1 minute read

Odczarować swastykę Sandra Białousz

również piekła ciasteczka, jednak nikt nie odważył się ich spróbować. Od połowy XX wieku zaczęły powstawać liczne piosenki, sztuki teatralne, filmy dokumentalne, książki, a nawet... komedie, oparte na motywach tej strasznej historii. Jednym z tych dzieł jest znany we Włoszech hor-ror Black Journal (Sztuka Mięsa),

który powstał w 1977 roku (w tym samym czasie co film o Gorgonowej), którego reżyserem jest Mauro Bolognini. Innym znanym upamiętnieniem morderczyni jest wystawa w Muzeum Kryminologii w Rzymie, na której znajdują się narzędzia tej matczynej zbrodni z miłości.

Advertisement

Będąc rekonstruktorką wczesnośredniowieczną, staram się śledzić artykuły związane z moim ruchem historycznym. Wyobraźcie sobie więc moje zdziwienie i niedowierzanie, gdy przed dwoma laty w niemieckiej gazecie „Der Spiegel” ukazał się artykuł, który oskarżył Festiwal Słowian i Wikingów, największy zjazd wczesnośredniowieczny, odbywający się w tym roku po raz dwudziesty piąty, o propagowanie nazizmu. a wszystko przez jeden symbol. Aby podobne sytuacje się nie zdarzały, pozwólcie, że oświecę was w tej sprawie. Gdyby dziś zapytać przeciętnego Żmichowiaka, z czym kojarzy mu się swastyka, zapewne odpowiedziałby, że z nazistowskimi Niemcami, nieliczni zaś mogliby wspomnieć o dżinizmie. Niestety wśród odpowiedzi będą przeważać te o nazizmie… czyli zupełnie różne do symboliki swastyki, pierwotnie uważanej za symbol powodzenia, pomyślności, gdyż słowo swastyka wywodzi się z sanskryckiego su - dobry i asti - jest. w Azji po dziś dzień funkcjonuje jako symbol przynoszący szczęście. Swastyka jednak nie reprezentowała jedynie szczęścia. w Europie, a szczególnie u Słowian, kojarzyła się przede wszystkim z kultem solarnym i ogniem. Ponadto, według niektórych interpretacji, prawoskrętna swastyka reprezentuje słońce, dzień, lewoskrętna zaś księżyc, noc i magię. Jednocześnie ten symbol nie ogranicza się do tych znaczeń. Wielkie rolę odgrywa w swastyce cyfra cztery - cztery ramiona mogą symbolizować cztery strony świata, cztery pory roku i cztery żywioły. Swastyka może zatem stanowić wyobrażenie rzeczywistości, w jakiej żyjemy. Jak są z nią związani Słowianie? Otóż właśnie na ich terenach wykształciło się najwięcej odmian swastyki, wśród których najbardziej znane są swarga (na kształt koła) oraz kołowrót, czyli jej ośmioramienna wersja, najbliżej przypominająca słońce. Nosiło się je na naszyjnikach z brązu, tkało w pasach zwanych krajkami, a także malowano na drzwiach domostw, aby odpędzić zło lub ochronić je przed zgubnymi burzami. Ten sam symbol swym kształtem przypomina o biegu życia, jego powtarzalności i niezmienności.