MEDICINSKI RJEČNIK
A
popleksija, lat. apoplexia, predstavlja nagli prestanak funkcionisanja nekog od djelova organa ili cijeloga organa. Obično nastaje zbog oštećenja krvotoka, uzrokovanog trombozom, embolijom, hemoragijom ili sličnim poremećajima krvnog sistema. Jedan od najpoznatijih oblika apopleksije čini moždana kap, lat. ictus apoplecticus, odnosno apopleksija mozga, lat. apoplexia cerebri. Ona nastaje kao nagli prekid funkcionisanja mozga zbog izliva krvi ili tromboze krvnih sudova u njemu. Redovan prateći element ovog poremećaja predstavlja koma. Ako je uzrok apopleksije tromboza, pravilo je da je koma tada kratkotrajna, a ukoliko se radi o hemoragijskom uticaju, koma može biti dugotrajna.
B
romhidroza, lat. bromhidrosis, neprijatna pojava prekomjernog znojenja prilikom kojeg koža ima neprijatan miris. Takva reakcija nastaje kao rezultat razgradnje znoja i mrtvih stanica kože koja se vrši pod dejstvom bakterija i gljivica. Kao i sve hiperhidroze, bromhidroza koja je posljedica neke od bazičnih bolesti, liječi se tretiranjem te bolesti. Ukoliko je riječ o lokalizovanoj pojavi, u liječenju se primjenjuju aluminijum-hloridi, a u upornijim slučajevima moguće je pristupiti i hirurškom odstranjivanja žljezdanih formacija koje vrše takvo lučenje znoja.
H D
olurija, lat. choluria, termin kojim se označava prisustvo žučnih pigmenata u mokraći. Pojava kojom se označava stanje suprotno holuriji naziva se aholurija.
ipsomanija, lat. dypsomania, predstavlja neodoljiv nagon za uzimanjem alkoholnih pića koji se javlja se jednom u nekoliko sedmica ili mjeseci i traje 2–7 dana. Naročito su mu skloni epileptičari i psihopate. Padanje u dubok san i djelimična amnezija nakon buđenja, predstavljaju redovne prateće segmente ovog psihičkog poremećaja.
E
ndometrioza, lat. endometritis, zapaljenje sluzokože materice. Predstavlja jedno od stanja koja se gotovo redovno prenose na okolni mišićni sloj, metritis materice, postajući na taj način redovni uzročnici promjena na širem nivou. Veoma je značajno pravovremeno započeti liječenje kako bi se izbjegla pojava hroniciteta. U najvećem broju slučajeva bolest nastaje kao posljedica infektivnog procesa uzrokovanog bakterijama koje u matericu dospijevaju iz grlića materice ili se ovdje razvijaju nakon porođaja ili podbačaja.
Ipak, postoji i mogućnost nastanka endometrioze zbog posljedica ovarijalne disfunkcije (lat. endometriosis glandularis).
G H
estoza, lat. gestosis, širi termin kojim se označava pojava bilo kakvog patološkog sindroma vezanog za trudnoću (prekomjerno lučenje pljuvačke, povraćanje, gorušica, hipoproteinemija, edemi, proteinourija, hipertenzija, nefropatija, preeklampsija, eklampsija...). ernija, hemijska nauka čiji glavni zadatak predstavlja objašnjavanje pojava koje se javljaju kao rezultat bioloških oblika kretanja. Ovo je veoma razvijena hemijska oblast u koju spadaju: neorganska hernija, organska hernija, analitička hernija, fizička hernija, koloidna hernija, medicinska hernija i dr. Medicinska hernija se bavi proučavanjem supstancija i hemijskih procesa čije je poznavanje neophodno za razumijevanje medicinskih procesa.
K L
ivetizacija, jedan od postupaka koji se vrše prilikom izrade zubne proteze. Naziv je izveden iz riječi kojom se označava posuda u kojoj se nakon izrade u vosku oblikuje proteza sa ugrađenim zubima (kiveta, franc. cuvette). Kivetisanje se obavlja pomoću gipsa. ateropulzija, psihomotorni poremećaj koji se odražava u nemogućnosti zadržavanja pravca kretanja nakon zadobijanja udarca sa bočne strane tijela. Može da se javi i kao jedna od posljedica hroničnog oboljenja, npr. kod encefalitičara.
81