รายงานการออกแบบพัฒนาตราสั ญลักษณ์ และรู ปลักษณ์ บรรจุภณ ั ฑ์ สาหรับผลิตภัณฑ์ ประเภทสมุนไพรและความงาม (นา้ มันมะพร้ าวเคลือบผมกลิน่ ดอกโมกข์ ) กลุ่มวิสาหกิจชุมชนแม่ บ้านดงมะขาม อาเภอหันคา จังหวัดชัยนาท
จัดทาโดย นางสาวพนมกร ศรีเมือง รหัสประจาตัวนักศึกษา 5511302560
เสนอ ผศ. ประชิด ทิณบุตร
สาขาวิชาศิลปกรรม ออกแบบนิเทศศิลป์ คณะมนุษยศาสตร์ และสั งคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏจันทรเกษม ภาคเรียนที่ 1 ปี การศึกษา 2559
ส. 1 สื บค้ น (Research) เนื่องจากผูว้ ิจยั ได้รับมอบหมายหน้าที่โดยให้ศึกษาดูงานและพัฒนารู ปลักษณ์บรรจุภณ ั ฑ์ของกลุ่มวิสาหกิจชุมชน ในจังหวัดชัยนาท โดยที่ผวู ้ จิ ยั ได้สรุ ปเป็ นข้อมูลผลการสัมภาษณ์เชิงลึกของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนที่มีการผลิตผลิตภัณฑ์เพื่อ สุ ขภาพ และความงาม ที่ผา่ นเกณฑ์การคัดเลือกและสมัครใจเข้าร่ วมโครงการวิจยั เป็ นข้อมูลสรุ ปสภาพปั จจุบนั ปั ญหาและความ ต้องการความร่ วมมือรับการพัฒนา เพื่อนาไปใช้เป็ นข้อมูลจริ งทางการออกแบบการพิมพ์ (Printing Design) และแนวทาง การสร้างสรรค์ตราสัญลักษณ์ (Corporate Identity Design )และรู ปลักษณ์บรรจุภณ ั ฑ์ ( Package Structural Design) รวม 8 รายดังนี้คือ 1.ชื่อผู้ประกอบการ วิสาหกิจชุมชนกลุ่มแม่บา้ นดงมะขาม อาเภอหันคา จังหวัดชัยนาท จานวน 1 ราย ตารางที่ 1.1 ข้อมูลสรุ ปผลการสัมภาษณ์เชิงลึกเกี่ยวกับผูป้ ระกอบการและผลิตภัณฑ์ของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนกลุ่มแม่บา้ นดง มะขาม
ภาพที่ 1.1 ภาพแผนที่จากดาวเทียม ที่มา : Google map, 2559 ชื่อ-สกุลผู้ประกอบการ ทีอ่ ยู่ หมายเลขโทรศัพท์ และโทรสาร E-mail /Website ตาแหน่ งที่ต้งั แผนที่
1.นางนวม เชียงสิ น เลขที่ 84 หมู่ที่ 10 ตาบลเด่นใหญ่ อาเภอหันคา จังหวัดชัยนาท 17130 โทรศัพท์ : 0816740799 ตาแหน่งที่ต้ งั URL : https://www.google.co.th/maps/place/ กลุ่มวิสาหกิจชุมชนแม่บา้ นดงมะเขือ+หมู่+10/@ พิกดั แผนที่บน Google map 15.0139153,99.9564915,190m
ผลิตภัณฑ์ ปัจจุบัน
ปั จจุบนั ผลิตและจัดจาหน่ายน้ ามันมะพร้าวสกัดเย็น ,น้ ามัน มะพร้าวเคลือบผมกลิ่นดอกโมกข์ ,ยาสี ฟันเปลือกข่อย และสบู่ สมุนไพร
ข้ อมูลการตลาดของสิ นค้ า น้ ามันมะพร้าวเคลือบผม (กลิ่นดอกโมกข์) Oil – Coated hair (Wild water plum) ผลิตจากน้ ามันมะพร้าวสกัดเย็น และแต่งกลิ่นด้วยน้ าหอมกลิ่นดอกโมกข์ ราคาขายปลีก 35 บาท/ 30 มิลลิลิตร การผลิตและการจัดจาหน่ ายปัจจุบัน ปั จจุบนั มีการผลิตน้ ามันมะพร้าวด้วยวิธีสกัดเย็น ซึ่ งได้เพิ่มสิ นค้าที่ดดั แปลงจากน้ ามันมะพร้าวบริ สุทธิ์ คือ น้ ามันมะพร้าวเคลือบผมกลิ่นดอกโมกข์ ซึ่ งได้จากน้ ามันมะพร้าวสกัดเย็น ที่เพิ่มกลิ่นน้ าหอมดอกโมกข์เพิ่มเข้าไป มี รู ปแบบเป็ นขวดแก้วใส หัวสเปรย์มีฝาครอบ เส้นผ่าศูนย์กลาง 2.4 ซม. สูง 11 ซม. ซึ่ งมีสรรพคุณช่วยให้เส้นผมเป็ นเงางาม นุ่มสลวย และลดปั ญหาต่างๆ ของเส้นผม จัดจาหน่าย ณ วิสาหกิจชุมชน การวิเคราะห์ จุดอ่ อนจุดแข็ง ตารางที่ 1.2 ข้อมูลสรุ ปผลการวิเคราะห์จุดอ่อนจุดแข็งของวิสาหกิจชุมชนกลุ่มแม่บา้ นดงมะขาม จุดแข็ง (Strengths) 1. ผลิตภัณฑ์สินค้าเป็ นมิตรกับสิ่ งแวดล้อม 2. ผูป้ ระกอบการสามารถขยายกาลังการผลิตได้ง่าย เพราะวัตถุดิบหาง่ายตามท้องถิ่น ลงทุนต่า 3. เป็ นสิ นค้าที่ตอบโจทย์ และเหมาะสมกับผูบ้ ริ โภค ทุกเพศทุกวัย และไม่ตกเทรนด์ 4. สิ นค้าหลักสามารถแปรรู ปได้อย่างหลากหลาย 5.ผูป้ ระกอบการมีความมุ่งมัน่ พร้อมรับการพัฒนา รู ปลักษณ์ของบรรจุภณั ฑ์
จุดอ่ อน (Weaknesses) 1. ตัวพัสดุที่ใช้บรรจุผลิตภัณฑ์ไม่เหมาะสมกับ ผลิตภัณฑ์ และไม่ได้มาตรฐาน ซึ่ งส่ งผลในการใช้สอย 2. กราฟิ ก บรรจุภณ ั ฑ์ และตราสัญลักษณ์ไม่ได้ มาตรฐาน ไม่สวยงามสะดุดตา และไม่ได้มาตรฐาน 3. ผลิตภัณฑ์ยงั ด้อยพัฒนา เนื่องจากผูป้ ระกอบการ ขาดความรู ้ทางด้านหี บห่อบรรจุภณั ฑ์ และความเข้าใจ ในด้านการตลาด 4. การประชาสัมพันธ์กิจการไม่ค่อยดีเท่าใดนัก
โอกาส (Opportunities) อุปสรรค (Threats) 1. วัตถุดิบหาได้ง่ายตามท้องถิ่น และผูป้ ระกอบการ 1. สถานที่ผลิตยังไม่ได้มาตรฐาน และไม่มีการ มีความสามารถในด้านการผลิต ทาให้สามารถแปรรู ป รับรองเบื้องต้น ผลิตภัณฑ์ได้อย่างหลากหลายและสามารถเพิ่มมูลค่า 2. ผูป้ ระกอบการยังไม่ได้ดาเนินการจดทะเบียน ให้สูง แต่ตน้ ทุนต่า เครื่ องหมายการค้าให้กบั ผลิตภัณฑ์ตวั นี้ 2. ผลิตภัณฑ์น้ ามันมะพร้าวสกัดเย็นและผลิตภัณฑ์ที่ 3. ช่องทางการจัดจาหน่ายยังอยูใ่ นวงแคบ แปรรู ปจากน้ ามันมะพร้าวมีคุณประโยชน์หลากหลาย 4. ผูป้ ระกอบการขาดความรู้ความสามารถในด้าน ซึ่ งไม่ตกยุค และเป็ นที่ตอ้ งการของท้องตลาด การออกแบบรู ปลักษณ์ของผลิตภัณฑ์ 3. เป็ นผลิตภัณฑ์ที่เป็ นมิตรกับสิ่ งแวดล้อม จึงทาให้ 5. มีคู่แข่งทางการตลาดที่หลากหลาย ในอนาคตจะมีแนวโน้มมีผทู้ ี่ให้ความสนใจและให้ ความสาคัญสนับสนุนโครงการ 4. มีช่องทางการตลาดเพิ่มขึ้นตามนโยบายการเปิ ด ตลาดสู่ อาเซี ยน (AEC) และการตลาดดิจิตอล 5. สามารถออกแบบพัฒนาได้อย่างหลากหลาย ภายใต้แนวคิดเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (Creative Economy)
ความคาดหวังภาพอนาคตขององค์ กร ผลิตภัณฑ์ และการบริการ ผูป้ ระกอบการมีความต้องการให้ช่วยพัฒนาตราสัญลักษณ์ให้เข้ากับยุคสมัย และสวยงาม มีความสอดคล้องกับ ผลิตภัณฑ์และท้องตลาด มีความน่าเชื่อถือ ดูเป็ นมืออาชีพ เพื่อขยายตลาดไปสู่ ตลาดบน โดยวัสดุมีความทนทาน อนุรักษ์ สิ่ งแวดล้อม และประหยัด ต้ องการออกแบบพัฒนาผลิตภัณฑ์ และบรรจุภัณฑ์ 1. ต้องการพัฒนารู ปลักษณ์ของผลิตภัณฑ์ให้สวยงาม หรู หรา น่าเชื่อถือ เข้ากับยุคสมัย เพื่อขยาย การตลาด 2. ต้องการให้มีตราสัญลักษณ์ที่จดจาง่าย เพื่อการนาไปจดทะเบียนเครื่ องหมายการค้า
ภาพที่ 1.2 ภาพแสดงการมีส่วนร่ วมในการศึกษาข้อมูลผลิตภัณฑ์เชิงลึก ระหว่างนักวิจยั และผูป้ ระกอบการ ณ ที่ทาการ วิสาหกิจชุมชนกลุ่มแม่บา้ นดงมะขาม ที่มา : พนมกร ศรี เมือง, 2559 ตัวอย่ างผลิตภัณฑ์ ทไี่ ด้ มอบให้ ผ้ ูวจิ ัยไปศึกษาเชิงลึกเพือ่ การออกแบบ ตารางที่ 1.3 ผลิตภัณฑ์กลุ่มแม่บา้ นดงมะขามที่มอบให้ศึกษาข้อมูลเชิงลึกทางกายภาพและคุณภาพ ลาดับที่ รายการ รายละเอียด จานวน 1 ตัวอย่างผลิตภัณฑ์ น้ ามันมะพร้าวเคลือบผมกลิ่นดอกโมกข์ 1 ขวด
หมายเหตุ -
ส.2 สมมุตฐิ าน (Resume) จากข้อมูลที่ผวู ้ จิ ยั ได้ศึกษาเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์และความต้องการของผูป้ ระกอบการ ผูว้ จิ ยั จึงได้เริ่ มลงมือศึกษา ค้นคว้าหา referent และเริ่ มสร้างสรรค์ Idea sketch ในแบบต่างๆดังนี้
ภาพที่ 2.1 Idea sketch กล่องบรรจุภณั ฑ์แบบที่ 1 ที่มา : พนมกร ศรี เมือง, 2559
ภาพที 2.2 Idea sketch กล่องบรรจุภณั ฑ์แบบที่ 2 ที่มา : พนมกร ศรี เมือง, 2559
ภาพที่ 2.3 Idea sketch กล่องบรรจุภณั ฑ์แบบที่ 3 ที่มา : พนมกร ศรี เมือง, 2559
ภาพที่ 2.4 Idea sketch กล่องบรรจุภณั ฑ์แบบที่ 4 ที่มา : พนมกร ศรี เมือง, 2559
ภาพที่ 2.5 Idea sketch ตราสัญลักษณ์แบบที่ 1 ที่มา : พนมกร ศรี เมือง, 2559
ภาพที่ 2.6 Idea sketch ตราสัญลักษณ์แบบที่ 2 ที่มา : พนมกร ศรี เมือง, 2559
ภาพที่ 2.7 Idea sketch ตราสัญลักษณ์แบบที่ 3 ที่มา : พนมกร ศรี เมือง, 2559
ภาพที่ 2.8 Idea sketch ฉลาก ที่มา : พนมกร ศรี เมือง, 2559
ภาพที่ 2.9 ขั้นตอนการออกแบบโลโก้ ที่มา : พนมกร ศรี เมือง, 2559
ภาพที่ 2.10 ขั้นตอนการออกแบบกล่องบรรจุภณ ั ฑ์ ที่มา : พนมกร ศรี เมือง, 2559
ภาพที่ 2.11 ขั้นตอนการออกแบบฉลากสิ นค้า ที่มา : พนมกร ศรี เมือง, 2559
ส.3 สรุ ปผล (Results) หลังจากได้ทาการออกแบบ Idea sketch และลงมือทาในโปรแกรมคอมพิวเตอร์ เรี ยบร้อยแล้ว ก็ได้นาไปปริ นท์ และสรุ ปผลการออกแบบดังนี้
ภาพที่ 3.1 สรุ ปผล ที่มา : พนมกร ศรี เมือง, 2559
ภาพที่ 3.2 สรุ ปผล ที่มา : พนมกร ศรี เมือง, 2559
ภาพที่ 3.3 สรุ ปผล ที่มา : พนมกร ศรี เมือง, 2559
ภาพที่ 3.4 สรุ ปผล ที่มา : พนมกร ศรี เมือง, 2559
ภาพที่ 3.5 สรุ ปผล ที่มา : พนมกร ศรี เมือง, 2559