IN-NAZZJON
It-Tnejn, 19 ta’ Awwissu, 2013
8 Opinjoni
Is-saga tal-parke;; twassal biex jinkisru d-drittijiet li l-Kunsilli Lokali jgawdu mill-European Charter Kul[add jaf li l-Kunsilli Lokali huma gvernijiet lokali b’awtonomija mill-Gvern ?entrali, u allura b[ala gvern lokali mhux biss g[andhom ikunu sostnuti u jing[ataw lattenzjoni kollha mill-Gvern tal-;urnata, i]da wie[ed jistenna li jkunu kkonsultati u involuti f’kull de/i]joni li tista’ taffettwa l-lokalitajiet. I]da bejn il-kliem u l-fatti hemm ba[ar jikkumbatti, u dan stajna narawh fil-jiem li g[addew meta l-Gvern Laburista [a de/i]joni li lone-hour parking li je]isti fillokalitajiet jitne[[a. G[al dan l-iskop, il-Gvern qabbad lill;eru tieg[u, Transport Malta. Minn komunikat li ir/ivew il-Kunsilli Lokali, inklu] dak li qieg[ed fih jien, qalulna li s-sistema tal-one-hour parking g[andha titne[[a b’mod immedjat u ming[ajr ebda possibbiltà ta’ laqg[at bejn Transport Malta u l-Kunsill. Din hija d-direzzjoni talGvern li se taffettwa l-[ajja tar-residenti ta’ Malta u G[awdex kollha. X’konsultazzjoni g[amel malKunsilli l-Gvern ?entrali qabel ma wasal g[al din ilkonklu]joni? Laqg[at b[al dawn huma ferm important biex i]-]ew; entitajiet governattivi jiddiskutu bejniethom [alli s-sistema titjieb u t-tnejn ikollhom il-possibbiltà li jiddefendu lpartijiet ikkon/ernati tag[hom, fosthom ir-residenti g[all-kunsill u l-ilmenti ;enerali li tkun ir/eviet Transport Malta. I]da le, la konsultazzjoni qabel u wisq inqas wara, ksur kbir mill-artikli tal-European Charter for Local SelfGovernment, li tieg[u Malta hi firmatarja u inkludietu filli;i Maltija ta[t kapitlu 363, li jirregolarizza l-Kunsilli Lokali. Dan id-dokument, li jispjega l-funzjonijiet, l-iskop u rresponsabbiltajiet tal-kunsilli lokali, kien kollu inklu] filli;i [lief g[all-artiklu numru 9, dak li jag[ti jedd lill-kunsilli li jda[[lu taxxa lokali. Dan l-artiklu mhux daqshekk relevanti g[al pajji]na min[abba /-/okon, u g[ax ittaxxa diretta tal-Gvern hi bi]]ejjed biex jing[ataw isservizzi fil-lokalità. I]da l-obbligi li j;ib mieg[u dan id-dokument u li llum hu rikonoxxut fil-li;i ta’ Malta huma kbar, tant li jisjega rrwol u l-iskop tal-kunsill waqt l-operat tag[hom. Jispjega li meta jkun hemm sitwazzjoni fejn awtorità, b[al ng[idu a[na Tranport Malta, tie[u de/i]joni li l-Kunsill se jkun affettwat minnha, din g[andha l-obbligu li titkellem ma’ dik l-awtorità l-eqreb lejn ir-residenti, f’dan il-ka] ilkunsill lokali.
Dan ;ie injorat, anzi mhux biss ma bdewx id-diskussjonijiet, i]da sa[ansitra ng[alqu lbibien f’wi// il-kunsill. Biex inkun onest, saret laqg[a malMinistru Joe Mizzi, responsabbli mit-Trasport; i]da xorta wa[da ma kien hemm l-ebda ]blogg u s-sitwazzjoni baqg[et l-istess, jekk ma ;ietx ag[ar. Transport Malta sostniet li ir/iviet numru kbir ta’ ilmenti dwar is-sistema tal-one-hour parking, li fil-ka] tag[na kienet se ssir fi Triq San Pawl. Tlabna biex nivverifikaw l-ilmenti biex b’hekk inkunu nafu jekk l-ilmenti humiex ;enwinament lokali; i]da f’ittra uffi/jali dawn qalu li din tmur kontra d-Data Protection Act. G[al din t-twe;iba g[amilt kuntatt mal-Uffi//ju tad-Data Protection, g[aliex ma nistax nifhem kif ]ew; entitajiet governattivi ma jistg[ux jg[addu d-data bejniethom meta din nafu li ti;ri ta’ spiss, spe/jalment meta jkun hemm ilmenti bejn entità u o[ra, /itazzjonijiet u elf [a;a o[ra. I]da l-uffi/jal irrimarkali li din tista’ tkun jew g[ax taqa’ ta[t il-li;i diretta tad-data protection jew inkella ‘min[abba l-fatt li Transport Malta tkun g[amlet policy li d-data li tir/ievi ma tg[addiha lill-ebda entità o[ra’. Ng[idu a[na b[al xi sigriet tal-professjoni. Forsi hawn min jaqbel. I]da x-xenarju li g[andi quddiemi b’din it-tali pro/edura jista’ jwassal g[al diversi abbu]i li jistg[u ji;u minn diversi oqsma u entitajiet interessati. Aparentement, Transport Malta ma tie[u l-ebda rekord tat-telefonati li tir/ievi dwar /erti ilmenti, ji;ifieri dan jista’ jwassal biex l-istess persuna //empel g[axar darbiet, u dawn jittie[du b[ala 10 ilmenti differenti. Mill-banda l-o[ra, wie[ed jekk ma jaqbilx mas-sistema jista’ jqabbad lill-membri talfamilja tieg[u jew lill-[bieb u j/emplu biex jilmentaw kontra s-sistema meta dawn ikunu joqog[du f’lokalità differenti u ma jkollhomx x’jaqsmu ma’ din iz-zona jew sistema. Jista’ jkun ukoll li persuna li tkun /emplet kemm-il darba biex tilmenta permezz tattelefon tkun ukoll iffirmat ilpetizzjoni u b’hekk in-numru ta’ dawk li jilmentaw ji]died, i]da ma jkunx realistiku g[ax tista’ ssib mitt ilment u fil-fatt ikunu biss 20 persuna li jkunu ilmentaw. Dan kollu fiex [a jwassalna
Kont qieg[ed niddiskuti dawn il-preokkupazzjonijiet ma’ [abib tieg[i li sab l-istess problema. Issa din is-sitwaz-
zjoni bdiet tindera, tant li issa anki meta persuna ma taqbilx mal-One-Way, tilmenta u din titne[[a. Titne[[a anki meta jkun ka] ta’ sens komun, li tibqa’ spe/jalment min[abba s-sigurtà tas-sewwieqa, tarresidenti u g[al ra;unijiet pedonali. Din se tkun lakuna ferm perikolu]a; min se jiggarantixxi li din mhux [a tintu]a mill-Gvern ?entrali biex ine[[i de/i]joni tal-kunsill, forsi min[abba interessi personali, jew ag[ar minn hekk, ta’ voti? Min se jag[ti lgaranzija li mhux se jittie[du de/i]jonijiet populisti? Hemm xi mekkani]mu? G[ax la mhux se ning[ataw b[ala kunsilli l-fakultà li nivverifikaw, allura mhemmx skrutinju. Min se jiggarantixxi li ddrittijiet tar-residenti se jkunu osservati? Filg[odu nqum nidde/iedi li rrid inne[[i ssistema tal-parke;; u ni;bor il-firem, min se jiggarantixxi li min iffirma tassew ikun iffirma g[al dan l-iskop u mhux g[al skopijiet o[ra? Naf bi/-/ert li kien hemm min iffirma kontra l-one-hour parking g[ax ;ew mistoqsija jekk sabux diffikultà biex jipparkjaw, u ovvja, b[al kull triq o[ra f’Malta, se ssib; i]da l-mistoqsija ma kinitx diretta mal-one-hour parking. Mill-banda l-o[ra, ilKunsill bid-dritt irid jiddefendi d-drittijiet tar-residenti u nnegozji tal-lokal. Jekk [ames residenti biss ilmentaw kontra s-sistema ma’ Transport Malta u dawn huma anonimi, allura min se jag[ti widen g[al 140 resident ie[or li fa[[ar is-sistema jew ma tkellimx g[ax sab[a komda? Jekk sid in-negozjant sabha tajba s-sistema u ra ]ieda sinjifikanti fil-bejg[, spe/jalment meta l-klijent isib parke;; qrib il-[anut u t-tag[bija tqila jimxi biha ftit passi u mhux metri twal fix-xemx u x-xita, min se jag[mel tajjeb g[attelf li se jsofri, Transport Malta jew il-Gvern? G[ax bid-dritt issa l-kunsilli mhux se jerfg[u l-ebda responsabbiltà fuq tali de/i]joni. Problema o[ra hi it-telf tal[in u l-ispejje] li l-kunsill ikun da[al g[alihom. Qabel id-de/i]joni, il-Kunsill jikkonsulta ma’ numru kbir ta’ persuni li se jkunu affettwati, fosthom residenti, negozji u stakeholders o[rajn. Dan kollu jitlob sig[at twal ta’ konsultazzjoni, analizzar, [ru; ta’ ittri u permessi, [in mill-amministrazzjoni biex tkompli tispjega, u finalment [in u flus relatati ma’ xiri ta’ tabelli u l-installazzjoni tag[hom. Issa [ela ta’ flus akbar biex dawn it-tabelli jinqalg[u, u ovvajment mhux se jintu]aw
aktar – allura kapital investit g[alxejn. Dan min se jag[mel tajjeb g[alih, Transport Malta jew il-Gvern? Spe/jalment meta fil-fatt l-allokazzjonijiet annwali tal-kunsilli lokali issa naqsu u mhux ]diedu. Naqsu mhux biss b[ala ba;it annwali, i]da fejn qabel il-kunsill kien jie[u proporzjon mi/-/itazzjonijiet u jinvestih fil-lokalità, issa dan spi//a kwa]i kompletament. Mela ba]ikament, il-kunsilli spi//aw bit-telf, u fl-a[[ar mill-a[[ar ir-residenti qeg[din ibatu.
minn Clinton Sammut clintonsammut@gmail.com
L-iskop tal-Kunsill
L-iskop li twaqqfu l-kunsilli lokali, lura fl-1994, kien propju biex jibda jit[addem il-prin/ipju tas-sussidjarjetà, ji;ifieri li d-de/i]jonijiet li jolqtu lil zoni jew lokalitajiet partikulari jittie[du mir-rappre]entanti ta’ dawn il-lokalitajiet u mhux mill-Gvern ?entrali. Imma kul[add jaf kif kien ja[sibha dak i]-]mien il-Partit Laburista, u donnu li dan il-prin/ipju g[adu ma fehmux g[ax irid jibqa’ jie[u d-de/i]jonijiet kollha hu! Is - sussidjarità wasslet il poteri di/entralizzati tal Gvern u ;abet lill - kunsilli lokali qrib l - g[atba tad - dar tal - individwu . Ir - resident kellu s - setg[a li jipparte/ipa fid - de/i]joni jiet li jsiru fil - lokalità mhux biss waqt l - elez zjoni , i]da kif anki indikat fil - European Charter for Local Self - Government , waqt il - le;i]latura s[i[a u kwa]i f ’ kull laqg[a tal kunsill , b ’ numru ta ’ meto di differenti , fosthom bil parte/ipazzjoni tas - sotto kumitati , diskussjonijiet , laqg[at ;enerali annwali , petizzjonijiet u laqg[at ta ’ konsultazzjoni , fost o[rajn . Jekk dan l-iskop intilef u issa permezz ta’ dawn iddiversi awtoritajiet il-funzjoni tal-kunsilli spi//at, allura b’dieqa f’qalbi ng[id li wasal i]-]mien biex il-kunsilli ji;u xolti u l-Gvern jag[mel dak li tixtieq qalbu. Ir-residenti ibbenefikaw bilkunsilli b’diversi modi, fosthom pro;etti ta’ tisbi[ u manutenzjoni, pro;etti li komplew itejbu l-kwalità tal[ajja f’kull lokalità, u allura hi [asra li wie[ed jitlef dan kollu biex ikun populist. X’na[seb jien
Jiena bniedem b[al kull wie[ed u wa[da minkom li qed taqraw dan l-artiklu. Qabel de/i]joni fil-Kunsill nara li nkun infurmat u ppreparat b’materjal u informazzjoni mi;bura kemm minn dokumenti u minn ta[didiet mar-residenti, biex
la nie[u d-de/i]joni, din tkun tajba u jien inkun b’kuxejnza safja. Ji;u mumenti li forsi dde/i]joni ma tkunx l-a[jar wa[da – qatt ma ddejjaqt nitlob sku]a u nammetti ]ball ;enwin, u mhux l-ewwel darba er;ajt tlabt l-informazzjoni u sar a;;ustament bla[jar mod. Fuq is-sistema tal-one-hour parking, ;bart informazzjoni ;dida u l-ma;;oranza tar-residenti mhux biss mhumiex kontriha, i]da talbuni biex tkun esti]a fiz-zoni fejn jg[ixu huma wkoll g[ax raw li r-residneti li jg[ixu ftit metri ’l bog[od minnhom ibbenefikaw. B’dispja/ir ninnota li b[ala lokalità stajna ppre]entajna lil-lokal b’aktar vu/i u qawwa fuq it-tema msemmija, spe/jalment b’kummenti lillmedia; i]da dawn ma sarux. Dan hu telf ta’ opportunità biex il-kunsill isemma’ le[nu b’mod aktar qawwi minn biss xi stqarrija g[all-istampa. Fejn tid[ol Transport Malta
Transport Malta dde/i]jonijiet hekk te[odhom, fuq ponot subg[ajha u ming[ajr ebda konsultazzjoni. I]da fejn hemm de/i]jonijiet ferm aktar serji, fosthom insemmi ka] it-Triq talG[aqba, bejn in-Naxxar u {al Lija, minkejja li ri/entement sar in/ident tat-traffiku bejn trakk u xarabank, u minkejja li s-su;;erimenti tag[na tajniehom, baqa’ ma sar xejn. Li kieku dan l-in/ident mar kemxejn aktar [a]in, mhux biss kien ikollna x-xufier filperiklu tal-mewt, i]da g[exieren ta’ tfal tal-iskola feruti u o[rajn li jkunu mixjin biex jaqbdu tal-linja fit-triq. I]da fejn iridu jittie[du de/i]jonijiet aktar serji. Transport Malta min jaf fejn tkun!!
Clinton Sammut hu kunsillier fil-Kunsill Lokali tan-Naxxar f’isem il-Partit Nazzjonalista