ECHO listopad 2022/2023 - nr specjalny

Chyba mogę powiedzieć, że jestem dowodem na to, że trzeba wierzyć w marzenia, że nie wolno się poddawać. Ale żeby z tego wyjść, trzeba pracować, uczyć się, mieć cel i pasję.

Jeżeli znajdziecie w sobie pasję, będziecie wolni.

Łukasz Grass

Kalendarium

5 listopada 1916 roku cesarze Niemiec i Austro Węgier ogłosili odezwę, w której zapowiedzieli utworzenie państwa polskiego.

14 stycznia 1917 roku rozpoczęła swoją działalność Tymczasowa Rada Stanu co pozwoliło na zaistnienie Królestwa Polskiego.

12 września 1917 roku Rada Regencyjna oficjalnie przejęła obowiązki głowy państwa (oficjalnie objęła ona urząd 27 października).

7 października 1918 roku Rada Regencyjna Królestwa Polskiego ogłosiła niepodległość Polski.

18 października 1918 roku Hans von Beseler, Naczelny Dowódca Polskiej Siły Zbrojnej, uznał zwierzchność Rady Regencyjnej nad Wojskiem Polskim.

19 października 1918 roku powstała Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego.

23 października 1918 roku powołano rząd Józefa Świeżyńskiego.

30 października 1918 roku Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego proklamowała przynależność państwową do Polski.

31 października i 1 listopada 1918 roku rozpoczęło się rozbrajanie wojsk niemieckich i austriackich.

W nocy z 6 na 7 listopada 1918 roku powstał rząd Ignacego Daszyńskiego.

10 listopada 1918 roku do Warszawy przyjechał Józef Piłsudski, a Hans von Beseler formalnie oddał władzę Radzie Regencyjnej.

11 listopada 1918 roku Rada Regencyjna przekazała władzę nad wojskiem Piłsudskiemu.

12 listopada 1918 roku Józef Piłsudski otrzymał misję utworzenia Rządu Narodowego, jednocześnie został Naczelnym Wodzem.

14 listopada 1918 roku Rada Regencyjna została rozwiązana, a państwo trafia w ręce Piłsudskiego, który mianował Daszyńskiego premierem.

17 listopada 1918 roku w miejsce Daszyńskiego powołano Jędrzeja Moraczewskiego.

19 listopada 1918 roku nadano depeszę notyfikującą (podpisaną przez Piłsudskiego 16 listopada) powstanie niepodległego Państwa Polskiego

Józef Klemens Piłsudski

Pierwszy marszałek Polski (1920), dwukrotny premier Polski (1926 1928 i 1930). Żołnierz, polityk, polski działacz społeczny i niepodległościowy. Był twórcą Organizacji Bojowej PPS, Legionów Polskich i Polskiej Organizacji Wojskowej. Od 11 listopada 1918 roku był naczelnym wodzem Armii Polskiej. W młodości, w czasach konspiracji był znany pod pseudonimami Wiktor i Mieczysław. Za czasów Legionów Polskich nazywano Józefa Piłsudskiego: Komendantem, Marszałkiem, Dziadkiem oraz Ziukiem.

Ciekawostki:

Preferował zdecydowanie nocny tryb życia. Kładł się grubo po północy, niekiedy około 4 nad ranem. W takich godzinach potrafił też przyjmować interesantów. Natomiast spał do 10 rano. Po przebudzeniu zjadał śniadanie, czytał gazety, i czasami kładł się jeszcze na godzinę lub dwie. 

Uwielbiał samotne spacery po parku Łazienkowskim, Pikieliszkach czy Druskiennikach. Spacerował zawsze sam, bez ochrony. Zawsze miał przy sobie naładowany rewolwer. 

Był nałogowym palaczem. Palił mocne papierosy, robione specjalnie dla niego. Widniał na nich napis Marszałkowskie, a na ustnikach byłyinicjałyJP z dekoracją zozdobnych gałązek. 

Rzadko kiedy sięgał po alkohol. Nie przeszkadzało mu jednak, gdy goście sięgali po trunki. Natomiast jego ulubionym napojem była herbata. Pił zawsze gorącą, mocną i słodką. Podawaną koniecznie w szklankach, na sposób rosyjski. Do herbaty najczęściej sięgał po kruche ciastka lub herbatniki. 

Dla pierwszej żony Marii Juszkiewiczowej przeszedł na luteranizm.  Drugą życiową partnerkę Aleksandrę Szczerbińską poznał, gdy był żonaty. Maria jednak nie zgadzała się na rozwód, więc przez pewien czas żyli “w trójkącie”. Aleksandrę poślubił po śmierci Marii w 1921 roku. Ale były też inne kobiety w jego życiu, Leonora Lewandowska, Eugenia Lewicka, Jadwiga Burhardt.  Prawdziwą miłością i dumą jego życia były dwie córki, którymi zajmował się bardzo troskliwie, śledził ich szkolne sukcesy i przygody, uczył pływać i wiosłować. W Sulejówku stworzył dla nich prawdziwy dom. I gdzie tylko mógł również podczas wywiadów dla zagranicznej prasy chwalił się swoimi córeczkami.

Roman Dmowski

Polski polityk, publicysta polityczny, minister spraw zagranicznych, poseł na Sejm Ustawodawczy II Rzeczypospolitej, poseł II i III Dumy Państwowej Imperium Rosyjskiego. Współzałożyciel Narodowej Demokracji (endecji, ruchu narodowego), główny ideolog polskiego nacjonalizmu. Polski działacz niepodległościowy, postulujący w pierwszym etapie zjednoczenie wszystkich ziem polskich i uzyskanie autonomii w ramach Imperium Rosyjskiego, a później odzyskanie niepodległości w oparciu o sojusz z Rosją i ententą, zaś w opozycji do państw centralnych (w szczególności Niemiec). Związany z ruchem neoslawistycznym. Przyszedł na świat 9 sierpnia 1864 roku w Kamionku pod Warszawą. Zmarł 2 stycznia 1939 roku w Drozdowie pod Łomżą. Przede wszystkim był twórcą koncepcji inkorporacyjnej.

Ciekawostki:

 Miał sześcioro rodzeństwa: dwie siostry, dwóch braci i zmarłych w okresie niemowlęctwa brata i siostrę. Żadne znich jednak nie doczekało się potomstwa, skutkiem czego linia Dmowskich wygasła.  Do jednej z jego żelaznych zasad należało nieskładanie przez niego podpisów w języku rosyjskim, co sprawiło, że figurował w dokumentach jako osoba niepiśmienna.  Zdobył tytuł doktora nauk przyrodniczych Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego.  Swój status singla tłumaczył poświęcaniem się wyłącznie pracy na rzecz narodu polskiego.  Maria Juszkiewiczówna, późniejsza żona Józefa Piłsudskiego, była w pewnym okresie przedmiotem szczególnego zainteresowania Romana Dmowskiego o jej rękę konkurował właśnie z Piłsudskim.  Dmowski władał biegle językiem portugalskim, francuskim, rosyjskim, angielskim, rozumiał też język niemiecki.

 W 1916 roku Dmowski za cykl wykładów otrzymał doktorat honoris causa na Uniwersytecie w Cambridge.  Dmowski napisał wiele książek, co zostało docenione w 1927 roku nagrodą literacką im. Jana Kasprowicza.

Ignacy Jan Paderewski

Polski pianista, kompozytor, aktywista, poliglota, mówca, polityk, mąż stanu, działacz niepodległościowy, filantrop, biznesmen, mecenas sztuki i architektury, hodowca winorośli, aktor filmowy. Ignacy Jan Paderewski urodził się 6 listopada 1860 roku w Kuryłówce, zmarł 29 czerwca 1941 roku w Nowym Jorku.

Ciekawostki: 

W 1915 roku wraz z Henrykiem Sienkiewiczem założył Szwajcarski Komitet Generalny Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce.  Upodobanie do muzyki przejawiał już w wieku 3 lat.  Przyjmował nauki w formie korepetycji równolegle z wielu przedmiotów, wśród których była literatura polska, język francuski, geografia i historia. Jednym z jego korepetytorów był powstaniec styczniowy . 

W wieku 12 lat rozpoczął naukę w Instytucie Muzycznym (później znanym, jako Konserwatorium Warszawskie). Po jego ukończeniu grał na przyjęciach i weselach oraz dawał nauki gry na fortepianie, dzięki czemu zarabiał na życie. Pomimo uznania otoczenia ćwiczył czasem nawet 12 godzin dziennie.

Był mediatorem między Piłsudskim a obozem Dmowskiego z tym drugim reprezentował Polskę na konferencji w Paryżu kończącą I wojnę. 



Był ponadto w odrodzonej Polsce ministrem spraw zagranicznych i premierem, natomiast za całokształt swej działalności otrzymał Krzyż Wielki Legii Honorowej i Order Orła Białego.  W Poznaniu odbył słynne spotkanie z tłumem, do którego przemówił tak żarliwie, że pewnie było impulsem powstania wielkopolskiego, które zakończyło się sukcesem.  Jego żoną została koleżanka z konserwatorium Antonina Korsak. Niestety, tak samo jak wcześniej matka, zmarła wskutek powikłań poporodowych, a syn Alfred zaś zachorował na polio przez co był częściowo sparaliżowany i zmuszony poruszać się na wózku inwalidzkim.  Drugą żoną kompozytora została Helena Górska, która wzbudzała liczne kontrowersje swoją nadopiekuńczością wobec męża.

Maria Piłsudska

Maria Piłsudska z domu Koplewska, po pierwszym mężu nazywałą się Juszkiewiczowa (ur. ok. 1865 w Wilnie, zm. 17 sierpnia 1921 w Krakowie) polska nauczycielka, działaczka Polskiej Partii Socjalistycznej; pierwsza żona Józefa Piłsudskiego.

Ciekawostki:

Ukończyła Instytut Klasyczny, a następnie studia medyczne na uniwersytecie dla kobiet w Sankt Petersburgu, tzw. studia Bestużewa.  Podczas studiów udzielała się w ruchu społeczno narodowym. 

Była jedną z najlepszych dromaderek, czyli kobiet, które przewoziły przez granicę zakazane materiały i meldunki. Była tak zdeterminowana, że pewnego razu upakowała pod suknią i gorsetem aż 75 egzemplarzy książki “Kobieta i socjalizm”, z których każdy miał 300 stron! 

Początkowo zamieszkiwała w Wilnie. Tam była żoną inżyniera Juszkiewicza. Z tego małżeństwa, zakończonego rozwodem, miała córkę Wandę (1889 1908)  Prowadziła w Wilnie salon, w którym spotykali się wszyscy liczący się działacze.  O jej względy zabiegało wielu mężczyzn. Prawdopodobnie odrzucenie przez nią Romana Dmowskiego przyczyniło się do jego niechęci wobec Piłsudskiego.

Po wybuchu I wojny światowej była zaangażowana w pomoc i wsparcie Legionów Polskich.

Aleksandra Piłsudska

Aleksandra Piłsudska ze Szczerbińskich (ur. 12 grudnia 1882 w Suwałkach, zm. 31 marca 1963 w Londynie) działaczka niepodległościowa, służyła w Legionach Polskich, odznaczona Orderem Virtuti Militari, działaczka PPS i POW, druga żona Józefa Piłsudskiego.

Ciekawostki:  W 1904 wstąpiła do PPS.  Brała udział w wielu akcjach bojowych, w tym w akcji pod Bezdanami i w napadzie na bank Państwowy w Kijowie.  Po wybuchu I wojny światowej wstąpiła do Legionów Polskich i została przydzielona do oddziału wywiadowczo kurierskiego I Brygady Legionów Polskich, była komendantką kurierek legionowych. 

Po wybuchu II wojny światowej przez Litwę, Łotwę i Szwecję dotarła z córkami do Londynu.

WINCENTYWITOS

Polityk, działacz ludowy i niepodległościowy, jeden z twórców Stronnictwa Ludowego oraz Polskiego Stronnictwa Ludowego „Piast”, poseł do austriackiej Rady Państwa, przewodniczący Polskiej Komisji Likwidacyjnej, w okresie Drugiej Rzeczypospolitej trzykrotny premier, jeden z przywódców Centrolewu, sądzony i skazany w procesie brzeskim, w latach 1933 1939 na emigracji politycznej w Czechosłowacji, w czasie II wojny światowej internowany przez Niemców. Podczas II wojny światowej odmówił współpracy z Niemcami i był przez nich przetrzymywany w areszcie domowym w rodzinnych Wierzchosławicach. Po zakończeniu wojny nie zgodził się również na współpracę ze Związkiem Sowieckim. Przyszedł na świat w rodzinie włościańskiej w Wierzchosławicach 21 stycznia 1874 roku. Witos zmarł 31 października 1945 roku w Krakowie.

Ciekawostki:

 Pochodził z bardzo ubogiej chłopskiej rodziny.

 Po długich namowach przekonał rodziców, by pozwolili mu się kształcić okazał się jednym z najzdolniejszych i najpilniejszych uczniów.



Karierę polityczną zaczął od przygody z dziennikarstwem w tygodniku “Przyjaciel Ludu”, dla którego pracował jako korespondent.

Był aż trzykrotnym premierem Polski. Po raz pierwszy dzierżył to stanowisko w latach 1920 1921. Za drugim razem od maja do grudnia 1923 roku, a po raz ostatni przez kilka dni maja1926 roku.  Po wojnie wraz ze Stanisławem Mikołajczykiem ponownie utworzył Polskie Stronnictwo Ludowe, którego od sierpnia 1945 roku był prezesem.



Wanda Krahelska

Jedna z najbardziej znanych członkiń Organizacji Bojowej PPS. Córka bogatego ziemianina i powstańca styczniowego, urodzona 15 grudnia 1886 w Sawejkach. Wstąpiła do partii niepodległościowych socjalistów, a po aresztowaniu i samobójczej śmierci narzeczonego zgłosiła się do oddziałów bojowych. Była zaangażowana w plan przygotowania zamachu na generała gubernatora warszawskigo Gierogija Skałona. Uniknęła aresztowania, a 18 sierpnia 1906 roku wraz z innymi towarzyszkami rzuciła bomby w kierunku carskiego naczelnika (zamach nie powiódł się, ucierpiała tylko eskorta). Uciekła do Galicji, gdzie zawarła fikcyjne małżeństwo z Adamem Dobrodzickim, które uchroniło ją przed deportacją do Królestwa Polskiego i procesem przed rosyjskim sądem. W Galicji wycofała się z polityki, zajmując się studiami artystycznymi. W czasie I wojny światowej działała w Naczelnym Komitecie Narodowym w Galicji oraz w PPS. W II RP była zaangażowana społecznie, w czasie wojny wraz z Zofią Kossak Szczucką tworzyła Tymczasowy Komitet Pomocy Żydom „Żegota”. Zmarła w 1968 roku, została pochowana na Starym cmentarzu na Służewie w Warszawie.

Wanda Gertz

Urodzona 13 kwietnia 1896 w Warszawie, major Wojska Polskiego, która służbę wojskową rozpoczęła... w przebraniu mężczyzny. Harcerka i członkini Konfederacji Polskiej w 1915 roku zgłosiła się do służby w Legionach Polskich jako Kazimierz Żuchowicz. Posługiwała się pseudonimem „Lena”lub „Kazik”

Do 1916 roku służyła w 1. Pułku Artylerii I Brygady Legionów. W czasie wojny z bolszewikami działała w Ochotniczej Legii Kobiet, gdzie zdobyła stopień podporucznika, w okresie międzywojennym działała zaś w Przysposobieniu Wojskowym Kobiet. W 1939 roku zaangażowała się w pracę konspiracyjną w Związku Walki Zbrojnej/Armii Krajowej, gdzie była komendantką Oddziału AK „Dysk” (Dywersja i Sabotaż Kobiet). Po oswobodzeniu z niewoli przez armię amerykańską, wstąpiła do I Korpusu Polskiego. Zmarła 10 listopada 1958 roku w Londynie. Jej prochy zostały przywiezione do Polski i pochowane na cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

Polsko

Tyś miłością jak róży kwiat piękną pierwszą pielęgnuję Ciebie w sobie od lat nadszedł kres mego życia jeszcze gest jeden ostatni chce wykonać dotknąć posmakować Twych ust biel splamić przelaną dziś krwią

jak feniks z popiołów odrodzisz się Ukochana ostatni róży kwiat dla kochanków pozostał

Z pamiętnika Legionisty...

Kraków, 10 sierpnia 1914

Nadszedł kolejny piękny dzień. Wydawać by się mogło, że będzie to dzień jak każdy inny. Lecz tak nie było. Musieliśmy stawić się do Legionów, żeby walczyć. Nie dało się ukryć, że ten rozkaz nami wstrząsnął. Byłem pełen nadziei i determinacji tak jak Tomasz i Karol moi najlepsi przyjaciele, z którymi się wychowywałem, dorosłem. Każdy z nas założył rodzinę, miał dzieci. Myśl o wojnie i co za tym idzie utracie życia, zaciskała nam serce, sprawiała, że łzy napływały do oczu nie ze strachu przed śmiercią, lecz z powodu pożegnania z najbliższymi. Ale radość z tego, że idziemy walczyć o Polskę, wolną i niepodległą krzepiła serca. Dodawała pewności, że powojujemy na wojence i wrócimy do domów.

Dzień pożegnań mimo to był trudny Kobiety płakały żony, matki, siostry w naszych objęciach mieszały łzy nadziei, rozpaczy i strachu. Dzieci nie rozumiały, dlaczego nie będzie nas w domu. Wszyscy składaliśmy obietnice, że wrócimy i przeżyjemy jeszcze tyle pięknych chwil w rodzinnym gronie. Nadszedł czas podróży, opuszczenia domu. Podniosły nastrój towarzyszył naszemu wymarszowi. Przy drodze zebrały się całe rodziny, dzieci rzucały kwiaty, wiwatowały. Podczas marszu towarzyszyły nam pieśni, nasze polskie pieśni, które krzepiły serca i zagrzewały do walki, Do walki o Polskę, o dom, o tych, których kochaliśmy bardziej niż nasze życie.

Zabrałem ze sobą fotografie Marii i Krysieńki, żebym mógł wracać pamięcią do swej Ukochanej, żeby móc popatrzeć na moje Skarby.

Zostawcie to Polakom. Dla nich nie ma nic niemożliwego.” Napoleon Bonaparte

Znam tylko dwa typy Polaków: tych, którzy się zbuntowali przeciwko mnie, i tych którzy pozostali mi wierni jednych nienawidzę, drugimi gardzę.” car Mikołaj I Romanow

„

Istnieje jedna tylko alternatywa dla Europy: albo azjatyckie barbarzyństwo pod przywództwem moskiewskim zaleje ją jak lawina, albo Europa musi odbudować Polskę, stawiając między sobą a Azją 20 milionów bohaterów, by zyskać na czasie dla dokonania swego społecznego odrodzenia.” Karol Marks „Wydaje się, ze kraj ten jest nierozerwalnie związany z niekończącą się serią katastrof i kryzysów, które w sposób paradoksalny stają się źródłem jego bujnego życia. Polska znajduje się bez przerwy na krawędzi upadku. Ale jakimś sposobem zawsze udaje jej się stanąć na nogi.” Norman Davies „Ojczyzna: to jest tam, gdzie by się chciało umrzeć.” Stefan Napieralski „Ojczyzna, to nie kraj, w którym mieszkasz, ale kraj którego potrzebujesz i który potrzebuje ciebie.” Stefan Pacek „Żołnierz polski walczy o wolność wszystkich narodów ale umiera tylko dla Polski.” Stanisław Maczek „Ojczyzna to wielki zbiorowy obowiązek.” Cyprian Kamil Norwid

„

TEST NIEPODLEGŁOŚCIOWY

Proponujemy wszystkim uczniom sprawdzenie swojej wiedzy na temat odzyskania przez Polskę niepodległości.

Uczniowie, którzy jako piersi (po jednej osobie z liceum i ze szkoły branżowej) odeślą poprawne odpowiedzi do opiekuna kółka medialnego pani Joanna Strzeleckiej zostaną nagrodzeni przez swoich nauczycieli historii stosowną oceną za aktywność.

Uwaga! Kto pierwszy ten lepszy! Liczy się czas dostarczenia przez dziennik elektroniczny.

Poprawne odpowiedzi uczniowie wysyłają wyłącznie za pośrednictwem Librusa przez moduł wiadomości.

Niech wiedza będzie z Wami! ☺

TEST NIEPODLEGŁOŚCIOWY

1. Odzyskanie przez Polskę niepodległości jest ściśle związane z innym ważnym w dziejach świata wydarzeniem. Jak nazywał się podpisany 28 czerwca 1919 roku traktat kończący I wojnę światową?

a)Traktat paryski

b)Traktat wersalski

c)Traktat mediolański d) Traktat poczdamski

2. Był jednym ze sponsorów kampanii Thomasa Woodrow Wilsona w 1916 r. Między innymi dzięki temu prezydent USA uzależnił podpisanie traktatu wersalskiego od umieszczenia w nim punktu 13 o suwerenności Polski. O kim mowa?

a)Kazimierz Abratowski

b)Ignacy Mościcki

c)Kazimierz Pułaski d)Ignacy Jan Paderewski

3. Polacy zmuszeni byli walczyć na różnych frontach I wojny światowej. Część naszych przodków służyła w armii austro węgierskiej wchodząc w skład Legionów Polskich. Przywódcą osławionej w pieśniach I Brygady był: a)Józef Haller b)Władysław Sikorski c)Zbigniew Dunin Wąsowicz d)Józef Piłsudski

4. 9 lipca 1917 r. zażądano od Legionów Polskich przysięgi wierności Niemcom i Austro Węgrom. Byłoby to zaprzeczeniem dążeń niepodległościowych, toteż większość żołnierzy, na czele z Józefem Piłsudskim, odmówiła jej złożenia, za co zostali internowani. Jak nazywane jest to wydarzenie? a)kryzysem przysięgowym b)nocą beniaminowską, od nazwy fortu, w którym uwięziono oficerów I i III Brygady c)aktem niezłomnym d)przewrotem lipcowym

5. Polacy walczyli również w armii rosyjskiej. Inicjatorem utworzenia korpusów polskich był Naczpol, czyli Naczelny Komitet Wojskowy, którym kierował… a)Józef Haller b)Władysław Anders b)Władysław Raczkiewicz d)Józef Dowbór Muśnicki

6. 3 października 1918 r. we Francji utworzono samodzielną armię, pod wodzą Józefa Hallera, która w latach 1919 1920 odegrała ważną rolę w czasie kształtowania granic II Rzeczpospolitej. Armię tę nazywano: a)Tułaczą ponieważ jej żołnierze nie mieli własnego kraju b)Legionami Polskimi we Francji c)Rogatywką od czapek, które nosili d)Błękitną od koloru mundurów

7. Czas na chwilę odpoczynku. Jak miał na imię ulubiony koń Józefa Piłsudskiego? a)Płotka b)Bucefał c)Kasztanka d)Grzywka

8. 10 listopada 1918 r. przybywa do Warszawy uwolniony z internowania Józef Piłsudski. Jednak to 11 listopada obchodzimy Święto Niepodległości, co się wówczas wydarzyło w Polsce?

a)11 listopada 1918 r. Rada Regencyjna przekazała Józefowi Piłsudskiemu naczelne dowództwo nad Wojskiem Polskim b) 11 listopada 1918 r. w Warszawie pojawił się Ignacy Jan Paderewski, który przekazał Józefowi Piłsudskiemu memoriał o przyszłości Polski

c)11 listopada 1918 r. Józef Piłsudski na czele Pierwszej Kompanii Kadrowej zdobył Zamek Królewski w Warszawie, gdzie mieściła się siedziba carskich urzędników d)11 listopada 1918 r. Józef Piłsudski spotkał się z Wincentym Witosem i podjęli decyzję o utworzeniu suwerennego rządu.

TEST NIEPODLEGŁOŚCIOWY

9. 18 listopada 1918 r. politycy ze wszystkich zaborów wybrali pierwszego premiera w niepodległej Polsce, został nim:

a)Ignacy Daszyński

b)Jędrzej Moraczewski

c)Edmund Dmowski

d)Władysław Raczkiewicz

10. Ukraińska Rada Narodowa dążyła do stworzenia własnego państwa ze stolicą we Lwowie. Polscy mieszkańcy miasta sprzeciwili się temu. Wybuchły walki. Wśród obrońców miasta szczególną kartę historii zapisała młodzież. Cmentarz Orląt Lwowskich to część:

a)Cmentarza na Rossie

b)Cmentarza Łyczakowskiego

c)Cmentarza Janowskiego

d) Cmentarza Rakowickiego

11. Po odzyskaniu niepodległości powstały dwie koncepcje ustroju politycznego II Rzeczpospolitej, która z nich zwyciężyła?

a)Koncepcja inkorporacyjna. Zakładała, że do Polski powinny zostać wcielone wszystkie tereny, na których ludność polska dominowała liczebnie, kulturowo lub gospodarczo. Innymi słowy, częścią Rzeczpospolitej powinna być Litwa w całości, Mińszczyzna, Podole, Polesie i Wołyń. Zwolennikiem tej koncepcji był Roman Dmowski.

b)Koncepcja federacyjna. Jej zwolennicy uważali, że Polska powinna zadowolić się mniejszymi nabytkami terytorialnymi, ale w zamian chcieli, by Rzeczpospolita była państwem federalnym, w którego skład weszłyby Polska, Ukraina, Białoruś i Litwa. Zwolennikiem tej koncepcji był Józef Piłsudski.

12. Gdy armia niemiecka opuszczała tereny na wschód od Bugu, wkroczyło na nie ZSRR. Polacy uważali, że tereny te powinny stać się częścią II Rzeczpospolitej. Tak rozpoczęła się wojna polsko bolszewicka, której najsłynniejszym wydarzeniem jest Cud nad Wisłą. A gdzie doszło do pierwszej wymiany ognia?

a)13 II 1919 r. pod Berezą Kartuską b)7 III 1919 pod Pińskiem c)4 I 1919 pod Mińskiem d)18 IV 1919 pod Nowogródkiem

13. Polska spierała się też o terytorium z Litwinami. Sprawę częściowo udało się załatwić poprzez podział Suwalszczyzny według granicy zaproponowanej 18 lipca 1919 r., nazywanej: a)Linią Żeligowskiego b)Linią Cambona c)Linią Curzona d)Linią Focha

14. Jedno województwo 27 XII 1919 r. stanęło przeciwko Rzeszy Niemieckiej i zwyciężyło. Impulsem do wybuchu stał się przyjazd Ignacego Jana Paderewskiego. Mowa o: a) Powstaniu śląskim b) Powstaniu wielkopolskim c) Powstaniu krakowskim d) Powstaniu wrocławskim

15. Ludność Górnego Śląska musiała walczyć o przyłączenie tych terenów do II Rzeczpospolitej. Ile było powstań śląskich?

a) 1 b) 2 c) 3 d) Żadnego, na Śląsku przeprowadzono plebiscyt, w którym ludność opowiedziała się za przyłączeniem do Polski

16. Co wydarzyło się 26 stycznia 1919 roku?

a) Kobiety w Polsce po raz pierwszy zagłosowały w wyborach b) Odbyły się pierwsze demokratyczne wybory w Polsce c) Odbyły się pierwsze wybory parlamentarne w odrodzonej Polsce d) Wszystkie odpowiedzi są poprawne.

Z pamiętnika Legionisty...

Łowczówek, 23 grudnia 1914

Kolejny dzień się kończy, kolejna warta…

W głowie nadal słyszę dźwięk karabinów, przeraźliwe krzyki na łożu śmierci. Dni nie wyglądają jak wcześniej, nawet słońce stało się ciemniejsze, już nie promienieje. Tylu jest już rannych, śmierć wisi w powietrzu. Dziś musiałem pożegnać Karola i Tomasza…

Nadal nie wierzę w to, co się stało... Moi najbliżsi przyjaciele, z którymi się od dziecka przyjaźniłem nie żyją. Byłem z nimi, gdy umierali, patrzyłem jak z każdą sekundą znika blask z ich oczu, jak gaśnie w nich nadzieja, ta nadzieja, która dodawała nie tylko im siły do walki. Na twarzach stopniowo malowała się rozpacz, która jak całun pokryła też moje serce.

W ostatnich minutach życia ściskali w dłoni zdjęcia rodzin. Wiedzieli, że już nigdy ich nie zobaczą, już nigdy nie poczują ciepłego dotyku żon i nie przytulą dzieci rzucających się na szyję z tęsknoty.

Ja przeżyłem ocalałem, by wypełnić swe zadanie. Musiałem przysiąc, że bez względu na wszystko przeżyję i zaopiekuję się ich rodzinami. Ich malutkimi dziećmi, które w domu oczekują na ich powrót, który nigdy nie nastąpi.

Trwam w nicości, nie umiem tak żyć. Tracę wszystkich, których kocham, ale mimo to nadal walczę. Walczę o swój kraj, o swoją rodzinę, rodzinę Karola, Tomasza

Boże, miej mnie w swojej opiece, zaczyna się kolejny ostrzał...

Z pamiętnika Legionisty...

Kostiuchnówka, 05 lipca 1916

Nie śpię kolejną noc, ta wojna jest coraz okrutniejsza. Jestem ranny, ale żyje, mogę jeszcze walczyć. Zostało nas niewielu, wszędzie leżą ciała, ciała żołnierzy, młodych chłopców, niemal dzieci… zakrwawione, rzucone na stosy. Te niewinne dzieci umarły, nie poznały piękna, nie zaznały miłości. Nadziei na życie, na powrót do rodziny już prawie nie ma. Nie mogę swych ostatnich dni, godzin spędzić z tymi, których kocham. Nie mogę im powiedzieć, że bardzo ich kocham. Tak bardzo za nimi tęsknię, tak bardzo chciałbym popatrzeć jak moja Krysieńka dorasta, być z nią w ważnych momentach, poprowadzić do ołtarza… Lecz nie mogę.

Nie jestem już człowiekiem! Nikt z nas nie jest! Nienawidzę siebie, nie mogę patrzeć w swoje odbicie w lustrze. Zabiłem tylu ludzi... Ludzi! Oni też mieli żony, matki, córki które czekają, odliczając dni do ich powrotu. Zabijałem w imię Ojczyzny, ale to nie zmienia faktu, że jestem mordercą, nie bohaterem…

Piszę ten dziennik z myślą, że przetrwa. Może ktoś będzie mógł go przeczytać i zrozumie ten terror, czasy, w których przyszło mi żyć. Mam nadzieję, że przeczyta to moja ukochana Maria. Może Krysia, gdy dorośnie zrozumie me słowa. Będą widziały, że w każdej chwili o nich myślałem.

Moja Ukochana Mario, zwracam się do Ciebie ten ostatni raz. Ten ostatni raz mogę coś napisać, powiedzieć Ci zanim śmierć, a nie Ty, złoży swój pocałunek na mych ustach. Życie u Twego boku było najcenniejszym darem, o jakim mógłbym tylko marzyć. Ty byłaś moją ostoją, moim życiem. Dzięki Tobie poczułem, czym jest miłość, piękna bezwarunkowa miłość, jaką mnie obdarowałaś już od pierwszych dni.

Gdy pisze do Ciebie w głowie pojawia się tyle wspomnień gdy kroczymy do ołtarza, gdy składamy sobie przysięgę. Był to jeden z najpiękniejszych dni mojego życia, naszego wspólnego życia. Dałaś życie mej Córce. Zanim rozpętało się piekło było mi dane ją zobaczyć, poczuć dotyk jej małych rączek. Mogłem dotykać Ciebie, gładzić po włosach, po policzku i całować Twe usta. Chciałbym być teraz z Wami, chciałbym być z Tobą, patrzeć na Krysię jak dorasta. Chciałbym dożyć z Tobą starości, ciesząc się każda chwilą. Ale odchodzę, umieram ma Kochana…

Pamiętaj o mnie i wiedz, że gdy tylko będziesz mnie potrzebować będę przy Tobie. Zawsze jestem z Tobą część mnie żyje w Tobie, w Twoim sercu, w naszej Córce...

Nie roń za mną łez. Podaruj mi róży biały kwiat

Krysiu, moje ukochane Dziecko, tatuś bardzo Cię kocha. Kocha Ciebie i mamę całym swym sercem, które bije i walczy dla Was. Nie płaczcie za tatą. Żyj, ciesz się każdą chwilą z mama. Baw się i pielęgnuj w sobie to, co najważniejsze miłość. Bo bez miłości nie ma życia.

Obiecałem Ci, że wrócę, że przeżyjemy najlepsze momenty naszego życia razem. Że będę z Tobą. Przepraszam, że nie dotrzymam obietnicy, że nie mogę wrócić. Już nigdy się nie zobaczymy, choćby na chwilę. Nie przytulę Cię i nie powiem jak bardzo Cię kocham. Będę jednak zawsze z Tobą, będę mieszkał w Twoim sercu i kiedy tylko będziesz chciała ze mną porozmawiać popatrz do góry, na niebo, a ja tam będę Muszę już kończyć, chciałbym tu jeszcze coś napisać, ale wiem, że tak się nie stanie.

GAZETKA SZKOLNA SLO i SBSIS w Choceniu

HYMN SLO

Kardynał naszym patronem, Chcemy być uczniami Jego. Słów jego wartość nam znana: Ojczyźnie służyć nic złego. Od siebie wymagać trzeba dziś najwięcej nam. x2

Życie trzeba przeżyć godnie, bo jest tylko jedno dane. W Kardynała zapatrzeni Sprawimy, że świat się zmieni. Lećmy jak orły więc, nie lękajmy wichrów się. x2

HYMN SBSIS

Mickiewicz młodym dał credo, Więc i my pragniemy tego. Jak Mickiewicz pięknie żyć, Jak poeta wielkim być, Tak kochać Ojczyznę jak on sercem całym swym. x2

Sięgaj, tam gdzie wzrok nie sięga. Łam, czego rozum nie złamie. Mierz siłę swą na zamiary, a nie zamiar podług sił. Serce miej sercem patrz. Nad poziomy wylatuj. x2

ZESPÓŁ REDAKCYJNY

Joanna Strzelecka opiekun Kółko medialne CHOCEŃ TV Wydawca: SLO SBSIS CHOCEŃ Adres: ul. Sikorskiego 12, 87 850 Choceń, tel.: 54 284 67 14