Ο κ. Κυριακίδης δίνει την πρώτη του συνέντευξη µετά από την αποχώρηση από τη θέση του Γενικού Διευθυντή της ΓΔΑΕΕ, στο Militaire Magazine. Εξηγεί µε σαφήνεια τι εµποδίζει τη χώρα να εξοπλιστεί, γρήγορα, οικονοµικά και αποτελεσµατικά. Μιλά για την “κατάρα” της σκανδαλολογίας και για το τροχοπέδη της “αµφίβολης διαφάνειας”. Επισηµαίνει την ανάγκη τήρησης των διαδικασιών στους εξοπλισµούς λέγοντας ότι “η στρατιωτική ιεραρχία είναι «συµπαγής» από τον νεότερο στρατεύσιµο µέχρι την κορυφή, τον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ, από εκεί και πέρα υπάρχει η πολιτική ηγεσία, ενδιάµεσα δεν «χωράει» κανείς µε πολιτική περιβολή”.

1.Ποια ήταν η κατάσταση στο χώρο των εξοπλισµών, όταν ασχοληθήκατε, αρχικά δίπλα στον Πτέραρχο Κοσµά Βούρη και στη συνέχεια από τη θέση του Γενικού Διευθυντή της ΓΔΑΕΕ; Η αρχική επιλογή µου για την θέση του Αναπληρωτή Γενικού Διευθυντή ήταν έκπληξη για εµένα καθ΄ όσον στην επί 36 χρόνια καριέρα µου στο Πολεµικό Ναυτικό δεν είχα καµία εµπλοκή σε θέµατα εξοπλισµών. Είχα την τύχη όµως να βρεθώ εκεί µε άµεσο προϊστάµενο έναν εξαίρετο άνθρωπο, τον Πτέραρχο Βούρη, µε εµπειρία στο αντικείµενο. Το µεγαλύτερο πρόβληµα που αντιµετωπίσαµε ήταν η φοβία του προσωπικού ακόµη και σε απλά θέµατα διεκπεραίωσης της υπηρεσίας. Την εποχή εκείνη στα µέσα της δεκαετίας της κρίσης ήταν διάχυτη στην κοινή γνώµη η άποψη ότι για την οικονοµική κατάσταση της χώρας ευθύνοντο οι αλόγιστοι και µε MILITAIRE 2020 2019

αδιαφανή τρόπο αµυντικοί εξοπλισµοί και µόνον. Όλα τα υπόλοιπα ήταν «καλώς καµωµένα». Τα στελέχη της Υπηρεσίας, στην πλειοψηφία τους, δεν είχαν επαγγελµατικό µέλλον και θεωρούντο «στιγµατισµένα»!. Έτσι βάλαµε σαν στόχο, εσωτερικά να ενθαρρύνουµε τα στελέχη να κάνουν την δουλειά τους όπως πρέπει ανεπηρέαστα από φοβίες, στο εγγύς περιβάλλον (Υπουργείο, Γενικά Επιτελεία) να περάσει το µήνυµα ότι το επιτελείο της ΓΔΑΕΕ ενεργεί σύµφωνα µε τις νόµιµες διαδικασίες και στο εξωτερικό περιβάλλον, στους συνεργαζόµενους φορείς και το ευρύ κοινό ότι η Υπηρεσία µας δεν έχει πλέον καµία σχέση µε όσα της καταλογίζουν σχετικά µε συµπεριφορές του απώτερου παρελθόντος. Όλο αυτό το εγχείρηµα απαιτούσε χρόνο, για να περάσει «το µήνυµα», να το διαπιστώνουν οι συνδιαλεγόµενοι και να το επιβεβαιώνουµε καθηµερινά. Για τον λόγο αυτό η προσπάθεια ήταν συνεχής και µετά την ανάληψη των καθηκόντων µου ως Γεν. Διευθυντής (Μάρτιος ’17) µε την βοήθεια ενός άλλου εξαιρετικού συνεργάτη του Στρατηγού Μπαλαφούτη. Η φοβία αυτή σε συνδυασµό των προβλεπόµενων τυπικών διαδικασιών οδηγούσε σε αγκυλώσεις µε συνέπεια πολλά θέµατα να διαιωνίζονται. Το ίδιο σε πολλές περιπτώσεις ισχύει και σήµερα καθ΄ όσον τον ένα παράγοντα, «της φοβίας» µπορέσαµε να τον ελαχιστοποιήσουµε. Τον άλλο των διαδικασιών προσπαθήσαµε να τον απαλείψουµε µέσω αλλαγής του νόµου περί προµηθειών αλλά δυστυχώς η προσπάθεια µας δεν έχει τελεσφορήσει ακόµη.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

MILITAIRE 2020 2019

Αντιναύαρχος ε.α ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ

2.Ποιο ήταν το µεγαλύτερο πρόβληµα που κληθήκατε να διαχειριστείτε; Η έλλειψη χρηµάτων ή οι πολύ µεγάλες καθυστερήσεις στην εξέλιξη των διαδικασιών, λόγω του νοµικού πλαισίου που υπάρχει; Για την τελική ενεργοποίηση ενός προγράµµατος η έλλειψη χρηµάτων δεν αφορά την ΓΔΑΕΕ. Τα χρήµατα πρέπει να τα εξασφαλίσει ο επιχειρησιακός φορέας (Γενικά Επιτελεία). Το νοµικό πλαίσιο είναι πράγµατι πρόβληµα. Οι εξοπλισµοί γίνονται µε τον νόµο 3978/11. Αυτός πλέον έχει καθιερωθεί «στην αγορά» ως «ο νόµος περί µη προµηθειών». Οι επιπτώσεις του νόµου µετά την επί εννέα χρόνια εφαρµογή του είναι λίγο πολύ γνωστές σε όλο το πεδίο των προµηθειών, από τον προγραµµατισµό των αναγκών, τη σύναψη συµβάσεων και την υλοποίησή τους. Χαρακτηριστικά αναφέρω ότι µε διαγωνιστικές διαδικασίες στα χρόνια αυτά καταφέραµε να υπογράψουµε 13 συµβάσεις από 60 προκηρύξεις στις οποίες δεν περιλαµβάνονται οι επαναληπτικές προκηρύξεις. Ο µέσος χρόνος ολοκλήρωσης των διαγωνισµών κυµάνθηκε περίπου στα 3 χρόνια, ενώ απορροφήθηκαν 80 εκ. από συνολικό προϋπολογισµό διαγωνισµών 500εκ. ο δείκτης αποτελεσµατικότητας είναι 20%, χωρίς να προσµετρήσουµε τις ανθρωπο-ηµέρες που απαιτήθηκαν για τη διεκπεραίωση όλων αυτών των υποθέσεων. Ουσιαστικά αν το δούµε ποσοτικά από τις 13 συµβάσεις οι 2 ήταν συνολικού ύψους 62 εκ ευρώ και οι υπόλοιπες 11 είχαν συνολικό ύψος 18 εκ (1,5 εκ κατά µέσο όρο). Και χωρίς να επεκταθώ περαιτέρω σε στατιστικά στοιχεία ενδεικτικά αναφέρω την περίπτωση της εν συνεχεία υποστήριξης του Μ-2000, που παρά την µέγιστη επιχειρησιακή αναγκαιότητα, µετά από 5-6 χρόνια διαπραγµατεύσεων καταλήξαµε, µόλις πρόσφατα, να καταφύγουµε σε νοµοθετική ρύθµιση για να συνάψουµε σχετική σύµβαση, καθ΄ όσον η απέναντι πλευρά (τρείς Γαλλικές εταιρείες οι οποίες ήταν και ο αποκλειστικός κατασκευαστής) δεν αποδέχονταν τους όρους του ν. 3978/11. Οι παρατηρούµενες λοιπόν µεγάλες καθυστερήσεις στην υλοποίηση εξοπλιστικών προγραµµάτων δυνατόν να συνοψισθούν σε: Μεγάλο ποσοστό αποτυχίας των διαγωνισµών λόγω µη προσέλευσης ή µη συµµόρφωσης µε τους όρους των διαγωνισµών των οικονοµικών

MILITAIRE 2020

φορέων, πολλοί από τους οποίους ήταν αποκλειστικοί κατασκευαστές (ΟΕΜ). Πολυπλοκότητα του νοµικού πλαισίου µε ασαφείς αναφορές που δυσχεραίνουν την εφαρµογή του. Μη εκπόνηση του προβλεπόµενου προγραµµατισµού προµηθειών, µε αποτέλεσµα την µεµονωµένη ενεργοποίηση υποπρογραµµάτων µε δυσανάλογη αύξηση του διοικητικού βάρους και χρόνου υλοποίησης. Διαδικασίες ενεργοποίησης προγραµµάτων, ανάθεσης και υλοποίησης συµβάσεων προµηθειών, µε πολλούς εµπλεκόµενους φορείς λειτουργούν σε βάρος της ευελιξίας και αποτελεσµατικότητας της αναθέτουσας αρχής. Υπερβολικές απαιτήσεις εκ των προτέρων διαφάνειας και ελέγχου οικονοµικών φορέων και δυσανάλογες απαιτήσεις δικαιολογητικών, πέραν της διεθνούς πρακτικής, αποθαρρύνουν αξιόλογους οικονοµικούς φορείς να συµµετέχουν στους διαγωνισµούς. Αφού εντοπίστηκαν όλα αυτά τα προβλήµατα, παρουσιάστηκαν στην επιτροπή εξοπλισµών της Βουλής σε ειδική συνεδρία και όλες οι πτέρυγες συµφώνησαν για την αναγκαιότητα αλλαγής του νόµου και προσαρµογής του ώστε: -Να εξασφαλίζει την διαφάνεια -Να είναι εντός του πλαισίου οδηγιών της ΕΕ -Να µην απέχει της διεθνούς πρακτικής -Να προσβλέπει στην ανάπτυξη της Ελληνικής Αµυντικής Βιοµηχανίας Με τους παραπάνω στόχους πριν από 13 µήνες ολοκληρώθηκε µια τριετής προσπάθεια από την ΓΔΑΕΕ κατόπιν συνεργασίας µε τα Γενικά Επιτελεία και την Αµυντική Βιοµηχανία και κατέληξε σε νέο σχέδιο νόµου το οποίο µετά την προβλεπόµενη ανοικτή διαβούλευση και τον έλεγχο της νοµοπαρασκευαστικής επιτροπής της Βουλής υποβλήθηκε αρµοδίως για την διαδικασία ψήφισης του. Ο χρόνος Ιανουάριος ’19Φεβρουάριος ’20 απεδείχθη ανεπαρκής για την διακίνηση του από την Μεσογείων στην Πλατεία Συντάγµατος.

3.Υπάρχει χρόνια τώρα ένα κλίµα σκανδαλολογίας στο χώρο των εξοπλισµών. Ακόµη και πριν ξεκινήσει ένα πρόγραµµα, αρχίζουν οι ψίθυροι και οι υποψίες περί σκανδάλου. Πόσο εµποδίζει αυτό το κλίµα τις διαδικασίες εξοπλισµού των Ενόπλων Δυνάµεων; Αυτό είναι αληθές και αν και περιγραµµατικά

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

απάντησα παραπάνω σε αυτή την ερώτηση σας, ευχαριστώ που µου δίνεται την ευκαιρία να εστιάσω στο θέµα αυτό. Είναι θεµιτό στις περιπτώσεις των αµυντικών εξοπλισµών, όπως σε κάθε προµήθεια να υπάρχει ανταγωνισµός, αυτό είναι και επιθυµητό καθ΄ όσον επιφέρει καλύτερα αποτελέσµατα σε σχέση µε την ποιότητα/δυνατότητες του προϊόντος σε συνδυασµό µε το κόστος. Αυτό όµως όσο ο ανταγωνισµός είναι υγιής, δηλαδή να διέπεται από κανόνες. Η υφιστάµενη όµως νοµοθεσία δίνει πολλά περιθώρια και εύκολα κάθε ενδιαφερόµενος µπορεί να αναχαιτίσει την πρόοδο ενός προγράµµατος όταν διαβλέπει ότι ο ίδιος δεν θα κερδίσει µια διαγωνιστική διαδικασία. Έτσι δηµιουργείται ένα περιβάλλον αµφιβολιών το οποίο για να διαλυθεί απαιτεί µακρύ χρόνο Πέρα των άλλων πρέπει να υπάρχει ένας χρονικός ορίζοντας, για την ολοκλήρωση της διαδικασίας µέχρι την ανάθεση του προγράµµατος, που θα επιβάλλεται από την επιχειρησιακή απαίτηση, µια κόκκινη γραµµή καθ΄όσον: Δεν είναι δυνατόν να στερούµεθα επιχειρησιακών µέσων, επ΄ αόριστον, στο «όνοµα» αµφιβόλου διαφάνειας, Να χάνονται ζωές επειδή δεν έχουµε µέσα να

παρέχουµε διάσωση σε ακριτικά νησιά όπου είναι επιβεβληµένη η ύπαρξη ζωής για τους γνωστούς λόγους. Πόσο λιγότερο ή περισσότερο κοστίζει µια ανθρώπινη ζωή από το να πετύχουµε υποστήριξη ενός µέσου κατά κάποιες χιλιάδες ευρώ λιγότερο; Ποιος αντέχει να δει στα µάτια µια µάνα που έχασε το παιδί της επειδή δεν υπάρχει ετοιµότητα ενός µέσου διάσωσης (για να µην φτάσουµε στην ετοιµότητα για πόλεµο) εν αναµονή δικαστικής απόφασης ακόµη και χρόνια επειδή κάποιος ενδιαφερόµενος, απόλυτα νόµιµα υποστηρίζοντας τα επιχειρηµατικά του συµφέροντα, προσέβαλε µια διαδικασία;

4.Στην αποχαιρετιστήρια οµιλία σας δώσατε µεγάλη έµφαση στην τήρηση των διαδικασιών. Γιατί επιµείνατε σ΄ αυτό; Στις Ένοπλες Δυνάµεις άρα και στο Υπουργείο Εθνικής Άµυνας υπάρχουν διατάξεις που προβλέπουν τα πάντα. Τα στελέχη από την κατάταξη τους εκπαιδεύονται να ενεργούν σύµφωνα µε τις διατάξεις αυτές. Επιπλέον παγκοσµίως (πλην των απόλυτα

“

ΤΟ ΤΟΜΑ ΚΕΝΤΑΥΡΟΣ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΑΝΑΠΤΥΧΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΒΟ ΚΑΙ ΕΝΩ ΑΠΑΙΤΟΥΣΕ ΜΙΚΡΕΣ ΒΕΛΤΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟΔΕΚΤΟ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΦΟΡΕΑ, ΤΕΛΙΚΑ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑΚΟΠΗΚΕ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ ΑΝΑΖΗΤΟΥΜΕ ΣΤΙΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΑΓΟΡΕΣ ΑΝΑΛΟΓΑ ΟΧΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΧΩΡΕΣ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΑΧΡΗΣΤΑ ΓΙ΄ ΑΥΤΕΣ.

”

MILITAIRE 2020

Αντιναύαρχος ε.α ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ

ολιγαρχικών καθεστώτων και εκεί όχι πάντα) µια απόφαση «χτίζεται». Για να γίνω σαφής, ειδικοί στο θέµα µορφοποιούν ένα σκεπτικό στην συνέχεια το επεξεργάζονται µε άλλους συναρµόδιους και έτσι διαµορφώνεται η πρόταση η οποία αφού περάσει από διάφορα επίπεδα, νόµιµα εξουσιοδοτηµένα, καταλήγει σε απόφαση. Η τυχόν αρνητική αντιµετώπιση της πρότασης σε οποιοδήποτε επίπεδο πρέπει να είναι απόλυτα τεκµηριωµένη ώστε να επανεξετάζεται. Για την παραπάνω διεργασία και κυρίως για την σύνταξη αρχικής πρότασης τα στελέχη έχουν εκπαιδευτεί στην σύνταξη «Επιτελικής Μελέτης» όπου η ορθή διαδικασία της ελαχιστοποιεί τα σφάλµατα. Είµαι απόλυτα βέβαιος ότι οι αναγνώστες σας θα συµφωνήσουν µε την παραπάνω απλή λογική. Το ερώτηµα είναι πόσο τηρούνται αυτά; Διαχρονικά όλοι έχουµε γίνει µάρτυρες περιπτώσεων και εύκολα κάποιος µπορεί να αναφέρει παραδείγµατα, όπου ανακοινώνονται αποφάσεις ακόµη και για προµήθειες, που δεν υπέστησαν την προαναφερθείσα «βάσανο». Επιπλέον πρέπει να ληφθεί υπ΄ όψιν ότι η στρατιωτική ιεραρχία είναι «συµπαγής» από τον νεότερο στρατεύσιµο µέχρι την κορυφή, τον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ, από εκεί και πέρα υπάρχει η πολιτική ηγεσία, ενδιάµεσα δεν «χωράει» κανείς µε πολιτική περιβολή.

5.Ποια είναι η εικόνα που αποκοµίσατε για την ελληνική κρατική αµυντική βιοµηχανία; Υπάρχει ελπίδα διάσωσης σε πρώτη φάση και ανάπτυξης σε δεύτερη; Τι πρέπει να λυθεί για να προχωρήσει; Σε χώρες µέχρι του µεγέθους µας ή και µεγαλύτερες η ραχοκοκαλιά της αµυντικής βιοµηχανίας είναι κρατική. Είναι επιβεβληµένο να υπάρχει ισχυρή κρατική αµυντική βιοµηχανία και πάνω σε αυτή να έρθουν και να «στηριχθούν» µικροµεσαίες επιχειρήσεις ώστε να έχουν ευκαιρίες ανάπτυξης. Χαρακτηριστικό αρνητικό παράδειγµα αποτελεί η ΕΛΒΟ. Δεν είναι δυνατόν να έχουµε απαξιώσει µία, µεγάλων δυνατοτήτων βιοµηχανική εγκατάσταση, στην περιφέρεια. Εδώ έχουµε το φαινόµενο της αδυναµίας του κράτους επί πέντε και πλέον χρόνια να µην µπορεί να την εκποιήσει και συγχρόνως να πληρώνει τα στελέχη της, µε εµπειρία και MILITAIRE 2020

εξειδίκευση χωρίς να τους δίνει την δυνατότητα γι αυτό που οι ίδιοι επιζητούσαν, να παράγουν. Συγχρόνως οι Ένοπλες Δυνάµεις διατηρούν στρατιωτικά εργοστάσια µε ανάλογες δυνατότητες. Συζητάµε ότι θα έπρεπε κατά περίπτωση το κράτος να λειτουργεί µε ιδιωτικοοικονοµικά κριτήρια. Αυτό είναι ζητούµενο και σε µια κρατική βιοµηχανία. Ταυτόχρονα προκύπτουν τα απλά ερωτήµατα όσον αφορά τον ιδιώτη επιχειρηµατία: αλλάζει την διοίκηση της εταιρείας του µετά τις πολιτικές εκλογές ή ακόµη χειρότερα µετά την αλλαγή προϊσταµένων υπουργών/αναπληρωτών υπουργών/υφυπουργών στην ίδια την κυβέρνηση; όταν έχει φόρτο εργασίας που θα του αποφέρει περισσότερα έσοδα δεν κάνει ο ίδιος άµεση πρόσληψη προσωπικού; όταν διαπιστώνει ότι ένας εργαζόµενος δεν αποδίδει το προσδοκώµενο δεν έχει την δυνατότητα της άµεσης αποµάκρυνσης του; Αυτές είναι µόνο τρείς, από πολλές στοιχειώδεις και εύλογες παραµέτρους που δεν ισχύουν για την κρατική µας βιοµηχανία. Στην διάρκεια της πολυετούς θητείας µου στην ΓΔΑΕΕ µου δόθηκε η ευκαιρία πέρα της γνωριµίας µου µε οµολόγους µου εντός του ΝΑΤΟ και της ΕΕ να συναντήσω και άλλους σε τρίτες χώρες. Στις περισσότερες των περιπτώσεων οι οµόλογοι µου ήταν σε επίπεδο Υφυπουργού και κατά περίπτωση Υπουργού. Το επισηµαίνω γιατί σε αυτό το επίπεδο αντιµετωπίζουν άλλες χώρες τόσο την κρατική όσο και την εγχώρια ιδιωτική αµυντική τους βιοµηχανία, ώστε να υπάρχει άµεση δυναµική παρέµβαση. Σήµερα η κρατική αµυντική βιοµηχανία παρά τις κατά καιρούς εξαγγελίες εξακολουθεί να βρίσκεται σε αρµοδιότητα υπουργείου που διαχρονικά αποδεικνύεται ότι δεν αποτελεί προτεραιότητα του.

6.Δυνατότητες παραγωγής "εθνικών προϊόντων" για τις ΕΔ υπάρχουν; Αν ναι, τι είναι αυτό που εµποδίζει τέτοιες προσπάθειες; Κατά περίπτωση ναι. Για να γίνω σαφής, η βιοµηχανική παραγωγή ανάλογα µε το αντικείµενο απαιτεί την προϋπόθεση ύπαρξης αγοραστή και σε ανάλογο αριθµό, εξαρτώµενο από το είδος. Για παράδειγµα µπορεί να κατασκευαστεί σε βιοµηχανική παραγωγή ένα µοναδικό πλοίο αλλά

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ίσως όχι µόνο 100 περίστροφα. Με αυτά τα «εµπορικά» κριτήρια βεβαίως και υπάρχουν τέτοιες δυνατότητες, αρκεί να υπάρξουν αναπτυξιακά στοχευµένα προγράµµατα τα οποία να προτεραιοποιηθούν σε βάθος χρόνου. Υπάρχουν χαρακτηριστικά παραδείγµατα πάνω σε αυτό το θέµα, ενδεικτικά: Το αντιαεροπορικό πυροβόλο ΑΡΤΕΜΙΣ το οποίο κατασκευάστηκε και στην συνέχεια δεν αξιοποιήθηκε ανάλογα. Να επισηµάνω ότι ενώ εµείς απαξιώσαµε το προϊόν αυτό, σήµερα υπάρχουν χώρες που θέλουν να το αγοράσουν, από τις ΕΔ µας σε οποιαδήποτε κατάσταση και αν βρίσκεται για να το αξιοποιήσουν. Το ΤΟΜΑ ΚΕΝΤΑΥΡΟΣ το οποίο αναπτύχθηκε από την ΕΛΒΟ και ενώ απαιτούσε µικρές βελτιώσεις για να είναι αποδεκτό από τον επιχειρησιακό φορέα, τελικά το πρόγραµµα διακόπηκε και σήµερα αναζητούµε στις διεθνείς αγορές ανάλογα οχήµατα από χώρες που είναι άχρηστα γι΄ αυτές. Η κατασκευή ελληνικής σχεδίασης φρεγάτας, «το εθνικό πλοίο», µε συνεργασία του ΕΜΠ και της ΣΝΔ µία πρόταση που αναπτύχθηκε περί το 2009 απαξιώθηκε γιατί απαιτούντο δέκα χρόνια για την παραγωγή της και ο χρόνος φάνταζε…. µακρύς καθ΄ όσον εµείς την θέλαµε τότε! Σήµερα ακόµη δεν έχουµε νέα φρεγάτα, στην πλέον αισιόδοξη εκδοχή θα έχουµε σε πέντε χρόνια και επιπλέον δεν έχουµε και ανάλογο ναυπηγείο. Τουλάχιστον ένα από τα δύο µεγάλα θα διασώζετο, εάν «έτρεχε» εκείνο το πρόγραµµα. Άρα έχουµε δυνατότητα παραγωγής εθνικών προϊόντων αρκεί να στοχεύσουµε προγραµµατισµένα, µε επιµονή και συντονισµό..

7.Ιδιωτική αµυντική βιοµηχανία. Έχει αξιοποιηθεί όσο θα έπρεπε για τις εθνικές εξοπλιστικές ανάγκες; Η απάντηση και εδώ είναι ΟΧΙ. Η µονολεκτική απάντηση απαιτεί επεξήγηση. Για να αξιοποιηθεί η ιδιωτική εγχώρια βιοµηχανία πρέπει να λάβουµε υπόψη ότι αυτή δυστυχώς σήµερα δεν παράγει κάποιο µεγάλο ολοκληρωµένο προϊόν. Έχει όµως µεγάλες δυνατότητες να µετέχει σε προγράµµατα παραγωγής επιµέρους προϊόντων. Σε αυτό το σηµείο η πολιτεία έχει υποχρέωση να παρεµβαίνει σε κάθε εξοπλιστικό πρόγραµµα εν τη γενέσει του και να απαιτεί την µέγιστη συµµετοχή της εγχώριας αµυντικής βιοµηχανίας τόσο στην MILITAIRE 2020

Αντιναύαρχος ε.α ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ

“

ΞΕΡΕΤΕ... ΣΤΗΝ ΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΙ Ο ΚΡΙΣΙΜΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΠΟΥ ΕΔΩ ΔΕΝ ΤΟΝ ΛΑΜΒΑΝΟΥΜΕ ΥΠΟΨΗ Η ΤΟΝ ΑΓΝΟΟΥΜΕ ΕΠΕΙΔΗ ΜΑΣ ΕΞΥΠΗΡΕΤΕΙ...

MILITAIRE 2020

”

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

παραγωγή όσο και στην εν συνεχεία υποστήριξη του. Αυτό πρέπει να αποτελεί βασικό κριτήριο επιλογής του προϊόντος και κατ΄ επέκταση του προµηθευτή. Εδώ είναι σύνηθες να προηγείται η επιλογή του προϊόντος και στην συνέχεια να µπαίνουµε στην διαδικασία διαπραγµάτευσης για το τι θα µπορούσε να κάνει γι αυτό η ελληνική βιοµηχανία, άρα ξεκινάµε την διαπραγµάτευση ελαχιστοποιώντας τις δυνατότητες µας, εκλιπαρώντας για συµµετοχή και όχι απαιτώντας. Μίλησα για συµµετοχή και στην εν συνεχεία υποστήριξη του καθ΄ όσον συνηθίζουµε να βλέπουµε το κόστος πρόσκτησης ενός οπλικού συστήµατος και κλείνουµε τα µάτια στο κόστος συντήρησης του αλλά και στο κόστος αποστρατικοποίησης του. Το κόστος αυτό συνολικά είναι 2-3 φορές µεγαλύτερο από της πρόσκτησης. Ένα άλλο σηµείο το οποίο µπορεί να συµβάλει στην αξιοποίηση/ανάπτυξη της ιδιωτικής αµυντικής βιοµηχανίας είναι η ύπαρξη µακροχρόνιου εξοπλιστικού προγράµµατος καθώς και η αµφίδροµη ενηµέρωση των επιχειρησιακών φορέων και της αµυντικής βιοµηχανίας. Με αυτό τον τρόπο οι Ένοπλες Δυνάµεις γνωστοποιούν τις προθέσεις τους για εξοπλισµούς και συγχρόνως ενηµερώνονται για τις δυνατότητες της εγχώριας αµυντικής βιοµηχανίας η οποία και θα προγραµµατίζει τις επενδύσεις της ανάλογα. Στα πλαίσια αυτά τα τελευταία χρόνια οργανώσαµε επανειληµµένα αντίστοιχες ηµερίδες και προβάλαµε συνεχώς την σπουδαιότητα ύπαρξης πολυετούς εξοπλιστικού προγράµµατος. Πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι αµυντική βιοµηχανία κρατική και ιδιωτική είναι κύριοι συντελεστές της αµυντικής ισχύος της χώρας. Δεν µπορούµε όλοι πλέον να διακηρύσσουµε ότι εάν χρειαστεί µόνοι µας θα πολεµήσουµε και να αγνοούµε τον παράγοντα αυτό. Το «πόσο µόνοι µας» είναι ευθεία συνάρτηση µε το πόσο τα όπλα µας υποστηρίζονται από την δική µας αµυντική βιοµηχανία.

8.Παίρνουµε όσα πρέπει σε ελληνική βιοµηχανική συµµετοχή από τα εξοπλιστικά προγράµµατα που "τρέχουν"; Αναφέροµαι στα F-16 και στις γαλλικές φρεγάτες, για τις οποίες οι συζητήσεις έχουν προχωρήσει; Η σύντοµη, γενική, απάντηση είναι µπορούµε και

περισσότερα. Όσον αφορά στο πρόγραµµα αναβάθµισης αεροσκαφών F16 σε Viper από όσο γνωρίζετε έχουµε πάρει περίπου 280 εκ. δολάρια επ΄ ωφελεία των Ενόπλων Δυνάµεων και της ελληνικής αµυντικής βιοµηχανίας, για την εγκαθίδρυση και συντήρηση εγχώριας τεχνολογικής – βιοµηχανικής βάσης και µε σκοπό την προστασία ουσιωδών συµφερόντων της χώρας, ιδιαίτερα για την ασφάλεια εφοδιασµού και πληροφοριών και επιχειρησιακή αυτονοµία των Ενόπλων µας Δυνάµεων. Λαµβανοµένων υπόψη και των άµεσων επιχειρησιακών απαιτήσεων των ΕΔ, σε µία περίοδο οικονοµικής κρίσης, ένα µεγάλο µέρος του ποσού αυτού διατέθηκε για την αµυντική βιοµηχανία και το υπόλοιπο για κάλυψη επιχειρησιακών απαιτήσεων. Για να λέµε τα πράγµατα µε το όνοµα τους αυτό είναι ένα πρόγραµµα ΑΩ. Τα ΑΩ τα έχουµε δαιµονοποιήσει και είναι κάτι «κακόηχο» αλλά κατά την άποψη µου δεν είναι έτσι. Τα ΑΩ πρέπει να είναι απαιτητά και σήµερα όπως το κάνουν όλες οι χώρες. Το πρόβληµα ήταν ο τρόπος διαχείρισης τους και όχι αυτά καθ’ αυτά τα ΑΩ. Και για να απαντήσω ευθέως στο ερώτηµα σας για το συγκεκριµένο πρόγραµµα µάλλον δεν θα µπορούσαµε να πάρουµε κάτι περισσότερο, σε υποκατασκευαστικό έργο, καθ΄ όσον λόγω διαβάθµισης ασφαλείας, της αναβάθµισης, πολλά υλικά έρχονται ως “black box” από τον κατασκευαστή υπό την αυστηρή επιτήρηση της Αµερικανικής κυβέρνησης. Οι συζητήσεις για τις γαλλικές φρεγάτες εξ όσων γνώριζα ήταν σε εξέλιξη, τώρα είναι όµως η στιγµή για να απαιτήσουµε συµµετοχή της ελληνικής βιοµηχανίας. Την απαίτηση αυτή την θέσαµε στην Γαλλική πλευρά τόσο στις επαφές µας µε την Γαλλική ΓΔΑΕΕ (DGA) όσο και µε την κατασκευάστρια εταιρεία, Group Naval, από την πρώτη ηµέρα, εγγράφως µε την πρώτη επιστολή ενδιαφέροντος. Απαιτήσαµε µάλιστα να υπάρχει ελληνική συµµετοχή (σε περίπτωση υλοποίησης του προγράµµατος) όχι µόνο για τα σκάφη που θα κατασκευαστούν για την χώρα µας, αλλά για κάθε Belh@rra που θα κατασκευάζεται ανεξάρτητα της χώρας προορισµού. Εκτιµώ όµως ότι για να πετύχουµε καλύτερα αποτελέσµατα πρέπει να µην µονοδροµούµε την MILITAIRE 2020

Αντιναύαρχος ε.α ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ

πρόσκτηση Γαλλικής φρεγάτας. Λογικό είναι, να επιδιώκουµε τον ανταγωνισµό µεταξύ των διαφόρων εν δυνάµει προµηθευτών και το ποσοστό συµµετοχής της αµυντικής µας βιοµηχανίας να αποτελεί βασικό κριτήριο τελικής επιλογής. Για να επανέλθω στην αρχή της απάντησης µου ότι «µπορούµε περισσότερα» η ευθύνη γι αυτό δεν είναι µόνο του κράτους πρέπει να υπάρξει η ανάλογη προσπάθεια και από την ιδιωτική αµυντική βιοµηχανία µε βελτίωση των εσωτερικών διαδικασιών, πιστοποιήσεων, προβολή και ανάπτυξη των δυνατοτήτων της.

9.Κάποιες φορές όλοι µας νιώθουµε ότι ζηλεύουµε την ανάπτυξη της τουρκικής αµυντικής βιοµηχανίας. Τι έκαναν "απέναντι" που δεν το κάναµε εµείς; Ίσως κάνουν το αυτονόητο µέσα από µία απλή λογική. Κάνουν κατ΄ αρχάς προγραµµατισµό, θέτοντας στόχους µε χρονικό ορίζοντα. Δεν επενδύουν αποκλειστικά και µόνον στην «διπλωµατία των εξοπλισµών» ενώ απαιτούν πάντα µεγάλη ποσόστωση εγχώριας βιοµηχανικής συµµετοχής. Το καθεστώς που επικρατεί στην χώρα επιτρέπει την κατανοµή πόρων µε διαφορετικές προτεραιότητες και συγχρόνως διευκολύνει στην λήψη αποφάσεων. Ξέρετε στην λήψη αποφάσεων υπάρχει και ο κρίσιµος χρόνος που εδώ δεν τον λαµβάνουµε υπόψη ή τον αγνοούµε επειδή µας εξυπηρετεί. Στην προσπάθεια µας να πάρουµε την βέλτιστη απόφαση περνάει ενίοτε πολύς χρόνος και τελικά αυτό καταλήγει εις βάρος µας. Υπάρχει η χρονική στιγµή πέραν της οποίας, ανάλογα και µε το τι προσδοκούµε, η µη βέλτιστη απόφαση είναι καλύτερη από την «µη απόφαση». Υπάρχουν βέβαια περιπτώσεις όπου η αιτίαση επιδίωξη βέλτιστης απόφασης αποτελεί υπεκφυγή ευθυνών και άλλων. Εκεί βέβαια το αντιδηµοκρατικό, ενδεχοµένως και αδιαφανές, «αποφασίζει ο Σουλτάνος» κατά περίπτωση καταλήγει σε πλεονέκτηµα.

10.Το συζητάµε διαρκώς αλλά δεν το MILITAIRE 2020

έχουµε κάνει ποτέ. Γιατί δεν υπάρχει η σύνδεση της αµυντικής βιοµηχανίας µε τα πανεπιστηµιακά µας ιδρύµατα, όπου υπάρχουν "φρέσκα" µυαλά που µπορούν να προσφέρουν; Επιτρέψτε µε να διαφωνήσω σε αυτό το σηµείο ως προς το απόλυτο «ποτέ». Συγκεκριµένα να σας υπενθυµίσω ότι µετά από προσπάθεια ετών και παλινωδίες, κυρίως λόγω αλλαγών προσώπων στην πολιτική ηγεσία, κατόρθωσε η ΓΔΑΕΕ και θεσπίσθηκε το Συµβούλιο Αµυντικής Έρευνας Τεχνολογίας και Βιοµηχανίας (ΣΑΕΤΒ). Μία διαδικασία που κράτησε µερικά χρόνια διότι πέρα του προαναφερθέντος προβλήµατος η δηµιουργία του ΣΑΕΤΒ είναι απόρροια της Εθνικής Αµυντικής και Βιοµηχανικής Στρατηγικής (ΕΑΒΣ) η οποία υιοθετήθηκε από το ΚΥΣΕΑ τον Μάρτιο ‘17. Έτσι έγινε εφικτό να έχουµε την πρώτη συνεδρίαση του ΣΑΕΤΒ τον Δεκ. ’19. Το Συµβούλιο αυτό έχει γνωµοδοτικό χαρακτήρα και εισηγείται τις βασικές επιλογές κατά τον προγραµµατισµό της κυβερνητικής επιλογής, τόσο στον τοµέα της αµυντικής έρευνας και της τεχνολογίας, όσο και στον τοµέα της αµυντικής βιοµηχανίας, στο πλαίσιο της ΕΑΒΣ. Το ΣΑΕΤΒ είναι δεκαεπταµελές και εκπροσωπούνται σε αυτό πέραν των φορέων του ΥΠΕΘΑ, τα ΑΕΙ (περιλαµβάνονται τα ΑΣΕΙ), Ερευνητικά Ιδρύµατα, η Εγχώρια Αµυντική Βιοµηχανία, η Γενική Γραµµατεία Έρευνας & Τεχνολογίας και η Γενική Γραµµατεία Βιοµηχανίας. Η λειτουργία του Συµβουλίου αυτού σε συνδυασµό µε την προβολή αναπτυξιακών προγραµµάτων από τα Γενικά Επιτελεία θα γεφυρώσουν το κενό τόσων ετών.

11.Καταφέρατε να παραµείνετε σε µια ηλεκτρική καρέκλα επί 4,5 χρόνια και αποχωρήσατε αλώβητος. Αυτό στην Ελλάδα είναι κατόρθωµα! Πως το καταφέρατε; Αυτό που κάναµε και το αναγνωρίζουν οι συνδιαλλασσόµενοι µε την ΓΔΑΕΕ είναι ότι

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

από την πρώτη στιγµή «άνοιξαν οι πόρτες» της υπηρεσίας σε κάθε φορέα που ήθελε να έρθει σε επαφή µαζί της. Έτσι η υπηρεσία απέκτησε εξωστρέφεια προς κάθε φορέα στο εσωτερικό και εξωτερικό και κάτω από κανόνες ευπρέπειας, οριοθετηµένης εθνικής και εµπορικής εµπιστευτικότητας. Θεωρήσαµε τις επιχειρήσεις ιδιαίτερα τις ελληνικές ως συνεργάτες µας και κατ΄ αρχάς δεν τις βάζαµε «απέναντι µας». Καταστήσαµε την Υπηρεσία συνδετικό κρίκο µεταξύ των επιχειρηµατιών και των Ενόπλων Δυνάµεων και όχι τοίχος. Από εκεί και πέρα κάναµε αυτό που προβλέπεται από την νοµοθεσία στο συντοµότερο δυνατό χρόνο, όχι σε βάρος της ποιότητας εργασίας και αυτό είναι επωφελές τόσο για τις ΕΔ όσο και για τους φορείς προµηθειών. Το να κάνεις κάτι πέραν αυτών πιστέψτε µε είναι πιο περίπλοκο, χάνουν και τα δύο µέρη και δηµιουργεί ερωτήµατα. Μπορούν να γίνουν πολύ περισσότερα πράγµατα αλλά θεωρώ και ότι έγιναν πάρα πολλά. Είµαι βέβαιος ότι η νέα ηγεσία της ΓΔΑΕΕ χτίζοντας πάνω σε ότι βρήκε θα φτάσει ακόµη πιο ψηλά και της το εύχοµαι από καρδιάς.

MILITAIRE 2020

ΑΕΡΟΝΑΥΤΙΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΩΡΑ

«ΤΟ ΑΛΛΟΘΙ ΙΣΩΣ ΚΑΛΥΠΤΕΙ ΤΑΣ ΕΥΘΥΝΑΣ ΤΩΝ ΗΓΕΣΙΩΝ, ΔΕΝ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΕΙ ΟΜΩΣ ΤΟΥΣ ΛΑΟΥΣ»

Γράφει ο ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΓΕΩΡΓΟΥΣΗΣ* Αντιπτέραρχος Ε.Α.

Ε

Είναι ,νοµίζω , γεγονός ότι πολύ ολίγοι ‘Ελληνες πιστεύουν ακόµα ότι η Τουρκία µπορεί να αλλάξει εξωτερική πολιτική και να σταµατήσει να απειλεί Ελλάδα και Κύπρο,απαιτώντας νησιά,θαλάσσιο και εναέριο χώρο, αλλά και ολόκληρη την δεύτερη. Ότι ,δηλαδή µπορούµε να τα βρούµε µέσω συνοµιλιών ή και προσφυγών σε Διεθνή όργανα επίλυσης διαφορών,χωρίς εµείς να παραχωρήσουµε σοβαρό τµήµα από την σηµερινή Εθνική µας κυριαρχία. Ίσως µόνο κάποιοι που στην αξιακή τους σειρά, προηγούνται ο Διεθνισµός και η Παγκοσµιοποίηση, από τις έννοιες και τις αξίες της Πατρίδας και του Έθνους, να είναι αντίθετοι µε την ενίσχυση της αποτρεπτικής ισχύος της Χώρας για την υπεράσπιση αυτών.

MILITAIRE 2020

ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΙ

*Επίτιµος Δκτης Δ.Α.Ε. Πρόεδρος Συνδέσµου Αποφοίτων Σ.Ι.

MILITAIRE 2020

ΑΕΡΟΝΑΥΤΙΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΩΡΑ

«ΚΑΘΕ ΕΥΡΩ ΠΟΥ ΔΙΑΤΙΘΕΤΑΙ ΝΑ ΠΡΟΣΘΕΤΕΙ ΤΟ ΜΕΓΙΣΤΟ ΣΤΗΝ ΑΠΟΤΡΟΠΗ». ΑΝ ΑΥΤΟΣ ΗΤΑΝ Ο ΚΑΝΟΝΑΣ ΔΕΝ ΘΑ ΕΙΧΑΝ ΔΑΠΑΝΗΘΕΙ 600 ΕΚ.ΔΟΛ. ΓΙΑ ΤΗΝ ΝΕΚΡΑΝΑΣΤΑΣΗ ΑΕΡΟΣΚΑΦΩΝ ΤΟΥ Π.Ν. ΓΙΑ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗ, ΜΑΛΛΟΝ ΜΟΝΟ ΤΟΝ ΚΑΙΡΟ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ. ΣΗΜΕΡΑ Η ΣΧΕΤΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ, ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΛΥΣΕΙΣ ΑΛΛΕΣ ΕΞ ΙΣΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΤΕΡΕΣ.

MILITAIRE 2020

Η µεγάλη πλειοψηφία Λαού και Κοινωνικών φορέων,όπως και της πολιτικής ηγεσίας, είναι πεπισµένη πως, «Si Vis Pacem, Para Bellum»(Αν θες Ειρήνη,Προετοιµάσου για Πόλεµο). Όλοι πιστεύουµε ότι τα πολιτισµένα και δηµοκρατικά κράτη, λύνουν τις διαφορές τους µε ειρηνικά µέσα, µε συνοµιλίες και ίσως µε αµοιβαίες ,αποδεκτές αλληλοπαραχωρήσεις για το καλό της ειρηνικής συνύπαρξης των λαών και της προόδου αυτών. Ιδιαίτερα όταν αυτοί είναι γείτονες και «σύµµαχοι». Η Τουρκία όµως για πολλά χρόνια τώρα, µας έχει πείσει ότι πολύ λίγο ενδιαφέρεται για τον τρόπο και τον δρόµο µέσω των οποίων θα πετύχει τους εθνικούς της στόχους. Και αυτό γιατί η πολιτική της φιλοσοφία, στην προσέγγιση των διακρατικών σχέσεων, είναι καθαρά αυτή του «Ζωτικού Χώρου» . Μας λέει σε όλους: «Εγώ, η Τουρκία µεγαλώνω, αναπτύσοµαι και είµαι ήδη περιφεριακή δύναµη, έτσι εσείς, κυρίως οι γείτονες µου, δεν έχετε παρά να το καταλάβετε και να το αποδεχθείτε, δίνοντας µε το καλό αυτά που ζητάω, γιατί διαφορετικά θα χρησιµοποιήσω την στρατιωτική µου ισχύ». Αυτή θα ήταν η διατύπωση ,σε ελεύθερη γλώσσα και εκτός διπλωµατικών περιορισµών, της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής. Απέναντι σε αυτή την καθαρή εξωτερική πολιτική, αν θέλεις να αποφύγεις την «Φιλανδοποίηση», είσαι αναγκασµένος να αντιπαραθέσεις την κατάλληλη δική σου, της οποίας αναγκαστικά το ένα σκέλος θα είναι η επαρκής στρατιωτική ισχύς. Αυτή που θα αναγκάσει την Τουρκία να σκεφθεί λογικά και ρεαλιστικά. «Κατά του εχθρού χρειάζονται όπλα και όχι λόγια, σ’αυτά έγκειται η σωτηρία της χώρας», έλεγε ο Δηµοσθένης στους Αθηναίους. Έτσι θα συµφωνήσω απόλυτα µε τον Καθηγητή του King’s College London, στο Τµήµα Αµυντικών Σπουδών Κο Μάνο Καραγιάννη, ο οποίος πρόσφατα (Καθηµερινή 9/2/20) σε άρθρο του προτείνει ως Εθνική µας πολιτική έναντι

LOCKHEED P-3 ORION

της Τουρκίας την «Στρατηγική Ανάσχεσης», της οποίας κεντρικό στοιχείο θα είναι: «Άµυνα µέσω Επιθετικών Δυνατοτήτων Τεχνολογικής Αιχµής». Και ξεκαθαρίζει ότι τα δύο σκέλη αυτής της Στρατηγικής είναι η Διπλωµατία και η Άµυνα Αποτροπής. Για την δεύτερη ,ο Κος Καθηγητής σηµειώνει «…άµεση ενίσχυση της Π.Α. και του Π.Ν. µε ποιοτικά αµυντικά συστήµατα επιθετικών δυνατοτήτων».

ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΙ

Η ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΩΝ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ ΜΑΣ ΣΤΗΝ ΜΕΣΟΓΕΙΟ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΣΤΟ ΑΙΓΑΙΟ, ΟΠΩΣ ΚΑΙ Η ΑΜΥΝΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ, ΔΕΝ ΕΞΑΣΦΑΛΙΖΕΤΑΙ ΜΟΝΟ ΜΕ ΦΡΕΓΑΤΕΣ, ΕΣΤΩ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΚΑΙ ΜΕ ΑΝΤΙΑΕΡΟΠΟΡΙΚΕΣ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ. ΧΩΡΙΣ ΣΥΝΕΧΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗ ΚΑΛΥΨΗ ΜΑΚΡΑΣ ΕΜΒΕΛΕΙΑΣ, ΚΑΝΕΝΑ ΝΑΥΤΙΚΟ ΔΕΝ ΕΠΙΒΙΩΣΕ, ΜΑΣ ΛΕΕΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ. ΘΑ ΑΜΥΝΘΕΙ ΓΙΑ ΚΑΠΟΙΟ ΧΡΟΝΟ, ΑΛΛΑ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ Η ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗ ΙΣΧΥΣ ΘΑ ΤΟ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙ Η ΘΑ ΤΟ ΕΞΟΥΔΕΤΕΡΩΣΕΙ.

GENERAL DYNAMICS F-16 FIGHTING FALCON

Παρά τους οικονοµικούς περιορισµούς,όµως, των τελευταίων ετών, αν εξαιρέσουµε την έστω αργοπορηµένη και µε ερωτηµατικά, αναβάθµιση των F-16 και κάποιες άλλες αποφάσεις υποστήριξης υπαρχόντων οπλικών συστηµάτων, δεν φαίνεται οι άλλες αποφάσεις και επιλογές των Ε.Δ να πείθουν ότι βασικός κανόνας στους εξοπλισµούς είναι: «Κάθε ευρώ που

διατίθεται να προσθέτει το µέγιστο στην αποτροπή». Αν αυτός ήταν ο κανόνας δεν θα είχαν δαπανηθεί 600 εκ.δολ. για την νεκρανάσταση αεροσκαφών του Π.Ν. για θαλάσσια επιτήρηση, µάλλον µόνο τον καιρό της ειρήνης. Σήµερα η σχετική τεχνολογία, προσφέρει λύσεις άλλες εξ ίσου αποτελεσµατικές και οικονοµικότερες. Έχουν περάσει τα προβλεπόµενα χρόνια και ακόµα να MILITAIRE 2020

ΑΕΡΟΝΑΥΤΙΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΩΡΑ

DASSAULT NEURON

MILITAIRE 2020

ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΙ

LOCKHEED MARTIN F-35 LIGHTNING II φανούν πάνω από τις θάλασσες µας. Μόνο για τα εγκαίνια ίδρυσης νέας Αεροπορίας, στο Π.Ν. εµφανίστηκε ένα, κενό εσωτερικών συστηµάτων. Ακολουθούµε, φαίνεται, την δοµή των Ε.Δ. των Η.Π.Α. αλλά µε στόχους και οικονοµικά Ελλάδος. Δεν φαίνεται να συνάδει. Αν πιστεύουµε στην ανάγκη για Στρατηγική Ανάσχεσης της τουρκικής απειλής, έχει ήδη φτάσει ο χρόνος για άµεση επιχειρησιακή σχεδίαση των αναγκαίων συστηµάτων για την Π.Α. και το Π.Ν., που θα τους αυξήσουν την επιθετική τους αποτελεσµατικότητα, µέσω της τεχνολογίας αιχµής, ΣΗΜΕΡΑ ή έστω ΑΥΡΙΟ και όχι στο Μέλλον. Πρώτα εξασφαλίζεις την αποτροπή, δηλαδή την χρονική επάρκεια και µετά βλέπεις τον σχεδιασµό για την απόκτηση µεγάλων, κλασικών εξοπλιστικών

προγραµµάτων, όπως Φρεγάτες και Αεροσκάφη 5ης γενιάς. Η εξασφάλιση των συµφερόντων µας στην Μεσόγειο, αλλά και στο Αιγαίο, όπως και η άµυνα της Κύπρου, δεν εξασφαλίζεται µόνο µε Φρεγάτες, έστω σύγχρονες και µε αντιαεροπορικές δυνατότητες. Χωρίς συνεχή αεροπορική κάλυψη µακράς εµβέλειας, κανένα ναυτικό δεν επιβίωσε, µας λέει η ιστορία. Θα αµυνθεί για κάποιο χρόνο, αλλά στο τέλος η αεροπορική ισχύς θα το σταµατήσει ή θα το εξουδετερώσει. Ας δούµε τι κάνει και πως επιχειρεί στην Αν.Μεσόγειο η Γαλλία, οι Η.Π.Α. και η Ρωσία. Πουθενά ναυτικές µονάδες χωρίς αεροπορική κάλυψη. Να κάνουµε το ίδιο µε τα ίδια µέσα; Αδύνατο. Να διδαχθούµε; Εφικτό. Οι Η Π.Α. διαθέτουν όπλα µεγάλου βεληνεκούς και ισχυρού πλήγµατος. Θα είναι εθνικό έγκληµα αν δεν είναι όλα εν ενεργεία ,όπως και οι πλατφόρµες άφεσης των. Την άµεση στρατιωτική απειλή κατά της χώρας µας και των δικών µας Ε.Δ, συνιστούν, κατά σειρά, οι Αεροπορικές, οι Ναυτικές και οι Χερσαίες δυνάµεις της Τουρκίας. Οι τελευταίες θα είναι απειλή µόνο αν πετύχουν στην αποστολή τους, µε την σειρά τους, οι δύο πρώτες. Έτσι η αποστολή των δικών µας αντιστοίχων δυνάµεων δεν µπορεί να είναι άλλη από την εξουδετέρωση των στον χρόνο που πρέπει. Οι τεχνολογίες αιχµής, σήµερα, και µέσα στα πλαίσια των οικονοµικών δυνατοτήτων της χώρας, δίνουν λύσεις. Drones διαφόρων µεγεθών και αποστολών, UAVs µε δυνατότητες µεταφοράς και άφεσης όπλων, όπλα Laser σε πλοία και αεροσκάφη, συστήµατα Ηλεκτρονικού Πολέµου, Κυβερνοπόλεµος, κ.λ.π. είναι µερικοί µόνο τοµείς που όλες οι σύγχρονες Ε,Δ έχουν ενδιαφερθεί . Και κάτι σηµαντικό. Οι περισσότεροι από αυτούς τους τοµείς επιτρέπουν και την εµπλοκή της ελληνικής αµυντικής βιοµηχανίας,κάτι που πρέπει να είναι συνεχές µέληµα των αρµοδίων. Το δεύτερο αυτό σκέλος της «Στρατηγικής Ανάσχεσης» της τουρκικής απειλής , η στρατιωτική αµυντική ισχύς, είναι ευθύνη, όπως τελικά όλα στις Δηµοκρατίες, των Πολιτικών Ηγεσιών. Όµως η ευθύνη του σχεδιασµού και των σωστών εισηγήσεων για το θέµα αυτό, είναι στα χέρια της Στρατιωτικής Ηγεσίας. Κάπου διάβασα ότι : «Το άλλοθι ίσως καλύπτει τας ευθύνας των Ηγεσιών, δεν προστατεύει όµως τους Λαούς».

MILITAIRE 2020

Δρ Κωνσταντίνος Φίλης

MILITAIRE 2020 2019

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Συνέντευξη στον ΠΑΡΙ ΚΑΡΒΟΥΝΟΠΟΥΛΟ

Από που αντλεί τη “δύναµη” του ο Ερντογάν; Ο Δρ Κωνσταντίνος Φίλης, απαντά στο ερώτηµα και αναλύει πως θα βγούµε από την εθνική κρίση διαρκείας που βιώνουµε Είναι πολύ βολικό, για πολλούς στην Αθήνα, να παρουσιάζουν τον Ταγίπ Ερντογάν περίπου ως παράφρονα, ο οποίος λειτουργεί µόνο µε το ένστικτο. Δυστυχώς για την Ελλάδα, για το µόνο που µπορεί βάσιµα να κατηγορηθεί ο Ερντογάν, είναι η αλαζονεία. Ο µέσος Έλληνας πολίτης προσπαθεί στην εποχή της “υπερπληροφόρησης” στην οποία ζούµε, να καταλάβει από που ο Ερντογάν αντλεί την “ευελιξία” και τη “δύναµη” να “παίζει” µεταξύ Ουάσινγκτον και Μόσχας δίνοντας την εντύπωση ότι “τίποτα δεν γίνεται χωρίς την Τουρκία”. Ο διευθυντής Ερευνητικών Προγραµµάτων του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων Δρ Κωνσταντίνος Φίλης, απαντά σ΄ αυτό αλλά και σ΄ όλα τα επίκαιρα ερωτήµατα για τα ελληνοτουρκικά και τον τρόπο που τα διαχειρίζεται η Ελλάδα. Μιλά για τις συµµαχίες της Ελλάδας και τη σηµασία τους, τις αλλαγές που έχουν γίνει στις ισορροπίες δυνάµεων στον πλανήτη και για το τι πρέπει να κάνουµε για να βγούµε από την εθνική κρίση διαρκείας στην οποία βρισκόµαστε. Το ερώτηµα που προκύπτει εύλογα από τον τρόπο που κινείται ο Ερντογάν είναι από που αντλεί αυτή τη δύναµη και την ευελιξία. Από το γεγονός ότι η χώρα του παραµένει ένα ιδιαίτερης αξίας γεωπολιτικό «οικόπεδο» για τη Δύση, καθώς και τις συνθήκες µετάβασης του διεθνούς συστήµατος, όπου επιτρέπουν σε

περιφερειακές δυνάµεις να προωθούν πιο διεκδικητικά τα συµφέροντά τους και ενώ η λεγόµενη διεθνής κοινότητα είναι διαιρεµένη και «ζαλισµένη». Μάλιστα, ο Ερντογάν δεν εκµεταλλεύεται µόνο τις αντιθέσεις των µεγάλων δυνάµεων, παίζοντας µε αυτές ώστε να κερδίζει διαπραγµατευτικό κεφάλαιο, αλλά αξιοποιεί και την υποχώρηση της παγκόσµιας δικαιοκρατικής τάξης, τις µονοµερείς ενέργειες και τη «συναλλακτική» διπλωµατία που προωθούν οι ΗΠΑ του Τράµπ. Όταν θεσµοί, πολυµερείς και υπερεθνικές συµµαχίες παίζουν όλο και λιγότερο σηµαντικό ρόλο, ενώ το κανονιστικό πλαίσιο γίνεται πιο ακανόνιστο, και η Ουάσιγκτον, που διαµόρφωσε το µεταπολεµικό διεθνές πολιτικό και οικονοµικό σύστηµα, το αµφισβητεί εµφατικά τα τελευταία τρία χρόνια (ας ανακαλέσουµε από πόσες συνθήκες έχουν αποχωρήσει µονοµερώς, τις επιθέσεις Τραµπ σε βάρος ΝΑΤΟ, ΠΟΕ, την περιφρόνηση της ΕΕ, κτλ), χώρες µε τα χαρακτηριστικά της Τουρκίας -συστηµατική περιφρόνηση και παραβίαση διεθνών συνθηκών, αγνόηση διεθνών αντιδράσεων, έµφαση στη στρατιωτική ισχύ, κουλτούρα εθνικισµού, αναθεωρητικές βλέψεις- δράττονται της ευκαιρίας προκειµένου να προσπαθήσουν να επιβάλλουν τις επιθυµίες τους. Επίσης, δεν θα πρέπει να µας διαφεύγει ότι η γειτονική χώρα έχει πληθυσµό 83 εκατοµµύρια, το 40% του οποίου είναι µέχρι 24 ετών, είναι -βάσει ΑΕΠ- η 17 µεγαλύτερη οικονοµία MILITAIRE 2020 2019

Δρ Κωνσταντίνος Φίλης

παγκοσµίως, έχει το δεύτερο µεγαλύτερο στρατό ξηράς του ΝΑΤΟ µετά τις ΗΠΑ, είναι η µόνη µουσουλµανική χώρα που συνδέεται θεσµικά µε τη Δύση, βρίσκεται στο κέντρο ενός σηµαντικού γεωπολιτικού τριγώνου (Ανατολικής Μεσογείου, Μέσης Ανατολής, Μαύρης Θάλασσας) και προσπαθεί να ηγεµονεύσει του µουσουλµανικού σουνιτικού Ισλάµ.

“

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ ΤΟΥ 2004, ΟΠΟΥ ΚΑΤΕΣΤΗ ΑΝΕΦΙΚΤΗ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΝΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΕΜΒΑΘΥΝΣΗ, ΤΟΥΣ ΑΝΕΡΜΑΤΙΣΤΟΥΣ ΧΕΙΡΙΣΜΟΥΣ ΕΚ ΜΕΡΟΥΣ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΤΙΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ, ΤΗΝ ΠΡΟΣΦΥΓΟΜΕΤΑΝΑΣ ΤΕΥΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΚΡΑΤΗΣΗ ΤΟΥ ΛΑΪΚΙΣΜΟΥ, ΠΑΣΠΑΛΙΣΜΕΝΟΥ ΑΠΟ ΞΕΝΟΦΟΒΙΚΑ ΣΥΝΔΡΟΜΑ ΚΑΙ ΙΣΧΥΡΕΣ ΔΟΣΕΙΣ ΕΘΝΙΚΙΣΜΟΥ ΩΣ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΟ ΑΙΣΘΗΜΑ ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΑΝΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΠΟΛΛΩΝ ΕΥΡΩΠΑΙΩΝ (ΒΟΗΘΗΣΑΝ ΚΑΙ ΟΙ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΣΤΗ ΓΗΡΑΙΑ ΗΠΕΙΡΟ), Η ΕΕ ΕΞΕΛΙΧΘΗΚΕ ΣΕ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΜΑ ΤΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ.

MILITAIRE 2020

Έχουµε όντως αναπτύξει καλές σχέσεις και συµµαχίες µε σας σηµαντικές χώρες. Όχι µόνο µε σας ΗΠΑ, αλλά και µε χώρες σας περιοχής σας. Ωστόσο το πρακτικό αποτέλεσµα αυτών των συµµαχιών δεν σας έχει προκύψει. Αντιθέτως ο Ερντογάν χωρίς καµία ή αν θέλετε µε λίγες και αδύναµες συµµαχίες επέβαλλε τα µνηµόνια µε τη Λιβύη. Τι έχουµε κάνει λάθος κατά τη γνώµη σας; Οι συµπράξεις και η συνεργασία µε Αίγυπτο και Ισραήλ δεν έχουν ακόµη αποκτήσει τα χαρακτηριστικά συµµαχίας. Αντιθέτως ΗΠΑ και Γαλλία κάλλιστα νοούνται ως συµµαχικές χώρες. Ως προς την περιοχή, ας έχουµε κατά νου ότι µέχρι το 2009, ο πιο σταθερός (σταδικά από το 1979) προώθησης των αµερικανικών συµφερόντων ήταν αυτός µεταξύ Τουρκίας-Ισραήλ-Αιγύπτου, παρά τις δηµόσιες διαφωνίες τους. Όταν ο Ερντογάν αποφάσισε να αναδείξει την ισλαµική ταυτότητα της χώρας του, βάζοντας απέναντι το Ισραήλ, και αφότου επένδυσε στις αραβικές εξεγέρσεις, προσβλέποντας στην εγκαθίδρυση φίλα προσκείµενων καθεστώτων, που θα προέρχονταν από τη Μουσουλµανική Αδελφότητα, και µετά την ανατροπή Μόρσι στην Αίγυπτο, οι σχέσεις της Άγκυρας µε Τελ-Αβίβ και Κάιρο επλήγησαν ανεπανόρθωτα. Όµως, για το µεν Ισραήλ, διάφοροι κύκλοι (όχι µόνο επιχειρηµατικοί) θεωρούν ότι πρέπει να αποκατασταθούν οι σχέσεις µε την Τουρκία και τυχόν αποχώρηση του «επιβαρυµένου» Νετανιάχου ίσως επιτρέψει την εντατικοποίηση των προσπαθειών για µερική τουλάχιστον επαναφορά των διµερών επαφών σε ένα λειτουργικό επίπεδο, για τη δε Αίγυπτο, πέραν της επιρροής των Αδελφών Μουσουλµάνων στη διοίκηση (και το ΥΠΕΞ), υπάρχει µία φοβικότητα απέναντι στην Τουρκία ή έστω στην ανάληψη ουσιαστικών πρωτοβουλιών που θα την ενοχλήσουν. Ελπίζω µόνο πως οι τελευταίες εξελίξεις µε το παράνοµο και παράλογο

τουρκολιβυκό σύµφωνο θα αφυπνίσουν τις περιφερειακές δυνάµεις ώστε να συνειδητοποιήσουν ότι αν δεν µπει φρένο στις τουρκικές επιδιώξεις, αργά ή γρήγορα θα βρεθούν και αυτοί στο στόχαστρό της, όσο της ανοίγει η όρεξη. Για να το δούµε κάπως πιο διευρυµένα: µήπως δεν έχουµε καταλάβει ή έχουµε υποτιµήσει τις αλλαγές που γίνονται στον κόσµο; Μήπως οι ΗΠΑ δεν είναι αυτό που ήταν, η Ρωσία έχει δυναµώσει αρκετά και δεν το ΄χουµε καταλάβει, αρνούµαστε να παραδεχτούµε ότι η ΕΕ µοιάζει µε ναυάγιο; Μήπως κινούµαστε στη διπλωµατική σκακιέρα µε όρους και δεδοµένα άλλων εποχών; Τα προηγούµενα χρόνια επενδύσαµε -ορθά- στην ευρωτουρκική προσέγγιση. Επίσης, η παντοκρατορία των ΗΠΑ ήταν αδιαµφισβήτητη, αν και µετά το 2003, µε την επέµβαση στο Ιράκ, άρχισε να αποδυναµώνεται πολιτικά και ηθικά. Επίσης, ήδη από τις αρχές του 21ου αιώνα είχαµε τη µεταφορά του πλούτου στην Ανατολή και εύλογα οι χώρες αυτής, ιδίως η Κίνα, θα ανέπτυσσαν ανάλογες φιλοδοξίες και στο γεωπολιτικό πεδίο. Μετά την ευρωπαϊκή διεύρυνση του 2004, όπου κατέστη ανέφικτη η πολιτική ενοποίηση και εµβάθυνση, τους ανερµάτιστους χειρισµούς εκ µέρους της Γερµανίας απέναντι στην παγκόσµια οικονοµική κρίση και τις συνέπειες της, την προσφυγοµεταναστευτική κρίση και την επικράτηση του λαϊκισµού, πασπαλισµένου από ξενοφοβικά σύνδροµα και ισχυρές δόσεις εθνικισµού ως απάντηση στο αίσθηµα καθολικής ανασφάλειας πολλών Ευρωπαίων (βοήθησαν και οι τροµοκρατικές ενέργειες στη Γηραιά Ήπειρο), η ΕΕ εξελίχθηκε σε παρακολούθηµα των εξελίξεων. Με εξαίρεση την οικονοµική της ισχύ, η ΕΕ έχει ρόλο κοµπάρσου στις εξελίξεις στη γειτονιά της (Συρία), αδυνατεί να βρεί αποτελεσµατικούς τρόπους αντιµετώπισης Ρωσίας και Τουρκίας και ασφαλώς δεν νοείται παγκόσµιος γεωπολιτικός παίκτης. Οι ΗΠΑ, από την πλευρά τους, στον αστερισµό του Τραµπ, ακολουθούν µία αντιφατική πολιτική µονοµερών ενεργειών, χωρίς ιδιαίτερη διάθεση επίδειξης εταιρικής αλληλεγγύης, που κλονίζει την εµπιστοσύνη των συµµάχων τους. Παραµένουν µία πολύ ισχυρή δύναµη, αλλά καλούνται να λειτουργήσουν σε ένα πολυπολικό

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

“ κόσµο, όπου σε περιφερειακό επίπεδο η σταδιακή τους απόσυρση -που εκκίνησε από τον Οµπάµα και µε άτσαλο τρόπο ολοκληρώνεται από τον Τραµπεπιτρέπει σε δυνάµεις µε τοπική εµβέλεια να προβάλλουν µε εµφατικό τρόπο τις επιδιώξεις τους. Η Ρωσία, πράγµατι, µε επίκεντρο τη Συρία, αλλά και χάρη σε µία συγκροτηµένη πολιτική και χρησιµοποιώντας άρτια υβριδικά εργαλεία, έχει αποκτήσει σοβαρά ερείσµατα σε περιοχές εκτός µετασοβιετικού χώρου. Σήµερα, είναι η µόνη δύναµη στη Μέση Ανατολή, που συνοµιλεί και συνεργάζεται µε τα περισσότερα κράτη της περιοχής (τόσο µε Ισραήλ και Σαουδική Αραβία όσο και µε Ιράν), πουλάει οπλικά συστήµατα σε παραδοσιακούς εταίρους της Δύσης και αναπτύσσει «πατήµατα» σε Λιβύη, ακόµη και στην Αλγερία. Άρα, δεν µπορεί και δεν πρέπει να αγνοηθεί η παρουσία της και κατ’επέκταση τα συµφέροντα της, παρά το ότι υπάρχουν αµφιβολίες κατά πόσο είναι σε θέση οικονοµικά να στηρίξει τις γεωπολιτικές φιλοδοξίες της. Απλώς, η προσέγγιση µε τη Μόσχα θα απαιτήσει χρόνο και σοβαρές προσπάθειες, µακριά από τους καιροσκοπισµούς του παρελθόντος που γύρισαν µπούµπερανγκ. Οπωσδήποτε και η περίπτωση της Κίνας έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Το Πεκίνο έχει επιλέξει την Ελλάδα ως την πυλή εισόδου για το εµπόριο στην ευρωπαϊκή αγορά και η εν πολλοίς πετυχηµένη

παρουσία της Cosco διευρύνει τα περιθώρια συνεργασιών. Μένει να διαπιστωθεί πως θα λειτουργήσει για την εγχώρια αγορά η παρουσία κινεζικών τραπεζών και αν θα προσελκύσουµε επενδύσεις και τουρίστες, σε µία κρίσιµη καµπή (προσώρας λόγω κορονοϊου) κυρίως λόγω της δυναµικής των σχέσεων µε τις ΗΠΑ και τις απαιτήσεις τους σχετικά µε τη συρρίκνωση του ρόλου της Κίνας στις ευρωπαϊκές υποθέσεις -χαρακτηριστική η αντίδραση της Ουάσιγκτον έναντι του Λονδίνου και του Βερολίνου για το θέµα του 5G και της Huawei. Δεδοµένου ότι η τωρινή ηγεσία των ΗΠΑ δεν εµπνέει εµπιστοσύνη και το διεθνές σύστηµα βρίσκεται σε µετάβαση µε πολλές αβεβαιότητες, πρέπει να βάλουµε ισχυρές δόσεις πλουραλισµού στην εξωτερική µας πολιτική, χωρίς να απολέσουµε την αξιοπιστία µας. Να είµαστε αξιόπιστοι και προβλέψιµοι αλλά όχι δεδοµένοι.

ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗ ΑΟΖ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΓΥΠΤΟ. ΕΧΟΥΝ ΓΙΝΕΙ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΠΑΝΩ ΑΠΟ 10 ΚΥΚΛΟΙ ΕΠΑΦΩΝ ΤΩΝ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΩΝ ΧΩΡΙΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑ. ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ, ΕΓΙΝΑΝ ΕΜΦΑΝΕΙΣ ΟΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΜΑΣ. ΩΣΤΟΣΟ, ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ MOMENTUM ΜΕΤΑ ΤΟ ΤΟΥΡΚΟΛΙΒΥΚΟ ΣΥΜΦΩΝΟ ΕΙΝΑΙ ΑΡΚΕΤΑ ΕΥΝΟΪΚΟ ΓΙΑ ΝΑ ΠΕΙΣΤΕΙ ΤΟ ΚΑΙΡΟ ΝΑ ΠΡΟΧΩΡΗΣΟΥΜΕ ΣΕ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗ ΤΜΗΜΑΤΙΚΗΣ ΑΟΖ.

”

Ανακήρυξη ΑΟΖ τώρα είναι µια κίνηση που πρέπει να γίνει; Οι στρατηγικές επιλογές στην εξωτερική πολιτική πρέπει να γίνονται µε µέθοδο, επιµονή, υποµονή και αποφασιστικότητα ώστε να έχουν το επιθυµητό αποτέλεσµα. Σηµειώνοντας εξ’αρχής ότι δεν υπάρχει τέλειο σχέδιο, ούτε ότι αυτό που προτείνω είναι αψεγάδιαστο (αντιθέτως χρήζει επεξεργασίας), αυτό που MILITAIRE 2020

Δρ Κωνσταντίνος Φίλης

“

ΝΑ ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΣΩ ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΣΗΜΕΙΟ, ΠΩΣ Η ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ ΠΡΟΣΦΥΓΗ ΣΤΗ ΧΑΓΗ, ΟΤΙ ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ ΠΡΩΤΑ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΕΙ, ΔΗΛΑΔΗ ΕΠΕΚΤΕΙΝΕΙ ΤΟ ΕΥΡΟΣ ΤΩΝ ΧΩΡΙΚΩΝ ΜΑΣ ΥΔΑΤΩΝ ΚΑΙ ΣΤΟ ΑΙΓΑΙΟ, ΓΙΝΕΤΑΙ ΑΝΟΥΣΙΑ.

”

MILITAIRE 2020

θεωρώ ότι θα κατοχύρωνε αποτελεσµατικότερα τις θέσεις µας έχει ως εξής: Οριοθέτηση ΑΟΖ µε την Αίγυπτο. Έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια πάνω από 10 κύκλοι επαφών των εµπειρογνωµόνων χωρίς επιτυχία. Και στην τελευταία στις αρχές Ιανουαρίου, έγιναν εµφανείς οι διαφορές µας. Ωστόσο, το πολιτικό momentum µετά το τουρκολιβυκό σύµφωνο είναι αρκετά ευνοϊκό για να πειστεί το Κάιρο να προχωρήσουµε σε οριοθέτηση τµηµατικής ΑΟΖ. Ας σηµειωθεί ότι Αίγυπτος και Τουρκία είναι ευθέως ανταγωνιστικές για την επιρροή στο σουνιτικό κόσµο, ενώ προφανώς η πρώτη δεν επιθυµεί την εγκαθίδρυση της δεύτερης στη Λιβύη. Δεδοµένων, πάντως, των δυσκολιών, και προκειµένου να µην απεµπολήσουµε τη δυναµική που έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια µε το Κάιρο (χρήσιµο αντίβαρο), οφείλουµε να θέσουµε υπόψιν του ένα χρονοδιάγραµµα επίλυσης και εφόσον δεν κατορθώσουµε εντός αυτού να συµφωνήσουµε, να γνωστοποιήσουµε ότι θα προβούµε σε κατάθεση συντεταγµένων και για τη συγκεκριµένη περιοχή. Οριοθέτηση ΑΟΖ µε την Ιταλία (φαίνεται πως είµαστε πιο κοντά), ακόµη και µε φόρµουλα που θα ικανοποιεί τα δύο µέρη ως προς την αλιεία, και πίεση προς την Αλβανία για µία καταρχήν συµφωνία, που θα διευκολύνει και την ευρωπαϊκή της προοπτική, τώρα που αυτή κρίνεται σε επίπεδο ΕΕ. Ειδάλλως, υπάρχει πάντα η δυνατότητα να ζητήσουµε οι διαφορές µας να επιλυθούν από διεθνές δικαιοδοτικό όργανο. Επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης στο Ιόνιο, µε κλείσιµο κόλπων και γραµµών βάσης, συµπερίληψη Κυθήρων-Αντικυθήρων (δηλαδή µέρους του Αιγαίου), καθώς και της περιοχής νοτίως της Κρήτης (κοµβική µετά τη συµφωνία Άγκυρας-Τρίπολης), µε επιφύλαξη για ανάλογη ενέργεια και στο Αιγαίο, όταν κρίνουµε εµείς την ορθότητα αυτής της επιλογής. Να υπογραµµίσω σε αυτό το σηµείο, πως η συζήτηση για προσφυγή στη Χάγη, ότι χωρίς να έχουµε πρώτα προσδιορίσει, δηλαδή επεκτείνει το εύρος των χωρικών µας υδάτων και στο Αιγαίο, γίνεται ανούσια. Κατάθεση συντεταγµένων στον ΟΗΕ για τις προαναφερθείσες περιοχές. Επιτρέψτε µου να επισηµάνω ότι θα µπορούσαµε να το κάνουµε πριν από οποιαδήποτε συµφωνία (όπως ορισµένοι διατείνονται), αλλά εφόσον δεν είχε προηγηθεί

συµφωνία µε έστω ένα όµορο κράτος (ιδανικά την Αίγυπτο), κινδυνεύουµε να τη στρέψουµε σε βάρος µας, σε µία χρονική συγκυρία που απαιτούνατι συνέργειες και συµµαχίες στην περιοχή. Άρα, πρώτα οριοθέτηση και εν συνεχεία κατάθεση συντεταγµένων, µία κίνηση που είναι πλεόν επιβεβληµένη, ιδίως µετά τις 13 Νοεµβρίου, όταν η Τουρκία, πακετοποιώντας τις διεκδικήσεις της, προέβη σε ανάλογη κίνηση για το σύνολο της περιοχής. Αξιοποίηση, σε συνεργασία µε εταιρείες, πίσω από τις οποίες στοιχίζονται µεγάλες χώρες (π.χ. Γαλλία, ΗΠΑ), και σταδιακή παραχώρηση των εναποµεινάντων τεµαχίων νοτίως της Κρήτης (13, 14, 15, 18, 19) µέχρι και τα νοτιοανατολικά (τεµάχιο 20, µε βάση τον νόµο του 2014). Διεθνής εκστρατεία που θα µπορούσε υπό προϋποθέσεις να καταλήξει σε επιστολή στο Συµβούλιο Ασφαλείας (ΣΑ) του ΟΗΕ για να κληθούν Ελλάδα, Λιβύη, Τουρκία και Αίγυπτος είτε να συµφωνήσουν στην οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών, είτε να δεσµευθούν ότι θα δεχτούν την ετυµηγορία του διεθνούς δικαστηρίου. Άλλωστε, η Λιβύη στο παρελθόν είχε κάνει ανάλογη διευθέτηση µε Τυνησία και Μάλτα, οπότε θα είναι δύσκολο να αρνηθεί. Ούτως ή άλλως, εφόσον οριοθετήσουµε µε την Αίγυπτο, προκύπτει αυτοµάτως διεθνής διαφορά µεταξύ των δύο συµφωνιών και κίνδυνος σύγκρουσης/σύρραξης, τον οποίο πρέπει να επικαλεστούµε για να πιέσουµε και τη διεθνή κοινότητα να υιοθετήσει την άποψη ότι µόνο έτσι µπορούµε να επιλύσουµε τις διαφορές µας (όχι διµερώς αλλά πολυµερώς). Σε αυτό το πλαίσιο, πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόµενο να ζητήσουµε από το ΣΑ του ΟΗΕ να µην επιτρέψει σε κανένα περιφερειακό δρώντα να αποκτήσει διπλωµατικό πλεονέκτηµα µε στρατιωτικά µέσα, ακόµη και µε την επίβλεψη/έλεγχο της κατάστασης µε ναυτικές δυνάµεις. Αυτή η πρόταση θα µπορούσε να διερευνηθεί και εντός της ΕΕ. Τονίζεται πως αυτές οι ενέργειες πρέπει να τύχουν της κατάλληλης προετοιµασία και δεν είναι πανάκεια. Έτσι, λοιπόν, χωρίς να αποκλείω την ανάληψη µονοµερών πρωτοβουλιών, όπως η ανακήρυξη ΑΟΖ (αν χρειαστεί ασφαλώς να τις κάνουµε), προκρίνω τη σύµπηξη συµµαχιών ώστε να είµαστε αποτελεσµατικοί στην προώθηση των

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

MILITAIRE 2020

Δρ Κωνσταντίνος Φίλης

MILITAIRE 2020

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

“

ΕΦΟΣΟΝ Η ΕΛΛΑΔΑ ΑΡΧΙΣΕΙ ΝΑ ΑΣΚΕΙ ΤΑ ΚΥΡΙΑΡΧΙΚΑ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΑΛΙΣΤΑ ΚΛΙΜΑΚΟΥΜΕΝΑ, Η ΠΙΕΣΗ ΘΑ ΜΕΤΑΦΕΡΘΕΙ ΣΤΗΝ ΑΛΛΗ ΠΛΕΥΡΑ. ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΠΟΦΥΓΟΥΜΕ ΕΙΝΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΒΟΛΗ ΕΝΟΣ ΜΟΡΑΤΟΡΙΟΥΜ ΕΝΕΡΓΕΙΩΝ ΜΕ ΠΑΡΑΙΝΕΣΗ ΤΡΙΤΩΝ (ΗΠΑ) ΠΟΥ ΘΑ ΜΑΣ ΣΤΕΡΗΣΕΙ ΤΗ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΝΑ ΠΡΟΒΟΥΜΕ ΣΕ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΟΠΩΣ ΟΙ ΠΡΟΑΝΑΦΕΡΘΕΙΣΕΣ, ΣΤΗΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΤΗΣ ΚΑΛΟΔΕΧΟΥΜΕΝΗΣ ΑΠΟΚΛΙΜΑΚΩΣΗΣ.

”

συµφερόντων µας. Μία τέτοια διαδικασία, άλλωστε, ταιριάζει στα χαρακτηριστικά του φιλειρηνικού κράτους, που ως πυλώνας σταθερότητας, προσπαθεί να λύνει τα προβλήµατά του µέσω του διαλόγου και λοπου απαιτείται της δικαστικής οδού, εξαντλώντας τα περιθώρια διαβούλευσης σε πολυµερές επίπεδο. Εξάλλου, επικαλούµενοι συστηµατικά το διεθνές δίκαιο, δεν µπορούµε να εµφανιζόµαστε φοβικοί απέναντί του. Εφόσον η Ελλάδα αρχίσει να ασκεί τα κυριαρχικά της δικαιώµατα και µάλιστα κλίµακούµενα, η πίεση θα µεταφερθεί στην άλλη πλευρά. Αυτό που πρέπει να αποφύγουµε είναι την επιβολή ενός µορατόριουµ ενεργειών µε παραίνεση τρίτων (ΗΠΑ) που θα µας στερήσει τη δυνατότητα να προβούµε σε κινήσεις όπως οι προαναφερθείσες, στην κατεύθυνση της καλοδεχούµενης αποκλιµάκωσης. Αποσυµπίεση της έντασης µεν, χωρίς όµως τέτοιους όρους και ενώ επιβαρυνόµαστε µε το τουρκολιβυκό σύµφωνο. Η ανησυχία µου, δηλαδή, είναι να µην αποδεχθούµε πως εµείς θα απόσχουµε πρωτοβουλιών, όπως οι παραπάνω, µε αντάλλαγµα η Άγκυρα να µην ενεργοποιήσει -χωρίς να ακυρώσει- τη συµφωνία µε την κυβέρνηση της Τρίπολης.

Ποιος είναι ο Κωνσταντίνος Φίλης

Δ/ντης Ερευνητικών Προγραµµάτων, ΙΔΙΣ. Διορίστηκε το 2004 και παραµένει µέχρι σήµερα Επικεφαλής του Κέντρου Ρωσίας-Ευρασίας & ΝΑ Ευρώπης. Εκλέχθηκε Ανώτερο Συνεργαζόµενο Μέλος (SAM) στο St. Antony’s College του Πανεπιστηµίου της Οξφόρδης (2007-2009) και παράλληλα υπήρξε Μέλος του Διεθνούς Συµβουλίου του Ερευνητικού Ινστιτούτου Ευρωπαϊκών και Αµερικανικών Σπουδών. Εν συνεχεία, αναλαµβάνει ερευνητής στο Κέντρο Σπουδών Νοτιοανατολικής Ευρώπης (SEESOX) του Πανεπιστηµίου της Οξφόρδης (2008 – 2010). Σε αυτό το διάστηµα ολοκληρώνει κύκλο αναλύσεων και διαλέξεων, µε έµφαση στο ρόλο της Ρωσίας στην ΝΑ Ευρώπη, καθώς και γύρω από ζητήµατα γεωπολιτικής της ενέργειας. Ενδιάµεσα τοποθετείται Επιστηµονικός Διευθυντής στο Ινστιτούτο Στρατηγικών και Αναπτυξιακών Μελετών (2009-2010). Τον Ιούλιο του 2012 διορίστηκε από το ΔΣ του ΙΔΙΣ, Διευθυντής Ερευνητικών Προγραµµάτων του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων του Πάντειου Πανεπιστηµίου. Διετέλεσε υπεύθυνος του προγράµµατος Jean Monnet για την Εξωτερική Πολιτική της Ε.Ε. (2013 – 2014), Διευθυντής Οµάδας Διoίκησης Έργου του Υπουργείου Ενέργειας µε έµφαση στην ενεργειακή διπλωµατία (2013-2015) αλλά και µέλος οµάδας εργασίας του ΚΕΜΕΑ, επιφορτισµένης µε την ανάλυση κινδύνων ριζοσαπστικοποίησης για την εθνική ασφάλεια. Έχει συνεργαστεί µε δηµόσιους και ιδιωτικούς φορείς, καθώς και πολυεθνικές εταιρείες. Είναι διαλέκτης της Σχολής Διοίκησης Επιτελών Πολεµικού Ναυτικού, διδάσκει σε µεταπτυχιακά προγράµµατα πανεπιστηµίων και είναι µέλος του Ελληνοτουρκικού Φόρουµ καθώς και του Ελληνορωσικού Συνδέσµου. Πρόσφατα ολοκλήρωσε τη συγγραφή βιβλίου σχετικά µε την ΕΕ, το προσφυγικό και την τροµοκρατία (εκδ. Παπαδόπουλος).

MILITAIRE 2020

Δρ Δηµητρησ σταθακοπουλοσ

MILITAIRE 2020 2019

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Συνέντευξη στον ΠΑΡΙ ΚΑΡΒΟΥΝΟΠΟΥΛΟ

Ο Δρ Δηµήτρης Σταθακόπουλος µας αποκαλύπτει τον Ταγίπ Ερντογάν Δύσκολο να αναφέρεις όλους τους τίτλους που έχει ο Δρ Δηµήτρης Σταθακόπουλος! Διδάκτωρ της Κοινωνιολογίας της ιστορίας και του πολιτισµού οθωµανικής περιόδου, στο Πάντειο Πανεπιστήµιο. Συνεργάτης του Εργαστηρίου Τουρκικών και Ευρασιατικών Μελετών του Πανεπιστηµίου Πειραιά. Δικηγόρος στον Άρειο Πάγο. Στη συνέντευξη του στο Militaire Magazine, αποκρυπτογραφεί µε µοναδικό τρόπο το πρόσωπο που θέλοντας και µη έχει µπει στην καθηµερινότητα µας. Ποιος είναι αυτός ο Ταγίπ Ερντογάν; Την απάντηση δίνει ο Δρ Δηµήτρης Σταθακόπουλος, που είναι ο Έλληνας που έχει µελετήσει και γνωρίσει τον Τούρκο πρόεδρο περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο στη χώρα µας.

Γεωπολιτικής, ή Κοινωνιολογίας , αλλά πρέπει να µελετάται σύνθετα και ως ιδιότυπη / sui generis περίπτωση κράτους, in situ / επιτόπου.

Oι περισσότεροι, είτε δεν κατάλαβαν, είτε διάβασαν λάθος τον Τούρκο Πρόεδρο. Έδειχνε και δείχνει ιδεαλιστής ( δεν σηµαίνει πως είναι κιόλας), καθώς και µε πρακτικό πνεύµα. Είναι εύστροφος και δραστήριος, δεν αφήνει τίποτα ανεκµετάλλευτο. Είναι διαρκώς απασχοληµένος µε το πολιτικό του 1. Όταν ανέλαβε ο Ταγίπ Ερντογάν ακούγαµε προφίλ το οποίο προσαρµόζει καταλλήλως ( παλιά και διαβάζαµε για τον ηγέτη που θα φέρει την ως soft islam και τώρα ως συντηρητικό και Τουρκία πιο κοντά στη Δύση, ακούγαµε για το παράδοξα δηµοκρατικό αλά Τούρκα ( sic ) όπως ήπιο Ισλάµ και πολλά άλλα αισιόδοξα. Άλλαξε αναφέρει ο ίδιος ). Δεν ανέχεται περιορισµούς και ο Ερντογάν, ή εµείς, αλλά και όλη η Δύση, τον απαγορεύσεις, γι’ αυτό προτιµά να εργάζεται κυρίως είχε "διαβάσει" µε λάθος τρόπο ; µόνος. Εφαρµόζοντας τη λογική των σουλτάνων, εκκαθάρισε και εκκαθαρίζει όλους τους στενούς Παρακολουθώ την πορεία του, ήδη από το 1994. Τον συνεργάτες του που τον ανέδειξαν και στήριξαν , πχ. θεωρούσα και θεωρώ πλήρως προβλέψιµο και Φετουλάχ Γκιουλέν, Νταβούτογλου, Γκιούλ κλπ για σύµφωνο µε τον αξιακό κώδικα που αυτός πιστεύει, να µην υπάρχουν δίπλα του, άτοµα που γνωρίζουν τις δηλ. την Οθωµανική σκέψη, που είναι στον αντίποδα αδυναµίες του. της Κεµαλικής. Έτσι είχα πιθανολογήσει δηµοσίως Είναι οξυδερκής και το ισχυρό ένστικτό του, τον (τηλεοπτικά) , την ηµέρα της εκλογής του (Ιούνιος κρατά µακριά από επιζήµιες επιρροές, ενώ 2018 ), πως ασκώντας το «σουλτανικό Af /άφεση», παράλληλα ( εκ του αποτελέσµατος ) τον οδηγούν σε θα ελευθέρωνε τους Ελληνες αξ/κούς, ακριβώς το σωστές αποφάσεις που τον συµφέρουν. Δηλ. του 15Αύγουστο, όπως και έγινε. Αυτό δεν ήταν µία «βγαίνουν» επί 25 και πλέον χρόνια όλα τα σχέδιά τυχαία πιθανολόγησή µου, αλλά αποτέλεσµα µελέτης του, ενώ έχει και άλλα χρόνια θητείας να του τι πρεσβεύει ο Τούρκος Πρόεδρος. Οµοίως είχα «διορθώσει» τυχόν λάθη. Εφαρµόζει κατά γράµµα το πεί πως δεν θα πτωχεύσει, πως θα µπεί στη Συρία, Μακιαβελικό : «Η υπόσχεση που δόθηκε, ήταν µια πως θα πάρει S400 χωρίς κυρώσεις κ.ά ανάγκη του παρελθόντος. Ο λόγος που δεν Η Τουρκία και ειδικά η εκάστοτε ηγεσία της, δεν κρατήθηκε ( η υπόσχεση ), είναι µια ανάγκη του γίνεται να µελετηθεί και αναλυθεί µόνο µε βάση τα παρόντος». Δηλαδή είπα – ξείπα. Αυτό δεν τον δυτικά εγχειρίδια Διεθνών Σχέσεων και καθιστά απρόβλεπτο, όπως λένε στη χώρα µας, αλλά MILITAIRE 2020 2019

ΔΡ Δηµητρησ σταθακοπουλοσ

πλήρως προβλέψιµο αν γνωρίζεις τα εξής: Είναι προσαρµοστικός στις καταστάσεις, εµµονικός σε κάποιες µέχρι να γίνει το δικό του και αναξιόπιστος εκεί που τον παίρνει ( π.χ έναντι της Ελλάδας ). Πλήρως όµως αξιόπιστος σε ΗΠΑ, Ρωσία, Γερµανία, ΝΑΤΟ. Μάλιστα τους κάνει πάντα την «βρώµικη δουλειά». Τον έχουν 1ης γραµµής σύµµαχο, σε αντίθεση µε την Ελλάδα που την έχουν 3ης κατηγορίας , αφού η συµµαχία µας εξαντλείται στο να δίνουµε βάσεις, όχι όµως να κάνουµε τη δουλειά που κάνει η Τουρκία. Καλά κάνουµε µεν και δεν µπλέκουµε περαιτέρω, αλλά µην ζητάµε να µας βάλουν οι σύµµαχοί µας πάνω από την Τουρκία που πολεµάει δίπλα τους, ή για λογαριασµό τους, έστω και µε µισθοφόρους ( ποτέ µε τους νέους που απλά κάνουν τη θητεία τους ). � Επίσης η Τουρκία δηλ. ο Πρόεδρος Ερντογάν, καθώς και οι σύµµαχοί µας, µας θεωρούν προβλέψιµους ( όπως συνοµολογούµε ) µε την έννοια του δεδοµένου αδύναµου οικονοµικά που όλο ζητάει βοήθεια και δεν στέκεται στα πόδια του, καθώς επίσης και κοινωνία χωρίς σθένος, µε διχόνοια,� φοβικά σύνδροµα, µην χάσουµε τη «βολή µας». Αυτό, δυστυχώς για εµάς, - παρότι δεν είναι αληθές - , στα µάτια τους φαντάζει αναξιοπρεπές τα τελευταία 45 χρόνια και δεν µας υπολογίζουν, όπως νοµίζουµε ή θα θέλαµε. Κατά τα λοιπά. Ο Τούρκος Πρόεδρος, αναλαµβάνει περισσότερα απ’ όσα έχει τη δυνατότητα να διεκπεραιώσει, π.χ: να γίνει ηγέτης της uma (κοινότητας ) των µουσουλµάνων όλης της γης και συγχρόνως να είναι αυτόνοµος και να συνεργάζεται κατά το δοκούν µε όποιον θέλει ως γνήσιος «Επιτήδειος Ουδέτερος». Με το αλά Τούρκα χιούµορ του, γοητεύει το κοινό του ( ίσως και άλλους ) , το οποίο πείθει για τις απόψεις, ή τις ιδέες του. Πιάνει τον παλµό τους. Βέβαια, οι αντίπαλοί του Κεµαλιστές δεν πείθονται έστω και εάν για το δικό του συµφέρον, έκανε «κωλοτούµπα» και τους δήλωνε πως έγινε "Κεµαλιστής" ! Είναι ανυπόµονος και η υπερβολική αυστηρότητα, ο ισλαµικός συντηρητισµός που κατά καιρούς� εκδηλώνει, σαφώς βλάπτουν την εικόνα του, κάτι που ίσως του αποβεί µοιραίο κάποια στιγµή. Δίνει κουράγιο στο λαό του και ως� ηγέτης το «παίρνει επάνω του». Τους διατηρεί στους G20 , τους «πουλάει» Πολιτική και στρατιωτική προστασία , αφού µε τον µόνιµο αναθεωρητισµό του και διεκδίκηση των πάντων, συνοµιλεί µε όλες τις ισχυρές δυνάµεις του κόσµου . Η λογική του

MILITAIRE 2020

«ζήτα- ζήτα» όλο και κάτι θα πάρεις στο τέλος, σε βάθος χρόνου φέρνει αποτελέσµατα στην Τουρκία� (βλ. το κλασικό βιβλίο, ο Επιτήδειος Ουδέτερος , του Frank Weber εκδ. ΓΕΣ 1985) Μετά τα 55 του, δηλ. την τελευταία 10ετία, (σήµερα στα 66 ) αποκλειστικός στόχος του είναι η µεγαλύτερη δυνατή οικονοµική και συναισθηµατική ασφάλεια, ελπίζοντας στην υστεροφηµία του που κάποια στιγµή θ’ αντικαταστήσει τα πορτραίτα του Κεµάλ. Σίγουρα θα µείνει στην ιστορία. Ως ηγέτης ή ως καταστροφέας Ηρόστρατος της χώρας του δεν γνωρίζω, πάντως ως σηµείο αναφοράς θα µείνει. � 2. Έχοντας µελετήσει τον Ταγίπ Ερντογάν, πολλά χρόνια πριν γίνει καθηµερινό θέµα συζήτησής µας, πως εξηγείτε την κυριαρχία του στο εσωτερικό της Τουρκίας αλλά και την "ευελιξία" µε την οποία αντιµετωπίζει όλους τους µεγάλους του κόσµου; �Ποιο είναι το µεγάλο ταλέντο του το οποίο µάλλον υποτιµήσαµε; Είναι αυτοδηµιούργητος, παιδί της πιάτσας, έχει διαβάσει την οθωµανική ιστορία και την πιστεύει. Μάλιστα την θεωρεί ζώσα και τον εαυτό του συνέχειά της ( σε αντίθεση µ’ εµάς που� έχουµε απαξιώσει την ιστορία µας ως εθνικιστικό µύθο/ αφήγηµα ). Είναι προσαρµοστικός και Μακιαβελικός. Αυτό είναι το ταλέντο του. Η οσµή και αντίληψη της σύγκρουσης ΗΠΑ – Ρωσίας – Κίνας στην ανατολική Μεσόγειο, όπου ως γνήσιος επιτήδειος ουδέτερος εκµεταλλεύεται� καταστάσεις και ηγέτες για να είναι µε το µέρος του Νικητή, όποιος και εάν θα είναι αυτός στο τέλος, µε το λιγότερο κόστος ( ψυχών και ύλης ) για την Τουρκία.

3. Ζούµε πράγµατι την προσπάθεια της ανασύστασης της Οθωµανικής αυτοκρατορίας; Μας φαίνονται λίγο εξωπραγµατικά όλα αυτά που λέει ο Ταγίπ Ερντογάν. Πιστεύετε ότι τα εννοεί ή απλά "φορτώνει" την ατζέντα του µε διεκδικήσεις για να µπορέσει να κερδίσει ότι περισσότερο µπορεί; Μας φαίνονται εξωπραγµατικά γιατί σκεφτόµαστε διαφορετικά απ’ ότι αυτός και� γενικά διαφορετικά από τον αξιακό κώδικα των Τούρκων. Όµως µέχρι τώρα , τα δικά του σχέδια «βγαίνουν» και όχι τα δικά µας . Εµείς κυνηγάµε την ατζέντα του και όχι αυτός τη δική µας.� Φυσικά και τα

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

“

O ΤΑΓΙΠ ΕΡΝΤΟΓΑΝ ΔΕΝ ΑΝΕΧΕΤΑΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΥΣ ΚΑΙ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΕΙΣ, ΓΙ’ ΑΥΤΟ ΠΡΟΤΙΜΑ ΝΑ ΕΡΓΑΖΕΤΑΙ ΚΥΡΙΩΣ ΜΟΝΟΣ. ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΛΟΓΙΚΗ ΤΩΝ ΣΟΥΛΤΑΝΩΝ, ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΕ ΚΑΙ ΕΚΚΑΘΑΡΙΖΕΙ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΣΤΕΝΟΥΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΤΟΥ ΠΟΥ ΤΟΝ ΑΝΕΔΕΙΞΑΝ ΚΑΙ ΣΤΗΡΙΞΑΝ , ΠΧ. ΦΕΤΟΥΛΑΧ ΓΚΙΟΥΛΕΝ, ΝΤΑΒΟΥΤΟΓΛΟΥ, ΓΚΙΟΥΛ ΚΛΠ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΔΙΠΛΑ ΤΟΥ, ΑΤΟΜΑ ΠΟΥ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΤΙΣ ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ ΤΟΥ.

εννοεί τα όσα λέει , αλλά πρέπει να καταλάβουµε τι εννοεί. Δεν θα φτιάξει οθωµανική αυτοκρατορία όπως την ξέρουµε στην ιστορία, όµως φτιάχνει µία τεράστια ζώνη επιρροής προς το συµφέρον του ιδίου και της χώρας του. Αλλού µε θετικό πρόσηµο, όπου του ζητάνε και προσφέρει συµµαχίες και αλλού αρνητική επιρροή, όπως µε την Ελλάδα και την Κύπρο. Θέλει να τον σεβόµαστε ( την Τουρκία ) και να υπολογίζουµε, - ως να είµαστε «ύπανδρος γυνή» - τι θέλει , µην τυχόν και τον στεναχωρήσουµε . Μας Φιλανδοποιεί θα έλεγε κάποιος για να ανεχόµαστε και εξυπηρετούµε/ υλοποιούµε τα «θέλω του». Μας θεωρεί αδύναµη� κοινωνία και κυρίως τους πολιτικούς µας (δεν σηµαίνει πως είµαστε. Αναφέρω τι πιστεύει ) . Αντιθέτως σέβεται το αξιόµαχο των µονίµων του στρατεύµατός µας και υπολογίζει το τυχόν πεδίο µάχης, που δεν τον εξυπηρετεί. Γι ‘ αυτό, εκτός από τη φοβία που προσπαθεί µας σπείρει, κάνει ταυτόχρονα και διεισδύσεις επιχειρηµατικές στη χώρας µας, σε ιδιωτικά και ίσως δηµόσια έργα (ως υπεργολάβοι προσπαθούν να έρθουν οι Τούρκοι βλ.Ν.4412/ 16) , στα ΜΜΕ, τον Τουρισµό κλπ� Αυτά τα χρησιµοποιεί ως αντίβαρο στον πόλεµο µε σφαίρες τον οποίο δεν πρόκειται να κάνει, µάλλον ποτέ. Με άλλον τρόπο προσπαθεί να µας βάλει στο

άρµα του. Η λογική του καταπατητή του αστικού δικαίου, που διαταράσσει την κατοχή και τη νοµή µε σκοπό σε βάθος χρόνου να πάρει� κυριότητα δια χρησικτησίας , είναι αυτό που κάνει. Θα πεί κάποιος: Μα δεν ισχύει η χρησικτησία στο διεθνές δίκαιο. Δεν ισχύει θεωρητικά, διότι πρακτικά την ασκεί η Τουρκία . Παλαιά, έτσι πήρε η Τουρκία την Αλεξανδρέττα από τη Συρία. Αυτό κάνει στην Κύπρο επί 45 χρόνια , ελπίζοντας σε de jure επικύρωση της καταπάτησης /κατοχής. Το κάνει στα Ιµια και στα όσα αµφισβητεί στο Αιγαίο , ελπίζοντας οµοίως . Εξάλλου η Ελλάδα δείχνει στην Τουρκία και τρίτους, πως ενδίδει σε όποιον διεκδικεί κάτι δια χρησικτησίας, πχ λόγω χρησικτησίας ονόµατος , έδωσε το Μακεδονία µε τον επιθετικό προσδιορισµό Βόρεια , στους βόρειους γείτονες, χωρίς να απειλούµαστε από τη χώρα αυτή. Σκέφτεται λοιπόν ο Τούρκος Πρόεδρος: Αφού η Ελλάδα ενέδωσε χωρίς να απειλείται, δεν θα ενδώσει στην ισχυρή Τουρκία που απειλεί την Ελλάδα επί 45 χρόνια , µε διεκδικήσεις και 20- 120 παραβιάσεις την ηµέρα ; Εποµένως, περνάµε συνεχώς λάθος µηνύµατα στη Γείτονα. Τα βλέπει και τα εκµεταλλεύεται.�

”

MILITAIRE 2020

ΔΡ Δηµητρησ σταθακοπουλοσ

4. Γνωρίζετε την Τουρκική κοινωνία και τον τρόπο σκέψης του µέσου Τούρκου. Είναι γνωστό ότι η οικονοµία της Τουρκίας δεν πάει καλά και αυτό φαίνεται και στην καθηµερινότητα των Τούρκων. Παρόλα αυτά σχεδόν το 50% των πολιτών της Τουρκίας τον στηρίζουν. "Περνάει" λοιπόν ο εθνικισµός στην Τουρκία ; Η Τουρκία έχει την οικιακή οικονοµία, που όντως έχει µεγάλο πρόβληµα, µε µείωση αγοραστικής δύναµης κατά 50%. Όµως ο κόσµος δείχνει κουράγιο και αντέχει . Δεν κλαίγεται µπροστά σε ΑΤΜ και κάµερες. Όµως η δηµόσια οικονοµία που στηρίζεται στο Κατάρ, την Ισλαµική Αναπτυξιακή Τράπεζα, τα Θρησκευτικά ιδρύµατα , τις επενδύσεις χωρών της ΕΕ, των ΗΠΑ, της Ρωσίας, της Κίνας και άλλων, τα καταφέρνει. Το µεγάλο asset / κέρδος, είναι τα όσα γίνονται µε τις µετακινήσεις ανθρώπων ( προσφύγων – µεταναστών ) , επιδοτήσεις από ΕΕ , «µαύρο» εµπόριο ρούχων, πετρελαίου, χρυσού, όπλων, ουσιών κ.ά. Για κάποιο λόγο , το παγκόσµιο «µαύρο» εµπόριο, περνάει από εκεί, καθιστώντας τη χώρα ρυθµιστή τεράστιων συµφερόντων. Ο Τουρκικός εθνικισµός δεν έχει καµία σχέση µε αυτό που αντιλαµβάνεται σύγχρονα η Δύση. Ο Τουρκικός εθνικισµός έχει να κάνει πρωτίστως µε την εσωτερική συνοχή που προσπαθεί ο εµπνεύσει ο Τούρκος Πρόεδρος ως «πατερούλης» ( αυτοαποκαλείται ) του έθνους , το οποίο φυλάει, προστατεύει, προτρέπει, µαλώνει , νουθετεί , καθοδηγεί , ενίοτε συγχωρεί και δίνει af/ άφεση/ χάρη. Όποιος δεν ακούει τον «πατερούλη»� ξέρουµε την τύχη του. Αυτά αναφέρονται και στις Αρχές Τουρκισµού του Ζιγιά Γκιοκάλπ . Αυτά ξέρει ο µέσος Τούρκος, όπου σε συνδυασµό µε την πίστη του , ακούει και αποδέχεται τον ηγέτη/ πατερούλη� κατά 50% (στις εκλογές) και µπορεί και κατά 70% στην εξωτερική πολιτική που ασκεί ο Τούρκος Πρόεδρος. Οι αντίπαλοί του, δεν έχουν βρεί ακόµα ρωγµή για να τον αποδοµήσουν και φαίνονται αδύναµοι χωρίς λαϊκό έρεισµα προς το παρόν. Μάλιστα, δεν αποκλείεται στο µέλλον να δούµε τον Τούρκο Πρόεδρο, κατά πάγια τακτική των Σουλτάνων, να προσεταιρίζεται αντιπάλους του και να τους κάνει φανατικότερους του ιδίου (γενιτσαροποίηση) . � 5. Με τις δηµόσιες �τοποθετήσεις σας στα

MILITAIRE 2020

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΜΜΕ, τα άρθρα και τα βιβλία σας, µας µάθατε ότι ο Ερντογάν είναι απολύτως προβλέψιµος. Σχεδόν ανακοινώνει όσα στη συνέχεια πράττει. Η αλήθεια είναι ότι είχαµε "βολευτεί" µε το επιχείρηµα της "απρόβλεπτης Τουρκίας" . Ωστόσο παρατηρούµε ότι οι πρωταγωνιστές της Ελληνικής πολιτικής σκηνής αρνούνται να πιστέψουν στη προβλεψιµότητα της Τουρκίας και γι' αυτό ίσως διαρκώς "κυνηγάµε" τα γεγονότα. Που αποδίδετε αυτή την αδυναµία των πολιτικών µας να παρακολουθήσουν τον προβλέψιµο Ερντογάν; Όντως, όπως έχω πεί πολλές φορές στο militaire.gr, στο youtube και σε συνεντεύξεις στα ΜΜΕ, που πρόσφατα ανθολόγησα στο βιβλίο µου: «Το προβλεπτό και το απρόβλεπτο στις Ελληνοτουρκικές σχέσεις» εκδ. 24γράµµατα , η Τουρκία ήταν και είναι προβλέψιµη ως εν αφορά τις διεκδικήσεις και τις παραβιάσεις που κάνει κατά της Ελλάδας εδώ και 45 τουλάχιστον χρόνια , για να µην «χαθούµε» στα βάθη της ιστορίας. Ο πολιτικός κόσµος µάλλον έχει µπερδέψει το αναξιόπιστος σύµµαχος ( στο ΝΑΤΟ ), µε το απρόβλεπτος, αναφορικά µε την Τουρκία. Οι έννοιες είναι διαφορετικές και πρέπει κάποτε να παύσουν να τις συγχέουν ή ταυτίζουν. Η Τουρκία , όντως είναι αναξιόπιστος σύµµαχος. Όµως δεν είναι απρόβλεπτη, όταν διεκδικεί τα πάντα έναντι της Ελλάδας και διαπράττει δεκάδες παραβιάσεις καθηµερινά. Αυτό πλέον είναι κανονικότητα πρόκλησης και αναξιοπιστίας, όχι απρόβλεπτο. Απρόβλεπτο σηµαίνει κάτι έκτακτο µη κανονικό, πέραν από το σύνηθες που ο µέσος επιµελής νους µπορεί να προβλέψει. Εν προκειµένω τι δεν µπορεί να προβλέψει ο Πολιτικός µας κόσµος; Τις διεκδικήσεις και τις καθηµερινές παραβιάσεις ; Νοµίζω πως διαχρονικά οι πολιτικές µας ηγεσίες χρησιµοποίησαν το δήθεν απρόβλεπτο της Τουρκίας, ως άλλοθι απροετοιµασίας τους για σοβαρή διπλωµατική αντιµετώπιση της Γείτονος , µη φτιάχνοντας ατζέντα που θα «κυνηγούσε» η Τουρκία. Αντιθέτως µονίµως «κυνηγάµε» την ατζέντα της Τουρκίας. � 6. Η Τουρκία έχει αποδείξει ότι µπορεί να παίζει διαρκώς τον ρόλο του επιτήδειου ουδέτερου µε µεγάλη επιτυχία. Ρόλος που αποδείχτηκε ιστορικά πολύ πιο χρήσιµος

από τον δικό µας. Αν και οι επιλογές µας ήταν σωστές , αφού βρισκόµασταν πάντα στα στρατόπεδα των νικητών , διαπιστώναµε και διαπιστώνουµε ότι η κερδισµένη της περιοχή παραµένει η Τουρκία. Τι έχουµε κάνει λάθος; Η ερώτηση εµπερικλείει µέρος της απάντησης . Όντως η Ελλάδα πάντα ήταν στο µέρος των νικητών, µε µεγάλο κόστος όµως ( καταστροφές οικονοµικές, υλικές και κυρίως απώλειες ανθρώπων ) . Η Τουρκία ως γνήσιος επιτήδειος ουδέτερος, αρχικά, ήταν στη λάθος πλευρά και στο τέλος, λίγο πριν την λήξη, βρισκόταν στη σωστή νικήτρια πλευρά , µε «άφεση αµαρτιών» , όπως στον Β’ Παγκόσµιο Πόλεµο, που ήταν µε τους Ναζί µέχρι το Φεβρουάριο του 1945 , οπότε έστρεψε προς τις ΗΠΑ, που την συγχώρεσαν και την ενίσχυσαν ως «τείχος» έναντι της συνορεύουσας τότε Σοβιετικής Ένωσης. Αυτό δείχνει ένα ταλέντο επιτηδειότητας. Ανήθικο θα πει κάποιος, αλλά σε κάθε περίπτωση χρήσιµο για την Τουρκία – κάνει κακό στους άλλους, αλλά καλό στον εαυτό της -. Κάπως έτσι κάνει ακόµα και σήµερα.� Η Τουρκία είναι µεγάλο γεωγραφικό , γεωπολιτικό «οικόπεδο». Μεγάλος πληθυσµός και καταναλώτρια προϊόντων και οπλικών συστηµάτων . Κάνει τη «βρώµικη» δουλειά για όλους τους µεγάλους και πληρώνεται σε είδος . Ελπίζω να µην πληρωθεί τα επόµενα χρόνια µε Ελληνική κυριαρχία άν ό µη γένοιτο τυχόν απολέσουµε, όχι από σφαίρες , αλλά από διπλωµατικά λάθη και φοβίες, που θα µας αναγκάσουν σε επώδυνους συµβιβασµούς , παρουσιαζόµενους ως περήφανες επιλύσεις διαφορών . Τι έχουµε κάνει λάθος ; Μας το λέει η παροιµία του Ασώτου . Ο πατέρας θυσίασε τον µόσχο τον σιτευτό, όταν ήρθε πίσω ο άσωτος υιός του ( βλέπε Τουρκία ) . Δεν τον θυσίασε για τον καλό υιό του ( βλ. Ελλάδα ) που έτσι και αλλιώς ήταν δεδοµένος. Στη διεθνή σκηνή , πρέπει καµιά φορά να είσαι και λίγο άσωτος, και που ξέρεις , µπορεί να θυσιάσουν και για σένα κάποιον µόσχο σιτευτό. Εξάλλου και στον Ματθαίο διαβάζουµε πως πρέπει να ζητάµε: «Αιτείτε, και δοθήσεται υµίν· ζητείτε, και ευρήσετε· κρούετε, και ανοιγήσεται υµίν. πάς γάρ ο αιτών λαµβάνει και ο ζητών ευρίσκει και τώ κρούοντι ανοιγήσεται (Ματθ. 7, 7-8 )» . Αν δεν ζητάµε, όπως κάνει η Τουρκία, γιατί να µας δώσουν ; MILITAIRE 2020

ΔΡ Δηµητρησ σταθακοπουλοσ

MILITAIRE 2020

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

7. Υπάρχει η άποψη που λέει ότι "καλύτερα Τουρκία µε Ερντογάν , παρά µε τους Κεµαλιστές". Συµφωνείτε µ΄ αυτή την άποψη ή πρόκειται για µια ακόµη ψευδαίσθηση που έχουµε στα ελληνοτουρκικά; Απ.: Η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας ήταν και είναι ίδια και ακλόνητη . Διεκδικεί τα πάντα, είτε µε Κεµαλιστές, είτε µε Ερντογάν. Μάλιστα όσοι βαυκαλίζονται τη δηµοκρατικότητα των Κεµαλικών , τους υπενθυµίζω πως τα γεγονότα στην Πόλη το ’55, οι απελάσεις του ’64, η εισβολή και κατοχή στην Κύπρο, τα Ιµια και τόσα άλλα, έγιναν µε Κεµαλιστές. Μάλιστα µόλις τις προάλλες ο Κεµάλ Κιλιντσάρογλου µεµφόταν τον Πρόεδρο Ερντογάν για ολιγωρία, πως τάχα η Τουρκία είναι µόνη χωρίς συµµαχίες και του ζήτησε να διεκδικήσει νησιά του Αιγαίου καθώς και τα ¾ της Κρήτης, πλην Χανίων (sic). Αν ήταν οι Κεµαλιστές στην εξουσία, ήδη θα είχαµε δεί γεγονότα σαν των Ιµίων . Ο Ερντογάν, είναι οµοίως επικίνδυνος, αλλά από διαφορετική οπτική, αυτή της διπλωµατίας του Επιτήδειου ουδέτερου. Προσπαθεί να πάρει πράγµατα από την Ελλάδα ανώδυνα, χωρίς να πέσει σφαίρα. Τι πρέπει να κάνουµε, αφού θα τους έχουµε µονίµως δίπλα µας να διεκδικούν; Εγρήγορση, οµόνοια, σθένος, γνώση της άλλης πλευράς, ισχύ οικονοµική και στρατιωτική, άρα αποτροπή και αυτοσεβασµό. Μας αρέσει δεν µας αρέσει, η Γείτονα δεν «καταλαβαίνει» από διεθνές δίκαιο , ατοµικά δικαιώµατα, ή µάλλον καταλαβαίνει σε µια αλά Τούρκα ερµηνεία , δική της. Όµως σέβεται απόλυτα τον αντίπαλο ή την άλλη πλευρά, ή τον συνοµιλητή όταν της δείχνει πως έχει αυτοσεβασµό, οµόνοια, σθένος και αποτρεπτική δύναµη. Κάτι που η Ελλάδα στην παρούσα δεν το έχει στον βαθµό που να το σέβεται η Τουρκία , αφού δείχνουµε οικονοµικά αδύναµοι, µε διχόνοια και έλλειψη σθένους µε φοβικά σύνδροµα προς αυτή (βλ. σχετικές δηµοσκοπήσεις, όπου το 62% του κόσµου φοβάται τυχόν εµπλοκή και θέλει συµβιβασµό. Τύπου Χάγης άραγε ;). Σε τι θα συµβιβαστούµε; Σε ποια βάση; Διεκδικεί κάτι η Ελλάδα έναντι της Τουρκίας και πρέπει να τα συµβιβάσει; Η Τουρκία διεκδικε, οπότε ο όποιος συµβιβασµός θα είναι όφελός της και απώλεια της Ελλάδας από το νυν status quo.

8. «Το προβλεπτό και το απρόβλεπτο στις Ελληνο-Τουρκικές σχέσεις», είναι το τελευταίο σας βιβλίο. Υπάρχει αυτή τη στιγµή κάτι απρόβλεπτο στην Τουρκία και στις σχέσεις µας µ' αυτή που σας ανησυχεί ; Απρόβλετο όχι. Τα θεωρώ όλα πλήρως προβλέψιµα και δροµολογηµένα σε σχέση µε την Τουρκία. Μόνο κάποιο τρίτο , εξωγενές περιστατικό ή πολιτική απόφαση θα µπορούσε να ανατρέψει αυτά που έρχονται, όπως θάνατος ηγέτη ή ηγετών , καταφανής αλλαγή της πολιτικής των ΗΠΑ ή / και της Ρωσίας στην ευρύτερη περιοχή µας. Ειδάλλως στα επόµενα χρόνια, εάν συνεχιστεί έτσι η κατάσταση, θα πάµε για επίλυση του Κυπριακού, διευθέτηση θεµάτων υφαλοκρηπίδας ( προσωπικά πιστεύω γενικά Αιγαίου ) και ίσως µια δηµιουργία ΕΟΖ (Ελεύθερης Οικονοµικής Ζώνης ) στη Θράκη (βλ. ΗΠΑ στην Αλεξανδρούπολη ) και όλα αυτά όχι αναγκαστικά προς όφελος της Ελλάδας, έστω και εάν παρουσιαστούν ως ωφέλιµη, τίµια, δίκαιη, αξιοπρεπής, συµβιβαστική λύση κατά το πρότυπο της συµφωνίας των Πρεσπών , της οποίας τ’ αληθινά αποτελέσµατα θα φανούν σε λίγα χρόνια και όχι ακόµα που είναι νωπή. Το εάν κάποιος, όλα αυτά τα βλέπει , θετικά ή αρνητικά , είναι υποκειµενικό . Πάντως πιθανολογώ πως θα γίνουν, οπότε ας είµαστε έτοιµοι . Είµαστε σε καµπή ιστορικού χρόνου. Θα τελειώσουν οι διεκδικήσεις µετά από αυτά ; Αµφιβάλω. Παραπέµπω σε παροιµία των προγόνων µας που έζησαν µε τους Οθωµανούς πολλά πολλά χρόνια. Κάτι θα ήξεραν: Τούρκον είδες; Άσπρα ( ασηµένια νοµίσµατα ) θέλει, "Και άλλον είδες; και άλλα θέλει ! ( Λόγοι εκκλησιαστικοί εν Οδησσώ του Κ.Γ.Οικονόµου 1834 ), δηλ. οι διεκδικήσεις της Γείτονος , δεν θα τελειώσουν ποτέ. Ο µόνος τρόπος να έχεις Ειρήνη, δεν είναι το «µη πόλεµος» (sic), αλλά η εξισορρόπηση δυνάµεων . Πως γίνεται αυτό , όταν είµαστε το 1/8 πληθυσµιακά και ακόµα αδύναµοι οικονοµικά ; Το είπα και παραπάνω: Με αυτοσεβασµό, οµόνοια, σθένος και αποτρεπτική ισχύ. * Ο Δρ Δηµήτρης Σταθακόπουλος, είναι Διδάκτωρ της Κοινωνιολογίας της ιστορίας και του πολιτισµού οθωµανικής περιόδου, στο Πάντειο Πανεπιστήµιο. Συνεργάτης του Εργαστηρίου Τουρκικών και Ευρασιατικών Μελετών του Παν. Πειραιά. Δικηγόρος στον Άρειο Πάγο.

MILITAIRE 2020

Ελληνικές Μονάδες Ειδικών Επιχειρήσεων

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΠΑΛΤΑΚΟΥ

ΟΣΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΛΛΑΞΟΥΝ… Ο πήχης για να µείνει στην ιστορία ο Charles Beckwith ήταν η δηµιουργία και η επιχειρησιακή ενεργοποίηση της Delta Force και επακόλουθα της JSOC. Ήταν όµως το µακρινό 1980. Πλέον είµαστε στο 2020 και ο πήχης δεν πρέπει να είναι απλά και µόνο η δηµιουργία της Δ.Δ.Ε.Π. Ο αντίλογος αναµενόµενος. Δεν είναι βήµα µπροστά η δηµιουργία της; Είναι, αλλά δεν αρκεί. Μέσω αυτής της διαλεκτικής αντιµαχίας αναδεικνύεται η σύγκρουση δύο κοσµοθεωριών, γεγονός ιδιαιτέρως συχνό κατά την διάρκεια συζητήσεων επι δοµικών αλλαγών. Αυτής που επιδιώκει την σύνθεση, την δηµιουργία και την ρηξικέλευθη εξέλιξη µε αυτήν που βασίζεται στην µιζέρια, στην πνευµατική φτώχεια και στον εναγκαλισµό της µετριότητας. Στην καθοµιλουµένη µπορούµε να την αποκαλέσουµε ως νοοτροπία του «µια ζωή και σήµερα». Αν η σύγκριση είναι το status quo, τότε πράγµατι η δηµιουργία της Δ.Δ.Ε.Π. αποτελεί πρόοδο. Αν όµως συγκρινόµαστε µε το επιτεύξιµο δέον, τότε δεν αρκεί.

MILITAIRE 2020 2019

ΑΠΟΨΗ

MILITAIRE 2020 2019

Ελληνικές Μονάδες Ειδικών Επιχειρήσεων

Με την ανάληψη της ηγεσίας του Γ.Ε.ΕΘ.Α. από τον Αντιστράτηγο κ. Φλώρο θεωρώ δεδοµένες τις ιδιαιτέρως θετικές εξελίξεις στον χώρο των Ειδικών Δυνάµεων. Το κρίσιµο όµως είναι το εύρος και το βάθος των αλλαγών, το πως, δηλαδή, θα εµπλουτιστεί το κέλυφος που ονοµάζεται Δ.Δ.Ε.Π. Έχοντας προσφάτως αποστρατευτεί και απωλέσει την δυνατότητα υποβολής προτάσεων µε την µορφή υπηρεσιακών αναφορών, θα περιγράψω επιγραµµατικά τις προκλήσεις που αντιµετωπίσαµε και τις λύσεις που δώσαµε τα τελευταία χρόνια στην Μονάδα Υποβρυχίων Αποστολών (Μ.Υ.Α.). Ενδεχοµένως να έχουν περιφερειακό ενδιαφέρον για τα στελέχη που εργάζονται για την ΝΑΤΟική αξιολόγηση και την ίδρυση της Δ.Δ.Ε.Π. Μονάδα Υποβρυχίων Αποστολών Με το πέρας της διαβολοεβδοµάδας έπεται ένα αντικείµενο ιδιαίτερης δυσκολίας το οποίο έχει δυσκολέψει αρκετά σχολεία στο παρελθόν, η επίπλευση µε βάρος σε γλυκό νερό. Ενώ το σχολείο µου δοκίµαζε να το ολοκληρώσει, το προηγούµενο σχολείο βρισκόταν και αυτό στην πισίνα υπό τελείως διαφορετικές συνθήκες. Ήτανη τελευταία «κολύµβηση υπό πίεση» που είχαν MILITAIRE 2020

καθώς την επόµενη εβδοµάδα αποφοιτούσαν. Αφού επιστρέψαµε στους θαλάµους, εκείνοι µε προφανή ευφορία που δεν θα ξαναέµπαιναν σε πισίνα και εµείς που ολοκληρώσαµε ένα δύσκολο αντικείµενο, µε προσέγγισε ένας Αξιωµατικός από το 177 και µου είπε: «Πρόσεχε στην Μ.Υ.Α. Είναι σφιγγοφωλιά». Όντως, την εποχή εκείνη η Μονάδα κουβάλαγε βαριά κληρονοµιά. Είχαν επισκεφτεί το Ναυτοδικείο 40 στελέχη λόγω του περιστατικού στην παρέλαση, Διοικητές αλληλοµηνύονταν µε υπαξιωµατικούς και κατέληγαν στο ακροατήριο, είχαν διεξαχθεί έρευνες για κάθε είδους κακουργήµατα, συµπεριλαµβανοµένων και ανθρωποκτονιών, από την Διεύθυνση Εσωτερικών Υποθέσεων και από Υπηρεσίες της ΕΛ.ΑΣ. Οι σχέσεις µε το Αρχηγείο του Λ.Σ. χαρακτηρίζονταν από αµοιβαία απέχθεια, οι επαφές µε άλλες Μονάδες Ειδικών Επιχειρήσεων ήταν ανύπαρκτες και κυµαίνονταν από το απόλυτο κενό µε το ΕΤΑ έως την πόλωση µε την ΔΥΚ. Το επιχειρησιακό τέµπο ήταν µηδενικό, ο χώρος στρατωνισµού ήταν ίσως ο χειρότερος στα Βαλκάνια από πλευράς ασφάλειας, λειτουργικότητας και αισθητικής. Ο εξοπλισµός ήταν απαρχαιωµένος και ο ετήσιος προϋπολογισµός για την Μονάδα ήταν περίπου 6.000 χιλιάδες ευρώ σε κωδικούς αποκλειστικά

ΑΠΟΨΗ

και µόνο για θέρµανση και γραφική ύλη – για απολύτως τίποτα άλλο. Σηµειωτέων, ο προϋπολογισµός της ΔΥΚ στις αρχές του 2000 άγγιζε το 1.5 δις δραχµές. Ο µέσος όρος ηλικίας ήταν άνω των 40 ετών και ενώ ο Διοικητής είχε βαθµό Πλοιάρχου ο επόµενος αρχαιότερος αξιωµατικός είχε τον βαθµό του Σηµαιοφόρου. Ένας εξωτερικός παρατηρητής κατέληγε µε ασφάλεια στο συµπέρασµα πως η ΜΥΑ ήταν ξεχασµένη από Θεό και ανθρώπους και στρατωνιζόταν εντός ενός «Γαλατικού χωριού» που κανείς δεν θέλει να εισέλθει και κανείς να εξέλθει. Η πραγµατικότητα, όµως, που αντίκρισα όταν ολοκλήρωσα το Σχολείο Υ.Κ.Τ. και εντάχθηκα στην δύναµη της Μονάδας ήταν πολύ διαφορετική. Σαν αντικειµενικά γεγονότα, όλα όσα προαναφέρθηκαν µπορεί να ήταν πράγµατι αληθή, δεν περιέγραφαν όµως την πλήρη εικόνα. Υπήρχαν και υπάρχουν πολύ ταλαντούχα και ικανά στελέχη µε µεγάλη εµπειρία και όρεξη για δουλειά και µε την προσδοκώµενη ενσυναίσθηση της ευθύνης. Ήταν προφανές πως η Μονάδα έπασχε από δοµικά και συστηµικά προβλήµατα που την έσερναν και την διατηρούσαν στον πάτο που εάν λυνόντουσαν θα µπορούσε να διαφανούν MILITAIRE 2020

Ελληνικές Μονάδες Ειδικών Επιχειρήσεων

MILITAIRE 2020

ΑΠΟΨΗ

περίτρανα οι πραγµατικές δυνατότητες της. Κωδικοποιήσαµε, όλοι µαζί, τα προβλήµατα και ξεκινήσαµε την επίλυση τους. Νοµικό Πλαίσιο Τα κράτη που έχουν σοβαρή προσέγγιση στους τοµείς της Άµυνας και της Ασφάλειας έχουν προβεί στην εκπόνηση των απαραίτητων θεσµικών κειµένων σε Εθνικό, Στρατηγικό, Επιχειρησιακό και Τακτικό επίπεδο. Βάσει του οράµατος της Πολιτικής και Στρατιωτικής ηγεσίας έχουν περιγραφεί οι απειλές, τα µέσα και οι φορείς αντιµετώπισης τους και έχουν κατανεµηθεί πόροι ανάλογα µε την ανατιθέµενη αποστολή. Αυτή η διαδικασία δεν έχει εφαρµοστεί ούτε κατ’ ελάχιστον στην Ελλάδα. Δηλαδή, σε Εθνικό και Στρατηγικό επίπεδο δεν έχουν περιγραφεί οι απειλές που θέλουµε να µπορούµε να διαχειριστούµε π.χ. να έχουµε την δυνατότητα να διεξάγουµε peer to peer πολεµικές επιχειρήσεις ενώ ταυτόχρονα να έχουµε παρουσία σε Νατοϊκή αποστολή σε επίπεδο SOCC, δεν έχουν κατανεµηθεί οι αντίστοιχοι ρόλοι, π.χ. ποια Υπηρεσία αναλαµβάνει την διαχείριση τροµοκρατικής ενέργειας από ξένους υπηκόους σε κρουαζιερόπλοιο µε ξένη σηµαία, σε διεθνή χωρικά ύδατα µε πορεία από Πειραιά προς Κρήτη µε Έλληνες επιβάτες και δεν έχουν κατανεµηθεί οι αντίστοιχοι πόροι βάσει των ήδη ανατεθειµένων αποστολών π.χ. το Λ.Σ. έχοντας αναλάβει τύποις την αστυνόµευση και έρευνα και διάσωση στην προς ανακήρυξη Α.Ο.Ζ. να διαθέτει τα κατάλληλα επιχειρησιακά µέσα ώστε να αποσυµφορηθεί η Π.Α. και το Π.Ν. από πάρεργα που ενδεχοµένως θέλουν οι ηγεσίες τους για δηµόσιες σχέσεις αλλά που επηρεάζουν την µαχητική τους ικανότητα. Σε επιχειρησιακό επίπεδο διαθέτουµε δεκάδες Κέντρα Επιχειρήσεων µε διαφορετικές διαδικασίες και προσέγγιση, δεν έχουµε τον απαραίτητο εξοπλισµό για επικοινωνίες ώστε να επιτύχουµε εν τοις πράγµασι διακλαδική και διυπηρεσιακή συνεργασία, ούτε τις απαιτούµενες συνεκπαιδεύσεις, π.χ. ενώ η Μ.Υ.Α. επιχειρούσε ήδη επί ώρες, κατέφτασε στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή ανοιχτά του Μάτι φρεγάτα του Π.Ν., η οποία ανακοίνωσε µέσω του 16 ότι αναλαµβάνει Τακτική Διοίκηση. Στην πράξη αυτό δεν σήµαινε απολύτως τίποτα. Κανείς από όσους επιχειρούσαν δεν γνώριζαν τι σηµαίνει «ανάληψη Τακτικής

Διοίκησης», είχαν άλλη αλυσίδα διοίκησης στην οποία ανέφεραν, δεν είχαν τρόπο να επικοινωνήσουν µε τον υποτιθέµενο Τακτικό Διοικητή, και ούτε τα απαραίτητα CCIR. Προφανώς και η φρεγάτα ποτέ δεν ανέλαβε κανενός είδους Διοίκηση Σκηνής. Το περιστατικό αυτό είναι ένα καλό παράδειγµα ανάδειξης της απόστασης µεταξύ λεγοµένων και πεπραγµένων. Έως σήµερα δεν υπάρχουν Εθνικά CONOPS βάσει των οποίων να στηρίζονται στοχευµένες συνεκπαιδεύσεις αλλά µόνο ad hoc και στηµένες συνεργασίες, που είτε επιβάλλονται από συµµάχους, είτε γίνονται λόγω συγκυριακής, προσωπικής φιλίας κάποιων αξιωµατικών. Οι ικανότητες µας υποτίθεται πως δοκιµάζονται σε ασκήσεις οι οποίες όµως άπαντες γνωρίζουν πως είναι σκηνοθετηµένες παραστάσεις µε έµφαση κυρίως στην τελική πράξη την οποία θα παρακολουθούν και οι λεγόµενοι διακεκριµένοι επισκέπτες. Αν δεν είναι έτσι τότε ανυποµονώ να δω έστω µια καινοτόµα και συγκροτηµένη προειδοποιητική διαταγή και όχι ένα copy paste από το περσινό και προπέρσινο Powerpoint. Σε τακτικό επίπεδο δεν έχουµε καταφέρει να καταρτίσουµε σε επίπεδο επιτελείων SOP’s και σε επίπεδο Μονάδων TTP’s τα οποία να είναι κοινά και γνωστά σε όλες τις εν δυνάµει εµπλεκόµενες Υπηρεσίες. Ένας αξιωµατικός πήγε 2 µήνες στο ISTC και κάνει Points of Domination, κάποιος άλλος πήγε για καφέ µε τους βατράχους και αποφάσισε να κάνει Strong Wall ενώ κάποιος άλλος υπαξιωµατικός που δεν ξέρει καλά αγγλικά κατάλαβε ότι το AMCB γίνεται µε τον Α τρόπο και όχι µε τον Β και αφού πήγε στο ΚΕΝΑΠ αποφάσισε να µεταδώσει και στην υπόλοιπη ανθρωπότητα την δική του, προσωπική άποψη – επειδή έτσι – για το CQC που στην πράξη όµως δεν το έχει κάνει ποτέ. Αναρωτιέµαι, υπάρχει Υπηρεσία στην Ελλάδα που αν ρωτήσεις όλα τα στελέχη των επιχειρησιακών τους Οµάδων να επιχειρηµατολογήσει για το βέλτιστο patrolling formation σε Assaults εντός του y θα απαντήσουν το ίδιο; Καθώς ήταν και παραµένει εκτός των δυνατοτήτων µας η εφαρµογή των προειρηµένων αλλά ταυτόχρονα ήµασταν, ως στελέχη της Μ.Υ.Α., επιφορτισµένοι µε την επιχειρησιακή ετοιµότητα µιας Μονάδας Ειδικών Επιχειρήσεων αναγκαστήκαµε, όπως ενδεχοµένως όλοι οι αξιωµατικοί από τον βαθµό του Συνταγµατάρχη και κάτω, να κάνουµε παραδοχές. Υποθέσαµε το MILITAIRE 2020

Ελληνικές Μονάδες Ειδικών Επιχειρήσεων

περιεχόµενο των θεσµικών κειµένων, ως αν να είχαν εκπονηθεί και βασιζόµενοι σε αυτά αναµορφώσαµε τον ιδρυτικό νόµο της Μ.Υ.Α. και τον Κανονισµό Εσωτερικής Οργάνωσης και Λειτουργίας. Οι παραδοχές κινήθηκαν στους εξής άξονες: Η Μ.Υ.Α. µετουσιώνεται σε Εθνική Αντιτροµοκρατική Μονάδα και οφείλει να είναι ικανή να ανταποκριθεί σε ένοπλες απειλές, σε διαχείριση ναυαγίων και σε περιστατικά έρευνας και διάσωσης σε όλη την Επικράτεια. Επίσης, οφείλει να αναπτύξει δυνατότητες διαχείρισης στρατηγικής σηµασίας Ειδικών Αποστολών στο διάστηµα µεταξύ του, αποκαλούµενου από την βιβλιογραφία, gray zone έως και την εφαρµογή Εθνικών Σχεδίων (πόλεµος). Αφού αναθέσαµε εικονικά καθήκοντα έπρεπε να τα µεταφράσουµε σε επιχειρησιακή γλώσσα έτσι ώστε να πρακτικοποιηθούν. Εφηύραµε ένα νοητικό εργαλείο µε τακτικό έρεισµα το οποίο ονοµάσαµε “plug and play”. Η Μ.Υ.Α. έπρεπε να έχει την δοµή, τα υλικά, την εκπαίδευση και την διαδικασία ανάκλησης έτσι ώστε να µπορεί, µε προφορική διαταγή ή µε εφαρµογή µέτρου του Συστήµατος Χειρισµού Κρίσεων, αναλόγως της περίπτωσης, να υπάγεται υπό τον επιχειρησιακό έλεγχο του Κ.ΕΠΙΧ./Λ.Σ. για διενέργεια αστυνοµικών επιχειρήσεων, της ΕΛ.ΑΣ. σε περίπτωση απειλής που εξέφευγε των δυνατοτήτων της, του Κ.ΕΔ.ΕΠΙΧ. σε περίπτωση θερµού επεισοδίου ή πολέµου και της Γ.Γ.Π.Π., δια µέσω του Κ.ΕΠΙΧ., (απίστευτος παραλογισµός), σε περίπτωση εφαρµογής του Σχεδίου Ξενοκράτης. Η Μ.Υ.Α. θα αποτελούσε ένα πολυεργαλείο που θα δούλευε µε έναν τελείως διαφορετικό τρόπο από ότι οι υπόλοιπες Υπηρεσίες καθώς θα αναλάµβανε µόνο δύο επιχειρησιακά προφίλ και θα τα έκανε άριστα: νηοψίες και έξοδο ακτής, σε συνδυασµό µε τις επι µέρους δεξιότητες που είναι απαραίτητες. Βασιζόµενοι σε αυτή την προσέγγιση ξεκινήσαµε την ανοικοδόµηση. Εκπαίδευση Το µεγαλύτερο πρόβληµα που απασχολεί, κατά την άποψη µου, τις Ελληνικές Μονάδες Ειδικών Επιχειρήσεων είναι η έλλειψη κατεύθυνσης τους σε συνδυασµό µε την ανάληψη πάρεργων. Ποιο το επιχειρησιακό νόηµα να εκπαιδεύονται σε νηοψίες το ΕΤΑ, η ΔΥΚ και η ΖΜΑΚ. Ποιος ο λόγος να MILITAIRE 2020

έχουν όλοι, λίγο από όλα; Λίγες NVG εδώ, λίγες εκεί, λίγα MAROPS capabilities εδώ, λίγα εκεί. Στις συνεκπαιδεύσεις, 5 από την µία µονάδα, 2 από την άλλη 2 από την παράλλη για CQC. Ξέρει κανείς ποιος αναλαµβάνει το κάθε προφίλ επιχειρήσεων και γιατί ή εξαρτάται από το βύσµα της κάθε µονάδας εκείνη την περίοδο στα επιτελεία; Η σηµαντικότερη απόφαση της Μ.Υ.Α. είναι ότι αποφάσισε να κάνει πολύ συγκεκριµένα πράγµατα, µόνο αυτά, και να τα κάνει καλά και αυτό πρέπει να πιστωθεί σε όλα τα στελέχη της. Αναφορικά µε τα πάρεργα, είναι γνωστό τοις πάσι, πως το Ε.Τ.Α. κάνει επιδείξεις (τα λεγόµενα dog and pony shows) σε κάθε µαταιόδοξο και αναγκάζεται να συνεκπαιδεύεται µε κάθε περιφερειακή, άκυρη Υπηρεσία σε αντικείµενα τα οποία δεν προσθέτουν τίποτα στην µαχητική του ικανότητα. Άραγε, υπάρχουν Αξιωµατικοί που νοµίζουν πως εντυπωσιάζεται κάποιος ΑΚΑΜ τρίτης χώρας αν αφιερώνεις την Tier 1 Μονάδα σου σε ανοησίες µε τριτο-δεύτερες Υπηρεσίες τους; Για δοκιµή, ας στείλουµε ένα αίτηµα στην GROM για να δούµε εάν θα ξαναέρθει όταν το επανυποβάλλουµε. Η Δ.Υ.Κ. απασχολεί 40 στελέχη της ως αντιπροσωπεία στη αλλαγή των Αρχηγών Στόλου, αναλογικά περισσότερα από κάθε άλλη Υπηρεσία του Π.Ν. και υποχρεώνει βατραχανθρώπους να επιβαίνουν σε µονάδες επιφανείας κάθε φορά που εξέρχονται του Ναυστάθµου, γεγονός το οποίο αποτελεί παγκόσµια αρνητική πρωτοτυπία στο πως να σπαταλήσεις τον πολύτιµο χρόνο των ανδρών µιας maritime Tier 1 µονάδας. Η Μ.Υ.Α. αντιστοίχως είναι επιφορτισµένη να πραγµατοποιεί εκατοντάδες καταδύσεις σε όλη

ΑΠΟΨΗ

την Ελλάδα κάθε φορά που έρχεται ένα καράβι να δέσει, υποτίθεται για να εντοπίσει ναρκωτικά, επειδή πριν από 40 χρόνια είχαν εντοπίσει µικροποσότητα στα ύφαλα ενός πλοίου. Θυµίζει την ιστορία µε το φρουρούµενο παγκάκι. Έχουν πραγµατοποιηθεί περίπου 15.000 καταδύσεις και δεν έχει βρεθεί ποτέ τίποτα. Επίσης, αν κάποιος συνάνθρωπος µας αγνοείται στην Καβάλα ή την Πύλο πρέπει να πάει η Μ.Υ.Α. να τον εντοπίσει για κάποιον µυστήριο λόγο. Ουσιαστικά αυτό που

γίνεται είναι πως κανένα στέλεχος του Λ.Σ. δεν µπαίνει στην θάλασσα, παρά µόνο οι Υποβρύχιοι Καταστροφείς. Ουσιαστικά η Πολιτεία ζητάει από τον Λοχαγό και τον Υποπλοίαρχο να έχει την δυνατότητα να διοικήσει, ως GFC, µια σύνθετη διακλαδική και ενδεχοµένως διυπηρεσιακή επιχείρηση Στρατηγικού χαρακτήρα κατ’ εφαρµογή Εθνικών Σχεδίων ή ad hoc προειδοποιητικής διαταγής βάσει προϊόντων παραχθέντων µέσω διαδικασιών

MILITAIRE 2020

Ελληνικές Μονάδες Ειδικών Επιχειρήσεων

MILITAIRE 2020

ΑΠΟΨΗ

MDMP και TLP και ταυτόχρονα του ζητάει να διακόψει την εκπαίδευση του για να κάνει τούµπες στον αέρα για να τον δει ο τοπικός βουλευτής και δήµαρχος του εκάστοτε νησιού ή κωµόπολης. Υπάρχει απαίτηση για εκτέλεση νυχτερινού, θαλάσσιου άλµατος µε φόρτο, έξοδο ακτής, διείσδυση, κρούση και διαφυγή από εχθρικό περιβάλλον και ταυτόχρονα η απαίτηση συµµετοχής σε διαγωνισµούς ρίψης µαχαιριών από απόσταση σε χώρες της Ανατολής. Πρέπει να επιλέξουµε τι θέλουµε. Δυστυχώς δεν γίνονται και τα δύο και αυτό θα διαφανεί όταν θα είναι πλέον αργά και αυτοί που θα πληρώσουν το τίµηµα δεν θα είναι αυτοί που παίρνουν τις λανθασµένες αποφάσεις. Στην Μ.Υ.Α. δεν καταφέραµε εντός του διαστήµατος που πρακτικοποίηθηκε η Στρατηγική µας να δώσουµε οριστική λύση στο συγκεκριµένο πρόβληµα, πάρα µόνο να περιορίσουµε προσωρινά, όχι δοµικά, τις εκφάνσεις και τις συνέπειες του. Πείσαµε για την µη συµµετοχή µας π.χ. σε «Μέτρα Τάξης» στα οποία έπρεπε να απασχοληθούν 40 στελέχη τα οποία κάθονταν σε ένα δωµάτιο χωρίς ΑΝΣΚ, χωρίς πληροφορίες, χωρίς απολύτως τίποτα, επί ώρες, µέχρι να περατωθεί η επίσκεψη κάποιου παράγοντα µερικά χιλιόµετρα µακριά. Ακόµα και αυτή η περιορισµένη επιτυχία µας προϋπέθετε τεράστια προσπάθεια, µεγάλο προσωπικό κόστος από πλευράς Αξιωµατικών και ψυχοφθόρες συζητήσεις. Το κλειδί είναι να µην ενδιαφέρεται ο Διοικητής της Μονάδας για την επόµενη µετάθεση του. Αφού περιορίστηκαν τα πάρεργα και βασιζόµενοι στα προφίλ επιχειρήσεων που προαναφέρθηκαν προβήκαµε στην αναδιάρθρωση της εκπαίδευσης.

Συγκροτήθηκαν Χ επιχειρησιακές υπό-οµάδες της Οµάδας Ειδικών Επεµβάσεων οι οποίες θα έπρεπε να διέλθουν από 4 Θεµατικούς Κύκλους διάρκειας 6 εβδοµάδων έκαστος και συνολικής διάρκειας 24 εβδοµάδων. Εντός του έτους ολοκληρώνονται 8 Θεµατικοί Κύκλοι αν υπολογίσουµε και τις Περιόδους Ανάπαυσης. Κάθε Θεµατικός Κύκλος είναι διαχωρισµένος σε «Επιχειρησιακή Εκπαίδευση» και «Επιχειρησιακή Εξειδίκευση». Στην πρώτη περίπτωση τα στελέχη εκπαιδεύονται στα επιχειρησιακά προφίλ ενδιαφέροντος, π.χ. VBSS, και στην δεύτερη περίπτωση οι άντρες ασχολούνται αποκλειστικά µε τα αντικείµενα εξειδίκευσης τους, π.χ. breaching, medic, sniping κτλ. Κυκλικά, Χ οµάδες θα εκτελούσαν αντικείµενα «Επιχειρησιακής Εκπαίδευσης», Χ οµάδες θα εκτελούσαν αντικείµενα «Επιχειρησιακής Εξειδίκευσης», Χ οµάδες θα τελούσαν σε καθεστώς ανάκλησης και Χ οµάδες θα εφάρµοζαν proactive – standing CONOPS το οποίο, όσο ήµουν στην Υπηρεσία, θα εντασσόταν στην ευρύτερη οικογένεια των MAROPS – πλέον δεν γνωρίζω τον σχεδιασµό ως δεν οφείλω. Σηµαντικά στοιχεία είναι πως το Πρόγραµµα Εκπαίδευσης εκπονείται αποκλειστικά από την Μ.Υ.Α. και δεν διαταράσσεται για κανένα λόγο, πλην πολέµου. Σε µονάδες όπως η Δ.Υ.Κ. ή το Ε.Τ.Α. η προσέγγιση θα µπορούσε να εφαρµοστεί µε πολύ πιο αποδοτικό τρόπο για διάφορους οργανικούς και συστηµικούς λόγους, π.χ. θα µπορούσε να προστεθεί φάση PRODEV και ULT µε FTX ως κατακλείδα σε επίπεδο Δ.Δ.Ε.Π. Υπάρχουν πραγµατικά καταπληκτικές ιδέες. Ανάκληση Η διαδικασία ανάκλησης είναι η κόλλα η οποία συνδέει την δοµή µιας Μονάδας. Βασιζόµενοι στα προφίλ επιχειρήσεων και λαµβάνοντας υπόψιν τις παραµέτρους που έχουν επήρεια στην ταχύτητα ενεργοποίησης αναδιαρθρώσαµε την προσέγγιση µας. Στα προφίλ επιχείρησης δόθηκε γράµµα, στον γεωγραφικό χώρο εκτέλεσης δώσαµε νούµερο και στο διακύβευµα δώσαµε χρώµα. Είχε παρατηρηθεί πως µε την απλή διαβίβαση διαταγής ανάκλησης χάναµε χρόνο εντός της Μονάδας για MILITAIRE 2020

Ελληνικές Μονάδες Ειδικών Επιχειρήσεων

να αποκτήσουν όλοι κοινή εικόνα. Επίσης, υπήρχαν περιπτώσεις που ενώ δεν υπήρχε πίεση χρόνου στελέχη µας είχαν αυτοκινητιστικά δυστυχήµατα µικρής κλίµακας λόγω της αποφασιστικότητας τους να καταφτάσουν ταχέως στο στρατόπεδο. Με αυτό το σύστηµα κάθε στέλεχος µε µόνη την διαβίβαση του, επι παραδείγµατι, «Α, 2, µπλε» γνώριζε για τι είδους αποστολή θα σχεδιάσει, τι υλικά θα πάρει από το δωµάτιο του, πόσο θα λείψει και το διακύβευµα της επιχείρησης. Επίσης, µε τις νέες προµήθειες από το Ευρωπαϊκά διαρθρωτικά ταµεία κάθε στέλεχος της Μ.Υ.Α. θα έχει διαχωρισµένο το σύνολο των υλικών του σε 3 κατηγορίες: ατοµικά, οπλισµός, συλλογικά. Στην νέα εγκατάσταση έχουµε σχεδιάσει πρώτα το παρκινγκ, αµέσως µετά τον χώρο στρατωνισµού που είναι τα δωµάτια των στελεχών. Εντός των δωµατίων υπάρχει ντουλάπα διαµορφωµένη µε Χ θήκες ώστε να ταιριάζουν ακριβώς Χ σάκοι, ένας προσωπικών ειδών, ένας για VBSS, ένας για έρευνα & διάσωση κτλ. (Mystery Ranch και LBT, για τους

MILITAIRE 2020

gadgetακηδες). Ο αµέσως επόµενος, χωροταξικά, χώρος είναι οι αποθήκες οπλισµού που για κάθε στέλεχος υπάρχει 1 pelican µε όλο τον οπλισµό. Άρα µε µόνο το «Α, 2, µπλε», όπως προαναφέρθηκε, το κάθε στέλεχος θα επιλέξει συγκεκριµένους σάκους και pelican και θα µεταβεί στον αµέσως επόµενο, χωροταξικά, χώρο που θα τον περιµένουν φορτωµένα τα οχήµατα για να µεταβεί είτε στα σκάφη, είτε στα ελικόπτερα. Παράλληλα, η βάρδια η οποία θα έχει ενηµερωθεί για την ανάκληση, βάσει του «Α, 2, µπλε», θα άνοιγε τον αντίστοιχο κατάλογο και την αποθήκη οµαδικών υλικών και θα φόρτωνε τα µεταφορικά µέσα (αµάξια, σκάφη κτλ.) µε τα νούµερα υλικών που θα αναγράφονταν σε αυτόν, π.χ. τα υλικά µε νούµερα από 4 έως 27. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνουµε την ταχύτερη ανάκληση που είµαι σε θέση να γνωρίζω από οποιαδήποτε Μονάδα παγκοσµίως. Όσο αφορά το TLP, κατά την άποψη µου, είναι εφικτό για τις Ελληνικές Μονάδες Ειδικών Επιχειρήσεων να έχουν έτοιµα standing CONOPS για κάθε περίπτωση και έτοιµους

ΑΠΟΨΗ

φακέλους επιχειρήσεων, έτσι ώστε να υπολείπεται µόνο το METT-TC. Αν οι κύριοι των Ε.Δ. που διαβάζουν το άρθρο σκέφτονται την διάσταση του mobility, έχουν απόλυτο δίκιο. Η Μ.Υ.Α. και το Λ.Σ. δεν έχει τις δυνατότητες για δοµικές λύσεις συµπερίληψης τους. Το Γ.Ε.ΕΘ.Α όµως µπορεί να έχει OPORDED το κατάλληλα µέσα ως BAF και HAF. Να σηµειώσω πως δεν διστάζω να αναπτύξω το θέµα της εκπαίδευσης και της ανάκλησης γιατί πρώτον έχει πλέον ανατραπεί στην Μονάδα, δεύτερον στις Ε.Δ. θα εφαρµοζόταν διαφορετικά και τρίτον γιατί δεν αναφέρω τα σηµεία κλειδιά που κάνουν την ουσιαστική διαφορά. Επίσης, η προσέγγιση αναπτύχθηκε αποκλειστικά και µόνο από την Μ.Υ.Α., όχι από συµµάχους. Βελτιώθηκε, ουσιαστικά επιβεβαιώθηκε, µετά από διεξοδικές συζητήσεις µε το HRT. Οι Tier 2 και 3 µονάδες τους έχουν τελείως διαφορετική προσέγγιση που δεν έχει κανένα έρεισµα για την Δ.Υ.Κ. ή το Ε.Τ.Α. Φυσικά αν υπάρχει στέλεχος που µπορεί να συζητήσει για τέτοια θέµατα µε το Dam Neck ή το CAG

σίγουρα θα κερδίσει πολλά. Επιχειρήσεις Ο αυτοσκοπός κάθε Μονάδας. Χωρίς επιχειρήσεις παραµορφώνεται ο συνδετικός ιστός της Υπηρεσίας, πεζικοποιείται η πειθαρχία, χάνεται το ενδιαφέρον, αναδεικνύονται οι χειραψάκηδες και περιθωριοποιούνται οι µαχητές. Η Μ.Υ.Α. τα τελευταία χρόνια έχει να αναδείξει πλούσια επιχειρησιακή δράση. Δραπέτες Φυλακών Τρικάλων, Noor 1, Αγία Ζώνη, Φαρµακονήσι, Λαδόξερα, Ανθρωποφάγοι, Κέρκυρα, 30 τόνοι ναρκωτικά σε µη συναινετικές νηοψίες στο Λιβυκό πέλαγος, Μάτι. Οι επιχειρήσεις χρειάζονται ανελέητο κυνήγι από τους Αξιωµατικούς µε καλλιέργεια σχέσεων, επίσκεψη σε γραφεία καθηµερινά έως τα µεσάνυχτα, ανάληψη προσωπικού ρίσκου και κόστους. Ο λόγος που επιδιώξαµε µε πρωτοφανή µανία τις επιχειρήσεις δεν είναι επειδή είχε κανείς µας ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την µεταφορά χασίς από την

MILITAIRE 2020

Ελληνικές Μονάδες Ειδικών Επιχειρήσεων

Συρία στην Λιβύη. Σίγουρα µε κάθε φορτίο που συλλαµβάνεται παράγεται κοινωνικό έργο, έστω στο Μαρόκο ή την Αλγερία. Η πραγµατικότητα είναι όµως πως βλέπαµε συγκεκριµένο ρόλο για την Μ.Υ.Α., στο πλαίσιο των Εθνικών µας διεκδικήσεων, και κάναµε τα πάντα για να έχουµε µια Μονάδα όσο γίνεται πιο προετοιµασµένη για την ανάληψη επιχειρησιακής δράσης κατόπιν διαταγών του Γ.Ε.ΕΘ.Α. Η διαχείριση επιχειρήσεων, από τον GFC µέχρι τον νεότερο ΛΦ της Μ.Υ.Α., που περιλάµβαναν οµάδες βατραχανθρώπων, πολεµικά πλοία, ταχύπλοα, βοηθητικά σκάφη, drone µε rover, ελικόπτερα και αεροπλάνα 2 και 3 χωρών σε περιοχές επιχειρήσεων 100-150 ν.µ. νότια της Κρήτης µε 7άρια έδωσαν πολύτιµη εµπειρία πραγµατικών και σύνθετων επιχειρήσεων. Κάθε ρεσάλτο στην Μεσόγειο, κάθε ένοπλη εµπλοκή στο Ιόνιο, κάθε ανάκληση για είσοδο σε σπίτια κατοικηµένων περιοχών ήταν ένα βήµα πιο κοντά στην επιχειρησιακή ετοιµότητα για όσα έρχονται στην πατρίδα µας– εξ’ ου και ο ζήλος. Οµολογώ πως ήταν οι δυσκολότερες µέρες της θητείας µου όταν αντιλαµβανόµασταν ότι την προσπάθεια αυτή την κάναµε µόνοι µας, στον βαθµό του Ανθυποπλοιάρχου, καθώς όποτε χτυπάγαµε πόρτες οι συνοµιλητές µας δεν φαινόταν να έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Έχουµε περιµένει εις µάτην αµέτρητες ώρες έξω από γραφεία για λίγα δευτερόλεπτα συζήτησης σχετικά µε τον Εθνικό, και ευρύτερα τον επιχειρησιακό, ρόλο της Μονάδας. Δεν εγκαταλείπαµε και προσπαθούσαµε ξανά και ξανά. Εγκαταστάσεις Η µετεγκατάσταση της Μ.Υ.Α. αποτελεί, κατά την άποψη µου, την µεγαλύτερη επιτυχία στην ιστορία της Μονάδας. Καταφέραµε να πείσουµε 3 διαδοχικές Κυβερνήσεις, το ΤΑΙΠΕΔ και την LAMDA πως η Μ.Υ.Α είναι αρκετά σηµαντική ώστε να δαπανηθεί τεράστιο χρηµατικό ποσό για την ανέγερση νέων εγκαταστάσεων, καθώς το Ελληνικό περνάει στα χέρια του επενδυτή. Έχω ακόµα την χαρτοπετσέτα στην οποία γράψαµε το πρωτόλειο της Υπηρεσιακής αναφοράς που περιλάµβανε πρόταση τροπολογίας που θα εξασφάλιζε το µέλλον µας. Η πρόταση προωθήθηκε ιεραρχικά και ψηφίσθηκε από όλα τα κόµµατα του Κοινοβουλίου. Ύστερα από 8 έτη ασταµάτητων προσπαθειών, λόγω της άοκνης προσπάθειας της ΜΥΑ, της ΔΙΛΙΚΥΠ και της ΜΟΜΚΑ πιστώνονται, επιτέλους, τα χρήµατα στον σχετικό λογαριασµό. Σύντοµα θα δηµοπρατηθεί το έργο. Η Μ.Υ.Α. θα αποκτήσει µια Μονάδα η οποία έχει σχεδιαστεί

MILITAIRE 2020

ΑΠΟΨΗ

δωµάτιο-δωµάτιο από τους άντρες της µε µολύβι και χαρτί. Shooting House, κλειστό σκοπευτήριο, πύργοι, τεράστια διαδραστικά γυµναστήρια κτλ. Η µέρα των εγκαινίων θα είναι η πιο περήφανη µέρα της ζωής µου, παρόλο που δεν θα είµαι εκεί. Εξοπλισµός Δυστυχώς αποδίδουµε πολύ µεγαλύτερη έµφαση στα υλικά από ότι είναι απαραίτητο. Στην Μονάδα τα χωρίζουµε σε δύο κατηγορίες, σε αυτά που έχουν επιπρόσθετο επιχειρησιακό όφελος και σε αυτά που δεν έχουν ή έχουν αµελητέο. Πολύ συχνά, στις συζητήσεις που αφορούν την αναβάθµιση της Μ.Υ.Α. υπερτονίζονται οι πράγµατι ογκώδεις προµήθειες που έχουν πραγµατοποιηθεί τα τελευταία χρόνια. Θεωρώ πως η προσέγγιση είναι τελείως λάθος. Το αν µια Υπηρεσία φοράει Crye Precision ή Pentagon έχει µικρή διαφορά στην αποτελεσµατική διενέργεια επιχειρήσεων. Βέβαια, υπάρχουν υλικά που ανοίγουν νέες επιχειρησιακές δυνατότητες για µια Υπηρεσία, όπως η χρήση NVG ή drone τύπου Aqua Puma. Αν όµως µια Μονάδα δεν έχει θήκες για τυποποίηση γεµισµάτων για explosive breaching που κοστίζουν 100 ευρώ τότε η προτεραιοποίηση τους είναι απόλυτη σε σχέση µε την µετάβαση από Colt σε Daniel Defense που κοστίζει εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ. Αναγνωρίζω πως είναι ιδιαίτερη αυτή η άποψη βέβαια και δεν θα βρίσκει πολλούς σύµφωνους. Επίσης είναι σηµαντικό να σηµειωθεί πως υπάρχει η άποψη ότι όλα τα υλικά της Μ.Υ.Α. προέρχονται από δωρεές συµµάχων. Λάθος. Τα υλικά που έχει η Μ.Υ.Α. προέρχονται σε µεγαλύτερο ποσοστό από άλλες πηγές. Σηµαντικότερη εξ αυτών είναι τα διαρθρωτικά ταµεία της Ε.Ε. γιατί δεν είναι µια πηγή άπαξ και ευκαιριακή αλλά έχει µακροπρόθεσµο ορίζοντα. Η Μ.Υ.Α. σε συνεργασία µε την Υ.Ο.Θ.Ε. έχει εντοπίσει την διαδικασία απορρόφησης ανεξάντλητων κονδυλίων και έχει κινηθεί ταχύτερα από κάθε άλλη Υπηρεσία του Ελληνικού Δηµοσίου για την εκµετάλλευση τους. Περιµένουµε υλικά αξίας εκατοµµυρίων και ύστερα θα είναι σε θέση η Μονάδα να αρχίσει να κάνει forward stage ολοκληρωµένα επιχειρησιακά πακέτα σε σηµεία κλειδιά ανά την Ελλάδα. Θα έχουµε π.χ. στην Κρήτη, στην Κέρκυρα και στην Ρόδο καλύτερα και ακριβότερα υλικά από ότι όλες οι υπόλοιπες Υπηρεσίες διαθέτουν ως πρωτεύοντα. Χρήµατα και υλικά δεν αποτελούν πλέον πρόβληµα, χρειάζεται µόνο επαγρύπνηση και

ετοιµότητα αξιοποίησης των ευκαιριών. Επάνδρωση Με την πρόσληψη 17 Υ.Κ.Τ. η Μονάδα λύνει πρόσκαιρα το πρόβληµα επάνδρωσης έως ότου αρχίσει να αποδίδει το νέο, και απολύτως ορθό, σύστηµα της ένταξης του Λ.Σ. στις Πανελλήνιες. Η εκτίµηση µας είναι πως οι πολίτες που εισάγονταν στο Λ.Σ. σε προχωρηµένη ηλικία δεν είχαν ως προτεραιότητα το σχολείο Υ.Κ.Τ. αλλά κυρίως την επαγγελµατική τους αποκατάσταση. Με την ολοκλήρωση της 4ετούς ή 2 τούς φοίτησης σε στρατιωτικές σχολές εκτιµούµε πως θα παράγονται στελέχη µε φλόγα, σπίθα και φιλοπατρία µε ζωηρό ενδιαφέρον να ενταχθούν σε µια επιχειρησιακή Μονάδα. Το γεγονός πως έχουν κάνει αιτήσεις αξιωµατικοί του Ε.Σ. και του Π.Ν. για να ενταχθούν στην Μ.Υ.Α., στο πλαίσιο της εν εξελίξει προκήρυξης, ως Λιµενοφύλακες, δηλαδή να χάσουν εντός µιας ηµέρας 7 βαθµούς, είναι η µεγαλύτερη επιβράβευση για το έργο που έχει γίνει στην Μ.Υ.Α. από τα στελέχη της τα τελευταία χρόνια. Ασχέτως της τελικής κατάληξης του διαγωνισµού, το εκλαµβάνουµε ως την µεγαλύτερη επιβεβαίωση. Για όσους συναδέλφους θεωρούν πως έχει παραχθεί έργο στην Μ.Υ.Α., για να κωδικοποιήσουµε, εν κατακλείδι, την µέθοδο που αυτό επετεύχθη θα µπορούσαµε να ισχυριστούµε πως ο σηµαντικότερος παράγοντας, µε µεγάλη διαφορά, είναι η διάθεση ανάληψης ανυπολόγιστου προσωπικού κόστους. Ο Αξιωµατικός πρέπει να διαλέξει το ακροατήριο που θέλει να απευθύνεται, δεν φέρει ξίφος για να κάνει δηµόσιες σχέσεις, ούτε για να λένε όλοι «καλά λόγια» για αυτόν. Για να επέλθουν αλλαγές πρέπει κάποιοι να δυσαρεστηθούν. Μπορεί αυτοί οι «κάποιοι» να είναι περισσότεροι από τους υπολοίπους. Σίγουρα θα είναι και πιο θορυβώδεις. Αποτελεί αξίωµα της ζωής πως οι άξιοι δεν παραπονιούνται και υποµένουν. Για αυτούς τους άξιους λοιπόν, τους σιωπηρούς λίγους ή πολλούς και, ως τελευταίο καταφύγιο, τους αγέννητους και τους νεκρούς, πρέπει οι Αξιωµατικοί να πάρουν σκληρές, δύσκολες µα τίµιες αποφάσεις πριν να είναι αργά. Όταν δεν θα φταίει κανείς συγκεκριµένος, τότε θα φταίµε όλοι µας. Στην Ελλάδα πολλοί έχουν σπουδαίες διασυνδέσεις – αναρωτιέµαι πόσοι τις αφιερώνουν στην Μονάδα τους και όχι στην προσωπική, επαγγελµατική τους ανέλιξη. Καλή δύναµη. *Ο Δηµήτρης Μπαλτάκος έχει υπηρετήσει στην Μονάδα Υποβρυχίων Αποστολών του Λιµενικού Σώµατος.

MILITAIRE 2020

Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΗΡΩΑΣ Το Militaire Magazine παρουσιάζει ένα απόσπασµα από το συγκλονιστικό βιβλίο του Κωνσταντίνου Τασσά, “Ο Τελευταίος Ήρωας”.

MILITAIRE 2020

ΙΣΤΟΡΙΑ

Μια ιστορία συγκλονιστική. Πραγµατική αν και θυµίζει σενάριο κινηµατογραφικής ταινίας! Η ιστορία ενός ήρωα της ζωής. Του Τελευταίου Ήρωα του θρυλικού Αντιτορπιλικού ΑΔΡΙΑΣ. Του Γιώργου Τασσά. Γραµµένη από τον γιό του Κωνσταντίνο, σ΄ ένα βιβλίο που δεν µπορείς να σταµατήσεις να το διαβάζεις. Το βιβλίο “Ο Τελευταίος Ήρωας”, φωτίζει µέσα από την αφήγηση της ζωής του Γιώργου Τασσά και άγνωστες “σκοτεινές” στιγµές της ιστορίας µας. Ξεκίνησε από µια κουκίδα του Αιγαίου. Έζησε την περιπέτεια του ΑΔΡΙΑ, τη δόξα της εισόδου στο λιµάνι της Αλεξάνδρειας. Φυλακίστηκε για τις ιδέες του. Ταξίδεψε στον κόσµο. Πολέµησε αντάρτης στον Εµφύλιο. Βρέθηκε στη Τασκένδη όπου δηµιούργησε οικογένεια και µια νέα ζωή. Ελεύθερο πνεύµα δεν δίστασε να συγκρουστεί µ΄ όσους πρόδωσαν τις ιδέες για τις οποίες πολέµησε. Επέστρεψε στην Ελλάδα, πλήρωσε το κόστος της επιστροφής και τελικά δικαιώθηκε χάρη στην επιµονή του να ζήσει και να προχωρά πάντα µπροστά.

«Πιστεύω στο απίστευτο Που είναι η πιο αληθινή µας ιστορία…»

MILITAIRE 2020

Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΗΡΩΑΣ

ΠΡΩΙ ακούστηκε ένας δυνατός και επίµονος χτύπος την πόρτα. Ο Γιώργος, ζαλισµένος ακόµα από το πολύ πιοτό και µε βαρύ το κεφάλι του, σηκώθηκε και άνοιξε. «Ποιος είστε; Πού βρίσκοµαι;» ρώτησε τον άγνωστο επισκέπτη. «Πρέπει να σηκωθείτε αµέσως και να πάτε το γρηγορότερο στη βάση σας», του απάντησε ευγενικά ο «επισκέπτης», που ήταν µέλος της ναυτικής περιπόλου η οποία τον είχε διασώσει τη νύχτα. Μια άµαξα που περίµενε τον Γιώργο έξω από το ξενοδοχείο τον µετέφερε στην προβλήτα του λιµανιού και από εκεί µε µια βενζινάκατο στο «Ήφαιστος». Ευτυχώς, δεν προβλεπόταν τιµωρία για τέτοιου είδους παράπτωµα. Στο κατάστρωµα όµως ο οπλονόµος τού την είχε στηµένη. Και µε ένα µεγάλο πλατύ χαµόγελο γεµάτο ειρωνεία τού είπε: «Καλώς τον! Επέστρεψε ο κύριος; Καιρός να συνέλθεις γρήγορα, στραβάδι... Έτσι όπως σε βλέπω, δεν ξέρω εάν είσαι τυχερός ή άτυχος. Όπως και να ’ναι, τα ’θελες και τα ’παθες. Ο πόλεµος που ζήταγες να συναντήσεις σε περιµένει!». Με ναυτικό χαιρετισµό και µε την αποδοκιµασία έκδηλη στο πρόσωπό του, έδωσε εντολή στον Γιώργο να µαζέψει αµέσως τα πράγµατά του δίνοντάς του ταυτόχρονα το νέο «Φύλλο πορείας» του. Ο Γιώργος, όλο αγωνία, το άνοιξε και µε ανείπωτη χαρά διαπίστωσε ότι η απόσπαση που έψαχνε ήταν πλέον γεγονός. Τρίτος µηχανικός σε πολεµικό πλοίο. Πληµµύρισε από ευτυχία. Μεµιάς του έφυγε η ζαλάδα, ο πονοκέφαλος και όλη η κούραση. «Μηχανικός του Πολεµικού Ναυτικού», ψιθύριζε. «Το πίστεψα και το κατάφερα», µονολογούσε. Με βαθύ το συναίσθηµα του καθήκοντος ήταν έτοιµος να δώσει και τη ζωή του ακόµα για την απελευθέρωση της πατρίδας και τη λύτρωση του ελληνικού λαού από τα βάσανα της σκλαβιάς και της πείνας. «Επιτέλους, σε πολεµικό πλοίο, και θα ζήσω, όσο βέβαια ζήσω, µέσα στη φωτιά του πολέµου. Τέρµα το καθισιό και το… βόλεµα. Επιτέλους δράση», έλεγε και ξανάλεγε στον εαυτό του. Και στην απορία του «γιατί εµένα;» η απάντηση δόθηκε πολύ αργότερα. Υπηρετώντας υπό τις διαταγές του κυβερνήτη του Ιωάννη Τούµπα ο Γιώργος διαπίστωσε ότι ο τελευταίος επέλεγε για το πλήρωµά του πάντα τους καλύτερους. Και ήταν προφανές ότι ο Τούµπας δεν µπορούσε να µη συµπεριλάβει στο πλήρωµά του τον νεαρό Γιώργο, µε τις άριστες συστάσεις που τον συνόδευαν για τις επιδόσεις του στη Σχολή Μηχανικών του θωρηκτού «Γ. Αβέρωφ».

MILITAIRE 2020

ΚΥΒΕΡΝΗΤΗΣ ΑΝΤΙΠΛΟΙΑΡΧΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΟΥΜΠΑΣ

Λίγο αργότερα ο Γιώργος περήφανος και πανευτυχής δεν ανέβαινε, σχεδόν πετούσε πάνω στη σκάλα του ολοκαίνουργιου αντιτορπιλικού τύπου Hunt III που είχε καταπλεύσει την ίδια νύχτα από την Αγγλία. Ο οπλονόµος στο κατάστρωµα εξέτασε το συνοδευτικό «Φύλλο πορείας». Στη συνέχεια τον οδήγησε στο πλωριό µέρος του πλοίου και του υπέδειξε την κουκέτα και το σακοθέσιό του, όπου και τακτοποιήθηκε. Το όνοµα του πλοίου, Α/Τ «Αδρίας» (L-67). «Αδρίας» ήταν η αρχαία ονοµασία της Αδριατικής Θάλασσας. Το όνοµά της το όφειλε στην οµώνυµη πόλη της βορειοανατολικής Ιταλίας (σηµερινή Άντρια) η οποία είχε ιδρυθεί στις εκβολές του Πάδου ποταµού (Ηριδανός, κατά τους αρχαίους Έλληνες) από τον βασιλιά Αδρία, γιο του Μεσσαπίου Παύσωνος και πατέρα του Ιλλύριου Ιονίου. Είχε παραχωρηθεί από τους Άγγλους για τη συµµετοχή της Ελλάδας στον πόλεµο. Ναυπηγηµένο στα ναυπηγεία UK-Swan Bunter & Wigham Richardson Ltd Wallsend-on-Tyne την 1 η Μαΐου 1941, καθελκύστηκε ως HMS Border (L-67) στις 3 Φεβρουαρίου 1942. Στις 20 Ιουλίου 1942 παραλήφθηκε και έδεσε τη µοίρα του µε τον

ΙΣΤΟΡΙΑ

κυβερνήτη του αντιπλοίαρχου Ιωάννη Τούµπα στο Νιούκαστλ της Αγγλίας. Χαρακτηριστικό ήταν το χρωµάτισµα-καµουφλάζ που είχε και το ένα από τα λεγόµενα «θηρία» του Πολεµικού Ναυτικού, αντιτορπιλικό «Αετός», και το οποίο ο κυβερνήτης του Ιωάννης Τούµπας είχε εφαρµόσει τώρα και στο «Αδρίας». Το διατήρησε για κάµποσο καιρό ακόµη, µέχρις ότου πήρε το ίδιο καµουφλάζ του 22ου Στολίσκου Αντιτορπιλικών του Βρετανικού Βασιλικού Ναυτικού στο οποίο πλέον εντάχθηκε. Στο επάνω µέρος της καπνοδόχου του βρισκόταν το «έµβληµα αναγνώρισης». Ήταν µια φαρδιά άσπρη λωρίδα, µε έναν τεράστιο µαύρο αγκυλωτό σταυρό, ως παράσηµο του αγγλικού Ναυαρχείου για τη βύθιση από το «Αδρίας» δύο γερµανικών υποβρυχίων στον βόρειο και νότιο Ατλαντικό Ωκεανό, το «U-553» και το «U-623». Με µήκος 85,3, πλάτος 11,4 και βύθισµα 2,4 µέτρων το «Αδρίας» ήταν επανδρωµένο µε 168 αξιωµατικούς, υπαξιωµατικούς και ναύτες. Την ταχύτητα των 29 κόµβων την εξασφάλιζαν ατµοστρόβιλοι (τουρµπίνες) 19.000 ίππων! Τα τελειοποιηµένα αντιτορπιλικά του τύπου αυτού

ήταν πολύ µελετηµένα και συγκέντρωναν την πείρα που είχε αποκτηθεί απ’ όλους τους προγενέστερους τύπους. Με πλήρη αντιαεροπορική άµυνα και δύναµη πυρός, τα συστήµατα µάχης περιλάµβαναν τέσσερα (δύο δίδυµα) πυροβόλα 4 ιντσών, ένα τετράκανο «pom» των 40 mm, τρία πυροβόλα των 20 mm, δύο τορπιλοσωλήνες των 21 ιντσών και βόµβες βυθού. Έδιναν στο πλήρωµα τη σιγουριά ότι υπηρετούσε πραγµατικά σε µια φοβερή πολεµική µηχανή, ένα «σούπερ όπλο», µε το οποίο µπορούσε να φέρει σε πέρας οποιαδήποτε επικίνδυνη πολεµική αποστολή. Κύρια αποστολή του ήταν η συνοδεία νηοποµπών εµπορικών και πολεµικών πλοίων που µετέφεραν στρατό, πολεµοφόδια, διάφορες προµήθειες, καύσιµα και άλλα, δηµιουργώντας ταυτόχρονα γύρω τους ένα ισχυρό ανθυποβρυχιακό προπέτασµα. Όπως και τα υπόλοιπα αντιτορπιλικά, δεν έµενε σχεδόν ποτέ στα λιµάνια, αποφεύγοντας έτσι, ταυτόχρονα, τον εκνευρισµό της ανυπόφορης για τα πληρώµατα αναµονής. Είκοσι οκτώ µε είκοσι εννέα µέρες τον µήνα βρισκόταν εν πλω. Και όταν έπιανε λιµάνι, πήγαινε για επισκευή, συντήρηση, προµήθειες, ανεφοδιασµό σε καύσιµα, και αµέσως έφευγε. Πλήρης ετοιµότητα ανά πάσα στιγµή. Οι περισσότερες αποστολές του «Αδρίας» στη διάρκεια του Μεγάλου Πολέµου έγιναν στο πλαίσιο των Συµµαχικών Πολεµικών Επιχειρήσεων στις περιοχές της Βόρειας Αφρικής, της Δυτικής Μεσογείου, της Μάλτας, της Σικελίας, καθώς και της ευρύτερης νότιας Ιταλίας. Συµµετέχει σε όλες τις πολεµικές αποστολές της φλεγόµενης Μεσογείου, όπως Συνοδεία νηοποµπών και αεροπλανοφόρων Απόβαση των Συµµάχων στη Σικελία (Ιούλιος 1943) Αρχές Ιουλίου 1943. Ξηµερώµατα. Οι προετοιµασίες για την απόσπαση της Σικελίας από τις δυνάµεις της φασιστικής Ιταλίας και της ναζιστικής Γερµανίας µε το κωδικό όνοµα «Επιχείρηση Χάσκι» (Operation Husky), που άρχισαν αµέσως µετά την ολοκλήρωση της Συµµαχικής Διάσκεψης στην Καζαµπλάνκα του Μαρόκο παρουσία του Αµερικανού Προέδρου Φραγκλίνου Ρούζβελτ και του Βρετανού Πρωθυπουργού Ουίνστον Τσώρτσιλ τον Ιανουάριο του 1943, είχαν ολοκληρωθεί. Επικεφαλής της όλης επιχείρησης είχε ορισθεί ο Ντουάιτ MILITAIRE 2020

Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΗΡΩΑΣ

MILITAIRE 2020

ΙΣΤΟΡΙΑ

Αϊζενχάουερ (ΗΠΑ), ενώ στη 15η Οµάδα Στρατιών του Σερ Χάρολντ Αλεξάντερ (Μ. Βρετανία) υπάχθηκαν η 7η Στρατιά του Τζωρτζ Σµιθ Πάτον (ΗΠΑ) και η 8η Στρατιά του Σερ Μπέρναρντ Λο Μοντγκόµερυ (Μ. Βρετανία). Απέναντί τους 200 µε 300.000 Ιταλοί και 30.000 Γερµανοί υπό τον Ιταλό στρατηγό Αλφρέντο Γκουτσόνι. Οι παράκτιες δυνάµεις ανέρχονταν σε έξι µεραρχίες άθλια εξοπλισµένες και απλωµένες σε µέτωπο 100 χιλιοµέτρων. Το αναµενόµενο και πολυπόθητο σήµα του Ναυτικού Αρχηγείου της Αλεξάνδρειας έδωσε εντολή εξόδου από το λιµάνι. Μια αρµάδα πρωτοφανούς µεγέθους για τα πολεµικά ιστορικά που σχηµάτιζαν τα υπόλοιπα συµµαχικά πλοία, πολεµικά και εµπορικά, αργά αργά έβγαιναν από το λιµάνι του Πορτ Σάιντ. Ελληνικά, αµερικανικά, βρετανικά, γαλλικά και ελληνικά πλοία κάθε είδους κατευθύνονταν µε τη συνοδεία των αντιτορπιλικών προς τα δυτικά. Το θέαµα, µοναδικό, απερίγραπτο. Η αποστολή, ο προορισµός, ακόµα άγνωστα στα χαµηλόβαθµα πληρώµατα. Μέχρι και εκείνη τη στιγµή δεν είχε διαρρεύσει καµία πληροφορία. Στην πραγµατικότητα όµως και µε βάση το κυρίως σχέδιο, η συµµαχική νηοποµπή κατευθυνόταν εξ ολοκλήρου στη γερµανοκρατούµενη Σικελία στα νοτιοανατολικά της οποίας και έφτασε µετά από ταξίδι δύο ηµερών. Σηµείο της απόβασης, το Κάπο Πασέρο, νότια των Συρακουσών, και συγκεκριµένα στο νοτιοανατολικότερο σηµείο της Σικελίας απέναντι και βορειοανατολικά της Μάλτας. Εκτός από το «Αδρίας», µαζί ήταν και τα ελληνικά αντιτορπιλικά «Μιαούλης», «Κανάρης», «Βασίλισσα Όλγα», «Πίνδος» και η κορβέτα «Σαχτούρης» (Κ-40). Με τις µάχες να δίνονται κυρίως στα παράλια, το κύριο βάρος έπεσε στο Ναυτικό. Ειδικά σ’ αυτές τις επιχειρήσεις της Σικελίας, µιας από τις µεγαλύτερες στρατιωτικές επιχειρήσεις του Β΄ Παγκοσµίου Πολέµου, ήταν τότε στραµµένη η προσοχή όλων των Συµµάχων, και ιδιαίτερα των Ελλήνων, που άρχισαν να βλέπουν τα πρώτα σηµάδια της απελευθέρωσής τους. Οι συµµαχικές δυνάµεις κατέλαβαν τη Σικελία εκδιώκοντας όλες τις δυνάµεις του Άξονα από το νησί. Έτσι το πρώτο χτύπηµα στο «Φρούριο της Ευρώπης» (Festung Europa) άρχισε από τη Σικελία, η οποία µετά τη µεγάλη και επιτυχή αυτή αποβατική επιχείρηση κατελήφθη ολοκληρωτικά τον Αύγουστο του 1943 ανοίγοντας έτσι διάπλατα

τον δρόµο για τη συµµαχική εισβολή στην Ιταλία. Μεγάλη έκπληξη για τα συµµαχικά πολεµικά πλοία υπήρξε η µη δυναµική αντίσταση των Γερµανών και των Ιταλών. Όπως αποδείχθηκε, η βασική απογύµνωση της άµυνας του νησιού προήλθε από τον ίδιο τον Χίτλερ, ο οποίος, αφού έπεσε στην παγίδα της εξαπάτησης από την παραπλανητική συµµαχική «Επιχείρηση Κιµάς» (Operation Mincemeat), έστειλε ισχυρές δυνάµεις στην Πελοπόννησο, στη νότια Ελλάδα, αντί για την Ιταλία. Συγκεκριµένα, δύο θωρακισµένες µεραρχίες µετακινήθηκαν από το ανατολικό µέτωπο της Ρωσίας στην Ελλάδα. Αυτό είχε ως αποτέλεσµα η απόβαση των Συµµάχων να γίνει χωρίς µεγάλες απώλειες. Δυστυχώς για το πλήρωµα του αδελφού βρετανικού αντιτορπιλικού «Hurworth» κατά την άφιξή του στη Σικελία το αντιτορπιλικό έπαθε βλάβη στο κεντρικό του λεβητοστάσιο και αναγκάστηκε να µεταβεί στη Μάλτα για επισκευή µη συµµετέχοντας έτσι στην ιστορική αυτή απόβαση.

Βοµβαρδισµός της Αυγούστα Αυγούστα. Η µαρτυρική Αυγούστα. Πόλη της ανατολικής Σικελίας βορείως των Συρακουσών, αριθµούσε τότε είκοσι πέντε χιλιάδες περίπου κατοίκους. Ολόκληρη αρµάδα από συµµαχικά πλοία µε προεξέχουσες τις εγγλέζικες κανονιοφόρους είχε συγκεντρωθεί στα ανοιχτά της πόλης, µε το «Αδρίας» να συνεχίζει να περιπολεί ανατολικά της Σικελίας. Δυτικότερα της Αυγούστας τα µηχανοκίνητα των Συµµάχων, τανκς και άλλα οχήµατα, προχωρούσαν βόρεια έχοντας απελευθερώσει τις Συρακούσες και τις γύρω περιοχές. Και τότε ήρθε η εντολή: «Βοµβαρδίστε την Αυγούστα!». Αµέσως άνοιξαν οι «πύλες της Κολάσεως». Ποιος MILITAIRE 2020

Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΗΡΩΑΣ

είδε τον Θεό και δεν τον φοβήθηκε! Εκατοντάδες συµµαχικά πλοία άρχισαν έναν ανηλεή βοµβαρδισµό. Δίπλα δίπλα µε το «Αδρίας» βρίσκονταν και τα ελληνικά «Κανάρης» και «Πίνδος». Το τελευταίο µάλιστα πρόλαβε µαζί µε το βρετανικό θωρηκτό «HMS Warspite», που έπλεε και αυτό δίπλα στο «Αδρίας», να βυθίσει ένα γερµανικό υποβρύχιο και να αιχµαλωτίσει µέρος του διασωθέντος πληρώµατός του. Χιλιάδες τόνοι βοµβών έπεφταν στην άµοιρη Αυγούστα από τον ουρανό. Η πόλη κάηκε κυριολεκτικά. Ισοπεδώθηκε. Δεν έµεινε τίποτα όρθιο. Ταυτόχρονα µε τον βοµβαρδισµό από θαλάσσης, πάνω από τα πλοία πετούσαν συµµαχικά αεροπλάνα. Από τα σωθικά των βοµβαρδιστικών έβρεχε πάνω στην Αυγούστα φωτιά, ατσάλι και θάνατος. Ανεµόπτερα τύπου «Horsa», ρυµουλκούµενα από συµµαχικά αεροπλάνα, µετέφεραν Εγγλέζους κοµάντος στα µετόπισθεν του εχθρού. Οι ισχυροί όµως άνεµοι των εβδοµήντα χιλιοµέτρων την ώρα εξέτρεπαν τα ανεµόπτερα από τους στόχους τους: 12 από τα 147 ανεµόπτερα προσγειώθηκαν στις ζώνες-στόχους, ενώ 69 κατέπεσαν στη θάλασσα. Έτσι, η αεροαπόβαση αυτή δεν θα µπορούσε να χαρακτηριστεί και η πλέον επιτυχηµένη. Οι Άγγλοι κοµάντος που κατάφεραν να προσγειωθούν και να συγκεντρωθούν άρχιζαν αµέσως τις επιτόπου εκκαθαρίσεις. Επιτιθέµενοι σε περιπόλους προκαλούσαν σύγχυση και πανικό στον εχθρό. Μετά το πέρας των βοµβαρδισµών βενζινάκατοι από το «Αδρίας», αλλά και από άλλα πλοία, πήγαν στην Αυγούστα για να περισυλλέξουν τους Άγγλους κοµάντος, τους υγιείς και τους τραυµατίες. Τους περισσότερους τους παρέλαβαν… µεθυσµένους. Σαν βέροι Άγγλοι που ήταν, δεν έχασαν την ευκαιρία να µπουν στα µπαρ και τις µπιραρίες της

MILITAIRE 2020

βοµβαρδισµένης πόλης και να πιούν. Η εισβολή αυτή των Συµµάχων στη Σικελία, η οποία έληξε στα µέσα Αυγούστου 1943, ήταν από τις µεγαλύτερες στρατιωτικές επιχειρήσεις του Β΄ Παγκοσµίου Πολέµου. Η κατάληψη της Σικελίας επιτάχυνε τις πολιτικές εξελίξεις στην Ιταλία. Στις 24 Ιουλίου 1943, ύστερα από τρία χρόνια απραξίας, συνήλθε το Μέγα Φασιστικό Συµβούλιο (Gran Consiglio del Fascismo), το οποίο, ύστερα από ολονύκτια συνεδρίαση και ψήφισµα που

ΙΣΤΟΡΙΑ

είχε ολοκληρωθεί. Ο υποπλοίαρχος και µηχανικός Κωνσταντίνος Αράπης, προερχόµενος από το αντιτορπιλικό «Πάνθηρ», επιβιβάστηκε στο «Αδρίας», µε νωπά ακόµα τα τραύµατά του από τη συµπλοκή µε τρεις γερµανικές τορπιλάκατες, και ανέλαβε τα καθήκοντα του πρώτου µηχανικού. Ο Αράπης, ο µαστρο-Γιάννης από την Καρδίτσα και ο Γιώργος από την Αιγνούσα έµελλε κάτω από τις εντολές του Ιωάννη Τούµπα να βάλουν αργότερα φαρδιά πλατιά την υπογραφή του «Αδρίας» στα βιβλία της ιστορίας. Ο Αράπης δεν µπορούσε να κρύψει τη χαρά και την υπερηφάνεια του για την τοποθέτησή του στο ηρωικό αυτό αντιτορπιλικό. Τα αντιτορπιλικά τύπου Hunt, παρόλο που από µηχανικής άποψης ήταν τέλεια, δεν επέτρεπαν στους µηχανικούς να επαναπαύονται, στηριζόµενοι στην καλή ποιότητα του υλικού. Απαιτούσαν κανονική συντήρηση µε συνεχείς επιθεωρήσεις και ίσως περισσότερη φροντίδα από τα παλαιότερα, τα αθάνατα «θηρία», όπως τα αδελφά πλοία του Πολεµικού Ναυτικού «Ιέραξ», «Πάνθηρ» και «Λέων ΙΙ». Ο Γιώργος κατατόπισε τον Αράπη µε κάθε λεπτοµέρεια για τη µηχανική κατάσταση του πλοίου. Ο τελευταίος έλεγε και ξανάλεγε ότι είχε µείνει έκπληκτος µε την καθαριότητα του µηχανοστασίου, τις τέλεια συντηρηµένες µηχανές, την πληρότητα του µηχανολογικού εξοπλισµού, τα τακτοποιηµένα εργαλεία… Εντυπωσιασµένος από τις γνώσεις και τον επαγγελµατισµό του µικρού Γιώργου, ο Αράπης δεν σταµατούσε να τον ρωτάει το καθετί. Εκείνος, πρώτος µηχανικός, πεπειραµένος, βρήκε στο «Αδρίας» αυτόν τον πιτσιρικά που µπορούσε να λύσει και να δέσει ολόκληρο το «Αδρίας» βίδα. «Είµαι πολύ τυχερός που βρήκα έναν τέτοιο συνεργάτη. Σε θέλω συνέχεια κοντά µου. Εύγε σε σένα, Γιώργο, αλλά και στον κυβερνήτη που σε επέλεξε», έλεγε και ξανάλεγε στον νεαρό µηχανικό µε έκδηλη χαρά. υπέβαλε προς έγκριση ο Ντίνο Γκράντι, οδήγησε στην πτώση και τη σύλληψη του Μπενίτο Μουσολίνι στις 25 Ιουλίου, και την αντικατάστασή του από τον στρατάρχη Πιέτρο Μπαντόλιο. Βύθιση τριών Γερµανικών τορπιλακάτων στα ανοιχτά της Κατάνης. Ο υποπλοίαρχος Κωνσταντίνος Αράπης στο «Αδρίας» Λιµάνι της Αυγούστα. Η επάνδρωση του «Αδρίας»

Παράδοση του Ιταλικού Στόλου (10 Σεπτεµβρίου 1943) Αποστολή αυτοκτονίας στα Δωδεκάνησα. Το ραντεβού θανάτου µε τις γερµανικές νάρκες Σύγκρουση µε Γερµανική νάρκη έξω από τη Κάλυµνο στις 22 Οκτωβρίου 1943..

22 Οκτωβρίου 1943. Νωρίς το πρωί. Όσοι κατάφεραν να κοιµηθούν ξύπνησαν και είδαν ότι είχαν καταφύγει σε έναν φυσικό όρµο.

MILITAIRE 2020

Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΗΡΩΑΣ

Γύρω βρίσκονταν αγκυροβοληµένα και πολλά άλλα πολεµικά σκάφη, όπως εγγλέζικες φρεγάτες και αντιτορπιλικά. Όλα ξεκαθάρισαν κατά τις εφτά το απόγευµα στο προσκλητήριο του κυβερνήτη. Η φωνή του καθαρή, σταθερή, ψύχραιµη, µετέδιδε αποφασιστικότητα και σιγουριά: «Οι Γερµανοί κρατάνε την Κάρπαθο, τη Ρόδο, τη Σύµη, την Κω, την Κάλυµνο… Και στα υπόλοιπα νησιά της Δωδεκανήσου διεξάγονται σφοδρές µάχες µεταξύ των πρώην συµµάχων Ιταλών και Γερµανών για την ανακατάληψή τους από τους Γερµανούς... Ειδικά στη Λέρο γίνονται πολύ σκληρές και φονικές µάχες µεταξύ των Ιταλών, των Ελλήνων και των Άγγλων από τη µια και των Γερµανών από την άλλη. Πρέπει επειγόντως να σπεύσουµε προς ενίσχυση των εκεί µαχόµενων Συµµαχικών Δυνάµεων…». Η νέα αποστολή όλων ήταν ξεκάθαρη: να προσεγγίσουν τη µαχόµενη Λέρο που δεν είχε πέσει ακόµα στα χέρια των Γερµανών. Για να φτάσουν όµως τα πολεµικά πλοία εκεί θα έπρεπε να αποφύγουν τον βοµβαρδισµό των ετοιµοπόλεµων γερµανικών Στούκας. Πώς θα γινόταν αυτό; Μια τόσο µεγάλη νηοποµπή που έδινε ευκρινή στόχο στον εχθρό πώς θα µπορούσε να φτάσει στη Λέρο όταν ολόγυρα η γερµανική χερσαία και αεροπορική παρουσία ήταν έντονη; Σ’ αυτές τις περιπτώσεις η ιστορία σηµαδεύει τον «τρελό ήρωα». Αυτόν που σαν «λαγός» θα τραβήξει την προσοχή του εχθρού για να µπορέσουν οι υπόλοιποι να φτάσουν στον αντικειµενικό στόχο που ήταν η Λέρος. Και ο «λαγός» αυτός είχε διπλό όνοµα. Λεγόταν «Αδρίας» και «Hurworth». Τα αδελφά αντιτορπιλικά θα γύριζαν στον χώρο της κόλασης της προηγούµενης νύχτας και αυτή τη φορά µε πλήρη γνώση όχι µόνο του πού πήγαιναν και ποιον θα συναντούσαν, αλλά και της αποστολής αντιπερισπασµού των Στούκας για να ξεφύγουν οι υπόλοιποι. Οι «λαγοί» λοιπόν και τα πληρώµατά τους είχαν αποφασίσει να δεθούν και µε µία ακόµα λέξη: καθήκον. Φυσικά, η αποστολή αυτή είχε πολλές αδυναµίες µε κύρια και µεγαλύτερη εκείνη της πλήρους έκθεσης των αντιτορπιλικών στην αεροπορία του εχθρού. Πήγαιναν σε µια πολεµική αποστολή αυτοκτονίας, πλήρως ακάλυπτοι από αέρος. Η αποστολή ήταν σε όλους πια γνωστή. Αντίρρηση καµία. Πορεία προς τα δυτικά. Δεν ήξεραν αν είχαν κλείσει ραντεβού µε τον θάνατο ή τη δόξα, σίγουρα όµως µε την ιστορία. Το σχέδιο λοιπόν MILITAIRE 2020

ήταν να φτάσουν οι δύο «λαγοί» γρήγορα στην ίδια θαλάσσια περιοχή που είχε λάβει χώρα ο βοµβαρδισµός το προηγούµενο βράδυ, για να προκαλέσουν τον εχθρό ώστε να καταφθάσει µε τα αεροπλάνα από την Κω και τη Ρόδο και να τους βοµβαρδίσουν. Τα αντιτορπιλικά θα εµπλέκονταν στη µάχη απαντώντας µε αντιαεροπορική οµπρέλα των «pom» και φραγή πυρών µε τα πολυβόλα. Αυτή τη φορά όµως χωρίς την κάλυψη των καπνογόνων θαλάσσης, κάτι που έµοιαζε σαν την πρόταξη ενός γυµνού στήθους στην κάννη του επίδοξου δολοφόνου. Τα υπόλοιπα πλοία, παρεκκλίνοντας από το θαλάσσιο πεδίο της µάχης, θα πήγαιναν ανεµπόδιστα πιο βόρεια στη Λέρο για την εκπλήρωση της αποστολής τους, που ήταν η παροχή βοήθειας στις εκεί Συµµαχικές Δυνάµεις. Είχε νυχτώσει. Σκοτάδι βαθύ. Ο έναστρος ουρανός καθαρός. Το καλοκαίρι κρατούσε ακόµα. Τίποτα δεν προµήνυε αυτό που θα ακολουθούσε. Τα αντιτορπιλικά, πιστά στις εντολές του Αρχηγείου και στην προσταγή του καθήκοντος, πλησίαζαν κατά τις εννιά το βράδυ το προκαθορισµένο «σηµείο µηδέν» µεταξύ Ψερίµου, Ιµίων και Καλύµνου. Ο χρονοδείκτης της ζωής του Γιώργου σηµάδευε τη βάρδια στο µηχανοστάσιο οχτώ-δώδεκα. Η παρουσία του στο µηχανοστάσιο τον απέκλειε από κάθε οπτική επαφή µε το κατάστρωµα. Τα νεύρα όλων ήταν τεντωµένα. Από τη µια, ο θόρυβος που υπήρχε στο µηχανοστάσιο µόνο σαν κόλαση θα µπορούσε να περιγραφεί. Και οι τρεις µηχανικοί στα πόστα τους, µέρος αυτής της κόλασης. Ο ένας, ο Αράπης, έπαιρνε διαταγές από τη γέφυρα και τις µεταβίβαζε στον «µικρότερο», στην προκειµένη περίπτωση στον Γιώργο, για εκτέλεση. Οι εντολές έπεφταν βροχή. Να αυξήσει ή να µειώσει στροφές στη δεξιά ή στην αριστερή τουρµπίνα, ή και στις δύο, ή ακόµα να πάει στους «µειωτήρες» κατεβάζοντας τις τρεις χιλιάδες στροφές στις τριακόσιες. Ο Γιώργος έπρεπε να κατεβαίνει για να καταγράφει τη θερµοκρασία από τα καβαλέτα, κάτι ιδιαίτερα

ΙΣΤΟΡΙΑ

δύσκολο. Και για να το κάνει αυτό, έπρεπε να εισπνεύσει µια ικανή ποσότητα αέρα, να βουτήξει µέσα στο νερό µε ένα τεράστιο θερµόµετρο του ενός µέτρου και να πάρει τη θερµοκρασία κάτω από τα καβαλέτα. Εκεί βρίσκονταν και οι µειωτήρες που από τους άξονες πάνε στις δύο προπέλες. Από την άλλη, η σιωπή, φλύαρη, πρόδιδε την αγωνία και την αποφασιστικότητα του πληρώµατος για τη µεγάλη και γνωστή πια αποστολή. Αποστολή αυτοκτονίας. Όµως, όταν η πατρίδα το ζητάει, όλα συγκεντρώνονται στις λέξεις καθήκον και χρέος. Ακόµα και µια αποστολή αυτοκτονίας. Ψιθυριστή η φωνή του πλωτάρχη Αράπη, του πρώτου: «Γιωργάκη, στεγνώσαµε σ’ αυτή την κόλαση. Δεν παλεύονται οι εβδοµήντα βαθµοί. Πήγαινε, παλικάρι µου, να φέρεις πάγο».

Ο Γιώργος έσυρε βαριά τα βήµατά του προς το πλωριαίο υπόφραγµα που βρισκόταν στα έγκατα του πλοίου, στο µπροστινό µέρος του σκάφους. Εκεί βρίσκονταν και οι αποθήκες των πυροµαχικών αλλά και τα ψυγεία µε τον πάγο. Γιατί η πολυτέλεια αυτών που «πολεµούσαν» µε τις φωτιές στο µηχανοστάσιο και τις ακραίες συνθήκες των εβδοµήντα ή και ογδόντα βαθµών ήταν να έχουν το αποκλειστικό προνόµιο του πάγου, τα κολονάκια του οποίου τοποθετούσαν σε µεγάλα µεταλλικά τσαγερά. Μ’ αυτόν τον τρόπο η καρδιά του «Αδρίας» έστελνε την πολύτιµη κινητήρια δύναµή της στο ηρωικό αντιτορπιλικό οδηγώντας το, αδιάφορο για τους ναύτες του, στη δόξα ή στον θάνατο. Παίρνοντας τα παγωµένα κολονάκια τα έβαλε στο τσαγερό και ανέβηκε στο πρώτο κατάστρωµα που MILITAIRE 2020

Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΗΡΩΑΣ

Με αποσβολωµένα τα βλέµµατα όλοι περιεργάζονταν το φρικαλέο θέαµα. Πτώµατα και διαµελισµένα ανθρώπινα κορµιά διασκορπισµένα εδώ και εκεί. Βογκητά πόνου και απόγνωσης. «Βοήθεια, βοήθεια…» ακουγόταν εδώ και εκεί.

MILITAIRE 2020

ΙΣΤΟΡΙΑ

έµεναν οι αξιωµατικοί και οι µηχανικοί. Είχε κάνει εκατοντάδες φορές αυτή τη διαδροµή, χωρίς όµως ποτέ να κάνει ενδιάµεση στάση. Αυτή τη φορά όµως γιατί; Ήταν προαίσθηµα; Διαίσθηση ότι κάτι επρόκειτο να συµβεί; Πώς; Γιατί; Έπρεπε πάντως να βιαστεί, καθοδηγούµενος αν όχι από κάποια συγκεκριµένη εντολή σίγουρα από τις προσταγές της µοίρας. Έκανε µια στάση στο σακοθέσιό του (σε σχήµα µεγάλου µαξιλαριού από δέρµα). Πήρε στη φούχτα του όλη του την περιουσία: ογδόντα πέντε λίρες Αγγλίας όλες και όλες και µερικές σοκολάτες. Είχε και ένα ρολόι «Ωµέγα» που δεν δούλεψε σωστά ποτέ. Αυτό το άφησε. Ο συµβολισµός της στιγµής µοναδικός, µια και σε λίγο θα σταµατούσε ο χρόνος σ’ αυτή τη µεγάλη σελίδα της ιστορίας. Ένα Ωµέγα της ζωής µε τους δείκτες του πάντα σταµατηµένους στις 22 Οκτωβρίου του 1943 στις… 21:56! Ώρα 21:52. Ο Γιώργος ίσα που έφτασε στο µηχανοστάσιο για να µοιράσει τον πάγο στους δύο µηχανικούς. Η ένδειξη στον µηχανικό τηλέγραφο, ο µοχλός που δίνει εντολές στο µηχανοστάσιο, για να αναπτύξει ή να µειώσει ταχύτητα, «πρόσω ολοταχώς», να σταµατήσει, να κάνει «ανάποδα»... Ο κυβερνήτης ζήτησε να «ρίξουν στροφές» και να µειωθεί η ταχύτητα: «κράτει και αι δύο µηχαναί!». Αυτό σήµαινε «συνάντηση µε τον στόχο», και συνεπώς πλήρη ετοιµότητα. Το «Αδρίας» και το αδελφό «Hurworth» είχαν µπει για τα καλά στο «Τρίγωνο του Διαβόλου»: Ψέριµος - Ίµια Κάλυµνος. Ήταν και το προηγούµενο βράδυ εκεί και στο ίδιο σηµείο είχαν ζήσει την κόλαση των γερµανικών Στούκας. Οι αισθήσεις στην κορυφαία απόδοσή τους. Οι καρδιές, αντίθετα µε τις προπέλες του «Αδρίας», δούλευαν στο φουλ. Τα µάτια καρφωµένα στον τηλέγραφο και τ’ αφτιά έτοιµα να συλλάβουν και τον παραµικρό ήχο. Όλοι ήταν έτοιµοι να τα δώσουν όλα. Όλοι ήξεραν πια ότι το «πανηγύρι» θα άρχιζε από στιγµή σε στιγµή. Επικοινωνία µε το κατάστρωµα καµία. Η µοίρα των µηχανικών ήταν να εκτελούν εντολές στα τυφλά ρυθµίζοντας τη δύναµη του «Αδρίας» και µαζί µ’ αυτή να καθορίζουν τις ζωές του πληρώµατος και την έκβαση της αποστολής. Το «Αδρίας» κόβεται στα δύο Ώρα 21:56. Αυτές τις ζωές όµως είχε «βάλει στο µάτι» µια τεράστια γερµανική νάρκη που, µαζί µε πολλές άλλες, βολόδερνε ελεύθερα στη ρότα του «Αδρίας». Η συνάντηση ήταν αναπόφευκτη. Η έκρηξη γεγονός, µε το ηρωικό αντιτορπιλικό να

εκτινάσσεται κυριολεκτικά στον αέρα. Το τι ακολούθησε ξεπερνάει ακόµα και τον χειρότερο εφιάλτη. Η νύχτα έγινε µέρα. Φωτιά και ατσάλι σκορπίστηκαν στο σκοτεινό Αιγαίο. Είκοσι οχτώ µέτρα από το πλωριαίο τµήµα αποκόπηκε από το υπόλοιπο «κορµί» του και µετατράπηκε σε άµορφη µάζα πυρακτωµένου σιδήρου που έπεφτε σαν βροχή ολόγυρα από το λαβωµένο κουφάρι του «Αδρίας» και του ευρισκόµενου σε µικρή απόσταση αδελφού «Hurworth». Αυτή την κόλαση ούτε ο Δάντης δεν θα µπορούσε να περιγράψει. «Πέντε λεπτά…» µονολογούσε ο σοκαρισµένος από την πρωτοφανή έκρηξη ο Γιώργος. «Πέντε λεπτά περισσότερο εάν καθυστερούσα στο σακοθέσιό µου θα είχα κυριολεκτικά “εξαερωθεί” µαζί µε την πλώρη του αντιτορπιλικού και τα αποθηκευµένα πυροµαχικά…» Πέντε καθοριστικά λεπτά που τον κράτησαν στη ζωή… Για µια στιγµή επικράτησε πανικός. Όµως τα αντανακλαστικά του έµπειρου πληρώµατος αντέδρασαν ακαριαία κάτω από τις διαταγές και την καθοδήγηση ενός κυβερνήτη-ηγέτη, του Τούµπα. Έπρεπε να καλυφθεί η ανυπαρξία της «φυσικής» ενδοσυνεννόησης αφού οι τηλεαγωγοί είχαν γεµίσει θάλασσα. Οι ηλεκτρογεννήτριες από τις ξεχωριστές τουρµπίνες που διέθεταν τότε τα αντιτορπιλικά τύπου Hunt έσβησαν αµέσως µε την έκρηξη. Ανταπόκριση από το πρώτο λεβητοστάσιο, που είχε κατακλειστεί από τη θάλασσα, καµία. Τους έµεινε το δεύτερο το οποίο συνέχιζε την τροφοδοσία ατµού. Πίσω οι µηχανές είχαν µείνει αλώβητες. Ο Γιώργος και οι άλλοι δύο µηχανικοί, αποκοµµένοι από την πραγµατικότητα του µπροστινού τµήµατος, µε δική τους πρωτοβουλία έσβησαν τις µηχανές. Βγήκαν πάνω, στο κατάστρωµα. Εκεί βρίσκονταν πολλά µέλη του πληρώµατος µαζί µε τους έξι Άγγλους ασυρµατιστές που συµπλήρωναν τα πληρώµατα των περισσότερων τότε ελληνικών αντιτορπιλικών. Με αποσβολωµένα τα βλέµµατα όλοι περιεργάζονταν το φρικαλέο θέαµα. Πτώµατα και διαµελισµένα ανθρώπινα κορµιά διασκορπισµένα εδώ και εκεί. Βογκητά πόνου και απόγνωσης. «Βοήθεια, βοήθεια…» ακουγόταν εδώ και εκεί. Οι πυρακτωµένες από την έκρηξη και «προεντεταµένες» από την παραµόρφωση λαµαρίνες µε τους ανατριχιαστικούς θορύβους συµπλήρωναν µε ήχο το εφιαλτικό θέαµα. Όλα έτριζαν. Μικρά και µεγαλύτερα µεταλλικά µέρη του αντιτορπιλικού αποκόβονταν και συντρίβονταν, άλλα πάνω στο κατάστρωµα και MILITAIRE 2020

Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΗΡΩΑΣ άλλα στη θάλασσα. Το «Αδρίας» άρχισε να γέρνει παίρνοντας µια ανησυχητική και επικίνδυνη κλίση προς τα αριστερά. Ο ύπαρχος, υποπλοίαρχος Γεώργιος Χαριτόπουλος, ανέφερε ακατάσχετη διαρροή. Τα ρήγµατα σε διάφορα σηµεία του πλοίου προκαλούσαν τη διαρροή καυσίµων. Η ευστάθεια του πλοίου ήταν πλέον επισφαλής. Η αγωνία του πληρώµατος είχε φτάσει στα ύψη. Και δικαιολογηµένα. Η σκέψη στο µυαλό των περισσότερων ήταν να εγκαταλείψουν το πλοίο σε περίπτωση που αυτό θα έγερνε περισσότερο και θα ήταν έτοιµο να πάρει «τούµπα». Οι πιο πολλοί βρίσκονταν µε το ένα πόδι µέσα και το άλλο έξω. Αποστολή εξετελέσθη 6 Δεκεµβρίου 1943. Ηµέρα γιορτής του Αϊ-Νικόλα, προστάτη των ναυτικών. Ξηµέρωσε. Η πορεία τους ήταν σταθερή. Διψούσαν για τη νίκη. Γιατί τι άλλο εκτός από νίκη ήταν όλο αυτό; Νίκη της ζωής, νίκη της τιµής, νίκη του καθήκοντος. Το «Αδρίας», σκαρί πληγωµένο µα περήφανο, συνέχιζε την πορεία προς την ελευθερία που ούτε τα Στούκας, ούτε τα γερµανικά πολεµικά, ούτε οι νάρκες κατάφεραν να εµποδίσουν. Η µέρα είχε προχωρήσει. Τα πρώτα ψηλά κτίρια από τη La Corniche της Αλεξάνδρειας έγραψαν στον ορίζοντα. Το πλήρωµα ασυναίσθητα άρχισε να κινείται. Χέρια σφίχτηκαν. Αγκαλιές ανοίχτηκαν δειλά. Τα µάτια καρφωµένα στην Αλεξάνδρεια, στο λιµάνι της Ελευθερίας. Ο Τούµπας, όπως πάντα, ψυχρός και ανέκφραστος στο πηδάλιο, σε ετοιµότητα µέχρι το τέλος. Οι µηχανικοί δεν αποµακρύνονταν από τη φωτιά των µηχανών τους. Λίγα µίλια ακόµα και θα αντίκριζαν επιτέλους το φως στην Αλεξάνδρεια. Είχε φτάσει απόγευµα πια. Ένας τεράστιος πορφυρός ήλιος µε τα χρώµατα της φωτιάς έπεφτε στα δεξιά τους κατά το Ελ Αλαµέιν, τον Άγιο Μηνά. Το «Αδρίας» µε την κοµµένη πλώρη του και µε τα υπόλοιπα κοµµάτια της λιωµένα και κολληµένα όπως όπως πέρασε τον Φάρο του Κάιτ-Μπέι και µπήκε υπερήφανος στο λιµάνι-ναύσταθµο της Αλεξάνδρειας. Στο πηδάλιο του ηρωικού πλοίου του, µε εννέα τραύµατα και σπασµένο το δεξί του χέρι, στεκόταν δακρυσµένος και υπερήφανος ο γενναίος αυτός κυβερνήτης, ο αντιπλοίαρχος Ιωάννης Τούµπας, µε τιµητική συνοδεία το ναρκαλιευτικό «Σαλαµινία ΙΙ» στο οποίο επέβαιναν ο Διοικητής των Αντιτορπιλικών και το επιτελείο του Αρχηγού του Στόλου. Δεξιά και αριστερά του βρίσκονταν δύο βενζινάκατοι.

MILITAIRE 2020

Στη µία επέβαινε ο συµµαχικός Διοικητής της Αλεξάνδρειας ναύαρχος Πόλαντ και το επιτελείο του και στην άλλη ο Έλληνας Υπουργός Ναυτικών Σοφοκλής Βενιζέλος. Γύρισε και τους είδε όλους γύρω του δακρυσµένους. Γεµάτος και αυτός δάκρυα λέει στον ανθυποπλοίαρχο Σπυρίδωνα Μουρίκη που ήταν δίπλα του: «Δεν βλέπω καλά µπροστά µου. Θα σπάσω το καράβι». Ένα χαµόγελο ζωγραφίστηκε στο πρόσωπο του νεαρού αξιωµατικού που έσπευσε να δώσει την απάντηση: «Μη σας νοιάζει, κύριε κυβερνήτα, είναι που είναι σπασµένο!». Ο πύρινος ήλιος, το λιόγερµα στην Αλεξάνδρεια και το νωχελικό «έµπα» του «Αδρίας» στον ναύσταθµο σχηµάτιζαν µια εικόνα µοναδική. Στον µπροστινό ιστό του κυµάτιζε η τεράστια µεταξωτή γαλανόλευκη σηµαία και όλοι οι µαχητές του ήταν ντυµένοι µε τα καλά τους, στοιχισµένοι στο κατάστρωµα σε στάση προσοχής. Το λιµάνι της Αλεξάνδρειας ήταν γεµάτο από συµµαχικά πολεµικά, και όχι µόνο, πλοία – ελληνικά, αγγλικά, αµερικανικά, γαλλικά, ολλανδικά, αιγυπτιακά και πολλά άλλα. Τα πληρώµατα των συµµαχικών πλοίων ήταν στοιχισµένα στα καταστρώµατα των πλοίων τους σε παράταξη χαιρετισµού για να τιµήσουν τους ήρωες του «Αδρίας». Και οι κυβερνήτες τους βρίσκονταν στη γέφυρα. «Τι είναι αυτό το πράγµα; Από πού εµφανίστηκε; Απίστευτο, δεν υπάρχει…» άκουγες εδώ κι εκεί. Δεν πίστευαν στα µάτια τους µ’ αυτό που έβλεπαν. Η βρετανική ναυαρχίδα έδωσε το παράγγελµα. Αυτό που ακολούθησε δεν µπορεί να ειπωθεί µε λόγια. Πανζουρλισµός! Ανατριχίλα! Δέος! Περηφάνια! Έκσταση! Στην απίστευτη θέα αυτής της τεράστιας άµορφης αλλά και επιβλητικής µάζας, η οποία από το πουθενά αργά αργά διέσχιζε το λιµάνι, έκανε 25.000 λευκά πηλήκια και ναυτικούς πηλήσκους των πληρωµάτων των συµµαχικών δυνάµεων να πετούν στον αέρα, συγχαίροντας το ελληνικό πλοίο: «Well done, ADRIAS!» (Εύγε, «Αδρίας»). Έκσταση για τους Συµµάχους, υπερηφάνεια για τους Έλληνες. Τα «ζήτω» και πολλές άλλες επευφηµίες σε αγγλικά, αραβικά και άλλες γλώσσες έσχιζαν την ατµόσφαιρα σε ένδειξη θαυµασµού γι’ αυτούς τους ήρωες. Ο ασταµάτητος θόρυβος των θριαµβευτικών συριγµών τους εξουσίαζε επιβλητικά την ατµόσφαιρα και χάνονταν στα βάθη του ουρανού.

ΙΣΤΟΡΙΑ

Κωνσταντίνος Γ. Τασσάς Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΗΡΩΑΣ «Του θρυλικού Αντιτορπιλικού Αδρίας L-67» ΕΚΔΟΣΕΙΣ “GUTENBERG”

MILITAIRE 2020

ΣΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ ΤΕΥΧΟΣ... ΕΙΝΑΙ ΤΟ F-35 ΜΟΝΟΔΡΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑ; Το θέµα του F-35, απασχόλησε πολύ το τελευταίο διάστηµα την ελληνική κοινή γνώµη. Συνδέθηκε µε την "ψυχρότητα" που υπήρξε µεταξύ ΗΠΑ-Τουρκίας. Μόνο που τα δεδοµένα φαίνεται να αλλάζουν και ο Τραµπ δεν αποκλείεται να δώσει στον Ερντογάν τα αεροσκάφη. Θα επιµείνει η Ελλάδα στο F-35;

ΠΟΙΑ ΘΑ ΄ΝΑΙ Η ΕΠΟΜΕΝΗ ΜΕΡΑ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ; Η πορεία αποχώρησης του Ερντογάν είναι κατά πολλούς δροµολογηµένη. Ποια θα ΄ναι η επόµενη ηµέρα της Τουρκίας και τι µπορούµε να περιµένουµε; Θα ΄ναι καλύτερα, χειρότερα ή δεν έχει καµία σηµασία για τα ελληνοτουρκικά αν επιστρέψουν οι κεµαλιστές στα πράγµατα; MILITAIRE 2020

https://www.modellingnews.gr/ Το Modelling, το καλύτερο µοντελιστικό περιοδικό επέστρεψε διαδικτυακά το 2013 ως www.modellingnews.gr

ht ps:/ w w.facebo k.com/model ingnews.gr/ https://www.facebook.com/modellingnews.gr/ για τους φίλους µας στο Facebook

Ξανανοιώστε τη Μαγεία του Μοντελισµού... https://www.modellingnews.gr/ µε το Modellingnews.gr

*

Στην πολύχρονη διαδροµή του το «Μοdelling»* “γέννησε” πολλές άλλες εκδόσεις, όπως: «Μοντελιστικές Τεχνικές 1 & 2», «Βest of Modelling», ετήσιοι «Οδηγοί Αγοράς», «Μαχητικά Αεροσκάφη Πολεµικής Αεροπορίας», ιστορικές µονογραφίες, βιβλία όπως το «F-4 Phantom», καθώς και το περιοδικό «RAD» για τηλεκατευθυνόµενα. Στις 8.500 σελίδες του έχουν καλυφθεί θέµατα, όχι µόνο µοντελιστικά, αλλά και µακροσκελή ρεπορτάζ για όλα τα αεροσκάφη και τα καµουφλάζ της Πολεµικής Αεροπορίας, επισκέψεις σε αεροπλανοφόρα, ιστορικά αφιερώµατα και καλύψεις µεγάλων Air Shows & εκθέσεων στο Εξωτερικό. Σήµερα, το Modellingnews.gr -και η αντίστοιχη σελίδα µας στο Facebook- είναι η φυσική συνέχεια του «Μοdelling» στην οθόνη του υπολογιστή σας. Απολαύστε... υπεύθυνα το Modelling µε τις καλύτερες ιδέες, προτάσεις, κατασκευές και τεχνικές!

Το πρώτο τεύχος του «Modelling» κυκλοφόρησε τον Απρίλιο του 1989 µέσω Κεντρικού Πρακτορείου σε όλη την Ελλάδα, πουλώντας 10.000 αντίτυπα, αριθµό ρεκόρ για τόσο εξειδικευµένη έκδοση.

ΡΕΠΛΙΚΕΣ ΑΕΡΟΣΚΑΦΩΝ ΓΙΑ ΜΟΥΣΕΙΑ - ΕΚΘΕΣΕΙΣ - ΓΗΠΕΔΑ - ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΑ - ΙΔΙΩΤΙΚΕΣ ΣΥΛΛΟΓΕΣ

Κατασκευάζουµε µoυσειακής ποιότητας εκθέµατα, που λείπουν από τις αεροπορικές συλλογές αλλά εµπεριέχουν ιστορική αξία, αυθεντικότητα και λεπτοµέρεια που αποτελούν εγγύηση για την αύξηση της επισκεψιµότητας και των αποτελεσµάτων που κάθε έκθεση ή Μουσείο επιδιώκει.

R

E

A

L

N

O

N

F

L

Y

I

N

G

P

L

A

N

E

S

Kansevelli Enterprises Ltd varinos.kansevelli@gmail.com

ΜΟΥΣΕΙΑΚΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΑΕΡΟΣΚΑΦΗ & ΔΙΟΡΑΜΑΤΑ ΣΕ ΚΛΙΜΑΚΑ 1:1

1900 -1918 ΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΤΟΥ 20ου ΑΙΩΝΑ

Χρησιμοποιώντας σύγχρονες μεθόδους με μηχανές CNC, 3D Printers, πρωτοποριακά υλικά και την τελευταία λέξη της τεχνολογίας, συνδυάζουμε αεροπορική & κατασκευαστική πείρα 45 ετών για να δημιουργήσουμε πιστά αντίγραφα αεροπλάνων που έγραψαν την Ιστορία σε Eιρήνη και Πόλεμο. Μέσω των κατασκευών μας αναβιώνουμε την αίσθηση και ατμόσφαιρα μιας άλλης εποχής, τη συναρπαστική διαδρομή των πρωτοπόρων της Αεροπορίας. Μαζί μας μια απόλυτα καταρτισμένη & έμπειρη ομάδα 24 μοντελιστών, κατασκευαστών και σχεδιαστών/γραφιστών, αλλά και ερευνητών/ιστορικών σε διεθνές επίπεδο.