gıdalar tüketmek ve gerekirse laksatif ilaçlar (müshil ilaçları) kullanmayı içerir. Bir sağlık kuruluşuna başvurmadan önce, evde bu tedaviler denenebilir. Ancak birkaç gün içinde bağırsak hareketi yoksa daha fazla yardım için bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Yaşam tarzı değişiklikleri: Bağırsak hareketleri en çok yemeklerden sonra aktive olur bu nedenle dışkılama için en uygun zaman yemekten hemen sonradır. Eğer bağırsak hareketleri ile ilgili vücut sinyalleri göz ardı edilirse, sinyaller zamanla zayıf ve güçsüz hale gelir ve dışkılama hissi giderek azalır. Sabah kafein içeren içecekler tüketmek bağırsak hareketlerini artırmak için yararlı olabilir.
Günde en az 2 litre sıvı tüketilmesi ve düzenli egzersiz yapılması kabızlığın önlenmesi için yapılması gereken yaşam tarzı değişiklikleridir. Ayrıca su içilmesine engel bir hastalık yok ise günde en az 2 litre sıvı tüketilmesi ve düzenli egzersiz yapılması da kabızlığın önlenmesi için yapılması gereken yaşam tarzı değişiklikleridir.
minerallerinde veya sıvı dengesinde bozukluklara sebep olabilir. Stimülan laksatifler: Bisakodil, senna ve sodyum pikosülfat intestinal mukozadaki elektrolit transportunu değiştirerek etki gösterirler. Ayrıca intestinal motor aktiviteyi, kolondaki myenterik aktiviteyi ve peristaltik kontraksiyonları uyararak bağırsak hareketlerini tetiklemek suretiyle etki ederler. Her gün alınımı vücut mineral dengesini bozabilir. Bazı gözlemsel çalışmalarda uzun süreli kullanımlardan sonra kolon kanseri için bir risk faktörü olan melanozis kolinin geliştiği bildirilmiştir. Bu durum ilacın kesilmesinden sonra birkaç ay içinde normale döner. Genellikle rektal yolla alınan laksatifler, yani fitil ve lavman, ağız yolu ile alınan laksatiflere göre daha hızlı etki eder. Ancak, çoğu insan mecbur kalmadıkça bu yolla ilaç almayı sevmez. Diğer tedavilere cevap vermeyen kabızlık hastalarında sodyum fosfat / biyofosfat (Fleet) içeren hazır ambalajlı lavman kitleri kullanılabilir. Ancak bunlar kalp ya da böbrek hastalığı olanlara tavsiye edilmez ve tekrarlayan kullanımlar için uygun değildirler. Biofeedback tedavisi ve probiyotik kullanımı şiddetli kronik kabızlığı olan bazı hastalarda faydalı olabilen destekleyici tedavi yaklaşımlarıdır.
Diyetteki fiber içeriğinin artırılması: Diyetin lif içeriğinin artması kabızlığı ortadan kaldırabilir veya rahatlatabilir. Diyet içeriğindeki lif için önerilen miktar günde 20-35 gramdır. Birçok meyve (turunçgiller, kuru erik, kayısı, şeftali), sebze (bezelye, fasulye, mercimek), bazı kahvaltılık tahıllar (yulaf, kepek) ve çerezler (badem, yer fıstığı) diyet lifi için mükemmel kaynaklardır ve kabızlık tedavisinde özellikle yararlı olabilir. Ancak, diyet içeriğindeki lifi çok artırırsak bu da karında şişkinlik veya gaza neden olabilir. Bu nedenle dışkı daha sık ve yumuşak hale gelene kadar, önce az miktarda lif ile başlayıp tedricen lif miktarını artırarak yan etkiler azaltılabilir.
İlaç Tedavisi Neleri İçerir?
Yaşam tarzı değişiklikleri ve diyetteki fiberin artırılması ile kabızlık rahatlamazsa laksatif ilaçlar kullanılabilir. Piyasada çok değişik isimleri olsa da etki mekanizması bakımından temelde üç çeşit laksatif ilaç vardır ve hangi laksatif ilacın sizin için uygun olduğuna doktorunuz tarafından karar verilmesi en doğru yaklaşımdır. Dışkı kitlesi oluşturan laksatifler: Doğal veya ticari olarak hazırlanmış lif deriveridir. Suyu emip dışkı kitlesini artırarak etkilerini gösterebilirler. Bu nedenle yetersiz su alımında etki gösteremezler. Özellikle, yeterli lif içeren diyet alamayanlarda daha faydalıdır. Ancak gaz ve kramp oluşturabilirler bu nedenle düşük dozda başlanıp yavaş yavaş doz artırılmalıdır. Bazı ilaçlarla birlikte alındıklarında bu ilaçların etkinliğini azaltabilirler. Hiperosmolar ve tuz içerikli laksatifler: Hacim oluşturan laksatiflere yanıt vermeyenlerde kullanılmalıdır. Polietilen glikol (PEG), zayıf emilen ya da emilmeyen şekerler ve salin laksatifler, az emildiklerinden içerikleri nedeniyle bağırsaktan su salınımına sebep olur ve böylece dışkı sıklığını artırırlar. Genellikle iki haftadan kısa kullanımlarda güvenlidirler. Bu ajanların fazla kullanımı, böbrek ya da kalp yetmezliği olanlarda vücut
Lubiprostone (Amitiza)ve Linaclotide (Linzess) isimli ilaçlar son yıllarda yurt dışında kullanıma girmiş ancak ülkemizde henüz olmayan ilaçlardır. Pahalı olmaları ve uzun dönem yan etkilerinin tam tespit edilememiş olması nedeniyle diğer tedavilere yanıt vermeyen hastalarda kullanılması tavsiye edilir.
Kabızlık Tedavisinde Neleri Kullanmamalıyız?
Kabızlık tedavisinde yumuşatıcı laksatifler, doğal ürünler ve ev yapımı lavmanlar çok tavsiye edilmez. Yumuşatıcı laksatiflerin yan etki riski daha fazladır ve etkisi ise diğer tedavilerle aynıdır. Birçok doğal üründe olduğu gibi kabızlık için kullanılan doğal ürünlerde de ticari olarak temin edilebilen laksatiflerde bulunan aktif maddeler bulunur. Bununla birlikte, bunların dozu ve saflığı dikkatli bir şekilde kontrol edilmez ve bu ürünler genel olarak tavsiye edilmez. Ev yapımı lavman preparatları (sabunlu lavmanlar) bağırsak iç yüzeyi için son derece rahatsız edici olabilir ve bunlardan kaçınılmalıdır..