(Woon)Voorzieningen om trots op te zijn - CVD by Mangoa Ontwerp

In januari 2014 verscheen de CVD uitgave ‘Successen om trots op te zijn’. In dit boekje, dat het eerste uit een reeks is geworden, komen Rotterdammers aan het woord die de lezer meenemen in de kleine of grote, maar altijd betekenisvolle successen die zij met ondersteuning van het CVD in hun leven hebben geboekt. Daaronder verhalen van (grotendeels ex-)cliënten, die naast andere problemen te maken kregen met dakloosheid. Kwetsbare Rotterdammers, aan wie opvang is geboden in een van de vele woonvoorzieningen waarover het CVD in Rotterdam beschikt en die van daaruit de weg terug (naar zelfstandigheid) wisten te vinden. Nu komt een dergelijke woonvoorziening er meestal niet vanzelf. ‘Onbekend maakt onbemind’ speelt alle betrokkenen juist in deze situaties parten. De ervaring leert gelukkig ook dat het uiteindelijk doorgaans (méér dan) goed komt. Deze uitgave getuigt daarvan. Door betrokkenen aan het woord te laten die allemaal op hun eigen manier te maken kregen met een van onze (woon) voorzieningen en die hun ervaringen daarmee graag willen delen. Daaruit rijst een genuanceerd beeld op, want overal is wel eens wat. Mooi is ook daarom dat in de verhalen de positieve ervaringen het steeds weer met gemak winnen! Ik hoop dat u (ook) deze uitgave met plezier leest. mr Yvonne Frank Bestuurder CVD

Ontdek dit interactie e boekje ‘(Woon)voorzieningen om trots op te zijn’ is geen gewoon boekje maar een interactief boekje. Heeft u een smartphone? Houd deze bij de hand en volg onderstaande instructies: • Download de gratis Layar-app voor smartphones en tablets of update de laatste versie. • Op de interactieve pagina’s staat het Layar logo afgebeeld. Deze pagina’s bevatten meer informatie. • Open de Layar-app en druk op ‘Tik scherm om te scannen’. Zorg dat u de hele pagina scant en blijf daar op richten. • Wacht tot de extra informatie op uw scherm verschijnt. Veel plezier!

INTERACTIEVE PRINT

Download de gratis Layar App

Scan deze pagina

Ontdek de interactieve inhoud

Inhoudsopga e Roteb voorman Willem en CVD de Hille ‘Top van Noord’ voorzitter Ingrid en CVD van Speyk Ambtenaar Eefje en CVD Boezemdwars Kunstenaar Joe en CVD de Sleephelling Vrijwilligster Bep en CVD Welschen 2 Straatdokter Marcel en CVD Havenzicht Wijkagent Anton en CVD het Klooster Stadsmarinier Marcel en CVD de Korenaar Vrijwilliger Ger en CVD de Nok Buurtbewoner André en CVD Foyer Henegouwerlaan Vrijwilligster Astrid en CVD de Heemraad Buurtplatformvoorzitter Chris en CVD de Schuilplaats Beheerscommissielid Ruud en CVD de Stelle

8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32

Op welke pagina vindt u de informatie:

CVD de Hille

CVD van Speyk

CVD Boezemdwars

CVD de Sleephelling

CVD Welschen 2

CVD Havenzicht

CVD het Klooster

CVD de Korenaar

CVD de Nok

CVD Foyer Henegouwerlaan

CVD de Heemraad

CVD de Schuilplaats

CVD de Stelle

28 22

10 24

Legenda: CVD locatie

“Het kon m’n eigen ploeg zijn”

Willem Schaap is meewerkend voorman bij de Roteb. Met zijn Ford pickup en ploeg van zes man doorkruist hij heel Rotterdam. “We zijn een zwervend equipe, maken schoon in alle wijken. Speciaal de singelkoppen hebben we onder onze hoede. Daar stapelt veel vuil zich op en dat moet je er natuurlijk wel op een goeie manier uithalen… zonder in ’t water te vallen.” Op een dag zag Willem een onbekende ploeg vuil ruimen op de Hillevliet. “Ze hadden twee goedkope knijpertjes voor de hele ploeg. Wie er geen had, bukte elke keer om de rommel met de handen op te pakken. Mijn eigen mensen mogen van mij zo niet werken. Dat gaat zo niet goed komen, dacht ik. Ik maakte een praatje en hoorde dat het om een project van CVD de Hille ging. Wie eraan meedeed kon op die manier etensbonnen verdienen.

Mooi initiatief, vond ik, maar dan wel met de goede spullen. Zodoende ben ik ‘ns gaan kijken wat ik kon regelen.” Binnen de kortste keren had Willem het voor elkaar: gratis zakken, ringen en knijpers voor de Hilleploeg, met complimenten van de Roteb. “Handschoenen hadden ze zelf, maar als ze nodig zijn, breng ik die ook nog mee. Ja, wij komen óm in ’t opruimwerk op straat, dus we kunnen wel een handje extra gebruiken. De mannen en vrouwen van de Hilleploeg kunnen er nog steeds etensbonnen mee verdienen en weer verder komen. Inmiddels is het een ploeg van 14-16 mensen, met een voorvrouw die vroeger zelf in de nachtopvang zat. Je kunt me wel vragen wat er beter kan, maar dit kan niet beter. Het kon m’n eigen ploeg zijn!”

CVD de Hille CVD de Hille is een (woon)voorziening, waarin verschillende functies zijn ondergebracht: naast een nachtopvang voor (dakloze) Rotterdammers met onder meer psychiatrische problematiek en een dagopvang, is in het pand een (doorstroom)pension voor 29 personen gevestigd. Alle voorzieningen zijn beschikbaar voor personen vanaf 23 jaar. De bewoners van CVD pension de Hille krijgen begeleiding om zo zelfstandig mogelijk te leren wonen. Tijdens hun verblijf werken ze actief aan zelfstandigheid. De woonvorm is groepsgericht. Iedere bewoner heeft een eigen kamer; douche, toilet en keuken worden gedeeld. Vanuit hier stromen de bewoners door naar een passende woonvorm, die kan variĂŤren van een beschermde woonvorm met 24 uurs begeleiding tot aan zelfstandig wonen.

CVD van Speyk CVD van Speyk was tot 1 juli 2014 een activeringscentrum waar (ex) daklozen uit de Maatschappelijke Opvang diverse dagbestedings- en activeringstrajecten konden volgen. De voorziening is gesloten en de trajecten zijn grotendeels verplaatst naar andere locaties. Daarnaast zijn er diverse activiteiten gecontinueerd in en rond de voormalige voorziening in Noord.

“Een extra helpende hand “ ‘Top van Noord’ is een vrolijke, gedreven groep bewoners in het Oude Noorden die met elkaar de schouders eronder zetten om van hun buurt een topbuurt te maken. En voorzitter Ingrid Meijer Boltjes steekt het niet onder stoelen of banken: “De mensen van CVD van Speyk hebben we daar keihard bij nodig. Ongelogen waar”. “Van horen zeggen weet ik dat bewoners op hun achterste benen stonden toen de opvang van het CVD hier kwam, zo’n 32 jaar geleden”, vertelt Ingrid in een spraakwaterval. “In die tijd heel begrijpelijk hoor. De buurt was een gribus, al kon de daklozenopvang dat ook niet helpen. Dat is nu wel anders. We zijn met elkaar verweven in een soort driehoeksverhouding. Als onze bewonersvereniging leuke plannetjes bedenkt, wil de woningcorporatie ons faciliteren -bijvoorbeeld met materialen- en kunnen we altijd bij van Speyk terecht voor extra handen in de uitvoering. De groep

houdt ook nog eens een oogje in het zeil als ze met de veegploeg door de wijk gaat. Die mensen zijn voor ons dus gewoon een pijler, ik kan niet anders zeggen.” “Wanneer we ze dan inschakelen? Nou, als we een buurtdag organiseren, komen zij de tent opzetten, limonade inschenken en pannenkoeken bakken. Of ze helpen mee met de groenacties in de wijk; zij doen er een extra veegactie achteraan. Wij wilden een schutting om een braakliggend bouwterreintje; zij dachten mee om er dan ook iets leuks van te maken. En verder: ze mogen op een buurtfeestje graag stoere verhalen vertellen en wij nemen ’t dan met een korreltje zout. Het enige waar we een oogje op moeten houden, is de drank op zo’n feestje. Soms verdwijnt er ongezien bier of wijn uit de tent. Die gasten houden wel van een slok. Maar ja, dat kun je eigenlijk van tevoren bedenken.”

“ Durf je uit te spreken zonder oordeel “ 12

Eefje Janssens houdt zich al acht jaar bezig met huiselijk geweld. Ze ondersteunt het team van CVD Jongeren om signalen ervan te leren herkennen en erop te reageren. “Geen enkele vorm van geweld is ooit goed te keuren. Maar leren begrijpen hoe een uitbarsting ontstaat, is een onmisbare stap om geweld te stoppen.” De jonge moeders en hun kind(eren) die wonen bij CVD Boezemdwars hebben niet altijd te maken gehad met huiselijk geweld. Wel is er reden om extra alert te zijn op signalen daarvan. Om dan vaardig te reageren, laten de begeleiders van het CVD zich adviseren door Eefje. “Mijn bedoeling is dat een vrouw om wie het gaat ontdekt dat ze geweld kan stoppen, en hoe ze dat kan. Mijn bedoeling is ook om de situatie zo veilig te laten zijn dat de kinderen bij haar kunnen blijven wonen.”

Eefje merkt dat veel mensen terughoudend zijn om iets te ondernemen bij huiselijk geweld. Buren aarzelen bijvoorbeeld omdat ze vinden dat de relatie tussen partners ‘toch privé’ is. “Maar”, drukt Eefje hen (ons) op het hart, “ben nooit bang om je zorgen te laten blijken en doe dat zonder een oordeel uit te spreken. Als je niet weet hoe je dat doet, bel dan het Steunpunt Huiselijk Geweld. Stel je voor dat het om iemand uit je eigen familie zou gaan. Dan hoop je toch ook dat de buren hun mond open doen?” “Helemaal nooit ruzie hebben is trouwens ook vreemd”, oordeelt Eefje vervolgens opgeruimd. “Ruzie maken is opkomen voor jezelf. Wanneer dat nooit gebeurt, kan dat juist een teken zijn dat je jezelf of een ander onderdrukt. Gezond ruziemaken houdt in dat je geen geweld gebruikt, geen grenzen overschrijdt, en wel zegt wat je op je hart hebt. Met de juiste hulpverlening is dat te leren.”

CVD Boezemdwars CVD Boezemdwars biedt uitsluitend woongelegenheid aan jonge moeders tussen de 18 en 23 jaar en bestaat uit 45 zelfstandige units voor moeders en hun (ĂŠĂŠn of twee) kinderen. Zij huren de unit rechtstreeks bij woningcorporatie Havensteder en hoeven geen voorzieningen te delen. De begeleiding richt zich op zelfredzaamheid en opvoedingsondersteuning. Een jongere die in deze of een andere CVD voorziening voor jongeren wil wonen, moet duidelijk gemotiveerd zijn om aan zijn of haar situatie te werken. Het CVD verwacht dat hij of zij actief meedoet aan het aangeboden programma.

CVD de Sleephelling CVD de Sleephelling biedt woongelegenheid aan 16 personen met lichte psychiatrische en/of verslavings problemen. De bewoners wonen in één pand, waarbij acht van de zestien kamers beschikken over een eigen keuken. De badkamers en toiletten worden bij alle kamers gedeeld. De bewoners hebben een hoge mate van zelfstandigheid. De maximale verblijfsduur is twee jaar. De meeste mensen betrekken hierna een zelfstandige woning.

Hij is het tweezijdig plakband tussen de bewoners van het Noordereiland en die van doorstroompension CVD de Sleephelling; kunstenaar Joe Cillen begrijpt ‘mensen die zijn vastgelopen in de raderen van het leven’. “Ik heb het voorrecht gehad om vanaf nul opnieuw te beginnen; als een grote fabriek heb ik alles gebruikt wat je kunt verzinnen. En als ík er bovenop kon komen, kan iedereen dat.” Goedlachs, blakend van gezondheid en met een stevige handdruk ontvangt conceptueel kunstenaar Joe Cillen (69) bezoekers in zijn galerie annex atelier op de hoek van de Maaskade en de Sleephellingstraat.

“ Je bent rijk als je niks nodig hebt” Voorbijgangers steken hun hand op of hun hoofd om de deur. Cillen kent ze allemaal. “Toen die Sleephelling-gasten hier kwamen, waren de omwonenden zó negatief! Ze zagen alleen maar overlast en paniek in het verschiet. Ja, er zitten wat rare paddenstoelen tussen, maar nu is iedereen blij met elkaar.” “Bij het CVD kunnen ze het verschil maken voor mensen die richting afvoerputje gaan. Ik kan dat ook. Ze hadden door dat ik goed kan organiseren en met grote groepen kan werken. Om de samenhang tussen de bewoners, de hoeren en de verslaafden te vergroten, heb ik een zeven-sterren-hotel voor daklozen bedacht, een piramide van 27 meter hoog. Maar daar is het bij gebleven -grote, goeie ideeën stranden vaak op geld hè- maar met die samenhang is het gelukt. Je bent rijk als je niks nodig hebt. Als je zo kan denken, heb je het lek boven.”

Dat Cillen zeeman is geweest, hoor je aan zijn taalgebruik en is weerspiegeld in zijn werk: het Noordereiland ziet hij als een schip, wat terugkomt in lijvige fotoboeken, schilderijen, opstellingen en zelfs een opera. “En, in de tijd dat de dieren nog spraken, ben ik kok geweest. Ik heb hier nu vier keer het kerstdiner -zeven gangen!- gemaakt voor de bewoners van de Sleephelling. Elk jaar zo sereen; er valt geen onvertogen woord. Mijn vrouw maakt de kerstcadeautjes, sokken met gouden choco-munten van de Aldi. We eten in de middag, zodat die jongens met een goed gevoel de avond in kunnen. Die feestdagen zijn een verschrikkelijke tijd voor ze.” Kerst is nog ver weg. “Eerst de haringparty. Allemaal eigen initiatief; dat Opzoomergedoe hebben we hier niet nodig.”

“ Maak er wat an, je hebt je le en nog oor je” 16

“Die jongelui mogen altijd bij me aankloppen”, aldus Bep Bakker die al 30 jaar in Welschen 2 woont. Bep is een van de eerste vrijwilligers van het buurtcomité dat daar is opgericht. “Maar ik zeg duidelijk dat ik aan de bel trek als ze rotzooi maken. Een tijd terug organiseerden we een buurtfeest, en heb ik die 25-plussers zien opbloeien; er was een band, ze hebben samen gekookt... het was geweldig. Dankzij het CVD heb ik nu een hoop jonge mensen om me heen en dat is best handig voor zo’n niet-mobiel mens als ik. Na mijn hersenbloeding raakte ik lang geleden half verlamd en op m’n scootmobiel naar buiten gaan doe ik alleen als er iemand meegaat. Want het verkeer is doodeng, en ik kan maar met een hand sturen.” Met twee CVD-cliënten heeft Bep extra goed contact. “Jan, een

jongeman die zijn zoontje elk weekend heeft. Als ik hem wat vraag, iets ophangen of een boodschapje doen: hij doet het. En een jonge moeder met een zoontje, heeft grote stappen vooruit gemaakt. Van uit-huis-gezet en dakloos naar een baan! Ik hamer er op bij alle jonge mensen hier: maak er wat van, je hebt je leven nog voor je.” Niet met alle nieuwe, jonge bewoners gaat het goed. “Sommigen zie ik weer vertrekken, die moesten toch nog een stapje terug doen. Aan hokjesdenken heeft Bep een hekel. “Ik deel mensen niet in categorieën en dat moeten ze met mij ook niet doen. Ik vind het heerlijk, zo’n gemêleerde buurt als deze, Marokkaanse buren, Nigeriaanse buren... je leert van elkaar, je eet met elkaar. Ik ben kleurenblind, en niet alleen letterlijk!”

CVD Welschen 2 CVD Welschen 2 is een wooncomplex met 320 portiekwoningen, waarvan 45 woningen beschikbaar zijn voor cliënten van het CVD. Voormalig alleenstaande volwassen dak- en thuislozen, jongeren en gezinnen gaan in deze ‘Thuishaven’ de laatste fase van hun begeleide wooncarrière in. Vele van hen zijn doorgestroomd vanuit een andere CVD voorziening, waar zij een (relatieve) zelfstandigheid hebben laten zien. In Welschen 2 worden de cliënten verder begeleid in hun traject naar zelfstandigheid. Daarbij is veel aandacht voor een goede integratie in de wijk en buurtparticipatie. Buurtbewoners en cliënten maken gebruik van een laagdrempelig servicepunt waar naast scholing en training ook advies, verwijzing en invulling van vrijwilligerswerk zijn te vinden.

CVD Havenzicht CVD Havenzicht is een voorziening, waarin verschillende functies zijn ondergebracht: naast een nachtopvang voor (dakloze) Rotterdammers voor maximaal zes maanden, is in het pand een beschermde woonvoorziening voor 17 Rotterdammers gehuisvest die 24 uur zorg en begeleiding nodig hebben. Deze bewoners hebben veelal zwaardere psychiatrische en somatische problemen, vaak in combinatie met een verslaving. Iedere cliĂŤnt heeft een eigen kamer. De maaltijden worden gezamenlijk genuttigd. Er wordt gestreefd naar een zo gewoon mogelijke woonomgeving waarin mensen zich veilig en thuis voelen. De verblijfsduur is, afhankelijk van de indicatie, onbeperkt. Daarnaast heeft CVD Havenzicht een verpleegafdeling met 20 bedden voor dakloze Rotterdammers die naast (ernstige) lichamelijke klachten vaak ook kampen met psychiatrische klachten en verslaving. De verblijfsduur is beperkt en afhankelijk van de duur van de indicatie. Alle voorzieningen zijn beschikbaar voor personen vanaf 23 jaar.

“ Door te zorgen oor kwetsbare mensen errijk je jezelf” Sinds jaar en dag zit huisarts Marcel Slockers elke woensdagavond bij CVD Havenzicht klaar om dakloze patiënten te zien. Als mens en medicus maakt hij zich zorgen over het aantal beschikbare bedden voor de nachtopvang dat vaak niet toereikend is. “Waar is het vangnet voor degenen voor wie geen plek is in de nachtopvang? Laat ik voorop stellen: ik zie Rotterdammers er hard voor knokken om goede, humane opvang voor kwetsbare mensen in de stad te realiseren of te behouden. Ondertussen zie ik ook hoeveel energie het een buurt kan kosten om in evenwicht te leven met ‘rare snoeshanen’ in de straat. Om die reden prijs ik de houding van het CVD bijzonder, waarbij altijd via overleg met alle partijen naar oplossingen gezocht wordt. Streven naar harmonie onderschrijf ik dus. Maar er zijn ook momenten waarop ik verlang naar de onconventionele aanpak die dominee Visser erop nahield.

Dan wil ik dat we de ambtelijke molens vergeten en zonder omhaal mensen de opvang en hulp bieden die ze hard nodig hebben.” Over de verpleegafdeling van Havenzicht wil Marcel overigens ook gezegd hebben dat deze “ronduit topzorg biedt met enorm betrokken medewerkers. Dakloze mensen leven in ongezonde omstandigheden die niemand vrijwillig opzoekt. Ze brengen vaak een geschiedenis mee van jarenlange verslaving en psychische problematiek. De medewerkers zetten al hun professionele kwaliteiten in om zorg te leveren die daar rekening mee houdt.” Voor wie zich misschien afvraagt wat het besef van die rauwe realiteit van dakloze patiënten met je doet, heeft Marcel nog een bespiegelend antwoord: “Door te zorgen voor kwetsbare mensen verrijk je jezelf. Ik ben erdoor geworden wie ik nu ben.”

“ Aanspreken werkt beter dan toespreken” 20

Wijkagent Anton van Ewijk kent de Bloemhof op z’n duimpje. Al veertien jaar lang stapt hij (bijna) dagelijks op z’n fiets voor een rondje door de buurt. Samen met vier vaste collega’s houdt hij zo zicht op wat er speelt in de wijk. “Als er wat is, zijn we na ’n belletje snel ter plaatse.” Anton steekt veel tijd in het onderhouden van de netwerken in de wijk. Eens in de zes weken staat een formeel overleg gepland met onder andere het CVD, andere maatschappelijke instellingen, scholen en jongerenwerkers. “Tussendoor hebben we geregeld nog informeel overleg, of we geven een les op een school. Ook als er iets leuks te doen is in de wijk zal je ons altijd even zien, gewoon voor een praatje. Op die manier willen we toegankelijk zijn voor iedereen”.

Het contact met CVD het Klooster noemt Anton ‘buitengewoon goed’. “Dat betekent niet dat er nooit ‘ns wat is, maar wel dat we elkaar belangrijk vinden. In het verleden was er bijvoorbeeld overlast van feestende jongeren, ’s avonds of in het weekend. Er is dan namelijk geen begeleiding aanwezig. Klachten daarover zijn serieus opgepakt. Nu zijn er in die uren mensen van een bewakingsdienst en er is cameratoezicht, een teken dat het CVD graag wil dat onderlinge verhoudingen goed zijn”. Terugkerende problemen tussen de jongeren en de buurt zijn bij Anton niet bekend. “Natuurlijk kan er altijd eens wat zijn. Mijn advies is dan: laat je ergernis eerst voorbijgaan en stap dan pas naar de overlastgever. Spreek gewoon één persoon aan -vooral niet toe- op een ontspannen manier. En laat je niet misleiden door onverschilligheid, maar realiseer je dat de jongeren al veel hebben meegemaakt”.

CVD het Klooster CVD het Klooster is een woonvoorziening met 32 kamers en biedt woongelegenheid aan alleenstaande jongeren tussen de 18 en 23 jaar. Zij huren een kamer van woningcorporatie Vestia, waarbij de sanitaire voorzieningen worden gedeeld. De begeleiding richt zich vooral op de zelfredzaamheid. Bij aanvang wordt bepaald waar de nadruk op wordt gelegd; dit is afhankelijk van de situatie. Iedere jongere die in een voorziening van CVD Jongeren wil wonen, moet duidelijk gemotiveerd zijn om aan zijn of haar situatie te werken. Het CVD verwacht een actieve bijdrage aan het aangeboden programma.

CVD de Korenaar CVD de Korenaar is een woonvoorziening met 15 units voor gezinnen die tijdelijk opvang nodig hebben, bijvoorbeeld als gevolg van een onhoudbare thuissituatie door geweld binnen het gezin. Van de gezinnen die zijn geplaatst wordt verwacht dat ze op korte termijn (weer) zelfstandig kunnen wonen. De maximale verblijfsduur is zes maanden. Hierna is er de mogelijkheid door te stromen naar een (meer) zelfstandige woning.

“ Interesse hebben in elkaar, daar draait ’t om” Stadsmarinier Marcel de la Haye heeft een direct uit te voeren tip om mogelijke conflicten in een buurt te helpen voorkomen of oplossen: “Nodig elkaar uit voor een kop koffie en heb echte interesse in elkaar. Zo leg je de kiem voor wederzijds begrip én maak je ruimte om plezier te hebben met elkaar.” Marcel is er zogezegd niet huiverig voor om gevonden of gebeld te worden. “Ik strooi overal kwistig rond met mijn 06-nummer en ik maak actief gebruik van Social Media.” Alles draait wat hem betreft om persoonlijk contact. Zijn motto: “Je hoeft geen crisis af te wachten om te werken aan een goede relatie met elkaar.” De taak van de stadsmarinier is in één zin te vangen: zorgen dat Rotterdamse wijken veiliger worden. In die context heeft Marcel in het verleden nauw samengewerkt

met onder andere het CVD. Ook was hij veel op straat om met eigen ogen te zien wat daar speelde: “Ik heb elke scheve stoeptegel gezien.” Door een veranderde werkopdracht is de frequentie van de ontmoetingen afgenomen. Maar Marcels ervaring met het CVD is daarmee niet uitgewist. Met respect spreekt hij over de open houding die hij kent: “Wanneer er klachten uit een buurt komen, ben je welkom voor een gesprek. Opmerkingen voor verbeteringen worden serieus genomen. Op vragen krijg je een eerlijk antwoord. Als er eens iets is misgegaan -we hebben het over pittig mensenwerk- dan wordt dat erkend en opgelost.” “Maar”, haast Marcel zich om eraan toe te voegen, “er is voor niemand reden om op onze lauweren te rusten. Vooral met de huidige veranderingen, waarin kwetsbaren meer ‘los’ worden gelaten, moeten we nog meer met een menselijk oog op elkaar blijven letten.”

“ Ik blijf hier werken zolang het bestaat” 24

Vrijwilliger Ger Nieuwenhuizen is timmerman en loodgieter in één. De begeleiders en bewoners van CVD de Nok kunnen altijd op hem rekenen. “Ik ben afgekeurd, maar als vrijwilliger kan ik m’n dagen toch op een fijne manier invullen én mensen helpen.” Elke week op maandag stapt Ger om 8.45 uur binnen bij de Nok, feestdag of niet. Om de week is hij er ook op woensdag. “Eerst neem ik ’n bakje koffie en kijk ik in de map welke klussen er zijn. Maar voordat ik daaraan begin, loop ik steevast de toiletten na. Er valt altijd wel een verstopping weg te werken. Nee, ik ben nergens vies van, nooit geweest. Na de toiletten komen de reparaties. Tussendoor krijg ik vanzelf nieuwe vragen, want iedereen weet dat ik de klussenman ben. Alleen elektriciteit doe ik niet.”

“De omgang met elkaar hier op de Nok is meestal relaxed. Een praatje of dolletje tussendoor hoort erbij. Maar als iemand in z’n eigen wereldje zit, dan zie ik dat wel en laat ik ‘m met rust. Niet iedereen wil contact. Een enkele keer kan het moeilijk zijn, als een bewoner je ineens uitscheldt, maar dat laat ik begaan. Uiteindelijk beleef ik hier veel meer plezier dan narigheid.” Ger weet persoonlijk hoe het is om in de problemen te komen. “Mijn vrouw werd ziek en kwam half verlamd in het verzorgingshuis terecht. Ik heb er keihard aan gewerkt om haar te helpen weer te kunnen praten. Maar ondertussen liep ik geestelijk helemaal vast. Gelukkig heb ik op tijd om hulp gevraagd en die ook gekregen. Deze mensen hebben het minder getroffen en zijn verder weggezakt. Zoiets heb je niet voor ’t zeggen. Daarom wil ik hier werken zo lang als het kan.”

CVD de Nok CVD de Nok is een sociaal pension dat plaats biedt aan 31 personen. De bewoners hebben veelal zwaardere psychiatrische problemen, soms in combinatie met een (lichte) verslaving. Dit pension biedt een beschermde woonvorm voor mensen die 24 uur per dag zorg en begeleiding nodig hebben. Iedere cliĂŤnt heeft een eigen kamer. De maaltijden worden gezamenlijk genuttigd. Er wordt gestreefd naar een zo gewoon mogelijke woonomgeving waarin mensen zich veilig en thuis voelen. De verblijfsduur is, afhankelijk van de indicatie, onbeperkt.

26 CVD Foyer Henegouwerlaan CVD Foyer Henegouwerlaan is een voorziening met 32 units waar 24 uur per dag medewerkers aanwezig zijn. Deze voorziening biedt uitsluitend woongelegenheid aan alleenstaande jongeren tussen de 18 en 23 jaar. Zij huren een kamer bij woningcorporatie Woonbron en delen douche, keuken en toilet. Op deze locatie wordt intensieve begeleiding gegeven. Iedere jongere die in een voorziening van CVD Jongeren wil wonen, moet duidelijk gemotiveerd zijn om aan zijn of haar situatie te werken. Het CVD verwacht een actieve bijdrage aan het aangeboden programma.

“ an je hart geen moordkuil maken” Buurtbewoners André Rosbergen en zijn vriend keken ervan op, twaalf jaar geleden, toen het pand naast hen plotseling de bestemming ‘woonfoyer’ kreeg, een begeleid-wonen vooziening voor jonge kwetsbare mensen. Wie daar kritisch over was, kreeg van ambtenaren een etiket opgeplakt: type ‘not in my backyard’. “Een slechte term”, aldus André. “Ik sta echt wel klaar voor mensen die het even minder hebben. Maar wat ontbrak was duidelijk en eerlijk overleg.” Het woonfoyer van het CVD kwam er dus. Fijn was het niet meteen voor de buurt. “We hadden keiharde muziek en grove taal maar te accepteren. Ik kreeg een bak salade naar m’n hoofd en vond geregeld lege bierflessen in de tuin. Niks aan te doen, nog onvolgroeide hersenen, bedachten we zelf. Maar op een dag schreeuwde een van de nieuwe bewoners naar me: “Jij, smerige homo! Jij hoort hier niet thuis.”

Dát was te veel. André sliep twee nachten niet en belde toen aan bij z’n jonge buren. “Ik geef toe dat ik dat niet gemakkelijk vond, maar ’t moest. Ik legde uit hoe kwetsend die uitspraak was geweest en kreeg schoorvoetend excuses aangeboden. Het was het begin van verbetering. De sfeer is nu vriendschappelijk.” Soms nodigt André een bewoner uit om samen inkopen te doen voor het avondeten. “Ik zie dat het moeilijk voor ze is om de hele maand goed met hun geld uit te komen. En ik zie ook dat ze proberen iets op te bouwen. Laatst kwam ik ’s ochtends heel vroeg een jonge buurvrouw tegen. Ze ging de deur uit voor een baantje in een vleesfabriek in Brabant en zei letterlijk: “Dat baantje is mijn venster op de toekomst.” Daar heb ik nou bewondering voor.”

“Ik gun elk mens een goed le en”

Elke maand staat Astrid Hoegee met de schaar klaar om bewoners van CVD de Heemraad te knippen. Dit jaar is ze verkozen tot een TopVrijwilliger. “Ik moest daar even aan wennen hoor, want ik sta helemaal niet zo graag in de spotlights. Maar de leuke kant zie ik nu ook: de waardering voor wat je doet.” De bescheiden Astrid bedacht niet zelf om te gaan knippen. Ze werd ‘ontdekt’ door een CVD medewerker die werkt bij CVD de Stelle in Hoogvliet, waar Astrid ook vrijwilliger is. “Hij zag mijn vakdiploma en vroeg me als kapper voor de woonvoorziening CVD de Heemraad. Ik vond ‘t goed, al had ik geen idee met wie ik te maken zou krijgen. Maar dat wisten de bewoners daar van mij natuurlijk ook niet. Zo keken we dus van twee kanten de kat uit de boom.”

Inmiddels is het ruim een jaar verder. Astrid lacht terwijl ze een trekje van haar sigaret neemt: “Ik ga er graag elke maand heen en merk dat de bewoners ’t leuk vinden dat ik kom. Ze kennen me nu een beetje. Ik vraag wat ze met hun haar willen en maak een praatje. Iedereen is voor mij hetzelfde en ik kijk nergens van op, zelf heb ik ook wel wat gezien en meegemaakt. Ik gun elk mens een goed leven.” Astrid weet ook wat het is om een crisis door te maken. “Ik kwam in een opvang terecht en het was droevige ellende. Toen een man zichzelf daar in brand stak, ging er bij mij een knop om. Ik ben in therapie gegaan en overeind gekrabbeld. Het gaat weer goed met me.” Kortgeleden is Astrid opnieuw gekeurd en weet ze dat ze betaald werk mag zoeken. “Maar ‘t liefst ga ik eerst een opleiding doen voor activiteitenbegeleidster.”

29 CVD de Heemraad CVD de Heemraad is een sociaal pension dat plaats biedt aan 24 personen vanaf 23 jaar. De bewoners hebben veelal zwaardere psychiatrische problemen, soms in combinatie met een verslaving. Dit pension biedt een beschermde woonvorm voor mensen die 24 uur zorg en begeleiding nodig hebben. Iedere cliĂŤnt heeft een eigen kamer. De maaltijden worden gezamenlijk genuttigd. Er wordt gestreefd naar een zo gewoon mogelijke woonomgeving waarin mensen zich veilig en thuis voelen. De verblijfsduur is, afhankelijk van de indicatie, onbeperkt.

30 CVD de Schuilplaats CVD de Schuilplaats is een sociaal pension dat plaats biedt aan 30 personen. De bewoners hebben veelal zwaardere psychiatrische problemen, soms in combinatie met een verslaving. Dit pension is een beschermde woonvorm voor mensen die 24 uur per dag zorg en begeleiding nodig hebben. Iedere cliĂŤnt heeft een eigen zit-/slaapkamer. De maaltijden worden gezamenlijk genuttigd. Er wordt gestreefd naar een zo gewoon mogelijke woonomgeving waarin mensen zich veilig en thuis voelen. De verblijfsduur is, afhankelijk van de indicatie, onbeperkt.

“ We kunnen nog wat opsteken an bewoners an de opvang” Chris Oskam woont in Charlois sinds 1992. “En ik kom er al vanaf m’n jongste jeugd. Daarom voel ik me hier geboren en getogen.” Als voorzitter van de bewonersvereniging Werkgroep Oud Charlois (WOC) kreeg Chris twee jaar geleden de vraag om het buurtplatform voor CVD de Schuilplaats te leiden. Volgens Chris liepen de raderen in het buurtplatform vast omdat er te veel verschillende belangen in samenkwamen. “In de wijk zijn verschillende initiatieven gaande voor mensen met een drugsverleden, psychiatrische problemen of sociale problemen. Het platform was bedoeld om het beheer van al die initiatieven in goede banen te leiden. Maar er werd zo ongeveer alles besproken, tot en met parkeer-, laad- en losklachten. Dat gebeurt nu niet meer. We zitten aan tafel met vertegenwoordigers van de initiatieven voor opvang, de politie en de gemeente, onder andere de GGD.

En het gaat alleen over zaken die een relatie hebben met de opvanglocaties. Door die overleggen leer je van elkaar en weet je elkaar ook daarbuiten snel te vinden als er eens wat is. En dát is de sleutel tot succes. Buurtbewoners zien iets verdachts vaak het eerst, bijvoorbeeld dat een drugsrunner of drugsdealer mensen van de opvang belaagt. Iemand komt dat melden bij de buurtwinkel en van daaruit gaat het signaal rechtstreeks naar de coördinator van de opvang. Die regelt dat het probleem dezelfde dag nog wordt aangepakt. Die benadering moeten we vasthouden.” Chris woont zelf niet in de buurt van de Schuilplaats, maar hij spreekt weleens met bewoners van de opvang. “Door mijn rol en die gesprekjes heb ik een inkijkje gekregen in hun levens. We kunnen lachen en ik moet eerlijk zeggen: ik ben soms verrast door hun originele én diepere manier van denken. Daar kunnen we allemaal wat van opsteken.”

“ Iedereen erdient de kans om te herstellen” 32

Een explosie van reacties barstte los, toen bewoners van Hoogvliet vijf jaar geleden te horen kregen dat er een locatie voor maatschappelijke opvang -CVD de Stelle- in hun buurt kwam. Dat vertelt Ruud Poort, één van de bewoners die lid werd van de beheerscommissie. “We stapten daar met zo’n tien bewoners in. Nu zijn alleen een buurvrouw en ik nog steeds betrokken. Er is steeds minder te bespreken, dat noem ik wel een succes.” Ruud herinnert zich die eerste reactie nog goed: “Het stak ons vooral dat het besluit zo werd opgelegd. Eén van de grootste angsten was dat jonge kinderen drugsspuiten zouden gaan vinden op straat. Toch een begrijpelijke gedachte. Nog een angst was dat de huizen minder waard zouden worden. Aan de andere kant zeg ik ook: maatschappelijke opvang hoort erbij in een beschaafd land.

Er moet gewoon altijd een plek zijn waar je weer op de rails kunt komen als je in de knel bent geraakt. Elk mens kan overrompeld worden door verlies en verdriet.” Het bestuur van de deelgemeente Hoogvliet sloot een convenant af voor de samenwerking tussen de (toenmalige) deelgemeente, het CVD, de politie en de bewoners. “Een goede stok achter de deur, een soort veiligheids ventiel”, zo beschouwt Ruud de vastgelegde samenwerking. “Een voordeel voor iedereen is dat de politie extra toezicht houdt op de buurt. Een enkele keer horen we in het beheersoverleg terug dat er een foutje tussendoor is geglipt. Maar dat is dan ook alweer opgelost. Een nieuwe bewoner met criminele praktijken werd bijvoorbeeld snel herplaatst. Al met al vind ik het een pluspunt dat de opvang er is gekomen. Ik hoop vooral dat we goed kunnen blijven samenwerken.”

CVD de Stelle CVD de Stelle biedt huisvesting aan 24 mannen van 23 jaar en ouder, die lichte psychiatrische problemen hebben, dakloos en/of thuisloos zijn en die gebaat zijn bij 24 uur zorg en begeleiding. Bewoners van deze voorziening krijgen begeleiding om zo zelfstandig mogelijk te leren wonen. De meeste bewoners verblijven maximaal zes maanden in CVD de Stelle waarin ze actief werken aan zelfstandigheid. Deze woonvorm is groepsgericht, iedere bewoner heeft een eigen kamer. Douche, toilet en keuken zijn gedeelde voorzieningen.

Centrum oor Dienstverlening Het Centrum Voor Dienstverlening biedt al meer dan veertig jaar een breed, samenhangend pakket aan diensten op het gebied van Maatschappelijke Opvang, Maatschappelijke Dienstverlening en Vrijwilligerswerk. Wij bereiken daarmee jaarlijks ruim 25.000 Rotterdammers. We werken vanuit meer dan 20 locaties verspreid over heel Rotterdam.

Het CVD onderscheidt zich door haar laagdrempeligheid. Alle cliënten worden gezien en gehoord. De talenten van de cliënt en zijn volwaardige deelname aan de samenleving zijn ons uitgangspunt. We leveren individueel maatwerk. Essentieel daarbij zijn verbetering van het perspectief en de eigen regie van de cliënt. Het CVD weet de eigen kracht van Rotterdammers aan te spreken. Het CVD is besluitvaardig, praktisch ingesteld en heeft korte lijnen met zijn (samenwerkings) partners. Wij spelen in op maatschappelijke ontwikkelingen en blijven alert op de actualiteit. Dat is zichtbaar in het handelen van onze medewerkers.

Colofon Dit boekje is een uitgave van het Centrum Voor Dienstverlening. ÂŠ 2014 Teksten De Loge Tekstontwerp Eindredactie CVD Communicatie & Voorlichting Vormgeving Mangoa Ontwerp Fotografie Remco Haneveld Angela van der Knaap Druk Tromp Drukkerij bv