Studentenblad van de Arteveldehogeschool Gent V.U. Michiel Martin Ganzendries 69 9000 Gent Nr. 12 – Mei 2016 ©Michael Van der Plaetsen
Tienkamper Thomas Van der Plaetsen
“IK DROOM VAN TOP 5 IN RIO!” Gent kleurt graffiti
ART IS FOR EVERYBODY Felix Van Groeningen over Belgica
“IK BEN ALTIJD AL VOOR MIJN EIGEN DING GEGAAN”
2-
Editoriaal
Editoriaal Back on track
Nu, laat ons daar niet op focussen. Wat dit verhaal zo speciaal
Hier zijn we weer. De schrijfgrage studenten die u op uw
maakt, is het vervolg. Niet alleen stond Thomas een dikke
favoriete campus aanklampen en een magazine in uw klamme
zeven maanden later opnieuw tussen de grote jongens op het
handjes duwen. Als u dit aan het lezen bent, wil ik u alvast
WK, ondertussen richtte hij in samenwerking met AZ Maria
bedanken om dit bundeltje papier niet achter de hoek te dumpen
Middelares het kankerfonds ‘Back on Track’ op. Of hoe je als
in de eerste de beste gleuf. Dat deze TANK u dus menig literaire
voorbeeldfiguur een zwarte bladzijde kan omdraaien en een
verpozing mag bieden tussen de lesuren, in een blokpauze of
fantastisch nieuw hoofdstuk kan schrijven.
tijdens u middagmaal. Meer hard labeur zal ik van u niet vragen. Het fonds wil kankerpatiënten een hart onder de riem te steken Rio 2016 komt eraan en dan konden we toch niet anders dan een
door in te zetten op bijkomende psychosociale begeleiding,
olympische sportpersoonlijkheid op onze cover te verwelkomen.
revalidatieprogramma’s en andere initiatieven met als doel
Al is tienkamper Thomas Van Der Plaetsen nog niet helemaal
de zware behandeling waar mogelijk te verlichten. Eén ding is
zeker van zijn ticket naar Brazilië, ik twijfel er persoonlijk geen
zeker: wanneer Thomas deze zomer in Rio de laatste meters
moment aan dat hij binnen drie maand het vliegtuig opstapt. Na
van zijn tienkamp afzwoegt, zal het een verlichting zijn voor al
wat er allemaal gebeurd is, gunt iedereen hem dat van harte.
wie diezelfde verschrikkelijke strijd aan het voeren is. Alleen al daarom zal ik net iets harder aan het roepen zijn.
Voor wie het verhaal niet kent: toen eind 2014 het zwangerschapshormoon hCG in de urine van Thomas werd
Laat het dus een fijne kennismaking zijn met deze sympathieke
teruggevonden, staken de dopinggeruchten meteen de kop op. De
atleet, net zoals alle andere personen die in deze TANK aan
media sprongen als aasgieren op de ontmaskerde bandiet, maar
bod komen. En laat het ook een fijne kennismaking zijn met de
het bleek om iets helemaal anders te gaan. Teelbalkanker was het
schrijfkunsten van mijn redactieleden, die met veel passie en
verdict, een operatie en chemotherapie de nare gevolgen ervan.
inzet aan de weg naar boven timmeren. Dan rest het mij alleen nog om de dienst STUVO heel hartelijk te bedanken. Zonder hun financiële steun zouden ons magazine en onze online blog – zeker een kijkje nemen trouwens – niet mogelijk zijn. Met de voltallige redactie hopen dan ook dat we hun vertrouwen niet beschamen en een knoert van een magazine hebben voortgebracht. Geniet ervan!
Michiel Martin
Inhoud
- 3
Inhoud THOMAS VAN DER PLAETSEN “Top acht in Rio lijkt me een realistische ambitie”
PG 4
LECTOR ONDER DE LOEP In de fotoarchieven van Steven Meert en An Adriaens
PG 8
COLUMN Vleeskeuring-op-je-gsm
PG 10
FELIX VAN GROENINGEN “Eens het beest los is, dan is het moeilijk nog te temmen“
PG 11
TANK TEST Koffie rehab
PG 15
GRAFFITI IN GENT Eerst vandalisme, nu een stadstroef
PG 17
STRAFFE GENTENAAR Stijn Brouns over de illusie van het theater
PG 20
KORTVERHAAL Madame Zazou zoekt pianist
PG 22
Hoofdredactie:
Meer lezen?
Michiel Martin
Neem een kijkje op onze blog!
Eindredactie:
www.tankschrijft.be
Vormgeving:
Redactie: Sam Blommaert, Celine Camu, Heleen Claeys, Robbe Haegeman, Anthony Van Caeneghem , Glen Schaillie, Quinten Van Hoecke,
Nele Van Den Eeckhaut
Marchaud Wittouck, Maxime De Ruyck
Celine Camu & Michiel Martin
4-
Thomas Van der Plaetsen
Tienkamper Thomas Van der Plaetsen
Op zoek naar Rio
Met slechts 25 jaar op de teller, heeft tienkamper
nog over de valse dopinggeruchten die het nieuws
Thomas Van der Plaetsen al een levensverhaal
voorafgingen. Je wenst het je ergste vijand niet toe.
om u tegen te zeggen. Topsport glansrijk
Thomas vocht terug als een Vlaamse leeuw en nu
combineren met studies en als een komeet
bereidt de Deinzenaar zich voor op stage in Zuid-
omhoog schieten in de atletiekwereld, om dan
Afrika. Aan de andere kant van de wereld peigert
plots tot een halt te komen door een geweldige
hij zich af met maar ĂŠĂŠn doel voor ogen.
mokerslag. Teelbalkanker. En dan zwijgen we
Thomas Van der Plaetsen
De olympische tienkamp dus. Wie in Rio het hoogste
Alphen, Nafi Thiam en mezelf kunnen we zeker niet klagen
schavotje mag beklimmen, wordt traditioneel uitgeroepen
over de media-aandacht. Er is redelijk wat erkenning voor
tot de beste atleet op deze aardkloot. “Ik geloof daar wel
onze prestaties en dat is positief. Als je het vergelijkt met
in. Puur op atletisch vlak denk ik niet dat er in de wereld
een jaar of tien terug, dan was er in België gewoonweg geen
iemand beter is. Er zijn natuurlijk heel wat vaardigheden
sprake van tienkamp.”
die in de tienkamp niet op de proef worden gesteld. Balgevoel bijvoorbeeld”, lacht Thomas.
Iedere kampioen heeft voorbeelden nodig. Naar wie keek jij op als jonge snaak?
Zelf kwam hij door een gelukkig toeval bij de discipline terecht. “Ik was namelijk begonnen als hoogspringer. Op
Thomas: “Echte idolen heb ik nooit gehad. Wel waren er
het einde van het seizoen waren er geen wedstrijden meer
atleten die mij hebben geïnspireerd toen ik zelf al intensief
en besloot ik om eens een tienkamp te proberen, puur voor
met sport bezig was. Niet omwille van hun prestaties, maar
het plezier. Omdat ik er erg goed in bleek te zijn, heb ik die
door de manier waarop ze te werk gingen. Trey Hardee
kans met beide handen gegrepen.”
bijvoorbeeld, de wereldkampioen tienkamp van 2009. Hij trainde ongelofelijk hard, maar liet het allemaal een fluitje
“De zoektocht om zo goed mogelijk te zijn in alles, is een grote motivatie om mezelf elke dag uit te dagen”
van een cent lijken. Terwijl hij bakken meer werk verzette dan elke andere tienkamper ter wereld op dat moment. Die mindset is iets waar ik naar opkeek.” De tienkamp is niet enkel de verschillende proeven, maar ook de recuperatie- en voorbereidingstijd ertussen. Hoe probeer jij die momenten ten volle te benutten? Thomas: “De overschakeling die je maakt van de ene
Een mens vraagt zich af waarom je het jezelf zou aandoen.
proef naar de andere is onlosmakelijk verbonden met
Twee dagen en tien proeven lang je lichaam uitknijpen
de tienkamp. Van hordenlopen naar discuswerpen
tot er geen greintje energie meer overschiet. “Net omdat
gaan, is bijvoorbeeld een hele moeilijke. Hordenlopen
er zoveel variatie is, vind ik de sport minder limiterend”,
is heel agressief en volledig rechtdoor, terwijl je lichaam
verklaart Thomas de aantrekkingskracht van de tienkamp.
bij discuswerpen een zee van rust moet uitstralen. Die
“De zoektocht om zo goed mogelijk te zijn in alles, spreekt
overschakeling goed verteren, is dus een essentieel deel
tot de verbeelding en is een grote motivatie om mezelf elke
van het presteren doorheen de tienkamp. Op den duur
dag uit te dagen.”
creëer je voor jezelf gewoontes om die adrenalinerush uit te lokken of net complete rust te gaan vinden. Als je dan op
Mindset
een groot kampioenschap staat en er is veel stress, helpen
Van alle disciplines spreekt de tienkamp misschien
te lichten.”
die gewoontes natuurlijk om de druk even van je schouders
wel het meeste tot de verbeelding, maar met de grootste media-aandacht gaan jullie niet lopen.
Hoe zit het met de sfeer tussen de concurrentie
Heb je soms het gevoel dat tienkamp bij het grote
tijdens zo’n afmattende tienkamp? Is iedereen
publiek minder bekend is?
gefocust op zichzelf of kan er al eens gelachen
Thomas: “Tienkamp heeft inderdaad betere tijden gekend,
worden?
toen legendes als Daley Thompson en Jürgen Hingse de
Thomas: “Meestal hebben ze in het stadion een
plak zwaaiden. Dat tijdperk is jammer genoeg voorbij,
restroom, waar bedden en eten voorzien zijn. Tussen
maar ik denk dat de tienkamp hier in België de laatste jaren
de proeven in zit iedereen daar. Als je twee dagen met
opnieuw aan bekendheid heeft gewonnen. Met Hans Van
dezelfde gasten spendeert in één ruimte, wordt er over
- 5
6-
Thomas Van der Plaetsen
TANK’S TIENKAMP
weet te verzoenen.” Had je het gevoel dat je voldoende ondersteund werd
1. Ashton Eaton, momenteel onaantastbaar in de tienkamp, of Usain Bolt? Sowieso Ashton Eaton.
door de school?
2. De Ronde van Vlaanderen of het EK voetbal? Het EK voetbal, al ben ik geen grote voetbalfan. Ik denk dat het gevoel van samenhorigheid nog iets groter en specialer is.
traditioneel wel wat topsporters in zijn rangen, maar ik had
3. Deinze of Zuid-Afrika? Toch wel Zuid-Afrika.
engagement op gang om mij zo goed mogelijk te begeleiden.
4. Slechtste gewoonte? Ik eet nogal graag zoete dingen, pannenkoeken en muffins kan ik moeilijk weerstaan. 5. Belangrijk als informaticus: Apple of Windows? Windows. 6. Favoriete overwinning? Het EK bij de junioren. Omdat het zo onverwacht was. Met die overwinning is alles voor mij begonnen. 7. Om een goede prestatie te vieren drink ik het liefst… Een goede rode wijn of een bruine Chimay. 8. Favoriete sportmoment? Tia Hellebaut, die in 2008 wereldkampioene indoor werd in de meerkamp. 9. Welke sporter bezorgt ons in Rio goud? Op Philip Milanov (discuswerpen) en Jaouad Achab (taekwondo) zou ik wel mijn geld durven zetten.
Thomas: “In het begin was het moeilijk. Elke universiteit heeft toen niet het gevoel dat zo’n statuut in België veel inhield. Pas wanneer ik doorheen de jaren directie en leerkrachten beter leerde kennen, kwam er binnen de school een zeker persoonlijk Omdat ze begrepen waarmee ik bezig was, zeker toen ik echt doorbrak als atleet. Op die manier is de combinatie de laatste jaren een stuk makkelijker geworden. Ik hoor nu wel van de volgende generatie student-atleten dat ze een heel stuk flexibeler behandeld worden dan ik in het begin, dus dat is een positieve evolutie.”
“Als ik even mag dromen, dan wil ik mijn naam graag in de top vijf zien staan in Rio” Veel topsporters blijven na hun carrière hangen in hetzelfde wereldje, als trainer of als manager bijvoorbeeld. Ben je van plan om effectief iets te doen met je diploma?
zowat alles geleuterd. Er is een hele vriendschappelijke sfeer
Thomas: “Dat kan, want ik ben er op dit moment ook al iets mee
in onze discipline, iets wat vroeger wel eens anders was.
aan het doen. Ik heb die opleiding niet zomaar gedaan om een
Persoonlijkheden spelen daar nu eenmaal een rol in. Denk maar
diploma achter de hand te hebben. Informatica is nu eenmaal
aan Daley Thompson, die tijdens het wereldkampioenschap in
één van mijn interessegebieden. Het is leuk om wat bezighouding
1984 een t-shirt aandeed met een spottende tekst over één van
te hebben naast de sport en ik probeer dan ook voortdurend op
zijn tegenstanders (‘Is the world’s 2nd greatest athlete gay?’
de hoogte te blijven van de nieuwste ontwikkelingen. Het is zeker
stond daarop te lezen). Zo’n taferelen ga je nu niet meer zien. De
een mogelijke stap om daar na mijn carrière iets mee te doen.”
dagen voor de start loert iedereen wel een beetje naar elkaar om te zien wie de grote vorm te pakken heeft. Dan merk je wel wat
Heb je ondanks het strakke sportieve kader toch een
spanning, maar tijdens de wedstrijd valt het allemaal goed mee.”
beetje kunnen proeven van het studentenleven of heb je eerder het gevoel dat je die boot helemaal gemist hebt?
Studentenleven
Thomas: “Veel studentenleven heb ik niet gehad. (lacht) Ik zat
Je hebt een bachelor Toegepaste Informatica behaald
stonden er examens of wedstrijden voor de deur. Nu, heb ik
aan de Hogeschool Gent. Was het moeilijk om die
het gevoel dat ik iets gemist heb? Dat niet. Af en toe zou het
studies te combineren met topsport?
misschien wel tof geweest zijn om met vrienden mee te gaan naar
Thomas: “Organisatie was voor mij de grootste uitdaging. De
één van hun feestjes, maar op persoonlijk vlak denk ik niet dat
agenda van de hogeschool ligt natuurlijk niet in lijn met wat er
ik iets gemankeerd heb. Ik heb wel gemerkt dat het hele sociale
op het sportieve vlak gepland staat. Voor stages en wedstrijden
gebeuren op school, nieuwe vrienden maken bijvoorbeeld, voor
zit ik nu eenmaal vaak in het buitenland. De opleiding met het
mij een stuk minder was. Aan de andere kant heb ik op die
sportieve combineren is zeker doenbaar, zolang je beide agenda’s
manier over heel de wereld mensen leren kennen die ook met
bijna altijd in het buitenland en als ik al eens in België was,
Thomas Van der Plaetsen
sport bezig zijn, dus dat compenseert wel.
je er dan zo dicht bij bent, voelt het heel zuur aan.”
Olympische limiet
De volgende tienkamp waaraan je deelneemt is pas deze
Na je kankerbehandeling moest je opnieuw van nul
het dan gaan gebeuren. Heb je er vertrouwen in dat de
beginnen, maar dat deed je met verve. Op je eerste
olympische limiet zal sneuvelen?
wedstrijd, de universiade van Gwangju in Zuid Korea
Thomas: “Het duurt iets langer dan ik gehoopt had om weer de
vorige juli, behaalde je meteen de gouden medaille met
volle honderd procent te zijn, van mijn oude niveau ben ik toch
een score van net geen 8.000 punten. Die magische
nog een stapje verwijderd hoor. Maar ik heb er vertrouwen in.
grens is wel zo’n beetje de maatstaf om terug bij de
Ik voel me nu al sterker dan vorig jaar. Ik wacht iets langer om
abolute top te horen. Overheerst op zo’n moment de
opnieuw een tienkamp af te haspelen, zodat ik me in de beste
opluchting of is het competitiebeest in jou dan toch
omstandigheden kan voorbereiden op deze zomer. Want daar
ontgoocheld?
moet het dan inderdaad gaan gebeuren.”
zomer, vlak voor de Olympische Spelen. Daar moet
Thomas: “Het was een beetje dubbel. Ik was naar daar gegaan om goud te winnen en dat is me ook gelukt, een fantastisch
Laat ons er even vanuit gaan dat je de trip naar Rio mag
gevoel na zo’n moeilijk jaar. Anderzijds ben ik altijd iemand
maken. Welke ambities leg je jezelf dan op?
geweest die meer waarde hecht aan de prestatie dan aan de kleur
Thomas: “De top acht lijkt me een realistisch doel om mee te
van de medaille. Dat ik niet op het niveau was om die 8.000
beginnen, wat een finaleplaats zou betekenen. Verder is het
punten te overstijgen, was dus toch wel een teleurstelling. Nu, ik
moeilijk om op dit moment in te schatten of ik met de echte
heb ondertussen geleerd dat ik over zulke kleine dingen niet mag
toppers zal kunnen wedijveren. Hoever ik mijn lichaam kan
klagen. Dat ik er opnieuw stond na zo’n korte herstelperiode,
pushen en hoe ik de vele inspanningen verdraag in vergelijking
daar moet ik gewoon blij om zijn.”
met vroeger, dat zijn allemaal ongekende factoren. Maar als ik even mag dromen, dan wil ik mijn naam graag in de top vijf zien
Een kleine maand later was er al het WK in Peking.
staan in Rio.”
Daar behaalde je wél meer dan 8.000 punten, maar schoot je net tekort om een ticket voor de Olympische
Wij duimen alvast!
Spelen te verzekeren. Thomas: “8.100 punten en op die manier beter doen dan de olympische limiet was natuurlijk mijn grote doel, maar dat zat
Tekst: Marchaud Wittouck / Foto’s: Michael Van der Plaetsen
er toen net niet in. Het was misschien een absurd doel, om zeven maanden na chemotherapie al zo hoog te willen scoren. Maar als
“De overschakeling van adrenalinerushes naar complete rust goed verteren, is een essentieel onderdeel van de tienkamp.”
- 7
8-
Lector onder de loep
Lector onder de loep
-- 99
Tekst: Sam Blommaert / Lay-out: Michiel Martin
10 -
Column
Tindertaferelen Ja. Ik, Glen Schaillie, zit op Tinder. De hyperpopulaire
haar swipekunsten tentoon spreidde, gaf de gemiddelde stakker
vleeskeuring-op-je-gsm heeft ook mij in zijn klauwen gekregen.
ongeveer een halve seconde om een goede indruk te maken.
Misschien ben je mij al tegengekomen, een sukkeltje dat vooral
Linkslinkslinksrechtslinkslinksrechtslinkslinkslinkslinks. Niet
vakantiefoto’s en feestfoto’s heeft waarop hij er nog niet erg
eens overdreven. Aan het sneltempo waaraan zij oordelen velt,
dronken uitziet. Tja. Ik ben nu eenmaal geen gespierde ijdeltuit
heb je haar hele familie al ontmoet voor de tweede date. Mogelijk
met een fitnessverslaving en een lading foto’s van zichzelf. Al
zelfs al een trouwdatum vastgelegd.
zeker niet in bloot bovenlijf. Probeer het maar eens, vijf foto’s van jezelf vinden die schreeuwen: “Ik ben sportief, populair en vooral heel erg knap!” Een beschrijving, die krijg je ook. 300 tekens. Al worden die nog
Romantiek in de 21ste eeuw, wat is het toch idyllisch
het vaakst gebruikt om Instagram- of Snapchatnamen mee te delen. En er dan fijntjes aan toe te voegen: “Praat maar ;)”. Wel,
En eerlijk, mannen zijn geen haar beter. Elk stuk vlees vliegt
hartelijk bedankt om zo veel gespreksonderwerpen aan te reiken.
haast automatisch naar rechts. Als er een match is, dan kijken
Door jouw snapchatnaam en vijf foto’s met een fucking paard
we misschien wel eens naar het profiel. Of we proberen gewoon
weet ik al meteen drie originele én persoonlijke openingszinnen.
meteen onze standaard openingszin. En daarna wordt het er niet per se beter op. Een vriendin vertelde me onlangs dat een
Ach, ook al ben je niet sportief, populair en knap, doe toch maar
man haar spontaan een facial had voorgesteld. Niet het soort
alsof. Want wie gezegend is met een Y-chromosoom, verdwijnt
facial met komkommerschijfjes over je ogen, waarvoor je veel
enorm snel naar links. Die ene bevallige deerne die in de aula
geld betaalt in een wellnesscenter. Neen, die andere soort, die je vooral niet moet googelen op je werk of op school. Romantiek in de 21ste eeuw, wat is het toch idyllisch. Fuckbuddies, friends with benefits,… Zolang de lichamelijke liefde maar bedreven kan worden. Niet dat ik een zondagspreek wil afsteken, uw vingers swipen nu eenmaal naar eigen believen. Toch is het spijtig dat het tijdperk van rode rozen en serenades aan het balkon definitief voorbij is. Logisch wel, wanneer er op elk moment een glurende smartphone in de buurt is. Je moest maar eens afgewezen worden! Vijftig zelfgekozen rode rozen die als een boemerang terug in je gezicht vliegen en je versierpoging die op een sisser uitdraait? Wees maar zeker dat een of andere schobbejak beelden ervan op internet gooit. Dat je voor al je tindermatches exact dezelfde, voorgekauwde openingszin gebruikt, zal daarentegen nooit uitkomen. Tenminste, als je al zo ver geraakt. Je moet tenslotte eerst en vooral een vijftal foto’s kunnen selecteren van jezelf die schreeuwen: “Ik ben sportief, populair en vooral heel erg knap!”
Tekst: Glen Schaillie / Foto: Stef Leunis
Felix Van Groeningen
- 11
FELIX VAN GROENINGEN OVER BELGICA
“Pas door risico’s te nemen, maak je een film waar je fier op bent” Wie film en Gent in één zin gebruikt, komt
in het begin van mij was en plots het hipste oord van de stad
onvermijdelijk uit bij Felix Van Groeningen (38). De
werd. Al mijn vrienden begonnen er plots uit te gaan. Dat hele
geboren stroppendrager heeft nu ook eindelijk een film
gevoel van ‘groter en meer’ was enorm spannend, net zoals de
gemaakt over dé hotspot van het Gentse nachtleven,
daaropvolgende evolutie naar een dancing met drugs, portiers en
de Charlatan. Met Belgica steekt hij nog een laatste
andere muziek. Als ik daar nu op terugkijk, denk ik vaak: was dat
keer een dikke middenvinger uit naar het Vlaamse
wel zo tof?”
filmpubliek, voor hij op Amerikaans avontuur vertrekt. “Gaandeweg heb ik mij gerealiseerd dat deze film
Het zaadje van Belgica zat al een tijd in zijn hoofd geplant. “Het
misschien niet voor iedereen zal zijn.”
idee was al zeker vijf of zes jaar aanwezig, alleen wist ik nooit hoe of wat ... Het was een interessante, maar veel te chaotische
Het is een miezerige avond in Brussel, wanneer ik half verkleumd
periode. Pas toen ik met de broertjes Claes aan de praat raakte,
Hotel Le Berger binnenstrompel. Een kleine week voor de
die de Charlatan in 2000 overnamen, dacht ik: als ik hun verhaal
Vlaamse première van Belgica heb ik een half uurtje kunnen
kan combineren met hoe ik het zelf ervaren heb, dan zit er
versieren met regisseur Felix Van Groeningen op een volgepropte
misschien wel een film in.” Een soort mozaïek dus, die door de
persdag. Van ‘s ochtends vroeg zit hij er al en ik ben als
verschillende origine van de tegels niet in een specifiek tijdperk
allerlaatste aan de beurt. De vermoeide blik in Felix’ ogen doet
kan gekaderd worden. “Dat het over vroeger gaat, is duidelijk.
me het slechtste verhopen, maar niets is minder waar. “Belgica was een vree stevige shoot, ik ben nog nooit zo kapot geweest. Een lange persdag kan ik dus wel aan”, zegt hij met een sappig Gents accent.
Mozaïek Dat Van Groeningen een film heeft gemaakt over de woelige beginjaren van de Charlatan, is geen toeval. In 1989 nam zijn vader Jo een ouwepetencafé over aan Sint-Jacobs en gaf het zijn ondertussen legendarisch geworden naam mee. De puberende Felix spendeerde er vele uren, zowel werkend achter de toog als zwetend op de dansvloer. “Het was de plek die
12 -
Felix Van Groeningen
Er zijn geen gsm’s, er wordt gerookt op café, enzovoort. Maar we
kruipt langzaam maar zeker onder je huid. De knalprestatie van
wilden inderdaad niet specifiëren. Qua gevoel kan de film een
Tom Vermeir, die samen met Stef Aerts het broederlijke paar
tijdspanne van 10 jaar bestrijken, terwijl dat in het verhaal niet
mag incarneren, is daar niet vreemd aan. Als crazy fucker van
meteen naar voor komt. Dat zou te ingewikkeld geweest zijn”
de twee, ontbindt hij helemaal zijn innerlijke duivels. “Tom is veel beter thuis in het Gentse uitgaansleven dan mij en kent
Wit konijn
de Charlatan door en door. Met hem erbij had ik echt een
Van de regisseur tot de setting tot de soundtrack van Soulwax
Tom heeft het rock-’n-rollgehalte van de film heel veel deugd
... Belgica ademt Gent. Het tragische verhaal van de twee broers
gedaan.”
die hun succesverhaal als sneeuw voor de zon zien verdwijnen,
Nochtans was de rol eerst voor Matthias Schoenaerts weggelegd,
companion naast me, iemand die me de richting heeft bepaald.
maar zijn drukke Hollywoodagenda besliste daar anders over. Met Tom Vermeir, voor het grote publiek vooral bekend als frontman van rockgroep A Brand, toverde Van Groeningen een wit konijn uit zijn hoed. “Tom is een gevestigde waarde in de theaterwereld en ik wist meteen dat ik voor hem zou gaan. Als iemand mij op de planken weet te raken, is filmervaring totaal geen vereiste. Omdat je het samen wel uitzoekt. Regisseren is oplossingen vinden, of je nu met een kind werkt of met een ervaren filmrot.”
“Mensen tegenkomen en hen toelaten om je project naar een hoger niveau te tillen, daar moet je constant voor openstaan” De switch van acteurs heeft de fundamenten van de film grondig door elkaar geschud. “Ik was onlangs nog eens naar de muziek van The Broken Circle Breakdown aan het luisteren. Die is geschreven door Bjorn Eriksson, maar dat was ook niet het oorspronkelijke plan. Toen hij erbij kwam, heb ik gezien hoe hij leefde, hoe hij dat bluegrass-gevoel perfect belichaamde, zonder dat het ridicuul werd. Dat heeft de film echt een push gegeven. Mensen tegenkomen en hen toelaten om je project naar een hoger niveau te tillen, daar moet je constant voor openstaan. En met Tom is dat ook zo gebeurd.”
Broers Een film over broedertwisten en toevallig staat Felix’ broer Seppe voor het eerst sinds debuutfilm Steve + Sky als geluidsman op de set. Dat er iets van hun relatie in de film geslopen is, wil hij niet gezegd hebben. Al lieten die andere broertjes, Stephen en David Dewaele van Soulwax, het in De Morgen toch anders uitschijnen. “Tja, Steph en Dave ... Hoe zij samenwerken, vind ik echt ongelofelijk. Natuurlijk is het al eens ontploft tussen mij en mijn broer, maar niet zoals in de film. Of dat was toch niet het
Felix Van Groeningen
“Tom Vermeir heeft het rock’n-rollgehalte van de film heel veel deugd gedaan.”
uitgangspunt daarvoor. Die afstand met het verhaal vind ik net
einde bij betrokken ben geweest.”
heel fijn. Het draait rond andere personages, maar ik kan er iets persoonlijks aan toevoegen.”
En gelijk kreeg hij. Op Sundance, het grootste Amerikaans festival van de onafhankelijke film, won Van Groeningen de prijs
Op set ontplofte het regelmatig, maar dan in positieve zin.
voor beste regie. “Als we in Gent hadden geopend, was dat niet
Een feestroes die misschien wel noodzakelijk was om het
mogelijk geweest. Dat kan je een gelukkig toeval noemen, maar
authentieke gevoel van een zinderende dansvloer te creëren. “Het
geluk dwing je soms af. Het is pas door risico’s te nemen, dat je
was niet per se ‘nodig’, dat gebeurde gewoon. Het allereerste
een film maakt waar je fier op bent. Diezelfde mentaliteit voel ik
feestje, normaal gewoon een drink om elkaar te leren kennen,
ook bij de mensen waarmee ik samenwerk, dat we niet ‘gewoon’
is helemaal ontaard. Ik weet niet meer hoe ik thuisgeraakt
een film maken. Dat soort tweerichtingsverkeer vind ik heel
ben ...” Nostalgie naar een zwart gat bij de ene, een vlaag van
belangrijk.”
studentikoze herkenbaarheid bij de andere: twee schaterlachen golven door de salon van het hotel. Hij probeert zich nog enigszins te herpakken. “Ik bleef natuurlijk altijd gefocust op
Gulzigheid
de film. Er waren gewoon een heleboel mensen op de set die er
Belgica is ondertussen al Van Groeningens vijfde film. Met een
ongelofelijk veel zin in hadden en dan is het snel gezellig. Het is
beetje verbeelding zie je dezelfde dunne lijntjes in zijn projecten
iets geks dat zich daar ontketent heeft. En eens het beest los is,
terugkeren. Persoonlijke verhalen in een microkosmos, waar
dan is het moeilijk nog te temmen. Als de film daarover gaat, dan
mensen enerzijds met gulzigheid het leven tot zich nemen en
moet dat maar zeker?”
anderzijds aangezogen worden tot een poel van miserie. “Ik ben daar eigenlijk niet zo bewust mee bezig, maar ik zie ook
Sundance
wel gelijkenissen tussen mijn films. In de The Broken Circle
Niet alleen de opnameperiode was stevig, ook het montageproces
kapotgaat door de dood van hun kindje en hun relatie die
was tijdrovend. De geplande release in het najaar van 2015 en zo
uiteenvalt. In Belgica zie je ook de neergang van de utopie die de
met een derde film op rij het Film Fest Gent openen, bleek niet
broers zelf uitgeroepen hebben. Dat menselijke, bijna herkenbare
haalbaar. “Mensen waren dat ergens al aan het verwachten, dat
element vind ik heel schoon.”
Breakdown heb je de utopie van Elise en Didier die volledig
leidde op den duur zijn eigen leven. Uiteindelijk hebben we in mei beslist dat de film gewoon meer tijd nodig had. Hoe moesten we bijvoorbeeld promomateriaal beginnen maken? We wisten helemaal nog niet wat de film precies was. Het is ook gewoon fijn om voor alles je tijd te kunnen nemen: een mooie poster, een goeie trailer, ... Dat hoort allemaal bij de film en ook al is dat niet een taak van elke regisseur, ik ben fier dat ik er van begin tot
“Ik ben al altijd voor mijn eigen ding gegaan, nu zelfs nog meer dan vroeger”
14 -
Felix Van Groeningen
Zoekend naar de juiste woorden, straalt Van Groeningen vaak
toegevingen schering en inslag. “Ik heb het gevoel dat ik daar
dezelfde gulzigheid uit die de personages in Belgica zo typeert.
echt hele toffe mensen heb leren kennen. Natuurlijk speelt de
Alsof dit de film was die absoluut niet mocht mislopen. “Ik denk
druk van de studio mee, maar de relatie tussen de producent en
dat je geen enkele film wil laten mislopen”, lacht hij. “Neen, ik
mij daarover is vrij zuiver. Het is ook iemand die gaat voor de
denk eigenlijk dat er ten tijde van De helaasheid der dingen meer
beste film. En dat zal meestal ook de meest commerciële blijken
op het spel stond. Toen voelde het echt levensbelangrijk aan,
in het soort film dat we willen maken met Beautiful Boy. Bij
terwijl ik nu misschien meer vertrouwen heb. Gaandeweg heb
romantische komedies of superheldenfilms gelden er andere
ik mij gerealiseerd dat deze film misschien niet voor iedereen
regels. Alhoewel, door net buiten de lijntjes te kleuren, kan ook
zal zijn. Maar hij gaat niet beter worden door er commerciële
zo’n film net een megasucces worden.”
toegevingen aan te doen en hem te polijsten. Ik ben al altijd voor mijn eigen ding gegaan, nu zelfs nog meer dan vroeger. Dat is wat
De grote oversteek wil niet meteen zeggen dat Van Groeningen
film hoort te zijn.”
op een blockbuster zit te wachten. “Totaal niet eigenlijk. Alleen als ze me voor een James Bond zouden vragen, zou ik misschien
Blockbusters
een uitzondering maken.” En wie zijn 007 dan zou mogen zijn?
“Misschien ben ik ook meer op mijn gemak doordat het volgende
Matthias natuurlijk ook”, zegt hij met een vette knipoog. Bond
project al klaarligt. Zo’n beetje het gevoel van: dit gaat in elk
goes Belgium, dat zou nog eens wat zijn.
“Tom Hardy noemen ze nu zeker? Ja die zou dat wel kunnen. En
geval niet mijn laatste film zijn”, grijnst hij. En voor dat volgende project, Beautiful Boy, steekt hij de oceaan over. Richting Amerika, waar de lijntjes net iets strakker zijn en de commerciële
(Bijna) uw favoriete oord van verderf Wanneer Van Groeningen zegt dat Belgica misschien niet voor iedereen is weggelegd, heeft hij gelijk. Daarvoor toont de film net iets te vergevingsgezind het coke-snuivende, scheefpoepende zootje ongeregeld dat vele mensen de ogen uitsteekt. Wie daar voorbij durft te kijken, komt echter terecht in een heel herkenbaar verhaal over hoogmoed en de diepe valkuil die reikhalzend ligt te wachten. Belgica heeft een half uurtje de tijd nodig om u ziel te beroeren, maar eens het claustrofobische, pompende gevoel van de dansvloer je besluipt, is er geen ontkomen meer aan. De glansrollen zijn weggelegd voor Tom Vermeir en Stef Aerts, die met Koksijdse tongval de twee twistende broeders incarneren. En de soundtrack van Soulwax? Helaas bestaat er geen adjectief dat gevarieerd, meeslepend, obscuur en ronduit geweldig kan samenvatten. De broertjes Dewaele weten als geen ander een authentieke feestroes te crëeren, die wekenlang in de kleren kruipt. Jammer dus van die paar kleine minpuntjes. Charlotte Vandermeersch valt een beetje uit de toon naast de duivelse prestatie van Vermeir en het einde had een diepere indruk kunnen nalaten. “Welkom in uw favoriete oord van verderf”, schalt het in de film meermaals doorheen café Belgica. Aan die slagzin kan de film net niet tippen.
Tekst en foto’s: Michiel Martin
TANK TEST
- 15
TANK TEST
Koffiebeest leeft twee weken zonder cafeïne Koffie, dat is vloeibaar optimisme. Mijn ziel is
‘Mensen die ik allesbehalve tolereer’-lijst. “Menslief, ik hou van
koffiezwart en mijn taalgebruik is van nature doorspekt
je”, zei Phil Bosmans. Me dunkt dat Phil zijn levenswijsheden-
met een cynisme zo bitter als een doppio espresso.
uit-de-sjiekenbak verzon aan de keukentafel van zijn mamaatje
De enige reden dat ik nog niet te zien ben geweest
en nooit menselijk contact heeft gehad.
in een breaking news uitzending, is dankzij de kop koffie die aan mijn handen lijkt vastgelijmd. Koffie maakt een beter mens van mij. Of ik voor TANK dan
Sorry, proletariaat
eens twee weken het vloeibaar geluk wou afzweren?
Op dinsdagnamiddagen verslijt ik mijn jeugd in een niet nader
Enkel en alleen op voorwaarde dat de redactie mijn
genoemde supermarkt, waar ik uren aan een stuk “Kaartjes,
gerechtskosten betaalt.
bonnetjes of een genadeschot?” declameer. Voor ik aan mijn shift begin, drink ik altijd nog snel een kop koffie om toch een
Ik spreek met een vriendin af om na de les iets te gaan drinken.
halfuur lang de illusie te creëren dat ik het allemaal wel zal
Ik bestel thee. Mijn vriendin kijkt me bezorgd aan en legt haar
aankunnen. Nu drink ik sip een flesje water leeg voor ik mijn
hand op mijn voorhoofd. “Gaat het wel met jou?” Triest schud ik
meest gedienstige glimlach opzet.
mijn hoofd. “Ik mag twee weken geen koffie drinken.” Ze kijkt me even verbouwereerd aan, maar dan barst het schaap uit in een
Toen Karl Marx zijn Communistisch Manifest schreef, moet hij er
hysterische lachbui. “Dat hou jij nooit vol!” kraait ze. De mensen
gemakshalve vanuit gegaan zijn dat het proletariaat te allen tijde
in het café draaien zich nieuwsgierig om, op zoek naar de bron
toegang zou hebben tot koffie. Ik vind amper nog energie om een
van al dat oorverdovend plezier.
pakje havermout op te tillen, laat staan dat ik in staat ben om het door kapitalisme verrotte hart van mijn baas uit zijn borstkas te
Bij deze wil ik me graag excuseren dan ook graag excuseren aan alle onderdrukten die hoopten dat aan alle onderdrukten die hoopten ik hen zou bevrijden van het bourgeoisie-juk. dat ik hen zou bevrijden van het Die Zauberflöte bourgeoisie-juk Ik verschijn ‘s ochtends op school met een humeur om op te
snijden en zo de revolutie tot stand te brengen. Bij deze wil ik me
schieten en wallen tot aan mijn kuiten. In het aanpalende huis heeft iemand een wild feestje gehouden, waar ik dankzij de Ze zien een meisje slap onderuitgezakt in haar stoel, de ene
bordkartonnen muren ten volle kon van genieten alsof ik er
lachsalvo na de andere afvurend. En dan zien ze mij, over een
zelf bij was. De afterparty, waarbij onder ritmisch gepiep van
stuk papier gebogen terwijl de stoom uit mijn neusgaten komt.
matrasveren het beest met de twee ruggen werd opgeroepen,
Zoals sommige mensen zichzelf identificeren als honden- of
gaf de finale doodssteek aan mijn laatste restje voornemen
kattenmens, sta ik niet bekend als mensenmens. Daarom werk
om wat vriendelijker te zijn tegen de buren. De volgende keer
ik sinds jaar en dag met twee lijstjes. Het wordt tijd dat ik
dat de beddendans wordt uitgevoerd, zet ik mijn plaat van Die
haar naam overbreng van ‘Mensen die ik tolereer’-lijst naar de
Zauberflöte op en draai de volumeknop helemaal open. Zonder
16 -
TANK TEST
koffie kan ik nogal moeilijk overweg met andermans hormonale
Ik zit in mijn hoekje
uitspattingen. Ik moet mezelf elke ochtend streng toespreken om toch maar Sloffend doorheen de kantine, negeer ik die prachtig blinkende
uit bed te rollen. Ik heb niets om naar uit te kijken aan de
koffieautomaat. In gelukkiger tijden stond ik daar elke pauze en
ontbijttafel. Een fletse groene thee is niet meteen het vooruitzicht
gaf zonder veel moeite al mijn geld uit aan een beker dampend,
waarmee ik mijn dag wil beginnen. Als maandag de prelude
vloeibaar optimisme. Deze barre beproeving zou misschien een
was van de week, ik kwam mijn bed niet meer uit. Ik fluit mee
adempauze kunnen betekenen voor mijn financiën, maar dat
met Just Another Manic Monday van The Bangles. Om het toch
is dan buiten de koffiekoeken gerekend. Mijn opgespaard geld
een beetje leefbaar te houden, beeld ik me in dat het theezakje
geef ik nu vastbesloten uit aan suikerrijk voedsel. Ik heb mijn
één van de inmiddels talrijke namen is op het “Allesbehalve
endorfine nodig.
getolereerd”-lijstje. Met een duivelse schittering in mijn ogen, duw ik met een lepel het theezakje naar de bodem.
Passionele moord
Dat doet me er aan denken dat ik dringend nog eens een afspraak
Zaterdagochtend zit ik met kleine oogjes aan de ontbijttafel in het
moet maken met mijn therapeut. Want zijn mantra “Ik ben
ouderlijke huis. Mijn mama schenkt zichzelf een kop godendrank
braafjes en ik ben stilletjes. Ik zit in mijn hoekje en slik mijn
in en vraagt of ik wat wil. Ik kijk haar aan met een blik vol lijden
pilletjes” lijkt uitgewerkt.
waar Jezus hangend aan het kruis zelfs niet aan kon tippen. “Dat is waar ook, jij mag geen koffie meer drinken”, grijnst ze en slaat
Na 336 uren zonder cafeïne, sta ik trappelend van ongeduld aan
de hele tas in één slok achterover. “Ah, dat smaakt.”
de koffiezet. Mijn huisgenoten weten dat ze mij nu vooral met rust moeten laten. Dit wordt een ontroerende hereniging met
Een klein wist-je-datje: volgens de statistieken worden de meeste
aanzwellende violen op de achtergrond, Hollywood waardig. Bij
moorden in gezinsverband gepleegd en gaat het vaak om een
de eerste slok hoor ik Ode an die Freude. Alle Menschen wirden
passionele moord. Mijn moeder staat op het punt opgenomen te
Brüder! Met koffie kan ik vreedzaam samenleven.
worden in de statistieken, want ik ben één brok passie wanneer het om koffie gaat.
Tekst: Maxime De Ruyck / Foto: Michiel Martin
Maxime is één brok passie wanneer het om koffie gaat.
- 17
Gent kleurt graffiti Door de jaren heen is de graffitiwereld sterk veranderd.
hebben hem uitgenodigd om te praten over de geschiedenis van
Eenvoudige tags en handtekeningen evolueerden tot
graffiti, de laatste jaren een echte troef in het Gentse straatbeeld.
magnifieke kunstwerken. Denk maar aan de Britse
“We zullen beginnen bij het begin”, glimlacht hij.
graffitiartiest Banksy. Zijn kunstwerken zijn zoveel waard dat ze op straat achter glas worden vergrendeld. “Dat is eigenlijk nooit zijn bedoeling geweest”, zegt de Gentse graphic designer Bas Moortgat, die onlangs een boek publiceerde over de graffiti scene in zijn thuisstad.
“We zochten letterlijk in oude schoendozen naar graffiti”
“Graffiti hoort er voor iedereen te zijn.” “Graffiti is eind jaren ’70 ontstaan in bepaalde wijken rond We hebben net ons drankje besteld als er plots een man om het
Brooklyn. Jongeren zetten er hun handtekening of naam op
hoekje komt piepen. “TANK Magazine?” “Ja!”, antwoorden we
muren. Graffiti was voor hen een uitlaatklep. Het had meteen
in koor. De blonde man begroet ons meteen met een zoen op
een enorme impact, want twee à drie jaar later stond New York
de wang. We schatten hem rond de dertig, maar Bas Moortgat
al vol geschilderd”, vertelt Bas. Toen de muren vol geschreven
vertelt ons dat hij er al 36 jaar heeft opzitten. Bas - AKA Mister
stonden, waren de treinen aan de beurt. “Treinen zijn eigenlijk
Fiksit - noemt zichzelf geen graffitiartiest, maar hij heeft wel
een interessanter medium. Ze rijden door verschillende steden
ervaring en vooral een enorme voorliefde voor de branche. Die
waardoor je een groter publiek bereikt.”
begon op vijftienjarige leeftijd toen tags en gekleurde muren nog in de illegale sfeer vertoefden. “Graffiti voelde toen een beetje als
Daarna is het concept van graffiti overgewaaid naar Europa.
oorlog: op je buik liggen en wachten op het juiste ogenblik!” We
“Midden jaren ’80 zagen enkele New Yorkse galerijhouders het
18 18 -
Graffiti in Gent
potentieel in van street art. Ze stuurden graffitispuiters
zijn persoonlijke eigendom. Maar je hebt nog steeds een
naar grote steden in Europa waar hen een blank canvas te
kleine groep mensen die zich bezighoudt met de essentie
wachten stond”, verklaart hij. Ook de stijl evolueerde naar
van wat graffiti ooit geweest is: tags plaatsen waar ze dat
een ruimtelijker concept: blokletters, krulletjes, 3D-design,
zelf willen.”
enzovoort. Vanaf 2002 beseften bepaalde artiesten binnen het graffitimilieu, zoals OBEY, dat eenzelfde beeld op
Gentse graffitispuiters hebben alvast enkele mooie plekjes
verschillende plaatsen nog meer de aandacht trekt. Zo is
waar ze ongestoord hun ding kunnen doen. Het bekendste
graffiti een breder publiek beginnen aanspreken.”
is wellicht het Werregarenstraatje, beter bekend als het
Tijden veranderen
Graffitistraatje. “Graffitispuiters hebben de handtekeningen van de eigenaars van die muurtjes verzameld en zo de toestemming gekregen om daar hun ding te doen. Daarna
Graffiti werd vroeger vooral als vandalisme gezien. Het was
zijn ook een deel van de Keizersbrug, een paar muren aan
hinderlijk en creëerde een onveiligheidsgevoel. Die tijden
de Dampoort en de overige industriegebouwen op Dok
zijn voorgoed veranderd , er worden nu zelfs workshops
Noord legaal gemaakt.”
georganiseerd. “Mijn mening over graffiti is nooit gewijzigd, maar de publieke opinie wel. Ik krijg zelden nog een negatieve reactie als ik vertel dat ik met graffiti werk. Toen
Shoebox Memories Part II
ik begon, midden jaren ’90, was dat wel eens anders”, zegt
Bas Moortgat speelde al tien jaar met het idee om een boek
Bas. “Graffiti wordt niet meer geassocieerd met tags, maar
te maken over oude graffiti in Gent. In 2013 ging de bal
eerder met kleurrijke tekeningen. Er worden nu ook meer
eindelijk aan het rollen toen Bas naar een boekvoorstelling
figuren gespoten die het publiek aantrekken, zoals dieren.”
ging van ‘Shoebox Memories’, een werk dat Topo Copy samen met Brecht Van Dingenen uitbracht over de Gentse
“Achter elke tekening schuilt een eigen geschiedenis”
skatescene in de jaren ’90. “Op dat event was er echt een fantastische sfeer. Het publiek werd steeds enthousiaster bij het zien van al die nostalgische herinneringen. En toen viel mijn frank!”, lacht Bas. “Een tweede Shoebox Memories over oude graffiti zou een mooi vervolg zijn.
Het is duidelijk dat er doorheen de jaren twee soorten
Bovendien lopen die werelden in elkaar: een skater durft al
graffitispuiters zijn ontstaan. “De meesten maken gebruik
eens een graffititag zetten en omgekeerd.”
van het feit dat je nu graffiti kunt spuiten op legale plaatsen. Je hoeft geen risico’s te nemen en je beschadigt niemand
Bas stelde zijn idee voor aan Topo Copy en de dag nadien kreeg hij al een telefoontje. Het boek ‘Verfgoed’ was geboren. Samen met Brecht Van Dingenen voerde Bas heel wat research uit. In twee à drie jaar tijd gingen ze bij een dertigtal mensen langs om foto’s te scannen. “We zochten letterlijk in oude schoendozen naar graffiti!” Het boek wil de nostalgische straatkunst uit de periode ’84-’95 publiek maken, want graffiti is een zeer vergankelijk medium. Na tien jaar is zo’n werk verdwenen. Opvallend is dat ‘Verfgoed’ enkel datum en locatie vernoemt bij de foto’s. “Na lang piekeren heb ik bewust die keuze gemaakt. Achter elke tekening schuilt een eigen geschiedenis, maar dat is soms een hele uitleg. Bovendien heb je altijd de verschillende kanten van een verhaal. Als drie mensen
- 19 - 19
bijvoorbeeld samen een werk zetten, hebben ze alle drie
schoendoos. De meeste zijn ondertussen uit de Gentse
een eigen versie van dezelfde avond. En wie zijn geheugen
straatjes verdwenen. “Gelukkig!”, zegt Bas. “Want alles
is scherp genoeg om alles nog te weten na zoveel jaar? Ik
moet plaats ruimen voor iets nieuws. Graffiti moet
vond het eigenlijk een paar stappen te ver voor wat ik wou
vergankelijk zijn. Ik heb het bijvoorbeeld moeilijk wanneer
brengen. Mijn doel was een boek met een zeer beperkte
over bepaalde muren glas wordt gezet, want dat is nooit
duiding dat toch begrijpelijk is”, verklaart Bas. ‘Verfgoed’
het principe geweest van graffiti. Dat is een beetje absurd”,
vermeldt ook nergens namen om nog meer het principe
lacht hij. “Graffiti komt tot zijn recht in een straat. Als je
van graffiti te bewaren. Enkel in het colofon staat een
die werken in een galerij zou hangen, verliezen ze een groot
dankwoord aan alle graffitispuiters.
stuk van hun kracht.” Waar je wel nog inspiratiekronkels van Bas kan vinden is langs de autosnelweg in Oostende.
“Graffiti wordt nu eerder geassocieerd met kleurrijke tekeningen”
Tijdens het Street Art Festival ‘The Crystal Ship’ heeft hij de achterkant van een bedrijf opgefleurd met de letters “ART IS FOR EVERYBODY”. En dat is eigenlijk het belangrijkste uitgangspunt van graffiti!
Tekst: Celine Camu & Heleen Claeys / Foto’s: Quinten Van Hoecke
Ook de Gentse graffitiwerken van Bas zitten in een oude
20 -
Straffe Gentenaar
Stijn Brouns: Straffe Gentenaar met al even straffe uitspraken
“Theater is één grote illusie, net als het leven” Acht jaar geleden richtte Stijn Brouns samen met
haar naam na verloop van tijd toch zouden vergeten. Het leek
Jenny Tanghe een theaterschool op in Gent. Niet veel
haar beter om de school naar mij te vernoemen. Dat had ik beter
later overleed de actrice, maar hij bleef dag en nacht
niet gedaan. Het is altijd makkelijk en ‘plezant’ om iemand af te
vechten om de school op de rails te houden. “Na acht
schieten die je bij naam kunt noemen. ‘Theater Repelsteeltje’ was
jaar ontdek je dat het moeilijker is dan voorzien. Er zijn
misschien beter geweest… Ik bedoel maar dat alles wat verkeerd
altijd mensen die de school proberen stuk te maken.”
loopt volledig op mijn schouders terechtkomt.”
Even googelen en je vindt al heel wat over u: schrijver
‘Ik ben opgegroeid met de stank van theater: de foyer, de kleedkamers tot en met de wc’s”
van dichtbundels, voormalig manager van Jenny Tanghe en natuurlijk directeur van de ‘Theater- & Filmschool Stijn Brouns’. Hoe is het idee ontstaan om een eigen school op te starten? Stijn Brouns: “De bedoeling was om een nieuw soort Herman Teirlinck Instituut op te bouwen. Sinds Dora Van der Groen er haar ‘eigen studio’ van had gemaakt,
Sinds vorig schooljaar heeft de
was het befaamde, wereldberoemde
school een volledige metamorfose
Teirlinck weg. Het was dus onze
ondergaan. Was het tijd voor
drijfveer om een waardig alternatief aan
verandering?
te bieden. Na acht jaar ontdek je dat het
Brouns: “Vroeger had je meer vakken:
moeilijker is dan voorzien. We leven
musical, dans, comedy… We vonden dat
niet meer in de jaren vijftig en zestig.
zoiets niet meer kon. Daarom besloten
We zitten in een moeilijke, economische
we om met de school resoluut te kiezen
tijd en een afschuwelijk politiek bestaan
voor drama en film. Alle andere vakken
waarin sommigen alleen maar hun
zijn afgeschaft. Dat had ik misschien
eigen graantje willen meepikken. Op
beter onmiddellijk gedaan: een
die manier zijn er altijd mensen die de
dramaschool met enkel gediplomeerde
school proberen stuk te maken.”
docenten uit het vak. Maar goed, dat was de keuze die Jenny en ik toen
De school werd samen opgericht
hadden gemaakt.”
met de bekende actrice Jenny Tanghe, maar draagt enkel uw naam. Waarom is de school niet
Niet spelen, maar zijn
naar haar vernoemd?
Uw docenten zijn acteurs als Axel
Brouns: “Jenny zei dat de mensen
Daeseleire, Viv Van Dingenen,
Straffe Gentenaar
- 21
beleven!” Op de school gebeurt dat nog, maar in mijn functie niet meer. Daarom heb ik twee jaar geleden ‘De Orde Van Tanghe’ opgericht. Een professioneel gezelschap waardoor ik enerzijds nog bezig ben met theater en anderzijds haar naam levende kan houden.” Op 11 maart was het exact zeven jaar geleden dat ze is overleden. Het grote publiek kent Jenny Tanghe natuurlijk vooral als de moeder van DDT in ‘FC De Kampioenen’. Wat is de mooiste herinnering die u aan haar hebt overgehouden? Brouns: “Er is een verschil tussen ‘mooi’ en ‘schoon’. De ‘schoonste’ herinnering die ik aan Jenny heb overgehouden is haar geroep en getier. Als ik soms het gevoel heb om dit allemaal figuurlijk te laten ontploffen, mis ik dat wel. Voor de rest was het “Mijn docenten zijn hetzelfde op tv als in het echt. Iemand die niet puur is op de planken,
echt een ‘tang’ van een vrouw. Jenny werd een ‘gevaarlijk wijf’
kan niet acteren”
genoemd binnen de sector, al had ze een hart van goud. Ze heeft hier niet lang meer lesgegeven, maar het was op alle manieren
Annick Segal (Rosa uit ‘Thuis’), … Dat zijn bekende
met een G: gestoord, geflipt, getormenteerd…”
namen vanop televisie. Hoe vertalen ze die ervaring naar een theaterschool? Brouns: “Mijn docenten zijn hetzelfde op tv als in het echt. Dat is ook de visie van onze school: ‘niet spelen, maar zijn’. Iemand die niet puur is op de planken, kan niet acteren. Op hun eigenwijze manier geven ze hier les, binnen een kader dat ik
“Doe VTM, Studio 100 of de Capitole weg en er komt weer volk naar theater”
vooropstel. Maar zij krijgen zo goed als carte blanche.” Blijft die schoolvisie van Jenny Tanghe – ‘niet spelen, maar zijn’ - nog steeds overeind? Brouns: “Dat is moeilijk anno 2016. Theater is namelijk één
Erbarmelijke theatertoekomst
grote illusie, net zoals het leven. Er is niks zo belachelijk als jezelf
Ziet u de toekomst ondanks alle tegenkantingen nog
graag zien op een podium of verlangen dat mensen je ticketje
‘schoon’ in voor de school?
kopen. Alle studenten van mijn school, ikzelf en mijn docenten
Brouns: “Op vlak van politieke spelletjes zie ik het grauw in. De
zijn in feite ziek. De ziekte: ‘Kijk eens naar mij.’ Dat is in iedere
toekomst zou rooskleuriger zijn als ik me daarvan zou kunnen
kunstvorm zo en verschilt niet zoveel van de echte wereld. Zeker
loskoppelen, als ik de steun krijg van de gewone mensen en niet
als je naar Facebook kijkt, dat is een irreële wereld. Daar kunnen
van dubieuze zakenmannen of politici die alleen aan zichzelf
mensen hun eigen illusie creëren, hier vallen ze door de mand.
denken.”
Ze geraken soms ‘stuk’ na een les. Je moet weten dat sommige studenten hier op zoek gaan naar een oplossing voor hun
Hoe ziet u het dan voor het vak theater?
problemen. Nochtans is dit geen therapieschool.”
Brouns: “Erbarmelijk. Binnen twintig à dertig jaar bestaat het niet meer. Vraag dat maar aan elke eerlijke acteur, regisseur of
Bent u als directeur dan wel nog bezig met het vak
theatermaker. En dat is allemaal begonnen in het jaar 1989 bij
theater?
de start van VTM. Sindsdien is er een leegloop in het theater en
Brouns: “Nee en dat is één grote merde. Ik ben nochtans een
wordt er gekeken naar allerlei debiele programma’s. Al zie ik
theaterbeest. Ik ben opgegroeid met de stank van theater: de
nu wel dat er heel wat Gentse jongeren zoeken naar culturele
foyer, de kleedkamers tot en met de wc’s. Niet alleen ik, maar ook
inhoud. Niks tegen VTM, maar doe hen, Studio 100 of de
veel andere mensen waren vroeger meer bezig met theater. Er zei
Capitole weg en er komt weer volk naar theater.”
eens een bekende acteur tegen me: “We zouden met z’n allen in opstand moeten komen! Alle dramaturgen, directeurs, regisseurs buitengooien en terug doen wat men vroeger deed: de kunst echt
Tekst: Anthony Van Caeneghem
22 -
Kortverhaal
Het sollicitatiegesprek In het midden van de kamer zat een imposante man op een krakkemikkige stoel. Hij had lang haar dat in vettige slierten voor zijn ogen hing. Zijn baard was niet meer gewassen sinds mijn geboorte en tijdens de oorlog had een Joodse familie er met gemak in kunnen onderduiken. Hij droeg een bizar gewaad afgezet met vergeeld kant dat zijn harige schouders bloot liet. Toen besefte ik dat hij een ouderwetse Sissi-baljurk droeg, maar de jurk had zijn beste tijd al gehad. Het kant begon los te laten en de oorspronkelijke kleur was verschoten tot vaal roze. Goed, ik was terechtgekomen in een vierderangs bordeel waar ik zou solliciteren voor een job als pianist. Ik had een afspraak met de uitbaatster, Madame Zazou. Werkte deze beer in baljurk hier als undercover buitenwipper? Ik wilde niet weten wat voor gedrochten hier werkten als een bebaarde man in soepjurk niet opviel. Hij zat aan een tafel waar de vetvlekken haast ingebrand waren. Voor hem stond een halfvolle fles porto van een wit merk en een halfliterblik Carapils. De vloer was bezaaid met lege pizzadozen, doosjes take away Chinees en sigarenpeuken. Aan het plafond bungelde één zielig peertje dat flauwtjes flikkerde. De slonzige travestietenversie van Mata Hari was verdiept in de sportbijlage van Het Laatste Nieuws. “Excuseer, meneer. Ik heb een afspraak met Madame Zazou. Op het uitzendkantoor hebben ze me dit adres gegeven.” De man boog wat voorover en sloeg gedecideerd een vergeelde krantenpagina om. Hij zuchtte luid en antwoordde niet. Ik kwam aarzelend wat dichterbij en zag dat de krant van zeven jaar eerder dateerde. “Meneer?” zei ik wat luider. “Ik ben hier dingen aan het horen die ik niet graag hoor. En ik zou graag eens een rustige dag hebben”, bromde het sociaal geval. Ik knipperde verbaasd en begon te wanhopen. Ik keek op mijn horloge en zag dat mijn sollicitatie langzaam aan het wegtikken was. “Meneer, ik ben hier voor de vacature van pianist.” Als het lot een handje meehielp, me tot bij Madame Zazou bracht en me die baan gaf, kon ik hopelijk verdere sociale interactie vermijden met deze brok behulpzaamheid. “Kijk nog maar eens goed rond, snoeshaan, want ik zie hier geen meneer.” “Maar-“ “Géén meneer hier, capice?” “U gaat mij toch niet vertellen dat ú Madame Zazou bent?” Ik hoorde plots de stem van mijn grootvader zaliger in mijn hoofd. “Kevin, als ge ooit naar de stoute madammen gaat, zijt voorzichtig met wat ze u allemaal wijsmaken.” De man keek eindelijk op van zijn krant en liet zijn blik tergend langzaam over me heen glijden. “Met die schoenen kom je er niet in, mop”, bromde hij. “Wilt u dat ik mijn schoenen uitdoe?” “Als het niet te veel gevraagd is. Ik hou mijn etablissement graag proper.” Ik besloot maar niets te zeggen over de vochtplekken op de muren en het afval op de vloer. Die was zo plakkerig dat mijn sokken er moeilijk van loskwamen. Op mijn tippen hipte ik naar de kamer. Zazou keek mij meewarig aan. “Jij hebt duidelijk nooit in Singapore gezeten. Het was kerst als er geen stront aan de muren hing.” Bij gebrek aan tweede stoel bleef ik staan aan de tafel. Zazou krabde in zijn baard en stak een sigaar op. Een zware rook walmde in mijn gezicht, ik probeerde uit alle macht niet te hoesten. Dit was mijn sollicitatiegesprek en ik moest de koning der rariteiten tevreden stellen of het was gedaan met rekeningen betalen. Dan kon ik mijn lederen broek aantrekken, aan het tippelen slaan en faam maken als midnight cowboy. “Goed dat we op zoek zijn naar een pianist en geen buitenwipper. Ik hoef maar eens te blazen en je ligt al omver, gespierde asperge.” Hij liet een kleine stilte vallen waarin hij gelukzalig lurkte van zijn sigaar. “Dus, pianist he? Geschoold en al aan het conservatorium? In mijn jonge jaren was het romantisch om als straatarme muzikant naar Parijs te gaan en er op een kamertje van vier vierkante meter te sterven aan een combinatie van honger, syfilis en tuberculose. Prachtige tijd. Goed, asperge, dit is de baan. Van half acht ’s avonds tot vier uur in de ochtend speel je beneden in de bar om de klanten en de kippetjes te vermaken. ” Ik ging er maar van uit dat hij zijn personeel aanduidde met ‘kippetjes’. “Vertel eens, snoeshaan. Wat kun je allemaal spelen? Mijn klanten gaan niet rustig neerzitten en nippen van hun glaasje Château Pétrus terwijl jij wat Schubert zit te pingelen. Een leuk deuntje, dat hebben we nodig, iets wat het bloed al een beetje sneller doet stromen.”
Kortverhaal
- 23
“Als ik de partituren heb, dan kan ik ongeveer alles spelen. The Beatles of-“ “The Beatles?” vloog hij plots uit, “Dat was een list van de Russen om de westerse jeugd te verloederen! Met dat lang haar en yeah-yeah-gekweel! All you need is love? All you need is a job and a haircut!!” Ik durfde alleen maar vurig instemmend te knikken. Madame Zazou haalde diep adem en nam een flinke slok porto. “Doe me een plezier, asperge, en zeg dat je ook Engelbert Humperdinck kunt spelen. Release me als afsluiter van de avond, dan smeert iedereen nog even zijn keel aan de bar om uit volle borst mee te zingen.” Ik beaamde dat ik het nummer kende. “Heerlijk, dan was dat conservatorium toch niet voor niets. Ik neem je maar meteen aan, want je bent de enige kandidaat. Heb je ook een voornaam? Ik kan je moeilijk ‘asperge’ blijven noemen.” “Ik heet Kevin.” “Ah, slachtoffer van de jaren negentig. Dan wordt het toch ‘asperge’. Morgen sta je hier om zeven uur, capice? Nog vragen?” “Ehm, om mijn verzekeringspapieren in te vullen, wat is uw echte naam?” “Adonis Vandenberg. Durft niet te lachen.” Ik hield mijn lippen stijf op elkaar geperst. “Mijn moeder heeft me die achttien uur durende bevalling nooit helemaal vergeven. En die stuitligging was geen stimulans voor de moeder-kindband. Je ziet wat ervan gekomen is.”
is steeds op zoek naar enthousiaste en gemotiveerde studenten om onze redactie te vervoegen.
Wil je intensief meewerken aan het beste studentenblad van de campus Kantienberg of wil je de wereld af en toe verblijden met een blogbericht?
Heb je crazy fotografie skills of ben je een krak in grafische vormgeving?
Barst je van de creatieve ingevingen?
Stuur vrijblijvend een mailtje naar tankredactie@gmail.com en wie weet staat je naam straks in dit fijne magazine.