opinie
TROUW DONDERDAG 20 APRIL 2017
24
Beloon de loyale aandeelhouder BEDRIJVEN
Geef langetermijnbeleggers meer stemrecht, bepleit Mark Goudsmit.
N
ederlandse beursfondsen zijn afgelopen weken overvallen door buitenlandse opkopers. Daardoor klinkt de roep om stevige beschermingsconstructies weer sterker. Onze Corporate Governance Code dringt aan op langetermijnwaardecreatie. Ook de Nederlandse Vereniging voor Commissarissen en Directeuren pleit voor duurzame bedrijfsvoering op zowel het gebied van milieu als van maatschappelijke omstandigheden. Er woedt een ideologische strijd tussen kapitalisme en duurzaamheid. Met beschermingsconstructies is deze niet te overbruggen, maar met een andere invulling van aandeelhoudersrechten misschien wel.
Illusie
2 Mark Goudsmit consultant
Zolang aandelenmarkten hun verwachtingen blijven richten op kortetermijndoelstellingen zal de kortetermijnfocus het gedrag in de bestuurskamer blijven bepalen, zelfs als dit indruist tegen het gezonde verstand. We hebben lang geprobeerd er via regels en verscherpt toezicht voor te zorgen dat het beleid van beursgenoteerde ondernemingen niet primair de belangen van de aandeelhouders dient, maar die van alle betrokkenen, de klant voorop. Dat blijkt een illusie. De oplossing moet volgens mij worden gezocht in de invloed van aandeelhouders. Als die een groter belang krijgen bij de gezonde ontwikkeling van de onderneming op de lange termijn, zul-
Aandeelhouders die hier bezwaar tegen hebben zullen wegblijven, anderen zullen zich juist aangetrokken voelen. Een bijkomend voordeel is de openheid bij deze vorm van aandeelhouderschap. Dit in tegenstelling tot beschermingsconstructies waarbij de zeggenschap in handen is van een besloten
Er woedt een ideologische strijd tussen kapitalisme en duurzaamheid Een aandeelhoudersvergadering van bodemonderzoeksbedrijf Fugro. FOTO ANP
len ook de belangen van andere bij de onderneming betrokken partijen beter zijn gewaarborgd. De introductie van een nieuw type aandelen is daartoe een geëigend middel: aandelen waaraan meer zeggenschap is gekoppeld naarmate een aandeelhouder zijn belang langer aanhoudt. Deze Loyalty Aligned Voting Right Shares (zoals ik ze noem) zijn gelijkwaardig aan gewone aandelen en delen op gelijke wijze in de winst. Door loyaliteit extra te belonen, wordt het kortetermijnresultaat ondergeschikt gemaakt aan het succes op langere termijn. Daarbij is meer ruimte voor belangen van niet-aandeelhouders. De reputatie van de onderneming, duurzaamheid en integriteit zullen een
prominentere rol krijgen. Juridisch kan het. DSM heeft in 2007 geprobeerd loyaliteit van aandeelhouders te belonen met een hoger dividend. Dit is er nooit van gekomen omdat de Ondernemingskamer de invoering ervan in eerste instantie tegenhield. De Hoge Raad heeft deze beslissing vernietigd en oordeelde dat invoering van dergelijke aandelen geoorloofd is, op voorwaarde dat de statuten voldoende specifiek zijn en het algemeen belang zich er niet tegen verzet.
Beschermingsconstructies Meer stemrecht geven aan langetermijnbeleggers is geen beschermingsconstructie, maar slechts een andere invulling van aandeelhouderschap.
club die op basis van niet-transparante overwegingen disproportionele invloed kan uitoefenen. De introductie van loyaliteitsaandelen moet uiteraard nader worden uitgewerkt. Vast staat dat het alternatief te vaak heeft geleid tot enorme vernietiging van aandeelhouderswaarde en de aantasting van belangen van andere betrokkenen. In de huidige omstandigheden is het maar weinig bestuurders gegeven zich te ontworstelen aan reflexen uit het verleden, een visie voor de langere termijn te ontwikkelen, deze uit te voeren en er ook in moeilijke omstandigheden aan vast te houden. Nieuwe tijden vragen om een ander soort kapitalisme met een andere invulling van het aandeelhouderschap.
VOOR AL UW VRAGEN WWW.TROUW.NL/SERVICE
Onderwijs 2032 kijkt te weinig vooruit
Adres: Trouw, Jacob Bontiusplaats 9, 1018 LL Amsterdam of via telefoonnummer 020-5629444 Bezorgservice: Ga naar www.trouw.nl/bezorging (24 uur per dag) of bel 088-0561599 (ma-vr van 8-17 uur, za van 8-13 uur). Klantenservice: Heeft u een andere vraag? Zie de veelgestelde vragen op www.trouw.nl/service of bel 088-0561588 (ma-vr van 8-17 uur). Redactie: redactie@trouw.nl of secretariaat@trouw.nl. U kunt een opinieartikel opsturen naar opinie@trouw.nl, een lezersbrief naar lezers@trouw.nl Website: www.trouw.nl Volg Trouw ook op Twitter: via @trouw of Facebook: www.facebook.com/trouw.nl Familieberichten: www.familieberichtenonline.nl of per mail familieberichtentrouw @persgroep.nl of telefonisch 088-5722889 (ma-vr van 9.00-15.00 uur, zondag van 16.00-18.00 uur). Vermeld svp altijd
2
een telefoonnummer waarop u bereikbaar bent. Advertenties: www.persgroepadvertising.nl of via telefoonnummer 088-5722888. Een mini plaatsen kan via rubrieken@persgroep.nl Auteursrechten: Alle auteursrechten en databankrechten van deze uitgave worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze rechten berusten bij Trouw, cq de makers. Zie voor de volledige tekst: www.trouw.nl/service Privacy: De Persgroep legt van abonnees de gegevens vast voor de uitvoering van de abonnementsovereenkomst. Ook kunnen deze gegevens worden gebruikt om u te informeren over relevante diensten en producten van Persgroep Nederland. Als u op deze informatie geen prijs stelt, dan kunt u een formulier aanvragen bij Klantenservice Trouw, postbus 859, 1000AW, Amsterdam. Zie voor volledige tekst: www.trouw.nl/service
Joop van der Schee Rob Adriaens Geo Future School
De Tweede Kamer debatteert vandaag verder over hoe het onderwijs er in de nabije toekomst uit moet zien. ‘Onderwijs 2032’ koerst aan op digitale geletterdheid, persoonsvorming, algemene vaardigheden en burgerschap om jongeren zich te laten voorbereiden op de wereld van morgen. Daarnaast zijn de domeinen van ruim 25 jaar geleden van stal gehaald om leerlingen minder vakgericht en meer vakoverstijgend te laten denken. Maar vakoverstijgend leren kan niet zonder vakkennis. Een brug heeft juist degelijke pijlers nodig. Onderwijs 2032 mist de aandacht voor de grote uitdagingen waar wij voor staan. Zaken als klimaatverandering, het energievraagstuk, het watervraagstuk, het voedselvraagstuk, het gezondheidsvraagstuk, het migratievraagstuk, globalisering en de kwestie van grenzen, veiligheid en identiteit. Dat is waar
leerlingen zich op moeten richten met het oog op de toekomst. Al voor in Den Haag werd gesproken over 2032 nam een groep aardrijkskundedocenten het initiatief ‘Geo Future School’ dat vakoverstijgende lesprojecten over genoemde vraagstukken ontwikkelt. En met succes, want 24 scholen doen al mee. Geo Future School lesmodules worden door vakleerkrachten van verschillende vakken samen ontwikkeld. Ook zijn er altijd bedrijven of instellingen betrokken bij de lesmodules. Leerlingen doen onderzoek, meestal ook buiten het schoolgebouw, en presenteren hun bevindingen op eigentijd-
Geef grote vraagstukken, dichtbij én veraf, de aandacht die ze verdienen
se wijze aan een zo groot mogelijk publiek. Voorbeelden: het ontwerp van een energiezuinige woonwijk samen met energieleverende bedrijven, en het oplossen van waterknelpunten in de eigen woonomgeving samen met gemeente en waterschap. Geo Future School doet een beroep op vakkennis, creativiteit en samen ontwerpen. Den Haag wil dat het onderwijs meer aandacht besteedt aan burgerschap. Geo Future School wil veel aandacht voor wereldburgerschap. Want wat in het Midden-Oosten en elders gebeurt heeft gevolgen voor ons en omgekeerd. Niet alle onderwijsveranderingen zijn verbeteringen. Inbreng van leraren en vakkennis zijn onontbeerlijk voor goed onderwijs. Goed toekomstgericht onderwijs is gestoeld op de bestaande vakken in combinatie met vakoverstijgend werken à la Geo Future School. De grote samenlevingsvraagstukken dichtbij en veraf krijgen dan de aandacht die ze verdienen. En waar onze jongeren recht op hebben.