(alb eng)115

Page 1


EDITORIAL Përshëndetje lexues të dashur

Po takohemi prapë këtë muaj më shpresë se numri më i ri i revistës suaj të preferuar For You do ju gjej shëndoshë e mirë. Si gjithmonë ne kemi përgatitur shumë gjëra të reja dhe interesante enkas për ju. Do ua prezentojmë me rend: Këtë muaj ne vizituam shkollën e mesme të ulët “7 Shtatori” në Vitomiricë. Atje patëm rastin të njihemi më për së afërmi me shumë nxënës nga kjo shkollë. Tek rubrika e modës do të keni mundësi të mësoni mbi trendet e reja të dorëzave për vitin 2015. Për adhuruesit e muzikës kemi përgatitur një material shumë interesant mbi jetën personale dhe atë profesionale të këngëtares më të mirë shqiptare të muzikës jazz, Eda Zari. Në Mbretërinë e Kafshëve shkruajmë për “Disa fakte interesante dhe tërësisht të jashtëzakonshme për delfinët” kurse në faqen e teknologjisë moderne do të njiheni me disa pajisje të cilat do t’ua zbukurojnë ditën. Në Moviemania, filmat më të rinj nga produksioni i huaj. Si ka filluar të merret me sportin e ping pongut, cilat janë arritjet e Nika Zeqirit, cila është porosia e saj për të rinjtë kosovarë, lexoni me kujdes këndin e sportit. Çfarë do të ndryshonin të rinjtë kosovarë në shkollat e tyre, mësoni tek pyetësori ynë. Po ashtu si gjithmonë ju ftojmë që me kujdes të lexoni temat sociale këtë muaj ku flitet për: “Gjërat që askush nuk duhet t’i dijë për mua”, “Sporti - burim i vlerave të vërteta njerëzore”, “Leximi me duar - shpikja e Brajlit”. Nuk do të mungojnë as lajmet për të famshmit, si dhe ca të vërteta e të pabesueshme. Të gjitha këto vetëm për ju në numrin më të ri të revistës. Lexoni me kujdes, shfletoni ngadalë dhe ju do të gjendeni në botën e ëndrrave tuaja. Unë ju ofroj takim sërish në muajin prill. Deri atëherë, mirëmbetshi. Leonora

“For You” është publikim zyrtar i KFOR-it, prodhuar dhe financuar nga KFOR-i, i shtypur në Kosovë dhe shpërndahet pa pagesë. Përmbajtja nuk reflekton qëndrimin zyrtar të koalicionit apo të shteteve anëtare. KFOR-i pranon edhe i mirëpret opinionet tuaja dhe i publikon ato, por në formë të përmbledhur. Nëse kërkohet emri i shkrimtarit të mos tregohet, kjo mund të bëhet, por nuk do të publikohen letra anonime, shpifëse apo me qëllim të keq. Kryeredaktore: Leonora Shabanaj Nikshiq Gazetarë: Ali Rexha, Sanela Kanjizha Fotografitë: Ekipi “4U” Design & Layout: Bekim Shabani Stafi editorial mund të kontaktohet në telefon: 038/503-603-2139 Letrat mund të dërgohen në adresën: HQ KFOR - Kosova Film. Revista “For You”; Strasbourg Building; 10000 Prishtinë E-mail: leonorashabanaj@gmail.com; http://www.magazineforyou.com

2 for you

4

28

12

14

25

18 19

2-3: Editoriali, indeksi 4-5: Shkolla e muajit: Shkolla fillore dhe e mesme e ulët “7 shtatori” në Vitomiricë 6-7: Gjërat që askush nuk duhet t’i dijë për mua 8-9: For you fashion: Trendet e dorëzave për vitin 2015 10-11: Music Box: Eda Zari - “Frymëzohem nga dashuria” 12-13: Sporti - burim i vlerave të vërteta njerëzore 14-15: Mbretëria e kafshëve: Disa fakte interesante dhe tërësisht të

jashtëzakonshme për delfinët 16-17: Poster: Eda Zari 18-19: Moviemania: Maps to the stars;The second best exotic marigold hotel; Cinderella; Serena 20-21: Këndi sportiv: Pingpongu - Ëndrra ime olimpike 22-23: Hi-Tech 24-25: Leximi me duar shpikja e Brajlit 26-27: Pyetësor: Çka do të ndryshonit në shkollën tuaj? 28-29: A e dini se ... 30: Këndi enigmatik 31-32: Letrat e lexuesve


EDITORIAL Greetings my dear readers,

8

16

6

20 22

2-3: Editorial, index 4-5: School of the month: “7th of September” Primary and Lower High School in Vitomirica 6-7: Things no one should know about me 8-9: For you fashion: Gloves trends in 2015 10-11: Music Box: Eda Zari - “Inspired by love” 12-13: Sports - a source of true human values 14-15: Animal kingdom: Cool and absolutely extraordinary dolphin facts 16-17: Poster:

Eda Zari 18-19: Moviemania: Maps to the stars; The second best exotic marigold hotel; Cinderella; Serena. 20-21: Sports corner: Table tennis - My olympic dream 22-23: Hi-Tech 24-25: Reading with the hands - the invention of Braille 26-27: Questionnaire: What would you change in your school? 28-29: Did you know ... 30: Crossword puzzle 31-32: Readers’ letters

We are meeting each other again this month with the hope that the newest edition of your favourite For You magazine will find you in good health. As always, we have prepared many new and interesting things especially for you. We will present them in sequence: This month, we have visited elementary and junior high school “7 Shtatori”, in Vitomirica. Over there, we had the opportunity to acquaint and to know more closely many students of this school. The fashion corner covers the newest trends of gloves for 2015. When it comes to music fans section, we have prepared a very interesting material on the professional and personal life of the best Albanian jazz singer, Eda Zari. Animal Kingdom section will talk about “Some amazing and interesting facts about dolphins”, while the modern technology corner will introduce some devices that would adorn your day. In the Moviemaina part, the newest movies from the foreign production will be presented to you. I encourage you to read carefully the sports corner and know more about how he got engaged in the sport of table tennis, what are the achievements of Nika Zeqiri and what is his message to young Kosovans. Should you want to know what the young Kosovans would change in their schools, please go through our questionnaire. We also invite you, as always, to read carefully the social topics of this month, in which they cover the following: “Things no one should know about me”, “Sports - a source of true human values”, and “Reading with the hands - the invention of Braille”. News on celebrities, including some incredible true facts, will not be missing, too. All this is prepared exclusively for you in the new edition of the magazine. Read them carefully; browse them carefully because you will find yourself in the world of your dreams. I hope we will meet again in the month of April. Until then, see you! Leonora

‘For You’ is an official publication of KFOR, produced and financed by KFOR, printed in Kosovo and distributed freely.The contents do not necessarily reflect the official point of view of the coalition or that of any of its member states. KFOR accepts and welcomes your opinions, it will publish some of these, eventually in a condensed form. If requested the name of the writer will be withheld but no anonymous, defamatory or malicious letters will be printed. Chief Editor: Leonora Shabanaj Niksic Journalists: Ali Rexha, Sanela Kanjizha Photos by: “4U” team Design & Layout: Bekim Shabani The editorial staff can be contacted on: 038/503-603-2139 Any letters can be sent at: HQ KFOR - Film City; For You magazine; Strasbourg building; 10000 Pristina; E-mail: leonorashabanaj@gmail.com; http://www.magazineforyou.com

for you 3


shkolla e muajit

SHKOLLA FILLORE DHE E MESME E ULËT “7 SHTATORI” NË VITOMIRICË

N

Drejtoresha Draga Babacic Markovic

e kemi aq shumë vende të bukura, shkolla të bukura dhe fëmijë të bukur në ato shkolla në Kosovë. Por, sa dhe çfarë dimë rreth tyre? Kjo është arsyeja përse ekziston revista jonë, e cila çdo muaj ju paraqet një shkollë të re, për të cilën ju as që keni pasur njohuri të ketë ekzistuar. Prandaj, është kënaqësi e madhe që në këtë numër t’ju paraqesim Shkollën Fillore dhe të Mesme të Ulët “7 shtatori”, në Vitomiricë, komuna e Pejës. Një fakt shumë interesant që e bën këtë shkollë të veçantë: shumëetnia e saj. Drejtoreshë e shkollës është zonja Draga Babacic Markovic, profesoreshë e pedagogjisë, e cila që nga viti 2003, ka udhëhequr me sukses 907 nxënës dhe 66 të punësuar, pavarësisht kushteve shumë modeste me të cilat është duke u ballafaquar shkolla. Megjithatë, dallueshmëria e kësaj shkolle

është se nxënësit e pesë komuniteteve të ndryshme ndjekin mësimet në dy gjuhë: gjuhën boshnjake dhe në gjuhën shqipe. “Nga numri i përgjithshëm i nxënësve, 300 prej tyre janë boshnjakë, 78 janë romë, ashkali dhe egjiptasë dhe pjesa tjetër janë shqiptarë. Ne kemi një klasë të ndarë në Sigë, në të cilën fëmijët parashkollorë dhe nxënësit deri në klasën e 9-të e ndjekin shkollën. Nuk ka një punë që mund të quhet punë e lehtë, por, për fat të mirë, me mbështetjen e kolegëve të mi shqiptarë dhe boshnjakë, deri më tani nuk kemi hasur në ndonjë problem të natyrës ndërpersonale”, tha bashkëbiseduesja jonë, zonja Babacic Markovic. Sipas saj, drejtësia, puna ekipore dhe synimet e përbashkëta janë atributet më të rëndësishme që dallohen në një ambient ku kemi të bëjnë me komunitete të ndryshme. “Çdo gjë

Oborri i shkollës

4 for you

që e bëjmë, e bëjmë së bashku, asnjëherë veç e veç. Unë nuk bëjë kurrë ndonjë gjë me kokën time, gjegjësisht pa u këshilluar paraprakisht me kolegët e mi boshnjakë dhe serbë. Të dyja palët duhet të ndjehen të respektuar. Ne e ndajmë çdo gjë që posedon shkolla, qoftë salla e arsimtarëve apo edhe mjetet konkretizuese, Për fat të keq, mjetet që kemi në shkollë janë shumë modeste dhe ne nuk kemi shumë gjëra. Kështu që problemet që kemi janë kryesisht të natyrës finanicare”. Besoni apo jo, dritaret në shkollë janë aq të vjetra, sa që na është dashur t’i gozhdojmë në kornizat e tyre në mënyrë që të mos hapen vetvetiu. Secila klasë

rinjtë, veçanërisht duke pasur parasysh faktin se të gjithë ata kanë dëshirë te merren me sport”. Drejtoresha e shkollës theksoi se shkollën e ndjekin një numër i madh i nxënësve të talentuar, që kanë arritur rezultate të mira në gara të shkollave, por gjithashtu kanë një numër të nxënësve, prindërit e të cilëve nuk kujdesen shumë për shkollën dhe shkollimin. “Do të dëshiroja të apeloja tek prindërit e caktuar që të kalojnë më shumë kohë dhe të punojnë me fëmijët e tyre sepse e ardhmja e tyre varet nga shkollimi. Ka shumë fëmijë që janë të rrethuar me libra, si në shtëpi ashtu edhe në shkollë. Është i pamohueshëm fakti se përveç

Mësimi në gjuhën shqipe ka stufën me dru, që e përdorin për t’u ngrohur. Edhe pse stufat ndizen që nga ora gjashtë e mëngjesit, gjatë orëve të para të mësimit klasët nuk janë aq të ngrohta. “Ne do të ishim shumë të lumtur në qoftë se do të kishim sistemin e ngrohjes qendrore të instaluar, por kemi mungesë të shumë gjërave të tjera. Ndërtesa e shkollës sonë ka katër anekse, që janë ndërtuar në periudha të ndryshme kohore. Disa vjet më parë, në sajë të ndihmës së KFOR-it është ndërtuar aneksi në të cilin jemi sot. Por kemi edhe anekse që janë ndërtuar në vitin 1936 dhe ato janë në gjendje shumë të keqe. Ne nuk posedojmë laboratorë apo palestër sportive, e cila do të ishte e një rëndësie të madhe për të

mësuesve, prindërit janë faktori më i rëndësishëm në shkollimin e fëmijës”. Në fund, drejtoresha e Shkollës Fillore dhe të Mesme të Ulët “7 shtatori” Draga Babacic Markovic përcolli porosinë e poshtëshënuar për të rinjtë e Vitomiricës: “arsimi fillor është baza e mire për të ardhmen. Kjo është arsyeja përse duhet të mësoni dhe të lexoni më shumë në mënyrë që të pasuroni njohuritë tuaja të përgjithshme dhe për të përmirësuar fjalorin tuaj. Duke marrë parasysh që shumica e të rinjve të sotëm kalojnë shumë kohë në internet, atëherë mos e shfrytëzoni atë vetëm për argëtim, por edhe për të zgjeruar njohuritë tuaja të përgjithshme”.


school of the month

“7th OF SEPTEMBER” PRIMARY AND LOWER HIGH SCHOOL IN VITOMIRICA

W

School building

e have so many beautiful places, beautiful schools and beautiful children in those schools, in Kosovo. But how much and what do we know about them? That is why our magazine exists, to every month present to you a new school, that you might have not known even existed. It is with great pleasure that in this edition, we are presenting the “7th of September” Primary and Lower High School in Vitomirica in the Pec Municipality. One very interesting fact makes this school special: its’ multiethnicity. Heading the school is Mrs. Draga Babacic Markovic, a professor of pedagogy, who has successfully led the 907 pupils and 66 employees since 2003, albeit the very modest condition the school

finds itself in. However, the distinctiveness of this school is that pupils from five different ethnic communities attend classes in two languages: Bosnian and Albanian. “Out of the total number of pupils, 300 of them are Bosniaks, 78 are Romas, Ashkalis and Egyptians and the rest are Albanian. We have a separate class in Siga, attended by preschool children and pupils up to Grade 9. No job can be called easy but, fortunately, with the support of both my Albanian and Bosniak colleagues, we did not have any inter-personal problems whatsoever”, our interlocutor Mrs. Babacic Markovic said.

Break between the classes

According to her, righteousness, team-work and having common goals are the most important attributes of working in a situation when a number of communities are present. “Everything we do, we do it together, never separately. I never do anything on my own, without consulting both my Albanian and Bosniak colleagues first. Both sides must feel respected. Everything the school possesses, be it the teachers’ room, dusters or chalk, we share. Unfortunately, the means we have at the school are very modest and we lack many things. Thus the problems we have are mainly financial problems”.

do not have laboratories or a gym, which would be of great importance to young people, given that they all like playing sports”. The school principal stressed that the school is attended by a high number of talented pupils, who have achieved good results at school competitions but that there is also a number of pupils, whose parents do not care much for school and education. I would like to appeal on certain parents to spend more time working with their children since their future hinges on education. There are many children that are surrounded

Lessons in bosnian language Believe it or not but the windows on the school are so old that they must be nailed to their frames in order not to open by themselves. Every classroom has a wood-stove used to heat them. Although, the wood-stoves are lit up at six o’clock in the morning, the classrooms are not so warm during the first few classes. “We would be very happy if we had central heating but we lack so many other things as well. Our school building has four annexes which were built at different times. A few years ago, thanks to KFOR, the annex in which we are today was built. However, we have annexes which were built in 1936 and they are in a very bad state. We

by books both at school and at home. It is undeniable that apart from teachers, parents are the most important factor in a child’s education“. At the end, the principal of the “7th of September” Primary and Lower High School, Draga Babacic Markovic sent out the following message to the youth of Vitomirica: “Primary education is a good foundation for the future. That is why you should study and read more in order to enrich your general knowledge and improve your vocabulary. Given that most of today’s youth are spending more and more time on the Internet, use it not only for fun but to expand your general knowledge”.

for you 5


Dështimi i të dhënave për shkak të dembelizmit? S’do të duhej të ishte ashtu!

M

arijana shkon tek dollapi i saj i rrobave, ashtu siç bën çdo natë. Ndonëse në shtëpi nuk është askush tjetër përveç prindërve të saj, ajo sërish kthen kokën që të sigurohet që dera e saj është vërtet e mbyllur. Vetëm atëherë, ajo vendos dorën e saj në mes të murit dhe dollapit të rrobave në lartësi me supet e saj dhe me një lëvizje shumë të njohur merr një fletore të vogël dhe të dëmtuar. Me shpejtësi, ajo kërcen mbi shtratin e saj, merr një laps nga tavolina anash shtratit, hap librin dhe fillon të shkruajë: “I dashur ditar,…” Kjo skenë ose diçka e ngjashme mund të jetë e njohur për disa nga ju e për disa jo. Gjithsesi është një gjë me të cilën ju të gjithë mund të ndërlidheni: Marijana nuk e fsheh këtë fletore vetëm për teke. Ky libër përmban mendimet dhe ndjenjat e saj më intime. Mendime të cilat nuk i hyjnë në punë askujt tjetër përpos asaj. Do të ishte një katastrofë për Marijanën nëse ky libër bie në duart e gabuara. Ju mund të mos keni një ditar? E drejtë, mirëpo

6 for you

ndoshta keni një smartfon (smartphone)? Kjo mrekulli e vogël teknike është diçka pa të cilën më nuk mund ta imagjinoni jetën, që e mbani çdoherë me vete, e përdorni për të kërkuar në Facebook, të kontrolloni e-mail-at tuaja, kontaktoni me shkrim, ose thjesht të bëni një thirrje telefonike. Me siguri që asnjëri prej jush nuk keni menduar ndonjëherë që ta fshehni këtë pajisje të dobishme prapa rrobave, në mënyrë që askush të mos e gjejë. Natyrisht që nuk do ta bënit, sepse atëherë nuk do ta kishit me vete dhe në çdo moment që do t’ju nevojitej. Sinqerisht, si do të ndiheshit po ta humbisnit? Natyrisht që nuk do të mund ta përdornit më, mirëpo çka do të ishte më e keqe? Kjo na kthen te ditari. Ditarin personal nuk do të kishit dëshirë që ta lexojë ndonjë njeri tjetër. Ashtu edhe me smartfonin, nuk do të kishit dëshirë që dikush të futej në smartfonin tuaj. Edhe kjo do të ishte një katastrofë në shumë mënyra. Dikush me një të shtypur të butonit do të mund të qasej në profilin tuaj në Facebook, të lexojë të gjitha porositë në “chat”, të kontrollojë të gjitha e-mail-et, madje edhe ato që kanë fjalëkalime të cilat nuk i keni shlyer për arsye të sigurisë. Nuk mendoj se ka nevojë që të përmenden më shumë shembuj se pse smartfoni në të vërtet e ka vendin prapa rrobave në dollap, mu si ditari. I vetmi problem është që ai nuk ka arsye për tu vendosur aty.

Më i ndjeshëm se ditari: smartfoni

Çka mund të bësh? Cilat janë opsionet në vend të dollapit? Një gjë ju

duhet ta keni parasysh: duhet të mos jeni dhe aq dembel, sepse dembelizmi është fatkeqësisht çelësi i të gjitha të dhënave tuaja. Në vend të përdorimit të sistemit me rrëshqitje nga numri në numër ose mosposedimit të mbrojtjes për qasje, mbylleni telefonin me një PIN, sepse ofron një siguri minimale. Të gjithë duhet ta kenë aktivizuar atë. Mirëpo çfarë duhet të bëni nëse dikush dëshiron që nga telefoni juaj vetëm të kërkojë diçka në internet? Nuk dëshironi t’i hidhëroni miqtë tuaj. Ka një zgjidhje: telefoni sigurohet më mirë me një “AppLock” për telefonat Android, një program që mbron aplikacionet individuale me një kod numerik. Mirëpo, është me rëndësi që të siguroni sistemin “settings” të aplikacioneve me një kod numerik, sepse përndryshe mund të përdoret për të deaktivizuar çelësin “AppLock”. Në një iPhone mund ta instaloni “AppLocker”.

Kartat për memorie: të dobishme, por të pasigurta

Edhe nëse telefoni juaj në përgjithësi është më i sigurt dhe aplikacionet individuale si shtesë mund të sigurohen me fjalëkalime, të dhënat e juaja ende janë larg nga të qenit të sigurt. Sidomos smartfonat që janë avancuar me një kartë për memorie mund të lexohen shumë lehtë, pa mund, madje edhe nga fillestarët teknikë. Nëse e nxirrni kartën e memories nga telefoni, ajo mund të përdoret

në çdo kompjuter, e nëse është e nevojshme edhe me një adapter. E vetmja mënyrë për ta parandaluar qasjen është të inkriptoni (kodoni) të dhënat tuaja. Kjo veçori tanimë është e disponueshme për gjeneratën e re të smartfonave. Ju mund t’i inkriptoni të dhënat tuaja në telefonin tuaj Android duke zgjedhur “sigurinë” (security) në “settings”. Përdoruesit e smartfonave më të vjetër mund të instalojnë aplikacionin “File Locker”. Gjithsesi duhet të keni kujdes: pa një PIN, nuk mund të ketë kthim prapa në cilindo rast! IPhone-at “IOS 7 iPhones” në mënyrë automatike bëjnë inkriptimin e të dhënave. Për herë të parë mund të themi që mungesa e një vendi për të futur kartën SD është një përparësi.

Nuk ka mbrojtje prej sulmeve nga profesionistët

Këshillat e dobishme në këtë artikull nuk e mbrojnë smartfonin nga sulmet e profesionistëve përmes virusave, Trojans-ëve, ose njohurive të tjera të veçanta teknike. Gjithsesi shokët kureshtarë të klasës ose njerëzit kureshtarë të cilët dëshirojnë t’ju mashtrojnë do të hasin në vështirësi. Mos harroni: ditari mund të lexohet dhe iformatat nga ditari mund të përcillen, si dhe me kalimin e kohës ato kryesisht do të harrohen. Të dhënat digjitale si fotografitë, e-mail-at, SMS-at ose fjalëkalimet vazhdimisht mund të kopjohen dhe të publikohen në internet. Dhe interneti kurrë nuk harron.


More sensitive than a diary: the smartphone

Data meltdown due to laziness? It doesn’t have to be that way.

M

arijan goes to her old wardrobe as she does every evening. Even though there is no-one in the house but her parents, she takes a look over her shoulder again and makes sure that the door of her room is really locked. Only then does she put her hand into a small shoulderheight gap between the wall and the wardrobe and, with experienced movements, pull out a small battered book. Quickly, she jumps into her bed, grabs a pen from the bedside table, opens the book and begins to write: “Dear diary …” Some of you will be familiar with this or a similar scene. Others may not. But there is one thing you will all be able to relate to: Marijan does not hide this book just on a whim. This book contains her most intimate thoughts and feelings. Thoughts that are of no concern to anyone but herself. It would be a catastrophe for Marijan if this book fell into the wrong hands. You don’t have a diary? Fair enough, but maybe you have a smartphone? This small technical wonder you cannot imagine living without anymore, that you always

have with you, that you use to surf on Facebook, check your e-mails, chat, or simply make a phone call. I bet that none of you would ever think of hiding this useful device behind the wardrobe so that no-one can find it. Of course you wouldn’t, because you would not have it with you and within reach all the time. Honestly though, how would you feel if you suddenly lost it? All right, you wouldn’t be able to use it anymore, but what would be even worse? This brings us back to the diary. You wouldn’t want anybody to read your private book. And you just as well wouldn’t want anybody accessing your smartphone. That, too, would be a catastrophe in many cases. Accessing your Facebook profile at the push of a button, reading all the chat messages, checking all the e-mails, even those containing passwords you haven’t deleted for security reasons. I think there’s no need to list more examples to stress that a smartphone actually belongs behind the wardrobe, just like a diary. The only trouble is that there is no point in it being there.

What can you do? What alternative is there to a wardrobe? There is one thing you must know: you will have to be a little less lazy, because your laziness is unfortunately the key to all your data. Locking your phone with a PIN instead of using a swiping pattern or having no access protection at all offers a minimum of security. Everybody should have activated that. But what should do you do if someone wants to use your smartphone just to look up something on the internet? You don’t want to annoy your friends. There is a solution: it is more secure with AppLock for Android phones, a programme that protects individual apps with a numerical code. It is important, though, to secure the “settings” system app with a numerical code, because it can otherwise be used to deactivate AppLock. You can install AppLocker on an iPhone.

Memory cards: useful but unsafe

Even if your phone is more secure in general and individual apps are additionally secured by passwords, your data is still far from safe. Especially smartphones that have been upgraded with a memory card can be read out with little effort,

even by technical novices. For if the memory card is removed, it can be used in every computer, with an adapter if necessary. The only way to prevent this is to encrypt your data. This feature is already available for the new generation of smartphones. You can encrypt all the data on your Android phone by choosing “security” in the settings. Users of older smartphones can install the File Locker app. You must be careful, though: without a PIN code, there is no turning back in either case! IOS 7 iPhones automatically encrypt data. The absence of a slot for SD cards is an advantage for once.

No protection from attacks by professionals

The useful tips in this article do not protect a smartphone from professional attacks with viruses, Trojans, or other special technical knowledge. Curious classmates or people who want to get one over on you will have their difficulties, though. Remember: a diary can be read and information from it can be passed on. Over time, however, it will mostly be forgotten. Digital data like photos, e-mails, SMS or passwords can be copied again and again and published on the internet. And the internet never forgets.

for you 7


fashion

TRENDET E DORËZAVE PËR VITIN 2015 Dorëzat nuk vishen vetëm për të mbuluar duart tona dhe për të mbrojtur ato nga kushtet përreth të tilla si moti jashtëzakonisht i ftohtë. Ato vishen edhe si aksesorë për duart tona dhe për të theksuar hijeshinë tonë. Bartja e dorëzave për burra është më funksionale se për gratë sepse burrat rrallë i përdorin ato si aksesorë elegantë, që do të plotësonin veshjen e tyre. Për gratë, bartja e dorëzave thekson elegancën e tyre dhe luan një rol të madh në formimin e pamjes së tyre moderne. Bartja e dorëzave për disa gra konsiderohet edhe si një domosdoshmëri sidomos në raste zyrtare kur nuk është as dimër e as mot i ftohtë. Nuk ka rëndësi se për çfarë arsye do të vishin dorëzat, për ndonjë qëllim funksional, që ka të bëjë me mbrojtjen e duarve tuaja ose si një aksesor elegant që plotësojë veshjen tuaj sepse në të dyja rastet ju duhet të dini më shumë për trendet e fundit të dorëzave që paraqiten për sezonet e ardhshme.

N

ëse po kërkoni elegancë dhe dëshironi diçka që i mban duart tuaja sa më të ngrohta, atëherë ju mund të zgjedhni për dorëza në gjatësi të bërrylave, të cilat ju ofrojnë një pamje klasike dhe moderne, dhe të cilat do të bien në sy. Dorëzat në gjatësi të bërrylave shihen edhe si zgjedhja më e mirë për raste të mbrëmjeve në sezone të ndryshme, që do t’ju bëjnë juve të ndiheni edhe më femërore. Nëse nuk iu pëlqen ideja e bartjes së dorëzave në gjatësi të bërrylave dhe ndiheni se nuk janë të përshtatshme për ju, atëherë përqendrohuni tek dorëzat e gjata dhe elegante. A po ndiheni edhe më tutje se këto lloje të dorëzave nuk janë të përshtatshme për

8 for you

ju dhe se gishtat e juaj nuk janë të lirë? Atëherë ju mund të zgjedhni një formë tjetër të dorëzave, të cilat njihen si dorëza me një gisht, në të cilat gishtat e juaj mund të lëvizin lirshëm dhe u lejon juve që të përdorni më lehtë ekranin e celularit tuaj. Atë çfarë ju nuk e dini është se dorëzat me një gisht kohëve të fundit nuk janë pjesë e modës, edhe pse janë krijuar shumë para dorëzave të zakonshme dhe i bën ato të përsosura nëse dëshironi të vishin artikuj të ndryshëm që janë të frymëzuar nga pamja retro. A jeni mërzitur nga dizajnet tradicionale të dorëzave që zakonisht i shihni dhe i vishni? Harroni ato dhe filloni të kërkoni dorëza të reja. Ekzistojnë dizajne kreative dhe inovative që janë paraqitur për vitin e ri dhe janë shfaqur në shfaqje të ndryshme të modës, gjegjësisht që janë paraqitur nga shtëpitë më të njohura të modës. Modelet e dorëzave të reja përfshijnë edhe detaje moderne dhe të papara, që në njëfarë mënyrë i bën ato edhe më në trend. A dëshironi që duart e juaja të marrin një pamje luksoze? Nëse përgjigja është po, atëherë tani e keni mundësinë për ta bërë atë në sezonin e ardhshëm, pasi që në modë kanë dalur dorëza të zbukuruara, të cilat janë krijuar në një mënyrë unike për të paraqitur luksin e tyre. Ato janë dekoruar përmes përdorimit të teksturës së artë dhe janë të stolisura me gurë të

çmuar, të cilat u japin dorëzave një pamje edhe më luksoze. Ky lloj i dorëzave tepër interesant dhe që bie në sy është një nga tendencat më të rëndësishme që ju do të gjeni në stinët e ardhshme dhe është ideal për rastet e ndryshme të mbrëmjes. Pavarësisht se a do të zgjedhni për të blerë dorëza të thjeshta, që janë me dezen të shtypur, ju duhet të bëni zgjedhjen e duhur, duke zgjedhur një palë dorëza që përshtaten me atë se çfarë keni veshur dhe që i përshtaten rastit në të cilin do të merrni pjesë dhe mos harroni se materiali dhe madhësia e dorëzave tuaja është gjithashtu i rëndësishëm në mënyrë që duart tuaja të ndihen rehatshëm.


fashion

GLOVES TRENDS IN 2015 Gloves are not worn for just covering our hands and protecting them from the surrounding conditions such as the extremely cold weather. They are also worn for accessorizing our hands and increasing our elegance. Wearing gloves for men is more functional than it is for women as it is rarely used by men as elegant accessories that complement what they wear. For women, wearing gloves enhances their elegance and plays a great role in forming their fashionable look. Wearing gloves is also considered for some women as a necessity especially on formal occasions even if it is not in winter or cold weather. It does not matter whether you are going to wear your gloves for a functional purpose which is protecting your hands or as elegant accessories that complement what you wear because in both cases you will need to know the latest gloves trends that are presented for the upcoming seasons.

I

f you are looking for elegance and want something that keeps your hands as warm as possible, then you can opt for elbow length gloves which provide you with a classic and fashionable look that is eye-catching. Elbow length gloves are also considered to be the best choice for evening occasions in different seasons to make you more feminine. If you do not like the idea of wearing long gloves and feel that they are

uncomfortable for you when you wear them, then there is no problem as you can opt for short gloves which are not

less impressive than those chic long gloves. Do you still feel that you are not comfortable and your fingers are not free? You can opt for another choice which is mitts that can make your fingers freer and allow you to easily use the touch screen of your mobile phone. What you do not know is that mitts have not recently appeared and they were even created before gloves which makes them perfect for you if you like wearing different items which are inspired by retro looks. Are you bored with the traditional designs of gloves that you usually see and wear? Forget about them and go for the new gloves. There are creative and innovative designs that are presented for the new year and appeared in different fashion shows of famous fashion houses. There are modern and unprecedented touches that are added to the new gloves to modernize them. Do you want to give your hands a luxurious look? If it is yes, then it is your chance to do it in the upcoming seasons as you have

ornamented gloves which are created in a unique way to show their luxury. They are decorated through using golden textures and are adorned with jewels for more luxury. This fascinating and eyecatching type of gloves is one of the most noteworthy trends that you are going to find in the upcoming seasons and it is also ideal for evening occasions. Whether you are going to purchase plain gloves or those which are patterned and printed, you have to make the right choice through selecting the pair of gloves that matches what you wear and suits that occasion that you are going to attend and do not forget that the material and size of your gloves are also essential to make your hands comfortable.

for you 9


music box

EDA ZARI “FRYMËZOHEM NGA DASHURIA”

që familja e saj pësoi në fund të viteve të `80-ta dhe kështu Eda Zari detyrohet ti vazhdojë studimet në Gjermani. Fillon studimet në Universitetin e Kolnit “Musikhochschule“ dhe e fiton diplomën si “State Graduated Diplome Opera Singer“. Gjatë kohës së studimeve ishte pjesë e projekteve të ndryshme si: Opera, Muzikale, Opereta e shumë prezantime të tjera recitale me formacione orkestrale.

Karriera dhe sukseset

E

lindur dhe rritur në një familje muzikantësh, por edhe e shkolluar në Gjermani, Eda Zari ka arritur sot një karrierë mjaft të suksesshme. Zëri i saj i vlerësuar edhe nga kritika ka tërhequr vëmendjen e artdashësve kudo brenda dhe jashtë Kosovës e Shqipërisë. Ajo ka realizuar gati dhjetë albume si dhe i ka fituar disa çmime shqiptare dhe ndërkombëtare. Në albumin e saj të fundit “Toka incognita” (Toka e panjohur) bien në sy motivet e polifonisë shqiptare. Për të gjitha këto arritje në rrugën e saj si artiste, Eda i është mirënjohëse talentit që e ka burimin nga familja e saj, dinastia Lela nga Përmeti, që e bën atë të ndjehet edhe më krenare. Eda Zari është e angazhuar edhe në shumë aktivitete humane dhe është mbështetëse e shumë projekteve ndërkombëtare.

Biografia

Eda Zari u lind në Tiranë më 21 Nëntor të vitit 1970, dhe si 4 vjeçare filloi të shfaqte talentin e saj për muzikë. Fillimisht në ambiente familjare e më vonë edhe del në skenë për herë të parë si 6 vjeçare. Në moshën 16 vjeçare Eda Zari u prezantua për herë të parë profesionalisht në festivalet e muzikës të RTSH-së. Shkollimin e vazhdoi për kanto pranë liceut artistik “Jordan Misja” në Tiranë për të vazhduar më tutje në “Akademinë e Arteve”. I hiqet e drejta për studime për shkak të një drame politike

10 for you

Në hapësirat ndërkombëtare, Eda Zari është cilësuar si një nga ambasadoret e muzikës shqiptare në përgjithësi. Ajo është një këngëtare shumë e kërkuar për shumë aktivitete dhe projekte internacionale. Në albumet e saj ajo ka kënduar lloje të ndryshme të stileve të muzikës si: Jazz Klasik, Pop-Soul dhe muzikë botërore, duke mos lënë pa përmendur bashkëpunimet dhe produksionet prestigjioze që Eda Zari ka punuar, si dhe artistë të mirënjohur ndërkombëtar siç është Mike Stern, James Smith, John Cashmore, Ramesh Shotam, Sir Froschauer e shumë të tjerë. Performancat e saj kanë qenë të pranishme nëpër skena dhe festivale të ndryshme Jeta private e Eda Zari prestigjioze ndërkombëtare ku Eda Zari jeton në Gjermani prej kohësh mund të përmendim: Prezantimi i saj në me bashkëshortin e saj i cili është gjerman Filharmoninë e Kolnit, Festivalin “International Jazz Contest” në Spanjë, ku edhe u dhe ka dy djem. Gjithashtu ajo ka në Tiranë nënën e saj si dhe një motër dhe një vëlla shpërblye me çmimin “Performuesja më e të cilët gjithashtu jetojnë jashtë shtetit. mirë femër” dhe festivali “NRW” në Bon. Gjithashtu Eda Zari ka qenë dhe është Copëza nga jeta e soliste në realizimet Eda Zarit e një sërë kolonash zanore për filma • Eda, si nis një ditë e zadhe seriale të ndrykonshme për ju? shme të televizioneMund të jetë në orën 10:00. ve më prestigjioze Një kafe me qumësht. në Gjermani si dhe në shumë reklama • Si i keni marrëdhëniet me publicitare të shumë kuzhinën? firmave industriale Dashuritë e humbura. Gatuaj shumë mirë, jo për si “Benz Mercedes”, t’i bërë qejfin vetes, po duke “Nivea”, “Maybach” • Jeni ëndërrimtare? qenë se kam dhe mamanë dhe “L`Oreal” e Ëndërroj. Kam shumë qejf të nga Përmeti kjo kuptohet. shumë të tjerë. Pas ëndërroj, pavarësisht se në një pauze Eda u jetën private gjithmonë duhet • U ke mësuar ndonjë kthye në skenë por të jem shumë praktike. Kam recetë mikeshave gjerjo duke kënduar por qejf iluzionet. mane? duke qenë e ftuara Jo. Nuk dua t’ua mësoj. Dua speciale e jurisë së • Për çfarë ju merr malli? t’i mbaj si gjëra sekrete. spektaklit “Miss DiPër një përqafim të vërtetë, aspora” që mbahet të ndjerë. • Çfarë të bën melankolike? në Gjermani .


EDA ZARI “INSPIRED BY LOVE”

music box drama that her family encountered in the late 80s, which forced Eda Zari to continue her studies in Germany. She begins her studies at the University of Kohl “Musikhochschule” and obtained a diploma as a “State Graduated Diploma Opera Singer”. During her studies, she was part of various projects: opera, musical, operetta and many other recitals and orchestral formations.

Career and Successes

B

orn and raised in a family of musicians, as well as educated in Germany, today Eda Zari has achieved a very successful career. Her highly assessed voice by the criticism has drawn the attention of the art-lovers everywhere, inside and outside Kosovo and Albania. She has launched about ten albums and has won several Albanian and international awards. Her latest album “Land Incognita” (Unknown Land) involves the motives of Albanian polyphony. Regarding all these achievements in her path as an artist, Eda is grateful to the talent that originates from her family, dynasty Lela from Përmeti, which makes her feel even more proud. Eda Zari is engaged in many humane activities, as well as supports many international activities.

Biography

Eda Zari was born on 21st of November 1970, in Tirana and as a 4-year-old began to show her talent for music. She first did this in the family functions, who later at the age of 6 introduced herself for the first time to the stage. At the age of 16, Eda Zari was introduced professionally for the first time to the Radio Television of Albania music festivals. She continued her education for canto at the Artistic Lyceum “Jordan Misja” in Tirana so that she could continue further at the “Academy of Arts”. Her right to study was removed from her due to a political

In international arena, Eda Zari is regarded in general as one of the ambassadors of Albanian music. She is a much demanded singer for many activities and international projects. In her albums, she has sung different types of styles of music such as: Jazz Classic, Pop-Soul and world music, including here collaborations and prestigious productions in which she worked, as well as international renowned artists such as Mike Stern, James Smith, John Cashmore, Ramesh Shotam, Sir Froschauer and many others. Her performances have been present in different international prestigious scenes and festivals such as: Kohl’s Philharmonic Festival, “International Jazz Contest” Festival in Spain, where she was awarded as “Best Female Performer”, including here the festival “NRW” in Bonn. Eda Zari has also been a soloist in several movies soundtracks and in various and most prestigious television series in Germany, as well as in many advertising commercials of industrial companies such as: Sequences from the “Benz Mercedes”, “Nivea”, “Maybach” life of Eda Zari and “L’Oreal”. After a break, Eda is re• Eda, how does a regular turned on stage but day sound for you? not for singing, but It could be from 10:00 hrs. as the special guest A cup of coffee with milk. of the jury for the known show “Miss • What is your relationDiaspora” that will be ship with the kitchen? held in Germany. I am a very good cook, and not to brag about it, but this is related to the Eda Zari’s fact that my mother comes private life from Përmet and this is the For a while now, reason why. Eda Zari lives in Germany with her • Have you taught any German husband recipe to your German and two sons. She girlfriends? has her mother living No. I don’t want to teach in Tirana and a sister them that. I want to keep and a brother who things as a secret. also live abroad.

• What makes you melancholic? Lost loves. • Are you a dreamer? I dream. I like to dream, very much and regardless the fact that in private life I always need to be very practical person. I love illusions. • What do you miss most? A true and heartfelt hug.

for you 11


Në anën tjetër, edhe tek gjigandi i futbollit gjerman Bayern Munich nga 31 lojtarë të ekipit të parë 13 janë lojtarë të huaj. Tek Manchester United janë 19 lojtarë të huaj, kurse tek PSG gjithsejtë 14 lojtarë të huaj. Sikur, këto ekipe të vendosnin sot se këta lojtarë të huaj nuk kanë vend në skuadrat e tyre për shkak të asaj se prej nga vijnë ata apo se çfarë ngjyre të lëkurës kanë, ato jo vetëm që do të humbisnin gjysmën e lojtarëve të tyre por, do të humbisnin edhe aftësinë për të fituar ndeshjet e radhës e rrjedhimisht edhe titujt e kampionëve. Mirëpo, kjo nuk do të “Në gjithë karrierën time i kam humbur mbi 9000 gjuajtje. I kam humbur pothuajse 300 ndeshje. 26 herë, më është besuar që të bëjë gjuajtjen për fitore dhe kam dalur huq. Kam dështuar herë pas here pas here në jetën time. Kjo është arsyeja pse jam i suksesshëm.” Michael Jordan

A

mbasadori më i mirë i një shoqërie apo komuniteti, ndërtuesi më i mirë i karakterit, përgatitja më e mirë për jetë, mësuesi që të mëson se në jetë nuk fitohet pa mësuar si të humbësh, këto janë vetëm disa prej epiteteve që me plotë të drejtë i janë dhënë sportit. Sidoqoftë, ajo që mbase shpesh sikur harrohet është se sporti është mbase aktiviteti i vetëm ku harrohen të gjitha problemet, madje edhe problemet që në shumë fusha tjera të jetës nuk kanë mundur të tejkalohen për shekuj të tërë. Sepse, kur bëhet fjalë për sportin, tipari i tij kryesor është se ai nuk njeh racë, gjini, komb apo fe. E tëra që ka rëndësi në sport është sa i zoti je. Paramendojeni situatën e kundërt, sikur një sportist të gjykohej se nga është, çfarë race, kombësie apo feje i përket ai ose ajo, e kështu me radhë. Kjo do të thoshte se mbase shumica prej tyre nuk do të njiheshin kurrë. Për të

12 for you

kuptuar më mirë këtë koncept do të marrim si shembull disa prej ekipeve më të mëdha të futbollit, si një prej sporteve më të popullarizuara në botë si: Real Madrid, Manchester United, Barcelona, Bayern Munich, Paris Saint Germain (PSG) etj. Kështu për shembull nga 25 lojtarët e ekipit të parë të Real Madrid, 13 prej tyre janë lojtarë të huaj të cilët vijnë nga Portugalia, Franca, Gjermania, Uellsi, Kroacia, Brazili, Kolumbia etj. Pra siç shihet ky ekip sot ka lojtarë jo vetëm nga shtete të ndryshme por edhe nga tri kontinente të ndryshme. Për më tepër, shumica e këtyre lojtarëve të huaj përbëjnë bërthamën e lojtarëve kryesor të njëmbëdhejtëshes së parë, të cilët çdo javë i mbrojnë ngjyrat e klubit mbretëror.

ishte e tëra pasi këto klube do të humbisnin edhe burime shumë të rëndësishme të të ardhurave të tyre. Lojtarët nga vende e kontinente të ndryshme rezultojnë edhe me shtimin e adhuruesve të klubit në mbarë botën. Kush mund ta harrojë

efektin që pati David Beckham në financat e Manchester United dhe më pas Real Madridit, falë popullaritetit që ai kishte në Azi, një prej tregjeve më të mëdha botërore? Nëse e shikojmë nga ana tjetër, Maradona një ndër lojtarët më të mirë në botë të të gjitha kohërave sukseset më të mëdha në nivel klubi i përjetoi me Napolin. Dy prej legjendave më të njohura të Real Madridit dhe futbollit botëror Alfredo di Stefano dhe Ferenz Puskas ishin nga Argjentina respektivisht Hungaria. Messi është argjentinas kurse Cristiano Ronaldo portugez por, të dy sot luajnë në Spanjë. Kurse, në Premierë Ligë, një prej ligave më të forta të botës, që prej themelimit të saj në vitin 1992 e deri më sot, janë paraqitur lojtarë nga 99 shtete të ndryshme të botës. Internazionale dhe Lazio janë dy klube të mëdha italiane ku lojtarët shqiptarë dhe serb luajnë së bashku. Ato nuk janë të vetmet. Shtrohet pyetja, pse këto dallime që jashtë fushave sportive duken kaq të rëndësishme dhe të patejkalueshme, në sport zhduken tërësisht? Mbase kjo ka të bëjë me mësimet që i jepen çdo sportisti gjatë stërvitjeve të tyre: Gjithmonë kërkoje bashkëpunimin me bashkëlojtarin tënd që është në pozitë më të favorshme për të shënuar gol. Me fjalë tjera, që nga mosha e re sportistët mësojnë të funksionojnë si ekip. Ata e mësojnë se bashkimi bën fuqinë dhe gjithmonë janë të gatshëm që të ndihmojnë njëri-tjetrin.


On the other hand, the German football giant Bayern Munich out of 31 first team players has 13 foreigners. Manchester United has 19 foreigners, and PSG a total of 14 foreign players. If these teams would decide today that these foreign players should not have a place in their teams because of where they come from, or what is their skin color, not only would they lose half of their players but they would also lose the ability to win their upcoming matches, and consequently their champion’s titles. However, this is not all, because, these clubs would also lose very important sources of revenue. Players from different countries and “I’ve missed more than 9000 shots in my career. I’ve lost almost 300 games. 26 times, I’ve been trusted to take the game winning shot and missed. I’ve failed over and over and over again in my life. And that is why I succeed.” - Michael Jordan

T

he best ambassador of a society or community, the best character builder, best preparation for life, the teacher that teaches you that you cannot win in life without learning how to lose, these are just some of the labels that have rightfully been attributed to sports. However, what is probably often overlooked is that most likely sport is the only activity where all problems are forgotten, even problems that in many other fields of life have prevailed for centuries. Because, the thing about sports is its main feature that it does not know races, nations or religions. The only important thing in sports is how good you are. Imagine a reversed situation, if an athlete would be judged depending on his race, nationality or religion, and so on. This would mean that most of them would have never come to prominence. To better understand this concept we will take as an example some of the greatest

football clubs, as one of the most popular sports in the world, such as: Real Madrid, Manchester United, Barcelona, Bayern Munich, Paris Saint Germain (PSG), etc. So, out of Real Madrid’s 25 first team players 13 are foreigners who come from Portugal, France, Germany, Wales, Croatia, Brazil, Columbia etc. It is clear that this team not only has players from various countries but also from three different continents. Moreover, most of these players constitute the core of the main players of the first eleven, which defend the colors of the Royal Team week in week out.

continents translate in the widening of the fan base all over the world. Who can forget the effect of David Beckham first in Manchester United’s and then Real Madrid’s finances thanks to his popularity in Asia, one of the world’s greatest markets?

If we take a look from another angle, Maradona, one of the greatest players of all times, achieved his greatest club successes with Napoli. Two of the most famous legends of Real Madrid and world football Alfredo di Stefano and Ferenz Puskas, came from Argentina respectively Hungary. Messi is from Argentina and Cristiano Ronaldo from Portugal but, they both play in Spain. Whereas, since its foundation in 1992 to this day, players from 99 countries of the world have played in the Premier League, one of the world’s strongest leagues. Internazionale and Lazio are two great Italian clubs where Albanian and Serbian players play together. They are not the only ones. It is fair then to ask why these differences that outside the sports fields seem so important and impassable completely disappear in sports. Maybe it has to do with the teachings given to an athlete during trainings: Always look to cooperate with your teammates who are in a better position to score. In other words, from an early age athletes are taught to operate in a team. They learn that unity brings strength and they are always ready to help each other.

for you 13


mbretëria e kafshëve

DISA FAKTE INTERESANTE DHE TËRËSISHT TË JASHTËZAKONSHME PËR DELFINËT Delfinët shpesh konsiderohen si gjitarët më të mrekullueshëm dhe më të popullarizuar. Këta gjitarë të lezetshëm detarë janë të njohur për inteligjencën e tyre superiore dhe natyrën e tyre gazmore. Sidoqoftë ekzistojnë edhe shumë fakte më interesante për delfinët që ju mund edhe t’i dini. Për shembull a keni ditur se delfinët përdorin vetëm gjysmën e trurit të tyre kur janë në gjumë? Apo a e keni ditur se delfinët mund të hanë peshk deri në 27 kilogramë në ditë? Këto janë vetëm disa nga faktet për delfinët. Pra nëse jeni një adhurues i delfinëve (për kafshën), apo vetëm keni dëshirë që të mësoni për natyrën në përgjithësi, lexoni këto fakte interesante dhe të jashtëzakonshme për delfinët (nuk do të pendoheni).

• Delfinët janë të aftë që të krijojnë tinguj të llojllojshëm duke përdorur qeset ajrore të hundës të vendosura mu nën vrimën e ajrimit. Afërsisht tre kategoritë e tingujve mund të identifikohen si: fishkëllima me frekuencë të rregulluar, tinguj me vrull të pulsit dhe kërcitje. • Delfinët vazhdimisht sa vijnë e bëhen zgjedhja më e popullarizuar kur është fjala për terapi përmes ndihmës së kafshëve për probleme psikologjike dhe për aftësi zhvillimore të kufizuara. • Delfinët janë të famshëm për sjelljen e tyre lozonjare dhe një prej paraqitjeve më magjepsëse të kësaj sjelljeje shakatare është krijimi i fluskave. • Pjesëtari më i madh i familjes së delfinëve është Balena vrasëse. Ato mund të rriten gjer në 9 metra në gjatësi dhe të notojnë deri në 48 kilometra në orë. • Delfinët mund të notojnë deri në 40 kilometra në orë kur ata e kanë me nxitim, ndo-

14 for you

nëse ata zakonisht notojnë 11,2 deri 12,8 kilometra në orë. • Nëj provë e inteligjencës së tyre të lartë e të pazakontë është fakti që delfinët e rritur ndonjëherë i mësojnë të vegjlit e tyre si të përdorin vegla. Për shembull, ata i mbulojnë feçkat e tyre me sfungjerë për t’i mbrojtur ata gjersa janë duke kërkuar ushqim. • Delfinët janë kafshë tepër të shoqërueshme dhe shpesh jetojnë në tufa deri në dymbëdhjetë sosh, ndonëse madhësia dhe struktura e tufave ndryshon dukshëm për nga lloji i tyre dhe lokacioni ku ata gjenden. • Delfinët më të vegjël janë rreth 1,21 metra të gjatë, gjersa më të gjatit mund të arrijnë deri në 9

metra në gjatësi. Pesha e tyre radhitet nga 40 kg deri më shumë se 11 tonë.

• Lëkura e delfinit është shumë delikate dhe shumë lehtë mund të dëmtohet nëse vihet në kontakt me sipërfaqe të tjera. Andaj kur ndërveproni me kafshë duhet t’i largoni të gjitha gjësendet e mprehta, si unazat. • Periudha e tyre e shtatëzënisë ndryshon për nga lloji (specia) e delfinit. Për speciet e vogla si delfini Tucuxi, shtatëzënia është rreth 11 deri në 12 muaj, gjersa për orkën është rreth 17 muaj. • Një delfin ka rreth 100 dhëmbë në gojë. Ata i përdorin dhëmbët për të kapur gjahun e tyre por jo dhe për ta përtypur atë. Delfinët e gëlltitin tërë ushqimin e tyre. • Emri “delfin” ka prejardhjen nga fjala greke “delphís”, që ka të bëjë me fjalën greke “delphus” që do të thotë “mitër”. Emri i kafshës prandaj mund të interpretohet si “një peshk me mitër”. • Delfinët mund të zhyten deri në 304 metra thellësi, mirëpo ata zakonisht nuk zhyten shumë thellë. Shumë delfinë me hundë si shishe jetojnë në ujra mjaft të cekëta. • Lidhjet e delfinëve brenda një grupi janë të forta. Ata janë parë të jenë kujdesur shumë për të sëmurët, të vjetrit dhe për ata që janë lënduar. • Të gjithë delfinët marrin frymë, mirëpo intervalet e tyre të frymëmarrjes dallojnë. Disa prej tyre kanë nevojë që të dalin në sipërfaqe çdo 20

sekonda, gjersa disa të tjerë kanë nevojë të dalin vetëm çdo 30 minuta. Në mënyrë që ata të marrin frymë, duhet të përdorin vrimën e tyre të ajrimit, e jo gojën e tyre. • Shumica e llojeve të delfinëve jetojnë në det, mirëpo disa prej tyre (për shembull delfini irrawaddy) lulëzojnë në ujra të ëmbla. • Delfini është gjitari i vetëm që të vegjlit kur lindin së pari dalin me bisht e jo me kokë. • Delfinët përdorin vendodhjen e jehonës për të gjetur ushqim dhe për t’u drejtuar. • Delfinët shpesh përdorin një taktikë të kërkimit të gjahut duke rrethuar një grumbull peshqish dhe detyruar ata që të krijojnë një top të ngjeshur. Pastaj ata ushqehen me radhë duke u ndërruar një nga një dhe shkuar në qendër të topit për t’u ushqyer. • Delfinët duhet të jenë të vetëdijshëm në mënyrë që të marrin frymë. Kjo do të thotë që ata nuk mund të flenë tërësisht. Andaj, delfinët e lejojnë vetëm gjysmën e trurit të tyre që të flejë, duke u ndërruar me radhë, në mënyrë që njëra gjysmë të jetë çdoherë zgjuar. • Delfinët janë kafshë jashtëzakonisht lozonjarë dhe kureshtarë. Ata luajnë-zihen me njëri-tjetrin dhe luajnë gjithashtu me leshterikë. Ata gjithashtu janë të njohur për lojën e tyre me kafshë të tjera siç janë qenët ose macet. • Delfinët kur kërcejnë mbi sipërfaqen e ujit mund të udhëtojnë në distancë gjer në 6 metra në ajër. • Një delfin i rritur mund të hajë gjer në 13,6 kg peshk në ditë.


COOL AND ABSOLUTELY EXTRAORDINARY DOLPHIN FACTS • Dolphins are capable of making a broad range of sounds using nasal air-sacs located just below the blowhole. Roughly three categories of sounds can be identified: frequency modulated whistles, burst-pulsed sounds and clicks. • Dolphins are an increasingly popular choice of animal-assisted therapy for psychological problems and developmental disabilities. • Dolphins are famous for their playful behavior and one of the most fascinating playful display is creating bubble rings.

animal kingdom

Dolphins are often considered the most amazing and popular of all sea For instance, they cover their animals. These adorable marine mammals snouts with sponges to proare famous for their superior intelligence and tect them while foraging. cheerful disposition. But there are many more interesting dolphin facts that you might not know. For • Dolphins are highly example, did you know that dolphins only use half of social animals, often living their brains while sleeping? Or did you know that in pods of up to a dozen Dolphins can eat about 30 pounds of fish a day? individuals, though pod These are just a couple of dolphin facts. So if sizes and structures vary you are a dolphin fan (the animal), or simply greatly between species and like to learn about nature in general, check out locations. these cool and extraordinary dolphin facts (you wont be sorry). an• The smallest dolphins are about breath. imal’s 4 feet long while the longest can This means name can reach up 30 feet in length. Their that they cannot fully therefore be interpreted as “a fish weight ranges from 90 pounds to sleep. Rather, dolphins let with a womb”. more than 11 tons. half of their brain sleep at • The skin of a dolphin is very delicate and it can easily be damaged by contact with other surfaces. That is why you are obliged to remove all sharp objects such as rings when interacting with the animals.

• Dolphins can dive up to 1,000 feet but they usually do not dive very deep. Many bottlenose dolphins live in fairly shallow water. • The bonds of dolphins within a group are intense. They have been observed to handle the sick, the elderly, and those that have been injured with great care. • All dolphins breathe air but their breathing intervals differ. Some need to get to the surface every 20 seconds while others only need it every 30 minutes. In order to inhale and exhale they must breathe through their blowhole, not their mouth.

• The Killer Whale is the largest member of the dolphin family. They can reach 30 feet in length and swim as fast as 30 miles per hour.

• Their gestation period varies with species. For small species such as the Tucuxi dolphin, the period is around 11 to 12 months, while the orca is around 17 months.

• Dolphins can swim at speeds up to 25 miles per hour when they are in a hurry, although they usually swim at speeds of 7 to 8 miles per hour.

• There are about 100 teeth in the mouth of a dolphin. They use the teeth to grab their prey but they don’t chew it. All food is swallowed whole.

• One proof of their unusually high intelligence is the fact that adult individuals sometimes teach their young how to use tools.

• The name “dolphin” is originally from the Greek word “delphís”, which was related to the Greek “delphus” meaning “womb”. The

a time so that one half is always awake. • Dolphins are extremely playful and curious animals. They play-fight with each other and also play with seaweed. They have also been known to play with other animals such as dogs or cats. • Dolphins can travel as far as 20 feet in the air when jumping out of the water.

• Most species of dolphins live in saltwater but some of them (for example the irrawaddy dolphin) thrive in freshwater. • The dolphin is the only mammal that gives birth with the tail first instead of the head. • Dolphins use echolocation to find food and navigate. • Dolphins often use a hunting tactic of circling schools of fish and forcing them to make a tight ball. Then they will take turns going through the center of the ball to feed.

• An adult dolphin can eat up to 30 pounds of fish every day.

• Dolphins have to be conscious in order to

for you 15




moviemania hi, e cila për shkak të keqtratimeve merr emrin e ri Hirushe, Ella dalngadalë fillon të humbasë shpresën për jetë. Megjithatë, pavarësisht mizorisë që i shkaktojnë Ellës, ajo është e vendosur të nderojë fjalët e nënës së saj që ia kishte thënë para se të ndërronte jetë: “bëhu e guximshme dhe e sjellshme”. Ajo nuk do të dorëzohet dhe nuk do të dëshpërohet, e as nuk do të përbuzë ata që e keqtrajtojnë atë. Papritmas ajo takon një të huaj shumë të pashëm në pyll...

CINDERELLA Rolet: Lily James, Cate Blanchett, Richard Madden, Holliday Grainger, Helena Bonham Carter dhe Hayley Atwell. Regjia: Kenneth Branagh Zhanri: Familjar Studio: Walt Disney Pictures Përmbajtja istoria e Hirushes ndjek fatin e Ellës së re, babai i së cilës është një tregtar dhe i cili martohet përsëri pas

H

vdekjes tragjike të nënës së Ellës. E vendosur për të mbështetur babanë e saj të dashur, Ella mirëpret në shtëpinë e re njerkën e saj të re Zonjën Tremaine dhe dy vajzat e saj Anastasia dhe Drisella. Mirëpo, kur babai i Ellës paprimas dhe pa asnjë “paralajmërim” vdes, ajo e gjen vetën në mëshirën e familjes së re xheloze dhe mizore. Kur prestigji i saj bie dhe ajo nuk mbetet asgjë tjetër përveç një shërbëtore e mbuluar në CINDERELLA

Cast: Lily James, Cate Blanchett, Richard Madden, Holliday Grainger, Helena Bonham Carter and Hayley Atwell. Director: Kenneth Branagh Genre: Family Studio: Walt Disney Pictures

Synopsis he story of Cinderella follows the fortunes of young Ella whose merchant father remarries following the tragic

T

death of her mother. Keen to support her loving father, Ella welcomes her new stepmother Lady Tremaine and her daughters Anastasia and Drisella into the family home. But,

SERENA

SERENA

Rolet: Bradley Cooper, Jennifer Lawrence, Rhys Ifans, Toby Jones dhe Sam Reid. Regjia: Susanne Bier Zhanri: Dramë Studio: Magnolia Pictures

Cast: Bradley Cooper, Jennifer Lawrence, Rhys Ifans, Toby Jones and Sam Reid. Director: Susanne Bier Genre: Drama Studio: Magnolia Pictures

Përmbajtja erena” tregon jetën e të posamartuarve George dhe Serena Pemberton, që udhëtojnë nga Bostoni te malet e Karolinës së Veriut dhe të cilët në vitin 1929 fillojnë të ndërtojnë një perandori nga druri. Serena shpejt fillon të tregojë veten si e barabartë me çdo burrë tjetër: mbikëqyrje të ekuipazheve, gjueti të gjarpërinjve, madje edhe shpëtimin e jetës së një burri në shtretëtirë. Së bashku, ky mbret dhe kjo mbretëreshë sundojnë me pushtetin e tyre, duke vrarë ose duke mundur të gjithë ata që qëndrojnë në rrugën e tyre drejt ambicieve. Por kur Serena kupton se ajo kurrë nuk mund të lindë fëmijë, ajo vendos të vrasë gruan që i lindi djalin George para martesës së tij. Kur ajo fillon të dyshojë se George është duke e mbrojtur familjen e tij jolegjitime, martesa intensive dhe plot pasion e familjes Pemberton fillon të lëkundet, sidomos kur tregimi fillon të paraqesë gjëra të ndryshme tronditëse.

“S

18 for you

when Ella’s father suddenly and unexpectedly passes away, she finds herself at the mercy of a jealous and cruel new family. Finally relegated to nothing more than a servant girl covered in ashes, and spitefully renamed Cinderella, Ella could easily begin to lose hope. Yet, despite the cruelty inflicted upon her, Ella is determined to honor her mother’s dying words and to “have courage and be kind”. She will not give in to despair nor despise those who abuse her. And then there is the dashing stranger she meets in the woods...

Synopsis erena” follows newlyweds George and Serena Pemberton who travel from Boston to the mountains of North Carolina where they begin to build a timber empire in 1929. Serena soon shows herself to be the equal of any man: overseeing crews, hunting rattle-snakes, even saving a man’s life in the wilderness. Together, this king and queen rule their dominion, killing or vanquishing all who stand in the way of their ambitions. But when Serena learns that she can never bear a child, she sets out to murder the woman who bore George a son before his marriage. And when she starts to suspect that George is protecting his illegitimate family, the Pembertons’ intense, passionate marriage begins to unravel as the story moves toward its shocking reckoning.

“S


THE SECOND BEST EXOTIC MARIGOLD HOTEL Përmbajtja oteli më i mirë i dytë “Marigold” 2 është ëndrra ekspansioniste e Sonny Kappor, por realizimi i kësaj ëndrre kërkon më shumë dedikim nga koha e tij, gjë që e ai nuk e ka THE SECOND në dispozicion, duke marrë parasysh BEST EXOTIC martesën e tij të pashmangshme me MARIGOLD HOTEL dashurinë e jetës së tij Sunaina. Sonny ia ka vënë syrin pronës premtuese, që Rolet: Maggie Smith, është edhe sipërmarrja e tij e parë: HoBill Nighy, Richard teli më i mirë dhe më i bukur ekzotik për Gere, Judi Dench, të moshuar “Marigold”, i cili ka vetëm Celia Imrie, Dev Patel, një dhomë të lirë, duke paraqitur kështu Tamsin Greig, David telashe për mysafirët e sapoardhur Strathairn dhe PeneloGuy dhe Lavinia. Evelyn dhe Douglas i pe Wilton. janë bashkuar fuqisë punëtore të Jaipur Regjia: John Madden dhe janë duke pyetur se ku do të çojnë Zhanri: Dramë takimet e tyre të rregullta për palpetat Studio: Fox Searchlight e Chilla-s, derisa Norman dhe Carol Pictures po negociojnë mosmarrëveshjet e tyre të dallueshme, që mund të çonte deri te një marrëdhënie e veçantë, derisa Madge po luan dhe po teston dy burra të lirë dhe shumë të pasur, që i ofrojnë martesë asaj. Ndoshta i vetmi person që i dinë përgjigjet është bashkëmenaxherja e hotelit të sapokrijuar Muriel, që mban sekretet e të gjithëve. Kur kërkesat e një martese tradicionale indiane kërcënojnë të çojnë në pusë të gjithë ata, para tyre paraqitet një situatë e papritur.

H

moviemania

MAPS TO THE STARS MAPS TO THE STARS Rolet: Robert Pattinson, Julianne Moore, John Cusack, Sarah

Përmbajtja jo është një përrallë bashkëkohore që paraqet demonët e shoqërisë sonë të fiksuar pas të famshmëve dhe që tregon historinë e familjes

K

THE SECOND BEST EXOTIC MARIGOLD HOTEL Cast: Maggie Smith, Bill Nighy, Richard Gere, Judi Dench, Celia Imrie, Dev Patel, Tamsin Greig, David Strathairn and Penelope Wilton. Director: John Madden Genre: Drama Studio: Fox Searchlight Pictures

Synopsis he Best Exotic Marigold Hotel 2 is the expansionist dream of Sonny Kapoor, and its making more claims on his time than he has available, considering his imminent marriage to the love of his life, Sunaina. Sonny has his eye on a promising property now that his first venture, The Best Exotic Marigold Hotel for the Elderly and Beautiful, has only a single remaining vacancy posing a rooming predicament for fresh arrivals Guy and Lavinia. Evelyn and Douglas have now joined the Jaipur workforce, and are wondering where their regular dates for Chilla pancakes will lead, while Norman and Carol are negotiating the tricky waters of an exclusive relationship, as Madge juggles two eligible and very wealthy suitors. Perhaps the only one who may know the answers is newly installed co-manager of the hotel, Muriel, the keeper of everyone’s secrets. As the demands of a traditional Indian wedding threaten to engulf them all, an unexpected way forward presents itself.

T

MAPS TO THE STARS Cast: Robert Pattinson, Julianne Moore, John Cusack, Sarah Gadon, Synopsis contemporary tale exploring the demons of our celebrity-obsessed society, story follows the Weiss family, which is led by Stafford, a psychotherapist and life coach who made his fortune with self-help books. His wife is the overbearing mother-manager of their 13-year-old son, a TV star recently out of drug rehab. Their estranged daughter

A

Gadon, Mia Wasikowska dhe Olivia Williams. Regjia: David Cronenberg Zhanri: Komedi/dramë Studio: Focus World Weiss, në krye të së cilës është Stafford, psikoterapist dhe trajner i jetës, i cili u pasurua në saje të shitjes së librave të tij të dedikuara për vetëndihmë. Gruaja e tij është një nënë dhe menaxhere imponuese e djalit të tyre 13 vjeçar, një yll televiziv që sapo ka dalur nga qendra e rehabilitimit kundër drogës. Vajza e tyre, që nuk banon më me ata, veç sa është liruar nga spitali psikiatrik dhe ishte miqësuar me shoferin e limuzinës, i cili gjithashtu është një aktor aspirues. Një nga klientët e famshëm të Stafford-it është Havana, një aktore që ka një asistent të ri të pazakonshëm. Ëndrra e Havanës për të pasur edhe një herë rolin kryesor nga vitet e 60-ta të nënës së saj të vdekur fillon të shembet gradualisht ndërsa fantazmat, vdekja dhe të gjitha mënyrat e të këqijave përplasen ndërmjet vete. Mia Wasikowska and Olivia Williams. Director: David Cronenberg Genre: Comedy /Drama Studio: Focus World has just been released from a psychiatric hospital and befriended a limo driver who is also an aspiring actor. One of Stafford’s celebrity clients is Havana, an actress with an unusual new assistant. Havana’s dream of reprising her dead mother’s starring role from the 1960s slowly crumbles while ghosts, death and all manner of vices collide.

for you 19


këndi sportiv

P

ingpongu është një sport me histori mjaft të veçantë pasi është në mesin e pak sporteve që fillimisht u zhvillua nga klasa e lartë në Anglinë e shekullit të 19-të. Asokohe në vend të rrjetave dhe raketave kryesisht përdoreshin librat kurse topat ishin nga tapat e shisheve të shampanjës. Sidoqoftë, sot pajisjet e këtij sporti e kanë ndryshuar atë rrënjësisht duke e shndërruar në një lojë shpejtësie dhe refleksesh marramendëse. Mirëpo, ajo që nuk ka ndryshuar në këtë sport është se sa pak gjëra nevojiten për ta luajtur atë. Për të kuptuar më mirë natyrën dhe gjendjen e këtij sporti në Kosovë ne biseduam me znjsh. Hanife Zeqiri, të cilën të gjithë e njohin me ofiqin e saj Nika. Ajo tregon se ka filluar të merret me këtë sport para pesë vitesh kur ishte 13 vjeçe dhe që atëherë ka shijuar suksese të shumta në këtë disiplinë sportive.

Hapat e parë i mësova nga motra ime

“Fillimisht, ka qenë motra ime më e madhe që ka filluar të merret me pingpong, pastaj duke e parë atë gjatë ushtrimeve duke luajtur e sidomos duke i parë sukseset e saj, gradualisht filloi të më pëlqente ky sport.

20 for you

Gjithsesi, vendimtar ka qenë edhe fakti se ne e kemi pasur tavolinën e pingpongut në shtëpi dhe që të dyja kemi ushtruar aty, pasi trajneri gjithmonë ka ardhur në shtëpinë tonë për stërvitje. Në anën tjetër, mua gjithmonë më ka pëlqyer shumë edhe tenisi mirëpo këtu në Gjilan nuk kam pasur mundësi që të ushtrojë tenis prandaj besoj se për mua në njëfarë mënyre pingpongu ishte një versionin i vogël i tenisit,” theksoi Nika. Ajo vazhdoi më tutje duke treguar se sivjet pas pesë vitesh për herë të parë e ka ulur paksa intensitetin e stërvitjeve, kryesisht për shkak të angazhimeve në studime gjegjësisht, në fakultetin e psikologjisë. Sa i përket arritjeve Nika me një buzëqeshje të lehtë që shpreh modestinë e saj, theksoi se që në vitin e parë ajo ka shijuar suksese , të cilat vetëm sa e nxitën edhe më shumë që ajo të vazhdonte stërvitjen e saj. Kështu deri më sot arritjet e saj më të mëdha ishin titulli i Kampiones së Kosovës në kategorinë e kadetëve në vitin 2011, pastaj sivjet ajo është e para në ranglistën e Kosovës në kategorinë e juniorëve si dhe ka fituar kampionatin individual të Kosovës. Sukseset nuk kanë munguar edhe në turne të shumta të cilat mbahen anekënd Kosovës gjatë tërë vitit. Mirëpo, përkundër sukseseve në kampionatin kombëtar të Kosovës Nika thekson se si dalja në skenën ndërkombëtare për të ka qenë pak zhgënjyese për shkak të asaj që ajo e quan dallim thelbësor në përgatitjen e pingpongistëve të Kosovës në krahasim me vendet e rajonit, Evropës dhe botës. Për Nikën ky dallim është pasojë e drejtpërdrejt e mungesës së përkrahjes institucionale për këtë sport. “Të jesh sportiste në Kosovë nuk është aspak e lehtë pasi nuk ka motivim nga askush tjetër përpos nga familja. Kështu për shembull gjithmonë ka qenë vetëm babai im që më ka përkrahur por, edhe i ka mbuluar të gjitha shpenzimet e klubit për raketa, topa, rrjeta etj. Kështu që gjithmonë ka qenë pikërisht mbështetja e tij që më ka bërë të shkoj më tutje sepse sa i përket klubit, komunës apo ndonjë institucioni tjetër nuk ka aspak mbështetje. Një pingpongist zakonisht ia kushton deri në gjashtë orë në ditë stërvitjes, kurse ne në Kosovë për shkak të rrethanave tona mund t’ia kushtojmë pingpongut dy orë në maksimum,” tha Nika.

Pingpongu - sport i shpejtësisë dhe reflekseve

Kur e pyesim Nikën se çka i pëlqen më së shumti tek pingpongu, ajo pa asnjë

hezitim thotë se pikësëpari është fakti se pingpongistët janë ndër sportistët që pësojnë më së paku lëndime. Në anën tjetër vetë loja është tepër e shpejtë dhe dinamike dhe për këtë arsye kërkohet përgatitje fizike e nivelit më të lartë. Për këtë arsye, sipas saj pa marrë parasysh sukseseve në gara një gjë është e sigurt, pingpongu të detyron të stërvitesh fort dhe të bësh një jetë shumë të shëndetshme. Kurse pengu i saj më i madh në lidhje me këtë sport është se në Kosovë ekzistojnë aq shumë salla ku mund të ushtrohet pingpong por, mungojnë pajisjet si tavolinat, rrjetat, raketat dhe topat, përkundër se sigurimi i tyre kërkon investime minimale. Në fund të intervistës tonë Nika pati këtë porosi për të gjithë të rinjtë e Kosovës: “Të rinjve dhe bashkëmoshatarëve të mi së pari do t’iu thosha atë që më kanë thënë

gjithmonë prindërit e mi mua: nuk është me rëndësi nëse fiton apo humbet pasi thelbi sportit është jeta e shëndetshme. Për këtë arsye unë iu bëj thirrje të gjithëve të vazhdojnë të merren me sport sepse, siç edhe thotë fjala e urtë - mendja e shëndoshë në trup të shëndoshë.”


sports corner

T

able Tennis is a sport with a special history, since it is among the few sports that were initially developed by the high stratum of 19th century England. At that time instead of nets and bats, players mainly used books, while, champagne corks were used as balls. Nonetheless, today the equipment of this sport have severely changed it, transforming it to a game of speed and staggering reflexes. However, what has remained the same in this sport is of what little things are needed for it to be played. In order to better understand the nature and state of this sport in Kosovo, we talked to Mrs. Hanife Zeqiri, who is known to everyone by her nickname Nika. She explains that she has begun to engage in this sport five years ago, when she was 13 years old, and since then she has marked numerous accomplishments in this sports discipline.

I have learned the first steps from my sister “Initially, it was my big sister who began

to engage in table tennis, but after watching her in training, playing, especially witnessing her accomplishments, this sport gradually began to warm up on me. Surely, part of the decision was also the fact that we had a table tennis table at home, and we both trained there, and our coach always came to our house to train us. On the other hand, I always liked tennis, but here in Gjilan I did not have a chance to train tennis, therefore I believe that table tennis was a smaller version of tennis to me,” Nika emphasized. She continued further explaining that after five years, this is the first time that she has lowered her training intensity, mainly due to her engagements in studies, in the faculty of psychology, respectively. As far as accomplishments is concerned, Nika, with a light smile that expresses her modesty, emphasized that in the first year she has marked much successes, which only encouraged her to continue her training. Thus, her biggest achievement up to date were the title of the Champion of Kosovo in the cadet category in year 2011, then this year she has been ranked first in the Juniors Category of Kosovo and has won the Kosovo Individual Championship. She has reached to gain success also in numerous tournaments that are held Kosovo wide throughout the year. However, despite successes in the Kosovo National Championship, Nika highlights that her appearance in the international stage has been a little disappointing because of what she calls a substantial difference in the preparation of the Kosovo table tennis players in comparison to those of the countries in the region, Europe and the world. For Nika this difference is a direct consequence of the lack of institutional support to the sport. “Being a sports player in Kosovo is not easy at all, because there is no motivation from none other than the family. For instance, it has always been my father who has supported me, and the one who has covered all the expenses of the club for bats, balls, nets, etc. Thus, it has always been exactly his support that has pushed me to move forward, because as far as the club, municipality or other institution is concerned there is no support from those at all. A table tennis player usually trains up to six hours per day, while we in Kosovo due to our conditions we

can only afford to train table tennis up to two hours,” Nika said.

Table tennis - a sport of speed and reflexes

When we ask Nika of what she likes mostly about table tennis, without any hesitation she says that firstly it is the fact that table tennis players are among the sportsmen that suffer the least injuries. On the other hand, the game itself is fast and dynamic and as such the highest level of physical training is required. Therefore, according to her, regardless of her accomplishments in competitions, one thing is for sure, table tennis pushes one to train hard and live a healthy life. While, her largest disappointment relating to this sport is that in Kosovo there are so many premises where one can train table tennis, but there is a lack of tables, nets, table tennis bats and balls, despite that their supply requests minimal investments.

At the end of our interview, Nika had this message for all the young people of Kosovo: “I first of all would like to say to the young people and my peers what my parents told me: it is not important if you win or lose, since the core of the sport is a healthy life. Thus, secondly, I would like to call upon everyone to continue to engage in sports, because as the proverb says – a healthy mind in a healthy body.”

for you 21


Hi - Tech

Ndonëse jeni në lëvizje, në zyre apo në shtëpi, pajisjet teknike mund të paraqesin disa përparësi të mrekullueshme për të kursyer në kohë gjatë ditës, si dhe ta lehtësojnë jetën tuaj. Në këtë tekst ne kemi vënë në pah 10 pajisje të reja dhe të mrekullueshme që ju mund t’i merrni parasysh t’i shtoni në koleksionin tuaj.

Tastatura Bluetooth për shumë pajisje nga Logitech

T

astatura K480 me Bluetooth për shumë pajisje nga Logitech është e dizajnuar për përdorim deri në tre pajisje, pavarësisht nga platforma kompjuterike. Andaj tani mund të punoni një raport në kompjuterin tuaj dhe vetëm me një të shtypur të lehtë të përgjigjeni në ndonjë porosi telefonike në smartfonin tuaj ose të shkruani ndonjë “tweet” në tabletin tuaj – të gjitha nga tastatura K480 e Logitech-ut me Bluetooth e destinuar për përdorim në shumë pajisje.

iFusion

i

Fusion është një dok (vend për të qëndruar) i integruar për komunikim për Apple iPhone. Kjo pajisje është një kombinim i kapaciteteve të shumë aksesorieve më të shitura të iPhone-it në një pajisje të vetme. iFusion përdor teknologjinë e integruar Bluetooth, një telefon me altoparlant të dyfishtë dhe një dizajn ergonomik origjinal për të transmetuar një zë të kualitetit superior që i përmbush kërkesat e konsumatorëve shtëpiakë dhe afaristë të sotëm.

Logitech Type-S

L

ogitech Type-S është një mbështjellëse mbrojtëse me tastaturë, që është e hollë dhe e lehtë për tabletin Samsung Galaxy Tab S 10.5 dhe mbron të dyja anët e Tabletit Galaxy Tab S nga goditjet, gërvishtjet dhe derdhjet aksidentale. Tastatura e mbështjellësit me Bluetooth® të integruar dhe hapësirë të mjaftueshme të tasterëve ofron një përvojë të shpejtë dhe të rehatshme në të shtypur. Qëndrimi për pamje të dyfishtë shërben për aktivitete të ndryshme nga shtypja e leximi deri tek bisedat “online” dhe përfshin një veçori automatike për t’u aktivizuar dhe deaktivizuar në mënyrë që tableti të “zgjohet” kur e hapni mbështjellësin.

Livescribe Echo Smartpen

S

tilolapsi Livescribe Echo Smartpen ju mundëson që të bëni incizime audio, gjersa jeni duke marrë shënime dhe me mundësi që t’i dëgjoni sërish më vonë. Ju mund të ruani dhe ndani shënime ndërvepruese në kompjuterin tuaj, iPad dhe iPhone përmes mikro USB konektorit që gjithashtu ju mundëson që të rimbushni lapsin tuaj. Memorja mban 400 deri 800 orë incizim audio, varësisht nga modeli dhe përfshin një monitor OLED që mundëson të përdoren më lehtë aplikacionet e smartpen-it (lapsit të mençur).

WOWee One Slim

W

OWee One Slim është një altoparlant i përbërë e i mbartshëm që ofron një përgjigje të plotë të vargut të frekuencave. Kjo pajisje është e destinuar për përdorim të mbartshëm dhe në një vend për të gjitha pajisjet, si iPod, iPad, mp3, mp4, celularët dhe aplikacionet kompjuterike. Gjithashtu përdorë të njëjtën teknologji hibride si pajisja WOWee ONE dhe prodhon një zë të mrekullueshëm të basit me një gamë zërimi prej 40Hz - 20kHz.

22 for you

Logitech Bluetooth Multi-Device Keyboard

T

he Logitech® Bluetooth® Multi-Device Keyboard K480 is designed for use with up to three devices, regardless of computing platform. Now, you can work on a report on your computer and with the flick of the Easy-Switch dial, respond to a message on your smartphone or type a tweet on your tablet – all from the Logitech Bluetooth Multi-Device Keyboard K480.

iFusion

T

he iFusion is an integrated communications docking station for the Apple iPhone. Combining the capabilities of many top-selling iPhone accessories into a single device, the iFusion utilizes built-in Bluetooth technology, a full duplex speaker phone and a patented ergonomic design to deliver superior voice quality that meets the requirements of today’s home and business consumer.

Logitech Type-S

T

he Logitech Type-S is a thin and light protective keyboard case for the Samsung Galaxy Tab S 10.5 and protects both sides of your Galaxy Tab S from accidental bumps, scratches and spills. Its built-in Bluetooth® keyboard and well-spaced keys provide a fast and comfortable typing experience. The dualview stand caters to different activities from typing to reading to chatting online, and includes an auto-wake auto-sleep feature so that the tablet wakes when you open the case.

Livescribe Echo Smartpen

T

he Livescribe Echo Smartpen allows you to record audio while you’re taking notes, and then play them back later. You can save and share interactive notes to your computer, iPad or iPhone via a micro-USB connector that also allows you to recharge your pen. The memory storage holds 400 or 800 hours of recorded audio, depending on the model, and includes an OLED display that makes it easy to navigate smartpen apps.

WOWee One Slim

T

he WOWee One Slim is a compact portable speaker unit which provides a full range frequency response. It is intended for use as both a fixed and portable solution for all iPod, iPad, mp3, mp4, mobile phone and computer applications. It uses the same hybrid technology as the WOWee ONE and produces an incredible bass sound with a 40Hz - 20kHz sound range.

(Marrë nga: http://www.itbusinessedge.com)


Hi - Tech

Whether you are on the go, in your office or at home, tech gadgets can introduce great time-saving advantages into your day, as well as make life easier. In this text, we’ve highlighted 10 hot new gadgets you may want to consider adding to your collection.

G-DRIVE ev SSD

N

ëse keni nevojë për shpejtësi, atëherë merreni me vete fuqinë e drajvit G-DRIVE ev SSD. Ky drajv ka një performancë të jashtëzakonshme e të qëndrueshme të lidhur me një USB 3.0, përmes së cilës mund të transferoni me një shpejtësi gjer në 400MB për sekondë. Drajvi shoqërohet me një kapacitet për memorje prej 512GB dhe përshtatet me Mac OS 10.6, programet Windows 7, 8 dhe Vista. Gjithashtu vjen me një garancion për 3 vite. Edhe nëse e përdorni vetëm ose së bashku me G-DOCK ev me Thunderbolt, mund të përjetoni një përvojë gjer në 480MB për sekondë që do t’ju dhurojë fleksibilitetin dhe shtrirjen

SyrenPro

S

yrenPro është një altoparlant “wireless” për përdorim në natyrë dhe rezistent nga moti me dy stereo “TrueWireless”, që ju mundëson të krijoni sistemin e juaj “wireless” (pa tela) stereo duke përdorur dy altoparlantë. Altoparlantët mund të lidhen edhe në prizë ose të funksionojnë me bateri rimbushëse gjer në katër orë, në mënyrë që të mund të kënaqeni me muzikën tuaj kudo. Altoparlantët ofrojnë zërim prej 360 shkallësh, gjithashtu janë rezistent ndaj motit dhe rrezeve ultraviolete, si dhe punojnë me shumicën e pajisjeve Bluetooth.

LaCie RuggedKey

F

otrolla për USB “LaCie RuggedKey” është e prodhuar që të përballojë rëniet aksidentale në tokë nga lartësi shumë më të larta se ato që zakonisht do të mund t’i hasnit rrugës për në shtëpi. Ndërtimi i kësaj fotrolleje prej gomeje është rezistues për rënie deri në 100 metra. Kjo do të thotë mbrojtje përfundimtare për USB-në tënde dhe të dhënat tuaja, nga të gjitha pengesat e vogla në jetë. Kjo fotrollë gjithashtu vjen me një ndërfaqe USB 3.0 dhe shpejtësi për transfer të dosjeve deri në 150MB për sekondë, mirëpo gjithashtu përshtatet edhe me pajisje tjetër, si USB 2.0.

Projektori i mbartshëm NEC VE281

P

rojektori i mbartshëm ose portativ NEC VE281 është e dizajnuar që të ofrojë ndriçim të lartë për biznese të vogla dhe të mesme, ambiente arsimore, dhoma për konferenca në korporata dhe aplikacione të mbartshme ku drita e mjedisit është e madhe, por hapësira kërkon një projektor të vogël. Ky model me peshë të lehtë përfshin teknologji 3D-ready, imazhe me kontrast të lartë dhe altoparlantë të fortë prej 7W.

Doku për skanimin e fotografive të iPad

K

y është një skaner që i ruan fotot e çmuara drejtpërdrejt në iPad, gjersa e mban dhe e mbush pajisjen. Meqë kontrollohet nga një aplikacion i lirë, skaneri që mban letër e bënë shumë të lehtë që fotografitë e çmueshme dhe dokumentet t’i ruajë dhe ndajë me të tjerët si dosje digjitale. Për vetëm 12 sekonda, një fotografi konvertohet (shndërrohet) në një pamje JPEG gjallëruese me ngjyra prej 300 ose 600 dpi që paraqitet në ekran në kohën e vërtetë dhe ruhet në filmin e aparatit fotografik të iPad.

më të mirë të mundshme, gjë që është e kërkuar edhe sot nga profesionistë kreativë.

G-DRIVE ev SSD

W

ith a need for speed - take the power of the G-DRIVE ev SSD with you. With extreme solid-state performance connected with USB 3.0, you’ll get transfer rates up to 400MB/s. The drive comes with 512GB of storage capacity and is compatible with Mac OS 10.6, Windows 7, 8 and Vista. It comes with a three-year warranty. Use it alone or with the G-DOCK ev with Thunderbolt and experience up to 480MB/s for the ultimate flexibility and expandability that today’s creative professionals demand.

SyrenPro

T

he SyrenPro is a wireless weather-resistant outdoor Bluetooth speaker with TrueWireless Stereo pairing, which lets you create your own stereo system wirelessly using two speakers. The speakers can be plugged into an electrical outlet or run by rechargeable battery for up to four hours, so you can enjoy your music anywhere. The speakers provide 360-degree sound, are weather/ UV resistant, and work with most Bluetooth devices.

LaCie RuggedKey

T

he LaCie RuggedKey is built to withstand accidental drops from heights far above what you’d encounter on your way to the office. Its rubber construction is 100-meter drop-resistant. That means ultimate protection for your key – and your data – for all of life’s little stumbles. The RuggedKey has a USB 3.0 interface and file transfer speed of up to 150 MB/s, but it’s also backward compatible with USB 2.0.

NEC VE281 Mobile Projector

N

EC’s VE281 mobile projector is designed to provide high brightness for small-to-medium-sized businesses, education environments, corporate conference rooms and mobility applications where heavy ambient light is present but the space requires a small projector. This lightweight model includes 3D-ready technology, high-contrast images and a powerful 7W speaker.

Photo iPad Scanning Dock

T

his is the scanner that saves treasured photos directly to an iPad while it docks and charges the device. Controlled by a free app, the sheet-fed scanner makes it simple to preserve and share heirloom photos and documents as digital files. In as little as 12 seconds, a photo is converted to a crisp 300 or 600 dpi color JPEG image that is displayed on screen in real time and saved to the iPad’s camera roll. (Source: http://www.itbusinessedge.com)

for you 23


LEXIMI ME DUAR – SHPIKJA E BRAJLIT Para 206 vjetëve lindi një njeri, i cili u mundësoi të verbërve në të gjithë botën të lexojnë.

e tyre nga ky fat, prindërit e tij e dërguan në njërën nga shkollat e para në botë për të verbër, në Paris. Atje ai mësoi se si të përdorë të ashtuquajturin shkrim nate, një metodë e shpikur nga ushtria franceze, që mundësonte që urdhrat të transmetohen edhe natën. Ky shkrim, që ishte i përbërë nga gjashtë pika të ngjitur për letre, e detyroi çunin të punojë intensivisht në shkrimin për të verbër. Pas pesë vitesh, gjegjësisht në moshën 16 vjeçare, ai kishte përfunduar punën e tij; ai kishte shpikur shkrimin e tij personal për të verbërit. Edhe sot e kësaj dite, shkrimi i Brajlit, i emëruar sipas tij, është ende i përbërë nga gjashtë pika, por ndryshe nga shkrimi i natës, ato janë të rregulluara në dy nga tri kolona vertikale. Rregullimi i tillë mundëson që të formohen 64 kombinime të mundshme, të mjaftueshme për të shfaqur të gjitha shkronjat e alfabetit, të gjithë numrat nga zero deri në nëntë, madje edhe karaktere të veçanta si pika dhe presja.

Frika nga ekzistenca paralele

N

djenja e të pamurit është ndjenja më e rëndësishme për shumicën e njerëzve. Megjithatë, 45 milionë njerëz në botën tonë nuk mund të shohin sepse janë të verbër. Shumë thjeshtë, ju mund ta provoni ndjenjën e të qenit i verbër duke bërë një eksperiment të vogël. Mbyllni sytë ose lidhni me diçka dhe pastaj filloni të ecni nëpër shtëpinë tuaj. Shumica prej jush në mënyrë të pashmangshme do të përplasen me diçka, do të ndeshen me ndonjë cep të derës ose edhe do të mbërthehen në tavolinë. E vështirë apo jo? Imagjinoni se keni kaluar gjithë ditën në errësirë të plotë. Nuk do të jeni në gjendje të shikoni televizionin më; do të dëgjoni vetëm zërat e folësit. Nuk do të keni më mundësinë të eksploroni internetin në kompjuterin tuaj ose të luani ndonjë lojë të kompjuterit. Të pamurit është thelbësor për të gjitha këto gjëra, si dhe për lexim.

24 for you

I verbëri ndihmon të verbërin

Në ditët e sotme, të verbërit mund të lexojnë duke përdorur të ashtuquajturin shkrim të Brajlit, shkrim ky i emëruar sipas francezit Luis Brajli. Brajli ka lindur në vitin 1908, në një fshat francez të Coupvray. Luisi i vogël nuk ishte i verbër; ai ishte në gjendje të shihte derisa nuk përjetoi një aksident, që i ndodhi në moshën tre vjeçare. Djali aksidentalisht shpoi syrin e tij të djathtë me një fëndyell, pajisje që e përdorte babai i tij, që ishtë shalëbërës. Ndezja që pasoi nga ky lëndim u përcjell me humbjen e të pamurit në të dy sytë që Luisi e përjetoi në moshën pesëvjeçare.

Rrugë e gjatë deri te shkrimi Brajli

Në atë kohë, normalisht që një lëndim i tillë nënkuptonte varfëri të skajshme. Për të shpëtuar djalin

Ndërsa Brajli fillimisht është pritur me entuziazëm në shkollën e Luisit, situata ndryshoi papritmas kur u bë ndërrimi në organin drejtues të shkollës. Drejtori i ri i shkollës tha se shkrimi i tillë ishte diskriminues sepse në njëfarë mënyre do t’i kufizonte të verbërit që të përdorin një shkrim që është i panjohur për ata që shohin, prandaj edhe e ndaloi atë. Nxënësit në shkollë që kishin dëshirë të vazhdonin të mësonin shkrimin Brajli, ishin të detyruar ta bënin atë fshehurazi. Pas përfundimit të shkollës, Luis Brajli shpiku edhe plot shkrime të tjera për të verbërit, përfshirë edhe simbolin muzikor që ishte i bazuar në gjashtë pikat e tij dhe është në përdorim edhe sot e kësaj dite.

Triumfi i gjashtë pikave Brajli nuk u prezantua në Francë zyrtarisht si një shkrim për të verbërit deri në vitin 1850, por pas paraqitjes së tij, ai u përhap shumë shpejt në mbarë botën. Ai u miratua në vitin 1879, në Gjermani si shkrim zyrtar për

Louis Braille

të verbërit dhe në dekadat e ardhshme, shumë vende të tjera e përqafuan atë. Sot Brajli përdoret nga të verbërit në të gjithë botën. Përveç shkrimit të letërsisë, gjithashtu janë shpikur edhe shumë versione të tjera, që janë modifikuar për qëllime të veçanta. Për shembull, ekziston një lloj i Brajlit për kompjuterë që u mundëson të verbërve të shkruajnë programin e tyre kompjuterik. Brajli është përshtatur edhe për gjuhët me shkronja të tjera që nuk janë latine, përkatësisht ato që ne i përdorim.

Njohja si hero kombëtar

Brajli nuk jetoi për të parë përhapjen e shkrimit të tij, pasi që ai ndërroi jetë më 6 janar të vitit 1852, në Paris, si pasojë e sëmundjes së tuberkulozit, sëmundja e mushkërive. Sëmundja ndoshta ishte shkaktuar nga kushtet e rënda sanitare në shkollën për të verbër. Në përvjetorin e 100-të të vdekjes së tij, emrit të Luis Brajlit iu bë një nder i rrallë: qeveria franceze transferoi eshtrat e tij në panteonin e Parisit, gjegjësisht në vendin ku heronjtë e Francës janë të varrosur. Ky nderi i është bërë vetëm 36 njerëzve në historinë e gjatë të vendit. Ndër heronjtë kombëtarë që janë të varrosur në panteonin janë njerëzit si filozofët Volter, shkencërtarja Marie Curie, ose autori Aleksandër Duma. Duart e Luis Brajlit, duart të cilat shpikën shkrimin për të verbërit, janë hequr nga trupi. Ato ende mbahen në vendlindjen e tij në Couvpvray dhe ruhen si një thesar.


READING WITH THE HANDS THE INVENTION OF BRAILLE

suffered at the age of three. The boy inadvertently poked his right eye with an awl, a tool used by his father, who was a saddler. The subsequent inflammation caused Louis to lose his sight in both eyes by the age of five.

The long road to the braille script

Seeing is

206 years ago, a man was born who enabled blind people all over the world to read.

T

he sense of vision is the most important sense for most people. 45 million people in our world, however, cannot see, because they are blind. You can rudimentarily test what it feels like to be blind by doing a little experiment. Close your eyes or blindfold them and then just simply walk through your home. Most of you will inevitably bump into something, walk into a door frame or get stuck at the table. Difficult, isn’t it? Just imagine you had to spend the whole day in eternal darkness. You wouldn’t be able to watch TV anymore; you could only hear the voices from the speaker. You couldn’t surf on the internet on your PC or play computer games anymore.

essential for all these things, as well as for reading.

A blind man helps the blind

Nowadays, blind people can read by using the so-called braille script, named after the Frenchman Louis Braille. Braille was born in the French village of Coupvray in 1809. Little Louis was not born blind; he was able to see until an accident he

In those days, such an injury normally meant extreme poverty. To save their son from this fate, his parents sent him to one of the world’s first schools for blind people in Paris. There, he was taught how to use so-called night writing, a method invented by the French military to enable orders to be transmitted at night as well. This script, which consisted of up to six dots embossed in paper, prompted the boy to work intensively on a script for the blind. After five years, at the age of 16, he had finished his work: he had invented his own script for blind people. To this day, the braille script, named after him, still consists of six dots, but, unlike in night writing, they are arranged in two vertical rows of three. This layout allows 64 possible combinations to be formed, enough to display all the letters of the alphabet, all the numbers from zero to nine and even special characters like the full stop and comma.

Fear of a parallel existence

While braille was initially received enthusiastically at Louis‘s school, the situation altered abruptly when the governing body changed. The new headmaster ruled that the script was discriminating because blind people would isolate themselves by using a script that was unknown to people who could see, and so he banned it. The students at

the school wanting to continue to learn braille had to do so in secret. After his schooldays, Louis Braille invented more scripts for blind people, including, for example, a musical notation that was based on his six dots and is still in use today.

The triumph of the six dots

Braille was not officially introduced in France as a script for blind people until 1850, but after its introduction it quickly spread around the world. It was approved in Germany as the official script for blind people in 1879, and many other countries followed suit during the next decades. Today, braille is used by blind people all over the world. In addition to the literature script, countless modified versions have been invented for special purposes. For example, there is a type of braille for computers that enables blind people to write their own computer programmes. Braille has also been adapted for languages with letters other than the Latin ones we use.

Pronouncement as a national hero

Braille did not live to see his script spread, dying in Paris on 6 January 1852 from tuberculosis, a lung disease. The illness was probably caused by the catastrophic sanitary conditions at the school for the blind. On the 100th anniversary of his death, a rare honour was bestowed on Louis Braille: the French government had his remains transferred to the Panthéon in Paris. The heroes of France are entombed in the Panthéon. This honour has been granted to only 36 people in the country’s long history. Amongst the national heroes who have been entombed in the Panthéon are people like the philosopher Voltaire, the scientist Marie Curie, or the author Alexandre Dumas. Louis Braille’s hands, the hands which invented the script for the blind, were removed from the body. They are still kept in Coupvray, the place of his birth, and guarded like a treasure.

for you 25


Pyetësor Learta Istrefaj (14) Shkolla jonë ka nevoja të shumta sepse i mungojnë shumë gjëra. Njëra ndër to është edhe salla e sportit e cila na nevojitet gjatë stinës së dimrit. Brengë tjetër e jona, është edhe trotuari i cili është duke funksionuar vetëm në njërën anë të Vitomiricës, rreth një kilometër. Ndërsa, pjesa tjetër mungon dhe kjo paraqet rrezik për fëmijët e Vitomiricës. Learta Istrefaj (14) Our school has many needs because many things are missing. A sports gymnasium, which is needed especially during the winter time, is one of the needs. Another concern is the sidewalk which is usable only in one side of Vitomirica, around one kilometre only. The other part of the sidewalk is missing and this represents a risk for children of Vitomirica.

Leonard Gërguri (14) Në shkollën tonë do të filloja t’i ndryshoja gjërat duke i krijuar disa kabinete për lëndët si kimia, fizika, teknologjia, historia, punëdore etj. Po ashtu do ta bëja të obligueshme që nxënësit e shkollës të bartin uiformat e shkollës (mantelet). Në lagjen ku jetoj mungon rruga e asfaltuar si dhe trotoaret e shkolla ka nevojë edhe për një renovim të përgjithshëm. Një ndryshim

Herolinda Ahmetaj (14) Shkollës tonë i mungojnë shumë gjëra. Një prej tyre është mungesa e hapësirës për mbajtjen e orëve letrare. Për arsye të kërkesave të mëdha të nxënësve për libra shkollorë, shkolla jonë ka nevojë të funrizohet me libra si dhe të zgjerohet hapësira e bibliotekës së shkollës. Herolinda Ahmetaj (14) Our school lacks many things. For instance, we do not have proper

Gjashtë pjesët e treguara përpiquni që t’i bashkoni me ç’rast do të fitoni një porosi nga KFOR-i.

26 for you

ÇKA DO TË NDRYSHONIT NË SHKOLLËN TUAJ? tjetër i mrëseardhur për shkollën tonë do të ishte edhe sigurimi i pajisjeve shkollore si globet, hartat, kompjuterët etj. Leonard Gërguri (14) In our school I would start with few changes, first by creating some necessary cabinets for Chemistry, Physics, Technology, History, a Workshop, etc. Also, I would oblige students to wear school uniforms. In the neighbourhood I live, we have no asphalt road and sidewalk, while the school needs a general renovation. Another good change would be to have school materials, like maps, globes, computers, etc.

room for literary classes. Due to many students’ requests for school books, our school needs to immediately be supplied with books and expand school library room.


Questionnaire Vranin Gashi (13) Shkolla jonë ka nevoja të shumta por, një prej më kryesoreve është mungesa e ndriçimit publik. Mungesa e këtij ndriçimi përbën rrezik jo vetëm për nxënësit por, për të gjithë banorët Jetë Lajçi (12) Shkolla dhe vendi ynë kanë nevoja të ndryshme, të cilat ende nuk janë realizuar. Si problem kryesor që kërkon të ndryshohet në shkollën tonë do të cekja mungesën e ngrohjes qendrore dhe sallës së edukatës fizike. Kurse vendbanimi ynë ka nevojë për ndërtimin e trotuarit dhe vendosjen e ndriçimit publik, pasi mungesa e këtyre të fundit përbën rrezik për të gjithë banorët e fshatit Vitomiricë. Jetë Lajçi (12) Our school and town have different

e këtij vendi. Prandaj, do të kisha shumë dëshirë që ky problem të rregullohej. Vranin Gashi (13) Our school has many needs, but one of most important is public lightning. Lack of lights is a risk, not only for students, but for citizens of this place too. Thus, I would be very happy if this problem is solved soon. needs, which still have not been met. As an important change in our school, would be to have central heating and sports gymnasium as well. On the other hand, our neighbourhood needs sidewalks and public lightning, since this problem represents risk for all residents of village Vitomircë.

WHAT WOULD YOU CHANGE IN YOUR SCHOOL? Fabian Daci (14) Shkolla jonë më së shumti ka nevojë për pak renovim por, të mirëseardhura do të ishin edhe disa klasë (kabinete) për realizimin praktik të eksperimenteve në kimi. Kemi nevojë edhe për ngrohje qendrore. Këto do t’i veçoja si problemet krysore të shkollës ndërsa sa i përket ambientit rreth shkollës dhe në tërë fshatin në fakt, për mendimin problem i madh është ndotja e ambientit. Ky i fundit do të rregullohej me vendosjen e disa kontejnerëve për mbeturina. Fabian Daci (14) Our school desperately needs some renovation, but some additional classrooms and labs for practical experiments in Chemistry would be very supportive. We need central heating too. These things would be most important needs, while as regards the environment around the school and in our village, to my opinion, the key problem is pollution. This problem could be easily solved if waste containers are placed in the village.

Cut these six pieces and try to put them together and you will get a message from KFOR.

for you 27


KRIJESA MITIKE QË NUK KANË EKZISTUAR KURRË, POR NË TË CILAT NJERËZIT MEGJITHATË KANË BESUAR Gjatë historisë ka pasur tregime të panumërta rreth krijesave mitike, përbindëshve legjendarë dhe qenieve të mbinatyrshme. Pavarësisht origjinës së tyre të paqartë, këto krijesa mitike kanë një vend në folklorin dhe në shumë raste, janë pjesë e kulturës popullore. Çuditërisht, ekzistojnë njerëz anembanë globit, të cilët ende besojnë shumë se këto krijesa ekzistojnë pavarësisht nga mungesa e dëshmive. Prandaj, lista e jonë është e përbërë nga 25 krijesa legjendare dhe mitike e epike që nuk ekzistonin, por që njerëzit besojnë se po.

12 Soucouyant Është një krijesë që sipas legjendave urbane në Karaibe, veçanërisht në folklorin Domenikan, Trinididian dhe Guadalopes, është versioni i zi ekzotik i vampirit Evropian. Prej goje në gojë dhe prej gjenerate në gjeneratë kjo krijesë është bërë pjesë e folklorit lokal dhe tergimet për të e përshkruajnë atë si një grua të vjetër me dukje të shëmtuar gjatë ditës por që gjatë natës shndërrohet në një grua të re e të bukur që i ngjan një hyjneshe. Ajo i josh viktimat e saj me dukjen e saj dhe vallëzim për t’ua thithur gjakun apo për t’i bërë skllevër të përjetshëm të saj.

11 Lamassu Sipas mitologjisë dhe legjendës Mesopotamiaine, Lamassu besohej se ishte një hyjni mbrojtës për të cilin disa njerëz deklaronin se e kanë parë dhe në përshkrimet e tyre ata e portretizojnë atë si një krijesë me trup të demit me krah, përderisa të tjerët si një krijesë me trup luani, krah shqiponje dhe kokë njeriu. Disa e përshkruan atë si një krijesë mashkullore frikësuese, ndërsa të tjerët si një hyjni femërore me qëllime të mira. Sigurisht që ne kurrë nuk do të dijmë se çfarë saktësisht ishte Lamassu sepse ekzistimi i tij ishte vetëm në kokat e disa njerëzve.

28 for you

12 Soucouyant The soucouyant is, according to Caribbean urban legend, specifically in Dominican, Trinidadian, and Guadeloupean folklore, the exotic black version of the European vampire. From mouth to mouth and generation to generation the soucouyant became part of local folklore, and tales about them talk about a hideous-looking old woman by day who transformed to a gorgeous-looking young black woman by night resembling a goddess. She then seduced her victims with her looks and her dance only so she could suck their blood or make them her eternal slaves.

11 Lamassu According to Mesopotamian mythology and legend, the lamassu was supposed to be a protective deity whom a few people claimed to have seen and in their descriptions portrayed as a creature with a bull’s body and wings, while others saw a creature with a lion’s body, eagle’s wings, and a man’s head. Some described it as an intimidating-looking male creature while others as a female deity with good intentions. Of course we will never know what exactly a lamassu was since its existence was only in the heads of some people.

10 Meduza Sipas një versioni të tregimit, Meduza ishte një vashë e bukur e Athenës e cila ishte dhunuar nga Posejdoni deri sa ishte në formën e një kali në tempullin e Athenës. Athena, e zemëruar nga fakti që ajo nuk mund të përballej drejtpërdejt me Poseidonin, e bëri atë në formë të një kandili të detit duke e transformuar atë në një përbindësh të urryer e të shëmtuar, me një kokë plot me gjarpërinj në vend të flokëve. Shëmtia e Meduzës ishte aq e madhe se kushdo që e shikonte në fytyrë kthehej në gur. Si duket Perseu e kishte vrarë Meduzën me ndihmën e Athenës që e kishte trajtuar dikur të bukur, shërbyesen e saj të virgjër në mënyrën më të keqe të mundshme.

10 Medusa According to one version of the story, Medusa was a beautiful maiden of Athena who was raped by Poseidon while in the shape of a horse in Athena’s temple. Athena, enraged by the fact that she could not confront Poseidon directly, took it out on poor Medusa and transformed her into an unattractive, hateful monster with a head full of snakes rather than hair. Medusa’s ugliness was so hideous that whoever looked at her face turned to stone. Eventually Perseus killed Medusa with the help of Athena who had treated her once beautiful, virgin maiden in the worst possible way.


MYTHIC CREATURES THAT NEVER EXISTED BUT PEOPLE BELIEVED IN ANYWAY Throughout history there have been countless stories about mythical creatures, legendary monsters, and supernatural beings. Despite their unclear origin, these mythical creatures have a place in folklore and in many cases are part of pop culture. Amazingly, there are people across the globe who still strongly believe these creatures exist in spite of the lack of proof that they do. So, our list is about 25 legendary and epic mythic creatures that never existed yet many people believe otherwise.

9 Draugr Një draugr, sipas folklorit dhe mitologjisë skandinave, është një zombi që i vjen era e kalbur e të vdekurve dhe është shumë i fuqishëm. Besohej se mund të hanin njerëzit, të pinin gjakun e tyre dhe kishin fuqi për të luajtur lojëra të mendjes dhe bëjnë njerëzit të çmenden. Një draugr tipik mund të hynte në ëndrrat e njeriut për të paralajmëruar për viktimat e tij që do ta pësonin së shpejti. Thjesht ai ishte kopil tipik, a la Jason Voorhees dhe Freddy Krueger, dy personazhe të njohura të filmit horror nga vitet e ‘80-ta dhe ‘90-ta, krijim i të cilëve duket të ketë një pjesë të origjinës nga tregimet për përbindëshat skandinav.

8 Lernaean Hydra Lernaean Hydra ishte një përbindësh mitik i ujit me shumë koka që ngjanin në gjarpërinj të mëdhenj dhe që Herkuli e vret në tentimin e tij të dytë prej dymbëdhjetë herave që ishte munduar më parë. Përbindëshi i egër ka jetuar në Lerna, një fshat i vogël pranë Argos, nga i cili kshte marr edhe emrin. Sipas legjendës, kur Herkuli i preu një kokë i dolën dy. Për këtë arsye, nipi i Herkulit, Iolaus, dogji secilën rrënjë të kokës të cilën xhaxhai i tij e preu dhe vetëm atëherë ato nuk u shumuan. Kur Herkuli preu kokën e fundit, që ishte edhe më e madhja dhe që besohej se ishte e pavdekshme, ai varrosi në tokë ashtu që të mos ringjallej prej të vdekurve dhe terrorizojë zonën përsëri. 8 Lernaean Hydra The Lernaean Hydra was a mythical water monster with

9 Draugr A draugr, according to Norse folklore and mythology, is a zombie that has the putrid smell of the dead and is amazingly powerful. It was believed that they could eat humans, drink blood, and had the power to play mind-games and drive people insane. A typical draugr could also enter a mortal’s dreams just to warn their victims of what would soon follow. Basically, a draugr was the typical bastard, a la Jason Voorhees and Freddy Krueger, two well-known horror film characters from the

many heads that resembled big snakes, and which Heracles killed in the second of his twelve labors. The ferocious monster lived in Lerna, a small village near Argos, from which it took its name. According to legend, when Heracles cut off one head, two emerged. For this reason, Heracles’s nephew, Iolaus, burnt the root of each head once his uncle cut it off, only then did they stop multiplying. When Heracles cut off the last head, which was the biggest one and believed to be immortal, he buried it in the earth so it would not rise from the dead and terrorize the area again.

’80s and ’90s, whose creation seems to have partial origin in the Nordic monster’s tales.

7 Broxa Sipas legjendes urbane hebreje; Broxa është një zog me dukje agresive frikësuese që sulmonte dhitë për tamlin e tyre, apo në raste të rralla do të sulmonte njerëzit për t’u pirë gjakun gjatë natës. Legjenda për Broxa-n u bë e famshme në Evropën Veriore gjatë mesjetës kur njerëzit besonin se kishte marr dukjen e një shtrige në formë të femrës apo përbindshi mashkull dhe sulmonte njerëzit.

7 Broxa According Jewish urban legend the Broxa is an aggressive, intimidating-looking bird that attacked goats for their milk or, in rare cases, would go for human blood during the night. The Broxa legend became famous in Northern Europe during the Middle Ages where people seemed to believe that it took the appearance of a witch in its female form or of a demon in its male form and attacked people.

vijon në edicionin e ardhshëm ... (to be continued ...)

for you 29


30 for you


Tung! Jam Filloreta Sherifi nga Prishtina. Revista juaj më pëlqen shumë, e pres me padurim ditën kur revista For You vjen në shkollën time. Kam një kërkesë për ju, nëse keni mundësi, ju lutem shkruani më shumë për këngëtarët dhe aktorët vendas. Këngëtarja ime e preferuar është Beyonce ndërsa ndër aktorë do të veçoja Will Smith. Hobi im është futbolli dhe basketbolli kurse kohën e lirë e kaloj duke dëgjuar muzikë. Vetëm vazhdoni Filloreta Sherifi Shkolla e mesme “Abdyl Frashëri”- Prishtinë Përshëndetje të gjithëve! Unë quhem Gentiana dhe jam nxënëse e shkollës së mesme “Abdyl Frashëri” në Prishtinë. Më pëlqen revista e juaj, mirëpo kisha pasur dëshirë që të ketë më shumë faqe. Sa më përket mua, jeni fenomenal. Më pëlqen muzika, në përgjithësi. Këngëtari im i preferuar është 50 Cent dhe sa i

përket aktoreve më së shumti më pëlqen Angelina Jolie. Diçka që do të dëshiroja të gjej në revistën tuaj është ndonjë lojë shpërblyese, në të cilën do të mund të merrnin pjesë lexuesit tuaj. Dhuratat do të mund të ishin p.sh. USB, DVD player etj! Gentiana Berisha Shkolla e mesme “Abdyl Frashëri”- Prishtinë Tung! Mua më pëlqen shumë muzika dhe në kohën time të lirë rregullisht dëgjoj muzikë. Këngëtarja ime e preferuar është Teuta Krasniqi ndërsa ndër aktorë, vendin e parë e zë Luan Jaha. Sa i përket aktoreve të huaja, më së shumti më pëlqen Demi Moore, gjersa sporti im i preferuar është basketbolli. Do të kisha dëshirë që revista For You të ketë më shumë posterë, si dhe intervista me të famshmit. Gjithashtu mund të rritni edhe numrin e faqeve. Tung – Tung!

Ilir Sylejmani Shkolla e mesme “Abdyl Frashëri”- Prishtinë Përshëndetje të gjithëve! Më pëlqen revista juaj, por dëshiroj që ju të botoni më shumë posterë. Më pëlqen muzika dhe mendoj se zgjedhja e këngëtarëve për Music Box është fantastike. Në kohën time të lirë unë shikoj televizion, ndërsa sa i përket sportit, më pëlqen basketbolli. Kam një propozim: shtojeni një rubrikë në të cilën do të publikoni vargjet e këngëve të bendeve më të popullarizuara, të poetëve më të mirënjohur e madje edhe të lexuesve...shpresoj se do të plotësoni dëshirën time...Ndërsa ndër rubrikat që më pëlqen më së shumti është “A e dini se?” Veton Haxhaj Shkolla e mesme “Abdyl Frashëri”- Prishtinë Tung! Prej të gjitha sporteve më së

shumti më pëlqen futbolli, basketbolli dhe vaterpolo, ndërsa kohën time të lirë e kaloj duke dëgjuar muzikë. Këngëtari im i preferuar është 50 Cent, gjersa aktori im i preferuar është Brad Pitt. For You është një revistë shumë interesante, mirëpo kisha pasur dëshirë që posterët tuaj të kenë dimensione pak më të mëdha dhe të jenë ato të Eminemit, 50 Cent-it, Benny Bennasy-it dhe futbollistit Christiano Ronaldo. Faleminderit! Drilon Bahtijari Shkolla e mesme “Abdyl Frashëri”- Prishtinë

Nr.115

for you 31


Readers’ letters

Hi! I am Filloreta Sherifi from Pristina. I like your magazine a lot, and I impatiently wait for the day when the For You magazine arrives at my school. I have a request for you, if possible could you please write more about the local singers and actors. My favorite singer is Beyonce, while among the actors I would distinguish Will Smith. My hobby is football and basketball, while in my spare time I usually listen to music. Just keep it up! Filloreta Sherifi Secondary School “Abdyl Frashëri” - Pristina Greetings everyone! My name is Gentiana and I am a student of the Secondary School “Abdyl Frashëri” in Pristina. I like your magazine, but I would really love it if it could contain more pages. As far as I’m concerned, you are phenomenal! In general I like music. My favorite singer is 50 Cent, whereas Angelina

Jolie is my favorite actress. What I would like to find in your magazine is some kind of a prize game, where your readers would be able to participate. The prizes would for e.g. be USB flash drives, DVD Players, etc. Gentiana Berisha Secondary School “Abdyl Frashëri” - Pristina Hello! I like music a lot and in my free time I usually listen to music. My favorite actress is Teuta Krasniqi, while among the actors in first place I would rank Luan Jaha. As far as the foreign actresses are concerned, I like Demi Moore the best, while my favorite sport is basketball. I would really appreciate it if your magazine For You would publish some more posters, and interviews of celebrities. You can also consider increasing the number of pages. Bye, bye!

Ilir Sylejmani Secondary School “Abdyl Frashëri” Pristina Greetings everybody! I like your magazine, but I would love it if you would publish more posters. I like music and I think that the selection of singers in the “Music Box” column is fantastic. In my spare time I usually watch TV, while as far as sport is concerned I like basketball. I would like to make a suggestion: you could add a column in your magazine, where you would publish the lyrics of the most famous bands, the most renowned poets and even of the readers. I hope that you will make my wish come true! Whereas amongst the columns, the column I prefer is “Did you know that?” Veton Haxhaj Secondary school “Abdyl Frashëri” - Pristina Hello! Among all sports I like football,

basketball and water polo, while in my free time I usually listen to music. My favorite singer is 50 Cent, whereas my favorite actor is Brad Pitt. The magazine For You is a very interesting magazine, but I would love if your posters could have slightly larger dimensions and show the images of Eminem, 50 Cent, Benny Bennasy and footballer Christiano Ronaldo. Thank you! Drilon Bahtijari Secondary School “Abdyl Frashëri” - Pristina

Nr.115


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.