Mühlmanu
nesnelerin parlakhk, zenginlik, kuvvet, tükenmezlik vh. gibi öz ve hic;i.mle c;aqi1c1 nitelikleri kar§lsmda hazan §a§ITan, hazan korkau insanoglu felaketinin ve mutlulugunun hu nesnelerin i({inde sakh olduguna inanarak, hunlan kendi hizmetinde kullanma)'l dü§iinmܧtÜr. Garip hi({imdeki ta§lar, hayvan kemikleri, ho)'lluzlari, p~~c;eleri, di§leri; tahtadan, metalden yapilma öteheri; kagrtlara, deri ve hez parc;alarma yazilan· dualar, hfryüsel sözler, ((izilen §ekiller vh . muska olarak kullamhr. Muskalar fonksiyonlanna göre iki ana gruha aynlrrlar: Zararh ili§ etkileri uzakla§trranlar (hastahk, hüyü, nazar vh.) ve iyilik getirenler. Evleri, hayvanlan, hahc;eleri, tarlalan zararh ili§ etkilerden korumak i({in de muska kullamhr. Muskamn klasik ülkesi Eski 1\'usrr'drr. MlSlr'da, avlannn§ hayvanlarm di9leri, kemikleri, pen({eleri hir_ torha ic;inde muska olarak ta§mdigr gihi, ayak haglanmn üstüne de muskalar ili§tirilirdi; aym;:a tann, ein, hayvan figürleri; dügüm ve özellikle el ve göz amuletleri c;ok yaygmm. Eski Mlsrr'da fallüs ve yürek hi({imindeki muskalara da raslannn§tir. islam ülkelerinde en c;ok kullamlan muskalar el ve göz hi({iminde olanlarilir. Göz hic;imindeki muska Eski 1\-hsn'da, Fenikeli'lerde, Kartacah'larda, Yunanh'larda, Etrüsk ve Romah'larda da ((Ok kullaruhyordu. Türkiye'de gerek el §eklindeki, gerekse göz §eklindeki muskalara genellikle ~ nazarhk denmektedir. Muska)'l ~ ugurluk ve ~ feti§ten ayumak gerekir. 1\Iiihlmann, Wilhelm Emil (1904) : Alman etnolog ve sosyologu. Ba§langrc,:ta dogal hilimler ögrenimi yapan Mühlmann, hiyoloji ve jenetikle ugn§mi§, oradan sosyal antropolojiye gec;mi§, sonra etnoloji yapnn§, en sonunda da sosyoloji dekarar lnlmi§tn. Mühlmann, etnograf olarak özellikle Pasifik kültür hölgesindeki kült dernek-
177