FILM OiD marzec 2014
JAMES BOND wzorcowa opowieść filmowa
Michał Talarek
Przed laty w poszukiwaniu magicznej formuły dla wyprodukowania złota alchemicy próbowali różnych metod. Podobnie dzisiaj postępują filmowcy, którzy pragną stworzyć serię filmów mogącą okazać się żyłą złota. Nikt jednak nie odniósł takiego sukcesu, jak twórcy filmów o Bondzie, którzy już od ponad półwiecza wciąż sprzedają na nowo tę samą historię.
S
equele filmów przygodowych, jeśli nie są odpowiednio modyfikowane, już po paru częściach zaczynają nużyć. Producenci Broccoli i Saltzman (dysponujący prawami do niemal wszystkich opowiadań Iana Fleminga) od początku zakładali, że nie skończy się na jednym filmie. Aby zwiększyć szanse na sukces do roli reżysera zaangażowali weterana filmów wojennych – Terence’a Younga, który znakomicie się wywiązał z powierzonego mu zadania. Po projekcji „Doktora No” z gratulacjami zadzwonił do niego sam Orson Welles. Oznajmił też, że jego film zmienił gramatykę kina, lecz inni będą próbować imitować jego styl i wkrótce będą robić to lepiej. Twórca rewolucyjnego „Obywatela Kane’a” wiedział, co mówił – pięć lat później sam wziął udział w niezbyt udanej parodii przygód Bonda pod tytułem „Casino Royale”, która obok innych „podróbek” takich, jak „Operacja Kid Brother” próbowała zdyskontować sukces agenta 007. Filmy z Bondem
jednak faktycznie wpłynęły na gatunek kina przygodowego, tworząc podwaliny pod późniejsze hity Arnolda Schwarzeneggera czy Bruce’a Willisa. W CIENIU ARCHETYPÓW CARLA JUNGA Profesjonalni scenarzyści są dobrze zaznajomieni z ideą Monomitu zaproponowaną przez Josepha Campbella. W swej książce „Bohater o tysiącu twarzy” antropolog przekonuje, że do prostej struktury opowieści o przygodzie można sprowadzić każdą historię, tak jak robili to przed wiekami nasi przodkowie przy ognisku. Bohaterów z kolei można przyporządkować do postaci archetypów istniejących w każdej kulturze. Campbell – na podstawie indukcyjnej analizy opowieści z różnych zakątków świata, a także badań Carla Junga – zaproponował „Podróż boha-
- 24 -