INFOCUS Jaargang 39, voorjaar 2016 · ISSN nummer 1871-2789 · Infocus is het verenigingsblad van de Vereniging van Mensen met Brandwonden
Vragen over ZORG- OF NAZORG? Bel met de brandwondeninformatielijn DE PROFESSIONAL IN BEELD De psycholoog (E)motie tijdens ALV Veel begrip voor voorstel bestuur
De werkelijkheid van Virtual Reality Veelbelovend, niet alleen bij pijnbestrijding
Inhoud
Ik ben even weg... ik wil erbij zijn ‘Ik ben even weg’, zo beschrijft een redacteur van de NRC
va n d e v e r e ni g in g
zijn bijzonder realistische ervaringen met de nieuwste VR(E)motie tijdens ALV......................................................... 8
brillen. Met deze vier woorden als kop van een artikel in de krant van 29 maart zegt hij precies wat er gebeurt: je komt
Vrijwilliger in beeld............................................................ 9
in een andere werkelijkheid.
Samenwerking Vereniging en Brandwonden Stichting... 12
Ik ben even weg. Dat is juist ook het doel van het gebruik van VR-brillen in het Brandwondencentrum in Groningen.
Zoete broodjes bakken in Amersfoort............................ 12
Al tien jaar geleden gebruikte men daar één van de eerste brillen om de zeer pijnlijke verbandwisselingen draaglijker
Interview met penningmeester ...................................... 17
te maken. Hoge kosten en omslachtige techniek beperkten toen nog de inzetbaarheid. Die tijd ligt echt achter ons. De mogelijkheden van VR worden voor vele toepassingen onderzocht. In deze Infocus meer over een onderzoek van
in f o r m at i e f
Susanne Blokzijl van het Martiniziekenhuis in Groningen. Zij is bezig aan een proefschrift over toepassing van de
Psychologische zorg is maatwerk.................................... 4
12
14
VR-bril bij medische handelingen, waaronder pijnvermindering bij verbandwisselingen in het Brandwondencentrum.
De werkelijkheid van Virtual Reality................................ 10
Ik wil erbij zijn. Dachten enkele tientallen leden van onze
Vragen over zorg- of nazorg?........................................ 16
vereniging op 19 maart, en zij bezochten de Algemene Ledenvergadering (ALV) in Utrecht. Belangrijk agendapunt
Voor u gelezen............................................................... 19
was het werven van nieuwe bestuursleden. Het werd een boeiende bijeenkomst met (hoera!) twee leden die zich als 8
18
dat een ledencommissie zich gaat buigen over een meer
L o t g e n o t e n c o n ta c t Een warm bad............................................................... 18
aspirant-bestuurslid gaan inzetten. En met de afspraak structurele aanpak van de werving van bestuurders. ALV’s
vereniging
zijn - zoals ook blijkt uit het verslag in deze Infocus - van groot belang voor de vereniging. Wie weet kan dat vergaderen in de toekomst ook met een VR-bril vanuit de luie
Secretariaat
stoel thuis. Vast en zeker goed voor de ‘opkomst’. Maar of
n e d e r l a n d s e b r a n d w o n d e n s t i c h t in g
Zeestraat 29, 1941 AJ Beverwijk · Tel.: 06 - 28 924 494
we dat echt zouden moeten willen?
Acht nieuwe brandwondenverpleegkundigen...................13
www.mensenmetbrandwonden.nl
info@mensenmetbrandwonden.nl
Frits Haa sjes
www.facebook.com/OverLevenNaBrandwonden Verbandwisselkamer: voor kinderen een herinnering
Twitter: @vmbrandwonden
voor de rest van hun leven................................................14
Lid worden? Wilt u voor € 25 per jaar lid worden van de Vereniging,
6
10
mail dan naar info@mensenmetbrandwonden.nl. U kunt ook bellen met bovenstaand telefoonnummer. Ook voor meer E r va r in g sv e r h a a l
informatie kunt u mailen of bellen.
Ervaringsverhaal Dorette Kiekebosch............................... 6
Juridisch advies Voor juridisch advies kunt u contact opnemen met de juridisch adviseur van de Vereniging, mevrouw C.J. Vermaase, advocaat, Tel.: 023 - 792 00 30. I N FOC U S
www.vermaaseadvocatenkantoor.nl 13
-3-
in f o r m at i e f
in f o r m at i e f
Brandwondenzorg is teamzorg. Dat vinden Carina Ros en Joska Goede, psychologen in het Rode Kruis Ziekenhuis in Beverwijk. Artsen en verpleegkundigen zijn er natuurlijk in eerste instantie voor het fysieke deel. Psychologen zijn ondersteunend en helpen de patiënt de – vaak pijnlijke – behandeling aan te kunnen. Daarnaast werken psychologen preventief. Door het vroegtijdig onderkennen van signalen proberen ze een Posttraumatische Stress Stoornis (PTSS) te voorkomen.
Over Joska Goede (links) Joska Goede studeerde ontwikkelingspsychologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Na haar studie werkte ze als gedragswetenschapper en ontwikkelingspsycholoog bij diverse instanties. Sinds 2006
De professional in beeld
werkt Joska als kinder- en
Psychologische zorg is maatwerk
Kruis Ziekenhuis in Beverwijk.
jeugdpsycholoog in het Rode
Over Carina Ros (rechts)
Het liefst maken Carina, Joska en hun collega’s kennis
abnormale situatie. Het hoort bij verwerken.”
Na haar studie psychologie aan
met alle patiënten die met brandwonden in het Brand-
Niet iedereen zit op het bezoek van een psycholoog te
de Universiteit van Amsterdam
wondencentrum worden opgenomen. “Dat lukt helaas niet
wachten. “Vooral oudere adolescenten zijn in eerste in-
werkte Carina Ros vijf jaar in
altijd”, vertelt Carina. “We proberen in ieder geval kennis
stantie wat meer afwachtend”, zegt Joska. ‘Een psycho-
het Medisch Centrum Alkmaar.
te maken met de patiënten die langere tijd opgenomen
loog? Dûh, ik ben niet gek!’ Joska probeert dan vooral te
Sinds 1998 is ze als klinisch
zijn. Ook gaan we langs bij patiënten die zelf om onze hulp
luisteren en vragen te beantwoorden om op die manier de
psycholoog en medisch mana-
vragen, of als het behandelteam erom vraagt.”
drempel weg te halen.
ger van de afdeling medische
Laagdrempelig contact
“In het Brandwondencentrum werken we samen in een multidisciplinair team. Iedereen heeft daarin een eigen, gelijkwaardige positie en vult elkaar aan.”
psychologie verbonden aan De eerste kennismaking is bedoeld om laagdrempelig contact te leggen met de patiënt en zijn familie. “Tijdens
het Rode Kruis Ziekenhuis in Beverwijk.
zo’n eerste gesprek proberen we in te schatten hoeveel veerkracht iemand heeft om met de ontstane situatie om
Kinderen met brandwonden
te gaan. De timing van kennismaking is belangrijk. Niet ge-
De zorg voor kinderen met brandwonden is iets com-
lijk de eerste of de tweede dag, maar daarna. Dan weten
plexer. “Bij kinderen onder de 16 jaar maken we eerst
Wat is er nú nodig?
Teamzorg
de artsen meestal wel wat het behandelplan is en hebben
kennis met de ouders”, vertelt Joska. “Zij hebben een
“Onze generatie psychologen in de brandwondenzorg
Brandwondenzorg is teamzorg. Joska: “In het Brand-
patiënten de mogelijkheid gehad om van de eerste schrik
belangrijke rol in het genezingsproces van hun kind.”
heeft veel geleerd van ervaringen bij rampen, zoals de
wondencentrum werken we samen in een multidisciplinair
te bekomen.”
Ouders zijn ook kwetsbaar. Uit onderzoek blijkt dat ouders
vuurwerkramp in Enschede of de Volendambrand”, aldus
team. Iedereen heeft daarin een eigen, gelijkwaardige
Bijna alle brandwondenslachtoffers hebben te maken met
na een brandwondenongeval van hun kind een grote kans
Carina. “We zeggen niet hoe het moet, maar werken
positie en vult elkaar aan.” Carina en Joska hebben een
herbeleving van de gebeurtenis, angst voor de pijn en
hebben op een PTSS*. “Ouders moeten overeind blijven
vooral praktisch en staan open voor wat de patiënt nú
actieve rol in het contactherstel tussen ernstig verbrande
nachtmerries. Carina: “In het eerste gesprek proberen we
in het belang van hun kind. Daarom benadrukken we dat
nodig heeft of wil: wat heeft de patiënt nú nodig om de
patiënten en hun gezinsleden. Zij werken daarbij samen
in ieder geval duidelijk te maken dat angst, schrik, slecht
ze, naast de zorg voor hun kind, ook goed voor zichzelf
behandeling vol te houden? wat heeft de patiënt nú nodig
met de nazorgverpleegkundige. “Nazorgverpleegkundigen
slapen en herbelevingen normale reacties zijn op een
moeten zorgen en daar óók tijd voor mogen nemen.”
om de controle weer terug te krijgen?”
zien patiënten vaker en kijken of patiënten behoefte heb-
Op het gebied van pijn, jeuk en angst is nog steeds veel
ben aan psychologische nazorg, hetzij in Beverwijk, hetzij
terrein te winnen. Als psycholoog in een brandwonden-
in hun eigen omgeving.”
centrum hebben Carina en Joska behoefte aan een goede
Nazorg
afstemming met resultaten uit wetenschappelijk onder-
Soms maakt het team heftige dingen mee. Zoals een
Ook na de ziekenhuisopname kunnen patiënten een beroep doen op de psychologen van het Brandwondencentrum.
zoek. Ze hopen dat de afstemming verbetert nu twee col-
jonge moeder die aan haar brandwonden overlijdt. “Dan
Bijvoorbeeld als ze klachten hebben in het dagelijks functioneren. Of voor een therapie gericht op een bepaalde klacht,
lega’s samen met de Brandwonden Stichting wetenschap-
zijn we er voor elkaar en zijn we dankbaar dat we samen
zoals het omgaan met littekens. “We proberen brandwondpatiënten voorrang te geven bij het maken van een afspraak.
pelijk onderzoek doen, in het kader van hun specialistische
iets voor een ander hebben kunnen betekenen.” • Door
We werken niet voor niets in een brandwondencentrum. Ook als het jaren na het ongeval is. We voeren minimaal één
opleiding tot klinisch psycholoog.
Marlène van Vijfeijken
gesprek om te kijken waar de oorzaak van het probleem ligt. Daarna kijken we of behandeling nodig is en zo ja, waar die het best plaats kan vinden.” *Z ie artikel Posttraumatische stress bij ouders van kinderen met brandwonden, Infocus jaargang 36, winter 2013/2014, pagina 16-17.
-4-
I N FOC U S
I N FOC U S
-5-
E r va r in g sv e r h a a l
E r va r in g sv e r h a a l
“Het moet wel leefbaar zijn” Ervaring in een Duits en Nederlands Brandwondencentrum
begrip voor me. Toen ik ’s nachts een keer extra pijnstilling nodig had, wilde de verpleger die niet geven.” Dorette merkte ook grote hiërarchische verschillen op. “De afstand tussen de ‘gewone’ verplegers en de arts was erg groot. Meedenken werd bovendien niet op prijs gesteld.” Eind februari werd Dorette onverwacht uit het ziekenhuis ontslagen. “Had de arts vrijdags nog gezegd dat ik nog lang
In 2011 lieten Dorette Kiekebosch en haar man Gerard in hun woonboerderij vloerverwarming aanleggen. In de woonkamer stond toen nog een grote open haard. Daarboven hing een metalen waterreservoir, dat vroeger werd gebruikt als extra warmtebron. Met de vloerverwarming was dat niet meer nodig. De verwarmingsmonteur sloot het waterreservoir op hun verzoek af. “Daarna gebruikten we de open haard vooral voor de sier. Er brandde hooguit een laag vuurtje in.”
niet weg kon, op maandagmiddag werd ik plots ontslagen.” Bovendien was ze in verwarring: omdat ze zich kon bewegen, was volgens de dokter een drukpak niet nodig. Dat wilde Dorette ook niet. Maar bij de eerste controle vond de arts dat pak plotseling toch noodzakelijk - “Omdat ik het zeg”. Na drie afspraken ging Dorette niet meer terug naar Bochum. Het huis van Dorette kort na de brand
Brandwondenpoli in Beverwijk Op 27 december 2014 kwamen Dorette en Gerard ’s
kozijnen in de boerderij. De drukgolf doofde ook het vuur
“Eenmaal thuis had ik het gevoel door het Duitse ziekenhuis
den ze mijn littekens en haalden ze restjes metaal uit mijn
avonds thuis van skivakantie. Het was koud, dus stookte
in de haard. In het pikkedonker leidde Gerard zijn vrouw
in de steek te zijn gelaten. Daarom belde ik na twee dagen
been.” Dorette is vooral blij met de multidisciplinaire nazorg
Gerard de open haard dit keer flink op. En toen ging het
naar buiten. Ze liepen naar de buren terwijl hij 112 belde.
de Brandwonden Stichting. Nazorgverpleegkundige Anita
die ze in Beverwijk ontving. “Ik kon het over alles hebben
verschrikkelijk mis.
De telefonist instrueerde hem om Dorette in vochtige
Boekelaar nodigde me direct uit voor de brandwondenpoli
wat met mijn brandwonden te maken had.” Dat hielp haar
handdoeken te wikkelen. “Al binnen zeven minuten was
in Beverwijk. Op mijn verzoek verwees ze me bovendien
ook in haar verwerking: “Praten is mijn redding. Ik heb
De explosie
de ambulance ter plaatse, maar het voelde voor mij veel
naar een psycholoog in Enschede. Iemand met ervaring
vriendinnen zeker tien keer hetzelfde verhaal verteld.”
“Ik ging ondertussen in een hoek van de bank zitten.
langer”, vertelt Dorette. ‘’Ik raakte in shock.” Hoewel haar
met slachtoffers van de vuurwerkramp in Enschede en de
Gerard vertelde me later dat hij een ’plop‘ hoorde voordat
reflex haar gezicht grotendeels gespaard had, was Dorette
oudejaarsbrand in Volendam.” In Beverwijk werd Dorette
het waterreservoir explodeerde. Dat kreeg ik niet mee,
voor meer dan dertig procent verbrand op haar armen,
behandeld door professor Van Zuijlen. Ze kreeg te horen
maar ik trok in een reflex mijn knieën omhoog en hield mijn
onderbenen, buik en enkels. Nadat de ambulancebroe-
dat een drukpak geen optie was zolang ze nog blaren had.
onderarmen voor mijn gezicht.” De kracht van de explosie
ders haar aan het infuus legden, raakte ze bewusteloos.
“Van mei tot november droeg ik wel een drukarm. Ik ging
Hyperpigmentatie
bovendien iedere zes weken naar Beverwijk. Daar monitor-
Vijftien maanden na de explosie is het huis van Dorette en
van het waterreservoir vernielde alle zeventien deuren en Dorette Kiekebosch
“Ik trok in een reflex mijn knieën omhoog en hield mijn onderarmen voor mijn gezicht…”
“Ik kon het over alles hebben wat met mijn brandwonden te maken had.”
Gerard hersteld. In de woonkamer staat een nieuwe houtIn de woonkamer staat nu weer een nieuwe houtkachel
kachel, alles is geschilderd en van nieuwe deuren en kozijnen voorzien. Terug naar haar werk – Dorette is docente
Het oudste brandwondencentrum van Europa
op een ROC – kan ze nog niet. “Ik ben nog heel snel moe.
Dorette en Gerard wonen in Vreden, een dorp net over de
Toen ik in oktober een uur ging sporten, was ik daarna
grens vlakbij Winterswijk. De ambulance vervoerde haar
direct twee maanden ziek.” Door de goede medische zorg
naar het oudste brandwondencentrum van Europa: in
in Duitsland en Beverwijk genezen de wonden voorspoe-
Bochum, Duitsland. Dorette zou er een maand op de in-
dig. Wel heeft Dorette last van ’hyperpigmentatie‘: de huid
tensive care liggen, van top tot teen in verband gewikkeld.
maakt zoveel pigment aan, dat de littekens heel donker
Alleen haar ogen, mond en vingertoppen waren zichtbaar.
worden. Zodra de huid meer tot rust is gekomen, wil ze
Begin januari werd ze geopereerd om stukjes metaal uit
hier met professor Van Zuylen over praten.
haar gezicht te halen. Die waren door de kracht van de explosie in de huid geschoten. Ook volgde een huidtrans-
Risico’s vermijden of leefbaarheid?
plantatie van haar bovenbeen naar haar buik.
Door haar contact met een Duits én een Nederlands ziekenhuis, kreeg Dorette meer inzicht in de cultuurverschil-
-6-
I N FOC U S
Omdat ik het zeg
len. “In Duitsland willen ze alle risico’s vermijden en zijn ze
Eind januari 2015 werd Dorette verplaatst van de IC naar
erg voorzichtig. In Nederland geldt: ‘het moet wel leefbaar
een reguliere verpleegafdeling, buiten het brandwonden-
zijn’. Ze luisteren naar me en ik mag professor Van Zuijlen
centrum. “Daar was de verpleging minder attent. Als ik
gewoon tutoyeren. ‘U mag je tegen me zeggen’, zei hij
belde, kwam er soms niemand. Ze hadden er ook minder
toen ik hem er naar vroeg.” • Door Susan Schutjes
I N FOC U S
-7-
V e r e ni g in g
V e r e ni g in g
(E)motie tijdens ALV Veel begrip voor voorstel bestuur Na ruim 3,5 jaar neemt Christel von
Onze vereniging drijft op vrijwilligers. We zetten ze in Infocus graag in de schijnwerpers. Deze keer Marlène van Vijfeijken. In elke Infocus verschijnt wel een bijdrage van haar hand. Tijd om nader kennis te maken!
Reeken afscheid van het bestuur. Zij blijft,
Tijdens de Algemene Ledenvergadering op 19 maart in Utrecht werd er naast de gangbare onderwerpen, diepgaand en bevlogen gediscussieerd over de toekomstige samenstelling van het bestuur. Ook stelden twee nieuwe aspirant bestuursleden zich voor.
zoals zij zelf aangeeft ‘vanzelfsprekend’, actief voor Infocus.
(E)motie Het voorstel roept veel reactie en discussie op. Het blijkt
Vrijwilliger in beeld
“Ik ben nieuwsgierig naar wat mensen beweegt”
voor veel leden een principieel punt. Ineke Meijerink (oud-
Tijdens een open dag van de brandweer raakte Marlène
voorzitter) dient, zoals zij het zelf noemt, een motie in. Zij
betrokken bij de Brandwonden Stichting. Tien jaar lang
De agenda van de ledenvergadering op 19 maart is
toont veel begrip voor het bestuursprobleem, maar wil
organiseerde ze de collecte in een deel van Houten. “Dat
grotendeels de gebruikelijke. Jaarverslag, financieel jaar-
toch dat het voorstel van tafel gaat. Zij merkt op dat de
was ieder jaar een flinke klus. Wijken indelen, rondbrengen
overzicht, contributievoorstel e.d. passeren vrijwel zonder
voorwaarde van drie bestuursleden uit eigen kring destijds
van de collectebussen en ga zo maar door.” Na tien jaar
op- of aanmerkingen. Eén agendapunt roept discussie op:
met grote zorgvuldigheid is geformuleerd. Juist het be-
wilde ze wel eens iets anders en toen zag ze in het blad
de voorgestelde statutenwijziging. En dat is goed. Het is
stuur moet vanuit deze achtergrond acteren. Ineke vreest
voor collecte-organisatoren een oproep voor Infocus. “Dat
goed om te zien dat de aanwezige leden zeer betrokken
anders dat de ervaringsdeskundigheid ‘te dun’ vertegen-
leek me wel wat. Ik had jaren gewerkt als journalist voor
zijn bij de Vereniging en zij hun stem ook in de ALV laten
woordigd zou kunnen bij het maken van nieuw beleid. Zij
een huis-aan-huisblad en was op dat moment redacteur in
horen. Zonder inbreng van de leden kan een Vereniging
verwijt overigens het huidige bestuur niets en benadrukt
het Universitair Medisch Centrum Utrecht.”
niet functioneren.
dat de leden hier samen verantwoordelijk voor zijn. Maar het gaat bij haar wel over een heel principieel punt.
Onderbezetting bestuur
Grote onbekende Marlène had nog nooit van de Vereniging van Mensen
Het huidige bestuur werkt al enkele jaren op minimum-
Reacties en stemming
met Brandwonden of Infocus gehoord. Logisch, vindt ze
sterkte (drie personen). Ondanks naarstig zoeken is het tot
Het standpunt van Ineke maakt veel los. De zorgen van
zelf. “De VMB is van en voor mensen met brandwonden.
nu toe niet gelukt nieuwe bestuursleden te vinden. Het be-
Ineke worden breed gedeeld, maar er is ook begrip voor de
In mijn omgeving ken ik niemand met brandwonden.”
stuur stelde daarom voor de statutaire voorwaarde te wij-
problemen die de onderbezetting van het bestuur met zich
Waarom dan toch gereageerd op de oproep? “Ik heb lol
zigen, die stelt dat tenminste drie bestuursleden afkomstig
meebrengen. Verschillende voorstellen passeren de revue.
in het schrijven want het is altijd anders. Bovendien ben
moeten zijn uit de primaire doelgroep van de Vereniging
Een echte oplossing komt daar echter niet uit.
ik nieuwsgierig naar wat mensen beweegt. Juist omdat
(mensen met een brandwonden- of NF-achtergrond). Dat
Na stemming over het voorstel blijkt een meerderheid tegen
ik het zo leuk vind, heb ik me de afgelopen jaren verder
moet wijzigen in één bestuurslid uit die groep. Hierdoor
te zijn. Maar hoe nu verder? Het werven van bestuursleden
verdiept in schrijven in duidelijk Nederlands. Want iedereen
grootste zorg is, gaat dat onderzoek steeds meer over
kan het makkelijker worden om nieuwe bestuursleden te
blijft een probleem. De oproep om in kleiner comité hierover
vindt het fijn om een tekst te krijgen die lekker leest.”
de kwaliteit van leven. De onderwerpen lopen uiteen van
vinden. Want de druk op ‘de bestuursketel’ is groot, zeker
verder na te denken en plannen uit te werken resulteert in
nu Christel von Reeken als bestuurslid stopt. Het bestuur
vijf leden die zich hiervoor aanmelden. Zij gaan zeer binnen-
Mooie kennismaking
ouders van kinderen met brandwonden, en van jeuk tot
bestaat daardoor nog slechts uit twee personen.
kort aan de slag. Wordt dus vervolgd. • Door Frits Haasjes
De eerste opdracht van Marlène was voor het jubileum-
vettransplantatie. “Ik hoop dat mijn artikelen mensen op
nummer over 35 jaar VMB. Ze ging op bezoek bij twee
ideeën brengen en hen kunnen helpen.”
plastische chirurgie tot posttraumatische stressstoornis bij
mensen die al sinds het begin lid waren van de Vereniging.
Goed nieuws!
“Ik werd getroffen door de openheid van de mensen over
Vanzelfsprekend
Twee aspirant-bestuursleden hebben zich gemeld, Jacob
hun ervaringen en littekens.” Daarnaast schreef ze met
Schrijven voor Infocus is overigens niet het enige vrijwil-
Groen (r) en Aram van Jaarsveld (l). Jacob zijn zoon liep
toenmalig hoofdredacteur Hendriët Wanders een artikel
ligerswerk dat Marlène doet. Ze loopt nog steeds de
tien jaar geleden brandwonden op en Aram werd vorig
over de geschiedenis van de Vereniging. Een mooie ken-
collecte voor de Brandwonden Stichting, is EHBO’er bij
jaar getroffen door Necrotiserende Fasciitis. De komende
nismaking met het werk van de VMB!
judotoernooien en helpt bij atletiekwedstrijden van haar
tijd gaan zij aan de slag als aspirant-bestuurslid. Hun
jongste zoon. “Vrijwilligerswerk is iets dat je van ouder
benoeming kan, als alles meezit, in de najaarsvergade-
Kwaliteit van leven
op kind overdraagt. Mijn ouders deden vrijwilligerswerk
ring plaatsvinden. In een komende Infocus komen zij dan
Marlène schrijft vaak één artikel per Infocus, meestal over
en mijn kinderen nu ook. Het is iets vanzelfsprekends.” •
uitgebreid aan het woord.
wetenschappelijk onderzoek. Nu overleven niet meer de
Door Susan Schutjes
-8-
I N FOC U S
I N FOC U S
-9-
I n f o r m at i e f
I n f o r m at i e f
Ruim tien jaar geleden deed Bertus Faber, klinisch psycholoog in het brandwondencentrum Groningen, een eerste verkennend onderzoek naar pijnvermindering door toepassing van Virtual Reality (VR). De verwachting was dat verbandwisselingen als minder pijnlijk en minder traumatisch zouden worden ervaren. De resultaten waren positief en verder onderzoek bleek wenselijk. Toch duurde het nog een jaar of zes voordat de onderzoeksdraad weer werd opgepakt.
De werkelijkheid van Virtual Reality Veelbelovend, niet alleen bij pijnbestrijding
ben we tot nu toe bekeken hoe wij het onderzoek kunnen
CV Susanne Blokzijl
inpassen in de zorg die daar op dit moment gegeven
Susanne is opgeleid in de neu-
wordt.”
ropsychologie (2011) en doet sinds 2013 onderzoek naar de
Psychologische variabelen
mogelijkheden van VR als pijn-
Het is al duidelijk dat VR niet voor iedere patiënt een
bestrijder in de medische setting.
geschikt middel is bij pijnbestrijding. Susanne: “Uit mijn
Daarnaast volgt zij de opleiding
ervaring met MDL-patiënten weet ik inmiddels dat het
tot Gezondheidszorgpsycholoog,
sommige mensen niet aanspreekt. Zij willen er überhaupt
die ze in de zomer van 2016 wil
niet mee beginnen. Ik onderzoek daarom ook welke per-
afronden.
soonseigenschappen een rol spelen. Zo kan ik mij voorstellen dat iemand die controlebehoeftig is, er niet aan wil beginnen. Een VR-bril sluit dan te veel van de omgeving af. Dit soort psychologische variabelen neem ik mee in
digitale bibliotheek samenstellen, zodat iedere patiënt zijn
het onderzoek, om te kunnen bepalen aan welke patiën-
eigen virtuele wereld kan kiezen.”
“Begrijpelijk”, aldus Susanne Blokzijl, onderzoeker bij het
werkt het? En waarom bij de één beter dan bij de ander?”,
ten je het wel en aan welke je het niet aanbiedt. Ik kan mij
Martini Ziekenhuis. Want de apparatuur - een forse VR
vertelt Susanne. “Ik onderzoek dat al bij patiënten op de
ook indenken dat iemand die bij voorbaat VR al aantrek-
Medicatie
bril, een grote opstelling, veel snoertjes, lastig in te stellen
MaagDarmLever (MDL)-afdeling en binnenkort ook in het
kelijk vindt er meer baat bij zal hebben, want motivatie
VR inzetten bij pijnbestrijding betekent niet dat dit in alle
- was niet gebruiksvriendelijk. “Het nodigde niet uit om de
brandwondencentrum. Daarbij vergelijk ik de resultaten
speelt een belangrijke rol. De bedoeling is dat een patiënt
gevallen zonder aanvullende medicatie kan. “Bij de MDL-
VR-bril te gebruiken, terwijl iedereen wel enthousiast was
met een controlegroep van gezonde proefpersonen. Bij
wordt meegezogen in een virtuele wereld. Maar welke
patiënten gebruiken wij VR wel in plaats van medicatie
over de effecten. De laatste tijd is de apparatuur geluk-
die groep wek ik experimentele pijn op met ijskoud water.
virtuele wereld dat is, verschilt per persoon. De één houdt
(het roesje, red.)”, zegt Susanne. “Maar bij brandwonden-
kig veel handzamer geworden en beter betaalbaar. Mede
Je hand in het water houden en kijken hoe lang iemand
van zweven door een landschap, de ander houdt van een
patiënten is VR een toevoeging op pijnstilling. Toch is het
dankzij subsidie van de Vriendenloterij kon in ik 2013
het volhoudt mét en zonder VR-bril.”
actieve game. In de toekomst wil ik dan ook graag een
daar, verwacht ik, ook heel zinvol. Als je met de VR-bril de verbandwisseling iets draaglijker kan maken, gaat de
beginnen met mijn promotieonderzoek en ik verwacht dat ik het eind volgend jaar heb afgerond.”
Aandacht
patiënt op een meer ontspannen manier de volgende
In dit nummer van Infocus vertelt Susanne Blokzijl alvast
Susanne: “Ik onderzoek ook de rol van aandacht. Heeft ie-
verbandwisseling in. Het zou mooi zijn als we met VR de
meer over de aanpak en achtergrond van haar onderzoek.
mand die in staat is om de aandacht goed te richten meer
angst daarvoor kunnen beperken. Ik verwacht ook een
In een volgend nummer komen wij er in Infocus zeker op
baat bij VR dan personen die dat niet kunnen? En speelt
gunstige uitwerking op de periode na de behandelingen,
terug, met de resultaten en aanbevelingen.
het kunnen verdelen van de aandacht daarbij ook een rol?
tijdens de revalidatie.”
Dit meet ik vooraf door middel van aandachtstaken, zowel
Werkingsmechanismen
bij de MDL-patiënten als de gezonde deelnemers. De
VR heeft de toekomst
“Ik ben natuurlijk in de eerste plaats benieuwd naar het
maat die daar uitkomt ga ik vergelijken tussen de groep
VR heeft de toekomst, dat is ook zonder de onderzoeks-
meetbare effect van VR op pijn in de medische setting,
die ‘veel’ baat heeft en de groep die ‘weinig’ baat heeft
resultaten al wel duidelijk voor Susanne. “Mijn ideaalbeeld
zoals bij verbandwisselingen. Maar zeker zo belangrijk
bij VR.” Het onderzoek bij brandwondenpatiënten bevindt
is een VR-pakket met programma’s voor kinderen, ervaren
vind ik de werkingsmechanismen achter VR. Waarom
zich nu in de startfase. “In het brandwondencentrum heb-
en minder ervaren gamers, jong en oud, verschillende culturele achtergronden. Programma’s waarin je zelf actief of minder actief deelneemt, met één hand te bedienen of zelfs met oogbewegingen. Ik denk in ieder geval aan een
De werkelijkheid verdwijnt…
draadloos systeem, makkelijk inzetbaar in verschillende
Er gaat bijna geen dag voorbij of je leest weer iets over
afdelingen van het ziekenhuis. Bij pijnbestrijding, maar ook
toepassingen van Virtual Reality (VR). Zet een VR-bril op en je
bij fysiotherapie en psychologie. Bijvoorbeeld om patiënten
belandt in een schijnbare werkelijkheid. Je bent ‘echt’ aanwe-
met (brandwonden)littekens te motiveren om te bewegen.
zig als toeschouwer of zelfs als deelnemer in games of films,
Je hebt bijvoorbeeld een game waarbij mensen virtuele
bij presentaties of bij familiebezoek. Waar je ook kijkt, door
blokken moeten opstapelen die steeds groter worden.
het 3D-effect zit je er middenin. De werkelijkheid verdwijnt
De armen moeten dan steeds wijder en zo kun je de huid
even naar de achtergrond. De toepassingsmogelijkheden van
oprekken. Ook bij behandeling van psychoses en fobieën
VR lijken onbegrensd.
kan VR een prima ondersteuning zijn. Daarnaar wordt ook al volop onderzoek gedaan.” • Door Frits Haasjes
-10-
I N FOC U S
I N FOC U S
-11-
V e r e ni g in g
n e d e r l a n d s e b r a n d w o n d e n s t i c h t in g
Samenwerking Vereniging en Brandwonden Stichting Een jaar verder Tijdens de ledenvergadering van maart 2015 presenteerde
en verspreid onder de achterban. Daarbij is een afweging
het bestuur een plan aan de leden voor verdergaande
gemaakt wanneer we welke activiteiten doen, zodat er
samenwerking met de Brandwonden Stichting (BWS).
meer balans in het aanbod komt.
De belangrijkste elementen waren…
De samenwerking vertaalt zich ook in hele praktische zaken:
· de Vereniging kan naast de coördinator ook gebruik
· Per 1 januari verzorgen medewerkers van de Brand-
maken van de diensten van andere medewerkers van de Stichting · de Vereniging en Stichting organiseren samen lotgenotenactiviteiten en bieden deze gezamenlijk aan hun achterban aan · het oprichten van een Begeleidingscommissie, be-
wonden Stichting de boekhouding van de VMB. · De coördinator krijgt hulp bij het beheer van administratieve taken, zoals de leden- en activiteitenadministratie. · In het voorjaar komt er een nieuwe, gezamenlijke website, gericht op mensen met brandwonden. De huidige Verenigingssite blijft wel bestaan, maar in een ander jasje.
staande uit mensen van Vereniging en Stichting, die sturing geeft aan de samenwerking
Kortom, hoewel we soms nog wat moeten wennen aan
Inmiddels zijn we een jaar verder; een goed moment om te
onze nieuwe rollen, kunnen wij als Vereniging concluderen
kijken hoe de plannen hebben uitgepakt.
dat we met deze samenwerking een aantal goede stappen voorwaarts hebben gemaakt. Zowel ten opzichte van
Verbeteringen
een verbetering van planning en aanbod van activiteiten,
Een belangrijk pluspunt is de betere planning. Al in het
maar ook een stevige stap naar een stabielere uitvoerings
najaar werd een gezamenlijke jaaragenda 2016 gemaakt
organisatie. • Door Hein Zoete
Zoete broodjes bakken in Amersfoort
Tineke tekent haar diploma
Groepsfoto van de diploma-uitreiking
Hoera! We hebben er acht brandwondenverpleegkundigen bij! De Nederlandse Brandwondencentra hebben er acht brandwondenverpleegkundigen bij. Op donderdag 14 januari presenteerden de studenten hun eindpresentatie aan de jury van brandwonden-professionals. Ze zijn allemaal met vlag en wimpel geslaagd en aan de slag in de centra in Groningen, Rotterdam of Beverwijk. Eén van de studenten was Tineke Kingma (27). Tijdens haar stage voor de opleiding verpleegkunde, die zij in het
Opleiding Brandwondenverpleegkundige
Brandwondencentrum Groningen liep, raakte zij verknocht
Brandwondenverpleging is een vak apart. Meer dan
Zaterdag 30 januari kwamen onze vrijwilligers bijeen voor
aan de brandwondenzorg. Zij wilde graag op dit cen-
op welke afdeling ook, krijgen verpleegkundigen te
een High Tea workshop in Het Theefeestje te Amersfoort.
trum blijven werken. Tineke: ”de diversiteit in patiënten
maken met patiënten met complexe en levensbedrei-
Zij waren daar op uitnodiging van het bestuur (ook vrijwil-
en verschillende toedrachten van de ongevallen maakt
gende situaties. Aanvullende specialistische scholing
ligers) als blijk van waardering voor het vele werk dat het
het werken in een brandwondencentrum erg interessant.
is niet alleen wenselijk, maar ook noodzakelijk.
afgelopen jaar weer is verzet. Vóór het genieten moest er
Daarnaast zie ik een patiënt na behandeling weer terug op
wel eerst gewerkt worden aan de quiches, sandwiches,
de poli. Zo kan ik hen als het ware ‘volgen’ en blijf ik op
In 2008 ontwikkelden de drie Nederlandse Brand-
scones, chocoladetaart, cheesecakes en nog veel meer
de hoogte van de voortgang.“ In september 2014 startte
wondencentra (Rode Kruis Ziekenhuis Beverwijk,
lekkers. Het werd een heel gezellige middag en het resul-
Tineke met de opleiding Brandwondenverpleegkundige.
Maasstad Ziekenhuis Rotterdam en Martini Ziekenhuis
taat ziet er niet alleen mooi uit, het was ook erg lekker!
”De opleiding was veelzijdig en lekker praktijkgericht. Ik
Groningen) met ondersteuning van de Nederlandse
kon de studie ook direct toepassen in mijn dagelijks werk
Brandwonden Stichting de opleiding brandwonden-
op het brandwondencentrum en leerde daardoor snel. Nu
verpleegkunde (OBV) ‘nieuwe stijl’. Een gespeciali-
ik mijn diploma op zak heb kan ik patiënten beter uitleg
seerde opleiding van 18 maanden, volledig op maat
geven over bijvoorbeeld de diepte van een brandwond en
voor gediplomeerd verpleegkundigen werkzaam in
de wondverzorging”, aldus Tineke. • Door Merel van der
één van de drie brandwondencentra.
Mark
-12-
I N FOC U S
I N FOC U S
-13-
n e d e r l a n d s e b r a n d w o n d e n s t i c h t in g
n e d e r l a n d s e b r a n d w o n d e n s t i c h t in g
“De dagelijks vereiste verbandwissel was vreselijk. Hoe voorzichtig en aardig het personeel ook was. Een herinnering voor het leven. Het zou zo mooi zijn als we deze herinnering voor kinderen zo prettig mogelijk kunnen maken en hun pijn en angst tijdens zo’n verbandwissel kunnen verminderen.” Veronica – ambassadeur van de Nederlandse Brandwonden Stichting – deelde haar persoonlijke verhaal tijdens de kick off-bijeenkomst voor het realiseren van een kindvriendelijke verbandwisselkamer voor het Brandwondencentrum van het Maasstad Ziekenhuis in Rotterdam.
De Verbandwissel: voor kinderen een herinnering voor de rest van hun leven
Ervaringen in het brandwondencentrum Groningen De ervaringen in het brandwondencentrum Groningen met de kindvriendelijke verbandwisselkamer zijn positief. In het speciale bad, dat op hoogte te verstellen is en waar de watertemperatuur heel secuur kan worden ingesteld, gaat het losweken van het verband makkelijker. Daarnaast zorgen de mogelijkheden die de kamer biedt om kinderen af te leiden van de daadwerkelijke verbandwisseling ervoor, dat kinderen minder opzien tegen het pijnlijke ritueel. De wisselingen verlopen soepeler en prettiger. Kinderen spelen zo lang mogelijk door en hebben zo minder last van de pijn, waardoor er minder pijnmedicatie nodig is. Deze effecten maken de verbandwisselkamer van Brandwondencentrum Groningen heel bijzonder.
over dit initiatief. “Ik wil voor de patiëntjes dat de nieuwe
de Harbour Run graag een steentje bijdragen aan het tot
kamer voelt als een speelruimte, waar je ook behandeld
stand komen van een kindvriendelijke verbandwisselka-
wordt,” aldus Rob van Komen, teamleider Brandwonden-
mer. Het Brandwondencentrum in Rotterdam is belangrijk
centrum in het Maasstad Ziekenhuis.
voor de Rotterdammers, en voor het bedrijfsleven in de haven in het bijzonder.”
De invloed van kleuren Nathalie Zwaard – pedagogisch hulpverlener in het Brand-
Hand in hand
wondencentrum – zet uiteen waarom juist dit ontwerp
Door zowel kleine acties als grotere initiatieven hopen
moet gaan zorgen voor afleiding tijdens een verbandwis-
de Nederlandse Brandwonden Stichting en het Brand-
Als klein meisje liep zij brandwonden op bij een woning-
naar de achtergrond verdwijnt. Tijdens de kick off-bijeen-
sel. “De wetenschap heeft aangetoond dat kleuren invloed
wondencentrum van het Maasstad Ziekenhuis nog dit
brand en werd zij opgenomen in dit ziekenhuis. Ook
komst op 31 maart waren vertegenwoordigers van ruim
hebben op de stemming van mensen. De huidige ver-
jaar een nieuwe kindvriendelijke verbandwisselkamer te
zij moest vele verbandwissels ondergaan - en dat was
25 organisaties aanwezig om meer te weten te komen
bandwisselkamer is grijs: emotieloos en saai. Maar in de
realiseren. Wilt u ook meehelpen met het realiseren van
nieuwe kamer komt veel groen (ontspanning, geen stress)
deze kindvriendelijke verbandwisselkamer? Kijk op www.
en blauw (rust, stabiliteit) terug.” De beleving van kinderen
verbandwisselkamer.nl voor meer informatie. • Door Ma-
wordt gestimuleerd door de verplaatsbare magnetische
rieke Schouten
geen pretje. Onderzoek heeft bewezen dat afleiding helpt om pijn te verminderen. De Nederlandse Brandwonden Stichting en het Brandwondencentrum van het Maasstad
De huidige verbandwisselkamer van het Maasstad Ziekenhuis
Ziekenhuis slaan daarom de handen ineen om geld in te
figuren op de wanden, zoals vlinders en vogels. Dit helpt
zamelen voor een kindvriendelijke verbandwisselkamer.
bij het uiten van hun gevoelens en zorgt voor interactie
Zodat kinderen die een verbandwissel moeten ondergaan
met het kind. “Ook het scherm boven het bad zorgt voor
zich in een compleet andere wereld wanen en hun angst
afleiding,” vult Nathalie aan. “Net als de lichtgevende waterbuizen met bubbels en het lichtgevend wolkenplafond.” De kamer is groter, zodat er meer ruimte is voor de ouder
Het ontwerp voor de nieuwe verbandwisselkamer: vrolijk en kindvriendelijk
Gezocht!
(amateur)fotografen
en zorgverleners die aanwezig zijn tijdens de verbandwissel. En ook aan de autonomie van het kind is gedacht: een
Is fotograferen je passie en wil je tegen onkosten-
trap naast het bad zorgt ervoor dat het kind zélf het bad in
vergoeding foto’s maken voor artikelen in Infocus?
kan gaan.
Dan ben je van harte welkom bij onze redactie! Interesse? Stuur een mailtje naar: redactie@mensenmetbrandwonden.nl
Harbour Run in strijd voor kindvriendelijke verbandwisselkamer
en wij nemen snel contact met je op.
De organisaties achter de Harbour Run helpen mee om deze droom te kunnen gaan realiseren. De Harbour Run is een parcours van 11 kilometer met obstakels dwars door de Rotterdamse Waalhaven en vindt plaats op zondag 9 oktober. Dit jaar wordt er speciaal voor de Nederlandse Brandwonden Stichting een Charity Run toegevoegd: een startvak voor sporters en bedrijven die op een bijzondere manier bijdragen aan de kindvriendelijke verbandwisselkamer van het Brandwondencentrum in het Maasstad Ziekenhuis. Dimitri Bonthuis, Harbour Run: “Wij willen met
-14-
INFOCUS
INFOCUS
-15-
in f o r m at i e f
Vragen over ZORG- OF NAZORG? BEL MET DE BRANDWONDENINFORMATIELIJN De Brandwondeninformatielijn is er voor iedereen met vragen over de lichamelijke- of psychische gevolgen van een brandwondenongeval. Bel je met deze lijn? Grote kans dat je Brigit Muis aan de telefoon krijgt. Samen met een aantal collega-(nazorg)verpleegkundigen uit de drie brandwondencentra vormt zij het team van de Brandwondeninformatielijn.
“De Brandwondeninformatielijn is in het leven geroepen
men met de beller wat de beste oplossing is. Laatst belde
omdat we merkten dat mensen, eenmaal thuis na een op-
bijvoorbeeld een mevrouw die jaren geleden een brand-
name in het brandwondencentrum, met veel vragen zaten.
wondenongeval had meegemaakt en het al die tijd had
Bijvoorbeeld over wondbehandeling of nazorg”, vertelt Bri-
weggestopt. Nu ze oma is wil ze graag gaan zwemmen
git. Zij werkt sinds 1989 als brandwondenverpleegkundige
met haar kleinkinderen. Zwemmen deed ze al die jaren niet
in het Brandwondencentrum in Beverwijk. Daarnaast zet
graag en haar kleinkinderen gaan misschien vragen stellen
zij zich al ruim tien jaar in voor de Brandwondeninforma-
over haar littekens. Deze mevrouw heb ik een aantal keer
tielijn van de Brandwonden Stichting. Tal van vragen heeft
gesproken en zij gaat nu naar het littekenspreekuur. Ik heb
zij in die tijd beantwoord. Zij put daarbij uit haar jarenlange
haar ook geïnformeerd over de lotgenotenactiviteiten van
ervaring als verpleegkundige.
de Brandwonden Stichting en de Vereniging van Mensen met Brandwonden.”
Eenduidig advies Brigit: “Wij krijgen heel verschillende vragen. Sommige mensen willen bevestigd worden. Bijvoorbeeld ‘Mijn arts heeft mij deze zalf aangeraden, klopt dat?’, ’welke litteken-
Ook huisartsen, zorgverleners, apothekers, werkgevers en leerkrachten nemen contact op met de Brandwondeninformatielijn voor advies?
Maak kennis met Hélène Schram. Sinds 2013 is zij penningmeester in het bestuur van de Vereniging. Hélène is getrouwd en moeder van twee zoons en een dochter, momenteel heeft zij ook de zorg voor een puppy. Puberende kinderen en dat jonge hondje vergen de nodige aandacht en vullen een belangrijk deel van haar tijd.
Ik ben graag maatschappelijk bezig Interview met penningmeester Hélène Schram
crème is het beste?’ of ‘als mijn wonden genezen zijn, wat dan?’. Mensen houden ons ook op de hoogte van hun
De juiste plek voor de beste zorg
Ze is met de Vereniging in contact gekomen door haar
jaarplannen aan te brengen en een goed financieel over-
wondgenezing. En indien nodig regel ik het eerste contact
”Het mooiste aan mijn werk bij de Brandwondeninforma-
vriendin Christel von Reeken, bestuurslid van de vereni-
zicht te presenteren aan onze leden. Het is prettig werken
met een brandwondenarts.”
tielijn is dat ik vaak mensen kan helpen met praktische
ging. Christel kende haar bedrijfseconomische achter-
in het bestuur van de Vereniging en de vergaderingen
tips. Ik geef hen advies, wijs hen de weg naar de juiste
grond en vertelde haar daarom over de vacature voor
verlopen altijd in een goede sfeer.”
Weer zwemmen
plek voor de beste zorg en probeer zo het probleem sa-
een penningmeester bij de Vereniging. Hélène was toen
Hélène vindt dat het bestuur de financiën goed op orde
“Ook bellen er mensen die soms jaren na het brandwon-
men met hen op te lossen voordat het echt ‘groot’ wordt.
net terug van een verblijf in de Verenigde Staten, had nog
heeft en dat de continuïteit op financieel gebied voor de
denongeval de behoefte krijgen om met lotgenoten of een
Daarnaast hoor ik heel veel persoonlijke verhalen en dat
geen baan en wilde zich graag inzetten voor maatschap-
komende jaren is geborgd. Er zijn goede contacten met
deskundige te praten. Onze taak is om door te vragen
is ontzettend mooi en regelmatig ook ontroerend. Ook na
pelijk belangrijke zaken.
het ministerie van VWS over de subsidie voor lotgenoten-
naar de échte achterliggende vraag. We bekijken altijd sa-
tien jaar nog.” • Door Merel van der Mark
Brigit Muis
-16-
I N FOC U S
Heeft u vragen over zorg- of nazorg bij brandwonden? Bel met de Brandwondeninformatielijn via 0900 – 044 0044 (bereikbaar op maandag t/m vrijdag van 09:00 tot 17:00 uur). Een verpleegkundige belt u dan terug tussen 16:00 en 17:00 uur. Per e-mail kan ook: info@brandwondenstichting.nl.
contacten en communicatieactiviteiten zoals de Infocus.
Drijfveer
Ze is ook positief over de samenwerking met de Brand-
“Voor mij is het belangrijk dat ik mijn expertise kan inzetten
wonden Stichting, die per 1 januari dit jaar een groot deel
voor organisaties die werken met vrijwilligers. Ik weet dat
van de financiële administratie heeft overgenomen.
het voor veel van die organisaties ontzettend moeilijk is om mensen te vinden die belangeloos willen helpen. Naast
Waar gaan we naartoe?
de Vereniging van Mensen met Brandwonden doe ik ook
“Ik ben van mening dat de Vereniging zich nog meer moet
vrijwilligerswerk bij het Rode Kruis en De Bascule, een
gaan richten op projecten op het gebied van belangenbe-
jeugd psychiatrisch ziekenhuis. Ik heb veel nieuwe mensen
hartiging. De eerste voorstellen hiervoor zijn in de algeme-
leren kennen en ook dat vind ik leuk. In het bestuur zie ik
ne ledenvergadering van 19 maart aan de orde gekomen.
het vooral als mijn taak om structuur in de begroting en de
Dat is een mooi resultaat.” • Door Siemen Lenos
I N FOC U S
-17-
l o t g e n o t e n c o n ta c t
Voor u gelezen
Als papa slaapt, hoe kan hij dan eten? Een warm bad Samen zwemmen in Westerhoven Weer gaan zwemmen na een brandwondenongeval is voor mensen met littekens vaak een grote stap, omdat zij zich in badkleding kwetsbaar en bekeken voelen. Terwijl zwemmen juist zo fijn kan zijn. Sinds 2008 begeleidt Hannie Ackermans in Zuidoost-Nederland met heel veel plezier het ‘samen zwemmen’. Het is daar al jaren een daverend succes. Helaas komt het ‘samen zwemmen’ in andere regio’s niet van de grond. Hoog tijd om u te laten zien hoe leuk het kan zijn. Zwemt u de volgende keer ook mee?
Een kinderboekje. Niet speciaal geschreven, maar wel heel geschikt, voor kinderen met brandwonden en voor kinderen van een ouder met brandwonden. ‘Als papa slaapt, hoe kan hij dan eten?’ beschrijft een moeilijk onderwerp, in begrijpelijke taal en met dieren in de hoofdrol. Het boekje is absoluut de moeite waard en kan als handvat dienen om in gesprek te komen met je kind. De papa van Keetje, een vrolijke kleine kikker, ligt in het ziekenhuis. Mama is verdrietig en vertelt dat papa pijn heeft en door de dokter in slaap wordt gehouden. Keetje
Drie keer per jaar organiseert de Brandwonden Stichting
vindt het erg spannend om bij papa op bezoek te gaan.
samen met de Vereniging in de Kempervennen in Wester-
Ga je ook gezellig mee samen zwemmen op 24 juni
hoven (bij Valkenswaard) een zwemactiviteit voor mensen
of 18 november? Maakt niet uit waar je woont: geef
Dit boek bezorgde mij kippenvel! Zowel tekst als beeld zijn
met littekens. Dit kunnen brandwondenlittekens zijn, maar
je gewoon op als je interesse hebt. We bepalen heel
eenvoudig maar zó compleet. Er wordt niet geoordeeld,
bijvoorbeeld ook littekens ten gevolge van necrotische
graag op wens van onze leden de plaatsen waar we
gevoelens mogen er zijn. Zowel de gevoelens van het kind
fasciitis. De zwemmers treffen elkaar altijd om 11 uur en
gaan zwemmen. Bij voldoende belangstelling orga-
als die van de ouder. Ook wordt de denkwereld van het
drinken eerst gezellig een kopje koffie. Mét gebak uiter-
niseren wij een zwemactiviteit bij jou in de buurt! Dus
kind gevolgd, in woord en beeld. Dit blijkt al uit de titel: als
aard! Rond 12 uur betreden zij het subtropisch zwembad
mail of bel Anne Bosman via activiteiten@brandwon-
papa slaapt, hoe kan hij dan eten?
en zoeken een gezellig plekje. Daarna is er volop keuze:
den.nl of 0251-275535. Wil je eerst meer informatie
een frisse duik of toch liever het warme bubbelbad? De
over wat het voor jou zou kunnen betekenen? Ook
De sfeer is goed neergezet: er is wel iets ergs aan de
wildwaterbaan, het buitenbad of misschien lekker blijven
daarvoor kun je contact opnemen met Anne.
hand, maar het wordt niet zwaar aangezet. De uitleg is rustig en begrijpelijk, met leuke illustraties. Ik kan me voor-
zitten en toekijken? Alles mag, alles kan!
stellen dat het ouders kan steunen, want in een verdrietige
“Samen zwemmen heeft mij over de drempel geholpen. Ik vind zwemmen weer leuk”, aldus een deelnemer.
een luisterend oor. Als lotgenoten onder elkaar kun je je
situatie is het soms moeilijk de juiste woorden te vinden.
verhaal kwijt. Je vindt begrip bij mensen die weten wat het
Dit boekje kan daarbij een aanvulling zijn. Een aanrader!
is om met littekens te moeten leven. Het is fijn om te zien dat iedereen elkaar steunt.
Je komt namelijk niet alleen letterlijk, maar ook figuurlijk in Deelname is gratis. De Brandwonden Stichting en de
te geven, maar samen met anderen blijkt het mee te val-
Vereniging betalen entreekaart, eten en drinken. Alleen
len. Het is heerlijk om in het water te bewegen, samen
de reiskosten zijn voor eigen rekening. Dus wat let je nog
een balspel te doen of lekker te genieten in het warme
om mee te doen? Geef je op en zwem gezellig mee de
bubbelbad. De sfeer is goed en gezellig en iedereen heeft
volgende keer! • Door Hannie Ackermans
I N FOC U S
Als papa slaapt, hoe kan hij dan eten? door Nathalie Zwaard, met illustraties van Lisette Poot. Te bestellen op
een warm bad! In je eentje is het misschien eng je bloot
-18-
r ub r i e k
in f o r m at i e f
www.keetjekikker.nl
colofon Jaargang 39, voorjaar 2016 · I S S N 1 8 7 1 - 2 7 8 9 · INFOCUS is het verenigingsblad van de Vereniging van Mensen met Brandwonden en verschijnt drie keer per jaar. Leden krijgen het blad gratis thuisgestuurd. R e d a c t i e · Frits Haasjes, Christel von Reeken en Merel van der Mark R e d a c t e u r e n · Miranda Kamerbeek, Siemen Lenos, Susan Schutjes, Marlène van Vijfeijken en Marieke Schouten A a n d i t numm e r w e r k t e n v e r d e r m e e · Hein Zoete b e e l d m at e r i a a l · De foto’s zijn, voor zover niet anders vermeld, aangeleverd door geïnterviewden, auteurs en door de deelnemers aan de betreffende activiteiten. Foto voorpagina: Brandwondencentrum Groningen Martini Ziekenhuis. V o r m g e vin g e n d r uk w e r k · www.GrafiMediaGroep.nl R e d a c t i e - a d r e s · Zeestraat 29, 1941 AJ Beverwijk Tel. 06 - 28 924 494 · redactie@mensenmetbrandwonden.nl Opl a g e · 1.600 stuks B e s t uu r · Hélène Schram (penningmeester), Els van Egmond (bestuurslid). S e c r e ta r i a at · Vereniging van Mensen met Brandwonden T.a.v. Marjorie Holtus · Zeestraat 29, 1941 AJ Beverwijk · Tel. 06 - 28 924 494 · E-mail: info@mensenmetbrandwonden.nl Website: www.mensenmetbrandwonden.nl L i d m a at s c h a p · € 25,- per jaar. Dit is een minimumbedrag. Vrijwillig hogere contributie is welkom. u w g e g e v e ns Wijzi g e n · Al onze leden worden vriendelijk verzocht om adreswijzigingen, wijziging van telefoonnummer, mobielnummer en/of e-mailadres aan het secretariaat door te geven. C o p y r i g h t · Het auteursrecht berust bij de makers, tenzij anders vermeld. Reproductie van deze uitgave, geheel of gedeeltelijk, is daarnaast niet toegestaan zonder schriftelijke toestemming van de Vereniging van Mensen met Brandwonden. Dis c l a im e r · Informatieoverdracht is het doel van dit blad. Daaraan kunnen geen rechten worden ontleend. De redactie betracht de grootst mogelijke zorgvuldigheid bij het maken van haar publicaties. De uitspraken van de auteur(s) van de artikelen weerspiegelen niet (noodzakelijkerwijs) het standpunt van de redactie. Voor eventuele onjuistheden in de weergave of foutieve informatie, dan wel voor schade hierdoor veroorzaakt, stelt de redactie zich niet aansprakelijk.
I N FOC U S
-19-
INFOCUS 10 redenen om lid te worden! Je krijgt: 1 hulp, steun en (h)erkenning van lotgenoten die volledig
Agenda mei
1 Première film ‘Op de dijk’ op NPO 1 1-6 Kindervakantieweek 2 Zwemgezinsdag 21-22 ScarWars jongerendag 30-2 Lekker leuk logeren
begrijpen wat jij doormaakt. Wij staan voor je klaar en bieden hulp als jij die nodig hebt. Ook jaren na je ongeval. 2 activiteiten waar je lotgenoten ontmoet. Zij begrijpen wat jij voelt en bedoelt.
Juni
11 Zeildag 24 Samen zwemmen
3 advies, wij helpen of verwijzen naar mensen en instanties die jouw belangen kunnen behartigen. Bijvoorbeeld bij een arbeidsconflict of problemen met je verzekeraar.
Juli
2 Contactmiddag Necrotische Fasciitis 2-7 Jongerenvakantieweek
4 informatie over onderzoek, behandeling en begeleiding, o.a. via nieuwsbrieven, Facebook en bijeenkomsten.
september
10
Algemene ledenvergadering Vereniging
5 toegang tot het digitale archief van Infocus, met honderden artikelen over allerlei zaken die jou interesseren. 6 korting op veel activiteiten, speciaal voor mensen met brandwonden of NF.
Je geeft:
oktober
8 Contactmiddag 14-17 ScarWars 29 Brandwondendag november
18
Samen zwemmen
7 hulp, steun en (h)erkenning. Jouw verhaal helpt anderen, want samen staan we sterker. 8 de Vereniging de kans om meer te doen voor jou. Hoe meer leden, hoe meer power! 9 groei aan een stevige gemeenschap, een Vereniging waar iedereen zich thuis kan voelen. 10 jezelf een goed gevoel. Want door lid te worden help je niet alleen jezelf, maar ook vele anderen!
CONTACT
Zoekt u herkenning, informatie of gewoon een luisterend oor? Mail met onze contact persoon, want daar is ze voor. Vermeld daarbij uw telefoonnummer, dan belt ze u terug. Els van Egmond contactpersoon@mensenmetbrandwonden.nl
Kortom, een lidmaatschap is goud waard - voor slechts € 25 per jaar! Aanmelden dus! Mail naar info@mensenmetbrandwonden.nl of bel met het secretariaat 06 28 924 494
Els, geboren in 1956, is moeder van twee volwassen kinderen, een zoon en een dochter. Haar dochter heeft brandwonden opgelopen toen ze bijna 4 jaar was.