Πρόταση Περιηγητικής Λέσχης Σητείας
Η παρούσα πρόταση της Ελληνικής Περιηγητικής Λέσχης Σητείας, αποτελεί μια έκτακτη, αλλά καθόλα άρτια και ολοκληρωμένη περιγραφή, μιας πολυδιάστατης εκδήλωσης τόσο εκπαιδευτικού όσο και πολιτιστικού χαρακτήρα, με αφορμή ένα σπάνιο αστρονομικό φαινόμενο. Εντάσσεται δε το όλο εγχείρημα στα πλαίσια της πραγματοποίησης δράσεων εξωστρέφειας και τουριστικής προβολής του τόπου μας.
Περιεχόμενα
Το Αστρονομικό Φαινόμενο
.3
2015: Διεθνές Έτος Φωτός
.4
Πριν 4 χρόνια στο Ρέθυμνο
.5
Ο Υπολογιστής του Παλαιοκάστρου
.6
Η Πρόταση της Εκδήλωσης
.7
Η Επιλογή του Χώρου
.8
Η Διοργάνωση
.9
Οι Φορείς
.10
Τα μέρη της Εκδήλωσης
.11
Τα Οφέλη της Δράσης
.12
Αντί Επιλόγου
.14
Το Αστρονομικό Φαινόμενο
Η πρώτη ολική έκλειψη υπερπανσελήνου* από το 1982 θα πραγματοποιηθεί στις 27-28 Σεπτεμβρίου 2015, ενώ η επόμενη αναμένεται να συμβεί το 2033. Η «υπερπανσέληνος» συμβαίνει διότι η τροχιά της Σελήνης γύρω από τη Γη δεν είναι κυκλική αλλά ελλειπτική. Ενώ η μέση απόσταση Γης – Σελήνης είναι περίπου 384.600 χιλιόμετρα, η πιο μακρινή απόσταση είναι 405.600 χιλιόμετρα (απόγειο) και η πιο κοντινή 363.700 χιλιόμετρα (περίγειο). *Υπερπανσέληνο έχουμε όταν η Σελήνη βρίσκεται στο περίγειό της και τότε φαίνεται 14% μεγαλύτερη και 30% λαμπρότερη σε σχέση με την εμφάνισή της όταν βρίσκεται στο απόγειό της.
Εκλείψεις υπερπανσελήνου έχουν συμβεί 5 φορές από το 1900! Το 1910, 1928, 1964 και 1982 και 2015! Η έκλειψη θα είναι ορατή σε Αμερική, Ευρώπη, Αφρική, δυτική Ασία και τις περιοχές του ανατολικού Ειρηνικού.
2015: Διεθνές Έτος Φωτός
Το 2015 εορτάζεται ως «Διεθνές Έτος Φωτός και Τεχνολογιών με βάση το Φως». Η επίσημη έναρξη έγινε τον Ιανουαρίου με μεγάλη επίσημη εκδήλωση στο Παρίσι, την έδρα της «UNESCO» όπου και παραβρέθηκαν πολλοί διάσημοι φυσικοί και νομπελίστες.
Στόχος του Διεθνούς Έτους είναι να αναδείξει, σε παγκόσμιο επίπεδο, τον τρόπο με τον οποίο το φως και οι βασισμένες σε αυτό τεχνολογίες επηρεάζουν κάθε πτυχή της ανθρώπινης ζωής. Στις σχετικές εκδηλώσεις που θα ακολουθήσουν, εντός του 2015, θα συμμετάσχουν 85 χώρες. Ήδη στον νομό Λασιθίου αλλά και στην πόλη της Σητείας έχουν πραγματοποιηθεί διάφορες εκδηλώσεις σχετικού ενδιαφέροντος και θεματολογίας, τόσο από την Ελληνική Μαθηματική Εταιρεία όσο και από τον Σύλλογο Φίλων Αστρονομίας Κρήτης.
Το 2011 στο Ρέθυμνο Στις 15 Ιουνίου του 2011, στα πλαίσια των καλοκαιρινών πολιτιστικών εκδηλώσεων της πόλης του Ρεθύμνου, ο Σύλλογος Φίλων Αστρονομίας Κρήτης, ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα των τοπικών φορέων με αφορμή μιας ολιγόωρης έκλειψης σελήνης. Πλήθος τηλεσκοπίων και ερασιτεχνών αστρονόμων από όλο το νησί ξενάγησαν εκατοντάδες κόσμου στην μαγεία του έναστρου ουρανού μέσα από τα τείχη του Κάστρου της Φορτέτζας. Πριν την
έναρξη
του
φαινομένου,
είχαν
προηγηθεί
ομιλίες
καθηγητών αστροφυσικής και μουσικοχορευτικά δρώμενα. Ήταν κατά κοινή ομολογία μια άκρως επιτυχημένη εκδήλωση που αποτέλεσε τομή στο ύφος και τα οφέλη των πολιτιστικών εκδηλώσεων της πόλης του Ρεθύμνου.
Ο Υπολογιστής του Παλαιοκάστρου
Τα τελευταία χρόνια έχει ξεκινήσει μια επιστημονική συζήτηση σχετικά με την έρευνα του Δρ. Μηνά Τσικριτζή για την ερμηνεία και την επαλήθευση μετρήσεων που μας δίνει ένα αρχαιολογικό εύρημα που ανασύρθηκε από την περιοχή του Παλαιοκάστρου. Ο περίφημος μινωικός υπολογιστής, φαίνεται να λειτουργεί ως αναλογικό ρολόι σεληνιακών και ηλιακών εκλείψεων. Μάλιστα χρησιμοποιώντας το κατάλληλα μπορούμε να «προβλέψουμε» με ακρίβεια και την ερχόμενη έκλειψη της υπερπανσελήνου. Ο Δήμος Σητείας πρόσφατα διακόσμησε στο κέντρο της πόλης μας, έναν χώρο προς ενημέρωση του κοινού και προβολής της όλης αυτής προσπάθειας. Ωστόσο έκτοτε δεν έχει γίνει κάποια συγκροτημένη και συντονισμένη ενέργεια για τουριστική αξιοποίηση αυτής της γνώσης των προγόνων μας.
Η Πρόταση
Με γνώμονα λοιπόν όλα τα παραπάνω, προτείνουμε να σχεδιαστεί μια εκδήλωση που να προβάλει ακριβώς αυτό το αρχαιολογικό εύρημα. Η εκδήλωση θα πρέπει να έχει ως κύριο στόχο να εξυπηρετήσει τους έξης θεματικούς άξονες: - Εκπαιδευτικό Χαρακτήρα - Τουριστική Προβολή της Περιοχής μας - Συμμετοχή των κοινωνικών φορέων - Διασύνδεση με την λαϊκή και πολιτιστική μας παράδοση Για να επιτύχουν όλα τα παραπάνω θα πρέπει άμεσα να ανταποκριθούν στο κάλεσμα τόσο ο Δήμος Σητείας, όσο και η Αντιπεριφέρειας Λασιθίου. Εξυπακούεται δε ότι οι φορείς της πόλης που ασχολούνται με τον τουρισμό θα πρέπει να συμβάλουν κι εκείνοι στο μέτρο που τους αναλογεί. Είναι δε σημαντικότερο όλων, να προλάβουμε να διαφημίσουμε κατάλληλα, έγκαιρα και αποτελεσματικά σε πανελλήνιο επίπεδο την αναμενόμενη αυτή δράση, ώστε να προσελκύσουμε το κέντρο του ενδιαφέροντος των μέσων μαζικής ενημέρωσης και κοινωνικής δικτύωσης. Για Παράδειγμα :
Η Επιλογή του Χώρου
Η επιλογή του χώρου, είναι σαφέστατα ένα σημαντικό κομμάτι της εκδήλωσης. Αφενός για να εξυπηρετήσει την όποια προσέλευση κοινού, κι αφετέρου για να αναδείξει τα μνημεία της περιοχής μας. Συνεπώς αν πρόκειται να επιλέγει κάποιος αρχαιολογικός χώρος, θα πρέπει να διασφαλιστεί από τους διοργανωτές η αντίστοιχη έγκριση από την εφορία αρχαιοτήτων Λασιθίου. Στον χώρο θα πρέπει να μπορεί να υπάρξει μια στοιχειώδη εγκατάσταση ηλεκτρικού ρεύματος ώστε να χρησιμοποιηθεί βιντεοπροβολέας τόσο για την παρουσίαση πριν την έκλειψη, όσο και για την ταυτόχρονη προβολή του φαινομένου της έκλειψης σε μεγέθυνση.
* ως τέτοιοι χώροι προτείνονται, τόσο το φρούριο της Καζάρμας, όσο και η περιοχή του τρυπητού καθώς και οποιοσδήποτε άλλος κοντινός και εύκολος σε πρόσβαση αρχαιολογικός χώρος.
Η Διοργάνωση
Η εκδήλωση θα πρέπει να έχει ως συνδιοργανωτές, τον Δήμο Σητείας, την Αντιπεριφέρειας Λασιθίου και προφανώς την Εφορία Αρχαιοτήτων Λασιθίου. Το κύριο και συντονιστικό ρόλο θα πρέπει να αναλάβει ο Δ.Ο.Κ.Α.Σ ως κύριος εκφραστής των πολιτιστικών δρώμενων του δήμου μας. Η χρηματοδότηση των όποιων οικονομικών υποχρεώσεων προκύψουν μπορεί να αναληφθεί τόσο από την Περιηγητική Λέσχη Σητείας, όσο και από άλλους φορείς της περιοχής μας, ως χορηγία προς το δήμο μας. Η διαφήμιση της δράσης, σε τοπικό επίπεδο μπορεί να καλυφθεί από τα Μ.Μ.Ε του νησιού και από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης
εντελώς
ανέξοδα
στα
πλαίσια
της
χορηγίας
επικοινωνίας. Τα έξοδα για διαμονή δημοσιογράφων και τηλεοπτικών συνεργείων για την προβολή της εκδήλωσης στην υπόλοιπη χώρα, μπορούν να καλυφθούν τόσο από τους τοπικούς φορείς που ασχολούνται με τον τουρισμό στην περιοχή μας, όσο και από μια έκτακτη χρηματοδότηση μέσω του Οργανισμού Ανάπτυξης Σητείας.
Οι Φορείς
Για να έχει πραγματική απήχηση μια τέτοια προσπάθεια προβολής της πόλης μας, θα πρέπει να συνεργαστούν ένα πλήθος φορέων, συλλογών και σωματείων ώστε να βοηθήσουν τόσο στην άρτια διοργάνωση, όσο και στην κατάλληλη προβολή του όλου εγχειρήματος.
Έτσι θεωρούμε αυτονόητη την παρακάτω ομάδα εργασίας :
• Δήμος Σητείας • Αντιπεριφέρειας Λασιθίου • Εφορία Αρχαιοτήτων Λασιθίου • Οργανισμός Ανάπτυξης Σητείας • Σύλλογος Φίλων Αστρονομίας Κρήτης • Εμπορικός Σύλλογος Σητείας • Ένωση Ξενοδόχων Σητείας • Σύλλογος Καταστημάτων Εστίασης & Ψυχαγωγίας • Πολιτιστικοί Σύλλογοι Δήμου Σητείας • Σύλλογοι Γονέων & Κηδεμόνων Σχολείων Σητείας • ΕΔΕΑΚ • Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης • Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης
Τα μέρη της Εκδήλωσης
Η εμπειρία σε αντίστοιχες εκδηλώσεις δείχνει ότι πρέπει να υπάρχουν τα παρακάτω διακριτά μέρη : 1. Ώρα Έναρξης Εκδήλωσης (προσέλευση κοινού) 2. Χαιρετισμοί Επισήμων και Συντελεστών 3. Παρουσίαση Καλεσμένων και Περιγραφή της εκδήλωσης 4. Έναρξη Α’ μέρους προγράμματος : • Ομιλία Ειδικού Καλεσμένου* • Παρουσίαση Λαογραφίας • Μουσικό Πρόγραμμα 5. Έναρξη Β’ μέρους προγράμματος : • Έναρξη Αστροπαρατήρησης • Έναρξη Έκλειψης 6. Τέλος Προγράμματος
*
Ως
ειδικό
επιστημονικό
καλεσμένο προτείνουμε τον Δρ. Μηνά Τσικριτζή, ο οποίος είναι και ο πλέον αρμόδιος για να
μας
εξηγήσει
υπολογιστή
την
εκλείψεων
Παλαιοκάστρου.
ακριβή που
λειτουργία
βρέθηκε
στην
του
μινωικού
περιοχή
του
Τα Οφέλη της Δράσης
Είναι προφανές πως με μια τέτοια πολυδιάστατη εκδήλωση τα οφέλη που καρπώνεται η περιοχή μας είναι όχι μόνον μετρήσιμα αλλά και μακροπρόθεσμα. Έτσι πέραν του αμιγώς εκπαιδευτικού χαρακτήρα που έχει από την φύση της μια εκδήλωση με επιστημονικό υπόβαθρο, η παράλληλη πλαισίωση της και με πλήθος άλλων δράσεων και θεματικών ενοτήτων την εμπλουτίζει και με αντίστοιχα οφέλη όπως : • Προβολή αρχαιολογικών χώρων του δήμου μας • Προβολή της ιστορίας μας και του πολιτισμού μας • Προβολή της λαογραφίας και της λαϊκής μας παράδοσης • Προβολή της μουσικής μας παράδοσης κ.α. • Οικονομικά οφέλη από την πώληση T-shirt με την στάμπα του μινωικού υπολογιστή, όπως έγινε και στα εγκαίνια του θεματικού περιπτέρου
Τέλος στα οφέλη μπορεί κάποιος να συνυπολογίσει και την κοινοποίηση
της
ενθάρρυνσης
καινοτόμων
δράσεων
εκδηλώσεων από έναν μικρό σχετικά δήμο της χώρας.
και
Αντί Επιλόγου
Θεωρούμε ηθικό και δίκαιο, οι πολιτιστικοί σύλλογοι, τα σωματεία και γενικότερα όλοι οι φορείς και οι ενεργοί πολίτες της πόλης μας, με αφορμή κάποιο γεγονός ή μια κάποια ιδέα που μπορεί να λειτουργήσει αθροιστικά στην ανάπτυξη του τόπου μας, να καταθέτουν τις προτάσεις τους προς υλοποίηση. Αν θέλουμε να δούμε επιτέλους μια διαφορετική προσέγγιση στα κοινωνικά δρώμενα της περιοχής μας, αρκεί να κάνουμε την προσωπική μας υπέρβαση. Πιστεύουμε ότι έχει έρθει ο καιρός μέσα από μια τεκμηριωμένη διαλεκτική συνεργασία να διεκδικήσουμε ένα καλύτερο μέλλον. Αξίζει στα παιδιά μας.
Η
παρούσα
σύντομη
αναφορά
θα
παραδοθεί
πρωτοκολλημένο αντίγραφο στον Δήμο Σητείας.
Εκ Του Διοικητικού Συμβουλίου Τρίτη 15-9-2015 Ελληνική Περιηγητική Λέσχη Σητείας
ως