ΑΛΛΗΛΟΒΟΗΘΟΥΜΕΝΗ ΚΑΙ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΟΜΕΝΗ ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΗ ΚΤΙΣΜΑΤΩΝ by Isabelle Trinquelle

ΓΕΝΙΚΕΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ για ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ

3SR ΑΛΛΗΛΟΒΟΗΘΟΥΜΕΝΗ ΚΑΙ

ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΟΜΕΝΗ ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΗ ΚΤΙΣΜΑΤΩΝ

ΜΕ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΙΔΙΟΚΗΤΗ ΜΕ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ, ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΤΥΠΟ

Με συγχρηματοδότηση από το πρόγραμμα «Erasmus+» της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Αυτός ο οδηγός έχει συνταχθεί ως μέρος του Ευρωπαϊκού προγράμματος HELPS με συνδιοργανωτή το Erasmus Plus και περιλαμβάνοντας τέσσερις χώρες: Γαλλία, Ελλάδα, Ισπανία και Ιταλία. «Hands for Homes» ονομάζεται το δίκτυο που δημιουργήθηκε ώστε να διατηρηθεί η πρακτική 3SR (αλληλοβοηθούμενη αυτο-αποκατάσταση κτισμάτων). Κάθε οργανισμός που επιθυμεί να εφαρμόσει την αλληλοβοηθούμενη και υποστηριζόμενη ανακαίνιση κτηρίων με προσωπική εργασία του ιδιοκτήτη, με κοινωνικό, οικολογικό και πολιτιστικό αντίκτυπο μπορεί να γίνει μέρος αυτού του δικτύου. HELPS ονομάζεται το πειραματικό τριετές πρόγραμμα με συνδιοργανωτή το Erasmus Plus. Αποσκοπεί στην εκπαίδευση ανθρώπων που θα υιοθετήσουν την μέθοδο της Αλληλοβοηθούμενης αυτο-αποκατάστασης (3SR) με κοινωνικό, οικολογικό και πολιτιστικό αντίκτυπο στην Ευρώπη. Ιδρυτές του δικτύου Hands for Homes και συνεργάτες του προγράμματος HELPS: Η Enerterre είναι ο εμπνευστής του προγράμματος HELPS και του συστήματος 3SR. Πρόκειται για έναν Γαλλικό οργανισμό ο οποίος δραστηριοποιείται τοπικά στην Νορμανδία, και ο οποίος σαν στόχο έχει να βελτιώνει την άνεση των κατοίκων παρέχοντας βοήθεια σε προσπάθειες οικολογικής ανακαίνισης των κτηρίων τους, οργανώνοντας συνεργατικά εργοτάξια και κατευθύνοντας την αλληλοβοήθεια μεταξύ γειτόνων. Η Les 7 Vents είναι ο συντονιστής του προγράμματος HELPS. Στόχο έχει να αποτελεί ένα ανοιχτό συνεργατικό πεδίο για όλα τα συνεργαζόμενα μέρη: επιχειρήσεις, τεχνίτες, πολίτες, κοινότητες, ο καθένας με τις ιδιαιτερότητές του. Αυτή η συνεργασία για το κοινό όφελος ασχολείται με την ενέργεια και την βιώσιμη ανάπτυξη σε τοπικό και Ευρωπαϊκό επίπεδο. Το Μεσογειακό Κέντρο Περιβάλλοντος είναι μία ΜΚΟ που αποσκοπεί στην ενθάρρυνση συνδυασμένων ενεργειών διατήρησης και ανάπτυξης της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς καθώς και στην εμπλοκή των κοινοτήτων προς την βιώσιμη ανάπτυξη σε τοπικό επίπεδο. Το Taph Taph είναι ένας οργανισμός από την Σεβίλλη της Ανδαλουσίας στην Ισπανία ο οποίος επικεντρώνεται στην έρευνα των οικολογικών κατασκευών, στην εκπαίδευση, στην διάδοση, στην συμβουλευτική, στην διατήρηση της κληρονομιάς και στα συμμετοχικά οικολογικά-κατασκευαστικά έργα. Ο οργανισμός Italian International Association “Cities of the Raw Earth” (CTC) προωθεί την χρήση φυσικών πρώτων υλών στις σύγχρονες κατασκευές, ξεκινώντας από την προστασία, ανάκτηση και επανάχρηση φυσικών υλικών στις κατασκευές προκειμένου να ενισχύονται πρακτικές βιώσιμης διαβίωσης. Η Associazione N.E.T. είναι μία μη κερδοσκοπική εταιρεία η οποία ιδρύθηκε το 2001 από ειδικούς του επιμορφωτικού και παιδαγωγικού τομέα. Πρώτα από όλα, η Associazione N.E.T. απευθύνεται σε αποκλεισμένους κοινωνικά ανθρώπους, μακροχρόνια ανέργους, ηλικιωμένους, ανάπηρους, μονογονεϊκές οικογένειες , προκειμένου να τους υποστηρίξει από κοινωνική επιμορφωτική και εργασιακή σκοπιά. 2

Προσαρµογή προγράµµατος

∆ίκτυο ΜΚΟ

Γαλλία

Ελλάδα Γαλλία Ιταλία

Πρωτοβουλία 3SR Ελλάδα

Ισπανία

Ιταλία

Ισπανία

Ελλάδα

Γαλλία

Νέα µέλη

2013

2017-2020

Σ υ ν ε χ ί ζ ετ α ι

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙ ΣΑ Γ Ω Γ Η Τί είναι η Αλληλοβοηθούμενη και υποστηριζόμενη αποκατάσταση (3SR);......6 Γιατί είναι σημαντικό να βελτιώνουμε τις συνθήκες κατοίκησης;......................6 ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΟ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΚΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥ 3SR I. Γενική και στρατηγική προσέγγιση . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 II. Τρία προκαταρκτικά στάδια του 3SR..........................................................11 III. Διακρίνοντας τους ανθρώπους που χρειάζονται την βοήθεια της μεθόδου 3SR.....14 IV. Διακρίνοντας τους επαγγελματίες που θα λειτουργήσουν το σύστημα 3SR 18 V. Νομικά ζητήματα........................................................................................22 VI. Χρηματοδοτώντας το σύστημα 3SR.........................................................27 Π Ω Σ Ν Α ΕΦ ΑΡΜ Ο Σ ΤΕ Ι Μ Ε Ε ΠΙΤΥΧΙΑ Τ Ο 3SR I. Υποστηρίζοντας και εμπλέκοντας ανθρώπους που χρειάζονται βοήθεια.....30 II. Βοηθώντας στην λήψη σωστών επιλογών ανακαίνισης.................................35 III. Στήνοντας ένα συνεργατικό εργοτάξιο......................................................38 IV. Προχωρώντας παραπέρα.........................................................................47 Λ ε ξικό Παραπομπές και χρήσιμοι σύνδεσμοι.............................................................51 Επικοινωνήστε μαζί μας ................................................................................. 55 Διαθέσιμα Παραρτήματα στον ιστότοπο www.helpsproject.eu: Ορισμός του πλαισίου και της στρατηγικής • Καταστατικός χάρτης του Hands for Homes • Το σκεπτικό του Hands for Homes • Το πλαίσιο ικανοτήτων του Hands for Homes • Αναλυτική διερεύνηση του πλαισίου • Υπόδειγμα κοινωνικής επιχειρηματικότητας • Οικονομικές κατευθύνσεις

Παραρτήματα και εργαλεία σηματοδοτούνται σε αυτόν τον οδηγό με την παρακάτω εικόνα

Παραδείγματα εφαρμογής του S3R • Πρόγραμμα εθελοντισμού και συμφωνίες • Συμφωνία μεταξύ οργανισμού και ανθρώπου που χρειάζεται βοήθεια • Διαγνωστικό έντυπο για την πρώτη επίσκεψη • Ατομικό φυλλάδιο LETS • Πρότυπο πρόσκλησης εθελοντών • Ατομικό φυλλάδιο αυτοαξιολόγησης στο συνεργατικό εργοτάξιο • Αναφορές συνεργαζόμενων συντελεστών για το συνεργατικό εργοτάξιο 4

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Απ ό τ α μ έ λη τ ης E ne r t e r r e Η Enerterre είναι μια περιπέτεια που ξεκίνησε το 2012 με αφορμή την ιδέα πως οι άνθρωποι που κατοικούν σε παραδοσιακές κατοικίες αλλά δεν έχουν την δυνατότητα να τις συντηρήσουν θα πρέπει να βοηθούνται για αυτόν τον σκοπό. Στην αρχή, φιλοξενήθηκε από το Regional Nature Park στην Marshes της Cotentin και Bessin (PnrMCB), το οποίο υποστήριξε τα πρώτα πειράματα με την μέθοδο ανταλλαγής χρόνου. Ένα σημαντικό βήμα ήταν η δημιουργία ενός παράπλευρου οργανισμού, τον οποίο διαχειρίζονταν άνθρωποι που είχαν βοηθηθεί από το Enerterre. Συνεχίζοντας να φιλοξενείται από το PnrMCB, το Enerterre έγινε πλήρως αυτόνομο το 2018. Αυτή η στιγμή συνέπεσε με την έναρξη του Ευρωπαϊκού προγράμματος HELPS. Από την πρώτη στιγμή, ο οργανισμός υποστηρίζεται από πληθώρα δημόσιων και ιδιωτικών ιδρυμάτων. Η πρόκληση για εμάς είναι να διατηρήσουμε την βοήθεια προς τους κατοίκους και να παγιώσουμε τις δραστηριότητές μας μέσα από ένα σταθερό επιχειρηματικό μοντέλο. Το πρόγραμμα HELPS μας έδωσε την δυνατότητα να μοιραστούμε την εμπειρία μας, να την εφαρμόσουμε σε άλλα πλαίσια στην Γαλλία και την Ευρώπη, βελτιώνοντας ταυτόχρονα το μοντέλο μας, το οποίο πάντα επιδέχεται βελτίωσης. Είμαστε περήφανη από το γεγονός πως κάποιες προσαρμογές της μεθόδου μας έχουν δημιουργηθεί στην Ιταλία, την Ελλάδα και την Ισπανία. Ελπίζουμε πως αυτός ο οδηγός και κάθε διαθέσιμη εργαλειοθήκη θα ενεργοποιήσει άλλες πρωτοβουλίες σε άλλες χώρες, χάριν του δικτύου Hands for Homes. Για λογαριασμό του οργανισμού Enerterre, θα θέλαμε να σας ευχηθούμε την καλύτερη τύχη για τα προγράμματά σας. Σας παρακαλούμε να κρατήσετε στην σκέψη σας μία φράση που χρησιμοποιούμε συχνά: “Κάθε συνεργατικό εργοτάξιο είναι ένα μικρό θαύμα!”

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο οδηγός αυτός προτείνει μία μεθοδολογία που θα πρέπει να ακολουθηθεί προκειμένου να εφαρμοστεί η αλληλοβοηθούμενη αποκατάσταση κτηρίων με κοινωνικό, οικολογικό και πολιτιστικό αντίκτυπο (3SR). Με άλλα λόγια, αναφέρεται στην υποστήριξη δράσεων οικολογικής αποκατάστασης κτηρίων μέσα από την οργάνωση συνεργατικών εργοταξίων, βασιζόμενη στην αμοιβαία βοήθεια μεταξύ κατοίκων. Ο οδηγός αυτός είναι το αποτέλεσμα τριών ετών συνεργασίας μεταξύ έξι Ευρωπαϊκών εταίρων. Χάρη στο πρόγραμμα HELPS, το 3SR έχει δοκιμαστεί σε τέσσερις χώρες (Ιταλία, Γαλλία, Ελλάδα και Ισπανία). Οι συστάσεις που δίνονται εδώ βασίζονται σε αυτές τις εμπειρίες. Τα εργαλεία που παρουσιάζονται στα παραρτήματα είναι διαθέσιμα στον ιστότοπο www.helpsproject.eu προκειμένου να διευκολύνονται οι προσαρμογές της μεθόδου.

Τί είναι η Αλληλοβοηθούμενη και υποστηριζόμενη ανακαίνιση με την συμμετοχή του ιδιοκτήτη στις εργασίες (3SR - SHARED AND SUPPORTED SELF-RENOVATION); Η εργασία Η εργασία Η εργασία Η εργασία ανακαίνισης γίνεται ανακαίνισης εποπτεύεται ανακαίνισης γίνεται ανακαίνισης αποσκοπεί από μία ομάδα από έναν επαγγελματία από τον ιδιοκτήτη στην βελτίωση της εθελοντών κατασκευαστή ή τον χρήστη διαβίωσης στην κατοικία

Αλληλοβοηθούμενη και υποστηριζόμενη αποκατάσταση κτηρίων με κοινωνικό, οικολογικό και πολιτιστικό αντίκτυπο Η εργασία ανακαίνισης γίνεται για ανθρώπους που έχουν ανάγκη

Η εργασία ανακαίνισης γίνεται με σεβασμό στο περιβάλλον και την πολιτιστική κληρονομιά

Γιατί είναι σημαντικό να βελτιώνουμε τις συνθήκες κατοίκησης; Γιατί το να βελτιώνουμε την άνεση των κατοίκων είναι μία μόνιμη απάντηση στην υποβαθμισμένη οίκηση. Δεν πρέπει να βλέπουμε την κατοικία ως ένα παθητικό πλαισίωμα της ζωής. Αναβάθμιση της κατοικίας σημαίνει αναβάθμιση των συνθηκών διαβίωσης και της ευζωίας των κατοίκων της. Η προσέγγιση επομένως του Hands for Homes είναι παγκόσμια: αποτελεί απάντηση σε θέματα υγείας, οικονομίας και κοινωνίας. Το πρόγραμμα ανακαίνισης επομένως, συχνά μετατρέπεται σε μοχλό ενίσχυσης και παράγει άλλους τύπους δράσεων από και για τους κατοίκους. 6

ΚΑΛΟ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΚΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥ 3SR Όσοι υπέγραψαν τον καταστατικό χάρτη του Hands for Homes συμφώνησαν πως το 3SR ανταποκρίνεται στις παρακάτω κοινωνικές ανάγκες: 1. Πολλοί κάτοικοι υποφέρουν από δύσκολες οικιακές συνθήκες και δεν έχουν τα οικονομικά μέσα να τις αλλάξουν. 2. Πολεμώντας την ενεργειακή φτώχεια και βελτιώνοντας την θερμική απόδοση και την συμπεριφορά έναντι της υγρασίας των κτηρίων, είναι ιδιαίτερα σημαντικά θέματα: συνεισφέρουμε έτσι στις προσπάθειες ενάντια στην κλιματική αλλαγή. 3. Η αλληλεγγύη και η αλληλοβοήθεια μπορεί να είναι ο μοχλός αντιμετώπισης της οικιστικής ανασφάλειας, μέσα από την μείωση του κόστους εργασίας. 4. Η οικολογική ανακαίνιση κλασικών κτηρίων είναι κομβική για την διατήρηση της πολιτιστικής και αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, το τοπίο και την κοινοτική ταυτότητα. 5. Η οικολογική ανακαίνιση κλασικών κτηρίων απαιτεί εξειδίκευση, δεξιότητες και τεχνικά εφόδια.

Τί είναι υποβαθμισμένη κατοικία; Ο ορισμός και οι δείκτες διαφέρουν από την μία χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην άλλη. Σε κάθε περίπτωση, αναγνωρίζεται πως η βλάβη που συνδέεται με την υποβαθμισμένη ή ακατάλληλη οίκηση μπορεί να έχει πολλές όψεις: έλλειψη θερμικής άνεσης και κακές συνθήκες υγρασίας, ανεπαρκή εξαερισμό, ηλεκτρικές βλάβες, ενεργειακή φτώχεια, εξαθλίωση, αναξιοπρεπείς συνθήκες κλπ. Μπορεί να επιφέρει βλάβες στην υγεία, την κοινωνικότητα και τις οικονομικές δυνατότητες των κατοίκων. Οι οικονομικές και ψυχικές αντοχές δοκιμάζοντα, προκαλώντας στρες, άγχος και απώλεια αυτοεκτίμησης. Η υποβαθμισμένη οίκηση κυρίως επιδρά σε σπιτικά με χαμηλό εισόδημα και η γενική οικονομικη μειονεξία αυξάνεται από την χαμηλή ενεργειακή απόδοση της κατοικίας του. Τέτοια νοικοκυριά είναι το πιθανότερο να κατοικούν σε σπίτια με ανεπαρκή θερμική μόνωση, κοστοβόρα συστήματα θέρμανσης ή ψύξης, και να αδυνατούν να ανταποκριθούν οικονομικά σε μία επαρκή ανακαίνιση.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΟ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΚΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥ 3SR

I. Γενική και στρατηγική προσέγγιση Ποιό είναι το πρόβλημα στο οποίο αναφέρεται το 3SR;

7 ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΟ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΚΚΙΝΗ ΤΟΥ 3SR

Πρόβληµα υγρασίας Eισροή νερού Aνεπαρκής αερισµός Κακή θερµική συµπεριφορά Φθαρµένες τεχνικές εγκαταστάσεις Ρωγµές ∆οµικά προβλήµατα

Υψηλοί λογαριασµοί θέρµανσης Υδροθερµική άνεση Κατανάλωση χρόνου και ενέργειας Κίνδυνος εγκατάλειψης λόγω δυσκολιών Προβλήµατα κοινωνικά και υγείας Απώλεια αυτοεκτίµησης

Ποιός είναι ο στόχος μιας 3SR δράσης; Όπως διατυπώνεται στον καταστατικό χάρτη του Hands for Homes (Βλέπε παραρτήματα), η επιδίωξη της προσέγγισης είναι: “να βελτιώνουμε την ποιότητα ζωής και τις συνθήκες διαβίωσης ανθρώπων που υποφέρουν από την υποβαθμισμένη οίκηση, όντας ταυτόχρονα ευαισθητοποιημένοι για την αρχιτεκτονική κληρονομιά και τις οικολογικές ποιότητες και τα χαρίσματα των υφιστάμενων κτηρίων.”

Εργαλείο: Καταστατικός Χάρτης του Hands for Homes Τα μέλη του Hands for Homes είναι επισήμως συνδεδεμένα έχοντας υπογράψει από κοινού έναν Καταστατικό Χάρτη. Αυτός ο Χάρτης αποτελεί μία συμφωνία των κοινών αξιών, κατευθύνσεων και δεσμεύσεων. Νέα μέλη είναι ιδιαίτερα ευπρόσδεκτα να τον υπογράψουν ώστε να συνυπολογίζονται ως μέρος της ανάπτυξης του 3SR στην Ευρώπη.

Πώς μπορεί η μέθοδος 3SR να αποτελεί μία απάντηση στην υποβαθμισμένη οίκηση; Νέες τεχνικές γνώσεις για την κατοικία

Ανακαίνιση χαµηλού κόστους

Ενίσχυση

Νέοι κοινωνικοί δεσµοί

Υγιεινά υλικά

Θετική και φιλική εικόνα της κατοικίας

Βελτιωµένες συνθήκες άνεσης στην κατοικία

Βελτιωµένη αυτοεκτίµηση

Το 3SR αποτελεί μία χαμηλού κόστους λύση για την βελτίωση της ποιότητας της ζωής των ανθρώπων στα σπιτικά τους. Βελτιώνει την συνοχή της κοινότητας και αυξάνει την αυτοεκτίμηση. 8

Ποιά είναι τα αναμενόμενα αποτελέσματα της μεθόδου 3SR; Η μέθοδος που προωθείται από το Hands for Homes έχει ένα ειδικό χαρακτηριστικό. Συνδέει συνυπολογίζοντας πολλαπλά σημεία της διαδικασίας ανακαίνισης: κοινωνικά, οικολογικά και πολιτιστικά, όλα υπό το πρίσμα μιας βιώσιμης τοπικής ανάπτυξης. Η εμβέλεια των εν δυνάμει αποτελεσμάτων παρουσιάζεται στο παρακάτω σχέδιο.

Προσωπική ανάπτυξη και µοίρασµα γνώσεων (συµµετοχή, ενδυνάµωση)

Βελτίωση συνθηκών διαβίωσης των κατοίκων

∆ιατήρηση και επαναφορά παραδοσιακών κατασκευαστικών τεχνικών που περιλαµβάνουν γήινα υλικά

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΟ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΚΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥ 3SR

Ανάπτυξη κοινωνικής συνοχής µέσα από τις πρακτικές αλληλεγγύης Επίδραση στην τοπική κοινωνία (απασχόληση τεχνιτών, αγορές υλικών)

Θετική επίδραση στο περιβάλλον (χρήση τοπικών και οικολογικών υλικών)

Εργαλείο: Η λογική του Hands for Homes Τα σημαντικότερα επιχειρήματα υπέρ του 3SR έχουν συμπεριληφθεί σε ένα ενημερωτικό έγγραφο. Μπορεί να βοηθήσει οργανισμούς να κατανοήσουν και να εξηγήσουν τα σημαντικότερα αποτελέσματα της μεθόδου.

Τί ξέρουμε για τις μετρήσεις των επιδράσεων; Η ανάλυση των επιδράσεων θα χρησιμοποιηθεί σαν τεκμήριο της αξιοπιστίας και της χρησιμότητας της μεθόδου. Ο προωθητής (προμότερ) της δράσης θα πρέπει να θέσει σαν στόχους μετρήσιμα αποτελέσματα, τα οποία να ανταποκρίνονται στους στόχους και τις αρχές των χειριστών, και των εν δυνάμει συνεργατών, συμπεριλαμβάνοντας και τους οικονομικούς συνεργάτες. Αυτοί οι δείκτες πρέπει να είναι γνωστοί πριν την έναρξη της δράσης προκειμένου να συλλέγονται οι σωστές πληροφορίες. Διαβάστε περισσότερα στο Κεφάλαιο ΙΧ) Πηγαίνοντας Παραπέρα. 9

Στρατηγικές επικοινωνίας: Ποιός λέει ποιά Ιστορία; Προκειμένου η μέθοδος 3SR να γίνεται κατανοητή και ορατή από τον τοπικό πληθυσμό και τους συνεργάτες, είναι χρήσιμο να θέτονται μηνύματα κλειδιά και να εντοπίζονται οι πιθανά ενδιαφερόμενες ομάδες. ➢ Πληροφορίες για την ομάδα ή τον οργανισμό που υλοποιεί την μέθοδο 3SR (χειριστής) • Στόχος: Να βεβαιωθεί για την διάδοση σωστής και ξεκάθαρης πληροφόρησης από κάθε μέλος της ομάδας ή του οργανισμού. • Κίνδυνος: Ασαφής και μεταβαλλόμενη πληροφόρηση μπορεί να οδηγήσει στην απώλεια εμπιστοσύνης από τους κατοίκους, τους εθελοντές και τους συνεργάτες. ➢ Πληροφορίες για τοπικά εμπλεκόμενα μέρη στην διαδικασία (συνεργάτες) • Στόχος: Ο προωθητής της δράσης πρέπει να ευθυγραμμίζει το μήνυμα με τα ενδιαφέροντα του εμπλεκόμενου παράγοντα. • Κίνδυνος: Καμιά φορά είναι δύσκολο να προβάλουμε ένα από τα πολλά προβλεπόμενα αποτελέσματα. Η παρουσίαση θα διαφοροποιείται ανάλογα με την συλλεγόμενη πληροφόρηση για τις ευαισθησίες των εμπλεκόμενων παραγόντων. ➢ Πληροφορίες για τους ανθρώπους των οποίων το σπίτι θα βελτιωθεί (άνθρωποι που χρειάζονται βοήθεια) • Στόχος: Συζητήστε τί θα μπορούσε να συμβεί και πώς. • Κίνδυνος: Αν η δράση δεν προσαρμοστεί στους ανθρώπους που θα ωφεληθούν από την μέθοδο 3SR οι άνθρωποι θα αρνηθούν την βοήθεια. Ένα ή περισσότερα προφίλ θα πρέπει να σχηματιστούν προκειμένου να ρυθμιστεί η επικοινωνία (δείτε το Μέρος 2: Διακρίνοντας τους ανθρώπους που χρειάζονται την βοήθεια της μεθόδου 3SR). ➢ Πληροφορίες για τους ανθρώπους που θα πάρουν μέρος στο εργοτάξιο (εθελοντές) • Στόχος: Να ενδιαφερθούν οι άνθρωποι να συμμετέχουν, σύμφωνα με το τοπικό ενδιαφέρον, έμφαση θα δοθεί σε παραδοσιακές τεχνικές και γνώσεις, την αλληλεγγύη, την συλλογική εργασία, την δωρεάν εκπαίδευση και άλλα. • Κίνδυνος: Εάν ο αριθμός ενδιαφερόμενων είναι πολύ μικρός, ή εάν πάντα είναι οι ίδιοι άνθρωποι, μπορεί να γίνει δύσκολο να ανανεώνονται οι ομάδες. Η αξιοπιστία των στρατηγικών επικοινωνίας θα αποτελεί επίσης μέρος της αναγνώρισης των πρακτικών του 3SR από τις διάφορες Αρχές (από τα τοπικά συμβούλια μέχρι το Ευρωπαϊκό επίπεδο). Επικοινωνία που στοχεύει σε συγκεκριμένες ομάδες. Το παράδειγμα του Taph Taph Το Taph Taph απευθύνθηκε σε δύο τύπους εθελοντών και επομένως οι στρατηγικές επικοινωνίας προσαρμόστηκαν σε καθένα από αυτά τα προφίλ: σπουδαστές ή επαγγελματίες ενδιαφερόμενοι για την εκμάθηση μιας τεχνικής (πρακτική εξάσκηση επί πληρωμή) ή μη επαγγελματίες εθελοντές που ενδιαφέρονται να ενταχθούν σε ένα σύστημα αλληλεγγύης..

II. Τρία προκαταρκτικά στάδια του 3SR Τα προαναφερθέντα αποτελέσματα συχνά συνδέονται με εθνικές ή και διεθνής πολιτικές. Ένας οργανισμός που θέλει να δραστηριοποιηθεί γύρω από το 3SR θα χρειαστεί να βρει συνδέσμους με τοπικά ζητήματα έτσι ώστε να βρει υποστήριξη από τοπικούς παράγοντες. Παρακάτω παρουσιάζεται μία μέθοδος τριών σταδίων η οποία μπορεί να βοηθήσει το χτίσιμο συνεργιών.

1. Η κατανόηση του τοπικού πλαισίου της εφαρμογής μιας μεθόδου 3SR ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΟ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΚΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥ 3SR

Ξεκινώντας, το δίκτυο Hands for Homes προτείνει την προεργασία πάνω στο πλαίσιο της συγκεκριμένης περιοχής. Η προτεινόμενη άσκηση αναφέρεται στο άμεσο περιβάλλον της προγραμματισμένης μεθόδου 3SR, σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Η Αναλυτική Έρευνα Πλαισίου δημιουργήθηκε ώστε να λαμβάνονται υπόψη τα τοπικά οικοσυστήματα, Αποσκοπεί στην πρόβλεψη δυσκολιών και στην ανεύρεση κομβικών συνεργατών στην συγκεκριμένη περιοχή.

Εργαλείο: Αναλυτική διερεύνηση του πλαισίου Μία κοινωνικο-τεχνική ανάλυση είναι η διαγνωστική βάση που επιτρέπει την αναγνώριση των διαθέσιμων πόρων και των υφιστάμενων περιορισμών σε μία περιοχή. Μπορεί να καλύπτει θέματα όπως, κτηριακή κληρονομιά, κοινωνική ανάλυση, κατασκευαστικά υλικά και προμηθευτές, οικονομικοί πόροι, νομικά ζητήματα, κλπ.

2. Ενέργειες για την εδραίωση και την ενσωμάτωση σε μία περιοχή Αυτή η ανάλυση μπορεί να βοηθήσει τους προωθητές του προγράμματος να αξιολογήσουν τις δυνατότητες της περιοχής τους και να ευθυγραμμίσουν τους στόχους και προτεραιότητες στο τοπικό επίπεδο σε συνέπεια με τις δικές τους προτεραιότητες. Ακολουθώντας τους πειραματισμούς τους τοπικά, το δίκτυο Hands for Homes επίσης προτείνει: ➢ Την προτίμηση μιας συγκεκριμένης περιοχής για την εφαρμογή της μεθόδου 3SR, η οποία να εξασφαλίζει την ενσωμάτωση τοπικά, υπηρεσίες εφοδιασμού και αμοιβαία βοήθεια μεταξύ των κατοίκων. ➢ Εργασία συνεργάτες στους τομείς των κατασκευών, της κοινωνίας και του δημοσίου.

Περίμετρος δράσης, το παράδειγμα της Enerterre Η Enerterre προτείνει την μέθοδο 3SR σε ανθρώπους που έχουν ανάγκη από βοήθεια σε μία ορισμένη περιοχή με συγκεκριμένη αρχιτεκτονική κληρονομιά η οποία βρίσκεται ακόμα σε χρήση για κατοίκιση (πήλινες και πέτρινες κατασκευές), και με αντίξοες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες (παρακμάζουσες αγροτικές περιοχές). Η περιοχή της παρέμβασης συνδέεται με το Regional Nature Park της Marshes του Cotentin και Bessin. Αναφέρεται σε 1,500 km² και 74,000 κατοίκους. Βρίσκεται τοποθετημένο στο κέντρο του διαμερίσματος Manche και χαρακτηρίζεται από ελώδη τοπία.

Etretat St Mére Egise

Utah Omaha Gold Jumo

Bayeux

Jumiége Sword

France

St George de Baschervile

Honfleur

Caen

Rouen Gaillard castle

Giverny

Lisieux Mont St Michel

Paris

3. Προσαρμογή των σχεδίων για την αντιμετώπιση των περιορισμών Η ανάλυση του πλαισίου θα οδηγήσει στην αναγνώριση κενών και εμποδίων. Οι κύριες δυσκολίες που έχουν παρατηρηθεί από τα μέλη του Hands for Homes αφορούν τα παρακάτω: 1. Παρουσία και διαθεσιμότητα καταρτισμένων επαγγελματιών 2. Πρόσβαση σε τοπικά κατασκευαστικά υλικά 3. Ενδιαφέρον για τις παραδοσιακές κατοικίες 4. Πηγές οικονομικών παροχών 5. Εκ του σύνεγγυς αντίληψη του χώρου Το 3SR είναι ένας ευπροσάρμοστος τύπος που μπορεί να εφαρμοστεί με διαφορετικούς τρόπους αναλόγως της περιοχής, τις δραστηριότητες των χειριστών και τα προφίλ των ανθρώπων που δέχονται την βοήθεια. Κάθε νέα εφαρμογή πρέπει να προσαρμόζεται σε αυτά τα πεδία.

Στην Ελλάδα, εργαζόμενοι σε κοινόχρηστα κτίσματα. Το παράδειγμα του MKΠ

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΟ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΚΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥ 3SR

Στην Ελλάδα, το ενδιαφέρον για οικολογικές κτηριακές κατασκευές δεν βρίσκει μεγάλη ανταπόκριση και η χρήση φυσικών υλικών παραμένει περιορισμένη, με τους ιδιοκτήτες να εμπιστεύονται περισσότερο τα τυπικά μοντέρνα υλικά. Αντιμέτωποι με αυτή την συνθήκη, το Μεσογειακό Κέντρο Περιβάλλοντος αποφάσισε να προβάλλει την χρήση των φυσικών υλικών σε κοινόχρηστους χώρους και κτήρια, όπως τοπικά πολιτιστικά κέντρα, παιδικούς σταθμούς κλπ.

Εργαλείο: Υπόδειγμα κοινωνικής επιχειρηματικότητας Το υπόδειγμα κοινωνικής επιχειρηματικότητας του Hands for Homes μπορεί να προσδιορίσει τα κενά μεταξύ των αρχών του 3SR και της στρατηγικής που θα πρέπει να αναπτύξει προκειμένου να πετύχει τον στόχο του. Είναι ένας οπτικοποιημένος χάρτης που περιλαμβάνει τα σημεία κλειδιά της πρότασης του 3SR, της οργάνωσης, των υποστηρικτών και των οικονομικών. Μπορεί να βοηθήσει τους προωθητές της δράσης να ευθυγραμμίσουν τις δραστηριότητές τους με την προτεινόμενη μέθοδο.

III. Διακρίνοντας τους ανθρώπους που χρειάζονται την βοήθεια της μεθόδου 3SR Η μέθοδος 3SR στοχεύει στην βελτίωσης της ποιότητας ζωής των κατοίκων μέσα στα σπίτια τους, ειδικά ανθρώπους που υποφέρουν από υποβαθμισμένες οικιακές συνθήκες. Αυτοί που θα ωφεληθούν από την μέθοδο 3SR στην κατοίκηση αποκαλούνται ωφελούμενοι.

Ποιοί είναι οι ωφελούμενοι; Είναι χρήσιμο να προσδιορίσουμε το εύρος των ανθρώπων που θα είναι οι βασικοί ωφελούμενου της μεθόδου 3SR. Το επίπεδο της βοήθειας μπορεί να εξαρτηθεί τόσο από την κατάσταση των κατοίκων όσο και από την κατάσταση του οικήματος: • Όσο αφορά τους κατοίκους: χαμηλό εισόδημα, αποκλεισμός, εργασιακή ανασφάλεια, οικογενειακές δυσκολίες, κλπ. • Όσο αφορά το οίκημα: τοίχοι με φθορές, ρωγμές, κρύο, υγρασία ή υπερθέρμανση.

Δωρεάν βοήθεια για τα χαμηλά εισοδήματα. Το παράδειγμα της Enerterre Οι ωφελούμενοι είναι οι κάτοικοι, ιδιοκτήτες ή χρήστες των σπιτιών που ενδιαφέρονται για την μέθοδο Enerterre και εμπίπτουν στα εισοδηματικά κριτήρια. Αυτά τα κριτήρια ευθυγραμμίζονται με αυτά ενός υφιστάμενου δημόσιου οργανισμού, του ANAH (National Housing Agency). Ωστόσο, οι κάτοικοι των οποίων οι οικονομικές πηγές υπερβαίνουν τα εισοδηματικά κριτήρια μπορούν να υποστηριχθούν από τον οργανισμό με αντάλλαγμα μια οικονομική συνεισφορά. Η πλειοψηφία των εργοταξίων που υποστηρίχθηκαν από την Enerterre οργανώθηκαν για ωφελούμενους που ενέπιπταν στα κριτήρια. Αυτού του είδους βοήθειας στοχεύει στην αποφυγή στιγματισμού φτωχών κατοίκων, και επιτρέπει σε κατοίκους με μεγαλύτερα εισοδήματα αλλά με εξίσου μεγάλη δυσκολία, να ωφεληθούν από το σύστημα, δημιουργεί μια κοινωνική ανάμειξη στα εργοτάξια και ενεργοποιεί έναν αυτοχρηματοδοτούμενο μηχανισμό του οργανισμού.

Ένας ευρύτερος στόχος. Το παράδειγμα του CTC

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΟ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΚΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥ 3SR

Οι ωφελούμενοι μπορούν επίσης να ανήκουν σε διαφορετικές ομάδες όπως: • νέα ζευγάρια που επιθυμούν να ανακαινίσουν το σπίτι που θα μπορούσαν να ζήσουν • μικρές κοινότητες που βρίσκονται ανάμεσα σε εγκαταλελειμμένα κτίσματα παραδοσιακών τεχνοτροπιών • ιδιοκτήτες κτισμάτων παραδοσιακών που θα ήθελαν να τα αποκαταστήσουν και να τα επανεντάξουν στην αγορά • τοπικές αρχές που επιθυμούν να αποκαταστήσουν ένα παραδοσιακό κτήριο προκειμένου να το αξιοποιήσουν για κοινωνικούς σκοπούς, αλλά δεν διαθέτουν τις οικονομικές πηγές για να το κάνουν. Εναλλακτικά, μπορούν να αξιοποιήσουν την 3SR προσέγγιση ως μέρος μιας τοπικής διαδικασίας με σκοπούς εκπαιδευτικούς και κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης.

Πού μπορεί να εφαρμοστεί το 3SR; Μία προκαθορισμένη χωρικά περίμετρος των παρεμβάσεων προτείνεται για διάφορους λόγους: • λόγοι βιώσιμης ανάπτυξης: με την λογική του στενού κύκλου (εργασία με τοπικούς τεχνίτες και τοπικά υλικά) • κοινωνικοί λόγοι: πρόσβαση των εθελοντών στα συνεργατικά εργοτάξια • αρχιτεκτονικοί λόγοι: καθορίζοντας συγκεκριμένους τύπους κατοικιών με τις ειδικές τους παθολογίες προκειμένου να καθορίζονται κοινές/συνηθισμένες διαδικασίες αποκατάστασης • λόγοι προμηθειών: ο χειριστής του 3SR θα χρειαστεί μία καταγραφή του εξοπλισμού που είναι αρκετά μεγάλη σε συνάρτηση με τα είδη των προτεινόμενων εργασιών. Υλικά, εργαλεία και άνθρωποι που ταξιδεύουν μεγάλες αποστάσεις δεν είναι κάτι συμβατό με μία (έγκυρη) αποτελεσματική διαχείριση των πόρων. Ο προωθητής του προγράμματος θα πρέπει να συνυπολογίζει αυτούς τους λόγους όταν θα καθορίζει την περιοχή δραστηριοποίησης. Καθορίζοντας την περιοχή δραστηριοποίησης. Το παράδειγμα του Taph Taph Η αστική περιοχή της Seville, μία περιοχή με πολλά συνωστισμένα χωριά από κλασσικά κτίσματα παραδοσιακών τεχνοτροπιών τα οποία χάνονται με γρήγορους ρυθμούς και με έναν μεγάλο αριθμό ανθρώπων σε κατάσταση αβεβαιότητας και ανεργίας. Όλα αυτά τα χωριά στην εξοχή της κοιλάδας του Guadalquivir είναι χτισμένα με παραδοσιακές τεχνοτροπίες και από ακατέργαστα υλικά όπως (χώμα) πηλό και φυτικές ίνες όπως συνηθίζονταν στην κλασσική παραδοσιακή αρχιτεκτονική.

VISITADAS POR VISITAR SAN LA RINCONADA

CARMONA

ECIJA

CARRION DE LOS CESPEDES MARINALEDA ALCALA DE GUADAIRA

GILENA

DOS HERMANAS OSUNA UTRERA

Περιοχές που επισκέφτηκε το Taph Taph για να εφαρμόσει το 3SR

Πώς θα προσεγγιστούν οι άνθρωποι που χρειάζονται βοήθεια; Κάτοικοι με χαμηλό εισόδημα, σε κατάσταση αποκλεισμού ή εργασιακής ανασφάλειας, ή και υποβαθμισμένες συνθήκες οίκησης, είναι πιθανό να μην απευθυνθούν στον χειριστή του 3SR για να ζητήσουν βοήθεια. Έτσι, θα χρειαστεί να αναπτυχθούν στρατηγικές για κοινοποιηθεί το πρόγραμμα μεταξύ των ανθρώπων που μπορεί να αφορά. Αυτό μπορεί να γίνει: • Με την απευθείας επικοινωνία: Πόρτα-πόρτα. Ωστόσο, αυτή είναι μία αργή διαδικασία που απαιτεί ενέργεια και χρόνο. • Στόμα με στόμα: η ανάπτυξη της αναγνώρισης και εμπιστοσύνης συχνά επιτυγχάνεται ανεπίσημα. Η διάδοση από στόμα σε στόμα δεν πρέπει να υποτιμάται. • Εθελοντισμός: άνθρωποι που συμμετέχουν ως εθελοντές σε ένα συνεργατικό εργοτάξιο μπορούν οι ίδιοι να γίνουν ωφελούμενοι. • Σημεία επικοινωνίας, όπως κοινωνικοί λειτουργοί και επαγγελματίες τεχνίτες: μπορούν να μεταφέρουν τις βασικές πληροφορίες στις ενδιαφερόμενες ομάδες και να τις φέρουν σε επαφή με τον διαχειριστή του προγράμματος. Βεβαιωθείτε ωστόσο πως τέτοια σημεία επαφής διαθέτουν σαφής πληροφορίες τόσο για το πρόγραμμα όσο και για τις ομάδες αναφοράς. Ο διαχειριστής δεν είναι προωθητής πωλήσεων! Παράδειγμα της Enerterre. Οι κοινωνικοί λειτουργοί καμιά φορά στέλνουν τα στοιχεία επικοινωνίας κατοίκων που αντιμετωπίζουν οικιστικά προβλήματα σε εργαζόμενους της Enerterre. Ωστόσο, μπορεί να διακρίνουν κάποια ανάγκη την οποία οι ίδιοι οι κάτοικοι δεν αντιλαμβάνονται. Ο χειριστής δεν αποσκοπεί στο να δημιουργήσει μία ανάγκη, αλλά απλώς να ανταποκριθεί σε μία υφιστάμενη και ήδη δηλωμένη. Η μέθοδος 3SR είναι μία λύση που προτείνεται σε κατοίκους που ήδη έχουν αναγνωρίσει ως πρόβλημα μία πιθανή ανακαίνιση. Μετά από κάποια χρόνια εμπειρίας, οι περισσότεροι άνθρωποι σε ανάγκη επικοινωνούν απευθείας με τον οργανισμό ή γίνονται ωφελούμενοι αφού προηγουμένως υπήρξαν εθελοντές σε κάποιο από τα συνεργατικά εργοτάξια. Υιοθετείστε την στρατηγική των τοπικών αναγκών. Το παράδειγμα του ΜΚΠ. Η στρατηγική του Μεσογειακού Κέντρου Περιβάλλοντος στην προσέγγιση κατοίκων στην Κρήτη: επειδή τα οικολογικά υλικά δεν είναι ιδιαίτερα δημοφιλή και πλέον όχι συνηθισμένα, ο οργανισμός αποφάσισε να προωθήσει παραδοσιακές τεχνοτροπίες ως μέρος της πολιτιστικής κληρονομιάς. Όντας περισσότερο ευαίσθητοι σε μία τέτοια προσέγγιση, οι τοπικοί συντελεστές είναι πρόθυμοι για δράσεις που χρησιμοποιούν παραδοσιακές τεχνικές και φυσικά υλικά! 16

Περιοχές με πολιτιστική παράδοση τις κατασκευές από πηλό. Το παράδειγμα του CTC.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΟ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΚΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥ 3SR

Το CTC μπορεί να προωθήσει την μέθοδο 3SR σε όλες τις περιοχές της Ιταλίας με παράδοση τις κατασκευές από πηλό: Piedmont, Sardinia, Marche, Abruzzo, και Calabria. Αυτές οι περιοχές είναι πολύ διαφορετικές με κοινωνικοοικονομικούς όρους και είδη κατασκευών, αλλά έχουν κοινή την ανάγκη: • να προστατέψουν τα κτίσματα από πηλό • να ανακτήσουν την αξιοπρέπεια της πολιτιστικής παράδοσης • να αυξήσουν την αξία και την ελκυστικότητα • να συνδεθούν με άλλα εργαλεία/δράσεις/πρωτοβουλίες που αφορούν την ανάκτηση, την προώθηση της περιοχής, τις βιώσιμες κατασκευές προκειμένου να τις ενισχύσουν. Στόχος είναι επίσης να διευρυνθεί το πεδίο παρεμβάσεων και σε συνηθισμένα κτήρια, η δικτύωση με χαρισματικές περιπτώσεις που ανταποκρίνονται σε κοινωνικά θέματα.

Πώς μπορεί να περιγραφεί η μέθοδος 3SR; Πιο συγκεκριμένα, όταν οι συνεργάτες στέλνουν νέες επαφές, οι πληροφορίες για το πρόγραμμα μπορεί να έχουν τροποποιηθεί μέσα από την ανταλλαγή νέων πληροφοριών για τα δεδομένα. Αυτός είναι ο λόγος που συνίσταται να διαβιβάζονται τα έγγραφα προς τα σημεία επικοινωνίας τα οποία πρώτα έρχονται σε επαφή με ανθρώπους που χρειάζονται βοήθεια. Σε αυτό το στάδιο, αν η πληροφορία είναι λανθασμένη, εύκολα μπορεί να οδηγήσει σε παρερμηνείες. Αυτά τα έγγραφα για την μέθοδο 3SR θα πρέπει να είναι σαφή αλλά όχι και εξουθενωτικά ώστε να είναι ευανάγνωστα και κατανοητά. Μπορεί να είναι σε απλή μορφή επικοινωνίας όπως ένα επεξηγηματικό φυλλάδιο προς κοινωνικούς λειτουργούς ή ένα φυλλάδιο για το ενδιαφερόμενο κοινό (ανθρώπους που χρειάζονται βοήθεια από το πρόγραμμα).

TIPS

Διαφορετικότητα στα σημεία επικοινωνίας Είναι βοηθητικό να υπάρχουν ποικίλα είδη σημείων επαφής που να προσφέρουν στην διάδοση και την αναγνώριση της πρακτικής και την προσέγγιση περισσότερων κατοίκων: τοπικές ενώσεις, ομάδες πολιτών, δημόσιοι οργανισμοί με ανάλογα πεδία παρέμβασης, αλλά και τοπικές αρχές. 17

IV. Διακρίνοντας τους επαγγελματίες που θα λειτουργήσουν το σύστημα 3SR Η μέθοδος 3SR είναι μία πρακτική που μπορεί να πάρει διάφορες μορφές. Η βασική εργασία σε αυτό το στάδιο για τον προωθητή του προγράμματος είναι να διακρίνει τους ανθρώπους που χρειάζονται για την λειτουργία του σχεδίου στην περιοχή τους. Συνηθίζουμε να αποκαλούμε τους εργαζόμενους στο πεδίο “επαγγελματίες”.

Πόσοι τεχνίτες υπάρχουν; Πρέπει να έχουμε κατά νου πως η διαθεσιμότητα σε ανθρώπινο δυναμικό διαφέρει ανάλογα με την περιοχή. Κάθε περιοχή διαθέτει διαφορετικά επίπεδα εξειδικεύσεων σε διαφορετικά πεδία που χρειάζονται για την μέθοδο 3SR. Προσαρμογές που έγιναν στην μέθοδο 3SR διαμέσου του προγράμματος HELPS έδειξαν πως ο χειριστής μπορεί να είναι (στην πραγματικότητα) ένας ή περισσότεροι επαγγελματίες.

Ποιές δεξιότητες, γνώσεις και ικανότητες απαιτούνται από το 3SR; Έχει σχεδιαστεί ένας κατάλογος προκειμένου να εξηγηθούν οι εξειδικεύσεις που απαιτούνται από τους επαγγελματίες που θα εφαρμόσουν το σχέδιο. Το ονομάζουμε Πλαίσιο Ικανοτήτων του Προγράμματος Hands for Homes. Αποσκοπεί στο να βοηθήσει τον προωθητή του προγράμματος να οργανώσει μία αξιόπιστη ομάδα από επαγγελματίες. Για να κατανοηθούν καλύτερα οι εργασίες και τα όρια, οι ικανότητες έχουν χωριστεί σε τρεις κατηγορίες δραστηριοτήτων: • Υποστηρίζοντας χρήστες κτισμάτων στην προσπάθεια ανακαίνισής τους • Επιλέγοντας φυσικά υλικά και παραδοσιακές τεχνικές • Οργανώνοντας και υποστηρίζοντας ένα συνεργατικό εργοτάξιο

Εργαλείο: Πλαίσιο Ικανοτήτων του Προγράμματος Hands for Homes Καταλογοποιεί τις δεξιότητες, τις γνώσεις και τις ικανότητες που χρειάζονται για την εφαρμογή της μεθόδου 3SR.

Ποιά είναι τα βασικά στάδια ενός έργου ανακαίνισης 3SR; Παρακολουθώντας αυτές τις δράσεις, έχουν αναδειχθεί τρία στάδια σε ένα έργο ανακαίνισης με την μέθοδο 3SR: Πρώτο στάδιο: ανάπτυξη και υποστήριξη του έργου ανακαίνισης Δεύτερο στάδιο: οργάνωση και προετοιμασία του συνεργατικού εργοταξίου Τρίτο στάδιο: ολοκλήρωση του συνεργατικού εργοταξίου

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΟ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΚΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥ 3SR

Ανακαίνιση μετά από καταστροφή. Παράδειγμα από την Enerterre. Η κα. Champignac, με ένα συνεργατικό εργοτάξιο μη καθοδηγούμενο από έναν διαχειριστή. Η κα. Champignac είναι μία ενοικιάστρια της οποίας το σπίτι υπέφερε από πυρκαγιά και ανάπτυξη μυκήτων. Βρέθηκε σε δύσκολη θέση όταν η ασφάλεια προσφέρθηκε να πληρώσει για μία τυπική ανακαίνιση, με υλικά και τεχνικές που δεν ταίριαζαν στο υφιστάμενο κτήριο. Ήταν αντίθετη σε μία τέτοια ανακαίνιση καθώς θεωρούσε πως αυτή ήταν η αιτία ανάπτυξης μούχλας στο σπίτι της. Παρόλα αυτά, άλλα είδη (εναλλακτικών) ανακαινίσεων ήταν κοστοβόρες και υπερέβαιναν τις δυνατότητές της. 1 Πρώτο στάδιο: υποστήριξη για το έργο ανακαίνισης Η κα. Champignac υποστηρίχθηκε από την Enerterre σε όλα τα βήματα, συμπεριλαμβανομένου του να έχει η ίδια εικόνα της συνολικής διαδικασίας, του κόστους, και της πρόσθετης οικονομικής βοήθειας που θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει για την καλύτερη ανακαίνιση της κατοικίας της. Αποδείχτηκε πως εφαρμόζοντας ένα πακέτο εργασιών για την συνολική ανακαίνιση μέσω του 3SR ήταν συνεπές. 2 Δεύτερο στάδιο: εφαρμογή ενός συνεργατικού εργοταξίου Η Enerterre κινητοποίησε εθελοντές μέσω του δικτύου της και προετοίμασε τρία διαφορετικά συνεργατικά εργοτάξια, σε συνεργασία με μία τοπική αρχιτέκτονα, το καθένα με διάρκεια μίας εβδομάδας, εσωτερικά επιχρίσματα, διάφορες επισκευές με πέτρα, ανακατασκευή των πέτρινων καμινάδων και εξωτερική αποκατάσταση. Η αρχιτέκτονας υπέγραψε συμφωνία τριών μερών μεταξύ της ίδιας, του χειριστή και της ωφελούμενης. Έγιναν από κοινού ο εποπτεύων του εργοταξίου κατά την διάρκεια των εργασιών. Συμπέρασμα: Σε αυτό το παράδειγμα, ο χειριστής είναι ο οργανισμός Enerterre. Η Enerterre εμπλέκει δύο επαγγελματίες που είναι υπάλληλοί της: έναν κοινωνικοτεχνικό εργαζόμενο που υπολογίζει τις ανάγκες και συμβουλεύει, και έναν διαμεσολαβητή που κινητοποιεί τους εθελοντές και ετοιμάζει το εργοτάξιο με την αρχιτέκτονα. Σε αυτή την συνθήκη, η αρχιτέκτονας είναι εξωτερική συνεργάτης του οργανισμού παρόλο που είναι επαγγελματίας και η ίδια. Οι δεξιότητες, οι γνώσεις και οι ικανότητες που χρειάζονται σε αυτήν την ανακαίνιση καταγράφονται από τον ίδιο τον οργανισμό αλλά, επίσης, και από μία εξωτερική επιχείρηση.

Περιορισμός του κόστους σε μία γενική ανακαίνιση. Παράδειγμα από την Enerterre. Η κα. Flower, σε ένα συνεργατικό εργοτάξιο καθοδηγούμενο από τον χειριστή. Η κα. Flower είναι μία μητέρα τριών παιδιών σε μονογονεϊκή οικογένεια. Αναζητούσε τεχνική υποστήριξη ώστε με προσωπική εργασία να ανακαινίσει ένα μέρος του σπιτιού προκειμένου να μειώσει τα κόστη, καθώς το χαμηλό της εισόδημα δεν της επέτρεπε να πληρώσει για όλες τις εργασίες αποκατάστασης. 1 Πρώτο στάδιο: υποστήριξη για το έργο ανακαίνισης Ο εργαζόμενος της Enerterre πήγε για πρώτη φορά στο σπίτι για να αξιολογήσει τα προβλήματα του κτηρίου και τις ανάγκες και επιθυμίες της κατοίκου. Ένας ειδικός της Enerterre, ο οποίος είναι επαγγελματίας αρχιτέκτονας που προσελήφθη από την Enerterre, πήγε να αξιολογήσει τις δυνατότητες ενός συνεργατικού εργοταξίου. 2 Δεύτερο στάδιο: εφαρμογή ενός συνεργατικού εργοταξίου Ο διαμεσολαβητής του εργοταξίου, επίσης εργαζόμενος που προσελήφθη από την Enerterre, κινητοποίησε του εθελοντές και, σε συνεργασία με τον ειδικό τεχνικό, προετοίμασε δύο συνεργατικά εργοτάξια της μίας εβδομάδας: εξωτερικά επιχρίσματα και επιδιορθώσεις και εξωτερική αποκατάσταση. Η κα. Flower υπέγραψε μία συμφωνία δύο μερών μεταξύ της ίδιας και του χειριστή. Ο ειδικός τεχνικός της Enerterre ήταν ο επιβλέπων της ομάδας του συνεργατικού εργοταξίου κατά την διάρκεια των εργασιών. Σε αυτό το παράδειγμα, ο χειριστής υπάγεται στον οργανισμό της Enerterre. Η Enerterre εμπλέκει τρεις επαγγελματίες που είναι υπάλληλοί της: έναν επαγγελματία, που αξιολογεί τις ανάγκες και συμβουλεύει, έναν διαμεσολαβητή που κινητοποιεί τους εθελοντές και προετοιμάζει το εργοτάξιο, και έναν ειδικό τεχνικό που είναι αρχιτέκτονας. Οι δεξιότητες, οι γνώσεις και οι ικανότητες που αξιοποιούνται σε αυτήν την ανακαίνιση έχουν όλες σχεδιαστεί από τον οργανισμό.

Εξωτερικοί ή εσωτερικοί συνεργάτες; Οι διάφοροι επαγγελματίες συνεργάτες που θα χρειαστούν κατά την εφαρμογή της μεθόδου 3SR δεν προέρχονται απαραίτητα από τον ίδιο χειριστή. Ο ρόλος του χειριστή είναι να βρει το ανθρώπινο δυναμικό κατά την πρώτη επαφή με τον ωφελούμενο για την εφαρμογή του συνεργατικού εργοταξίου.

Σχέση με τοπικούς τεχνίτες. Παράδειγμα από την Enerterre

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΟ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΚΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥ 3SR

Σχέση με τοπικούς τεχνίτες. Παράδειγμα από την Enerterre. Στην περίπτωση της Enerterre, ο οργανισμός αποφάσισε να συνεργαστεί με εσωτερικούς αλλά και εξωτερικούς συνεργάτες επαγγελματίες στις κατασκευές εμπλέκοντας τους μεν ή τους δε ανάλογο με το εργοτάξιο. Διατηρώντας έναν επαγγελματία ειδικό στον οργανισμό τον κάνει πιο άμεσο και διαθέσιμο για τους κατοίκους. Από την άλλη, φάνηκε αναγκαίο να διατηρηθεί επαφή με το τοπικό δίκτυο τεχνιτών και να υπάρχει συνεργασία μαζί τους, καθώς έτσι γίνεται εφικτό να καλύπτονται εργασίες για τις οποίες ο οργανισμός δεν διαθέτει την ειδίκευση καθώς και να αποφεύγεται ο ανταγωνισμός μαζί τους. Στόχος είναι να συμπεριλαμβάνονται αυτοί οι σημαντικοί τοπικοί συντελεστές, εμπλέκοντάς τους ως σημεία επαφής της Enerterre και των εν δυνάμει μελλοντικών εποπτευόντων εργοταξίων. Ένας οργανισμός εθελοντών. Το παράδειγμα του CTC. Το CTC δεν έχει επαγγελματικά στελέχη. Ανάλογα με το αντικείμενο, το CTC παρέχει τις ειδικεύσεις των μελών της Τεχνικής Επιστημονικής Επιτροπής του, η οποία μπορεί να συνεισφέρει στην προώθηση των εργοταξίων ή και στον συντονισμό ή και να αποτελεί τα μέλη της ομάδας εργασίας, αναλαμβάνοντας την ευθύνη της υποστήριξης (ανάλογα με τις ικανότητες) ενός εξωτερικού συνδέσμου και εποπτεύοντος. Αυτό ισχύει εξίσου στην διαμόρφωση των σταδίων του εργοταξίου, στην συνεισφορά κατά την προώθηση της μεθόδου 3SR, και στην κατάθεση έγκυρων τεχνικών πληροφοριών για το πώς να γίνει η επέμβαση στα κτήρια.

Οι δεξιότητες διασταυρώνονται Το Πλαίσιο Ικανοτήτων του Hands for Homes ακολουθεί τα στάδια που προαναφέρθηκαν. Υπάρχουν δεξιότητες ειδικά για κάθε σκοπό αλλά οι κύριες δεξιότητες συνδέονται, καθώς συνδέονται με κοινωνικές και τεχνικές δεξιότητες. Για παράδειγμα, διαπροσωπικές και παιδαγωγικές δεξιότητες χρειάζονται σε διάφορες φάσης της διαδικασίας ανακαίνισης.

Πώς βρίσκονται οι ειδικευμένοι άνθρωποι που θα εφαρμόσουν το 3SR; Οι τρεις βασικοί τρόποι για να χτιστεί η ομάδα των επαγγελματιών είναι: ➢ Να αναζητηθούν υφιστάμενα επιμορφωτικά προγράμματα σχετικά με το Πλαίσιο Ικανοτήτων, τοπικά, περιφερειακά και σε εθνικό επίπεδο, όταν αναζητούνται τα στοιχεία ειδικευμένων ανθρώπων. ➢ Να αναζητηθούν ομάδες επαγγελματιών που δρουν στην περιοχή (συνεταιρισμοί, ενώσεις κλπ) των οποίων οι ειδικεύσεις αναφέρονται στο Πλαίσιο Ικανοτήτων. ➢➢ Να αναζητηθούν δημόσιοι ή ιδιωτικοί τομείς υπηρεσιών οι οποίοι αναλαμβάνουν μία ή περισσότερες εργασίες που εφαρμόζονται από την μέθοδο 3SR (π.χ. κοινωνικές δράσεις των τοπικών αρχών) και να συμπεριληφθούν στην διαδικασία του 3SR.

V. Νομικά ζητήματα Είναι σημαντικό να προσδιορίσουμε τους συντελεστές που εμπλέκονται στην διαδικασία ενός συνεργατικού εργοταξίου προκειμένου να προσδιορίσουμε τις αρμοδιότητες του καθενός.

Πιθανοί συντελεστές σε ένα συνεργατικό εργοτάξιο Οι συντελεστές και οι θέσεις τους μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με τις κατασκευαστικές εργασίες (μείζονες ή ελάσσονες) και τις ικανότητες του ίδιου του χειριστή. Μία λίστα από πιθανούς συντελεστές έχει διαμορφωθεί ώστε να κατανοούμε καλύτερα τα νομικά ζητήματα:

• Ο επαγγελματίας κατασκευαστής στο συνεργατικό εργοτάξιο. Αναλαμβάνει τον ρόλο του εργοταξιάρχη. Μπορούν να είναι αυτοαπασχολούμενοι, να είναι υπάλληλοι σε κατασκευαστική εταιρεία ή να έχουν προσληφθεί από τον χειριστή. • Ο ωφελούμενος. Είναι οι κάτοικοι του χρησιμοποιούμενου χώρου στον οποίο θα συντελεστούν οι εργασίες ανακαίνισης. Μπορούν να είναι οι ίδιοι προωθητές ή κτίστες μαστόροι. Μπορεί να χρειαστεί να αναλάβουν την έκδοση της οικοδομικής άδειας πριν το εργοτάξιο στηθεί, ανάλογα με την έκταση των εργασιών. Θα πρέπει να υπογράψουν μία συμφωνία με τον χειριστή και τον κατασκευαστή - εργοταξιάρχη. • Οι εθελοντές. Δεν πρέπει να θεωρούνται ως κανονικά εργαζόμενοι με βάση τις ισχύουσες εργατικές συμβάσεις και τις προβλεπόμενες ασφαλιστικές καλύψεις. Είναι μέλη του οργανισμού που διαχειρίζεται την μέθοδο 3SR και ο οποίος τους καλύπτει με μία Ασφάλεια Αστικής Ευθύνης Ατυχήματος, τους παρέχει πληροφορίες, και επιμόρφωση στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του οργανισμού. Ως μέλη του οργανισμού, υπογράφουν μία συμφωνία Εθελοντή. • Ο αρχιτέκτονας ή ο μηχανικός. Είναι εξωτερικοί ή εσωτερικοί συνεργάτες τοι οργανισμού που διαχειρίζεται την μέθοδο 3SR. Είναι υπεύθυνοι για το Τεχνικό Πλάνο και το Πλάνο Ασφάλειας και Προστασίας στην περίπτωση που είναι απαραίτητη η έκδοση οικοδομικής άδειας. • Ο χρηματοδότης ή διαμεσολαβητής. Υποστηρίζουν τον κατασκευαστή – εργοταξιάρχη κατά την διάρκεια της διενέργειας του συνεργατικού εργοταξίου. Μπορούν να είναι ένας εθελοντής ή ένας υπάλληλος του οργανισμού.

Οι διάφοροι συντελεστές σε ένα εργοτάξιο. Παράδειγμα από το Taph Taph.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΟ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΚΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥ 3SR

Πιθανά συμβόλαια

ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΣ

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΑΣ/ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ

ΕΠΟΠΤΕΥΩΝ ΕΡΓΟΤΑΞΙΟΥ

Συµφωνία εθελοντή + Πλαίσιο εθελοντισµού

∆ΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ

ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ

Συστάσεις για τον Διαχειριστή Οι παρακάτω συστάσεις παρέχονται προκειμένου να αποφευχθούν οι όποιοι κίνδυνοι στο συνεργατικό εργοτάξιο και να προστατευθεί ο διαχειριστής σε σχέση με την εργατική νομοθεσία, τους κανονισμούς δόμησης με τα προβλεπόμενα μέτρα ασφαλείας και ασφαλιστικά θέματα. Για το ενδεχόμενο ατυχήματος και δικαστικής αντιπαράθεσης, ο διαχειριστής θα πρέπει να είναι σε θέση να αποδείξει πως είχαν ληφθεί όλα τα μέτρα για την αποφυγή του.

• Γνώση του νομικού πλαισίου. Ο διαχειριστής θα πρέπει να γνωρίζει την νομοθεσία για τις Κατασκευές, τα προβλεπόμενα μέτρα υγιεινής και ασφάλειας στα Εργοτάξια και την νομοθεσία σχετικά με την Εθελοντική Εργασία στην περιοχή εφαρμογής του 3SR. • Ασφαλιστική ικανότητα. Συνίσταται να ερωτηθεί η ασφαλιστική εταιρεία και να διερευνηθούν οι απαιτούμενες νομικές καλύψεις και άδειες σε συνεννόηση με τις αρμόδιες αρχές. Στην περίπτωση ατυχήματος, οι ασφαλιστικές εταιρείες ζητούν τα εκ του νόμου απαραίτητα νομικά έγγραφα και κατασκευαστικές άδειες προκειμένου να καλύψουν τα έξοδα ενός ατυχήματος και να προσδιορίσουν τις ευθύνες. 23

• Ασφάλεια αστικής ευθύνης και ασφάλεια ατυχήματος. Σε ένα εργοτάξιο, όλοι πρέπει να καλύπτονται από ασφάλεια ατυχήματος. Όλοι πρέπει να είναι ενημερωμένοι για, την αποτροπή ατυχημάτων, το σχέδιο ασφάλειας και προστασίας, ή και τον συντονισμό και αξιολόγηση κινδύνου στο εργοτάξιο. Ο διαχειριστής θα πρέπει επίσης να ελέγξει εάν καθένας στο εργοτάξιο πρέπει να διαθέτει επίσημο πιστοποιητικό αποτροπής κινδύνων για τις εργασίες που θα κληθεί να πραγματοποιήσει και πιθανά να έχει ελεγχθεί από επαγγελματία γιατρό. • Σχέδιο ασφάλειας και προστασίας. Ο χειριστής θα πρέπει να σχεδιάσει ή να ρωτήσει για το Σχέδιο Ασφάλειας και Προστασίας, Συντονισμό, Οδηγίες ή Αξιολόγηση Κινδύνων για τους επαγγελματίες και τον ωφελούμενο, σε συνάρτηση με το τί απαιτείται στο νομικό επίπεδο. Ο χειριστής μπορεί να προμηθεύει το προσωπικό του και τους εθελοντές με υλικά προσωπικής προστασίας, οδηγίες αποφυγής κινδύνων και διαδικασιών ασφαλείας.

• Δέσμευση του χειριστή. Το εργοτάξιο μπορεί να απαιτεί έναν επίσημο συντονιστή για την Ασφάλεια, την Προστασία και την Αποφυγή Κινδύνων Εργοταξίων. Ο επιβλέπων του εργοταξίου, διαχειριστής ή αρχιτέκτονας (ως κύριος εργολάβος) μπορεί να αναλάβει αυτές τις αρμοδιότητες. • Κίνδυνος συγκαλυμμένης εργασίας. Ο χειριστής πρέπει να έχει υπόψη του πως οι εθελοντές δεν είναι εργαζόμενοι και έτσι δεν έχουν υποχρέωση να εργάζονται, καθώς και έχουν δικαίωμα να αρνηθούν κάποια δραστηριότητα που θα τους προταθεί. Επίσης, στο εργοτάξιο δεν θα πρέπει να αναπτύσσεται κάποια ιεραρχική σχέση ανάμεσα στους εθελοντές και τον χειριστή. Ο χειριστής ή ο εργοταξιάρχης θα πρέπει να είναι προσεκτικός στο να προτείνει, αλλά όχι να αναθέτει εργασίες στους εθελοντές. Ακόμα περισσότερο, οι εθελοντές δεν πρέπει να λαμβάνουν μετρητά ή ανταμοιβή σε είδος για την συνεισφορά τους. Αλλιώς, η σχέση μπορεί να θεωρηθεί συγκαλυμμένη εργασία. • Μέτρα για την επιτήρηση της ασφάλειας. Σε κάθε περίπτωση, οι συμμετέχοντες στα συνεργατικά εργοτάξια, είτε είναι κάτοικοι είτε εθελοντές, βρίσκονται σε ένα εργοτάξιο και ως εκ τούτου υπόκεινται σε υποχρεώσεις και κανονισμούς ασφάλειας και προστασίας. Οτιδήποτε προκαλεί ανασφάλεια πρέπει να απαγορεύεται από τον διαχειριστή ή τον εποπτεύοντα του εργοταξίου. • Υπεύθυνος για τον σχεδιασμό. Προτείνεται στον διαχειριστή να σχεδιάζει ένα πρόγραμμα για τους εθελοντές και να περιγράφει τους στόχους τις δραστηριότητες και την επιμόρφωση των εθελοντών, Προτείνεται να ορίζεται ένα πρόσωπο υπεύθυνο για αυτόν τον σχεδιασμό μέσα από τον οργανισμό και το οποίο θα επιβεβαιώνει με την ασφαλιστική εταιρεία την ασφάλιση αστικής ευθύνης και ατυχημάτων για το προσωπικό και τους εθελοντές.

ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟ

Προγραµµατισµός εθελοντών Συµφωνία εθελοντών (Εθελοντής - ΜΚΟ)

Πληροφορίες και επιµόρφωση για την ανάπτυξη των εθελοντικών δραστηριοτήτων

ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ

Είδος κατασκευαστικής άδειας

Πιθανή υποχρέωση έκδοσης τεχνικής αναφοράς

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΟ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΚΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥ 3SR

Τα τρία επίκεντρα όσο αφορά τις νομικές αναφορές για ένα 3SR έργο ανακαίνισης

ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΣΤΙΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ

Πιθανά υποχρεωτικά έγγραφα: Σχέδιο για την ασφάλεια και την προστασία από αρχιτέκτονα ή µηχανικό Σχέδιο για την ασφάλεια και την προστασία από τον εργολάβο Έγγραφο ασφάλειας και προστασίας για την πρόληψη σε χώρους κατασκευών

Μία συμφωνία με τους εθελοντές. Παράδειγμα από το Μεσογειακό Κέντρο Περιβάλλοντος Οι εθελοντές δεσμεύονται με το πρόγραμμα με την υπογραφή μιας ιδιωτικής συμφωνίας με την οποία συνομολογείται η εργασία που θα γίνει (τί, πού, πότε), η δέσμευση του οργανισμού (υποστήριξη ενός επαγγελματία, εργαλεία, ασφάλιση, γεύμα, κλπ.), οι δεσμεύσεις του εθελοντή (τήρηση των κανόνων ασφαλείας, ευπρεπής συμπεριφορά προς την ομάδα, κλπ.). Αυτό το μικρό συμβόλαιο προσδιορίζει πως η εργασία θα γίνει σε εθελοντική βάση και δεν θα αμείβεται. Ο οργανισμός επιμένει στον επιμορφωτικό χαρακτήρα του εργοταξίου: οι εμπλεκόμενοι εθελοντές θέλουν πάντα να μαθαίνουν για νέες τεχνικές και χρήσεις υλικών. Θα εργαστούν για μικροβελτιώσεις υφιστάμενων κτηρίων και όχι για δομικές παρεμβάσεις ή νέες κατασκευές.

Οι Ιταλικοί κανονισμοί για το 3SR. Παράδειγμα από το CTC. Παρεμβάσεις που γίνονται από εθελοντές σύμφωνα με την μέθοδο 3SR δεν επηρεάζουν το δομικό μέρος του κτηρίου και αναφέρονται κυρίως σε προβλέψεις του Διατάγματος της 02/03/2018 με το οποίο εγκρίνεται ο περιληπτικός κατάλογος εργασιών επί κτηρίων οι οποίες μπορούν να διενεργούνται από δωρεάν δραστηριότητες, σε συμμόρφωση με το Άρθρο 1, παράγραφος 2, του Νομοθετικού Διατάγματος υπ.Αρ. 222 της 25/11/2016. Είναι επίσης πιθανό για την μέθοδο 3SR να είναι μέρος μιας ευρύτερης και περισσότερο διαρθρωμένης διαδικασίας ανακαίνισης, όπου το σκέλος που αφορά την ομάδα είναι προσυμφωνημένο και καθορισμένο με την κατασκευαστική εταιρεία και τον σχεδιαστή που είναι αρμόδιοι για τις παρεμβάσεις. Σε αυτήν την περίπτωση οι ιδιοκτήτες κατασκευαστές πρέπει να ακολουθούν τις προβλέψεις του Άρθρου 3, παράγραφος 12Β του Νομοθετικού Διατάγματος 81/2008, όπως τροποποιήθηκε από το Νομοθετικό Διάταγμα 106/2009 και την Πράξη 98/2013.

Διαμορφώνοντας ένα ασφαλές περιβάλλον Για να καθησυχάσει τους εν δυνάμει συνεργάτες και συντελεστές, ο προωθητής του προγράμματος πρέπει να τεκμηριώσει πως όλα έχουν προβλεφθεί ώστε να παρέχεται ένα ασφαλές περιβάλλον για τις δραστηριότητες του 3SR.

• Ένας κατάλογος επαγγελματιών της οικοδομής με αναγνωρισμένες και επικυρωμένες ικανότητες. • Επικυρωμένες επιμορφώσεις που αποδεικνύουν τις ικανότητες. • Ένας οδηγός για τους επαγγελματίες της οικοδομής. • Συμβόλαια και συμφωνίες που περιγράφουν τις ευθύνες και δεσμεύσεις του κάθε μέρους (του χειριστή, του εν δυνάμει εξωτερικού εποπτεύοντος του εργοταξίου, των εθελοντών, και των χρηστών του κτηρίου).

Το περιφερειακό δίκτυο 3SR της Normandy. Εμπειρία από την Enerterre Στην Νορμανδία, ένα περιφερειακό δίκτυο έχει στηθεί προκειμένου να φέρνει σε επαφή διάφορους οργανισμούς που εφαρμόζουν ή επιθυμούν να εφαρμόσουν το 3SR. Ένας τοπικός διαμεσολαβητής έχει οριστεί να ανταλλάσσει πληροφορίες για διάφορα ζητήματα (ασφάλιση, εργατικό δίκαιο, επιμόρφωση, κλπ.), ώστε να είναι εύκολα αναγνωρίσιμος από τις περιφερειακές αρχές και να εκπροσωπεί το έργο σε αρμόδιους φορείς όπως η πολεοδομία ο ΕΦΚΑ και οι ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες. Ήδη έχει προχωρήσει η συνεργασία με τους φορείς για να διασφαλιστεί στον μεγαλύτερο βαθμό η συμμόρφωση με το ρυθμιστικό νομοθετικό πλαίσιο.

VI. Χρηματοδοτώντας ένα έργο 3SR. Πιθανές κατηγορίες δαπανών

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΟ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΚΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥ 3SR

Όπως και για κάθε έργο, υπάρχει η ανάγκη του προϋπολογισμού, χρόνοι, εργασίες, μεταφορές και χρηματικά ποσά. Αυτά τα γενικά κόστη έχουν ήδη επισημανθεί στο Υπόδειγμα κοινωνικής επιχειρηματικότητας. Το παράδειγμα που προτείνεται παρακάτω ωστόσο από το παράδειγμα του Taph Taph, αναδεικνύει τα πιθανά ποσά χρόνου και χρήματος που χρειάζονται για τις διάφορες κατηγορίες δαπανών. Το συνολικό ποσό εδώ είναι υψηλό εξαιτίας του χρόνου που χρειάζεται για το πρώτο πειραματικό εγχείρημα (έρευνα για διάφορα θέματα, συνεργάτες, κλπ). Μελλοντικά εγχειρήματα θα πρέπει να παρουσιάζουν βελτίωση σε αυτό το επίπεδο. Κατά προσέγγιση μέγεθος προϋπολογισμού. Παράδειγμα από το Taph Taph. ΣΥΝΗΘΗ ΠΕ∆ΙΑ ΕΞΟ∆ΩΝ ΕΝΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΕΡΓΟΤΑΞΙΟΥ HANDS FOR HOMES (Μπορείτε να δοκιµάσετε νέα πεδία υπό άλλες συνθήκες για να συγκρίνετε την διαχείριση των οικονοµικών ) ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ Χρόνος για την υποστήριξη των ωφελούµενων πριν την έναρξη εργασιών Χρόνος για την κινητοποίηση των εθελοντών και προετοιµασία του εργοταξίου Χρόνος για την τεχνική υποστήριξη από έναν επαγγελµατία τεχνικό Χρόνος για την ανάπτυξη του πρώτου εγχειρήµατος: νοµικά και οικονοµικά ζητήµατα, εργαλεία, υλικά, υποστήριξη επικοινωνίας, βίντεο, συναντήσεις συντονισµού, µέσα κοινωνικής δικτύωσης, κλπ. Χρόνος κατά την διάρκεια του εθελοντισµού ΕΡΓΟΤΑΞΙΟ Επαγγελµατίας τεχνίτης οικοδοµής ή κτίστης Κατασκευαστικά υλικά για το εργοτάξιο Εργαλεία για το εργοτάξιο και αποπληρωµή Τοπικές µεταφορές για τους διοργανωτές του H4H κατά την προετοιµασία Εξοπλισµός και εργαλεία που δάνεισαν άλλοι άνθρωποι ή νοµικά πρόσωπα Γεύµατα για τους εθελοντές Υλικά ατοµικής προστασίας για τους εθελοντές Προσωπική αστική ευθύνη και ασφάλεια ατυχήµατος για κάθε συµµετέχοντα στο εργοτάξιο Επίσηµο σχέδιο πρόληψης ατυχηµάτων σε χώρους κατασκευών για τον ωφελούµενο Επίσηµο σχέδιο πρόληψης ατυχηµάτων σε χώρους κατασκευών για τους εθελοντές και τους διοργανωτές Αρχιτεκτονικό ή µηχανολογικό σχέδιο ή εκτίµηση Σχέδιο ασφάλειας και προστασίας Συντονισµός ασφάλειας και προστασίας Πιθανά έξοδα για άδειες ή διοικητικούς φόρους για εργοτάξια Βοηθητικά έντυπα επικοινωνίας ΣΥΝΟΛΟ

ΚΟΣΤΟΣ ΧΡΗΜΑΤΙΚΟ ΠΟΣΟ (€)

ΧΡΟΝΟΣ (Ηµέρες)

600 600 240

5 5 2

4,85 4,85 1,94

4800

40 5

38,83 4,85

600 360 600 240 240 240 360

5 3 5 2 2 2 3

4,85 2,91 4,85 1,94 1,94 1,94 2,91

120

0,97

120

0,97

4 10 1 1 5 1 103

3,88 9,71 0,97 0,97 4,85 0,97 100%

480 1200 120 120 600 120 11760

Τα ποσά έχουν υπολογιστεί για περίπου 8 ώρες την ημέρα και 15 ευρώ την ώρα. Οι βασικοί μέσοι όροι εργασίας είναι ενδεικτικοί για την πρώτη πειραματική προσπάθεια που θα εκτελεστεί. Ωστόσο, όσο περισσότερο εργαστεί ο χειριστής στην ανάπτυξη της εφαρμογής της μεθόδου 3SR, τόσο λιγότερες αποκλίσεις θα υπάρξουν. 27

Εργαλείο: Οικονομικές κατευθύνσεις Το εργαλείο που προτείνεται και χρησιμοποιείται από το Taph Taph βοηθά να αναγνωρίζουμε τα συνηθισμένα έξοδα μιας 3SR δράσης και βοηθά τον προωθητή του προγράμματος να ανταποκριθεί στις ανάγκες

Πώς να χρηματοδοτηθεί ένα Hands for Homes πρόγραμμα Funding the 3SR system is probably the most complex work to do and it will probably Η χρηματοδότηση ενός 3SR προγράμματος είναι πιθανά η πιο σύνθετη από τις εργασίες και θα αναγκάσει τον χειριστή του 3SR να προσαρμόσει τον εαυτό του και τις δραστηριότητές του ανάλογα. Ο χειριστής πρέπει να υπολογίζει πως η υποστήριξη προς τους κατοίκους είναι χρονοβόρα και η απάντηση στην υποβαθμισμένη κατοίκηση δεν είναι οικονομικά επικερδής καθώς οι συγκεκριμένοι κάτοικοι δεν θα ήταν σε θέση να πληρώσουν για τον χρόνο της υποστήριξης που χρειάζονται. Το 3SR είναι μάλλον απίθανο να είναι αυτοχρηματοδοτούμενο. Έτσι, δημόσιες ή ιδιωτικές χορηγίες θα πρέπει να υπολογίζονται ως χρηματοδότες του προγράμματος. Οι πόροι του χειριστή μπορούν να προέρχονται:

• δημόσια κεφάλαια (αρχές, ιδρύματα, υπηρεσίες, κλπ.) • ιδιωτικά κεφάλαια (ωφελούμενοι, οργανισμοί κλπ.)

• επιπρόσθετες δραστηριότητες (επιμόρφωση, τουρισμός, οικολογικές κατασκευές, παραγωγή υλικών, κλπ.) Μεμονωμένα (για κάθε έργο αποκατάστασης) άμεσες πηγές από τους κατοίκους μπορούν να ενεργοποιηθούν (έσοδα, κεφάλαιο) και έμμεσες πηγές σε συνάρτηση με την περιοχή και τις πολιτικές (εθνικά προγράμματα χρηματοδότησης, τοπική χρηματική υποστήριξη, ιδιωτικά κεφάλαια από ιδρύματα ή εράνους-crowdfunding).

Εναλλακτική επίσημη εκπαίδευση και εθελοντισμός. Παράδειγμα από το Taph Taph.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΟ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΚΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥ 3SR

Στην Ισπανία, το Taph Taph αποφάσισε να εφαρμόσει επιμόρφωση ταυτόχρονα με τον πειραματισμό στον εθελοντισμό. Μία μέρα, οι συμμετέχοντες εκπαιδεύονται στην επαγγελματική εφαρμογή επιχρισμάτων και σοβατίσματος. Την επόμενη μέρα βοηθούν σαν εθελοντές, και αυτό συνεχίζεται επί τρεις εβδομάδες. Η επιμόρφωση επί πληρωμή μπορεί να αποφέρει χρήματα για την οργάνωση της ομάδας εργασίας, ως ένα μέσο χρηματοδότησης του έργου. Έγινε ένα σύνολο τριών επιμορφωτικών συναντήσεων για τα από πηλό και ασβέστη επιχρίσματα, από δύο μέρες η κάθε επιμορφωτική συνάντηση, και τρείς εθελοντικοί γύροι, των τριών ημερών ο καθένας.Οι εθελοντές είχαν την δυνατότητα να επιμορφώνονται αλλά για να επιμορφωθούν δεν ήταν υποχρεωτικό να είναι εθελοντές. Όσοι επιμορφώνονταν είχαν την δυνατότητα να είναι και εθελοντές.

Το πλάνο Πρόγραµµα HELPS - Ος πειραµατισµός

Επιµόρφωση επί πληρωµή για την χρηµατοδότηση του 1ου πειραµατισµού

Εθελοντισµός Ι 3 περίοδοι εθελοντισµού (3 µέρες η κάθε µία)

3 περίοδοι πρακτικής εξάσκησης (δύο µέρες η κάθε µία)

Εθελοντισµός ΙI Εθελοντισµός ΙII

πρακτική άσκηση I Σοβάς I

Εθελοντισµός Ι

Σοβάς και επίχρισµα ασβέστη Ι Σοβάς και επίχρισµα ασβέστη ΙI Σοβάδες και επιχρίσµατα από χώµα ΙII

πρακτική άσκηση II Σοβάς II

Εθελοντισµός ΙI

Εθελοντισµός ΙII

πρακτική άσκηση III Χώµα

D3 D3

D6 D7

∆ΗΜΟΣΙΑ Ή Ι∆ΙΩΤΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ

ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΣ / ΑΥΤΟΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΗΣ

% Οικοδοµικά υλικά

Οικοδοµικές άδειες

Γεύµατα εθελοντών

ΧΕΙΡΙΣΤΗΣ

v v

Εποπτεύων εργοταξίουr

v Εθελοντές

Εργαλεία και εξοπλισµό

Υλικά προστασίας εργοταξίου για τους εθελοντές

Aσφάλιση και προστασία στο συνεργατικό εργοτάξιο

ΠΩΣ ΝΑ ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΙ ΜΕ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΟ 3SR I. Υποστηρίζοντας και εμπλέκοντας ανθρώπους που χρειάζονται βοήθεια Η μέθοδός μας, μέσα από την οποία άνθρωποι που χρειάζονται βοήθεια υποστηρίζουν ο ένας τον άλλο μέσω αλληλοβοήθειας, αποσκοπεί στην ενδυνάμωση. Πρώτη µέρα του συνεργατικού εργοταξίου

Παράδοση του έργου

Πρώτη συνάντηση Παρουσίαση Πληροφορίες Προσδιορισµός της εργασίας Αναγνώριση του χώρου εργασίας

Πριν από την πρώτη συνάντηση Αναγνώριση των ανθρώπων Αναγνώριση των αναγκών

Πριν από το εργοτάξιο Προετοιµασία του εργοταξίου Σύνταξη και υπογραφή των προσφορών και των συµβάσεων Υπολογισµός των προµηθειών

Εργοτάξιο Έναρξη εργασιών ∆ιενέργεια εργασιών Ολοκλήρωση εργασιών

Μετά το εργοτάξιο Απολογισµός Υποστήριξη στην συντήρηση Ανατροφοδότηση από την εµπειρία

Αξιολογώντας την κατάσταση Αφού αναγνωριστεί ο άνθρωπος που χρειάζεται βοήθεια, το πρώτο βήμα για τον επαγγελματία είναι να εκτιμήσει την κατάσταση του οικήματος. Η δουλειά του είναι: Να αναγνωρίζει τις ανάγκες, τις επιθυμίες και τις οικονομικές δυνατότητες του χρήστη. Να αναγνωρίσει τα προβλήματα και τα προτερήματά του κτίσματος και του άμεσου περιβάλλοντος. Αυτή η αξιολόγηση δίνει μια συνολική εικόνα του χρήστη και του οικήματος, και βοηθά στην κατανόηση της κατάστασης στην δεδομένη στιγμή. Είναι η αφετηρία του προβληματισμού και του προσδιορισμού μαζί με τον χρήστη για την βελτίωση του οικήματος μεσοπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα. Αναγκαίες διαπροσωπικές ικανότητες σε αυτό το στάδιο, είναι η ακρόαση, ο σεβασμός και η κατανόηση της κατάστασης και των απαιτήσεων, τα οποία θα αποτελέσουν την βάση για την υποστήριξη. 30

Η προκαταρκτική υποστήριξη προσαρμόζεται σε υφιστάμενα προγράμματα ανακαίνισης. Παράδειγμα από την Enerterre.

ΠΩΣ ΝΑ ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΙ ΜΕ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΟ 3SR

Στο Γαλλικό εθνικό πλαίσιο της αύξουσας ευαισθητοποίησης και βοήθειας για ενεργειακή εξοικονόμηση μέσω ανακαίνισης, αναπτύσσεται μία κουλτούρα δημόσιων παρεμβάσεων. Οι κάτοικοι ενθαρρύνονται όλο και περισσότερο να ζητήσουν κρατική υποστήριξη για την ανακαίνιση των σπιτιών τους. Οι διοικητικές διαδικασίες μπορεί να είναι σύνθετες, να απαιτούν την εμπλοκή διαφορετικών επαγγελματιών, και τα αιτήματα πρέπει να υποβάλλονται σε πολλούς φορείς που αναπτύσσουν ανάλογα προγράμματα για κατοίκους, κάνοντάς το όλο αυτό υπερβολικά περίπλοκο. Σε αυτό το πλαίσιο ο κοινωνικοτεχνικός εργαζόμενος που είναι υπεύθυνος για την πρώτη επίσκεψη όπου θα εκτιμήσει την κατάσταση, παρέχει πληροφορίες όσο αφορά την διαθέσιμη οικονομική υποστήριξη που θα επιτρέψει την εκτέλεση της ανακαίνισης.

Εργαλείο: Διαγνωστικό έντυπο για την πρώτη επίσκεψη

Σχεδιάζοντας και προγραμματίζοντας με τον κάτοικο Σε αυτό το στάδιο, η μέθοδος 3SR μπορεί να μην είναι η καλύτερα προσαρμοσμένη για τον κάτοικο. Για να καθοριστούν οι ανάγκες του κατοίκου, ο επαγγελματίας θα πρέπει: • να μελετά εκδοχές βελτίωσης συνυπολογίζοντας τον τρόπο ζωής του κατοίκου και την κατ’ οίκον εμπειρία του. • να έχει κατά νου πως η έννοια (και η εμπειρία) της ευζωίας ποικίλει από κάτοικο σε κάτοικο. • να υπολογίζει την θέση και την αξία που έχει για τον κάτοικο το σπίτι του. Με αυτά κατά νου, ο επαγγελματίας μπορεί να ενημερώσει τον κάτοικο: • για το όφελος από την εφαρμογή των αρχών του (οικολογικού σπιτιού) οικολογικής δόμησης: φυσικά και ήπιας επεξεργασίας υλικά, τοπικές πηγές, τεχνικές προσαρμοσμένες στο οίκημα. • για το όφελος από ένα συνεργατικό εργοτάξιο στο σπίτι τους. • για το όφελος από την ένταξη σε ένα σύστημα αλληλοβοήθειας. 31

Η αλληλοβοήθεια ως εργαλείο για την ενδυνάμωση των κατοίκων Η αλληλεγγύη προωθείται από την μέθοδο 3SR: όσοι θέλουν να βοηθήσουν είναι ευπρόσδεκτοι. Παρόλα αυτά, η χορηγία μπορεί να επιφέρει ανισορροπία ανάμεσα σε αυτόν που παίρνει και σε αυτόν που δίνει. Η θέση του αποδέκτη μπορεί να τον μειώσει σε έναν αντίστοιχο ρόλο και να εμποδίσει την ανάπτυξη της αυτοεκτίμησης.

Το πρόγραμμα LETS για την οργάνωση της αλληλοβοήθειας. Παράδειγμα από την Enerterre. Το πρόγραμμα LETS (Local Exchange Trading System - Τοπικό ανταλλακτικό σύστημα) βασίζεται σε ένα τυποποιημένο και παρακολουθούμενο σύστημα αλληλοβοήθειας. Τα μέλη του LETS συνεισφέρουν στο σύστημα με προσφορά σε είδος (χρόνος σε εργοτάξια, δανεισμός εργαλείων, παροχή χώρων, προετοιμασία γευμάτων κλπ.). Αυτή η βοήθεια προσμετράται και μεταφράζεται σε ένα μοναδικό “νόμισμα” το οποίο αποκαλείται EMO (π.χ. “ισοδύναμο εργασίας”). Για μία ώρα προσφοράς σε ένα εργοτάξιο, ο συμμετέχων αποκομίζει ένα EMO. Για την ανταπόδοση της βοήθειας που ο συμμετέχων προσέφερε σε εργοτάξια, δέχονται την βοήθεια από άλλους συμμετέχοντες. Εάν ένα συνεργατικό εργοτάξιο διήρκεσε 5 ημέρες, ο χρήστης του κτηρίου που συμμετέχει στο LETS θα συνεισφέρει με 5 ημέρες εργασίας σε ένα άλλο εργοτάξιο. Το συνολικό ισοζύγιο του προγράμματος LETS για την Enerterre είναι θετικό, το οποίο σημαίνει πως οι συμμετέχοντες στα εργοτάξια συνεχίζουν να ενδιαφέρονται για την βοήθεια προς άλλους, ακόμα κι όταν έχουν “εξοφλήσει” τις ώρες τους. Ένα τέτοιο σύστημα απαιτεί ακριβή καταμέτρηση των EMO.

Εργαλείο: Ατομικό φυλλάδιο LETS

Ενώ τα οφέλη της μεθόδου 3SR μπορεί να έχουν πείσει τον κάτοικο, θα πρέπει ακόμα να είναι πλήρως ενήμερος για τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να εμπλακεί. Οι κάτοικοι ενημερώνονται για τις υποχρεώσεις τους; • Νομικές υποχρεώσεις: οι τοπικές, περιφερειακές ή και εθνικές διαδικασίες που θα πρέπει να τηρήσουν. • Οικονομικές υποχρεώσεις: αυτά που θα πληρώσουν.

ΠΩΣ ΝΑ ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΙ ΜΕ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΟ 3SR

Συνθήκες για την φιλοξενία των εθελοντών Θα πρέπει να είναι ενήμεροι για το τί περιλαμβάνει η υποδοχή των εθελοντών, για παράδειγμα η πιθανή ενόχληση που μπορεί να προκληθεί από την ομάδα (π.χ. θέματα καθαριότητας). Ανάλογα με την προσαρμογή της μεθόδου 3SR, μπορεί να τους ζητηθεί να παρέχουν φιλοξενία για τους εθελοντές κατά την διάρκεια των διαλειμμάτων, των γευμάτων, να παρέχουν πρόσβαση στην τουαλέτα, κλπ. Συμμετοχή στο πρόγραμμα αλληλοβοήθειας (Mutual Help System) Τους ζητείται να είναι παρόντες στις εργασίες στο δικό τους εργοτάξιο αλλά επίσης να συμμετέχουν στο πρόγραμμα αλληλοβοήθειας: ο χειριστής θα πρέπει να βεβαιωθεί πως ο κάτοικος ενδιαφέρεται, είναι κινητοποιημένος και διαθέσιμος. Εργασίες που θα εκτελεστούν χωρίς το 3SR Η διαδικασία ανακαίνισης μπορεί να είναι ευρύτερη από το προτεινόμενο πακέτο εργασιών με τους εθελοντές. Σε αυτήν την περίπτωση ο ένοικος πρέπει να είναι πλήρως ενήμερος: • για τις πιθανές προκαταρκτικές εργασίες που θα πρέπει να συντελεστούν πριν από την οργάνωση του συνεργατικού εργοταξίου (π.χ. ηλεκτρολογικές εργασίες). Η σημασία της επικοινωνίας Θα πρέπει να χρησιμοποιείται ένας απλός τρόπος επικοινωνίας, ώστε να παρέχονται οι πληροφορίες προς τον άνθρωπο που χρειάζεται βοήθεια κατά την διάρκεια της πρώτης επίσκεψης, να ενημερώνεται πλήρως και να έχει ένα έντυπο για να ανατρέχει όταν του χρειάζεται.

Δύο επισκέψεις για την διάγνωση και τον προγραμματισμό. Παράδειγμα από την Enerterre. Κατά την πρώτη επίσκεψη, ο κοινωνικοτεχνικός εργαζόμενος αξιολογεί τις ανάγκες του σπιτιού και του χρήστη. Παρέχει αναλυτική πληροφόρηση για την μέθοδο 3SR και αυτά που περιλαμβάνει. Γενικές συμβουλές μπορούν να δίνονται για τις προτεραιότητες των εργασιών και τα χρησιμοποιούμενα υλικά. Μόνο ορισμένες εργασίες μπορούν να γίνουν μέσα από το 3SR. Στην περίπτωση που ο χρήστης του κτηρίου ενδιαφέρεται για την μέθοδο, ένας τεχνίτης, εσωτερικός ή εξωτερικός του οργανισμού έρχεται για μία δεύτερη επίσκεψη. Αυτή η επίσκεψη αποσκοπεί στην επιβεβαίωση της τεχνικής δυνατότητας και την δυνητική αποτελεσματικότητα του 3SR για ένα συνεργατικό εργοτάξιο σε ένα ή περισσότερα πακέτα εργασιών. Επίσης κάνει εφικτό τον υπολογισμό κόστους και διάρκειας του έργου.

Δημιουργώντας μια σχέση εμπιστοσύνης Για τον ένοικο - ιδιοκτήτη, το 3SR είναι ένας ασυνήθιστος τρόπος να προσεγγίζεις μια ανακαίνιση. Ο επαγγελματίας θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τα παρακάτω σημεία προσοχής: Πηγαίνοντας στο σπίτι τους Είναι απαραίτητο να επισκεφτούμε τον άνθρωπο που χρειάζεται βοήθεια ώστε: • Να γίνει η διάγνωση της κατάστασης του σπιτιού τους. • Να γίνει αντιληπτή η εμπειρία του κατοίκου μέσα στον χώρο του. • Να εκτιμηθεί η ανεκτικότητα του ιδιοκτήτη να δέχεται ξένους ανθρώπους μέσα στον χώρο του. Διατήρηση επαφής Είναι σημαντικό να προτιμούνται οι άμεσοι δεσμοί κατά την διάρκεια την υποστήριξης και ειδικά κατά την πρώτη συνάντηση. Προσαρμογή στην γλώσσα του άλλου Οι άνθρωποι κατά κύριο λόγο δεν έχουν ενημέρωση για την οικολογική ανακαίνιση, τα συστήματα αλληλοβοήθειας και τα συνεργατικά εργοτάξια. Οι ειδικεύσεις και οι δεξιότητες των κατοίκων θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη, τεχνικοί όροι και ακρωνύμια θα πρέπει να αποφεύγονται ή να εξηγούνται πάντα. Από την άλλη, θα πρέπει να παρέχεται μόνο η απαραίτητη αλλά και επαρκής πληροφόρηση, ώστε να μην μπερδεύονται. Καθησυχασμός Οι παθολογίες του κτηρίου ή και οι εργασίες που θα αναφερθούν κατά την διάρκεια της επίσκεψης δεν πρέπει να προσθέσουν άγχος ή ένταση στον κάτοικο. Ο επαγγελματίας πρέπει να επιστρατεύσει στον λόγο και την συμπεριφορά του ενδιαφέρον και ευαισθησία, να αποφύγει το τεχνικό λεξιλόγιο και να προτείνει λύσεις για κάθε πρόβλημα που θα αναφέρει. Ανταλλαγή ενθάρρυνσης Οι άνθρωποι καμιά φορά δεν πείθονται από τέτοιου είδους αλληλεγγύη και ένα τέτοιο σύστημα συμμετοχικότητας που λειτουργεί με την βοήθεια εθελοντών που δεν έχουν γνωρίσει ποτέ. Αποδείχθηκε πως μία προηγούμενη συμμετοχή ως εθελοντή σε ένα συνεργατικό εργοτάξιο χτίζει την εμπιστοσύνη στην μέθοδο και τους ενθαρρύνει να συμμετάσχουν. Προωθώντας την εξωτερική υποστήριξη Προσδιορίστε τις αναστολές του κατοίκου για την διαδικασία ανακαίνισης προκειμένου να τις απαντήσετε: οικονομικές, οικογενειακές, εργασιακές, ψυχολογικές. Κάποιες από αυτές τις αναστολές ίσως χρειαστούν επιπλέον και διαμεσολαβητικού υπόβαθρου πρόσωπα όπως κοινωνικοί λειτουργοί. 34

II. Βοηθώντας στην λήψη σωστών επιλογών ανακαίνισης Οι προτεινόμενες λύσεις από τους επαγγελματίες πρέπει να είναι σε συνάφεια με τον κάθε ωφελούμενο και το σπίτι του. • Συνάφεια με την εκτίμηση για τον κάτοικο Οι ανάγκες, η εμπειρία και ο τρόπος ζωής στο σπίτι, η αίσθηση της άνεσης, η διαθεσιμότητα και το κίνητρο να εντάξουν τις εργασίες ανακαίνισης στο 3SR και την μέθοδο αλληλοβοήθειας είναι θεμελιώδη.

ΠΩΣ ΝΑ ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΙ ΜΕ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΟ 3SR

• Συνάφεια με την εκτίμηση για το οίκημα. Μετά την συνάντηση με τους ωφελούμενους και την ολοκλήρωση της διάγνωσης για το οίκημα, ο χειριστής ελέγχει την συνέπεια μεταξύ του πλάνου και της εκτίμησης υπολογίζοντας τα τεχνικά χαρακτηριστικά, τυχόν παθολογίες της οικοδομής (π.χ. υγρασία) και θέματα υγιεινής που προκαλούνται (π.χ. ποιότητα αέρα) Το πλάνο μπορεί να προϋποθέτει προκαταρκτικές εργασίες τις οποίες ο ωφελούμενος δεν είχε προβλέψει ότι θα απαιτηθούν. • Προσαρμογή στις οικονομικές δυνατότητες του κατοίκου Ο χειριστής είναι μάλλον απίθανο να καταβάλει το πλήρες ποσό για το συνεργατικό εργοτάξιο. Παρόλο που το κόστος της ανακαίνισης περιορίζεται από την συμμετοχή των εθελοντών, οι ιδιοκτήτες-ένοικοι πιθανόν να χρειαστεί να καταβάλουν μέρος του. Συνήθως, το συνεργατικό εργοτάξιο αντιπροσωπεύει μόνο ένα μέρος από το σύνολο των εργασιών ανακαίνισης. Οι επιλογές για την ανακαίνιση που θα γίνουν από τους κατοίκους θα εξαρτώνται από την σημασία που δίνεται στα διάφορα προβλήματα. Ο ρόλος του χειριστή είναι να συμβουλεύει για αυτά τα προβλήματα καθώς προσαρμόζει το πρόγραμμα. • Η οικονομική αξία του 3SR. Η εθελοντική συμμετοχή στο πακέτο εργασιών που συντελείται σε ένα συνεργατικό εργοτάξιο πρέπει να εκπροσωπεί για τον ωφελούμενο, μία οικονομική αξία. Μερικά πακέτα εργασιών είναι οριακά εφικτά με μία ομάδα ερασιτεχνών εθελοντών (π.χ. εγκατάσταση παραθύρων), όπου άλλες περιλαμβάνουν μία μεγάλη εργασιακή ισχύ την οποία ο κάτοικος δεν μπορεί να καλύψει με το εισόδημά του. • Το κίνητρο των εθελοντών Το πακέτο εργασιών πρέπει να είναι προσαρμοσμένο τεχνικά σε ερασιτέχνες και να εκπροσωπεί μία αξία για αυτούς: εκμάθηση τεχνικών που δεν προϋποθέτουν προγενέστερη εμπειρία, προοπτική εφαρμογής τέτοιων τεχνικών στο δικό τους σπίτι. Συνίσταται να μην απαιτούνται κουραστικές εργασίες μεγάλης διάρκειας και να υπάρχει ποικιλία στα είδη των εργασιών ώστε να εξασφαλίζεται το ενδιαφέρον των εθελοντών. Μία ισορροπία πρέπει να τηρείται μεταξύ του ενδιαφέροντος των εθελοντών και της υποστήριξης προς τον ωφελούμενο. 35

Είδη προτεινόμενων εργασιών. Παράδειγμα από την Enerterre. Ανταποκρινόμενη σε μία τοπική ανάγκη, η Enerterre συχνά προτείνει την αφαίρεση του παλαιού επιχρίσματος που περιέχει τσιμέντο και την εφαρμογή νέου από γήινα υλικά και ασβέστη. Σε αυτή την περίπτωση ο χρόνος για την αφαίρεση του παλαιού σοβά θα είναι περιορισμένος προκειμένου να υπάρχει περισσότερος χρόνος για το ενδιαφέρον μέρος της εκμάθησης μιας τεχνικής από τους συμμετέχοντες.

• Αιτιολόγηση των φιλικών προς το περιβάλλον επιλογών Επισήμανση των προσόντων των οικολογικών υλικών και τεχνικών για τους κατοίκους: βιωσιμότητα της κατοίκησης, υγιεινό περιβάλλον. Ο χειριστής χρειάζεται να επιβεβαιώσει πως οι ωφελούμενοι καταλαβαίνουν ξεκάθαρα την ποιότητα και το είδος της εργασίας που θα γίνει. Η επιλογή υλικών συμβατών με την αειφόρο διαχείριση των φυσικών πόρων προτιμάται πάντα, έχοντας ωστόσο κατά νου πως συχνά κοστίζουν περισσότερο από τα συνηθισμένα υλικά. • Τοπικές προμήθειες Η χρήση οικολογικών υλικών δεν είναι απαραίτητα φιλική προς το περιβάλλον, καθώς μπορεί να προέρχονται από άλλες χώρες ή μακρινές περιοχές. Ο χειριστής εγγυάται μία σχετική ισορροπία μεταξύ των ποικίλων δυνατοτήτων και διαθέσιμων υλικών στην περιοχή, έχοντας κατά νου την πιθανή έμμεση σπατάλη ενέργειας από την εισροή των διάφορων υλικών για την ανακαίνιση.

Παραγωγή τοπικών κατασκευαστικών υλικών. Παράδειγμα από την Enerterre. Στο ξεκίνημα της μεθόδου της Enerterre το 2013, δεν υπήρχε αλυσίδα παραγωγής (πήλινων) υλικών από πηλό – χώμα σε τοπικό επίπεδο, παρόλο που η πλειοψηφία των σπιτιών που χρειάζονται βοήθεια είναι κατασκευασμένα από πηλό. Η οργάνωση αντιμετώπισε αυτή την ανάγκη ανακαίνισης με την ενεργοποίηση παραγωγής (πήλινων) κατασκευαστικών υλικών από πηλό – άμμο -χώμα από τοπικά λατομεία, με την υποστήριξη του Regional Nature Park της Cotentin και Bessin Marshes.

Επιλογή προμηθευτών. Παράδειγμα από το Taph Taph. Το διάγραμμα παρουσιάζει την προέλευση των διαφόρων εισροών που χρειάζονται για το πρώτο εγχείρημα.

Ωφελούµενος Τοποθεσία: Seville Τοπικός ειδικός στην υποστήριξη εθελοντών Τοποθεσία: Vejer de la Frontera, Cadiz Απόσταση από το εργοτάξιο: 160 χλµ. Συντονιστής προγράµµατος Τοποθεσία: Seville Απόσταση από το εργοτάξιο: 7 χλµ. Εποπτεύων εργοταξίου Τοποθεσία: Seville Απόσταση από το εργοτάξιο: 7 χλµ. Παραγωγός υλικών: Ασβέστης Τοποθεσία: Moron de la Frontera, Seville Απόσταση από το εργοτάξιο: 67 χλµ.

ΠΩΣ ΝΑ ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΙ ΜΕ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΟ 3SR

1 3

4 8

Seville City

Παραγωγός υλικών: Χώµα και αµµοχάλικο Τοποθεσία: Seville Απόσταση από το εργοτάξιο: 7 χλµ.

Παραγωγός υλικών: Στάχυα Τοποθεσία: Seville Απόσταση από το εργοτάξιο: 15 χλµ. Παραγωγός υλικών: Αδρανής ασβέστης Τοποθεσία: Seville Απόσταση από το εργοτάξιο: 120 χλµ.

• Πολιτιστική και αρχιτεκτονική κληρονομιά Προβολή των παραδοσιακών τεχνικών και της αξίας της κλασσικής αρχιτεκτονικής κληρονομιάς. Το 3SR προωθεί την προστασία και ανάπτυξη της παραδοσιακής τεχνικής και προτιμά την χρήση ανακυκλώσιμων υλικών αντί των βιομηχανικών υλικών, μέσω τεχνικών προσαρμοσμένων στους νέους τρόπους διαβίωσης και άνεσης, ενώ παράλληλα προσαρμόζεται και στους οικονομικούς περιορισμούς. • Περιβαλλοντικοί κανονισμοί Συνυπολογισμός προϋποθέσεων όπως τοπικούς κανονισμούς, σχετικές άδειες, ασφάλειες κλπ. (Δείτε το Κεφάλαιο V).

III. Στήνοντας ένα συνεργατικό εργοτάξιο Σε αυτό το στάδιο της διαδικασίας ανακαίνισης με τον ωφελούμενο: 1. Οι επιλογές για την ανακαίνιση έχουν συμφωνηθεί (υλικά, τεχνικές, επαγγελματίας κατασκευαστής εποπτεύων το εργοτάξιο). 2. Η μέθοδος 3SR και η μέθοδος αλληλοβοήθειας έχουν γίνει κατανοητές και αποδεκτές. Οι διάφοροι συντελεστές έχουν υπογράψει τα συμφωνητικά. Όπως έχει ήδη επισημανθεί, το συνεργατικό εργοτάξιο μπορεί να απαιτεί προκαταρκτικές εργασίες ή να αφορά ένα συγκεκριμένο πακέτο εργασιών μέσα σε μια ευρύτερη αποκατάσταση του οικήματος. Για να είναι επιτυχής η συμμετοχή, ο χειριστής θα πρέπει να προνοεί για τις ανάγκες του συνεργατικού εργοταξίου (και να) και να επιτυγχάνει συντονισμό με τις υπόλοιπες εργασίες και τους άλλους επαγγελματίες κατασκευαστές.

Πώς να είναι όλα έτοιμα για την εκκίνηση Φροντίζοντας για τον συντονισμό των εργασιών Είτε το συνεργατικό εργοτάξιο είναι μέρος μιας ευρύτερης αποκατάστασης είτε όχι, το πιθανότερο είναι πως θα απαιτήσει συντονισμό με άλλους συντελεστές που εμπλέκονται στην αποκατάσταση: ο ωφελούμενος μπορεί να καθοδηγήσει τις προκαταρκτικές εργασίες μέσω προσωπικής εργασίας ή σε συνεργασία με άλλες κατασκευαστικές εταιρείες. Προκειμένου να αποφευχθούν καθυστερήσεις ή αποσυντονισμός, ο χειριστής θα πρέπει να ετοιμάσει, εκ των προτέρων, ένα γενικό χρονοδιάγραμμα όλων των προγραμματισμένων εργασιών και ένα αντίστροφο χρονοδιάγραμμα, του δικού του εργοταξίου. Οι υπόλοιποι επαγγελματίες κατασκευαστές που εμπλέκονται σε άλλα στάδια της αποκατάστασης μπορεί να μην είναι ενήμεροι για τις τεχνικές που θα εφαρμοστούν από τον χειριστή και μπορεί να προκαλέσουν βλάβες σε κάποιο από τα στάδια των εργασιών. Η καλή επικοινωνία με αυτούς τους συντελεστές θα βοηθήσει στην αποφυγή τέτοιων παρεξηγήσεων και πισωγυρισμάτων. Έλλειψη συντονισμού μεταξύ των συντελεστών στο εργοτάξιο. Αντιπαράδειγμα από την Enerterre. Ο κ. και η κα. Gryan: Ενσωμάτωση της μόνωσης της σοφίτας στην ευρύτερη αποκατάσταση Η Enerterre και οι εθελοντές της παρείχαν υποστήριξη στον κ. και την κα. Gryan για την μόνωση της σοφίτας τους με δέματα αχύρων πάνω σε ένα ξύλινο επίπεδο. Παρόλη την πληροφόρηση που είχε δοθεί στον αρχιτέκτονα, τον ωφελούμενο και την εταιρεία, ο ηλεκτρολόγος τοποθέτησε υποδοχές καλωδίων μετά την εγκατάσταση των δεμάτων αχύρων και έτσι προκάλεσε ζημιά στην αεροστεγή μεμβράνη, μειώνοντας την αποτελεσματικότητα της μόνωσης.

Κινητοποιώντας ικανό αριθμό εθελοντών

ΠΩΣ ΝΑ ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΙ ΜΕ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΟ 3SR

Ο χειριστής συμβουλεύεται: • Να προβλέψει για τον αριθμό των εθελοντών που θα χρειαστεί. • Να χρησιμοποιήσει μια στρατηγική προσαρμοσμένη σε μία ευρεία γκάμα εθελοντών και να αναδείξει τα ποικίλα ενδιαφέροντα της συμμετοχής σε ένα εργοτάξιο σε συνάρτηση με το τοπικό ιδίωμα: o εκμάθηση παραδοσιακών τεχνικών, o προσθήκη στην αξία της τοπικής πολιτιστικής κληρονομιάς, o από κοινού δράσεις, κλπ. • Να χρησιμοποιήσει διόδους επικοινωνίας που χρησιμοποιεί ο τοπικός πληθυσμός: ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, κοινωνικά δίκτυα, εφημερίδες, αφίσσες, στόμα με στόμα, τοπικές εκδηλώσεις, κλπ. Περισσότερο πρακτικές πληροφορίες πρέπει να δίνονται εξαρχής ώστε οι εθελοντές να έχουν την δυνατότητα να εκτιμήσουν το ενδιαφέρον τους, την διαθεσιμότητά τους και την ικανότητά τους. • Να καταγράφει επισταμένα κάθε στοιχείο επικοινωνίας ανθρώπων που επιθυμούν να συμμετέχουν, προκειμένου να τροφοδοτήσουν το δίκτυο εθελοντών για τα μελλοντικά εργοτάξια. • Να λαμβάνει υπόψη τους κανονισμούς για τα προσωπικά δεδομένα όταν συλλέγει και χρησιμοποιεί στοιχεία επικοινωνίας. • Να προνοεί για τις ανάγκες μετακίνησης και φιλοξενίας των συμμετεχόντων (πιθανότητα αλληλοβοήθειας στην μετακίνηση - carpooling, πρόσβαση στο εργοτάξιο, χώρος για αντίσκηνα, κλπ.). • Να είναι ευρηματικός στην δημιουργία και μεγέθυνση ενός δικτύου υποστηρικτών.

Εργαλείο: Πρότυπο πρόσκλησης εθελοντών

Προετοιμάζοντας τα εργαλεία, τα υλικά και την ασφάλεια στο εργοτάξιο Τα εργαλεία καθορίζονται από τον αριθμό των εθελοντών και το είδος των προγραμματισμένων εργασιών. Η συγκέντρωση και η διαχείριση αυτών των εργαλείων απαιτεί χρόνο προετοιμασίας. Ο χειριστής συμβουλεύεται να: • Να είναι ενήμερος για τους κανονισμούς ασφαλείας και να παρέχει ασφαλή εργαλεία και υλικά προσωπικής προστασίας για κάθε συμμετέχοντα στο εργοτάξιο, σύμφωνα με τις προγραμματισμένες εργασίες. • Να ετοιμάσει μία επιγραφή με την οποία να υπενθυμίζει στους συμμετέχοντες τις συστάσεις ασφαλείας και στοιχεία επικοινωνίας σε περίπτωση ατυχήματος. • Να ετοιμάσει μία επιγραφή που να περιλαμβάνει το κάθε εργαλείο (ή τα κύρια από αυτά) και τα αντίστοιχα ονόματά τους. • Να εξασφαλίσει πως τα υλικά συγκεντρώνονται έγκαιρα, το οποίο μπορεί να σημαίνει σημαντική προεργασία με τους τοπικούς προμηθευτές. Ενημέρωση με επιγραφές. Παράδειγμα από το Τaph Taph. Οι επιγραφές προετοιμάζονται προκαταρκτικά και διατηρούνται κατά την διάρκεια του εργοταξίου για να υπενθυμίζουν στους συμμετέχοντες τα ονόματα των εργαλείων, τις χρησιμοποιούμενες τεχνικές και τις οδηγίες ασφαλείας.

Παρέχοντας μέρος των εργαλείων και των υλικών μέσω του LETS. Παράδειγμα από την Enerterre. Με το LETS, το οποίο οργανώνει αλληλοβοήθεια μεταξύ των ανθρώπων που χρειάζονται υποστήριξη, η Enerterre ενθαρρύνει όσους έχουν ενταχθεί στο LETS να συμμετέχουν ενεργά προκειμένου να ανταποδώσουν τον χρόνο που αντιστοιχεί στο συνεργατικό εργοτάξιο που ολοκληρώθηκε για το σπίτι τους. Το προτεινόμενο πρόγραμμα τους προσφέρει την δυνατότητα να πιστωθούν χρόνο στο LETS συμμετέχοντας σε εργοτάξια αλλά και δανείζοντας εργαλεία, παρέχοντας αποθηκευτικούς χώρους ή να διαχειρίζονται υλικά με ειδικά μηχανήματα (π.χ. τρακτέρ).

Εξομαλύνοντας τα πάντα Επικοινωνία και προνόηση είναι λέξεις κλειδιά. Σε κάθε στάδιο της προετοιμασίας, είναι απαραίτητο οι συντελεστές να παραμένουν ενήμεροι και να υπάρχει η βεβαιότητα πως ο καθένας κατανοεί τις αρμοδιότητες του επιβλέποντος του εργοταξίου, των εθελοντών, των κατοίκων, και όποιων άλλων επαγγελματιών. Οριοθέτηση

ΠΩΣ ΝΑ ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΙ ΜΕ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΟ 3SR

Συνίσταται να ερωτάται ο ωφελούμενος που φιλοξενεί το εργοτάξιο να ορίσει ο ίδιος τα όριά του, με λίγα λόγια, των κώδικα επαφής που συνδέεται με τον προσωπικό του χώρο (π.χ. κάποια δωμάτια πρέπει να παραμείνουν κλειστά ή υπάρχουν ζώα στον χώρο). Πρόβλεψη των απρόβλεπτων Πρόβλεψη όσων θα μπορούσαν να προκύψουν: εθελοντές μπορεί να μην παρουσιαστούν, τα υλικά μπορεί να μην παραδοθούν στην ώρα τους, και προμήθειες μπορεί να αστοχήσουν. Ο χειριστής θα πρέπει να επιδείξει προσαρμοστικότητα και δημιουργικότητα για την επίλυση των προβλημάτων.

Ο ρόλος του διαμεσολαβητή στο εργοτάξιο. Παράδειγμα από την Enerterre. Ο επαγγελματίας που αποκαλείται διαμεσολαβητής του εργοταξίου είναι υπεύθυνος για την κινητοποίηση των εθελοντών και την διαχείριση των εργαλείων και του ατομικού εξοπλισμού προστασίας. Μπορούν επίσης να παρέχουν τα υλικά, σε συνεργασία με τον επιβλέποντα του εργοταξίου. Ο διαμεσολαβητής του εργοταξίου είναι ακόμα παρών κατά την διάρκεια της πρώτης μέρας του εργοταξίου προκειμένου να υποστηρίζει τον επιβλέποντα του εργοταξίου, ειδικά για το στάδιο του καλωσορίσματος: επιβεβαιώνει την ύπαρξη εξοπλισμού άμεσης ανάγκης, την παροχή όλων των αναγκαίων πληροφοριών και τον ρόλο του κάθε συμμετέχοντα ξεχωριστά. Κατά την ολοκλήρωση του συνεργατικού εργοταξίου, είναι υπεύθυνοι, σε συνεργασία με τον επιβλέποντα του εργοταξίου, για την αποκομιδή των εργαλείων και των υλικών.

Έναρξη του συνεργατικού εργοταξίου Εφαρµογή µιας στρατηγικής επικοινωνίας

Παράδοση εργαλείων

Παράδοση υλικών

Εγγραφή εθελοντών ∆ιαχείριση εργαλείων και υλικών ∆ιαµεσολάβηση στην επικοινωνία µε τους συντελεστές Σχεδιασµός του εξοπλισµού και των συνθηκών ασφαλείας

Εφαρμόζοντας το συνεργατικό εργοτάξιο Συστάσεις και προθέρμανση Κατά την έναρξη του εργοταξίου, υπολογίστε χρόνο για να γνωριστούν οι συμμετέχοντες και να σπάσει ο πάγος. Οι δραστηριότητες που εξυπηρετούν το χτίσιμο της ομάδας είναι σημαντικές για την διευκόλυνση της διαδικασίας γνωριμίας, η οποία με την σειρά της θα βελτιώσει την ασφάλεια και την εγκυρότητα των εργασιών. Προτείνονται επίσης ασκήσεις προθέρμανσης για την αποφυγή μυικών πόνων.

Τεχνικές γνωριμίας. Παράδειγμα από το Taph Taph. Στην Ισπανία, παιχνίδια γνωριμίας, επιγραφές και παιδαγωγικές μέθοδοι εφαρμόστηκαν στο ξεκίνημα του εργοταξίου. Αυτό συνεισέφερε στο χτίσιμο της ομάδας και διατήρησε την διασκέδαση και την φιλικότητα κατά την διάρκεια της διαδικασίας αλλά και μετά από αυτήν. Εστιάστηκε στους κανόνες και στον εξοπλισμό ασφαλείας και προστασίας, στις τεχνικές επιχρισμάτων και προστασίας κτηρίων, υγιεινές ασκήσεις γιόγκα και στον ομαδικό απολογισμό της ημέρας.

Αναγνώριση του επιβλέποντος του εργοταξίου Είναι ευκολότερο να εντοπίζεται ο επιβλέπων του εργοταξίου από τους υπόλοιπους συμμετέχοντες και να ξεχωρίζει, αν έχει ένα συγκεκριμένο, αναγνωρίσιμο αξεσουάρ ή είδος ρούχου. Κανόνες και διοικητικές υπενθυμίσεις

ΠΩΣ ΝΑ ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΙ ΜΕ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΟ 3SR

Μπορείτε να ενημερώνετε τους συμμετέχοντες για τον κώδικα συμπεριφοράς που αφορά το προσωπικό οίκημα (π.χ. κάποια δωμάτια πρέπει να παραμείνουν κλειστά ή υπάρχουν ζώα στον χώρο). Από διοικητικής μεριάς, ένα φύλλο παρουσιών απαιτείται ώστε: • Να γνωρίζετε τον ακριβή αριθμό των συμμετεχόντων σε κάθε εργοτάξιο • Να αξιολογείτε τον χρόνο που έδωσαν οι εθελοντές στην επικοινωνία (για εν δυνάμει μελλοντική συνεργασία). • Να καταγράφεται τον χρόνο που έδωσαν άλλοι ωφελούμενοι εκτός των κατοίκων εφόσον παραβρίσκονται, προκειμένου να υπολογιστεί στο πρόγραμμα αλληλοβοήθειας. • Να υποστηρίζετε νομικά τους εθελοντές. Κανόνες προστασίας Οι κανόνες προστασίας και ασφαλείας δίνονται στην αρχή της ημέρας όσο συχνά χρειάζεται. Αυτό αφορά την εφαρμογή συνηθισμένων κανόνων ασφάλειας και προστασίας σε εργοτάξια: διαλείμματα, επικίνδυνα υλικά, ατομικά υλικά προστασίας, φροντίδα για τους συνεργάτες. Η ύπαρξη υλικών πρώτης βοήθειας στο εργοτάξιο είναι σημαντική, όπως και η ενημέρωση των συμμετεχόντων για την διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί σε ενδεχόμενο ατύχημα. Κατανομή εργασιών χωρίς ιεράρχηση Ένα ημερήσιο πρόγραμμα έχει οργανωθεί για την επίτευξη των στόχων. Αυτό το πρόγραμμα δίνεται ως ξεκίνημα της μέρας για την οργάνωση των δραστηριοτήτων. Οι εργασίες αποδίδονται στους εθελοντές, οι οποίοι έχουν την ελευθερία να επιλέξουν. Καθώς οι εθελοντές δεν είναι εργαζόμενοι και δεν δεσμεύονται από κάποια σύμβαση εργασίας, δεν μπορεί να παρατηρούνται ιεραρχικές σχέσεις και κάθε εργασία πρέπει να βρίσκει σύμφωνο τον ίδιο τον εθελοντή (περισσότερες πληροφορίες στο κεφάλαιο V. Νομικά ζητήματα).

Ποιοί είναι εθελοντές; Οποιοσδήποτε μπορεί να γίνει εθελοντής, χωρίς διάκριση φυλής, ηλικίας, κουλτούρας, καταβολών ή ικανοτήτων, ενισχύοντας έτσι την κοινωνική ανάμειξη. Έτσι, μία μεγάλη ποικιλία ανθρώπων με διαφορετικά ενδιαφέροντα και υπόβαθρα μπορεί να προσφέρει εθελοντικά σε ένα εργοτάξιο (προθυμία προσφοράς βοήθειας, προθυμία εκμάθησης, προθυμία δοκιμής ικανότητας στην επαγγελματική επανεκπαίδευση, κλπ.). Ως εθελοντές είναι πλήρως ελεύθεροι να εμπλέκονται. Αυτά τα χαρακτηριστικά αποτελούν εξίσου για τον χειριστή, πρόκληση και σημαντικό προσόν.

Μετάδοση χειρισμών και τεχνικών Κάθε στάδιο στο εργοτάξιο εξηγείται επακριβώς από τον εποπτεύοντα του εργοταξίου ο οποίος αναλαμβάνει και τον ρόλο ενός δασκάλου. Οι χειρισμοί των συμμετεχόντων ελέγχονται από τον εποπτεύοντα , καθώς κρατά κατά νου τον στόχο της ημέρας. Συνιστάται να παρουσιάζονται οι τεχνικές και τα υλικά που χρησιμοποιούνται σε επιγραφές, ώστε οι εθελοντές να ανατρέχουν σε αυτά με ευκολία.

Στιγμές διασκέδασης Τα συνεργατικά εργοτάξια είναι καταρχήν διασκεδαστικά! Διαλείμματα και στιγμές διασκέδασης είναι σημαντικά για την διατήρηση του δικτύου εθελοντών και διευκολύνει τις εργασίες.

Εάν δεν υπάρχει διασκέδαση, κάτι πάει λάθος με τον σχεδιασμό!

Συνεργάτης προμηθευτής για τον εποπτεύοντα της ομάδας Ο εποπτεύων είναι στην διάθεση των εθελοντών και των ενοίκων που επιθυμούν να μάθουν και εγγυάται την ποιότητα των εργασιών που έγιναν από όλους του συμμετέχοντες. Για αυτό συνιστάται να υποστηρίζεται από έναν συνεργάτη εξειδικευμένο, με γνώσεις στις τεχνικές και τα υλικά, τουλάχιστον για κάποια από τα στάδια του συνεργατικού εργοταξίου. Αυτός ο εξειδικευμένος συνεργάτης προμηθευτής μπορεί να είναι ένας οποιοσδήποτε εθελοντής ή ένας υπάλληλος του οργανισμού. Το μεγάλο καθάρισμα

ΠΩΣ ΝΑ ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΙ ΜΕ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΟ 3SR

Συχνά υποτιμάται, ο καθαρισμός εργαλείων, εξοπλισμού και του χώρου εργασιών, ενώ είναι σημαντικά σε ένα εργοτάξιο. Οι εθελοντές πρέπει να έχουν υπόψη τους από την αρχή της ημέρας αυτόν τον αναγκαίο χρόνο και να τον υπολογίσουν. Από κοινού απολογισμός της ημέρας Στο τέλος της ημέρας, ο εποπτεύων του εργοταξίου κάνει απολογισμό, ώστε να είναι όλοι ενήμεροι για τις δραστηριότητες που έγιναν και τους στόχους που επιτεύχθηκαν. Οι ωφελούμενοι και οι εθελοντές καλούνται να κάνουν τον δικό τους απολογισμό τον οποίο θα έχουν υπόψη τους στις επόμενες μέρες ή στα επόμενα εργοτάξια. Προετοιμασία για τις επόμενες μέρες ή τα επόμενα εργοτάξια Ο εποπτεύων του εργοταξίου προνοεί για τις εργασίες που θα ακολουθήσουν, τις προσαρμόζει υπολογίζοντας τους στόχους που επιτεύχθηκαν, και δίνει πρακτικές πληροφορίες για τις μέρες που θα ακολουθήσουν. Χρονική περίοδος και διαχείριση καθυστερήσεων Η χρονική περίοδος των συνεργατικών εργοταξίων μπορεί να διαφέρει κατά αρκετές ημέρες, ανάλογα με τον αριθμό των εθελοντών, την ενεργοποίηση και τις δυνατότητές τους. Ο χειριστής πρέπει να έχει ευελιξία και προσαρμοστικότητα. Μετά το συνεργατικό εργοτάξιο Δύο έγγραφα σηματοδοτούν το κλείσιμο του προγράμματος: 1. Το τιμολόγιο που επιδίδεται στον ωφελούμενο. 2. Το επίσημο έγγραφο για την ολοκλήρωση των εργασιών, το οποίο ενδεχόμενα σηματοδοτεί και την έναρξη της περιόδου εγγύησης. Επιπλέον, μία βεβαίωση συμμετοχής μπορεί να δίνεται προκειμένου να επιβραβεύεται η εργασία που έγινε από τους εθελοντές.

Εργαλείο: Ατομικό φυλλάδιο αυτοαξιολόγησης στο συνεργατικό εργοτάξιο.

1 ώρα

Μια τυπική μέρα εργασιών στο συνεργατικό εργοτάξιο. Παράδειγμα από το Taph Taph

Καλωσόρισµα και τσάι Αυτο-παρουσιάσεις γνωριµίας Γιόγκα

4 ώρες

Πληροφορίες προς τους εθελοντές και περιγραφή του προγράµµατος HELPS Καταµερισµός εργασιών, εργαλείων και εξοπλισµού Εξοπλισµός και κανόνες ασφαλείας Φυλλάδιο αυτοαξιολόγησης της οργάνωσης Εποπτευόµενη εργασία ∆ιάλειµµα

3 ώρες

Γεύµα Εποπτευόµενη εργασία Καθαριότητα εργαλείων και χώρου Γιόγκα Ηµερήσιος απολογισµός

2 ώρες

Εποπτευόµενη εργασία

III. Προχωρώντας παραπέρα Διαδικασία επικοινωνίας του προγράμματος

ΠΩΣ ΝΑ ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΙ ΜΕ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΟ 3SR

Συνιστώνται οι παρακάτω δράσεις επικοινωνίας: • Δημιουργήστε ευκαιρίες για συναντήσεις και στέλνετε τακτικά ενημερώσεις ώστε να διατηρούνται οι σχέσεις με τους κατοίκους και τους εθελοντές. • Διατηρήστε επαφή με πρώην ωφελούμενους ώστε να τους κινητοποιήσετε για συμμετοχή σε μελλοντικά εργοτάξια. • Διατηρήστε το ενδιαφέρον των συνεργατών και των συντελεστών (τεχνίτες, οργανισμοί, τοπικές αρχές, κλπ.) μέσω επικοινωνιακών συναντήσεων (δρώμενα, συνέδρια, κλπ.) και αποστέλλοντας τακτικά ενημερώσεις. • Φτιάξτε έναν ιστότοπο ή μία διαδικτυακή σελίδα και παρουσιάστε έναν χάρτη με τις ολοκληρωμένες εργασίες και ένα ημερολόγιο τις προγραμματισμένες.

Αξιολογώντας και κοινοποιώντας την μέθοδο 3SR Γιατί; • Για να έχετε πρόσβαση σε υποστήριξη από πιθανούς χρηματοδότες του προγράμματος (δημόσια ή ιδιωτικά ιδρύματα που επιθυμούν να υποστηρίξουν το Hands for Homes). • Για να βελτιώσετε την αξιοπιστία της μεθόδου 3SR. • Για να προσαρμόσετε μελλοντικά σχέδια και στόχους στα δεδομένα που αποκομήθηκαν από το πρώτο εγχείρημα. 47

How? • Τεχνικά και οικονομικά με ποσοτικούς δείκτες και σε ανθρώπινο επίπεδο με ποιοτικούς. • Υπολογίζοντας τα στοχευμένα αποτελέσματα που παρουσιάζονται στο I. Γενική και στρατηγική προσέγγιση, ο χειριστής θα πρέπει προσεκτικά να συλλέγει τις καταγραφές, με κάποιες προτάσεις: ⮚ Αριθμός κατοίκων στους οποίους έγινε επίσκεψη, ⮚ Αριθμός εργοταξίων που οργανώθηκαν, ⮚ Αριθμός κατοίκων που υποστηρίχθηκαν με αποτέλεσμα την ολοκλήρωση ενός εργοταξίου στο οίκημά τους, ⮚ Αριθμός κατοίκων που υποστηρίχθηκαν χωρίς να ολοκληρωθεί το συνεργατικό εργοτάξιο στο οίκημά τους αλλά παρόλα αυτά η κατάσταση επιλύθηκε. ⮚ Χρόνος που απαιτήθηκε για όλα τα εργοτάξια και την υποστήριξή τους, ⮚ Προέλευση των προμηθειών που χρειάστηκαν για την υποστήριξη και τα εργοτάξια, ⮚ Αριθμός εθελοντών και εθελοντικού χρόνου, ⮚ Ενεργειακή αναβάθμιση του χώρου μετά από τις εργασίες, ⮚ Οικονομικό όφελος για τον ωφελούμενο, (σε σύγκριση με συμβατικές εργασίες), ⮚ Κτηριακή επιφάνεια που έγινε κατοικήσιμη για τους κατοίκους ή τετραγωνικά μέτρα αναβαθμισμένης αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, ⮚ Οφέλη για τους κατοίκους, ⮚ Οφέλη για τους εθελοντές, ⮚ Οφέλη για το άμεσο περιβάλλον (την γειτονιά ή την πόλη). • Προτείνονται αξιολογήσεις για τους ωφελούμενους και τους εθελοντές μετά από την ολοκλήρωση του εργοταξίου ή σε τακτά χρονικά διαστήματα. Η αξιολόγηση και οι αναφορές είναι η βάση για την προώθηση το προγράμματος, κάνοντάς το βιώσιμο, κεφαλαιοποιώντας την αποκτηθείσα εμπειρία, βελτιώνοντας και προσαρμόζοντας την μέθοδο συνεχώς.

Τί έπεται για το Hands for Homes; Σε ένα πλαίσιο αυξανόμενης περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης, έλλειψης πρόσβασης σε αξιοπρεπή κατοίκηση με ανεκτές τιμές, κρίσης στον κατασκευαστικό τομέα έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού, και απώλειας των κοινωνικών δεσμών, το 3SR είναι ένας συνεπής και πρωτοποριακός τρόπος απάντησης στο πρόβλημα της πρόσβασης σε άνετη και ποιοτική κατοίκηση για όλους. Προτείνοντας λύσεις για την αποκατάσταση υπαρχόντων κτηρίων, μειώνεται η πίεση για οικοδόμηση αγροτικών εκτάσεων, αποφεύγοντας την νέα δόμηση και συντηρώντας την αρχιτεκτονική κληρονομιά, η οποία είναι μέρος του πολιτισμού μας.

ΠΩΣ ΝΑ ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΙ ΜΕ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΟ 3SR

Ευνοώντας την χρήση, τοπικών υλικών και ανακύκλωση δομικών υλικών, περιορίζει την κατανάλωση φυσικών πόρων και συνεισφέρει στην έξυπνη οικονομική ανάπτυξη. Ανταποκρινόμενο σε έργα κτηριακής αποκατάστασης, δίνεται οι δυνατότητα σε ιδιοκτήτες – ενοίκους να επιδιορθώνουν μόνοι τους, να ενδυναμώνονται και να αναπτύσσουν νέα προγράμματα. Προτείνοντας ενέργειες από κοινού που αφορούν ιδιωτικά προβλήματα, ενθαρρύνονται οι κάτοικοι να επενδύσουν στην κοινότητα, το κοινό όφελος και την ποιοτική διαβίωση για όλους. Για όλους αυτούς τους λόγους, το 3SR υποστηριζόμενο από το Hands for Homes δίκτυο, αποτελεί μια πλήρη και ευφυή απάντηση στο οικιστικό πρόβλημα, βασισμένη στις αρχές της αειφόρου δόμησης. Οι συστάσεις που παρουσιάζονται σε αυτόν τον οδηγό αποτελούν τις βάσεις ενός έργου που για να προχωρήσει απαιτείται η απόκτηση ακόμα περισσότερων εμπειριών. Επαφίεται σε εσάς, τους προωθητές του προγράμματος, να δώσετε ζωή σε αυτό το ανθρωποκεντρικό δίκτυο και να εντείνετε αυτές τις προσπάθειες στην περιοχή σας!

TIPS «Δώσε σε έναν άνθρωπο ένα ψάρι και θα τον θρέψεις για μία μέρα. Δίδαξε έναν άνθρωπο να ψαρεύει και θα τον θρέψεις για όλη του την ζωή.”

Λεξικό Hands for Homes: Αυτό είναι το δίκτυο που δημιουργήθηκε για την προώθηση του 3SR. 3SR με κοινωνικό και πολιτισμικό πρόσημο: Το 3SR σημαίνει Αλληλοβοηθούμενη και αποκατάσταση με προσωπική εργασία (Shared and Supported Self-Renovation) κτισμάτων. Το Hands for Homes εξίσου περιλαμβάνει το κοινωνικό, οικολογικό και πολιτισμικό πρόσημο της μεθόδου 3SR. Προς χάρη της απλοποίησης, το ακρωνύμιο 3SR χρησιμοποιείτε σε αυτόν τον οδηγό προκειμένου να περιγράφει το σύνολο του προγράμματος. Οι ωφελούμενοι της μεθόδου 3SR: Αυτοί είναι οι ένοικοι – ιδιοκτήτες που έλαβαν υποστήριξη από τον χειριστή, από την πρώτη επαφή μέχρι τον απολογισμό του συνεργατικού εργοταξίου. Ο χειριστής της μεθόδου 3SR: Αυτός είναι ένας ιδιωτικός ή δημόσιος οργανισμός ο οποίος υποστηρίζει τους κατοίκους, για το σύνολο ή μέρος των εργασιών, προσδιορίζοντας και εκφράζοντας τις ανάγκες τους, εξίσου για τα τεχνικά, οικονομικά και νομικά θέματα του εγχειρήματος. Ο χειριστής μπορεί να αναπτύξει κατά την διάρκεια της αλληλοβοηθούμενης και υποστηριζόμενης ανακαίνισης, καταγραφές, επιμορφώσεις ή την εφαρμογή της. Οι επαγγελματίες: Αυτοί είναι οι άνθρωποι που λειτουργούν το σχέδιο στην πράξη. Μπορεί να είναι χτίστες, αρχιτέκτονες, κοινωνικοί λειτουργοί, κλπ. Ο χειριστής επίσης μπορεί να είναι ένας επαγγελματίας. Το συνεργατικό εργοτάξιο: Αυτό είναι ένας συμμετοχικός χώρος εργασιών ή εργοτάξιο. Είναι ο χρόνος που γίνονται εργασίες αποκατάστασης με τον επαγγελματία κατασκευαστή (μπορεί να υπάρχουν πολλοί επαγγελματίες κατασκευαστές) και τους εθελοντές στο κτήριο ενός ωφελούμενου. Ο επιβλέπων του συνεργατικού εργοταξίου: Αυτός είναι ένας επαγγελματίας κατασκευαστής υπεύθυνος του συνεργατικού εργοταξίου (εκπαιδεύει τους εθελοντές και εγγυάται την ποιότητα των εργασιών).

References and Useful Links Στην Ευρώπη: https://www.energypoverty.eu/ http://responsible-retrofit.org/ Στην Γαλλία: “Lutter contre la précarité énergétique en Europe, Guide de recommandations à l’attention des décideurs politiques”, EPPE, ADEME, Intelligent Energy for Europe “La lutte contre la précarité énergétique dans l’UE”, Library Briefing, Bibliothèque du Parlement européen, https://www.precarite-energie.org/IMG/pdf/La_lutte_ contre_la_ precarite_energetique_dans_l_UE.pdf “Habitat à vocation sociale: sortir de la précarité énergétique, Un guide pour les bailleurs, collectivités et associations”, Collection Habitat, Solidarité et Maîtrise de l’énergie “Habitat indigne et droits des occupants, Guide de l’accompagnant”, Fondation Abbé Pierre, Comité Actions Logements Réseau RéPAAR normand (réseau Pluriel de l’Accompagnement à l’AutoRéhabilitation en Normandie) : https://arpenormandie.org/animation-du-reseau/le-reseau-repaar/ Revenue criterias from Anah : http://www.anah.fr/proprietaires/proprietaires-occupants/les-conditions-de-ressources/ 4ème regard sur le mal-logement en Europe, Fondation Abbé Pierre – FEANTSA : https://www.feantsa.org/public/user/Activities/events/RMLEU_2019_FR_Web.pdf Outil d’aide à la décision pour une réhabilitation responsable : http://responsible-retrofit.org/greenwheel-fr/ Organisation et sécurité des chantiers de bénévoles, Cahiers Techniques, Rempart, décembre 2008 Le PPSP, pourquoi et comment le créer, OPPBTP, mars 2019

Στην Ισπανία: Programa de viviendas protegidas en régimen de autoconstrucción y otras fórmulas de promoción cooperativa en la Comunidad Autónoma de Andalucía. https://www.juntadeandalucia.es/organismos/ fomentoinfraestructurasyordenaciondelterritorio/areas/vivienda-rehabilitacion/ programa-autoconstruccion.html Rehabilitación energética de viviendas andalucía https://www.juntadeandalucia.es/temas/vivienda-consumo/rehabilitacion/viviendas.html Medidas contra la exclusión social en Andalucía https://www.juntadeandalucia.es/temas/familias-igualdad/minorias/medidas-exclusion-social.html Pobreza y exclusión social en Andalucía http://www.iesa.csic.es/publicaciones/080120149.pdf Análisis de la pobreza energética y su situación en Andalucía https://digital.csic.es/bitstream/10261/196333/1/Analisis_pobreza.pdf La pobreza invisible http://eapn-andalucia.org/wp-content/uploads/2018/06/2016-Informe_LaPobrezaInvisible.pdf Fundación Laboral de la Construcción https://www.fundacionlaboral.org/ Guía técnica para la evaluación y prevención de los riesgos relativos a las obras de construcción https://www.insst.es/documents/94886/203536/Gu%C3%ADa+t%C3%A9cnica+pa ra+la+evaluaci%C3%B3n+y+prevenci%C3%B3n+de+los+riesgos+relativos+a+las +obras+de+construcci%C3%B3n/0f27d561-a94d-4997-9cf7-b1999cded617 Ley española de voluntariado 2015 https://www.boe.es/buscar/pdf/2015/BOE-A-2015-11072-consolidado.pdf Ley de Ordenación de la Edificación en España https://www.boe.es/buscar/act.php?id=BOE-A-1999-21567 Prevención de riesgos laborales en España https://www.boe.es/biblioteca_juridica/codigos/codigo.php?id=37&modo=2&nota=0&tab=2

Στην Ελλάδα: Φυσική Δόμηση στην Ελλάδα https://www.facebook.com/groups/naturalbuildingingreece/?ref=group_header Μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί και ενώσεις για την προώθηση των οικολογικών κατασκευών: • ΠηλΟίκο (Χανιά): http://www.piliko.gr/ • Cob.gr (Λάρισσα): http://cob.gr/ • Ανέλιξη (Θεσσαλονίκη): ιστότοπος υπό κατασκευή • Σαλίγκαρος (Αθήνα): http://saligari.espivblogs.net • Μηχανικοί της Γης (Αθήνα): http://www.engoe.gr • Ecoart (Λευκάδα): http://ecoart.gr/ • Σταγόνες: http://www.stagones.org • ΣπίτιΣπιτάκι (Χανιά): http://www.spitispitaki.com/ • Μπουλούκι (παραδοσιακές τεχνικές δόμησης): https://www.boulouki.org/ Αρμόδιος Οργανισμός για την ασφάλεια και υγιεινή στους χώρους κατασκευών ΣΕΠΕ: https://www.sepenet.gr/liferayportal/archike ‘Building for the future’ programme http://www.ktizontastomellon.gr/ Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας (CRES): http://www.cres.gr/ Στην Ιταλία: Associazione ARIA FAMILIARE https://www.ariafamiliare.it/ Regione Toscana: rete di volontariato https://www.cesvot.it/ Mirafiori Quartiere a spreco zero https://www.fondazionemirafiori.it/MirafioriQuartiereSprecoZero Associazione MIF (Palermo) https://www.consultoriodeidirittimif.it ANAB Associazione Nazionale Architettura Bioecologica www.anab.it INBAR Istituto Nazionale Bioarchitettura : www.bioarchitettura.it Associazione Terrae Onlus : www.casediterra.com Associazione Internazionale Città della Terra cruda : www.terracruda.org Rete Solare per l’autocostruzione: https://autocostruzionesolare.it/ Gruca onlus – Ecomuseo Borgo Villa Ficana (Macerata) www.gruca.it e www.ecomuseoficana.it Associazione AK0 – Architettura a kilometro zero (Roma) www.akzero.org Decree of the Region of Tuscany n. 1945/2012 Mirafiori project in Turin on zero-waste: https://www.fondazionemirafiori.it/ MirafioriQuartiereSprecoZero MIF association in Palermo: https://www.consultoriodeidirittimif.it/

Συμμετοχή στον προσχεδιασμό, την συγγραφή και την επιμέλεια του εντύπου: Camille Fontenelle (Enerterre, Γαλλία) Laurent Bouyer (Enerterre, Γαλλία) Louise Aubert (Enerterre, Γαλλία) Florian Guillotte (7 Vents, Γαλλία) Alain Tambour (HELPS Αξιολογητής έργου, Γαλλία) Isabelle Trinquelle (Μεσογειακό Κέντρο Περιβάλλοντος, Ελλάδα) Arturo Jiménez Viera (Taph Taph Association, Ισπανία) Roberta Bassan (NET, Ιταλία) Gaia Bollini (Associazione Nazionale Terra Cruda, Ιταλία) Claire Oiry (Μεσογειακό Κέντρο Περιβάλλοντος, Ελλάδα) Επιμέλεια: Craig Thomas Smith, Elise Hill, Lucille Balinski Graphic design: Mine of Arts & Print Services - mineof@otenet.gr Εικόνες: Maria del Mar Camacho Muriel Φωτογραφίες: Enerterre, Taph Taph, Μεσογειακό Κέντρο Περιβάλλοντος, ANCTC

Η υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην παραγωγή της παρούσας έκδοσης δεν συνιστά αποδοχή του περιεχομένου, το οποίο αντικατοπτρίζει αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών, και η Επιτροπή δεν μπορεί να αναλάβει την ευθύνη για οποιαδήποτε χρήση των πληροφοριών που περιέχονται σε αυτήν.

Επικοινωνήστε μαζί μας

SCIC Les 7 Vents Coutances, France florian.guillotte@7vents.eu (00 33) 2 33 19 01 37 www.7vents.fr

Association Enerterre Le Dézert, France info@enerterre.fr (00 33) 2 33 74 79 31 www.enerterre.fr

TAPH-TAPH Bioconstruccion, Arquitectura y Paisaje Holistico Seville, Spain info@taphtaph.org www.taphtaph.org

MCE- Mediterranean Center of Environment Alimos, Geece itrinquelle@medcenv.org www.medcenv.org

Associazione N.E.T. Networking Education & Training Ponte San Nicolo, Italy roberta.bassan@associazionenet.it www.associazionenet.it

ANCTC - Associazione Nazionale Citta della Terra Cruda Samassi, Italy info@terracruda.org www.terracruda.org

ΑΛΛΗΛΟΒΟΗΘΟΥΜΕΝΗ ΚΑΙ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΟΜΕΝΗ ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΗ ΚΤΙΣΜΑΤΩΝ

Articles inside

Επικοινωνήστε μαζί μας

IV. Προχωρώντας παραπέρα

III. Στήνοντας ένα συνεργατικό εργοτάξιο

V. Νομικά ζητήματα

IV. Διακρίνοντας τους επαγγελματίες που θα λειτουργήσουν το σύστημα 3SR

I. Υποστηρίζοντας και εμπλέκοντας ανθρώπους που χρειάζονται βοήθεια

II. Βοηθώντας στην λήψη σωστών επιλογών ανακαίνισης

III. Διακρίνοντας τους ανθρώπους που χρειάζονται την βοήθεια της μεθόδου 3SR

II. Τρία προκαταρκτικά στάδια του 3SR